ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ ΝΕΑΝΙΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΗΜΑΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΟΝΑΔΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ

2 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ - ΟΡΙΣΜΟΣ Επιχειρηματικότητα είναι η αναγνώριση μιας ευκαιρίας για δημιουργία αξίας και η διαδικασία των δράσεων που ακολουθείται για τη συγκεκριμένη ευκαιρία ανεξάρτητα με το εάν σχηματίζεται ένα εγχείρημα ή όχι. Η νεανική επιχειρηματικότητα ακολουθεί τον παραπάνω ορισμό με την προσαρμογή στις αντίστοιχες ηλικιακές ομάδες που είναι και Ο προηγούμενος ευρύς ορισμός περιλαμβάνει πολλούς τύπους επιχειρηματικότητας και δεν περιορίζει την έννοια στη δημιουργία νέας επιχείρησης.

3 ΤΥΠΟΙ ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Οικονομική επιχειρηματικότητα: αφορά δράσεις στον ιδιωτικό τομέα με κύριο οδηγό τη δημιουργία κέρδους και αντιστοιχεί στην πλειοψηφία νέων και παλαιών επιχειρηματιών. Κοινωνική επιχειρηματικότητα: χρησιμοποιεί επιχειρηματικές δραστηριότητες για τη δημιουργία κοινωνικής αξίας. Δημόσια επιχειρηματικότητα: αναφέρεται σε δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς και αποσκοπεί στην υποστήριξη τους ώστε να βελτιωθεί η αποδοτικότητα τους.

4 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΩΝ ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Διαμορφωτικός : αφορά νέους ηλικίας ετών κατά τη μετάβασή τους από το σπίτι ή το σχολείο στην εργασία. Ανθίζων : αναφέρεται στην ηλικία ετών όπου οι νέοι έχουν αποκομίσει κάποια εμπειρία, δεξιότητες και κεφάλαιο ώστε να τρέξουν τη δική τους επιχείρηση. Αναδυόμενος : αφορά την κύρια κατηγορία των νέων ηλικίας ετών οι οποίοι διαθέτουν αξιόλογη επιχειρησιακή εμπειρία και υψηλότερο επίπεδο ωριμότητας από την προηγούμενη κατηγορία.

5 ΝΕΑΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η επιχειρηματικότητα στη σημερινή εποχή είναι μία αναπτυσσόμενη εναλλακτική για νέους ανθρώπους των οποίων η ομάδα ηλικίας αντιμετωπίζει μεγάλη ανεργία. Η ανεργία στους νέους (15-24) για το 2010 ήταν 32,9% στην Ελλάδα, 21,5% στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 41,7% στην Ισπανία και 18,4% στην Αμερική (OECD, 2011).

6 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΡΧΙΚΩΝ ΣΤΑΔΙΩΝ Αποτελεί το βασικότερο δείκτη επιχειρηματικότητας και περιλαμβάνει δύο κατηγορίες ατόμων, τους επίδοξους επιχειρηματίες που έχουν κάνει κάποιες προκαταρκτικές ενέργειες προς την κατεύθυνση της έναρξης ενός νέου εγχειρήματος και τους νέους επιχειρηματίες που έχουν ξεκινήσει μιά νέα επιχείρηση που λειτουργεί το πολύ 42 μήνες.

7 ΕΞΕΛΙΞΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (% πληθυσμού ηλικίας ετών) Έτος Επίδοξη Επιχ/τα Νέα Επιχ/τα Συνολική Επιχ/τα Πρόθεση έναρξης επιχ. δραστηριότητας ,6 2,3 16,2 14, ,6 1,1 18,7 13, ,3 4,6 22,0 16, ,5 4,7 23,6 17, ,0 3,5 18,8 14,4 Πηγή: GEM, IOBE

8 ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΩΝ ΑΡΧΙΚΩΝ ΣΤΑΔΙΩΝ ΑΝΑ ΟΜΑΔΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΥΝΟΛΟ ,7 23,6 24,0 21,4 18, ,3 41,2 21,6 17,0 10, ,5 35,2 30,7 13,1 8, ,7 22,9 26,7 35,2 8,6 100 Πηγή: GEM, IOBE

9 Επιχειρηματικότητα αρχικών σταδίων αν ομάδα ηλικίας και οικονομική ανάπτυξη

10 ΚΙΝΗΤΡΑ ΝΕΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους νέοι άνθρωποι ωθούνται στην ανάληψη επιχειρηματικής δράσης και οι οποίοι σχετίζονται με τις συνθήκες ζωής, τις προσωπικές στάσεις, προτιμήσεις και στόχους αλλά και τα ειδικά ενδιαφέροντα και τις δυνατότητες. Στις συνθήκες ζωής υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες κινήτρων: Η επιχειρηματικότητα ανάγκης η οποία οδηγείται από την οικονομική ανάγκη, όταν δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική για τη δημιουργία εισοδήματος ή έλλειψη άλλων επιλογών εργασίας (π.χ. πιθανή απόλυση ή δυσαρέσκεια).

11 Σύμφωνα με μία μελέτη του GEM (2007), η επιχειρηματικότητα ανάγκης σχετίζεται με παράγοντες όπως χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο, υψηλές εισοδηματικές ανισότητες και χαμηλό επίπεδο ασφάλισης. Εξάλλου σε πρόσφατη μελέτη του GEM (2011) η συνολική επιχειρηματικότητα αρχικών σταδίων παρουσιάζει έντονη θετική συσχέτιση (r = 0,72) με το συντελεστή του Gini. Η επιχειρηματικότητα ευκαιρίας αναφέρεται στην επιχειρηματικότητα ενός ατόμου που θέλει να αξιοποιήσει μία επιχειρηματική ευκαιρία η οποία αξιολογείται στο πλαίσιο του οικονομικού περιβάλλοντος του και δεν είναι η μόνη επιλογή για τη δημιουργία εισοδήματος. Η κατηγορία αυτή σχετίζεται με την πεποίθηση κατοχής των απαραίτητων δεξιοτήτων, τη δικτύωση με πρόσφατους επιχειρηματίες και υψηλή υποστηρικτική δραστηριότητα. εισοδήματος. Εμφανίζεται κυρίως σε χώρες υψηλού

12 ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Οικονομική επιδείνωση Υψηλή γραφειοκρατία Πολύπλοκο φορολογικό λογιστικό σύστημα Μείωση επιχειρηματικών ευκαιριών Αύξηση απαισιοδοξίας

13 Λόγοι διακοπής η αναστολής της λειτουργίας μιας επιχείρησης

14 Αναγνώριση επιχειρηματικών ευκαιριών (%)

15 Βαθμός καινοτομίας προϊοντος Τα αποτελέσματα του 2010 για την καινοτομία παραμένουν στα ίδια επίπεδα οπως του 2009, δηλαδή 13% των επιχειρήσεων αρχικών σταδίων κρίνουν ότι το προϊόν / υπηρεσία που ή θα προσφέρουν είναι εντελώς νέα για τους πελάτες ενώ 2 στις 3 επιχειρήσεις θεωρούν ότι τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που θα προσφέρουν δεν θα αποτελέσουν καινοτομία ή πρωτοτυπία για κανέναν πελάτη.

16 Επιχειρηματικότητα Νέων στην οικονομική κρίση η αποδοχή της επιχειρηματικότητας από τους νέους είναι ακόμη σε πρώιμο στάδιο, καθώς μέχρι και σήμερα, τα παραδείγματα της νέας επιχειρηματικότητας αφορούσαν συνήθως επιχειρήσεις που προϋπήρχαν και απλά περνούσαν στα χέρια των νεώτερων μελών της οικογένειας. μέσα από την δημιουργία νέων επιχειρήσεων είναι δυνατόν να καταπολεμηθεί το φαινόμενο της νεανικής ανεργίας η οποία στις αρχές του 2012 έφτασε το 50% σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. στη σημερινή οικονομική κρίση το μεγαλύτερο πρόβλημα το αντιμετωπίζουν οι νέες καινοτόμες επιχειρήσεις είναι η παντελής έλλειψη κεφαλαίων υψηλού ρίσκου ή τραπεζικού δανεισμού στα πρώτα στάδια εκκίνησης τους.

17 Τι μπορεί να γίνει; 1. Ενημέρωση για τα υπάρχοντα εργαλεία : Νόμος 3908/2011: Στο ειδικό καθεστώς Επιχειρηματικότητας των Νέων του Επενδυτικού Νόμου 3908/2011 ενισχύονται αποκλειστικά επενδυτικά σχέδια που αφορούν την ίδρυση και λειτουργία πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων στις οποίες συμμετέχουν με ποσοστό άνω του 50% φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας τους και ασκούν αποκλειστικά τη διαχείριση των επιχειρήσεων αυτών. ΕΣΠΑ Επιδοτήσεις Νέων Επιχειρήσεων 2012 Δράσεις για επιδοτήσεις νέων επιχειρηματιών και καινοτομικών ιδεών.

18 ERASMUS για νέους επιχειρηματίες Το Erasmus for Young Entrepreneurs είναι πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με σκοπό την υποστήριξη νέων επιχειρηματιών στην Ευρώπη με τις απαραίτητες δεξιότητες προκειμένου να ξεκινήσουν ή να διαχειριστούν με επιτυχία μία μικρή επιχείριση στην Ευρώπη. Σύμφωνα με το πρόγραμμα νέοι επιχειρηματίες συναθροίζονται και ανταλλάσουν γνώσεις και ιδέες με έμπειρους επιχειρηματίεςσυμβούλους με τους οποίους μπορούν να μείνουν και να συνεργασθούν από 1 έως 6 μήνες. Η παραμονή χρηματοδοτείται μερικώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

19 Δράσεις για φοιτητές και φοιτήτριες, e-nnovation Είναι Πανελλήνιος διαγωνισμός ψηφιακής επιχειρηματικότητας-καινοτομίας για φοιτητές. Ο διαγωνισμός διοργανώνεται από το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (ELTRUN) του Tμήματος Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στόχος του διαγωνισμού είναι να αναδειχθεί η νεανική καινοτομία στην επιχειρηματικότητα στους ψηφιακούς χώρους του διαδικτύου, του κινητού κλπ και να προωθηθούν νέες επιχειρηματικές ιδέες για το ηλεκτρονικό επιχειρείν και νέα ψηφιακά προϊόντα.

20 συμμετοχή σε παγκόσμια φεστιβαλ επιχειρηματικότητας νέων Στην πόλη Λίβερπουλ της Βρετανίας πραγματοποιείται από 9 έως 16 Μαρτίου 2012 το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Επιχειρηματικότητας με στόχο τη δικτύωση νέων επιχειρηματιών, φοιτητών, κυβερνητικών αξιωματούχων, ερευνητών, επενδυτών και όλων όσοι ενδιαφέρονται να συμμετέχουν, καθώς είναι η πρώτη φορά που το παγκόσμιο αυτό συνέδριο είναι ανοικτό σε συμμετοχές ( gec.unleashingideas.org). Με μια ενδιαφέρουσα ατζέντα και ομιλητές καινοτόμους επιχειρηματίες παγκόσμιας εμβέλειας όπως ο sir Richard Branson, το παγκόσμιο αυτό συνέδριο έχει στόχο τη στήριξη των νέων καινοτόμων επιχειρήσεων που βρίσκονται σε στάδιο εκκίνησης αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξή τους.

21 2. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Η εκπαίδευση στην επιχειρηματικότητα αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα για την υποστήριξη των νέων ατόμων προκειμένου να εφοδιασθούν με γνώσεις, δεξιότητες και συμπεριφορές ώστε να κατανοήσουν την επιχειρηματικότητα ως εγχείρημα και επιλογή εργασίας στο σημερινό αβέβαιο περιβάλλον απασχόλησης. Διάφορες μελέτες (Schröder 2005, Galway 2006) δείχνουν ότι η εκπαίδευση στην επιχειρηματικότητα ενθαρρύνει τους φοιτητές να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση και επίσης έχει θετική επίδραση στην αυτοαξιολόγηση και τη στάση τους στην επιχειρηματικότητα.

22 Ποσοστιαία διάρθρωση επιχ/κας αρχικών σταδίων ως προς το εκπαιδευτικό επίπεδο

23 ΑΝΩΤΑΤΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ Μολονότι έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικά βήματα για την προώθηση της επιχειρηματικότητας στα ΑΕΙ ωστόσο απουσιάζει ένα συστηματικό και ολοκληρωμένο πλαίσιο ενίσχυσης και παρακολούθησης της επιχειρηματικότητας. Τα ΑΕΙ πρέπει να έχουν σαφείς στόχους και προσδοκίες ως προς την επιχειρηματικότητα, οι οποίοι μπορούν να εξειδικεύονται σε: Σαφή όραμα του ρόλου της εκπαίδευσης στην επιχειρηματικότητα για τους φοιτητές και αποφοίτους. Αναλυτική στρατηγική για την προώθηση της εκπαίδευσης στην επιχειρηματικότητα. Δείκτες για τη μέτρηση των αποτελεσμάτων της επιχειρηματικότητας και την αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης και των σχετικών διαδικασιών.

24 Οι προηγούμενοι στόχοι θα πρέπει να συνοδεύονται από ένα πλαίσιο υποστήριξης το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει: Μία δομή υπηρεσιών και συμβουλευτικών παροχών Κίνητρα και βραβεία Αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορικής Αναζήτηση πόρων Σύστημα αξιολόγησης Δικτύωση-συνεργασία με ερευνητικά κέντρα και φορείς σε Ελλάδα και εξωτερικό.

25 3. ΔΙΚΤΥΩΣΗ Δημιουργία δικτύων νεανικής επιχειρηματικότητας σε περιφερειακό επίπεδο στα οποία θα συμμετέχουν ΑΕΙ, κρατικοί φορείς και οργανισμοί, τράπεζες, επιχειρήσεις, επιμελητήρια, ερευνητικά κέντρα κλπ, με σκοπό την υποστήριξη των νέων επιχειρηματιών στα πρώτα στάδια της εκκίνησης τους.

26 Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας