ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής 2013/2175(INI) 5.11.2013 ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής οικονομίας (2013/2175(INI)) Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Εισηγητής: Wolf Klinz PR\1003964.doc PE519.604v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PR_INI ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ...8 PE519.604v01-00 2/10 PR\1003964.doc
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής οικονομίας (2013/2175(INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο «Μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής οικονομίας» (COM(2013)0150), έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τα ευρωπαϊκά μακροπρόθεσμα επενδυτικά κεφάλαια (COM(2013)0462), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρώπη 2020: Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις: Μια «Small Business Act» για την Ευρώπη (COM(2008)0394), η οποία αναγνωρίζει τον κεντρικό ρόλο των ΜΜΕ στην οικονομία της ΕΕ και στοχεύει στην ενίσχυσή του και στην προώθηση της ανάπτυξης και του δυναμικού των ΜΜΕ όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης περιορίζοντας ποικίλα προβλήματα τα οποία θεωρείται ότι παρεμποδίζουν την ανάπτυξή τους, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Σχέδιο δράσης για τη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ σε χρηματοδότηση» (COM(2011)0870), έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση προγράμματος για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (2014 2020) (COM (2011)0834), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 23ης Φεβρουαρίου 2011 με τίτλο «Ανασκόπηση της πρωτοβουλίας «Small Business Act» για την Ευρώπη (COM(2011)0078) και το σχετικό ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 12ης Μαΐου 2011 1, έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις ευρωπαϊκές εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου (COM(2011)0860), έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/61/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2011, σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων και για την τροποποίηση των οδηγιών 2003/41/ΕΚ και 2009/65/ΕΚ και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 και (ΕΕ) αριθ. 1095/2010 2, έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του, 1 EE C 377 E της 7.12.2012, σ. 102. 2 ΕΕ L 174 της 1.7.2011, σ. 1. PR\1003964.doc 3/10 PE519.604v01-00
έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A7-0000/2013), A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, οι εμπορικές τράπεζες αποτελούν πρωταρχική πηγή χρηματοδότησης στην ΕΕ, παρέχοντας ποσοστό άνω του 75% της χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης B. λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και η κρίση εθνικού χρέους στην ΕΕ έχουν παρεμποδίσει σημαντικά τη διαδικασία χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει επίμονη έλλειψη εμπιστοσύνης και υψηλό επίπεδο απροθυμίας ανάληψης κινδύνων εκ μέρους τόσο ιδιωτών όσο και θεσμικών επενδυτών Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων και η οικονομική αβεβαιότητα έχουν μειώσει σημαντικά τη ζήτηση και την προθυμία ανάληψης κινδύνων για μακροπρόθεσμα έργα Σκεπτικό 1. χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για έναρξη μιας ευρύτερης συζήτησης σχετικά με τους τρόπους ενθάρρυνσης της παροχής μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης και τους τρόπους βελτίωσης και διαφοροποίησης του συστήματος χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης για μακροπρόθεσμες επενδύσεις στην ΕΕ 2. τονίζει ότι οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις παρέχουν τη βάση για συνεχή οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία που είναι αναγκαία για την επίτευξη μιας ανταγωνιστικής, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς Ευρωπαϊκής Ένωσης 3. επισημαίνει ότι η ικανότητα της οικονομίας να παρέχει χρηματοδότηση για μακροπρόθεσμες επενδύσεις εξαρτάται από τη δυνατότητά της να δημιουργεί αποταμιεύσεις και να προσελκύει και να διατηρεί κεφάλαια άμεσων εγχώριων και ξένων επενδύσεων 4. επισημαίνει ότι οι τράπεζες στην ΕΕ παρέχουν ποσοστό άνω του 75% της μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης, γεγονός που δημιουργεί σημαντική εξάρτηση από την εν λόγω πηγή χρηματοδότησης, ενώ στις ΗΠΑ οι τράπεζες παρέχουν λιγότερο από το 20% του συνόλου της μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης, με το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης να καλύπτεται από άρτια ανεπτυγμένες κεφαλαιαγορές Εμπόδια στην ανάπτυξη 5. επισημαίνει ότι η δημόσια χρηματοδότηση είναι περιορισμένη λόγω του χαμηλού ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης, της κακής διαχείρισης του δημόσιου προϋπολογισμού και της χορήγησης κρατικών ενισχύσεων για τη διάσωση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων 6. επισημαίνει ότι ορισμένες χώρες αντιμετωπίζουν σοβαρά εμπόδια όσον αφορά την πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, ή ακόμη και έχουν αποκλεισθεί από αυτές PE519.604v01-00 4/10 PR\1003964.doc
7. επισημαίνει ότι ορισμένοι επενδυτές από τον τραπεζικό και ασφαλιστικό τομέα είναι απρόθυμοι να επενδύσουν λόγω των αυστηρών ρυθμιστικών απαιτήσεων Εναλλακτικοί μηχανισμοί χρηματοδότησης 8. επισημαίνει ότι οι εμπορικές τράπεζες θα παραμείνουν βασική πηγή χρηματοδότησης και ότι έχει καίρια σημασία η δημιουργία από την ΕΕ νέων πηγών που θα συμπληρώσουν τους ήδη υπάρχοντες μηχανισμούς και θα καλύψουν το κενό χρηματοδότησης 9. χαιρετίζει τη νομοθετική πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τα μακροπρόθεσμα επενδυτικά κεφάλαια επισημαίνει ότι, όπως προκύπτει από τα προβλεπόμενα χαρακτηριστικά τους, θα εξυπηρετούν κυρίως θεσμικούς επενδυτές επισημαίνει ότι το καθεστώς της ΕΕ για τους οργανισμούς εναλλακτικών επενδύσεων παρέχει επίσης κατάλληλα μοντέλα επενδυτικών μέσων 10. καλεί την Επιτροπή να προτείνει ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για λιγότερο ρευστά επενδυτικά κεφάλαια προκειμένου να διοχετευθεί η βραχυπρόθεσμη ρευστότητα των ιδιωτικών νοικοκυριών σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις και να παρασχεθεί μια πρόσθετη λύση για τη συνταξιοδότηση 11. ενθαρρύνει τα ενδιαφερόμενα μέρη να αναπτύξουν περαιτέρω την πρωτοβουλία της EE και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για τα ομόλογα χρηματοδότησης έργων με στόχο την αύξηση της χρηματοδότησης μεγάλων ευρωπαϊκών έργων υποδομής στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και της τεχνολογίας της πληροφορίας καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν εθνικές πρωτοβουλίες για τα ομόλογα χρηματοδότησης έργων που θα υποστηρίζονται από προγράμματα εγγυήσεων 12. πιστεύει ότι οι εθνικές ή πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες μπορούν να τονώσουν τις ιδιωτικές επενδύσεις και να δράσουν ως καταλύτες για τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων ευρύτερου δημοσίου συμφέροντος 13. καλεί τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν κατάλληλα δίκτυα για τη συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και να ιδρύσουν εθνικές ή περιφερειακές αναπτυξιακές τράπεζες, οι οποίες να μπορούν να διδαχθούν από τις βέλτιστες πρακτικές των ήδη υπαρχόντων ιδρυμάτων 14. καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τρόπους ώστε να στηρίξει τα κράτη μέλη που χρειάζονται χρηματοοικονομική και τεχνική βοήθεια για τη δημιουργία των δικών τους εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών, καθώς και να εξετάσει τη δυνατότητα θέσπισης ενός μηχανισμού εγγυήσεων της ΕΕ για τις εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες 15. πιστεύει ότι οι θεσμικοί επενδυτές, όπως οι ασφαλιστικές εταιρείες, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, τα αμοιβαία κεφάλαια και τα προικοδοτικά ταμεία (endowments), αποτελούν κατάλληλους προμηθευτές μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης, δεδομένου του μακροπρόθεσμου χρονικού ορίζοντα των επιχειρηματικών τους μοντέλων 16. τονίζει την ανάγκη να βελτιωθεί η πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές μέσω νέων πηγών χρηματοδότησης, όπως αρχικές δημόσιες προσφορές και (καλυμμένα) ομόλογα, ή μέσω νέων τμημάτων της αγοράς PR\1003964.doc 5/10 PE519.604v01-00
17. πιστεύει ότι η τιτλοποίηση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη χρηματοπιστωτική διαμεσολάβηση ενθαρρύνει τις προσπάθειες για την τιτλοποίηση υψηλής ποιότητας στοιχείων ενεργητικού, αποφεύγοντας παράλληλα δομές υψηλής πολυπλοκότητας επισημαίνει ότι υπάρχει περιθώριο για περισσότερη τυποποίηση και διαφάνεια καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις δραστηριότητες της ομάδας εργασίας του Διεθνούς Οργανισμού των Επιτροπών Κινητών Αξιών και του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σχετικά με την τιτλοποίηση, και να αναπτύξει ορισμό για την «τιτλοποίηση υψηλής ποιότητας» 18. χαιρετίζει τις ενέργειες του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων υπέρ της πιστωτικής ενίσχυσης, και το πρόγραμμα-πλαίσιο για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία με στόχο τη δημιουργία πρόσθετης χρηματοδότησης για τις ΜΜΕ 19. χαιρετίζει την έκκληση της Επιτροπής για τη χρήση κεφαλαίων ιδιωτικών συμμετοχών ή επιχειρηματικών κεφαλαίων ως εναλλακτικής πηγής χρηματοδότησης σε επενδύσεις υψηλού κινδύνου, ιδίως έναντι εταιρειών που βρίσκονται σε στάδιο εκκίνησης ή ανάπτυξης επισημαίνει ότι επί του παρόντος υπάρχει έντονη φορολογική ανισορροπία που ευνοεί τη χρηματοδότηση από δανειακά κεφάλαια πιστεύει ότι οι εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου μπορούν να παρέχουν πολύτιμη μη χρηματοδοτική στήριξη, όπως συμβουλευτικές υπηρεσίες, χρηματοοικονομικές συμβουλές, στρατηγική εμπορικής προώθησης και κατάρτιση Ρυθμιστικό περιβάλλον 20. υπογραμμίζει ότι η ύπαρξη φιλικού προς τους επενδυτές επιχειρηματικού κλίματος με ισχυρή προθυμία για τεχνολογική πρόοδο αποτελεί προϋπόθεση για να καταστεί η ΕΕ ένας ελκυστικός προορισμός άμεσων ξένων επενδύσεων 21. τονίζει ότι είναι απαραίτητη η ύπαρξη ομοιόμορφου ρυθμιστικού πλαισίου και ασφάλειας δικαίου για την άρτια λειτουργία της ενιαίας αγοράς χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών καλεί την Επιτροπή να ολοκληρώσει την ενιαία αγορά υπηρεσιών προκειμένου να απελευθερωθεί το πλήρες δυναμικό της 22. καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει προσεκτικά τις σωρευτικές επιπτώσεις των συμπεφωνημένων και εν εξελίξει ρυθμίσεων για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις 23. πιστεύει ότι στις νομοθετικές προτάσεις για τη σχετική ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών πρέπει να συμπεριληφθεί ειδική εκτίμηση επιπτώσεων για τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση 24. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή έχει ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων να εξετάσει το ενδεχόμενο διαμόρφωσης ορισμένων διατάξεων όσον αφορά τις κεφαλαιακές απαιτήσεις βάσει του καθεστώτος Φερεγγυότητα II για την αποφυγή πιθανών εμποδίων στη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση 25. επαναλαμβάνει την έκκλησή του να προβλεφθεί, στην πρόταση κανονισμού σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για τα πιστωτικά ιδρύματα και τις εταιρείες PE519.604v01-00 6/10 PR\1003964.doc
επενδύσεων, η εφαρμογή κατάλληλου συντελεστή στάθμισης κινδύνου στα ανοίγματα που εξασφαλίζονται πλήρως με υποθήκες επί κρίσιμων έργων υποδομής στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και των επικοινωνιών 26. πιστεύει ότι οι χρηστές λογιστικές αρχές της εύλογης αξίας για θεσμικούς επενδυτές μπορούν να ενισχύσουν τη διαφάνεια και τη συνέπεια των χρηματοοικονομικών πληροφοριών τονίζει ότι οι αρχές αυτές θα πρέπει να αποφεύγουν τη δημιουργία κινήτρων για στρατηγικές κυκλικής διακύμανσης 27. πιστεύει ότι υπάρχει έντονη ανάγκη για σταθερό φορολογικό περιβάλλον που θα αποτρέπει τη δημιουργία εμποδίων στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις επισημαίνει ότι ορισμένα φορολογικά κίνητρα και ελαφρύνσεις μπορούν να αποτελέσουν καθοριστικούς παράγοντες για την προώθηση των επενδύσεων τονίζει ότι η εσωτερική αγορά απαιτεί την ενίσχυση του συντονισμού των εθνικών φορολογικών πολιτικών για τη διευκόλυνση των διασυνοριακών επενδύσεων και την αποφυγή της διπλής φορολογίας ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν το ενδεχόμενο να μην φορολογούνται οι αποδόσεις έργων υποδομής 28. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών. PR\1003964.doc 7/10 PE519.604v01-00
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η απουσία τους δεν επιτρέπει την έναρξη ή την επιτυχή υλοποίηση έργων ζωτικής σημασίας στους τομείς των υποδομών, της έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) και της καινοτομίας. Επί του παρόντος, σχεδόν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζουν μια πολιτική δημοσιονομικής εξυγίανσης ώστε να θέσουν υπό έλεγχο το χρέος τους. Παρότι οι υγιείς δημοσιονομικές πολιτικές αποτελούν το βασικό θεμέλιο, είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη να εισέλθει σε πορεία βιώσιμης ανάπτυξης που θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της έναντι άλλων περιοχών του κόσμου και θα διασφαλίσει τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη διαδικασία, ωστόσο επί του παρόντος αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια στην Ευρώπη. Σε μια περίοδο εντάσεων στις χρηματοπιστωτικές αγορές, οι οποίες οφείλονται κατά κύριο λόγο στη συνεχιζόμενη παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και στην ανεπίλυτη κρίση εθνικού χρέους, η παραδοσιακά υψηλή εξάρτηση της Ευρώπης από τη χρηματοδότηση μέσω των τραπεζών έχει αποδειχθεί σημαντικό εμπόδιο στη διαδικασία διαμεσολάβησης για τη διάθεση κεφαλαίων. Το υψηλό επίπεδο απροθυμίας ανάληψης κινδύνων αφενός εξάντλησε την παροχή χρηματοδότησης, και αφετέρου εμποδίζει την πραγματοποίηση απαραίτητων επενδύσεων με αποτέλεσμα να παραμένει στάσιμη η διαδικασία ανάκαμψης της οικονομίας. Η έλλειψη εναλλακτικών μέσων χρηματοδότησης με μετοχικά κεφάλαια και δανειακά κεφάλαια εμποδίζει τις δυνατότητες μεγέθυνσης πολλών εταιρειών, ενώ η περιορισμένη δημόσια χρηματοδότηση έχει ανακόψει την πορεία άκρως απαραιτήτων επενδύσεων στην εκπαίδευση, την τεχνολογία, την Ε&Α, τα μέσα μεταφοράς, καθώς και στην υποδομή των επικοινωνιών. Ωστόσο, δεν υπάρχει ενιαία λύση για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος. Οι εμπορικές τράπεζες, είτε πρόκειται για ιδιωτικές τράπεζες, είτε για ταμιευτήρια ή συνεταιριστικές τράπεζες, θα παραμείνουν η κύρια πηγή χρηματοδότησης στις περισσότερες χώρες, αλλά χρειάζονται εναλλακτικές λύσεις για να καλυφθεί το κενό χρηματοδότησης και να συμπληρωθεί η παραδοσιακή διαδικασία διαμεσολάβησης από τις τράπεζες. Πρέπει να θεσπιστεί ρυθμιστικό πλαίσιο που θα δημιουργήσει επενδυτικά μέσα τα οποία θα συγκεντρώνουν χρηματοδότηση από πολλαπλές πηγές και θα τη διοχετεύουν σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις με υγιή και βιώσιμο τρόπο. Ωστόσο, υπάρχουν δύο διαφορετικές ομάδες-στόχοι. Αφενός υπάρχουν οι θεσμικοί επενδυτές, οι οποίοι είτε εξυπηρετούνται από οργανισμούς εναλλακτικών επενδύσεων ή μέσω της πρότασης της Επιτροπής σχετικά με τα ευρωπαϊκά μακροπρόθεσμα επενδυτικά κεφάλαια (ΜΕΚ/TIFs). Αφετέρου, υπάρχουν ιδιωτικά νοικοκυριά για τα οποία απαιτούνται επίσης μέσα ώστε να διοχετευθεί η βραχυπρόθεσμη ρευστότητά τους σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Αυτά τα επενδυτικά κεφάλαια θα είναι λιγότερο ρευστά από τους ΟΣΕΚΑ και θα διαθέτουν ειδικά δικαιώματα εξόφλησης, αλλά θα παρέχουν στα ιδιωτικά νοικοκυριά μια πρόσθετη λύση για αποταμίευση με σκοπό τη συνταξιοδότηση. Οι εθνικές ή πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες, όπως η Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ), μπορούν να συνδράμουν τονώνοντας την ιδιωτική χρηματοδότηση, προκειμένου να δράσει ως καταλύτης για την εξασφάλιση μακροπρόθεσμης PE519.604v01-00 8/10 PR\1003964.doc
χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις ευρύτερου δημοσίου συμφέροντος ήτοι για ειδικούς στόχους δημόσιας πολιτικής που σχετίζονται με την ευρύτερη οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική προστιθέμενη αξία. Θεσμικοί επενδυτές, όπως οι ασφαλιστικές εταιρείες (του κλάδου ζωής), τα συνταξιοδοτικά ταμεία, τα αμοιβαία κεφάλαια και τα προικοδοτικά ταμεία (endowments), αποτελούν κατάλληλους προμηθευτές μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης, δεδομένου του μακροπρόθεσμου χρονικού ορίζοντα των επιχειρηματικών τους μοντέλων. Δεδομένης της εξάρτησης της Ευρώπης από τον τραπεζικό δανεισμό είναι επιτακτική ανάγκη να αναπτυχθεί περαιτέρω η πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, κυρίως για τις επιχειρήσεις μικρότερου μεγέθους. Νέες πηγές χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις μπορεί να αποτελούν οι αρχικές δημόσιες προσφορές (ΑΔΠ/IPOs), η έκδοση τίτλων δημόσιου χρέους, η δημιουργία νέων τόπων διαπραγμάτευσης προσαρμοσμένων σε ειδικές ανάγκες, καθώς και η βελτίωση της πρόσβασης στα κεφάλαια ιδιωτικών συμμετοχών και τα επιχειρηματικά κεφάλαια. Έχουν ήδη ληφθεί ορισμένα μέτρα για τη δημιουργία πρόσθετης χρηματοδότησης για τις ΜΜΕ, όπως οι ενέργειες πιστωτικής ενίσχυσης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕ/EIF), και το πρόγραμμα-πλαίσιο για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία (CIP). Ωστόσο, ενθαρρύνουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μειώσει περαιτέρω τις περιττές διοικητικές και ρυθμιστικές επιβαρύνσεις, όπως αναφέρεται στο έγγραφο «Small Business Act» και στον κανονισμό για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (COSME). Η τιτλοποίηση μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη χρηματοπιστωτική διαμεσολάβηση, καθώς μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική τεχνική απομόχλευσης και να απελευθερώσει τους ισολογισμούς των τραπεζών, δημιουργώντας έτσι πρόσθετες δυνατότητες δανεισμού. Ωστόσο, η διαδικασία τιτλοποίησης έχει στιγματιστεί σε μεγάλο βαθμό από την κρίση των ενυπόθηκων πιστώσεων υψηλού κινδύνου στις ΗΠΑ και αυτό έχει οδηγήσει σε παρανοήσεις. Εντούτοις, θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η τιτλοποίηση στοιχείων ενεργητικού υψηλής ποιότητας, ενώ θα πρέπει να αποφεύγονται οι δομές υψηλής πολυπλοκότητας. Εν προκειμένω, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς το έργο που έχει αναλάβει η διατομεακή ομάδα εργασίας του Διεθνούς Οργανισμού των Επιτροπών Κινητών Αξιών και του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (IOSCO-FSB) σχετικά με την τιτλοποίηση. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση που ακολούθησε την κατάρρευση της Lehman αποκάλυψε με δραματικό τρόπο την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων προκειμένου να καταστεί ο χρηματοπιστωτικός τομέας περισσότερο ανθεκτικός. Ενώ οι ΗΠΑ καταρτίζουν ένα ολοκληρωμένο νομοθέτημα, τον νόμο Dodd-Frank, η ΕΕ ενισχύει τη χρηματοπιστωτική ρύθμιση μέσω διαφόρων νομοθετημάτων. Ωστόσο, με την επιλογή αυτής της προσέγγισης, έχει καταστεί εξαιρετικά δύσκολο να διενεργηθεί εκτίμηση των σωρευτικών επιπτώσεων του συνόλου της χρηματοπιστωτικής νομοθεσίας στην οικονομία γενικότερα, και στη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση ειδικότερα. Παρόλα αυτά, είναι πλέον προφανές ότι σε ορισμένους τομείς ενδέχεται να είναι απαραίτητη η προσεκτική διαμόρφωση ορισμένων διατάξεων, ιδίως στο πλαίσιο του καθεστώτος Φερεγγυότητα II, προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία εμποδίων στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Η συνιστώμενη αυτή διαμόρφωση PR\1003964.doc 9/10 PE519.604v01-00
δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση έκκληση για απορρύθμιση, η οποία θα μπορούσε να θέσει και πάλι σε κίνδυνο τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα. Οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ/ΡΡΡ) μπορούν να αποτελέσουν μια αποτελεσματική και οικονομικά αποδοτική μέθοδο για τη διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για ορισμένες επενδύσεις, κυρίως όσον αφορά τα έργα υποδομής. Εντούτοις, υπάρχει έντονη ανάγκη για υψηλού επιπέδου εμπειρογνωμοσύνη που θα παρέχει τη δυνατότητα για ορθή επιλογή, αξιολόγηση, σχεδιασμό και για μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις όσον αφορά τον προγραμματισμό και τη χρηματοδότηση των εν λόγω έργων. Ωστόσο, για να δοθεί η δυνατότητα στους εν λόγω νέους παράγοντες να εισέλθουν στον χώρο αυτόν, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να επικεντρωθούν στη δημιουργία ενός ευνοϊκού και υποστηρικτικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος για την προσέλκυση διεθνών κεφαλαίων, και να καταστήσουν την Ευρώπη ελκυστικό προορισμό επενδύσεων αποφεύγοντας τη δημιουργία μιας «Ευρώπης-φρουρίου». Στο περιβάλλον θα πρέπει να υπάρχουν, μεταξύ άλλων, πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στη συγκέντρωση χρηματοδοτικών πόρων, ένα υγιές φορολογικό σύστημα, κατάλληλες λογιστικές αρχές, αποτελεσματική εταιρική διακυβέρνηση και αποδοτική ρύθμιση της προληπτικής εποπτείας, ενώ όλα αυτά θα πρέπει να είναι ενσωματωμένα σε μια λειτουργική ενιαία αγορά. Επιπλέον, δεδομένου ότι το εν λόγω ζήτημα έχει παγκόσμια σημασία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να προσπαθήσει να ενισχύσει τη διεθνή συνεργασία και τη σύγκλιση στον τομέα της μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης, επιδιώκοντας τη διενέργεια παγκόσμιου διαλόγου τόσο στο επίπεδο των G20 όσο και στο επίπεδο του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB). Η γεφύρωση του χάσματος χρηματοδότησης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι αναπτυσσόμενες καινοτόμες επιχειρήσεις ιδίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητές τους και θα διαδραματίζουν τον ζωτικό ρόλο τους στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και στη δημιουργία θέσεων εργασίας. PE519.604v01-00 10/10 PR\1003964.doc