ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α.1 δ Α.2 β Α.3 Α.4 Α.5 β ΘΕΜΑ Β Β.1 1γ, 2β, 3γ, 4, 5γ, 6γ, 7β Β.2 Ο μικροοργνισμός Β νήκει στο γένος Lactobacillus. Πρόκειτι γι βκτήρι που εμφνίζουν μέγιστο ρυθμό νάπτυξης σε τιμές ph 4 5. Β.3 Πρόκειτι γι δομική χρωμοσωμική νωμλί του τύπου έλλειψη. Η έλλειψη είνι η πώλει γενετικού υλικού. Η συγκεκριμένη μετάλλξη είνι έλλειψη τμήμτος πό το χρωμόσωμ 5 κι ονομάζετι σύνδρομο φωνή της γάτς (cri du chat). Το κλάμ των νεογέννητων που πάσχουν μοιάζει με το κλάμ της γάτς. Τ άτομ υτά εμφνίζουν δινοητική κθυστέρηση. Β.4. ίσου μήκους β. διφορετικού μήκους γ. διφορετικού μήκους δ. ίσου μήκους Η περιοριστική ενδονουκλεάση EcoRI νγνωρίζει την λληλουχί 5' GTTC 3' κι κόβει μετξύ G κι Α με κτεύθυνση 5 3 3' CTTG 5' Οι δελφές χρωμτίδες είνι πνομοιότυπ μόρι DN, φού προκύπτουν π την ντιγρφή του ίδιου ρχικού μορίου. Τ κύρι μόρι DN πό τ βκτήρι ενός κλώνου είνι πνομοιότυπ. (ορισμός κλώνου). Άρ στις δύο πρπάνω περιπτώσεις τ θρύσμτ που θ προκύψουν πό την EcoRI θ είνι ίσου μήκους. Αντίθετ στην β κι γ περίπτωση τ πλσμίδι κι τ γονίδι έχουν διφορετική λληλουχί βάσεων κι έτσι προκύπτει διφορετικός ριθμός θρυσμάτων. 1
ΘΕΜΑ Γ Γ.1 Με γονιδιωμτική βιβλιοθήκη Αιτιολόγηση: σελίδ 63 «Το σύνολο των βκτηρικών γονιδιωμτική βιβλιοθήκη» κι σελίδ 64 «Μί γονιδιωμτική βιβλιοθήκη κωδικοποιούν πρωτεΐνες.» κι σελίδ 64 «Οι DN βιβλιοθήκες των εξωνίων.» Γ.2 ντικωδικόνιο φυσιολογικού trn: 3 CCC 5 Αντιστοιχεί στο κωδικόνιο 5 GGG 3 του mrn που κωδικοποιεί CLy (γλυκίνη). Έτσι το trn μετφέρει Cly. ντικωδικόνιο του μετλλγμένου trn : 3 CC 5 Αν κι το trn μετφέρει Gly προσκολλάτι με το ντικωδικόνιο στο κωδικόνιο 5 UGG 3 του mrn που κωδικοποιεί Trp (τρυπτοφάνη) Βκτηρικό γονίδιο κ.λ κ.ε κωδική: 3' TGTCCGGGGCCGTT 5' Διβάζοντι πό δεξιά την κωδική συντντούμε το κωδικόνιο 5 ΑUG 3 που ντιστοιχεί στο κωδικόνιο ένρξης 5 ΑUG 3 του mrn κι συνεχίζοντς με βήμ τριπλέτς (δεν υπάρχουν εσώνι στο βκτηρικό DN) συντούμε το κωδικόνιο 5 UG 3. Το mrn έχει ίδι άκρ κι ίδιες βάσεις με την κωδική, λλά όπου η κωδική έχει Τ το RN έχει U. mrn : 5' U UG CCG GGG CC UG U 3' trn : πρωτεΐνη: 3' 5' UC, 3' 5' GGC, (δεν υπάρχει) δεν πράγετι Βκτηρικό γονίδιο β κ.λ κ.ε κωδική: 3' TGTCCGGTGCCGTT 5' ( διερεύνηση όπως στην προηγούμενη περίπτωση) 2
mrn β : 5' U UG CCG UGG CC UG U 3' trn : 3' UC 5', 3' GGC 5', 3' CC 5', 3' GGU 5' πρωτεΐνη: ΝH 2 Μet pro trp pro COOH ή ΝH 2 Μet pro Gly pro COOH Άρ πράγετι τετρπεπτίδιο που ως 3 ο μινοξύ διθέτει ή την trp ή την gly Γ.3 Ν νφερθεί η δράση της EcoRI (σελίδ 61 σχολικού βιβλίου) Η θέση νγνώρισης της EcoRI συνντάτι μόνο στο εσωτερικό του γονιδίου νθεκτικότητς στην τετρκυκλίνη. Άρ στη θέση υτή θ εισχθεί το ξένο γονίδιο, με ποτέλεσμ την πενεργοποίηση του συγκεκριμένου γονιδίου. Όσ βκτήρι μετσχημτίστηκν με το νσυνδυσμένο πλσμίδιο ποκτούν νθεκτικότητ στην μπικιλίνη. Τ μη μετσχημτισμέν βκτήρι θεωρούμε πως δεν διέθετν πλσμίδι, άρ ούτε γονίδι νθεκτικότητς σε ντιβιοτικό. Επομένως θ χρησιμοποιήσουμε μπικιλίνη γι ν σκοτώσουμε τ μη μετσχημτισμέν. Η διάκριση μετξύ μετσχημτισμένων βκτηρίων με νσυνδυσμένο πλσμίδιο κι μετσχημτισμένων με πλό πλσμίδιο μπορεί ν γίνει με τετρκυκλίνη. ΘΕΜΑ Δ Δ.1. Η νλογί φύλου είνι φυσιολογική: 1θηλυκό: 1 ρσενικό Επίσης τ χρκτηριστικά κτνέμοντι ομοιόμορφ κι στ 2 φύλ. Η νλογί μύρων κι άσπρων ποντικιών είνι :. Δικρίνουμε περιπτώσεις: Γι το χρώμ: 1 η Έστω πως τ γονίδι γι το χρώμ είνι υτοσωμικά. Τότε Α: επικρτές υτοσωμικό γονίδιο που ελέγχει το μύρο χρώμ : υπολειπόμενο υτοσωμικό γονίδιο που ελέγχει το άσπρο χρώμ. P: γ: Α, Fi:, ΦΑ: 50% μύρ : 50% άσπρ 2 η Έστω πως το γονίδιο γι το χρώμ είνι φυλοσύνδετο: Τότε Χ Α : επικρτές φυλοσύνδετο γονίδιο που ελέγχει το μύρο χρώμ Χ : υπολειπόμενο φυλοσύνδετο γονίδιο που ελέγχει το άσπρο χρώμ P: X X X,Ψ γ: Χ Α,Χ Χ,Ψ Fi: X X, Χ Χ, Χ Α Ψ, Χ Ψ ΦΑ: 1 θηλ. μύρο: 1 ρσ. μύρο : 1 θηλ. λευκό: 1 ρσ. λευκό 3
Γι το μήκος ουράς: 1 η Έστω πως τ γονίδι γι το μήκος ουράς είνι υτοσωμικά. Τότε Μ: επικρτές υτοσωμικό γονίδιο που ελέγχει μκριά ουρά μ: υτοσωμικό υπολειπόμενο γονίδιο που ελέγχει κοντή ουρά P: Μ,μ μμ γ: Μ,μ μ Fi: Μμ, μμ ΦΑ: 50% μκριά : 50% κοντή 2 η Έστω πως το γονίδιο γι το μήκος ουράς είνι φυλοσύνδετο. Τότε Χ Μ : φυλοσύνδετο επικρτές γονίδιο, που ελέγχει την μκριά ουρά Χ μ : φυλοσύνδετο υπολειπόμενο γονίδιο που ελέγχει την κοντή ουρά P: X Μ X μ X μ,ψ γ: Χ Μ,Χ μ Χ μ,ψ Fi: X Μ X μ, Χ μ Χ μ, Χ Μ Ψ, Χ μ Ψ ΦΑ: 1 θηλ. μκριά: 1 θηλ. κοντή : 1 ρσ. μκριά: 1 ρσ. κοντή β. Πιθνοί γονότυποι θηλυκού γονέ ΑΜμ, ΑΧ Μ Χ μ, Χ Α Χ Μμ γ.1 η πιθνή διστύρωση 2 η πιθνή διστύρωση P: Μμ μμ P: ΑΧ Μ Χ μ Χ μ Ψ ΑΜμ Αμμ Αμ ΑΜ ΑΜμ Αμ Αμμ Αμ Μμ μ μμ ΑΧ Μ Χ μ Χ μ Ψ Χ μ Ψ ΑΧ Μ ΑΧ Μ Χ μ ΑΧ Μ Ψ ΑΧ Μ ΑΧ μ Χ μ ΑΧ μ Ψ Χ Μ Χ Μ Χ μ Χ Μ Ψ Χ μ Χ μ Χ μ Χ μ Ψ 3 η πιθνή διστάυρωση P: Χ Α Χ Μμ Χ Ψμμ Χ Α Χ Μμ Χ Ψμμ Χ μ Ψμ Χ Α Μ Χ Α Χ Μμ Χ Α ΨΜμ Χ Α μ Χ Α Χ μμ Χ Α Ψμμ Χ Μ Χ Χ Μμ Χ ΨΜμ Χ μ Χ Χ μμ Χ Ψμμ 4
Δ.2 φυσιολογικά κάθε άνθρωπος διθέτει 4 γονίδι γι την σύνθεση πολυπεπτιδικών λυσίδων. Άντρς με 3 γονίδι λυσίδων θ έχει γονότυπο Γυνίκ με 2 γονίδι λυσίδων θ έχει γονότυπο Αν όμως η γυνίκ έχει γονότυπο 1 γονίδιο λυσίδων Επομένως η διστύρωση είνι : P: ή δεν είνι δυντόν ν γεννηθεί πιδί με γ:,, Fi:,,,,, ΦΑ: 1 φυσιολογικό πιδί: 1 πιδί με θλσσιμί κι Έλλειψη 2 γονιδίων:, 1 πιδί με θλσσιμί κι Έλλειψη 1 γονιδίου: 1 πιδί με θλσσιμί κι έλλειψη 3 γονιδίων Άρ η πιθνότητ το 2 ο πιδί ν έχει φυσιολογικό γονότυπο κι φινότυπο είνι 25%. Δ.3 Έστω Α=γονίδιο νθεκτικότητς σε έντομ. P: x γ: 4o 4 o x 1 o 1 o 4o 4 o Fi : 4 o 4 o,,, Άρ το 75% των πογόνων θ είνι φυτά ποικιλίς Bt νθεκτικά στ έντομ 5