EUROPEAN MOBILITY WEEK Ομάδα Εργασίας: Ασίκης Κωνσταντίνος, Γαλάνη Ευαγγελία, Δρίζη Ειρήνη Συντονίστρια: Παπαθανασοπούλου Νταίζη Ιούνιος 2018
Η Βιώσιμη Κινητικότητα και η σημασία της Η ολοκληρωμένη αστική στρατηγική απαρτίζεται από ένα σύστημα αλληλένδετων δράσεων που επιδιώκουν την επίτευξη μακροχρόνιας βελτίωσης των οικονομικών, περιβαλλοντικών, κλιματικών, κοινωνικών και δημογραφικών συνθηκών μιας αστικής περιοχής. ------------------------------------------------------------------------------------------ Η βιώσιμη κινητικότητα δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους, αλλά και στη μετακίνηση των αγαθών και των υπηρεσιών. Μεταφορές: 25% των εκπομπών CO2 * => για το 70% αυτών ευθύνονται οι οδικές μεταφορές => το 70% αυτών αφορά τις αστικές μεταφορές. * χωρίς να περιλαμβάνονται στις μετρήσεις οι θαλάσσιες μεταφορές
Η Βιώσιμη Κινητικότητα και οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του Π.Ο.Υ. Στον κατάλογο των πολιτικών της Ε.Ε. για τη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη εμπεριέχονται: η προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας και της αρχής της συμπαγούς πόλης αποβλέποντας στην αντιστροφή της αστικής διάχυσης η διαχείριση του ελεύθερου χώρου και του αστικού πρασίνου η αντιστροφή της κοινωνικής και περιβαλλοντικής υποβάθμισης ιδίως των περιοχών συγκέντρωσης μειονεκτικών κοινωνικών ομάδων και των εγκατα-λελειμμένων βιομηχανικών / επαγγελματικών ζωνών η ένταξη κεντρικών πυρήνων, περιμετρικών περιοχών και περιαστικών ζωνών σε ενιαίες στρατηγικές ανάκαμψης, αναβάθμισης και ανάπτυξης κλπ. επομένως:
η Βιώσιμη Κινητικότητα σχετίζεται άμεσα με πολλούς από τους 17 στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του Π.Ο.Υ.
η Βιώσιμη Κινητικότητα σχετίζεται άμεσα και με την πολιτική του ΕΔΔΥΠΠΥ για τη Φυσική Άσκηση Η Στρατηγική του Π.Ο.Υ. Ευρώπης για την Φυσική άσκηση (2016-2020), εμπνευσμένη και από την Ατζέντα ΥΓΕΙΑ 2020, έχει σαν κύριο όραμα την δραστηριοποίηση όλων των επιπέδων διοίκησης στην κάθε χώρα καθώς και των εμπλεκόμενων φορέων, στο να διευκολύνουν τους πολίτες να ζουν περισσότερο και υγιέστερα χάρη σε έναν τρόπο ζωής που συμπεριλάμβάνει την τακτική σωματική άσκηση. Η πολιτική του ΕΔΔΥΠΠΥ για τη Φυσική Άσκηση: είναι εναρμονισμένη με την πολιτική του Π.Ο.Υ. και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, απευθύνεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, έχει δύο κύριες κατευθύνσεις: 1. την ενημέρωση, πληροφόρηση, ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για την αξία της φυσικής άσκησης και της ενεργού διαβίωσης για την υγεία 2. την ανάπτυξη υποδομών και προγραμμάτων που να διευκολύνουν την φυσική άσκηση και ενεργό διαβίωση
Κύριοι άξονες της πολιτικής του ΕΔΔΥΠΠΥ για τη Φυσική Άσκησηπαραδείγματα προτεινόμενων δράσεων που σχετίζονται με τη Βιώσιμη Κινητικότητα Πρόληψη και Αγωγή Υγείας, υποστηρικτικές δομές (ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και εκπαίδευση του πληθυσμού για τα οφέλη της κίνησης και της φυσικής άσκησης) Κοινωνική Πολιτική (προώθηση της πολιτικής για τη φυσική άσκηση μέσα από όλες τις κοινωνικές δομές και τα προγράμματα του Δήμου, προκειμένου να καλυφθούν όλες οι κατηγορίες πληθυσμού) Κοινωνική Δικτύωση (αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για την ενημέρωση του πληθυσμού, τη μετάδοση μηνυμάτων, την πληροφόρηση για σχετικά προγράμματα του Δήμου, τη μετάδοση πληροφοριών, μελετών, εντύπων έγκριτων Διεθνών Οργανισμών όπως είναι ο Π.Ο.Υ.) Ισότητα (δημιουργία υποδομών και προγραμμάτων που απευθύνονται σε όλες τις ομάδες πληθυσμού) Αστικό και φυσικό περιβάλλον (αναπλάσεις υποβαθμισμένων περιοχών, δημιουργία διαδρομών περιπάτου, φροντίδα για την προσβασιμότητα σε όλους τους δημόσιους χώρους και τις υπηρεσίες, μέριμνα για καλή συγκοινωνία με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, διευκόλυνση χρήσης ποδηλάτου για τις μεταφορές, κατασκευή και εξοπλισμός Παιδικών Χαρών που διευκολύνουν την άσκηση) Αθλητισμός (ανάπτυξη προγράμματος άθλησης για όλους, δημιουργία υπαίθριων χώρων άθλησης και εκγύμνασης, οργάνωση εκδρομών περιπάτου και ειδικών προγραμμάτων εκγύμνασης και άσκησης) Πολιτισμός Ψυχαγωγία (ανάπτυξη πολιτιστικών δραστηριοτήτων σε ανοικτούς και κλειστούς χώρους που ευνοούν την κίνηση, όπως ο χορός)
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι... Η βιώσιμη πόλη του μέλλοντος είναι πιο οικολογική και ανταποκρίνεται στους όρους της αειφορίας και της κοινωνικής συνοχής και τελικά, βελτιώνει τους όρους διαβίωσης των κατοίκων της. Αποτελεί την πιο οικονομική αστική δομή όσον αφορά στην ενεργειακή κατανάλωση, στη ζήτηση για μετακίνηση, στη παροχή βιώσιμων μεταφορών και γενικά στην αποδοτικότητα των πόρων. Στο πλαίσιο αυτό προάγεται η αστική αναγέννηση, η αναζωογόνηση του κέντρου και η δυνατότητα πρόσβασης. Η πρόσβαση ή αλλιώς προσπελασιμότητα, αναφέρεται στην ευκολία του πολίτη να φθάσει τα αγαθά, τις υπηρεσίες, τις δραστηριότητες και τους προορισμούς (ευκαιρίες). Η εύκολη προσβασιμότητα από ποικίλα μέσα μεταφοράς διευρύνει τις προσπελάσιμες περιοχές και κατά συνέπεια έχει μεγάλη κοινωνική σημασία.
Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας Το 2002 θεσπίστηκε ο Θεσμός της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας (ΕΕΚ). Πρόκειται για μια εκστρατεία δράσεων και επικοινωνίας που διοργανώνεται κάθε χρόνο από τις 16 έως τις 22 Σεπτεμβρίου και: - προσπαθεί να επηρεάσει θέματα κινητικότητας και αστικών μεταφορών και να βελτιώσει τη δημόσια υγεία και την ποιότητα ζωής. - δίνει την ευκαιρία στους ανθρώπους να εξερευνήσουν το ρόλο των οδών και να πειραματιστούν με πρακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση των αστικών προκλήσεων, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση. - αποτελεί ιδανική ευκαιρία για να παρουσιαστούν οι εναλλακτικές λύσεις βιώσιμης κινητικότητας για τους κατοίκους μιας περιοχής και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πόλεις, με απώτερο στόχο να προκληθούν αλλαγές συμπεριφοράς και να σημειωθεί πρόοδος προς τη δημιουργία μιας πιο βιώσιμης στρατηγικής για τις μεταφορές στην Ευρώπη.
Γιατί είναι καλό να επενδύουν οι σύγχρονες πόλεις στη βιώσιμη κινητικότητα; Η προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας μέσω πολιτικών, δράσεων και έργων που στοχεύουν στη βελτίωση της μημηχανοκίνητης μετακίνησης και των δημόσιων μεταφορών (κίνηση με ποδήλατο, πεζή μετακίνηση, υψηλή χρήση των δημόσιων μέσων μεταφοράς και μείωση της χρήσης του αυτοκινήτου) αποτελεί ένα άκρως βιώσιμο μοντέλο που στηρίζει: τη συνεκτική βιώσιμη αστική ανάπτυξη, την άνθηση της οικονομίας των πόλεων, την περιβαλλοντική τους αναβάθμιση και την εξυπηρέτηση, ευημερία και βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων
Τελικά... Η πόλη που επενδύει στη βιώσιμη κινητικότητα: - έχει πιο ασφαλείς, υγιείς και φιλικές προς τον άνθρωπο γειτονιές, - έχει καλή ποιότητα ατμόσφαιρας (μείωση των εκπομπών και της ενεργειακής κατανάλωσης), - προάγει πολεοδομικό και αστικό σχεδιασμό που εστιάζουν στην λεπτομέρεια και στον τρόπο που οι δρόμοι, τα κτίρια και το τοπίο δίνουν αξία στον δημόσιο χώρο, - προωθεί τεχνολογίες φιλικές προς το περιβάλλον και τον χρήστη, - έχει ενισχυμένη κοινωνική συνοχή, προάγει την δημοκρατία, την ισοτιμία και την ισονομία.
Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας και Ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση Το ΥΠΕΝ συντονίζει την ΕΕΚ, διαχέει την πληροφορία στους Δήμους της χώρας και συνεισφέρει στο σχεδιασμό διαφόρων δράσεων σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο. Οι ελληνικές τοπικές αρχές ενθαρρύνονται να δοκιμάσουν νέα μέτρα την εβδομάδα αυτή για την αστική κινητικότητα και να λάβουν ανατροφοδό-τηση από το κοινό. Είναι ευκαιρία για τους τοπικούς ενδιαφερόμενους να συναντηθούν και να συζητήσουν τις διάφορες πτυχές της κινητικότητας, να βρουν καινο-τόμες λύσεις για τη μείωση της χρήσης αυτοκινήτων και να δοκιμάσουν νέες τεχνολογίες ή μέτρα σχεδιασμού.
Εξέλιξη του θεσμού στην Ελλάδα Ελληνικοί Δήμοι στην ΕΕΚ κατά τα έτη 2010-2017: 412 2010: ξεκίνησε η επικοινωνιακή εκστρατεία του ΥΠΕΝ για τη βιώσιμη κινητικότητα 2013: ανάθεση καθηκόντων Εθνικού Συντονιστή στα τέλη της ΕΕΚ 2013, μετά από συνεχόμενη, χαμηλή συμμετοχή Δήμων μέχρι και τότε. 2014: χάραξη επικοινωνιακής στρατηγικής για την προώθηση της ΕΕΚ με ορίζοντα τη συμμετοχή των 200 μεγαλύτερων Δήμων της χώρας μέχρι και το 2020. Ανάληψη καθηκόντων νέων Δημάρχων την 01/09/2014, μόλις 15 ημέρες πριν την ΕΕΚ. Η Ελλάδα αρχίζει να εμφανίζεται δυναμικά στο χάρτη των συμμετεχόντων χωρών και η ΕΕΚ εμφανίζει στη χώρα τις πρώτες δυναμικές ανόδου. Πραγματοποίηση της ετήσιας ευρωπαϊκής συνάντησης των Εθνικών Συντονιστών στην Αθήνα.
2015: η ΕΕΚ κορυφώθηκε την ημέρα των Εθνικών Εκλογών (22/09/2015), έκανε νέο ρεκόρ εγγραφών, έφερε τη χώρα στη δεκάδα των κορυφαίων διοργανωτών και το Δήμο Τρικκαίων στις 10 υποψηφιότητες για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Βιώσιμης Κινητικότητας. Για πρώτη φορά αναφέρθηκε η χώρα για επιτυχημένες πρακτικές στην προώθηση της βιώσιμης κινητικό-τητας στην επίσημη αναφορά της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος SOER 2015. 2016: η ΕΕΚ συνέχισε την πετυχημένη της πορεία με νέο ρεκόρ εγγραφών αλλά και υποψηφιοτήτων για το ευρωπαϊκό βραβείο. Η χώρα κατατάχθηκε στην πεντάδα των πιο επιτυχημένων διοργανωτών, οι Έλληνες ήταν στην υψηλότερη δεκάδα (εθνικοτήτων) των επισκεπτών της ευρωπαϊκής σελίδας, τα κοινωνικά δίκτυα του ΥΠΕΝ έκαναν ρεκόρ διαδραστικότητας με το κοινό και ο Δήμος Σάμου ήταν στις 10 υποψηφιότητες για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Βιώσιμης Κινητικότητας.
2017: στο πλαίσιο συνεργασίας του ΥΠΕΝ και του ΙΝΕΠ, στις 30/05/2017 κλήθηκαν εκπρόσωποι Δήμων της χώρας με πληθυσμό μεγαλύτερο από 25.000 κατοίκους και αποτέλεσαν το πρώτο Δίκτυο Τοπικών Συντονιστών Βιώσιμης Κινητικότητας το οποίο εξασφαλίζει την καλύτερη συνεργασία ΥΠΕΝ και Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη διάχυση της πληροφορίας για την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας. Στις 18/07/2017 διοργανώθηκε webinar στο οποίο συμμετείχαν οι golden participants του 2016. Η διοργάνωση παρακολουθήθηκε από μεγάλο αριθμό δήμων, ιδιαιτέρως στη χώρα μας. Στην εκστρατεία για την ΕΕΚ 2017 συμμετείχαν από την Ελλάδα 87 Δήμοι. Η Ηγουμενίτσα αναδείχθηκε νικήτρια πόλη της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας 2017 στη νέα κατηγορία για μικρές πόλεις (με πληθυσμό κάτω των 50.000 κατοίκων), διότι προέβαλε υποδειγματικά τα οφέλη της βιώσιμης κινητικότητας.
2018: στις 30/05/2018 πραγματοποιήθηκε υπό την Αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Ζάππειο Μέγαρο Τελετή για να τιμηθούν οι 87 Ελληνικές Συμμετοχές στην ΕΕΚ 2017, από το ΥΠΕΝ, την ΕΕΤΑΑ και την Επιτροπή Ολυμπίων & Κληροδοτημάτων του Ζαππείου. Στην εκδήλωση αποδόθηκαν εύσημα στα στελέχη της Τ.Α., τα οποία με τις δράσεις που οργάνωσαν και τα μόνιμα μέτρα που προώθησαν, έφεραν την Ελλάδα σε μία από τις υψηλότερες θέσεις στην πανευρωπαϊκή εκστρατεία για την προαγωγή βιώσιμων προτύπων κινητικότητας. ------------------------------------------------------------------------------------------------- Η ολοένα μεγαλύτερη συμμετοχή των ελληνικών Δήμων στην εκστρατεία, σηματοδοτεί το ενδιαφέρον και την ενεργοποίηση της τοπικής αυτοδιοίκησης να δράσει και να προάγει τη βιώσιμη αστική κινητικότητα προς όφελος των πολιτών
EUROPEAN MOBILITY WEEK 16-22 September 2018 Το φετινό θέμα της ΕΕΚ MIX and MOVE! μας ενθαρρύνει να διερευνήσουμε τις πολλές διαφορετικές επιλογές που υπάρχουν για να φτάσουμε από το σημείο Α στο Β και να σκεφτούμε τον τρόπο που ταιριάζει καλύτερα στη συγκεκριμένη διαδρομή μας. Αγκαλιάζοντας την έννοια της πολυτροπικότητας και εισάγοντας μερικές βιώσιμες μεθόδους μεταφοράς στις μετακινήσεις μας, όχι μόνο μπορούμε να έχουμε θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον, αλλά ίσως διαπιστώσουμε ότι είμαστε και σε καλύτερη φυσική κατάσταση, πιο ευτυχισμένοι και με κάποια επιπλέον χρήματα!
Προτεινόμενες Δράσεις υλοποίησης Επικοινωνιακές Δράσεις: -Διασπορά της πληροφορίας μέσα από δελτία τύπου, ιστοσελίδες και τα κοινωνικά δίκτυα / χρήση λογότυπου ΕΕΚ σε εμφανή δημόσια σημεία -Χρήση δημόσιων οθονών για μετάδοση μηνυμάτων και δημιουργία mobile apps για smart phones -Όπου υπάρχει δωρεάν ασύρματο δίκτυο, μεταφορά σε σελίδα με πληροφορίες για τη βιώσιμη κινητικότητα -Συμμετοχή των σχολείων, ανάπτυξη παιχνιδιών βιώσιμης κινητικότητας -Συμμετοχή εταιρειών, επιβράβευση εργαζομένων που κινούνται βιώσιμα (ειδικές άδειες, μικρά δώρα) -Χορηγίες από μεγάλες εταιρείες για επιβράβευση των επιβατών των μέσων μεταφοράς και των ποδηλατών πχ τσάντες, δώρα βιβλία κλπ. -Διαγωνισμός στα καταστήματα για τον πιο πρωτότυπο στολισμό βιτρίνας με θέμα τη βιώσιμη κινητικότητα -Ειδικά εισιτήρια για την εβδομάδα κινητικότητας -Πληροφόρηση σχετικά με ποδηλατικές διαδρομές προς την εργασία
Δράσεις Πεδίου (α) -Χάραξη και σήμανση ποδηλατοδρόμων - νέες ή βελτιωμένες υποδομές για ποδήλατα νέες πεζογέφυρες, βελτίωση πεζοδρομίων, δενδροφυτεύσεις κτλ -Δηµιουργία πράσινων - πολιτιστικών διαδροµών / προγράμματα ξεναγήσεων για πεζούς ή ποδηλάτες από εθελοντές των Δήμων -Διευκόλυνση της πρόσβασης σε κάθε σηµείο της πόλης -Διοργάνωση αθλητικών αγώνων, αναβίωση παλαιών ομαδικών παιχνιδιών γειτονιάς -«Λευκές Νύχτες» σε συνεργασία με τα εμπορικά επιμελητήρια, ειδικές εκπτώσεις σε ποδηλάτες, πεζούς, χρήστες μέσων μεταφοράς -Οδηγός μετακίνησης των τουριστών με τα μέσα μεταφοράς (δυνατότητα χρήσης μέσων μεταφοράς με κάρτα ξενοδοχείου κ.ά) -Κατασκευή θέσεων στάθμευσης και ενοικίασης ποδηλάτων
Δράσεις Πεδίου (β) -Ζώνες μειωμένης ταχύτητας οχημάτων γύρω από τα σχολεία / καθορισμός γειτονιών «χωρίς αυτοκίνητο» - Δημιουργία μόνιμων ζωνών απαγόρευσης διέλευσης ιδιωτικών αυτοκινήτων - Εγκατάσταση σταθερών και φορητών αισθητήρων μέσα και έξω από τις περιοχές με απαγόρευση κυκλοφορίας για τη μέτρηση της ποιότητας του αέρα. - Δενδροφύτευση σε έναν λιγότερο ελκυστικό δρόμο - Ανάπτυξη υποδομών και συνεργασίας με οργανώσεις για ανθρώπους με αναπηρίες - Διοργάνωση έκθεσης καινοτόμου εξοπλισμού μεταφορών - Αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων Δήμου - Σύσταση ομάδας εργασίας υπαλλήλων Δήμων για θέματα κινητικότητας. - Διεξαγωγή έρευνας για την αλλαγή συμπεριφοράς των Δημοτών σε θέματα κινητικότητας - Ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού.
Παρακολούθηση για τις εξελίξεις και τις δράσεις της ΕΕΚ Η επίσημη ιστοσελίδα της ΕΕΚ είναι προσβάσιμη από όλους στο link: http://www.mobilityweek.eu. Η ιστοσελίδα http://www.ypeka.gr/default.aspx?tabid=879 του ΥΠΕΝ ενημερώνεται κάθε χρόνο με τις σχετικές κεντρικές ανακοινώσεις και τα αντίστοιχα Δελτία Τύπου. Στην ιστοσελίδα στο facebook «ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ» αναρτώνται πληροφορίες, ανακοινώσεις και νέα. Μέσω του δικτύου των Τοπικών Συντονιστών έχει ζητηθεί από τους συμμετέχοντες δήμους να στέλνουν στοιχεία, φωτογραφίες και ανακοινώσεις προκειμένου να αναρτώνται. Δημοσιεύσεις με το hashtag: #mobilityweek Επιπλέον στοιχεία για κάθε δήμο χωριστά, κάθε πολίτης μπορεί να αναζητήσει στα social media των δήμων που συμμετέχουν στην εκστρατεία.
Χρήσιμες πληροφορίες για τους Δήμους Για τη συμμετοχή των τοπικών αρχών στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας χρειάζεται η on-line συμπλήρωση της φόρμας εγγραφής http://registration.mobilityweek.eu/login.php?lang=gr Για τη συμμετοχή και τη διεκδίκηση των βραβείων της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας, απαιτείται η υπογραφή του Ευρωπαϊκού Καταστατικού για την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας από αιρετό εκπρόσωπο του Δήμου. Επιπλέον πληροφορίες: στο σχετικό διαδικτυακό τόπο της Ε.Ε. http://www.mobilityweek.eu Περαιτέρω ερωτήσεις στο τηλ. 2131515755 (εθνικός συντονιστής του ΥΠΕΝ για την ΕΕΚ)
Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας!