Λύκειο Ανατολής Θέμα project: ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Ενότητα: Οθωμανικά κτήρια στην Θεσσαλονίκη Α'Ομάδα: ΓΕΡΟΝΤΑ ΙΩΑΝΝΑ ΓΕΩΡΓΑΝΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΔΗΜΟΥ ΛΥΔΙΑ ΚΥΠΡΙΖΟΓΛΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑ
Τζαμιά στη Θεσσαλονικη Μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917 κατεδαφίστηκαν όλα τα τζαμιά της πόλης, ενώ το 1925 όλοι οι μιναρέδες, στα πλαίσια του <<εξευρωπαϊσμού>> της πόλης. Μερικά τζαμιά σώζονται ακόμα από την Οθωμανική περίοδο, όπως το τζαμί του Λεμπέτ ή Αλατζά Ιμαρέτ.
Γενί Χαμάμ Το Γενί Χαμάμ είναι κτήριο της Οθωμανικής περιόδου στη γωνία των σημερινών οδών Κασσάνδρου και Αγίου Νικολάου στη Θεσσαλονίκη. Κτίστηκε το τελευταίο τέταρτο του 16ου αιώνα και λειτούργησε ως διπλό λουτρό με ξεχωριστά διαμερίσματα για άνδρες και γυναίκες. To κτήριο το 1937 αγοράστηκε από κάποιον ιδιώτη που το χρησιμοποίησε ως αποθήκη. Σήμερα παραμένει στην ιδιοκτησία ιδιώτη και χρησιμοποιείται ως χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων με το όνομα "Αίγλη".
Αλατζά Ιμαρέτ Το Αλατζά Ιμαρέτ βρίσκεται στην οδό Κασσάνδρου στη Θεσσαλονίκη. Το Αλατζά Ιμαρέτ ιδρύθηκε το 1484 από τον Ισάκ Πασά. Στο χώρο λειτουργούσε ιμαρέτ (πτωχοκομείο) και μεντρεσές (ιερατική σχολή). Το κτίριο έχει σχήμα ανεστραμμένου Τ με κεντρικό χώρο, δύο μεγάλους θόλους, πλάγια διαμερίσματα στη δυτική πλευρά και κιονοστήρικτη στοά. Ο κεντρικός χώρος του κτιρίου ήταν ο χώρος προσευχής, ενώ στους τέσσερις παράπλευρους γινόταν η διδασκαλία και τα συσσίτια. Σήμερα στο Αλατζά Ιμαρέτ γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις και περιοδικές εκθέσεις.
Πασά Χαμάμ Το Πασά Χαμάμ είναι παλαιό χαμάμ της Οθωμανικής περιόδου στη Θεσσαλονίκη. Βρίσκεται κοντά στο Ναό των Αγίων Αποστόλων. Κτίστηκε από τον Τζεζερί-ζαντέ Κοτζά Κασίμ πασά. Αρχικά επρόκειτο για απλό λουτρό με την κλασική αρχιτεκτονική διάταξη ενώ αργότερα λειτούργησε ως διπλό. Το νέο τμήμα προοριζόταν για τους άνδρες, ενώ το αρχικό για τις γυναίκες. Το 1977 απαλλοτριώθηκε από το ελληνικό Δημόσιο και λειτούργησε έως το 1981 με την ονομασία Λουτρά Φοίνιξ. Σήμερα λειτουργεί ως χώρος για τη συντήρηση των αρχαιολογικών ευρημάτων.
Μπεζεστένι Το Μπεζεστένι της Θεσσαλονίκης, είναι ένα Οθωμανικό μνημείο το οποίο κτίστηκε επί Σουλτάνου Μεχμέτ Β'. Βρίσκεται στην Θεσσαλονίκη απέναντι από το Χαμζά Μπέη Τζαμί. Το Μπεζεστένι ήταν ένας πολύ σημαντικός θεσμός των οθωμανικών πόλεων. Εκεί πωλούνταν πολύτιμα αντικείμενα, φυλάσσονταν έγγραφα και περιουσιακά στοιχεία, γινόταν έλεγχος της ποιότητας των εμπορευμάτων και καθορίζονταν οι ισοτιμίες των νομισμάτων.
Γενί Τζαμί Το Γενί τζαμί είναι σημαντικό μνημείο της περιόδου της Τουρκοκρατίας στη Θεσσαλονίκη. Έχει δύο ορόφους και συμβαδίζει με την εκλεκτικιστική αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα. Μετά την ανταλλαγή (1923-1924), στέγασε για μικρό διάστημα πρόσφυγες, και από το 1925 έως το 1963 χρησιμοποιήθηκε ως αρχαιολογικό μουσείο της πόλης.
Επταπύργιο Το Φρούριο του Επταπυργίου, γνωστό και με την οθωμανική ονομασία Γεντί Κουλέ (Yedi Kule), βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο των τειχών της Θεσσαλονίκης, εντός της Ακρόπολης. Αποτελείται από δύο ενότητες: το βυζαντινό φρούριο, το οποίο συνθέτουν δέκα πύργοι με τα μεταξύ τους μεσοπύργια διαστήματα και τον περίδρομο, καθώς και τα νεότερα κτίσματα των φυλακών.
Τουρμπές Μουσά Μπαμπά Ο Τουρμπές Μουσά Μπαμπά είναι ένα οθωμανικό ταφικό μνημείο/μαυσωλείο το οποίο χρονολογείται από το 16ο αιώνα. Ο τουρμπές έχει οκταγωνική δομή και εκεί βρίσκεται θαμμένος ο Μουσά Μπαμπά, ένας άγιος μουσουλμάνος μπαμπά του τάγματος των Μπεκτασήδων δερβίσηδων. Το 2011 ξεκίνησαν εργασίες αναστήλωσης του μνημείου.
Μπέη Χαμάμ Το Μπέη Χαμάμ είναι κτήριο της Οθωμανικής περιόδου στην Θεσσαλονίκη. Λειτούργησε ως χαμάμ μέχρι τη δεκαετία του 1960 και αναστηλώθηκε τη δεκαετία του 80. Είναι επίσης γνωστό με το όνομα Λουτρά Παράδεισος. Σήμερα λειτουργεί ως χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Λευκός Πύργος Στην αρχή ονομαζόταν Πύργος του Λέοντος, όπως αναφέρει τουρκική επιγραφή του 1535-1536, η οποία υπήρχε στην είσοδό του εξωτερικού περιβόλου (τώρα κατεδαφισμένος) και η οποία μάλλον αναφερόταν στη χρονολογία κατασκευής του περιβόλου. Είναι κυλινδρική κατασκευή με ύψος 33,9 μέτρα και διάμετρο 22,7 μέτρα. Έχει έξι ορόφου, οι οποίοι εποκοινωνούν με εσωτερικό κλιμακοστάσιο, το οποίο ελίσσεται κοχλιωτά και σε επαφή με τον εξωτερικό τοίχο.
Ενότητα:Οθωμανική αρχιτεκτονική στη Βέροια Β Ομάδα: Γούλα Δήμητρα Δήμου Δάφνη-Ελένη Κωσταγιώργος Δημήτρης Παπαδόπουλος Μάριος Χατζής Παύλος
Η Παλαιά Μητρόπολη της Βέροιας συγκαταλέγεται στους μεγάλους επισκοπικούς ναούς, που οικοδομήθηκαν στη Μακεδονία κατά τη μέση βυζαντινή περίοδο, και ειδικότερα στον 11ο αιώνα. Στην κτητορική επιγραφή, που βρίσκεται χαραγμένη στο υπέρθυρο της δυτικής εισόδου, αναφέρεται ο επίσκοπος Νικήτας, ο οποίος τοποθετείται χρονολογικά στο δεύτερο μισό του 11ου αιώνα.
To Ορτά Τζαμί είναι ένα μικρό σε μέγεθος τέμενος αλλά συγχρόνως ένα από τα αξιολογότερα δείγματα μουσουλμανικής αρχιτεκτονικής που σώζονται στη Βέροια. Πρόκειται κατά πάσα πιθανότητα για κτίσμα της τελευταίας δεκαετίας του 15ου αιώνα και για ένα από τα πρώτα θρησκευτικά κτήρια που κατασκεύασαν οι Τούρκοι στην πόλη..
Τα Δίδυμα Λουτρά του Σινάν του Αλατά ιδρύθηκαν πριν από το 1640 και λειτούργησαν κανονικά μέχρι και το 1935. Κατατάσσονται ανάμεσα στα μεγάλα λουτρά του ελλαδικού χώρου και αποτελούνται από το γυναικείο και το ανδρικό τμήμα, όμοια μεταξύ τους, γεγονός στο οποίο οφείλεται και το όνομά τους.
ΕΝΟΤΗΤΑ:ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Γ ΟΜΑΔΑ: ΚΟΥΤΛΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΚΡΙΚΩΝΗ ΝΑΤΑΛΙΑ ΜΠΑΚΑΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΝΤΑΣΚΑΓΙΑΝΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΑΚΙΤΣΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΖΙΑΚΑ ΚΑΣΣΙΑΝΗ
ΚΑΣΤΡΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Το κάστρο των Ιωαννίνων χτίστηκε το 528 πχ, την εποχή του Αλή Πασά αποτελούσε το μεγαλύτερο διοικητικό κέντρο ολόκληρης της Ελλάδας. Το κάστρο αποτελείται από τέσσερα τμήματα: τον εξωτερικό περίβολο, τη Β.Δ. ακρόπολη με το Ασλάν Τζαμί, την Ν.Α. ακρόπολη με το Ιτς Καλέ και την Καστροπολιτεία, την παλαιά πόλη των Ιωαννίνων. Η έκταση μέσα στα τείχη του είναι 200 στρέμματα περίπου, έχει περίμετρο 2.000 μέτρων και πλάτος 10 μ.
ΣΟΥΦΑΡΊ ΣΕΡΆΙ Το Σουφαρί Σεράι,δηλαδή η ιππική σχολή του Αλή Πασά, κτίστηκε πιθανόν το 18ο αιώνα.πρόκειται για ένα συγκρότημα από 4 διώροφα,ορθογώνια,ενωμένα κτήρια,κτισμένα κυρίως με αργολιθοδομή. Στη νότια και βόρεια πλευρά ανοίγονται μεγάλες πύλες για τους ιππείς,ενώ σε όλες τις πλευρές υπάρχουν αρκετά παράθυρα με τοξωτά υπέρθυρα.η τοξωτή πέτρινη σκάλα στα νότια οδηγεί στο κύριο,ορθογώνιο διώροφο οίκημα.στην ανατολική πλευρά υπάρχει ανεξάρτητη σειρά δωματίων εφάπτεται στο τείχος του κάστρου.
ΤΑ ΜΑΓΕΙΡΙΑ ΤΟΥ ΙΤΣ ΚΑΛΕ Το κτήριο ανεγέρθει πιθανώς από τον Αλή Πασά κατά τα έτη.ο εσωτερικός χώρος διαιρείται με ογκώδεις πεσσούς και τοξοστοιχία σε δύο επιμήκεις χώρους. Στο πάχος της βόρειας τοιχοποιίας εντοπίζεται σύστημα μικρής δεξαμενής, η οποία αποτελούσε μέρος μιας μεγαλύτερης που επεκτείνεται στην ίδια πλευρά. Για τον φωτισμό του χώρου υπήρχαν μακρόστενα παράθυρα. Σήμερα στεγάζει το αναψυκτήριο του αρχαιολογικού χώρου της εσωτερικής ακρόπολης
Το Βυζαντινό Μουσείο Το Βυζαντινό Μουσείο βρίσκεται στο χώρο της ΝΑ ακρόπολης του κάστρου των Ιωαννίνων. Πρόεκιται για διόροφο κτίριο,στο ισόγειο του οποίου στεγάζεται η κεντρική συλλογή του Μουσείου και η οποία φιλοξενεί ευρήματα από τον 4ο έως τον 19ο αιώνα.η μόνιμη αυτή έκθεση αναπτύσσεται σε επτά αίθουσες που αντιστοιχούν σε τρεις εκθεσιακές ενότητες.
ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΔΕΣΠΟΤΗ Το "σπίτι του Δεσπότη" βρίσκεται στην οδό Πινδάρου και είναι το μόνο ίσως αρχοντόσπιτο που σώθηκε στα Ιωάννινα από την καταστροφική πυρκαγιά του 1820. Κτίστηκε στις αρχές του 19ου αι. και ανήκε σε οθωμανική οικογένεια, ενώ αργότερα, μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων (1913) αποτελούσε για αρκετό διάστημα την κατοικία του μητροπολίτη Ιωαννίνων. Στην πρόσοψη υπάρχει μεγάλη πέτρινη σκάλα με τοξοειδή ανοίγματα, ενώ το εσωτερικό κοσμούνταν με πλούσια ξυλόγλυπτη και ζωγραφιστή. διακόσμηση
ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ Το διοικητήριο της πόλης μας θεμελιώθηκε στις 12 Οκτωβρίου του 1870 από τον τότε Βαλή των Ιωαννίνων, Αχμέτ Ρασήμ Το εντυπωσιακό αυτό μέγαρο καταστράφηκε με περιπετειώδη τρόπο το.μια πρώτη αλλά ανεπιτυχή απόπειρα πυρπόλησης του έγινε το 1928.Τότε η φωτιά που μπήκε σβήστηκε έγκαιρα.δε συνέβη το ίδιο όμως και το 1930.Εκείνη τη χρονιά το κτίριο ξανά πυρπολήθηκε και τελικά καταστράφηκε ολοσχερώς.μαζί του φυσικά χάθηκαν και όλα τα αρχεία των ιδιοκτησιών.στη θέση του, το 1936, η Εθνική τράπεζα ανέγειρε νέο κτήριο, που αρχικά το χρησιμοποίησε για την κάλυψη των αναγκών της.αργότερα τη δεκαετία του 1970, το κτίριο παραχωρήθηκε στον Δήμο Ιωαννιτών, ο οποίος στην αρχή εγκατέστησε εκεί τη δημοτική βιβλιοθήκη και αργότερα στεγάστηκε εκεί ο ίδιος
Βιβλιοθήκη Οθωμανικής περιόδου Η βιβλιοθήκη Οθωμανικής περιόδου βρίσκεται έξω από τη βορειοανατολική ακρόπολη του Ασλάν πασά στα Γιάννενα, που συνδέεται με τη λειτουργία του μενδρεσέ. Αποτελείται από μεγάλη τετράγωνη θολοσκέπαστη αίθουσα στο βόρειο τμήμα και ένα μακρόστενο χώρο στη νότια πλευρά, ο οποίος χωρίζεται με καμαροσκέπαστο διάδρομα σε δύο δωμάτια που στεγάζονται με θόλο.
ΤΟΥΡΜΠΕΣ ΤΟΥ ΑΣΛΑΝ ΠΑΣΑ Ο οκτάπλευρος θολοσκέπαστος τουρμπές ( τούρκικος τάφος) του Ασλάν Πασά, βρίσκεται στο χώρο της βορειοανατολικής ακρόπολης του κάστρου, δίπλα από το ομώνυμο τζαμί.εκεί πιστεύεται ότι τοποθετήθηκε το 1618 η σορός του Ασλάν Πασάς του Α.Διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση και στο εσωτερικό του ξεχωρίζει ο θόλος του που διακοσμείται με εξαίρετης τέχνης αραβουργήματα.
Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΑΛΗ ΠΑΣΑ Μέσα στον χώρο της ακρόπολης του «Ιτς Καλε» και μπροστά από το Φετιχιέ τζαμί, βρίσκεται ο οικογενειακός τάφος του Αλή Πασά. Εκεί μέσα θάφτηκε, το 1822, το ακέφαλο σώμα του.μάλιστα στον τάφο υπήρχε και επιγραφή που ανέφερε: «Ας έχει ζωή η υψηλή οικογένεια της, διότι ελύπησε τον αρχηγόν Αλή Πασά».Η πλάκα αυτή φαίνεται ότι χάθηκε μαζί με τα κάγκελα που υπήρχαν γύρω από το μνημείο την περίοδο της κατοχής. Αργότερα, με βάση φωτογραφίες, κατασκευάστηκαν νέα κάγκελα και τοποθετήθηκαν στο τάφο του σπουδαίου ηγεμόνα της πόλης μας.
ΘΗΣΑΥΡΟΦΥΛΑΚΙΟ Στο κέντρο του Ιτς Καλέ και σε επαφή με το ναό των Αγίων Αναργύρων, βρίσκεται το κτίριο που είναι γνωστό από την προφορική παράδοση ως «Θησαυροφυλάκιο». Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό κτίσμα που πιθανότατα ανήκε στο ευρύτερο συγκρότημα του σεραγιού του Αλή πασά. Το κτίριο αναστηλώθηκε από την 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, κατά την διάρκεια των ετών 1989-1990 και έκτοτε φιλοξενείται στον χώρο μια μόνιμη έκθεση αργυροχοΐας.
ΦΕΤΙΧΕ ΤΖΑΜΙ Το Φετιχιέ Τζαμί χτίστηκε στη θέση της βυζαντινής Μητρόπολης της πόλης, του ναού του Ταξιάρχη Μιχαήλ.Το Φετιχιέ Τζαμί αποτελείται από την αίθουσα προσευχής και την ανοιχτή στοά. Η αίθουσα προσευχής είναι μονόχωρη, με θόλο και στη βόρεια πλευρά υπάρχει στενός ξύλινος εξώστης, μεταγενέστερος. Στο εσωτερικό, η διακόσμηση του θόλου και της τοξοστοιχίας με συνθέσεις ανθέων σε συνδυασμό με γεωμετρικά μοτίβα αναδεικνύουν τον χώρο, ενώ ανάμεσά τους υπάρχουν επιγραφές από το Ιερό Κοράνιο.Το μιχράμπ του Φετιχιέ φέρει εντυπωσιακό γύψινο και γραπτό διάκοσμο. Στο κέντρο του επιστυλίου αναγράφεται η βεβαίωση της ισλαμικής πίστης: Ένας ο Θεός και ο Μωάμεθ ο προφήτης αυτού
ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΛΟΥΤΡΑ(ΧΑΜΑΜ) Το κτίριο των Οθωμανικών λουτρών (χαμάμ), που αν και σε κακή κατάσταση σώζεται ως τις μέρες μας, βρίσκεται μέσα στο Κάστρο, δίπλα από την Οθωμανική βιβλιοθήκη. Είναι το μοναδικό στην Ήπειρο σωζόμενο δημόσιο λουτρό της Οθωμανικής περιόδου και υπολογίζεται ότι κτίστηκε στα τέλη του 16ου αιώνα, αρχές του 17ου.
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ Το Δημοτικό Μουσείο Ιωαννίνων στεγάζεται από το 1933 στο Τέμενος που έκτισε το 1618 ο Ασλάν Πασάς στη Β.Δ Ακρόπολη του Κάστρου. Το Τζαμί κτίστηκε στη θέση όπου τοποθετούνται τα ανάκτορα των Δεσποτών της Βυζαντινής περιόδου και αποτελούσε σημαντικό θρησκευτικό κέντρο με το οποίο σχετίζονται τα υπόλοιπα κτίρια της ακρόπολης
ΤΑ ΤΖΑΜΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΔΙΑΣΩΘΗΚΑΝ Μπαϊρακλή ή Σουλτάν Βαγιαζίτ ή Μπαϊράμ πασά και αγοράς και Παζαριού Τζαμί Ναμάζ Γκιαχ Εμιρλέρ ή Εμιρ Μεϊντάνι Τζαμί Σιεμ-Σιε-Ντιν ή Κλητς Τζαμί Μπαχράμ πασά ή Λιαμ Τζαμι Ντεντέ Ουρούτς Τζαμί Μεχμέτ Αγά ή Λελιπαρά ή Κατσίμ Τζαμί Ζεβαδιέ ή Σαββαντιέ Τζαμί Ισούφ Αγά Τζαμί Κουμπλούή Καμάρες Οσμάν Τσιαούς
Τέλος