3.4 Άμεσα & έμμεσα κεφάλαια χρηματοδότησης του κεφαλαίου κίνησης και των παγίων στοιχείων της επιχείρησης

3.4 Άμεσα & έμμεσα κεφάλαια χρηματοδότησης του κεφαλαίου κίνησης και των παγίων στοιχείων της επιχείρησης Ανάλογα με το είδος του κεφαλαίου που χρειάζεται η επιχείρηση, εάν δηλαδή αφορά την χρηματοδότηση του κεφαλαίου κίνησης ή την αγορά παγίων εγκαταστάσεων εξοπλισμού, υφίστανται οι παρακάτω εναλλακτικές πηγές αναζήτησης άμεσων ή έμμεσων κεφαλαίων: 225

1. Για κεφάλαιο κίνησης Άμεσες πηγές κεφαλαίων α) Δάνεια από τις Ελληνικές ή ξένες τράπεζες σε ευρώ ή συνάλλαγμα. Πολύ σημαντικό είναι η επιχείρηση να εξασφαλίσει ικανοποιητικούς ευνοϊκούς όρους και προϋποθέσεις λήψης των απαραίτητων δανείων. β) Μέσω των εταιριών leasing τη πώληση σ αυτές παγίων περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης και επανάκτηση αυτών με τη μέθοδο της χρονομίσθωσης. 226

Έμμεσες πηγές κεφαλαίων 1) Κεφάλαιο κίνησης μέσω της αγοράς εμπορευμάτων, πρώτων και βοηθητικών υλών επί πιστώσει. 2) Μείωση του κεφαλαίου κίνησης μέσω της σύμπτυξης της παραγωγής σ όλα τα στάδια της ώστε να μειωθεί ο χρόνος παραμονής σε αδράνεια των stocks γενικώς (πρώτων, βοηθητικών υλών και ετοίμων). 3) Δια της πωλήσεως σε εταιρεία leasing υπαρχόντων μηχανημάτων και επανάκτηση των με χρονομίσθωση 4) Προεξόφληση των τιμολογίων εξαγωγής 5) Προεξόφληση των συναλλαγματικών ευκολίας 6) Καθυστέρηση των πληρωμών στους προμηθευτές 7) Η επίσπευση είσπραξης οφειλών των πελατών μας 8) Χρηματοδότηση επί ενεχύρων περιουσιακών στοιχείων 9) Πιστώσεις έναντι φορτωτικών εγγραφών 227

2.Για αγορά-μίσθωση παγίων περιουσιακών στοιχείων (μηχανήματα κλπ.) Άμεσες πηγές κεφαλαίων α) Δάνεια από τις Ελληνικές ή ξένες Τράπεζες σε ευρώ ή σε συνάλλαγμα. Η εξασφάλιση ευνοϊκών όρων λήψης δανείων είναι συνάρτηση: της διαπραγματευτικής πιστοληπτικής ικανότητας και της ουσιαστικής διερεύνησης της τραπεζικής αγοράς προκειμένου οι φορείς της επιχείρησης να αποκτήσουν σαφή εικόνα των τραπεζικών συνθηκών & ανάλογα να αντιμετωπίσει τα εκάστοτε «κενά» της τραπεζικής αγοράς. 228

β) leasing (χρηματοδοτική μίσθωση). Eίναι μια μορφή νέας χρηματοδότησης παραγωγικού εξοπλισμού για επαγγελματική χρήση που εξοφλείται μέσω μισθωμάτων τα οποία καταβάλλονται σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα. Δηλαδή, ένας χρηματοδοτικός μηχανισμός που επιτρέπει στον επιχειρηματία να συμπληρώσει, επεκτείνει, εκσυγχρονίσει το παραγωγικό του δυναμικό χωρίς να εκταμιεύσει δικά του χρήματα ή να δανειστεί ξένα κεφάλαια για το σκοπό αυτό. Το Leasing δεν αποτελεί μια απλή "ενοικίαση" εξοπλισμού αλλά ένα σύγχρονο, δυναμικό και ευέλικτο τρόπο απελευθέρωσης - ανακατανομής κεφαλαίων στο εσωτερικό της εταιρίας που μπορεί να αφορά επιχειρηματικές επενδυτικές προτάσεις μεγάλης ποικιλίας από πλευράς τύπου, μεγέθους και ιδιαιτερότητας. 229

Έμμεσες πηγές κεφαλαίων 1) Δια της αγοράς επί πιστώσει παγίων περιουσιακών στοιχείων 2) Άντληση προσθέτων κεφαλαίων σύμφωνα με το πρόγραμμα ρευστότητας της επιχείρησης με τους εξής τρόπους: α) Μέσω του Χρηματιστηρίου δια δημοσίας εγγραφής β) Aύξηση του Μετοχικού κεφαλαίου δι ιδίων διαθεσίμων. γ) Aύξηση ιδίων κεφαλαίων μέσω της πρόσληψης συνεταίρου. δ) Αξιοποίηση εθνικών και κοινοτικών προγραμμάτων 230

3.5 Νέα χρηματοπιστωτικά εργαλεία τόνωσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων 3.5.1 Γενικά Η εξασφάλιση της χρηματοδότησης των επενδυτικών έργων είναι το πιο κρίσιμο σημείο στην υλοποίηση τους, δεδομένης της μειωμένης ρευστότητας των επιχειρήσεων, της επιλεκτικής χρηματοδότησης των τραπεζών, των γενικότερων αλλά και των ειδικότερων κατά κλάδο και επιχείρηση συνεπειών της οικονομικής κρίσης. Με τον N.4146/2013 δίνεται το δικαίωμα στους επενδυτές να λάβουν προκαταβολή το 100% της επιχορήγησης ή αν ήδη έχουν λάβει το 25% ή το 50% να λάβουν και το υπόλοιπο. 231

Επίσης, με την Δράση «Επιχειρηματική Επανεκκίνηση» διευκολύνεται η πρόσβαση των επιχειρήσεων σε ανάγκες κεφαλαίων υπό ευνοϊκούς όρους. Η πολιτεία αναζητά τρόπους εξασφάλισης κεφαλαίων για τα επενδυτικά σχέδια που βρίσκονται στην φάση της υλοποίησης και δεν μπορούν να ολοκληρωθούν ή είναι στη φάση του σχεδιασμού αλλά συναντούν προβλήματα αναζήτησης κεφαλαίων. Έτσι λοιπόν, επιχειρείται ο απεγκλωβισμός των επενδυτικών έργων από την δύνη της μηδενικής ρευστότητας και με διάφορες παρεμβάσεις αναζητούνται δίαυλοι προκειμένου οι επενδύσεις να βρουν κάποιο ρυθμό ανάκαμψης. 232

3.5.2 Δυνατότητα προκαταβολής έως και ποσοστού 100% της επιχορήγησης με προσκόμιση εγγυητικής επιστολής Σε εφαρμογή του Νόμου 4146/13 «Διαμόρφωση φιλικού αναπτυξιακού περιβάλλοντος σε στρατηγικές και ιδιωτικές επενδύσεις και άλλες διατάξεις», παρέχεται η δυνατότητα προκαταβολής έως 100% της επιχορήγησης ενός σχεδίου που υλοποιείται στα πλαίσια των κινήτρων με την προσκόμιση ισόποσης εγγυητικής επιστολής προσαυξημένη κατά 10% από συνεργαζόμενη τράπεζα του φορέα επένδυσης. 233

3.5.3 Ταμείο Επιχειρηματικότητας -ΤΕΠΙΧ- Δράση «Επιχειρηματική Επανεκκίνηση» Στο πλαίσιο του «Ταμείου Επιχειρηματικότητας» συστάθηκε Ταμείο Δανειοδοτήσεων για χρηματοδότηση της Δράσης «Επιχειρηματική Επανεκκίνηση» στις ελληνικές ΜΜΕ με ευνοϊκούς όρους. Η Δράση αυτή έχει σαν στόχο την προώθησης της επιχειρηματικότητας, τη διευκόλυνση της πρόσβασης των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση, την ενίσχυση των επενδύσεων, καθώς και το γενικότερο δημόσιο συμφέρον, ενόψει της υφιστάμενης οικονομικής συγκυρίας, μέσω της παροχής δανείων με ευνοϊκούς όρους. 234

Είδος χρηματοδότησης Η Δράση αφορά δάνεια επιχειρηματικής ανάπτυξης (ειδικού σκοπού) και δάνεια επενδυτικού σκοπού με ευνοϊκούς όρους, όπως παρουσιάζονται στον παρακάτω Συνοπτικό Πίνακα Υποπρογραμμάτων της Δράσης. Περιγραφή Ύψος Δανείου Διάρκεια Δανείου 235

Υποπρόγραμμα 1 Δάνεια που χρηματοδοτούν επενδυτικά σχέδια επιχειρήσεων α) που υπάχθηκαν στον Ν. 3299/2004 β) που εντάχθηκαν σε άλλα προγράμματα κρατικής ενίσχυσης και 10.000-800.000 Σημείωση: Κάθε επιχείρηση χρηματοδοτείται για ένα επενδυτικό σχέδιο 5-12έτη, με δυνατότητα περιόδου χάριτος από 6 μήνες έως 2 έτη γ) δεν εντάχτηκαν σε προγράμματα κρατικής ενίσχυσης και δεν έχουν υλοποιηθεί 236

Υποπρόγραμμα 2 Δάνεια επιχειρηματικής ανάπτυξης (ειδικού σκοπού) 10.000 300.000 έως 50% του κύκλου εργασιών (Ε3) ή στην εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ ή στις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ του οικονομικού έτους που προηγείται της ημερομηνίας αίτησης Έως 48μήνες ή έως το 50% των παραγγελιών τρέχοντος έτους. Προκειμένου για νεοϊδρυόμενες επιχειρήσεις έως το 50% των παραγγελιών του τρέχοντος έτους ή το 80% των επί πιστώσει αγορών. 237 Σε περίπτωση που τα ανωτέρω μεγέθη δεν είναι διακριτά, το

Ύψος του Προϋπολογισμού της Δράσης Η Δράση της Επιχειρηματικής Επανεκκίνησης συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ελληνικό Δημόσιο. Το ποσό του κεφαλαίου του Ταμείου Δανειοδοτήσεων για τη χρηματοδότηση της Δράσης ανέρχεται σε 550 εκ.. Η ΕΤΕΑΝ ΑΕ, ως διαχειρίστρια του Ταμείου Επιχειρηματικότητας θα καταβάλλει σταδιακά συνολικά ποσό 275 εκ. και όλες οι συνεργαζόμενες Τράπεζες θα καταβάλουν σταδιακά συνολικό ποσό 275 εκ. Επιλέξιμες περιοχές Δράσης : Όλη η Ελλάδα 238

Επιλέξιμες επιχειρήσεις. Οι πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, σύμφωνα με τη Σύσταση της Επιτροπής 2003/361/ΕΚ, που λειτουργούν νομίμως στην Ελλάδα, πλην των περιπτώσεων που αναφέρονται παρακάτω. Οι επιχειρήσεις που είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερες (ελέγχεται κατά την εκταμίευση του δανείου). Οι επιχειρήσεις που έχουν λάβει την εγγύηση της ΕΤΕΑΝ, σε προγράμματα που έληξαν ή βρίσκονται σε ισχύ και δεν εμφανίζουν ασυνέπεια (ληξιπροθεσμία) σε εγγυημένο δάνειο. 239

Μη επιλέξιμες επιχειρήσεις: Προβληματικές επιχειρήσεις, Παράνομες Ενισχύσεις, για επιχειρήσεις που εκκρεμεί εντολή ανάκτησης ενισχύσεων Μη συνεπείς επιχειρήσεις έναντι της ΕΤΕΑΝ ΑΕ Κανονισμός ΕΚ 1998/2006 de minimis: i. στους τομείς αλιείας - υδατοκαλλιέργειας που εμπίπτουν στον κανονισμό ii. στην πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων iii. στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων, iv. στον τομέα του άνθρακα κλπ. 240

Επιλέξιμες δαπάνες Υποπρόγραμμα 1 : Δαπάνες που έχουν εγκριθεί και έχουν υπαχθεί: στον αναπτυξιακό Ν. 3299/2004 ή σε άλλο πρόγραμμα κρατικής ενίσχυσης ή σε εγκριτική απόφαση της τράπεζας, εφόσον το δάνειο αφορά στην χρηματοδότηση επενδυτικού σχεδίου 241

Υποπρόγραμμα 2 : Οι δαπάνες που θα εξοφληθούν από το χορηγούμενο δάνειο κεφαλαίου κίνησης στοχεύουν στην ανάπτυξη της επιχείρησης, σύμφωνα με επιχειρηματικό σχέδιο. Για τις νεοϊδρυθείσες επιχειρήσεις κάθε δαπάνη νοείται ότι στοχεύει στην ανάπτυξη της επιχείρησης. Ως επιλέξιμες νοούνται οι δαπάνες που χρηματοδοτούν υποχρεώσεις σχετιζόμενες με τον εμπορικό/συναλλακτικό κύκλο της επιχείρησης, ως μέρος των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, ιδιαιτέρως δε δαπάνες που σχετίζονται με την δημιουργία ή την επέκταση μιας επιχείρησης ή την ίδρυση. 242

Μεταξύ άλλων επιλέξιμες είναι οι δαπάνες για αγορά πρώτων υλών, μισθολογικό κόστος, αποθεμάτων, γενικών εξόδων κ.λπ. Μη επιλέξιμες δαπάνες Δαπάνες που χρηματοδοτούν χρηματοοικονομικές δραστηριότητες, δραστηριότητες real estate ή που επιτρέπουν χρηματοδότηση στον τελικό καταναλωτή Δαπάνες που σχετίζονται άμεσα με εξαγωγές, ιδίως δε αυτές που συνδέονται άμεσα με στις εξαγόμενες ποσότητες, με τη δημιουργία και λειτουργία δικτύου διανομής ή με στις τρέχουσες δαπάνες που σχετίζονται με τη συνήθη εξαγωγική δραστηριότητα στις επιχείρησης και στις δαπάνες που αποκλείονται από τον κανονισμό ΕΚ 1998/2006 (de minimis). 243

Δαπάνες για την απόκτηση οχημάτων οδικών εμπορευματικών μεταφορών οι οποίες χορηγούνται σε επιχειρήσεις που εκτελούν οδικές εμπορευματικές μεταφορές για λογαριασμό τρίτων και στις δαπάνες που αποκλείονται από τον κανονισμό ΕΚ 1998/2006 (de minimis). Εξόφληση υποχρεώσεων από υφιστάμενο δανεισμό Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας, στις περιπτώσεις που μπορεί να ανακτηθεί ακόμα και αν δεν ανακτάται 244

Ύψος δανείου Υποπρόγραμμα 1. Κάθε επιχείρηση χρηματοδοτείται για ένα επενδυτικό σχέδιο. Το ελάχιστο ύψος δανείου ανέρχεται σε 10.000 και το μέγιστο σε 800.000 Υποπρόγραμμα 2. Το ελάχιστο ύψος δανείου ανέρχεται ανά επιχείρηση σε 10.000 και το μέγιστο σε 300.000 Πιο συγκεκριμένα: α. Σε υφιστάμενες επιχειρήσεις το % δεν μπορεί να υπερβεί το 50% του κύκλου εργασιών του οικονομικού έτους που προηγείται της ημερομηνίας αίτησης ή έως το 50% των παραγγελιών του τρέχοντος έτους. 245

β. Σε νεοϊδρυόμενες επιχειρήσεις το % δεν μπορεί να υπερβεί το 50% των παραγγελιών του τρέχοντος έτους ή το 80% των επί πιστώσει αγορών. Επιτόκιο δανείου Το δάνειο είναι έντοκο από την ημερομηνία εκταμίευσης. Το επιτόκιο της δανειακής σύμβασης είναι σταθερό ή κυμαινόμενο για όλη της διάρκειά της. Το επιτόκιο αυτό είναι το μεσοσταθμικό επιτόκιο που προκύπτει από το επιτόκιο δανεισμού για τα κεφάλαια με τα οποία συγχρηματοδοτεί τη Δράση η κάθε συνεργαζόμενη Τράπεζα με αναλογία συμμετοχής της 50% και από το επιτόκιο για τα κεφάλαια με τα οποία συγχρηματοδοτεί το Ταμείο Επιχειρηματικότητας, που είναι μηδενικό (0%). 246

Το επιτόκιο εκτοκισμού επιβαρύνεται με την εισφορά του Ν. 128/75 που σήμερα ανέρχεται σε 0,60% και η οποία βαρύνει την επιχείρηση. Η εισφορά επιβαρύνει μόνο το μέρος των κεφαλαίων της Τράπεζας. Το μειωμένο αυτό επιτόκιο εκτοκισμού του δανείου λογίζεται ως επιδότηση επιτοκίου και συνιστά κρατική ενίσχυση ήσσονος σημασίας (de minimis). Η επιδότηση επιτοκίου αφορά το μέρος του δανειακού κεφαλαίου που χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Επιχειρηματικότητας της ΕΤΕΑΝ Α.Ε. 247

Διάρκεια Αποπληρωμή Δανειακής Σύμβασης Υποπρόγραμμα 1. Η διάρκεια του δανείου ορίζεται κατ ελάχιστο σε 5 έτη και με μέγιστη διάρκεια 12 έτη, αρχής γενομένης από την πρώτη εκταμίευση. Το δάνειο αποπληρώνεται με τον τρόπο που θα συμφωνηθεί μεταξύ Τράπεζας και επιχείρησης. Υπάρχει δυνατότητα έντοκης περιόδου χάριτος έως 2 έτη, η οποία συμπεριλαμβάνεται στην διάρκεια του δανείου. Κατά την διάρκεια της περιόδου χάριτος, καταβάλλονται μόνο οι τόκοι. Σε περίπτωση πρόωρης μερικής ή ολικής αποπληρωμής αυτή γίνεται χωρίς καμία επιβάρυνση (π.χ. ποινή πρόωρης εξόφλησης) 248

Υποπρόγραμμα 2. Η μέγιστη διάρκεια του δανείου είναι 48 μήνες. Σε περίπτωση πρόωρης μερικής ή ολικής αποπληρωμής αυτή γίνεται χωρίς καμία επιβάρυνση (π.χ. ποινή πρόωρης εξόφλησης) Εξασφαλίσεις Σε εξασφάλιση της απαίτησης από τα δάνεια λαμβάνονται ενοχικές ή/και εμπράγματες εξασφαλίσεις, σύμφωνα με την πιστωτική πολιτική των συνεργαζόμενων τραπεζών. Ειδικά για τις εμπράγματες εξασφαλίσεις το ποσοστό κάλυψης δεν μπορεί να είναι ανώτερο του 120% του ποσού του δανείου, όπως αυτό συνομολογείται στην δανειακή σύμβαση. Δεν προσημειώνεται η μόνιμη και μοναδική κατοικία του επιχειρηματία 249

Διαχειριστικό Κόστος Εννοείται το διαχειριστικό κόστος ανά δανειακό φάκελο που θα επιβαρύνει τον δανειολήπτη, υπέρ της τράπεζας. Το διαχειριστικό κόστος είναι εφάπαξ ποσό (για όλη τη διάρκεια του δανείου) και δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,5% του αρχικού ποσού του δανείου, με ανώτατο ποσό 2000 ευρώ και κατώτατο 100. Διαδικασία Υποβολής Αιτήσεων Στα καταστήματα των συνεργαζόμενων Τραπεζών (έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΤΕΑΝ ΑΕ). 250

3.5.4 Ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί - ταμεία συμμετοχών Με βάση τις διατάξεις του νέου αναπτυξιακού Ν. 4399/16 προβλέπονται ειδικοί χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί για την στήριξη-χρηματοδότηση των ΜΜΕ. Έννοια και σκοπός (άρθρο 59) 1. Προβλέπεται η εκ μέρους του ελληνικού Δημοσίου δυνατότητα ίδρυσης ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών επιχειρηματικού κινδύνου (εφεξής «Ταμεία Συμμετοχών» Funds of Funds), για την ενίσχυση των ΜΜΕ. Τα Ταμεία Συμμετοχών έχουν τη νομική μορφή οργανισμού εναλλακτικών επενδύσεων του N.4209/2013, η δε χρηματοδότηση 251

τους πραγματοποιείται από το Εθνικό ή Συγχρηματοδοτούμενο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). 2. Τα Ταμεία Συμμετοχών μπορούν να ιδρύουν και να συμμετέχουν σε άλλα ειδικότερα ταμεία συμμετοχών (εφεξής «Ταμεία» - Funds), για την επίτευξη επιμέρους στόχων σε κλαδικό, περιφερειακό ή και εθνικό επίπεδο. Τα ειδικότερα αυτά Ταμεία έχουν τη νομική μορφή αμοιβαίων κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών (N. 2992/2002) ή οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων. 3. Όλα τα ανωτέρω ταμεία θα επιδιώκουν μόχλευση των κεφαλαίων τους με περαιτέρω επενδυτική συμμετοχή, με απώτερο στόχο το μέγιστο αναπτυξιακό αποτέλεσμα. 252

4. Με τη χρηματοδότηση των ανωτέρω ταμείων επιδιώκονται ενδεικτικά τα εξής: α) η δημιουργία νέων και η μεγέθυνση υφισταμένων επιχειρήσεων, ιδίως εκείνων, οι οποίες δίνουν έμφαση στη καινοτομία και στην απασχόληση, έχουν εξαγωγικό προσανατολισμό και παρουσιάζουν δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης, β) η αναδιάρθρωση βιώσιμων επιχειρήσεων, γ) η ανάπτυξη της αγοράς κεφαλαίων για ΜΜΕ, δ)η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων και όσων απασχολούν από 250 έως 500 εργαζόμενους. 253

Είδη ενισχύσεων (άρθρο 60) 1. Η δημόσια χρηματοδότηση μέσω των ανωτέρω ταμείων παρέχεται προς ανεξάρτητους ιδιώτες επενδυτές, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες στις περιπτώσεις α και β της παραγράφου 2 του άρθρου 21 Γ.Α.Κ. ενισχύσεις χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου, ήτοι: α) ίδια κεφάλαια ή οιονεί ίδια κεφάλαια ή επενδυτική χορηγία για την παροχή επενδύσεων χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου άμεσα ή έμμεσα σε επιλέξιμες επιχειρήσεις, β)δάνεια για την παροχή επενδύσεων χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου άμεσα ή έμμεσα σε επιλέξιμες επιχειρήσεις. 254

2. Οι ενισχύσεις χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου προς τις επιλέξιμες επιχειρήσεις μπορούν να λαμβάνουν τη μορφή επενδύσεων ιδίων ή οιονεί ιδίων κεφαλαίων, δανείων ή συνδυασμού αυτών, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 21 Γ.Α.Κ.. Διαχείριση και εποπτεία (άρθρο 61) 1. Η διαχείριση των ταμείων μπορεί να ανατίθεται σε Α.Ε. διαχείρισης οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων. Η επιλογή των διαχειριστών, το ύψος αμοιβής τους, το επίπεδο μόχλευσης, ο έλεγχος, η διάρκεια και ο τρόπος λειτουργίας τους αποτελούν αντικείμενο των Ταμείων Συμμετοχών. 255

Με προεδρικό διάταγμα, συνιστώνται στη Γενική Γραμματεία Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού οι απαιτούμενες διοικητικές δομές και υπηρεσίες για το συντονισμό και την εποπτεία της σύννομης και αποτελεσματικής λειτουργίας των ανωτέρω Ταμείων. 2. Η εξειδίκευση των κριτηρίων των επιλέξιμων επιχειρήσεων προς ενίσχυση, οι ποσοστώσεις κρατικής και ιδιωτικής συμμετοχής, η επιλέξιμη χρηματοπιστωτική μορφή ενίσχυσης, το ανώτατο όριο χρηματοδότησης ανά επιχείρηση, καθώς και όλες οι διαδικαστικές ρυθμίσεις σχετικά με τη λειτουργία και διαχείριση των ανωτέρω ταμείων καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, κατόπιν σχετικής εισήγησης της Γενικής Γραμματείας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων. 256

Κατόπιν έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μπορεί να συσταθεί με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού καθεστώς επιχειρηματικού κινδύνου για μεγάλες επιχειρήσεις. 3.6 Βασικά συμπεράσματα α) Τα κεφάλαια που έχουν επενδυθεί σε μία επιχείρηση διακρίνονται με βάση την προέλευσή τους σε ίδια και ξένα, ενώ με κριτήριο το χρόνο δεσμεύσεως τους διακρίνονται σε μακροπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα. β) Τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης κατατάσσονται ανάλογα με τη διάρκειά τους σε περιουσιακά στοιχεία μεγάλης διάρκειας (πάγια, μακροχρόνιες τοποθετήσεις κεφαλαίων έξω από 257

την επιχείρηση) και περιουσιακά στοιχεία μικρής διάρκειας, που αποτελούν το κυκλοφοριακό ενεργητικό της επιχείρησης. γ) Θα ήταν εξασφαλισμένη σε μόνιμη βάση η σωστή χρηματοδοτική διάρθρωση της επιχείρησης εάν τα ενεργητικά της στοιχεία μπορούσε να τα εξασφαλίσει με κεφάλαια ίσης ή μεγαλύτερης διάρκειας από τη ζωή των στοιχείων της. δ) Η αξία των επενδύσεων μεγάλης διάρκειας πρέπει να καλύπτεται οπωσδήποτε με κεφάλαια μακροπρόθεσμα/μεσοπρόθεσμα. ε) Ένα μέρος από το κυκλοφοριακό ενεργητικό πρέπει να χρηματοδοτείται από μακροπρόθεσμα/μεσοπρόθεσμα κεφάλαια και το υπόλοιπο μέρος από βραχυπρόθεσμα. 258

στ) Τα κεφάλαια μεγάλης διάρκειας πρέπει να προέρχονται κατά κανόνα από την ίδια την επιχείρηση, προφανώς από δωρεάν κεφάλαια διαφόρων επενδυτικών προγραμμάτων και σε περίπτωση αναζήτησης ξένων μακροπρόθεσμων κεφαλαίων για τη συμπλήρωση των αναγκών της επιχείρησης πρέπει η χρησιμοποίησή τους να είναι λογική έτσι που να μη θίγεται η ρευστότητα, η αποδοτικότητα των κεφαλαίων, η πιστοληπτική ικανότητά της και αν είναι δυνατόν τα κέρδη που προκύπτουν από τις αντίστοιχες επενδύσεις να επιτρέπουν τη συνολική εξυπηρέτηση των δαπανών που έχουν γίνει. ζ) Όσο μεγαλύτερη είναι η αναλογία των ξένων κεφαλαίων προς τα ίδια κεφάλαια τόσο περισσότερο επηρεάζεται η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων. Συγχρόνως όμως και η πιστοληπτική ικανότητα ελαττώνεται όταν η μακροπρόθεσμη δανειακή επιβάρυνση αυξηθεί 259

περισσότερο από τα όρια που επιτρέπουν η αποδοτικότητα και ο βαθμός σταθερότητας των εργασιών της επιχείρησης. η) Εάν η αποδοτικότητα των ενεργητικών στοιχείων στα οποία επενδύεται ένα μακροπρόθεσμο δάνειο είναι τέτοια που μπορεί να καλύψει όλη την εξυπηρέτησή του, δηλ. την καταβολή των τόκων και των εξοφλητικών δόσεων, τότε η επιχείρηση θα είναι σε θέση όταν περάσει ο χρόνος ανανέωσης αυτών των ενεργητικών στοιχείων, να ανανεώσει αυτά με αυτοχρηματοδότηση χρησιμοποιώντας τις αποσβέσεις τους. Εάν όμως η αποδοτικότητα δεν είναι ικανοποιητική και για την εξόφληση του δανείου χρησιμοποιηθούν οι αποσβέσεις, η επιχείρηση θα βρεθεί πάλι στην ανάγκη να αναζητήσει μακροπρόθεσμα κεφάλαια, είτε με τη σύναψη καινούργιου μακροπρόθεσμου δανείου είτε με την αύξηση του δικού της κεφαλαίου κάτω από συνθήκες που μπορεί εκείνη τη στιγμή να είναι δυσμενείς για την επιχείρηση. 260

θ) Η εξασφάλιση των απαιτούμενων κεφαλαίων για την χρηματοδότηση ενός επενδυτικού σχεδίου, θεωρείται πολύ σημαντική υπόθεση που πρέπει να διερευνηθεί σε βάθος και με πολύ σχολαστικότητα προκειμένου το επενδυτικό έργο να υλοποιηθεί μέσα στο εύλογο χρονικό διάστημα που έχει προγραμματισθεί. Αυτή η εξασφάλιση των κεφαλαίων, αν και ήταν πάντοτε ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα των εμπλεκόμενων φορέων και ειδικότερα του φορέα επένδυσης, σήμερα το πρόβλημα αυτό έχει επιδεινωθεί δραστικά λόγω της συνεχιζόμενης ύφεσης κρίσης της οικονομίας και της αδυναμίας των τραπεζικών ιδρυμάτων ως και της πολιτείας να παρέχουν εκείνα τα κεφάλαια είτε ως δανεισμός είτε ως ενισχύσεις τόσο σε υφιστάμενα επενδυτικά σχέδια που βρίσκονται σε εξέλιξη όσο και σε νέες επιχειρηματικές επενδυτικές δράσεις. 261

ι) Τα τελευταία χρόνια γίνονται κάποια βήμα για την επανεκκίνηση της επιχειρηματικότητας μέσω νέων δράσεων ή ενεργειών που αποσκοπούν στη δημιουργία κάποιας ρευστότητας που τα πιστωτικά ιδρύματα θα υποχρεωθούν να συνδράμουν προκειμένου να δοθεί μία συνέχεια στη δυνατότητα χρηματοδότησης επενδυτικών σχεδίων. Η πράξη και ο χρόνος θα δείξει κατά πόσο οι εν λόγω προσπάθειες θα έχουν κάποιο θετικό αντίκρισμα στον νευραλγικό αυτό χώρο των επενδύσεων, αφού χωρίς επενδύσεις δεν γίνεται ανάπτυξη. 262