Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο ΚΕΔΕ Ιωάννινα 30/11 και 1, 2/12/2017 Ομιλία-Εισήγηση Προέδρου Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας Λάζαρου Κυρίζογλου Δημάρχου Αμπελοκήπων-Μενεμένης Μόλις πριν λίγες ημέρες, στις 23 Νοεμβρίου, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο νέος Οργανισμός του Υπουργείου Εσωτερικών (Π.Δ. 141/2017). Στο άρθρο 1 προσδιορίζεται η «Αποστολή» του Υπουργείου: «Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ως κύρια αποστολή το σχεδιασμό και την πραγμάτωση βιώσιμων δημόσιων διοικητικών συστημάτων και δημόσιων πολιτικών στο χώρο εποπτείας του, δηλαδή στο χώρο της αποκεντρωμένης διοίκησης και της αυτοδιοίκησης». Προσέξτε τα χαρακτηριστικά των «συστημάτων», των οποίων ο «σχεδιασμός» και η «πραγμάτωση» αποτελούν τον πυρήνα της αποστολής, δηλαδή τον λόγο ύπαρξης του Υπουργείου Εσωτερικών: τα «συστήματα» είναι εξ ορισμού πρώτον «βιώσιμα», δεύτερον «δημόσια», τρίτον «διοικητικά». Αντ αυτών τι εισηγείται εδώ και καιρό η Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου; Τι παρουσιάζει μέσα από έντυπους και ηλεκτρονικούς διαύλους; Τι εξαγγέλλει «χωρίς περίσκεψιν»; Τι ονειρεύεται, τέλος πάντων, για τις τοπικές κοινωνίες; Σε κάθετη αντίθεση με ό,τι τίθεται ως ακρογωνιαίος λίθος της αποστολής του Υπουργείου του, ο αρμόδιος Υπουργός εξαγγέλλει «συστήματα», που βοούν πως δεν είναι και δεν μπορούν ποτέ να είναι «βιώσιμα», αλλά είναι συστήματα θνησιγενή, εμπνεύσεις διαλυτικές, που αρχίζουν από την αποκαθήλωση των δημοτικών συνδυασμών, περνούν από την σαλαμοποίηση των δημοτικών προϋπολογισμών,
στοχεύουν στην αναγόρευση τοπικών μειοψηφιών σε κρίσιμους και απολύτως απαραίτητους και αναγκαίους παράγοντες για την προώθηση των δημοτικών λειτουργιών, αποβλέπουν στην άμεση και απροκάλυπτη επιβολή κηδεμονίας επί των Δήμων, επιφέρουν αναπότρεπτα την κατάλυση θεμελιωδών αρχών και ιστορικών κατακτήσεων του νομικού και πολιτικού πολιτισμού μας, -όπως της δημοκρατικής αρχής-, συνεχίζουν σφοδρότερη την μνημονιακή επιδρομή κατά των τοπικών κοινωνιών, και ολοκληρώνουν, εν τέλει, την άλωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και την πλήρη μετάλλαξή της σε μια άχρηστη απόφυση ενός αποστεωμένου, άνευρου, ράθυμου, ασάλευτου κρατικού μηχανισμού. Στο ίδιο άρθρο 1 του νέου του Οργανισμού εξειδικεύεται περαιτέρω η αποστολή του Υπουργείου Εσωτερικών, που, για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, συνίσταται «στην προαγωγή, την υποστήριξη και τον εκσυγχρονισμό της οργάνωσης και της λειτουργίας των ΟΤΑ και την κατοχύρωση της οικονομικής τους αυτοτέλειας», «στον σχεδιασμό και εκτέλεση προγραμμάτων αναπτυξιακού χαρακτήρα, καθώς και στην ανάπτυξη συστημάτων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για την εξυπηρέτηση των αναγκών της τοπικής αυτοδιοίκησης», «στην άσκηση της κρατικής εποπτείας στους ΟΤΑ, η οποία συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας των πράξεών τους, και τον πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών». Υπουργεία; Αντ αυτών τι εφαρμόζει ο αρμόδιος Υπουργός και οι συνάδελφοί του στα άλλα Μπορεί να υπάρξει προαγωγή, υποστήριξη και εκσυγχρονισμός της οργάνωσης και της λειτουργίας των ΟΤΑ με τα συντριπτικά πλήγματα που έχουν δεχτεί και συνεχίζουν να δέχονται οι Δήμοι τα τελευταία χρόνια; Μπορεί να μιλάει κανείς για κατοχύρωση της οικονομικής αυτοτέλειας, ---- όταν το «Παρατηρητήριο», που υποτίθεται ότι θα είχε καταργηθεί, συνεχίζει να ζει και να βασιλεύει, ---- όταν η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει υποστεί τις δραματικότερες μειώσεις και τις οδυνηρότερες περικοπές πόρων απ όλο τον Δημόσιο Τομέα, 2
---- όταν δυόμιση χρόνια μετά την προδήλως αντισυνταγματική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου του 2015 νεκρανασταίνονται οι οδηγίες για την μεταφορά των ταμιακών διαθεσίμων των Δήμων στην Τράπεζα της Ελλάδος, ---- όταν ακόμη εξακολουθεί να ισχύει -καθώς ποτέ δεν έχει ανακληθεί- εκείνη η εγκύκλιος («Βούτση») που παράγγελνε την «αμελλητί» μεταφορά τους; Μπορεί να προσδοκά κανείς σχεδιασμό και εκτέλεση προγραμμάτων αναπτυξιακού χαρακτήρα, όταν ακόμη και οι πιο απλές προτάσεις αναπτυξιακής πνοής, τις οποίες αρθρώνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αγνοούνται επιδεικτικά από τους κυβερνητικούς ιθύνοντες; Μπορεί να θεωρεί κανείς πως υπάρχουν και τηρούνται οι εγγυήσεις της θεσμικής ανεξαρτησίας των αιρετών, ---- όταν ακόμη εκκρεμούν πειθαρχικές διώξεις που έχουν ασκηθεί κατά την πρόσφατη περίοδο της όξυνσης του ζητήματος των παρατασιούχων, ---- όταν, παρά τα επανειλημμένα αιτήματα και τις προτάσεις της ΚΕΔΕ, παραμένουν σε ισχύ αναχρονιστικές πειθαρχικές διατάξεις στον Καλλικράτη, ---- όταν επιβιώνουν ως νομοθετικά απολιθώματα οι ρυθμίσεις του νόμου 1608, που εξομοιώνουν ποινές και ισοπεδώνουν αξίες και έννομα αγαθά; Μπορεί κανείς να πιστεύει πως οι κυβερνητικοί παράγοντες προσεγγίζουν τα αυτοδιοικητικά θέματα με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, ---- όταν ακόμη κι αυτή η επικείμενη λήξη της δεύτερης καλλικρατικής θητείας έχει μεταβληθεί πλέον σε «κινητή εορτή», ---- όταν διαθρυλούνται αιφνίδιες αλλαγές στα όρια καλλικρατικών Δήμων, ---- όταν το εφεύρημα της «απλής αναλογικής» πλασσάρεται ως πανάκεια δια «πάσαν νόσον» του αυτοδιοικητικού και του ευρύτερου πολιτικού σύμπαντος; Αλλά, η γιατρειά δεν θάρθει με «απλή αναλογική». Απλή λογική χρειάζεται. Τέτοια που λείπει από τους νεολαμπείς φωστήρες των κυβερνητικών θώκων. Τέτοια που την γνωρίζει καλά και την εφαρμόζει εδώ και δεκαετίες η αυτοδιοικητική εμπειρία. Τέτοια που αποτυπώνεται στις προτάσεις της ΚΕΔΕ και των ΠΕΔ της Χώρας. 3
Προτάσεις που δεν αποτελούν θεωρητικά επινοήματα, αλλά που πηγάζουν από την ζώσα αυτοδιοικητική καθημερινότητα, από τις μάχες στην πρώτη γραμμή του δημοτικού μετώπου, από την άμεση προσωπική επαφή με τον κάθε πολίτη σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της ελληνικής επικράτειας. Δεν θα επαναλάβω από το βήμα αυτό προτάσεις και αιτήματα, που έχουν ακλόνητα τεκμηριωθεί και υποβληθεί αρμοδίως με επανειλημμένα υπομνήματα, τόσο της ΚΕΔΕ, όσο και όλων των ΠΕΔ. Τα πορίσματα των Συνεδρίων μας περιέχουν αναλυτικά καταγεγραμμένες τις θέσεις μας, και τα ψηφίσματά μας διατυπώνουν, με απλή λογική, τις απόλυτα εφικτές και υλοποιήσιμες προτάσεις μας, - τις οποίες ένας στείρος κρατικός μηχανισμός σχεδόν πάντα αγνοεί ή και περιφρονεί. Δεν επαρκεί ο χρόνος που μου αναλογεί ούτε καν για την απλή επιγραμματική αναφορά τους, - όμως έστω τηλεγραφικά πρέπει να ακουστεί από το βήμα αυτό: --- η αγωνία μας για την επάρκεια του χρόνου μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών πρόσληψης του προσωπικού των ανταποδοτικών υπηρεσιών. Η 31 η Μαρτίου είναι πολύ κοντά, κι αν δεν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες αυτές θα επαναληφθούν τα φαινόμενα του καλοκαιριού που πέρασε. Είναι ανάγκη και οι απαιτούμενες ενέργειες να εντατικοποιηθούν, αλλά και προβλέψεις για νέα 8μηνα εντός του 2018 να εγκριθούν. --- πρέπει να ακουστεί η αγωνία μας για τις πολλές και δυσεπίλυτες εκκρεμότητες του μεταναστευτικού ζητήματος. Μπαίνουμε στον τρίτο χειμώνα της μεταναστευτικήςπροσφυγικής κρίσης. Οι Δήμοι και οι οικείες τοπικές κοινωνίες, ιδιαίτερα της Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά και άλλων Περιφερειών, κυρίως του Αρχιπελάγους, έχουν προσφέρει πολλά και έχουν υποστεί και εξακολουθούν να υφίστανται πολλά. Είναι καιρός η Κυβέρνηση να συνεργαστεί ΚΑΙ με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, - και όχι μόνον με τις ΜΚΟ. Και να συνεργαστεί ειλικρινά και χωρίς προκαταλήψεις. --- πρέπει να ακουστεί επίσης η πρότασή μας για την καθιέρωση, επιτέλους, ειδικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων, που θα ενισχύουν όλους τους Δήμους για να καταστεί δυνατή η πιστοποίηση των παιδικών χαρών, η αδειοδότηση των αθλητικών εγκαταστάσεων, 4
και η προσαρμογή των Παιδικών-Βρεφονηπιακών Σταθμών στις νέες προδιαγραφές λειτουργίας τους. τους Δήμους, --- πρέπει να ακουστεί το αίτημα για την ανάληψη ενός κομματιού του ΕΣΠΑ από Εργασίας, --- για την διεύρυνση, ενίσχυση και συνέχιση των προγραμμάτων Κοινωφελούς --- για την οριστική διευθέτηση του κορυφαίου ζητήματος της σχολικής στέγης. Έχουμε, ως ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, καταθέσει αρμοδίως πλήρη καταγραφή των ελλείψεων σχολικής στέγης σε όλους τους Δήμους μας και έχουμε διατυπώσει σειρά προτάσεων που δίνουν λύσεις για όλη την Χώρα. Ζητήσαμε εγγράφως, και όχι μόνο μια φορά, να μας δεχτεί ο Πρωθυπουργός στο Γραφείο του στην Θεσσαλονίκη κι ακόμη αναμένουμε απάντηση για μια συνάντηση. --- πρέπει, τέλος, να ακουστεί το αίτημα για την καθιέρωση των λεγόμενων «περιφερειακών Δήμων», ως μιας ειδικής κατηγορίας ΟΤΑ, όπως συμβαίνει με τους ορεινούς και τους νησιωτικούς Δήμους. Τα προβλήματα των περιφερειακών Δήμων, που δεν ανήκουν στα μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα, και που αποτελούνται από δεκάδες οικισμών διάσπαρτων σε αχανείς εκτάσεις της ελληνικής περιφέρειας, είναι πολλά και ιδιαίτερα οξυμένα. Μια πρώτη περιγραφή τους επιχειρείται σε προτάσεις της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, οι οποίες, συνοδευόμενες από τα αντίστοιχα υπομνήματα των οικείων Δήμων μας, κατατίθενται, για την οικονομία του χρόνου, στο Προεδρείο του Συνεδρίου μας. 5