ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΤΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΠΟΔΟΜΩΝ & ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣHΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΤΗΣΕΩΝ (ΕΔΑΑΠ) ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΤΩΝ 2016-2017 BIENNIAL SAFETY REPORT 2016 2017

Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 1 1. ΓΕΝΙΚΑ... 3 2. ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΑ ΣΥΜΒΑΝΤΑ / ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΕΙΣ... 4 3. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (SAFETY RECOMMENDATIONS)... 8 4. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ... 9 5. ENCASIA PEER REVIEW... 11 6. ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ... 11 7. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ... 12 8. ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΤΗΣΕΩΝ - ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΗΣ ΕΔΑΑΠ... 13

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Με βάση τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του άρθρου 4 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 996/2010 δίνεται στη δημοσιότητα επισκόπηση ασφάλειας των ετών 2016 και 2017. Σε παγκόσμιο επίπεδο το 2016 σημαδεύτηκε από το ατύχημα του αεροσκάφους Α320 των Αιγυπτιακών Αερογραμμών στη Μεσόγειο θάλασσα, ενώ αντίθετα το 2017 δεν σημειώθηκε κανένα ατύχημα εμπορικών μεταφορών με Jet αεροσκάφος. Το 2016 συνολικά στο χώρο των εμπορικών μεταφορών έλαβαν χώρα δώδεκα (12) ατυχήματα με 264 θύματα ενώ αντίστοιχα το 2017 δέκα (10) ατυχήματα με 79 θύματα, στα οποία δεν συμπεριλαμβάνονται τα security related ατυχήματα. Σημειώνεται ότι από τα 79 θύματα του 2017 τα 44 ήταν επιβάτες και τα υπόλοιπα 35 θύματα ήταν στο έδαφος από α/φος που βγήκε εκτός διαδρόμου. Το 2017 υπήρξε η ασφαλέστερη χρονιά στην ιστορία της πολιτικής αεροπορίας στο χώρο των εμπορικών μεταφορών τόσο σε ότι αφορά τον αριθμό των ατυχημάτων όσο και τον αριθμό των θυμάτων και αυτό παρά την αύξηση του αριθμού των πτήσεων και των διακινηθέντων επιβατών. Το 2017 διακινήθηκαν 4,1 δισεκατομμύρια επιβάτες έναντι 3,8 δισεκατομμυρίων του 2016 και πραγματοποιήθηκαν 41,8 εκατομμύρια πτήσεων εμπορικών μεταφορών έναντι των 40,4 εκατομμυρίων το 2016. Σε εθνικό επίπεδο, τα έτη 2016 & 2017 δεν υπήρξαν ατυχήματα με θανάσιμους τραυματισμούς στο χώρο των εμπορικών αερομεταφορών. Υπήρξαν ατυχήματα με θανάσιμους τραυματισμούς στο χώρο της Γενικής Αεροπορίας, με αυξητική τάση το 2017 συγκρινόμενα με προηγούμενες χρονιές. Τα έτη 2016 & 2017 η Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων & Ασφάλειας Πτήσεων (ΕΔΑΑΠ) επένδυσε σημαντικά στην ανάδειξη του ρόλου και των αρμοδιοτήτων της, μέσω της ενδυνάμωσης και ενίσχυσης των σχέσεων της με όλους τους αεροπορικούς φορείς στην Ελλάδα, δίνοντας ιδιαίτερη προτεραιότητα στην πρόληψη και στην προαγωγή της ασφάλειας των πτήσεων, με την πραγματοποίηση συγκεκριμένων δράσεων και αντίστοιχα με την ανάληψη πρωτοβουλιών. Σελ.1 από 17

Παράλληλα, επένδυσε ιδιαίτερα στην ενημέρωση, εκπαίδευση και επιμόρφωση του προσωπικού της. Επιπρόσθετα, ολοκληρώθηκε με επιτυχία η διαδικασία της ENCASIA Peer Review. Θανάσης Μπίνης Πρόεδρος ΕΔΑΑΠ Σελ.2 από 17

1. ΓΕΝΙΚΑ Σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 996/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20 ης Οκτωβρίου 2010, κάθε αεροπορικό ατύχημα ή σοβαρό συμβάν με αεροσκάφος, εκτός των καθοριζομένων στο Παράρτημα II του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008 1, υπόκειται σε διερεύνηση ασφάλειας στο κράτοςμέλος στο έδαφος του οποίου συνέβη το ατύχημα ή το σοβαρό συμβάν. Επίσης, σύμφωνα με τον ανωτέρω κανονισμό το κάθε κράτος μπορεί να διεξάγει έρευνα και για άλλα συμβάντα, όταν κατά την γνώμη του τα αποτελέσματα της έρευνας θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην βελτίωση της ασφάλειας των πτήσεων. Ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 996/2010 αποσκοπεί στη βελτίωση της ασφάλειας των πτήσεων με την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου αποτελεσματικότητας των διερευνήσεων στην ευρωπαϊκή πολιτική αεροπορία, με μόνο στόχο την πρόληψη των ατυχημάτων και συμβάντων στο μέλλον, χωρίς απόδοση υπαιτιότητας ή ευθύνης. Σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα και τις Συνιστώμενες Πρακτικές (Annex 13 του ICAO), όταν μία διερεύνηση ασφάλειας διεξάγεται (συνήθως από το κράτος όπου έχει λάβει χώρα το συμβάν), το κράτος νηολόγησης, το κράτος σχεδιασμού, το κράτος κατασκευής, το κράτος του φορέα εκμετάλλευσης του εμπλεκόμενου αεροσκάφους καθώς και τα κράτη που παρέχουν πληροφορίες, διευκολύνσεις ή εμπειρογνώμονες, μπορούν να ορίσουν διαπιστευμένο εκπρόσωπο (Accredited Representative) για να συμμετέχει στην έρευνα, ύστερα από αίτηση του κράτους που διεξάγει τη διερεύνηση. Στην Ελλάδα, η Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων (ΕΔΑΑΠ) είναι η μόνη αρμόδια αρχή για την διεξαγωγή διερευνήσεων ασφάλειας και σύμφωνα με τις διαδικασίες της διερευνά: Τα ατυχήματα ή σοβαρά συμβάντα που είναι υποχρέωσή της σύμφωνα με την ευρωπαϊκή (ευρωπαϊκός κανονισμός 996/2010) και την ελληνική νομοθεσία (Ν.2912/2001), αλλά και απλά συμβάντα, όταν, κατά την γνώμη της, τα 1 Τα αεροσκάφη που αναφέρονται στο παράρτημα είναι κυρίως μη πιστοποιημένα αεροσκάφη: υπερελαφρές μηχανές, αεροσκάφη με ιστορικό ενδιαφέρον κ.α. Σελ.3 από 17

αποτελέσματα θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη βελτίωση της ασφάλειας των πτήσεων. Ατυχήματα που εμπλέκονται αεροσκάφη που αναφέρονται στο Παράρτημα II του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 216/2008. 2. ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΑ ΣΥΜΒΑΝΤΑ / ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΕΙΣ Τα στοιχεία που ακολουθούν αναφέρονται στα ατυχήματα και σοβαρά συμβάντα που έλαβαν χώρα στην Ελλάδα τα έτη 2016 & 2017. Κατά τα έτη 2016 και 2017, όπως προαναφέρθηκε, στις εμπορικές αερομεταφορές δεν υπήρξαν θανατηφόρα ατυχήματα. Στη γενική αεροπορία, υπήρξαν τρία (3) θανατηφόρα ατυχήματα με αλεξίπτωτα πλαγιάς και ελαφρά α/φη, με συνολικά τέσσερις (4) νεκρούς για το έτος 2016 και τρία (3) θανατηφόρα ατυχήματα με έξι (6) νεκρούς το 2017, ένα (1) με ελικόπτερο και δύο (2) με υπερελαφρά αεροσκάφη. Ακολουθούν στη συνέχεια πίνακες με στοιχεία που αφορούν: Ατυχήματα και σοβαρά συμβάντα στην Ελλάδα το 2016, Ατυχήματα και σοβαρά συμβάντα στην Ελλάδα το 2017, Διερευνήσεις που ξεκίνησαν από την ΕΔΑΑΠ το 2016, Διερευνήσεις που ξεκίνησαν από την ΕΔΑΑΠ το 2017. Σελ.4 από 17

ΓΕΝΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ/ ΣΟΒΑΡΑ ΣΥΜΒΑΝΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ 2016 Αριθμός Ατυχημάτων / Σοβαρών Συμβάντων Σύνολο Από τα οποία θανατηφόρα Αριθμός τραυματισθέντων Θανάσιμα Σοβαρά Αεροπλάνα 1 0 0 1 Ελικόπτερα 1 0 0 0 ΣΥΝΟΛΟ 2 0 0 1 Αεροπλάνα / Ελικόπτερα 5 1 2 0 Αλεξίπτωτα Πλαγιάς 5 2 2 3 ΣΥΝΟΛΟ 10 3 4 3 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 12 3 4 4 Διερευνήσεις που άρχισαν από την ΕΔΑΑΠ το 2016 Τύπος περιστατικού Δημόσιες αερομεταφορές Γενική αεροπορία Σύνολο Ατυχήματα 1 10 11 Σοβαρά Συμβάντα 1 0 1 ΣΥΝΟΛΟ 2 10 12 Σελ.5 από 17

ΓΕΝΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ/ ΣΟΒΑΡΑ ΣΥΜΒΑΝΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ 2017 Αριθμός Ατυχημάτων / Σοβαρών Συμβάντων Σύνολο Από τα οποία θανατηφόρα Αριθμός τραυματισθέντων Θανάσιμα Σοβαρά Αεροπλάνα 3 0 0 1 Ελικόπτερα 0 0 0 0 ΣΥΝΟΛΟ 3 0 0 1 Αεροπλάνα / Ελικόπτερα Αλεξίπτωτα Πλαγιάς 10 3 6 1 1 0 0 1 ΣΥΝΟΛΟ 11 3 6 2 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 14 3 6 3 Διερευνήσεις που άρχισαν από την ΕΔΑΑΠ το 2017 Τύπος περιστατικού Δημόσιες αερομεταφορές Γενική αεροπορία Σύνολο Ατυχήματα 1 8 9 Σοβαρά Συμβάντα 2 3 5 ΣΥΝΟΛΟ 3 11 14 Σελ.6 από 17

Σημειώνεται ότι, ο αριθμός των εκδοθέντων πορισμάτων και εκθέσεων διερεύνησης ανέρχεται σε 11 (5 και 6 αντίστοιχα) για το 2016 και 9 (3 και 6 αντίστοιχα) για το 2017. Τα πορίσματα και οι εκθέσεις διερεύνησης είναι διαθέσιμα ανά έτος έκδοσης στην διαδικτυακή σελίδα της Επιτροπής,www.aaiasb.gr, στη στήλη «Εκδόσεις». Επισημαίνεται ότι, σε όλα τα ατυχήματα και στην πλειοψηφία των σοβαρών συμβάντων που συνέβησαν τα έτη 2016 και 2017, διερευνητής της ΕΔΑΑΠ ή εξωτερικός συνεργάτης της, έφθασε στο χώρο του συμβάντος το συντομότερο δυνατόν, για την συλλογή των απαιτούμενων στοιχείων/ευρημάτων, γεγονός που με τη σειρά του βοηθά στην έγκαιρη και αποτελεσματική ολοκλήρωση της διερεύνησης. Σε όποια ατυχήματα ή σοβαρά συμβάντα κρίθηκε αναγκαίο, λαμβάνοντας υπόψη και τους περιορισμούς των εγκεκριμένων προϋπολογισμών, οι Ομάδες Διερεύνησης ενισχύθηκαν και με τη συμμετοχή εξωτερικού εμπειρογνώμονα. Προτεραιότητα στη διερεύνηση ατυχημάτων δόθηκε στις περιπτώσεις που υπάρχουν θανάσιμοι τραυματισμοί, δεδομένου ότι ακολουθεί δικαστική διερεύνηση, καθώς επίσης και στα έχοντα ευρύτερο ενδιαφέρον. Επιπρόσθετα η ΕΔΑΑΠ με βάση το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο όρισε διαπιστευμένο εκπρόσωπο (Accredited Representative) στις διερευνήσεις δύο (2) αεροπορικών ατυχημάτων το 2016 και στις διερευνήσεις πέντε (5) σοβαρών συμβάντων το 2017. Ταυτόχρονα, ελέγχθηκε και αξιολογήθηκε το περιεχόμενο όλων των φακέλων των εκκρεμούντων σοβαρών συμβάντων περιόδου 2010-2017, απ όπου, λαμβάνοντας υπόψη : τα υπάρχοντα στοιχεία, τη δυνατότητα ή μη εξαγωγής χρήσιμων συμπερασμάτων για την ασφάλεια των πτήσεων και το χρονικό διάστημα που έχει παρέλθει από τα σοβαρά συμβάντα, για δέκα (10) από αυτά αποφασίστηκε να μην ολοκληρωθεί η διερεύνησή τους και οι σχετικοί φάκελοι να αρχειοθετηθούν. Σελ.7 από 17

Στις αρχές του 2018, τα ατυχήματα / σοβαρά συμβάντα, οι διερευνήσεις των οποίων εκκρεμούσαν, ανέρχονταν σε 36, εκ των οποίων 4 με θανάσιμους τραυματισμούς (1 για το 2016 & 3 για το 2017) και στα οποία είχε δοθεί προτεραιότητα για την ολοκλήρωση της διερεύνησής τους και την έκδοση των σχετικών πορισμάτων / εκθέσεων διερεύνησης, ενώ ταυτόχρονα βρίσκονταν σε διαδικασία ολοκλήρωσης και έκδοσης πορισμάτων οι φάκελοι επτά (7) ατυχημάτων και ενός (1) σοβαρού συμβάντος εκ των οποίων έχουν ήδη δημοσιευθεί τα πορίσματα / εκθέσεις για έξι (6) εξ αυτών. Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια των ετών 2016 & 2017 παρελήφθησαν περίπου 3.500 αναφορές συμβάντων (occurrence reports), 1.500 για το 2016 και 2.000 για το 2017, η αξιολόγηση και ο χειρισμός των οποίων δεν αποτελεί, με βάση το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο (EC 376/2014), αρμοδιότητα της ΕΔΑΑΠ. Ωστόσο πραγματοποιήθηκε μια αρχική αξιολόγηση τους εκ μέρους μας στα πλαίσια και της καταγραφής των τάσεων σε εθνικό επίπεδο. Σε περιορισμένο αριθμό αναφορών ζητήθηκαν συμπληρωματικές πληροφορίες από τα safety departments των αεροπορικών εταιρειών και για κάποια εξ αυτών ζητήθηκε η υποβολή Internal Investigation Report μετά από εσωτερική διερεύνηση εκ μέρους των φορέων της αεροπορικής κοινότητας. Σημειώνεται ότι τα σχετικά Internal Investigation Reports συζητήθηκαν και αναλύθηκαν από τους διερευνητές εντός της Μονάδας και στις συνεδριάσεις της Επιτροπής από τα Μέλη της. 3. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (SAFETY RECOMMENDATIONS) Η αρχή διερεύνησης ασφάλειας με βάση τα στοιχεία που έχει συλλέξει από μία διερεύνηση ή από κάποια μελέτη, εκδίδει συστάσεις ασφάλειας προς τις ενδιαφερόμενες αρχές ή φορείς, συμπεριλαμβανομένων και όσων είναι σε άλλα κράτη μέλη ή τρίτες χώρες, συστήνοντας κάθε προληπτικό μέτρο που κρίνει αναγκαίο να ληφθεί άμεσα για την βελτίωση της αεροπορικής ασφάλειας. Σελ.8 από 17

Οι εκδιδόμενες συστάσεις ασφάλειας για κανένα λόγο δεν συνιστούν, προς αυτόν που απευθύνονται, τεκμήριο υπαιτιότητας ή ευθύνης σε περίπτωση ατυχήματος ή σοβαρού συμβάντος. Σε κάθε σύσταση ασφάλειας ακολουθείται συγκεκριμένη διαδικασία, όπως περιγράφεται στο ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, μεταξύ του παραλήπτη και της ΕΔΑΑΠ (βεβαίωση παραλαβής σύστασης, ενημέρωση για σχετική ανάληψη δράσης, κ.α). Στη συνέχεια, και εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου, η ΕΔΑΑΠ ενημερώνει τον αποστολέα εάν κρίνει ικανοποιητική την απάντησή του και αναφέρει σχετική αιτιολόγηση σε περίπτωση που διαφωνεί με την απόφαση να μην αναληφθεί δράση ή δεν συμφωνεί με την αναληφθείσα δράση. Η ΕΔΑΑΠ κατά τα έτη 2016 & 2017 εξέδωσε εννέα (9) συστάσεις ασφάλειας. 4. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Τα έτη 2016 & 2017 διατέθηκε σημαντικός χρόνος για την εκπαίδευση/επιμόρφωση του προσωπικού της Μονάδας, ιδιαίτερα των διερευνητών. Για το σύνολο των διερευνητών δαπανήθηκαν αθροιστικά πάνω από 500 ημέρες εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα το σύνολο ή η πλειοψηφία των διερευνητών παρακολούθησε τις ακόλουθες εκπαιδεύσεις: Σχολείο Ασφάλειας Πτήσεων και Εδάφους (ΣΑΠΕ) της Πολεμικής Αεροπορίας. Workshop on Safety Management, Systems implementation. From Crew Resource Management to Personal Resource Management workshop. Aero-Medical Aspects and First Aid training. Blood- Borne Pathogen training for Air Accident Investigators. Bow Tie Analysis, Basic course in aviation environment. Tripod Accident Analysis Course. EU Regulation 1321/2014 Part M & Part 145. Βασικά στοιχεία Μετεωρολογίας. Σελ.9 από 17

Audit Techniques in Aviation (including safety & quality audits based on ISO 19011). Σεμινάριο Ατομικών Μέσων Προστασίας. Safety Management Systems & Fuel Tank Safety. ATR 42-400/500, ATR 72-212 Theoretical elements. Aviation Root Cause Analysis. Air Accident Response Safety Management. Επισημαίνεται ότι όλες οι προαναφερθείσες εκπαιδεύσεις πραγματοποιήθηκαν χωρίς κόστος συμμετοχής για την ΕΔΑΑΠ. Σημειώνεται ότι η εκπαίδευση «Air Accident Response Safety Management» πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την UK AAIB (United Kingdom s Air Accident Investigation Branch) και εκτός του συνόλου των διερευνητών της ΕΔΑΑΠ, το παρακολούθησαν και εκπρόσωποι φορέων της αεροπορικής κοινότητας. Επιπρόσθετα: Τρεις διερευνητές παρακολούθησαν εκπαιδευτικό σεμινάριο τριών ημερών στην Airbus με θέμα «Airbus Course for Investigators». Δύο διερευνητές παρακολούθησαν εκπαιδευτικό σεμινάριο στην Rolls Royce με θέμα «Rolls Royce Large Turbine Familiarization & Investigation Course». Δύο διερευνητές παρακολούθησαν εκπαιδευτικό σεμινάριο της ENCASIA με θέμα «Peer Review Training & Mutual System Training». Ένας διερευνητής παρακολούθησε εκπαιδευτικό σεμινάριο δύο ημερών που πραγματοποιήθηκε από την Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων του Ισραήλ με εκπαιδευτές / εισηγητές από το NTSB (National Transportation Safety Board). Ένας διερευνητής παρακολούθησε εκπαιδευτικό σεμινάριο ασφάλειας πτήσεων δύο ημερών που πραγματοποιήθηκε από την Επιτροπή Διερεύνησης της Ρουμανίας. Δύο διερευνητές παρακολούθησαν τις εργασίες του 2 nd ICAO Global Aviation Cooperation Symposium. Επισημαίνεται ότι το εκπαιδευτικό υλικό και οι παρουσιάσεις των παραπάνω εκπαιδεύσεων διανεμήθηκαν σε όλους τους διερευνητές της Μονάδας. Σελ.10 από 17

5. ENCASIA PEER REVIEW Στα πλαίσια του προγραμματισμού εκ μέρους της ENCASIA (European Network of Civil Aviation Safety Investigation Authorities) πραγματοποιήθηκε το φθινόπωρο του 2016 Peer Review στην ΕΔΑΑΠ. Σημειώνεται ότι οι reviewers προέρχονταν από τις αντίστοιχες αρχές διερεύνησης ατυχημάτων της Μεγάλης Βρετανίας (UK AAIB), της Δανίας (AIB Denmark) και της Ρουμανίας (CIAS). Στα πλαίσια της σχετικής μας προετοιμασίας πραγματοποιήθηκε έλεγχος και αναθεώρηση, όπου απαιτήθηκε, των εσωτερικών διαδικασιών διερεύνησης και εκδόθηκε η 3 η έκδοση του AAIASB Aircraft Accident Investigation Policy and Procedure Manual. Το Φεβρουάριο του 2017 ελήφθη το Peer Review Final Report for Greece στο οποίο μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται: Προτάσεις για βελτιώσεις και Καλές πρακτικές (good/best practices), μέρος των οποίων αποτελούν τα αναφερόμενα στο κεφάλαιο 8. Συμπληρωματικά, διερευνητής της ΕΔΑΑΠ συμμετείχε ως μέλος των ορισθέντων από πλευράς ENCASIA ομάδων για τα αντίστοιχα Peer Reviews των αρχών διερεύνησης ατυχημάτων της Ολλανδίας, της Λιθουανίας, της Ιρλανδίας και της Πολωνίας, δίνοντας πέραν των άλλων τη δυνατότητα στην ΕΔΑΑΠ να μελετήσει τον τρόπο λειτουργίας άλλων Επιτροπών Διερεύνησης Ατυχημάτων χωρών της ENCASIA (χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμπεριλαμβανομένων της Νορβηγίας και της Ισλανδίας) υιοθετώντας καλές πρακτικές. 6. ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Κατ αρχήν επικαιροποιήθηκε και παρατάθηκε το υπάρχον Πρωτόκολλο Συνεργασίας μεταξύ ΓΕΕΘΑ - ΕΔΑΑΠ σχετικά με την «Μεταφορά τεχνογνωσίας και αμοιβαίας παροχής υπηρεσιών για τη διερεύνηση αεροπορικών ατυχημάτων», με το ισχύον να λήγει τον Οκτώβριο του 2019. Επίσης προετοιμάστηκαν και υποβλήθηκαν σχέδια Πρωτοκόλλων Συνεργασίας μεταξύ: Σελ.11 από 17

Πυροσβεστικού Σώματος - ΕΔΑΑΠ σχετικά με την «Μεταφορά τεχνογνωσίας και αμοιβαίας παροχής υπηρεσιών για τη διερεύνηση αεροπορικών ατυχημάτων» το οποίο υπεγράφη στις 19.10.2017. Ελληνικής Αστυνομίας - ΕΔΑΑΠ σχετικά με την «Μεταφορά τεχνογνωσίας και αμοιβαίας παροχής υπηρεσιών για τη διερεύνηση αεροπορικών ατυχημάτων», το οποίο και τελικά υπογράφηκε στις 16.02.2018. Σημειώνεται ότι τα Πρωτόκολλα Συνεργασίας μεταξύ ΓΕΕΘΑ, Πυροσβεστικού Σώματος και Ελληνικής Αστυνομίας και της ΕΔΑΑΠ, με τα αντίστοιχα υπογεγραμμένα μεταξύ Υπουργείου Δικαιοσύνης/Δικαστικών Αρχών - ΕΔΑΑΠ και ΥΠΑ - ΕΔΑΑΠ είναι στα πλαίσια των οριζομένων στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 996/2010. Επιπρόσθετα, υπογράφηκε Πρωτόκολλο Συνεργασίας (Memorandum of Agreement) μεταξύ της Επιτροπής Διερεύνησης Ατυχημάτων του Ισραήλ (Aviation Incident and Accident Investigation of Israel) και της ΕΔΑΑΠ. Συμπληρωματικά, είναι στην τελική φάση υπογραφής, μετά και από τις αναγκαίες συνεννοήσεις με το Υπουργείο Εξωτερικών, Πρωτόκολλα Συνεργασίας με: Την Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων της Αλβανίας (National Investigation Body of Air Accident and Incident In Civil Aviation) και Την Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (United Arab Emirates Air Accident Investigation). 7. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ α. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΘΕΜΑΤΑ i. Υπόστεγο συντριμμάτων αεροσκαφών Μετά την οριστικοποίηση της αποχώρησης της Πολεμικής Αεροπορίας από τις εγκαταστάσεις του ΚΕΑ Ελληνικού το 2016, προέκυψε η αναγκαιότητα μεταφοράς των συντριμμάτων αεροσκαφών ατυχημάτων τα οποία φυλάσσονταν σε υπόστεγο που είχε διατεθεί στην ΕΔΑΑΠ για το σκοπό αυτό. Μετά την αποδέσμευση από τις εμπλεκόμενες Εισαγγελικές Αρχές, μέρος των συντριμμάτων παραδόθηκε στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους και τα υπόλοιπα, μετά τις απαραίτητες συνεννοήσεις/εγκρίσεις, παραχωρήθηκαν στην Πολεμική Αεροπορία και μεταφέρθηκαν στο αντίστοιχο εργαστήριο (Crash Lab) στο Τατόι. Σελ.12 από 17

Σε ότι αφορά την εύρεση νέου χώρου φύλαξης των συντριμμάτων από ατυχήματα μετά από σχετικές συνεννοήσεις έχει διατεθεί προσωρινά στεγασμένος χώρος φύλαξης σε στρατιωτική μονάδα στο Λεκανοπέδιο Αττικής. Η εύρεση μόνιμου χώρου στέγασης αποτελεί θέμα υψηλής προτεραιότητας για την ΕΔΑΑΠ και θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για την επίλυσή του. ii. Μετεγκατάσταση των γραφείων της ΕΔΑΑΠ Λόγω της αναγκαστικής μετεγκατάστασης των γραφείων της ΕΔΑΑΠ από τους αντίστοιχους χώρους στο Ελληνικό, έγιναν προσπάθειες εύρεσης λύσης στην ευρύτερη περιοχή μέσω των όμορων Δήμων, της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών και της Κτηματικής Υπηρεσίας Αθηνών, χωρίς να ολοκληρωθούν εντός των ετών 2016 και 2017. Η μετεγκατάσταση των γραφείων πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2018 σε κτίριο που διατέθηκε από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. β. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Το θέμα της ελλιπούς στελέχωσης της Μονάδας Μελετών και Διερεύνησης της ΕΔΑΑΠ σε συγκεκριμένες κατηγορίες προσωπικού (Χειριστές α/φων, Οικονομικός υπάλληλος) είναι υπαρκτό. Έχει υποβληθεί αίτημα για ένταξη της ΕΔΑΑΠ στη διαδικασία μετατάξεων μέσω κινητικότητας. Αποτελεί θέμα ύψιστης προτεραιότητας και σε συνεργασία με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για την επίλυσή του. 8. ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΤΗΣΕΩΝ - ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΗΣ ΕΔΑΑΠ Στα πλαίσια της προαγωγής / προώθησης της ασφάλειας των πτήσεων και της ανάδειξης του ρόλου της Επιτροπής και σε συνέχεια των αντίστοιχων Σελ.13 από 17

δραστηριοτήτων των ετών 2014 & 2015, τα έτη 2016 & 2017 πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες δράσεις: i. Συσκέψεις ασφάλειας πτήσεων αεροπορικών εταιρειών (AOC Holders) Στο χώρο των αεροπορικών εταιρειών της χώρας (AOC Holders) πραγματοποιήθηκαν δύο (2) συσκέψεις ασφάλειας πτήσεων (Aviation Safety Days) to 2016 και αντίστοιχα (2) το 2017 στις ακόλουθες ημερομηνίες: 05.04.2016 29.11.2016 04.04.2017 21.11.2017 με ιδιαίτερη επιτυχία και ικανοποιητική συμμετοχή. Στις εν λόγω συσκέψεις / ημερίδες συμμετείχαν εκπρόσωποι από τα Safety Departments των αεροπορικών εταιρειών, εκπρόσωποι από τα Safety Departments των εταιρειών επίγειας εξυπηρέτησης, εκπρόσωποι του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και της Fraport Greece, του ΓΕΑ/ΚΕΑΠΕ καθώς επίσης των Τμημάτων Ασφάλειας Πτήσεων των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας καθώς και αρμόδιων Διευθύνσεων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ). ii. Συναντήσεις Ασφάλειας Πτήσεων Γενικής Αεροπορίας Στο χώρο της Γενικής Αεροπορίας, σε συνέχεια αντίστοιχων δράσεων του 2015, τη διετία 2016-2017 πραγματοποιήθηκαν τέσσερις (4) ημερίδες ασφάλειας πτήσεων, δύο (2) στην Αθήνα και δύο (2) στην περιφέρεια, στις ακόλουθες ημερομηνίες: 10.01.2016 14.01.2017 25.06.2017 10.12.2017 με ιδιαίτερη επιτυχία και ικανοποιητική συμμετοχή. Σελ.14 από 17

iii. Safety Culture Survey 2015 Το 2016 ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της έρευνας για τη νοοτροπία ασφάλειας (Safety Culture Survey) που πραγματοποιήθηκε το 2015 εκ μέρους της ΕΔΑΑΠ, τόσο σε συνολικό επίπεδο όσο και ανά τομέα δραστηριότητας. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν: Σε συσκέψεις ασφάλειας πτήσεων των αεροπορικών εταιρειών, Σε ημερίδες ασφάλειας πτήσεων της γενικής αεροπορίας, Σε συναντήσεις ασφάλειας στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, Στο συνέδριο του Athens Flying Week 2016, Στο 13 th ENCASIA Plenary Meeting στις Βρυξέλλες, καθώς επίσης απεστάλησαν στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, στην EASA (European Aviation Safety Agency) και στη Διοίκηση της ΥΠΑ. Σύνοψη των αποτελεσμάτων της έρευνας έχει δημοσιευθεί στο ECAC News #61 ( Outcome of the Safety Culture Survey in the Greek Civil Aviation Industries ). Σημειώνεται ότι τα αποτελέσματα έχουν δοθεί στη δημοσιότητα με ανάρτηση στην σελίδα της Επιτροπής στο διαδίκτυο. iv. Ασκήσεις ευρείας και περιορισμένης κλίμακας στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών Συναντήσεις Ασφάλειας ΔΑΑ Η ΕΔΑΑΠ συμμετείχε κατά τη διετία 2016-2017, όπως άλλωστε είχε συμβεί και τα έτη 2014 και 2015, τόσο σε επίπεδο σχεδιασμού όσο και υλοποίησης: Στην άσκηση ετοιμότητας ευρείας κλίμακας 2016 «Ατύχημα αεροσκάφους στον Δ.Α.Α.» που πραγματοποιήθηκε στις 14.12.2016 και Στην άσκηση ετοιμότητας περιορισμένης κλίμακας 2017 «Ατύχημα αεροσκάφους εντός αερολιμένα» που πραγματοποιήθηκε στις 25.11.2017. Συμπληρωματικά η ΕΔΑΑΠ συμμετείχε ενεργά σε όλες τις μηνιαίες συναντήσεις Ασφάλειας Περιοχής Δραστηριοτήτων Αεροσκαφών του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών καθώς επίσης και στις Συσκέψεις της Επιτροπής Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης. Σελ.15 από 17

Επιπρόσθετα, συμμετείχε με παρουσίαση στο 1 st AIA Aviation Safety Day 2016 και με κλιμάκιο στο αντίστοιχο 2 nd AIA Aviation Safety Day 2017. v. Διμερείς συσκέψεις άλλες δραστηριότητες Στα πλαίσια της προώθησης της ασφάλειας των πτήσεων, επίλυσης εκκρεμούντων ζητημάτων και ανταλλαγής απόψεων σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος πραγματοποιήθηκαν διμερείς συσκέψεις με τους ακόλουθους φορείς: Διοίκηση ΥΠΑ. Αρχηγό ΓΕΑ, Διοίκηση ΓΕΑ/ΚΕΑΠΕ και Διοίκηση ΕΚΣΕΔ/ΑΤ. ΓΕΕΘΑ/ΕΘΚΕΠΙΧ. ΓΕΣ/Αεροπορία Στρατού. ΓΕΝ/Ναυτική Βάση Ελικοπτέρων. Πυροσβεστικό Σώμα. Ελληνική Αστυνομία. Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Fraport Greece. Αεροπορικές Εταιρείες (ΑΟC Holders). Διοικητικό Συμβούλιο ΑΟΠΑ. Διοικητικό Συμβούλιο ΕΛΑΟ. Επίσης στα πλαίσια της ανάδειξης του έργου της, η ΕΔΑΑΠ με παρεμβάσεις / παρουσιάσεις της, εκτός των προαναφερομένων συμμετείχε στις εργασίες των: Επιστημονική ημερίδα της ΥΠΑ σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρία Αεροδιαστημικής Ιατρικής με θέμα «Ανθρώπινοι περιορισμοί στην αεροπορία και στο διάστημα». Σχολεία Ασφάλειας Πτήσεων και Εδάφους της Πολεμικής Αεροπορίας (ΣΑΠΕ). Σχολείο Αεροπορικής Ιατρικής του KAI. Σχολεία εκπαίδευσης Πυροσβεστικού Σώματος για τους πυροσβέστες των περιφερειακών αεροδρομίων. Εκδήλωση 112ΠΜ της Πολεμικής Αεροπορίας στα πλαίσια της Εβδομάδας Ασφάλειας Πτήσεων και Εδάφους. Σελ.16 από 17

Aviation Flying Academy 2017 of Hellenic American University. 5 th and 6 th Aviation Development Conferences. Aegean Airlines and Olympic Air Aviation Safety Days. Επιπρόσθετα διοργανώθηκε σε συνεργασία με την Πολεμικής Αεροπορία ημερίδα για φοιτητές του Department of Applied Aviation Sciences του Embry Riddle Aeronautical University. Συμπληρωματικά η ΕΔΑΑΠ συμμετείχε στις συναντήσεις της ENCASIA στις Βρυξέλλες και σε αντίστοιχες του ACC-Group της ECAC, με στόχο την αναβάθμιση της παρουσίας της στους Ευρωπαϊκούς / Διεθνείς Οργανισμούς και την αντίστοιχη ενημέρωσή της. Επίσης, παρακολούθησε την εξέλιξη της διερεύνησης μεγάλων αεροπορικών ατυχημάτων σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο καθώς και θέματα που αφορούσαν την επικαιροποίηση / συμπλήρωση του κανονιστικού πλαισίου της διερεύνησης ατυχήματος και της ασφάλειας πτήσεων σε ευρωπαϊκό (ENCASIA, ECAC, ESASI, EASA) και σε διεθνές επίπεδο (ICAO, ISASI, NTSB, TSB, ATSB κτλ). Επισημαίνεται ότι οι δράσεις της ΕΔΑΑΠ για την προαγωγή της ασφάλειας των πτήσεων, σε συνεργασία με τους αεροπορικούς φορείς της χώρας, θα συνεχιστούν. Σελ.17 από 17