Tο Μανιφέστο της Αθήνας Αυτή τη στιγµή, το κυριότερο πρόβληµα για τα ευρωπαϊκά συνδικάτα είναι ότι η χρηµατοοικονοµική κρίση που πλήττει την Αθήνα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία και η γενικότερη πολιτική διακυβέρνησης λιτότητας σε άλλα κράτη µέλη, ασκούν καθοδική πίεση στους µισθούς, στις δηµόσιες υπηρεσίες, την κοινωνική ασφάλιση, στις συντάξεις, στις εργασιακές συνθήκες και στο βιοτικό επίπεδο. Η ΣΕΣ ανησυχεί για τις µέχρι τώρα αρνητικές συνέπειες της διάσωσης των οικονοµιών των χωρών που αντιµετωπίζουν κρίση, που διοργανώνουν η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο. Τα µέτρα λιτότητας που έχουν επιβληθεί µεταξύ άλλων στην Ελλάδα και την Ιρλανδία έχουν επιδεινώσει την κατάσταση και οι χώρες αυτές αντιµετωπίζουν µια παρατεταµένη περίοδο ύφεσης, µε το βάρος του χρέους τους και το ποσοστό ανεργίας να αυξάνονται και να ασκείται πίεση στα εργασιακά δικαιώµατα και τα εργασιακά στάνταρτς. Υπάρχει πραγµατικός κίνδυνος µιας ακόµη µεγαλύτερης χρέωσης ορισµένων χωρών και των πληθυσµών τους και αυτό συνεπάγεται µεγάλους κινδύνους για την Ευρώπη και τα κράτη µέλη της. Εποµένως, η ΣΕΣ απαιτεί κατεπειγόντως µια ριζική αλλαγή στη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και µια ενίσχυση της βοήθειας προς τις χώρες που βρίσκονται σε δυσχερή θέση. Το νέο διευρυµένο σύµφωνο του ευρώ («Euro Plus») που θα εφαρµοστεί στην ευρωζώνη και σε έξι άλλες οικονοµίες θα έχει σηµαντικές συνέπειες ιδιαίτερα για τους µισθούς, διότι περιλαµβάνει τις εξής συστάσεις προς τα κράτη µέλη: - συγκρίσεις του µοναδιαίου κόστους εργασίας - εχθρική στάση έναντι της τιµαριθµοποίησης των µισθών και, γενικότερα, της κεντρικής διαπραγµάτευσης, - σύνδεση µεταξύ του µισθού και της παραγωγικότητας χωρίς να λαµβάνονται υπόψη ο πληθωρισµός ή η συγκρισιµότητα, - πίεση για µείωση των µισθών του δηµοσίου τοµέα και, σε ορισµένες περιπτώσεις, των κατώτερων µισθών, µε όλες τις συνέπειες που αυτή συνεπάγεται και για τον ιδιωτικό τοµέα - υποβάθµιση των συνταξιοδοτικών δικαιωµάτων και των συστηµάτων πρόωρης συνταξιοδότησης - ενθάρρυνση αυστηρών δηµοσιονοµικών και συνταγµατικών ελέγχων σε σχέση µε το δηµόσιο χρέος και τις δαπάνες. 1
Η ΣΕΣ τονίζει ότι η προσέγγιση αυτή είναι εντελώς απαράδεκτη για τα ευρωπαϊκά συνδικάτα και µέσα από καµπάνιες σε όλα τα επίπεδα θα επιµείνει στην τήρηση των εξής αρχών: - οι µισθοί δεν είναι ο εχθρός της οικονοµίας αλλά αποτελούν σηµαντική κινητήρια δύναµη που ενθαρρύνει την ανάπτυξη και τη δηµιουργία θέσεων απασχόλησης, - η αυτονοµία των κοινωνικών εταίρων στις συλλογικές και µισθολογικές διαπραγµατεύσεις πρέπει να γίνει σεβαστή και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις θα πρέπει να συντονίζουν καλύτερα τη διαδικασία των συλλογικών διαπραγµατεύσεων - η αγοραστική δύναµη των εργαζοµένων πρέπει να βελτιωθεί µέσω αυξήσεων που θα αντιστοιχούν στον πληθωρισµό και την παραγωγικότητα µε ταυτόχρονη διατήρηση των υφιστάµενων συστηµάτων τιµαριθµοποίησης των µισθών, µε γενικό στόχο µια δίκαιη κατανοµή του πλούτου, - η διαδικασία που οδηγεί σε ανισότητα των εισοδηµάτων πρέπει να αντιστραφεί, - ο αγώνας κατά του κοινωνικού και φορολογικού ντάµπινγκ πρέπει να ενταθεί ενώ πρέπει να εφαρµοστεί η αρχή της ίσης αµοιβής για ίση εργασία, - τα συνταξιοδοτικά δικαιώµατα και συστήµατα πρέπει να τύχουν προστασίας και να εξασφαλίζουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, - οι κανόνες στον τοµέα του δηµοσίου χρέους πρέπει να προσαρµοστούν στις οικονοµικές πραγµατικότητες και σε εξαιρετικές περιστάσεις και να µην προκαλούν ύφεση µε όλες τις κοινωνικές συνέπειες µέσα από την επιβολή µέτρων λιτότητας. Στο πλαίσιο αυτό, είµαστε αποφασισµένοι, - να αγωνιστούµε κατά της ανερχόµενης δύναµης της ακροδεξιάς και των στενόµυαλων εθνικιστών συµµάχων της και υπέρ µιας κοινωνικής Ευρώπης. Θα αναλάβουµε δράση προς την κατεύθυνση αυτή στο πλαίσιο των επόµενων ευρωπαϊκών βουλευτικών εκλογών - να καταπολεµήσουµε την ανεργία, τις αυξανόµενες ανισότητες, την επισφαλή εργασία και τη διακυβέρνηση της λιτότητας - να δραστηριοποιηθούµε για την οικονοµική µεγέθυνση και τη βιώσιµη ανάπτυξη - να επιδιώξουµε την ενίσχυση της συνδικαλιστικής µας δύναµης και την προσέλκυση περισσότερων µελών - να δώσουµε µια κοινή απάντηση έναντι σε µια όλο και περισσότερο ολοκληρωµένη ευρωπαϊκή αγορά εργασίας. Όλες οι ανωτέρω δεσµεύσεις θα αποτελέσουν τον πυρήνα των εργασιών της ΣΕΣ για την περίοδο 2011-2014. Εξάλλου, η ΣΕΣ αναλαµβάνει τις εξής δεσµεύσεις: 2
1. να αγωνιστεί για µια Νέα Ευρωπαϊκή Συµφωνία για τους εργαζόµενους που θα τάσσεται εναντίον της διακυβέρνησης της λιτότητας και των περικοπών στους µισθούς, την κοινωνική ασφάλιση και τις δηµόσιες υπηρεσίες, και υπέρ µιας θετικής ευρωπαϊκής οικονοµικής διακυβέρνησης η οποία θα εξυπηρετεί τα συµφέροντα των ευρωπαϊκών λαών και όχι των αγορών και θα περιλαµβάνει την ποιοτική ανάπτυξη, πλήρη απασχόληση, την ενίσχυση του ευρωπαϊκού κοινωνικού µοντέλου. Σηµαντικά παραδείγµατα είναι: η επιβολή φόρων στις χρηµατοπιστωτικές συναλλαγές, µια εναρµόνιση της ενοποιηµένης βάσης φορολογίας εταιρειών, κατώτατοι εταιρικοί φορολογικοί συντελεστές, µέτρα για την καθιέρωση ευρωοµολόγων και µέτρα για την προστασία µελλοντικών επενδύσεων από τις τυφλές πολιτικές λιτότητας 2. να απαιτήσει και να οργανώσει καµπάνιες για να δοθεί προτεραιότητα στα θεµελιώδη δικαιώµατα σε σχέση µε τις οικονοµικές ελευθερίες και, εποµένως, να ζητήσει την ενσωµάτωση ενός Πρωτοκόλλου κοινωνικής προόδου στις Ευρωπαϊκές Συνθήκες, την επανεξέταση της οδηγίας για την απόσπαση εργαζοµένων και µια ρύθµιση για την εσωτερική αγορά «Monti II» 3. να θέσει την αρχή για περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας στην κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας και στο επίκεντρο της οικονοµικής διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να την συµπεριλάβει στον ευρωπαϊκό κοινωνικό διάλογο όπως και στην αξιολόγηση της Στρατηγικής 2020 και στην Πράξη για την Ενιαία Αγορά 4. να απαιτήσει µια συντονισµένη επίθεση κατά της ανεργίας των νέων µε κατοχυρωµένη πρόσβαση στην εκπαίδευση, κατάρτιση και απασχόληση, επενδύοντας σε ένα καλό εκπαιδευτικό σύστηµα από την παιδική ηλικία µέχρι την ανώτερη εκπαίδευση 5. να δώσει προτεραιότητα στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας όλων των ευρωπαίων εργαζοµένων, στην καταπολέµηση της αδήλωτης εργασίας, της διαφθοράς, της µαύρης οικονοµίας και του κοινωνικού και µισθολογικού ντάµπινγκ, µέσα από τη νοµοθεσία και στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου 6. να αναλάβει κοινές πρωτοβουλίες µε τους ευρωπαίους εργοδότες για την προώθηση πράσινων θέσεων εργασίας, της ανάπτυξης και των επενδύσεων, της βιώσιµης βιοµηχανικής πολιτικής, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης 7. να αναλάβει δράση έτσι όλοι οι εργαζόµενοι ανεξάρτητα από τη µορφή εργασίας τους να µπορούν να έχουν αξιοπρεπή ζωή και να προστατεύονται µέσω συλλογικών συµβάσεων και/ή της νοµοθεσίας, µε διασφάλιση της ίσης µεταχείρισης και των εργασιακών τους δικαιωµάτων 8. να απαιτήσει µια αποτελεσµατική και αυστηρή ρύθµιση των χρηµαταγορών και των οργανισµών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, την κατάργηση των φορολογικών παραδείσων, την επιβολή φόρου στις χρηµατοπιστωτικές συναλλαγές και την κατάργηση των υπερβολικών αµοιβών διευθυντικών στελεχών 3
9. να απαιτήσει νέα συστήµατα εταιρικής διακυβέρνησης για την εξασφάλιση σταθερότητας, µακροπρόθεσµης αποδοτικότητας και ίσων αµοιβών για όλους. Τα ευρωπαϊκά συµβούλια επιχειρήσεων, τα συνδικάτα και το δικαίωµα των εργαζοµένων στην πληροφόρηση, στη διαβούλευση και στη συµµετοχή πρέπει να διαδραµατίσουν βασικό ρόλο στα συστήµατα αυτά 10. να συµβάλει µε ενεργό τρόπο στη διαχείριση µιας δίκαιης µετάβασης προς µια οικονοµία χαµηλών εκποµπών άνθρακα µέσω και του κοινωνικού διαλόγου να υποστηρίξει την έρευνα και την καινοτοµία στις νέες τεχνολογίες και την ενεργειακή αποδοτικότητα 11. να υποστηρίξει τις δηµόσιες υπηρεσίες και να αγωνιστεί εναντίον της αποδυνάµωσής τους ως αποτέλεσµα των περικοπών και της συστηµατικής ιδιωτικοποίησης, διασφαλίζοντας την ουσιαστική συµβολή τους στη δηµοκρατική ανάπτυξη, την αειφόρο ανάπτυξη, την απασχόληση και την κοινωνική πρόνοια 12. να εργαστεί ενεργά για την ισότητα των δύο φύλων και να αγωνιστεί ενάντια σε κάθε µορφής διάκρισης λόγω φύλου, φυλετικής προέλευσης, θρησκείας, ηλικίας, αναπηρίας και γενετήσιου προσανατολισµού και υπέρ της κατάργησης των ανισοτήτων µεταξύ των φύλων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία για την αναζήτηση λύσεων στις µεταναστευτικές ροές από τρίτες χώρες που θα βασίζονται στις αρχές της ισότητας, της ελευθερίας, της δηµοκρατίας και της υπεροχής του δικαίου που εγγυώνται οι Συνθήκες 13. να προστατέψει τους µετανάστες εργαζόµενους προωθώντας την αµοιβαία αναγνώριση της συµµετοχής σε συνδικάτα και να απαιτήσει το σεβασµό της αρχής «ίση αµοιβή για ίση εργασία» µε βάση την αρχή της χώρας υποδοχής και να αγωνιστεί ενάντια στα ρατσισµό και την ξενοφοβία. Επιπλέον όλοι οι µετανάστες εργαζόµενοι έχουν το δικαίωµα να ενηµερώνονται για τα δικαιώµατά τους στη χώρα υποδοχής 14. να βελτιώσει τους κανόνες για την υγεία και ασφάλεια, µεταξύ άλλων µέσω της προώθησης µιας ρύθµισης για την προστασία της υγείας και την κατάργηση της ρήτρας εξαίρεσης, µέσω της παρακολούθησης των συµφωνιών για το άγχος, της µεταφοράς σε εθνική νοµοθεσία των συστάσεων του ιεθνούς Γραφείου Εργασίας για το AIDS, τη βία και την παρενόχληση στην εργασία, δίνοντας προτεραιότητα στις µυοσκελετικές διαταραχές, προστατεύοντας τα προσωπικά δεδοµένα, εξασφαλίζοντας την πλήρη εφαρµογή των ρυθµίσεων REACH για τις χηµικές ουσίες, βελτιώνοντας την κατάρτιση και αφιερώνοντας µια ηµέρα κάθε έτος για τον εορτασµό και την προώθηση του έργου των εκπροσώπων των εργαζοµένων για θέµατα υγείας και ασφάλειας 15. να συµβάλει στη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης µέσω της συνεργασίας µε τις οργανώσεις- µέλη της Τουρκίας και των χωρών των υτικών Βαλκανίων 16. να υποστηρίξει µια δίκαιη και βιώσιµη παγκοσµιοποίηση, συµπεριλαµβανοµένων των συµφωνιών συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (αλλά όχι απαραίτητα όλες τις 4
διµερείς εµπορικές συµφωνίες και ιδιαίτερα τη συµφωνία µε την Κολοµβία), και να συνεργαστεί στενά µε τη ιεθνή Συνδικαλιστική Οµοσπονδία (ITUC) και τη Συµβουλευτική Συνδικαλιστική Επιτροπή του ΟΟΣΑ (TUAC) 17. να προωθήσει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Πρότυπο ως θετικό και βιώσιµο πρότυπο για την παγκόσµια ανάπτυξη και να διοργανώσει, µαζί µε την ιεθνούς Συνδικαλιστικής Συνοµοσπονδίας (ITUC), µια εκστρατεία ευαισθητοποίησης για τα συνδικαλιστικά δικαιώµατα παγκοσµίως 18. να υποστηρίξει το πανευρωπαϊκό περιφερειακό συµβούλιο (PERC) της ITUC και τις υποπεριφερειακές δραστηριότητες στην Ευρώπη, καθώς και τα συνδικάτα και τον κοινωνικό διάλογο στον ευρωµεσογειακό χώρο να ενισχύσει τις σχέσεις µε τις συνδικαλιστικές οργανώσεις της Αφρικής, της Βόρειας Αµερικής, της Λατινικής Αµερικής και της Ασίας 19. να αξιώσει το δικαίωµα της απεργίας για διεθνικά ζητήµατα και να υποστηρίξει το αίτηµα για τη δηµιουργία ειδικού τµήµατος για το εργατικό δίκαιο στο Ευρωπαϊκό ικαστήριο 20. να αξιοποιήσει στο έπακρον το σύνολο των µέσων που διαθέτει προκειµένου να ενισχύσει τον αντίκτυπο της συνδικαλιστικής ατζέντας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δηλαδή να διοργανώσει εκστρατείες και κινητοποιήσεις, να απευθυνθεί στα κοινοτικά όργανα, στους εργοδότες, στους συµµάχους στο πλαίσιο της κοινωνίας των πολιτών και στην τριµερή κοινωνική σύνοδο κορυφής, και να αξιοποιήσει τον κοινωνικό διάλογο και τις εξωτερικές σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 5