ΧΡΥΣΩΡYΧΕΙΑ ΘΡΑΚΗΣ Α.Μ.Β.Ε. ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΑΜΑ, Ν. ΕΒΡΟΥ
ΧΡΥΣΩΡYΧΕΙΑ ΘΡΑΚΗΣ Α.Μ.Β.Ε. ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΑΜΑ, Ν. ΕΒΡΟΥ Κατά την εκπόνηση της Μελέτης ελήφθησαν υπόψη: Η Ευρωπαϊκή και η Εθνική Περιβαλλοντική Νομοθεσία Οι Αρχές της Προφύλαξης, Προστασίας του Περιβάλλοντος και της Βιώσιμης Ανάπτυξης Οι Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές για τον Σχεδιασμό Εξορυκτικών Έργων Οι Όροι της Απόφασης Π.Π.Ε.Α. (Α.Π. ΕΥΠΕ/οικ. 196243/21-02-2012) και των σχετικών γνωμοδοτήσεων των αρμόδιων υπηρεσιών
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Επιφανειακό μεταλλείο (1) Πλατεία μεταλλεύματος (2) Χώρος προσ. απόθεσης οξειδωμένων στείρων (3) Χώρος προσ.απόθεσης 7 θειούχων στείρων (4) Χώρος προσ. απόθεσης πτωχού μεταλλεύματος (5) Εργοστάσιο επεξεργασίας(6) Εγκατάστασης Διαχείρισης αποβλήτων επεξεργασίας(7) Χώρος απόθεσης φυτικής γης (8) 3 4 1 8 9 10 Λίμνη συλλογής δυνητικά επιβαρυμένων απορροών (9) Λίμνη συλλογής καθαρών 5 2 6 απορροών (10)
ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Ανάκτηση 90% σε χρυσό και 60% σε άργυρο
Ε.Δ.Α.Ε. Σύμφωνα με την Οδηγία Εξορυκτικών Αποβλήτων, Οδηγία 2006/21/ΕΚ και την Κ.Υ.Α. 39624/2209/Ε103, «η συγκέντρωση του CN - WAD στο σημείο διάθεσης των απορριμμάτων κατεργασίας από τη μονάδα επεξεργασίας εντός της λίμνης δεν υπερβαίνει..τα 10 ppm», Έργο Περάματος: τελική περιεκτικότητα της υγρής φάσης των προς απόθεση στην εγκατάσταση διαχείρισης αποβλήτων επεξεργασίας μικρότερη από 1ppm κυανιόντα διασπώμενα σε ασθενή οξέα (CN - WAD)
Ε.Δ.Α.Ε. Μεταφορά αποβλήτων επεξεργασίας με ταινιόδρομο Περιβαλλοντικά ασφαλής απόθεση των κατάλοιπων της παραγωγικής διαδικασίας Χωρητικότητα 6,9 Mm 3 - Παραγωγή filter cake 5,9 Mm 3 Σχεδιασμός με τις κατευθυντήριες συστάσεις του «Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού» και της «Διεθνούς Επιτροπής για Μεγάλα Φράγματα» (International Commission on Large Dams -ICOLD) Σχεδιασμός εγκατάστασης με βάση τα πιο αυστηρά κριτήρια που έχουν θεσπιστεί για ανάλογες κατασκευές, όπως το Μέγιστο Δυνατό Σεισμικό γεγονός (Maximum Credible Earthquake-MCE) και τη Μέγιστη Πιθανή Βροχόπτωση (Probable Maximum Flow PMF), με περιόδους επαναφοράς 1:10.000 έτη
Ε.Δ.Α.Ε. Στεγάνωση με σύνθετο στρώμα από γεωμεμβράνη με HDPE (High Density PolyEthylene) πάχους 1,5mm, διαπερατότητας 1x10-14 m/s σε γεωσυνθετική αργιλική επίστρωση BENTOFIX πολύ χαμηλής διαπερατότητας (1x10-11 m/s) Σύστημα αποστράγγισης Υπερκείμενο της γεωμεμβράνης, συλλογή στη λίμνη συλλογής δυνητικά επιβαρυμένων υδάτων προς ανακύκλωση στην παραγωγική διαδικασία Εκτροπή των επιφανειακών απορροών της ανάντη ευρύτερης λεκάνης μέσω περιμετρικών τάφρων και κατασκευή αναχώματος ανάσχεσης με υπόγειο αγωγό στο βόρειο τμήμα της Ε.Δ.Α.Ε
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Επιφανειακό μεταλλείο (1) Πλατεία μεταλλεύματος (2) Χώρος προσ. απόθεσης οξειδωμένων στείρων (3) Χώρος προσ.απόθεσης 7 θειούχων στείρων (4) Χώρος προσ. απόθεσης πτωχού μεταλλεύματος (5) Εργοστάσιο επεξεργασίας(6) Εγκατάστασης Διαχείρισης αποβλήτων επεξεργασίας(7) Χώρος απόθεσης φυτικής γης (8) 3 4 1 8 9 10 Λίμνη συλλογής δυνητικά επιβαρυμένων απορροών (9) Λίμνη συλλογής καθαρών 5 2 6 απορροών (10)
ΚΛΕΙΣΙΜΟ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Εγκατάσταση Διαχείρισης Αποβλήτων Επεξεργασίας Σταδιακή κάλυψη πρανών εξωτερικών και εσωτερικών αναχωμάτων με φυτική γη και περιβαλλοντική αποκατάσταση της περιοχής Επικάλυψη και στεγάνωση της ελεύθερης επιφάνειας με σύνθετο εδαφικό φραγμό Τοποθέτηση γεωυφάσματος Τοποθέτηση στρώματος από χονδρόκοκκα οξειδωμένα μεταλλευτικά στείρα Λεπτομερές στρώμα εδαφικού υλικού Εξασφάλιση στεγανοποίησης των αποτιθέμενων εξορυκτικών αποβλήτων Αποκατάσταση βλάστησης Επιλογή φυτικών ειδών για την αποκατάσταση με βάση της χλωρίδα της περιοχής Συνολικό Προϋπολογιστικό Κόστος κλεισίματος και περιβαλλοντικής αποκατάστασης περιοχών επέμβασης από την έναρξη του Έργου μέχρι την οριστική εγκατάσταση της περιβαλλοντικά αποκατεστημένης περιοχής: 11,05 εκατ.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Σχεδιασμός Έργου σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, με γνώμονα την ελαχιστοποίηση της επιφάνειας παρέμβασης και είναι απολύτως συμβατό με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία για τον σχεδιασμό εξορυκτικών έργων Στον σχεδιασμό του Έργου περιλαμβάνονται Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές, Best Available Techniques BAT (Παράρτημα 4.1, ΜΠΕ) Reference Document on Best Available Techniques for Management of Tailings and Waste Rock in Mining Activities, January 2009, Reference Document on Best Available Techniques for the Non Ferrous Metals Industries, July 2009 Το Έργο λειτουργεί με βάση την αρχή της μηδενικής διάθεσης υγρών αποβλήτων στους φυσικούς αποδέκτες της περιοχής Μέγιστη αξιοποίηση παραγόμενων μεταλλευτικών στείρων Το Έργο εξασφαλίζει την αδρανοποίηση των τελμάτων της κυάνωσης με την μέθοδο INCO για την αποτελεσματική καταστροφή των κυανιόντων Ελαχιστοποιούνται οι ανάγκες του Έργου σε νερό, με την εφαρμογή εσωτερικών ανακυκλώσεων, την αξιοποίηση των νερών της βροχής στην περιοχή άμεσης επέμβασης του Έργου και την ελαχιστοποίηση των απωλειών, που εξασφαλίζεται κυρίως με την εφαρμογή της τεχνικής της ξηρής απόθεσης, δηλαδή την αφύγρανση των τελμάτων σε φιλτρόπρεσσες πριν την απόθεσή τους στην ειδική εγκατάσταση
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ Παρακολούθηση μετεωρολογικών στοιχείων Παρακολούθηση εδαφικών και γεωτεχνικών χαρακτηριστικών Παρακολούθηση υδατικού περιβάλλοντος Παρακολούθηση οικολογικών στοιχείων Παρακολούθηση χρήσεων γης Παρακολούθηση τεχνικών υποδομών Παρακολούθηση ιστορικού περιβάλλοντος Παρακολούθηση ακουστικού περιβάλλοντος και δονήσεων Παρακολούθηση στερεών αποβλήτων παραγωγικής διαδικασίας, περιβαλλοντικός χαρακτηρισμός, δοκιμές προσδιορισμού καταλληλότητας χρησιμοποιούμενων υλικών
ΧΡΥΣΩΡYΧΕΙΑ ΘΡΑΚΗΣ Α.Μ.Β.Ε. ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΕΡΑΜΑ, Ν. ΕΒΡΟΥ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ
ΔΟΜΗ ΤΗς ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ-ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 1. Φωτογραφική Τεκμηρίωση 4.2. Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ) 2. Χάρτες Σχέδια Μελέτη διάθεσης υγρών αποβλήτων 3.1. Υδατικοί Πόροι 4.3. Αξιολόγηση κινδύνων και αντιμετώπισης ενδεχόμενων επιπτώσεων 3.2. Εδαφολογική μελέτη 5.1. Εκτίμηση οπτικής όχλησης εγκαταστάσεων 3.3. Οικολογική μελέτη βάσης 5.2. Εκτίμηση διασποράς σωματιδίων και αέριων ρύπων 3.4. Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Έργου Χρυσού στην Περιοχή Περάματος Θράκη 3.5. ι). Μελέτη Οριοθέτησης των ρεμάτων που αναμένεται να επηρεαστούν από το Έργο του Χρυσού Περάματος 3.5. ιι). Υδραυλική Μελέτη φράγματος ανάσχεσης και αγωγού εκτροπής υδάτων περιοχής εγκατάστασης απόθεσης αποβλήτων επεξεργασίας 3.6. Χωροταξικά χαρακτηριστικά της περιοχής μελέτης 5.3. Εκτίμηση διασποράς θορύβου και δονήσεων 5.4. Μελέτη επέμβασης σε δασικές περιοχές 6. Διοικητικές αποφάσεις και έγγραφα 4.1. Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές 7. Παρουσίαση του κυρίου του Έργου
ΧΡΗΣΗ ΝΕΡΟΥ Χρήση Νερού Στόχοι Λειτουργία σε κλειστό σύστημα Σχεδιασμός με βάση την «αρχή της μηδενικής απόρριψης υγρών αποβλήτων σε οιονδήποτε φυσικό αποδέκτη» Διαχείριση απορροών ανάλογα με το χαρακτηρισμό ως δυνητικά επιβαρυμένα (λίμνη δυναμικότητας 160.000 m 3 ) ή μη επιβαρυμένα (καθαρά) (λίμνη δυναμικότητας 70.000 m 3 ) Μέγιστη Ανακύκλωση νερού μέσω συλλογής και αξιοποίηση όλων των επιφανειακών απορροών στις τρεις λίμνες συλλογής υδάτων: δυνητικά επιβαρυμένων απορροών, καθαρών απορροών, εργοστασίου. Ελαχιστοποίηση άντλησης υπόγειων νερών για κάλυψη των αναγκών του Έργου, μόνον όταν οι άλλες πηγές προέλευσης είναι ανεπαρκείς (κυρίως λόγω κλιματολογικών συνθηκών)
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΣΤΕΙΡΩΝ Οξειδωμένα Στείρα: Μηδενικές τιμές δυναμικού γένεσης οξύτητας Εκπλυσιμότητα όλων των εξεταζόμενων στοιχείων στις δοκιμές ΕΛΟΤ EN 12457.02 ικανοποιούν τα όρια αποδοχής για ΧΥΤΑ αδρανών Αξιοποίηση στην κατασκευή των εσωτερικών αναχωμάτων της ΕΔΑΕ και για έργα περιβαλλοντικής αποκατάστασης Θειούχα Στείρα Προσωρινή απόθεση θειούχων στείρων εντός του χώρου της εκσκαφής Στεγάνωση πυθμένα με αργιλικό υλικό και γεωσυνθετική αργιλική επίστρωση BENTOFIX πολύ χαμηλής διαπερατότητας (1x10-11 m/sec), είτε γεωμεμβράνη με HDPE, διαπερατότητας 1x10-14 m/sec και πάχους 1,5 mm Μετά το τέλος των εργασιών εκμετάλλευσης προβλέπεται η μεταφορά των θειούχων στείρων στο μεταλλείο και ο εγκιβωτισμός τους σε ειδικά διαμορφωμένο και στεγανό χώρο στο βαθύτερο τμήμα της εκσκαφής Απόβλητα επεξεργασίας Δοκιμή NAG: Μηδενικό δυναμικό γένεσης όξινης απορροής Εκπλυσιμότητα όλων των εξεταζόμενων στοιχείων στις πρότυπες δοκιμές κατά ΕΛΟΤ EN 12457.02 ικανοποιούν τα όρια αποδοχής για ΧΥΤΑ μη επικίνδυνων, ενώ στα περισσότερα ικανοποιούνται τα όρια και για ΧΥΤΑ αδρανών
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ Αξιολόγηση και επιλογή με περιβαλλοντικά κριτήρια βέλτιστων λύσεων Εναλλακτικές μέθοδοι και τεχνολογίες που εξετάσθηκαν και αξιολογήθηκαν αφορούν: Εκμετάλλευση του χρυσοφόρου κοιτάσματος Προκατεργασία (εμπλουτισμό) του μεταλλεύματος Κατεργασία του μεταλλεύματος για ανάκτηση περιεχομένου Au Κατεργασία αποβλήτων (καταστροφή κυανιόντων) από την επεξεργασία για την ανάκτηση του περιεχομένου χρυσού Απόθεση των στερεών καταλοίπων στην Ε.Δ.Α.Ε Εναλλακτικές θέσεις που εξετάσθηκαν και αξιολογήθηκαν αφορούν: Χώρους απόθεσης μεταλλευτικών στείρων Εργοστάσιο επεξεργασίας μεταλλεύματος Εγκατάσταση Διαχείρισης Αποβλήτων Επεξεργασίας Εναλλακτικές οδεύσεις γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Μηδενική Λύση
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΕΔΑΕ Συνθήκες ευστάθειας εγκατάστασης Σχεδιασμός σύμφωνα με τις κατευθυντήριες συστάσεις του «Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού» και της «Διεθνούς Επιτροπής για Μεγάλα Φράγματα» (International Commission on Large Dam -ICOLD) Σχεδιασμός με βάση τα πιο αυστηρά κριτήρια που έχουν θεσπιστεί για ανάλογες κατασκευές, όπως το μέγιστο δυνατό σεισμικό γεγονός (Maximum Credible Earthquake-MCE) με περίοδο επαναφοράς 1:10.000 έτη και τη μέγιστη πιθανή βροχόπτωση, 1:10.000 έτη (Probable Maximum Flow PMF) Θεμελίωση αναχωμάτων σε ικανοποιητικής αντοχής σχιστόλιθους Αφυγρασμένα απόβλητα επεξεργασίας, Συμπίεση με τη βοήθεια προωθητή γαιών, ενίσχυση των γεωμηχανικών χαρακτηριστικών τους Εσωτερικά αναχώματα από μεταλλευτικά οξειδωμένα στείρα, ήπια κλίση σχηματισμού (κλίση 3:1 - H:V) ή περίπου 18 ο Αξιολόγηση των συνθηκών ολικής ευστάθειας του συστήματος ανάχωμα - απόβλητα επεξεργασίας βάσει στατικών και σεισμικών συνθηκών φόρτισης Υπερκαλύπτονται οι ελάχιστα απαιτούμενοι συντελεστές ασφαλείας
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΕΔΑΕ Αξιολόγηση κινδύνων Διερεύνηση των πιθανών μηχανισμών, που θα μπορούσαν δυνητικά να οδηγήσουν σε καταστροφική αστοχία των αναχωμάτων και συνεπακόλουθα απελευθέρωση νερού και αποβλήτων επεξεργασίας στα κατάντη της εγκατάστασης. Εκτίμηση της πιθανότητας εμφάνισης αστοχίας. Εκτίμηση της μορφής και της διαδρομής που θα ακολουθήσουν τα απόβλητα επεξεργασίας σε περίπτωση διάρρηξης των αναχωμάτων και αστοχίας της εγκατάστασης. Διαδικασίες και προληπτικά μέτρα περιορισμού των κινδύνων αστοχίας Πιθανότητα εμφάνισης αστοχίας αμελητέα, Ακραίες περιπτώσεις συνδυασμού αστοχιών με πιθανότητες να συμβούν στο στάδιο της λειτουργίας 3,0x10-6, στο στάδιο κλεισίματος 1,45x10-6. Διαδρομή που θα ακολουθήσουν τα απόβλητα 100m έως 500m, όγκος των αποβλήτων που θα διαφύγουν περιορισμένος (25.000m 3 μέχρι 140.000m 3)