ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ, κ. ΓΙΑΝΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΚΑΙ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ ΣΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΘΕΜΑ «ΕΥ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΚΡΙΣΗ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ» ΠΟΥ ΔΙΟΡΓΑΝΩΝΟΥΝ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΡΔΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ SALES/MARKETING & BUSINESS REVIEW, ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ, 29 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2009, ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Κυρίες και κύριοι, Θέλω να ευχαριστήσω τους διοργανωτές για την πρόσκληση και την ευκαιρία που μου δίνουν να βρεθώ σήμερα εδώ και να συμμετέχω σε αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα. Η οικονομική κρίση που βιώνει σήμερα ολόκληρος ο πλανήτης, αποτέλεσμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης που προηγήθηκε, δημιουργεί νέα δεδομένα στην αγορά αλλά και στην κοινωνία. Αλλάζει τις προτεραιότητες, τόσο σε συλλογικό, όσο και σε ατομικό επίπεδο. Φέρνει αλλαγές στο καταναλωτικό προφίλ και στις συνήθειες των πολιτών. Καταναλωτές και λιανεμπόριο πρέπει να βρουν απαντήσεις σε μια σειρά από προκλήσεις και παραμέτρους, που η κρίση φέρνει στην επιφάνεια. 1. Η κρίση, ανάμεσα στα άλλα, είχε σαν αποτέλεσμα να τεθεί υπό αμφισβήτηση το σύστημα οργάνωσης της οικονομίας, στη βάση της ελεύθερης αγοράς και του ανταγωνισμού. Όμως, την κρίση τη δημιούργησε η απληστία συγκεκριμένων οικονομικών παραγόντων. Τη δημιούργησε η οικονομία του τζόγου και του αέρα. Την τροφοδότησε η συνεχής ανισοκατανομή του 1
παραγόμενου πλούτου υπέρ των λίγων και σε βάρος των πολλών. Αυτά δημιούργησαν την κρίση και όχι το υγειές επιχειρείν και ο ανταγωνισμός. 2. Η προστασία από όλους και όλα μοιάζει να έχει γίνει το τελευταίο καταφύγιο πάρα πολλών συμπατριωτών μας. Οι πολίτες για όλα απαιτούν μια ιδιότυπη προστασία. Προστασία που, πολλές φορές, είναι αδύνατο, μη πω και παράνομο, να εφαρμοστεί με τον τρόπο που οι περισσότεροι εννοούν. Έτσι, πολλές φορές, το κράτος βρίσκεται αντιμέτωπο με την απαίτηση να προστατέψει τους πάντες από τα πάντα, με αποτέλεσμα τελικά να μη μπορεί να βοηθήσει κανένα. 3. Το έλλειμμα ευθύνης και η υπερβολή, που χαρακτηρίζει μεγάλο κομμάτι του πολιτικού αλλά και του δημοσιογραφικού κόσμου της χώρας, εκτρέπει πολλές φορές τη συζήτηση σε κατευθύνσεις που ούτε βοηθούν, ούτε και αφορούν την ουσία του προβλήματος. Απλώς, επιτείνουν την κακή ψυχολογία και την απαισιοδοξία, δημιουργούν προσδοκίες που δεν μπορούν να ικανοποιηθούν και πολλές φορές στρέφουν το ένα κομμάτι της κοινής γνώμης απέναντι στο άλλο. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον και απέναντι σε αυτά τα δεδομένα, το Υπουργείο Ανάπτυξης, ως το υπουργείο που έχει άμεσα σχέση και με τους καταναλωτές και με το λιανεμπόριο, έχει το δικό του ξεχωριστό ρόλο σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία. Ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων μετά και την ολοκλήρωση του ΤΕΜΠΜΕ 2 θα έχουν διοχετευθεί στην αγορά δάνεια συνολικού ύψους κοντά στα 8 δις ευρώ με την προκήρυξη προγραμμάτων του ΕΣΠΑ μέσα από το ΕΠΑΝ 2 ενισχύουμε την επιχειρηματικότητα αλλά και την κίνηση στην αγορά (νεανική και γυναικεία επιχειρηματικότητα, αντικατάσταση ενεργοβόρων συσκευών, αναβάθμιση ενεργειακής αποδοτικότητας κτιρίων) 2
Συντονισμένες ενέργειες για τη μείωση των τιμών σε καταναλωτικά αγαθά θεσμικές πρωτοβουλίες που δημιουργούν τις προϋποθέσεις να λειτουργήσει καλύτερα ο ανταγωνισμός επαφές με όλους τους φορείς της αγοράς μείωση ή πάγωμα των τιμών σε βασικά είδη για τον καταναλωτή (γάλα, είδη διατροφής, είδη καθαρισμού), αλλά και πολύ καλές τιμές σε ηλεκτρικές συσκευές, σε ένδυση και υπόδηση και σε είδη οικιακού εξοπλισμού Ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου και έλεγχοι σε τομείς της αγοράς που υπάρχουν σημαντικές στρεβλώσεις μέτρα για τις καταχρηστικές προμήθειες και τις παράνομες χρεώσεις σε μια σειρά τραπεζικών προϊόντων μέτρα για την καλύτερη εποπτεία της αγοράς καυσίμων Υπεύθυνη ενημέρωση των πολιτών καταναλωτών σειρά ημερίδων και εκδόσεων ενίσχυση των ενώσεων καταναλωτών δημιουργία και αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων για την καλύτερη πληροφόρηση των καταναλωτών (ηλεκτρονικό παρατηρητήριο τιμών, παρατηρητήριο τιμών καυσίμων) Όλα αυτά, κυρίες και κύριοι, έχουν ένα κοινό παρανομαστή, τόσο σε ουσιαστικό επίπεδο, όσο και σε συμβολικό. 3
Ο παρανομαστής αυτός είναι η πεποίθηση ότι, σε αυτή τη δύσκολη στιγμή για τους καταναλωτές αλλά και για τους επιχειρηματίες, πρέπει να δουλέψουμε με σχέδιο και μεθοδικότητα. Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε κάθε δυνατότητα που παρέχουν τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αφού, εξ αιτίας του μεγάλου χρέους που μας κληροδότησε το παρελθόν, δεν μπορούμε να ενισχύσουμε γενναιόδωρα τους πολίτες, πρέπει να βρούμε τρόπους να ενισχύσουμε την κατανάλωση βάζοντας την οικονομία σε κίνηση. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, πρέπει να βρούμε τρόπους και πολιτικές που θα ισορροπήσουν ανάμεσα στην ανάγκη προστασίας του καταναλωτή, στήριξης της αγοραστικής του δύναμης, αλλά και υποστήριξης του επιχειρηματικού ιστού της χώρας, έτσι ώστε όχι μόνο να διατηρηθούν οι θέσεις απασχόλησης αλλά και να δημιουργήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Γιατί, όσο και αν ακούγεται περίεργο, οι συνθήκες της κρίσης, ανάμεσα στα άλλα, δημιουργούν και τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία και την ανάδειξη ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Και αυτό γιατί τώρα, την ώρα της κρίσης και των δυσκολιών, ο καταναλωτής βλέπει, ζυγίζει και κρίνει επιχειρηματικές συμπεριφορές. Βλέπει ποιος μπορεί να προσφέρει καλές τιμές και καλής ποιότητας προϊόντα. Ποιος αντιλαμβάνεται τη συγκυρία και δεν ασχολείται μόνο με στόχους που αφορούν αποκλειστικά και μόνο σε λογιστικούς δείκτες. Και αυτή η απάντηση στο ποιος, είναι ίσως ένα από τα πιο χρήσιμα συμπεράσματα που θα πρέπει να κρατήσουμε, όταν βγούμε από αυτή την κρίση. Οι λόγοι είναι προφανείς για τον καταναλωτή, αλλά αφορούν και τις επιχειρήσεις. 4
Γιατί, αν κάποιες επιχειρήσεις καταφέρουν και ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της συγκυρίας και τα θέλω των καταναλωτών την περίοδο αυτή, αξιοποιώντας φυσικά κάθε δυνατή υποστήριξη, θα είναι οι επιχειρήσεις που ακολουθούσαν μια σωστή στρατηγική, που τους επέτρεπε να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα πόδια τους. Μια στρατηγική που ακολουθούσε βήματα και που είχε μετρήσιμους στόχους. Μια στρατηγική που διαμορφώνονταν από τις πραγματικές και όχι από τις πλασματικές δυνατότητες της επιχείρησης. Μια στρατηγική που έμαθε να ξεχωρίζει το ρίσκο από το τζόγο. Εδώ, ακριβώς, είναι που μπορεί η οικονομική κρίση να δημιουργήσει και ένα παράθυρο ευκαιρίας. Ευκαιρίας για περισσότερο ώριμες επιχειρηματικές συμπεριφορές που θα εξασφαλίσουν, μετά από τη σημερινή δύσκολη συγκυρία, μια τροχιά συνεχούς και σταθερής ανάπτυξης για τις επιχειρήσεις και κυρίως για το λιανεμπόριο. Κυρίες και κύριοι, Περισσότερο από οποιουσδήποτε άλλους οικονομικούς συντελεστές, καταναλωτές και λιανεμπόριο λειτουργούν, σε ό,τι αφορά την κρίση, σαν συγκοινωνούντα δοχεία. Βράζουν στο ίδιο καζάνι. Τις περισσότερες φορές, στο ίδιο πρόσωπο προβάλλονται και οι δύο ιδιότητες με παρόμοια πάνω κάτω χαρακτηριστικά. Γι αυτό και είναι πολύ σημαντικό για το αποτέλεσμα αντιμετώπισης αυτής της διαδικασίας η μεταξύ τους εμπιστοσύνη. Πέρα από νόμους, κανόνες και ρυθμιστικές ενέργειες που θα πρέπει να διέπουν αυτή τη θέση, και οι καταναλωτές αλλά και το λιανεμπόριο έχουν ανάγκη από ένα πλαίσιο νόμων, αρχών και αξιών που θα προστατεύουν 5
τον καταναλωτή, θα στηρίζουν την επιχείρηση και θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα. 6