ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΕΩΣ κας ΑΘΗΝΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ-ΚΛΗΡΙΔΟΥ Εγκαίνια της πρώτης φάσης του Πολεοδομικού Έργου: «Διαμόρφωση της Κοίτης του Ποταμού Βαθκειά σε Γραμμικό Πάρκο», στη Μέσα Γειτονιά. 18 Απριλίου 2015 Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας, Κύριε Υπουργέ, Κύριε Δήμαρχε και μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Μέσα Γειτονιάς, Εκλεκτοί Προσκεκλημένοι, Σήμερα, οι συνεργάτες μου και γω, στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, νιώθουμε πραγματικά περήφανοι που παρευρισκόμαστε στα εγκαίνια, της πρώτης φάσης του Πολεοδομικού Έργου «Διαμόρφωση της κοίτης του ποταμού Βαθκειά σε Γραμμικό Πάρκο» στη Μέσα Γειτονιά, ενός σημαντικού Έργου με βασικό άξονα την αειφορία και σημείο αναφοράς τον άνθρωπο. Το Έργο έχει υλοποιηθεί ως Πολεοδομικό, με τη συνεισφορά του Κράτους να ανέρχεται στα 2/3 του κόστους του Έργου και του Δήμου Μέσα Γειτονιάς στο 1/3. Το Γραμμικό Πάρκο του Ποταμού Βαθκειά, αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου δικτύου Γραμμικών Πάρκων, καθώς και δικτύων πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων, που έχουν σχεδιαστεί και εκτελούνται σταδιακά στο ευρύτερο αστικό σύμπλεγμα Λεμεσού. Είναι συνέχεια του Προγράμματος που προωθεί το Τμήμα σε συνεργασία με τους Δήμους και τις Κοινότητες της Επαρχίας Λεμεσού, στα πλαίσια των γενικών στόχων της Κυβερνητικής Πολιτικής, για την απόδοση στους πολίτες αξιόλογων, αναβαθμισμένων δημόσιων κοινωνικών χώρων καθώς και δικτύων για τη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον μέσων διακίνησης. 1
Την εκπόνηση της μελέτης και την ευθύνη επίβλεψης καθώς και τη διαχείριση της σύμβασης του κατασκευαστικού Συμβολαίου του Έργου, είχε αναλάβει ο Κλάδος Πολεοδομικών Έργων του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως. Το κόστος της πρώτης Φάσης του Έργου, συμπεριλαμβανομένου και του τμήματος που υπολείπεται για να ολοκληρωθεί και το οποίο θα συνδέσει τις περιοχές εκατέρωθεν της Λεωφόρου Σπύρου Κυπριανού, ανήλθε στο 1,5 εκατομμύρια ευρώ συν ΦΠΑ. Συνολικά, η διαμόρφωση της κοίτης του Ποταμού Βαθκειά σε Γραμμικό Πάρκο, καλύπτει μία απόσταση 3 χιλιομέτρων και θα εξυπηρετεί τόσο τους κατοίκους των Δήμων Μέσα Γειτονιάς, Αγίου Αθανασίου και Λεμεσού όσο και τους επισκέπτες των πιο πάνω περιοχών. Η πρώτη Φάση του ενιαίου Γραμμικού Άξονα, εμπίπτει στα δημοτικά όρια Μέσα Γειτονιάς έχει μήκος 1250 μέτρα και καταλήγει στο τέρμα της Οδού Ελπίδος. Η δεύτερη Φάση στη συνέχεια διασχίζει μικρή περιοχή του Δήμου Μέσα Γειτονιάς και ακολούθως περιοχές του Δήμου Αγίου Αθανασίου και έχει μήκος 950 μέτρα και το Γραμμικό Πάρκο ολοκληρώνεται με το τελευταίο τμήμα, τρίτη Φάση, στα όρια του Δήμου Λεμεσού με μήκος 800 μέτρα, όπου καταλήγει στον Παραλιακό Πεζόδρομο. Όραμα και στόχος του Έργου είναι, μαζί με το Γραμμικό Πάρκο του Γαρύλλη και τον Παραλιακό Πεζόδρομο (Πύργου, Παρεκκλησιάς, Γερμασόγειας, Αγίου Αθανασίου και Λεμεσού), η δημιουργία ενός ενιαίου δικτύου γραμμικών πάρκων, πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων, που θα αποτελέσουν διαδρομές άσκησης, ξεκούρασης, και περιπάτου και θα συνενώσει υφιστάμενα και προτεινόμενα στρατηγικά σημεία διαμόρφωσης ανοιχτών χώρων, υπαίθριων διαδρομών και δραστηριοτήτων. 2
Ο σχεδιασμός του Έργου, είχε να αντιμετωπίσει διάφορα σοβαρά προβλήματα όπως αυτό του περιορισμένου χώρου που ήταν διαθέσιμος, λόγω της στενότητας της κοίτης, της ήδη ανεπτυγμένης δόμησης και της έλλειψης πλατωμάτων. Αναπόφευκτα, ο πεζόδρομος/ποδηλατόδρομος περιορίστηκε στο ελάχιστα επιθυμητό πλάτος και για να διατηρηθεί η φυσική και απρόσκοπτη ροή του χειμάρρου, έγιναν ειδικές κατασκευές σε κολώνες μήκους 130μ μέσα στην κοίτη του ποταμού και πεζόδρομος σε πρόβολο μήκους περίπου 300μ. Επιπρόσθετα με τη συμβολή του Δήμου Μέσα Γειτονιάς και τη συνεργασία των δημοτών που επηρεάζονταν, αποκαταστάθηκε η διατομή της κοίτης του ποταμού, με την απομάκρυνση χωμάτινων μπάζων και παράνομων επεμβάσεων. Πέραν αυτού θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί και το θέμα της σύνδεσης των γειτονιών εκατέρωθεν της κοίτης του ποταμού, γεγονός που επιτεύχθει με την κατασκευή γεφυρών κατά μήκος του ποταμού. Η διαδρομή δίπλα στο ποτάμι, αποτελεί τώρα μια ευχάριστη περιήγηση παρ ολο ότι σε αρκετές περιπτώσεις διέρχεται μέσα σε ένα ασφυκτικά δομημένο αστικό περιβάλλον. Το Γραμμικό Πάρκο του Βαθκειά ξετυλίγεται σαν κορδέλα δίπλα από την κοίτη το ποταμού προσθέτοντας του ταυτότητα και χρώμα. Σημαντικό δομικό συνθετικό στοιχείο αποτελούν οι φυτεύσεις, που έγιναν αφενός με στόχο τη δημιουργία ενός πνεύμονα πρασίνου και αφετέρου την εναλλαγή τοπίου ανάλογα με την εποχή. Στην κοίτη του ποταμού έχουν φυτευτεί κυπριακοί θάμνοι, ενώ όπου υπάρχουν πλατώματα ή υφιστάμενοι χώροι πρασίνου, φυτεύονται κυρίως ενδημικά δέντρα και χαμηλά κυπριακά φυτά. Σε ένα μήκος 1100μ έχουν φυτευτεί πέραν των 250 δέντρων και πέραν των 1300 θάμνων. 3
Η εγκατάσταση φωτισμού προσδίδει φιλόξενο χαρακτήρα στον χώρο, για να χρησιμοποιείται με άνεση και ασφάλεια και τις βραδινές ώρες. Ιδιαίτερη ευαισθησία δόθηκε, ώστε να υπάρχει προσβασιμότητα σε όλους. Η πορεία όδευσης έχει κατασκευαστεί με ομαλή κλίση και καθ όλο το μήκος της έχουν κατασκευαστεί ράμπες πρόσβασης από τα δημόσια πεζοδρόμια και έχει τοποθετηθεί ειδικά διαμορφωμένο κιγκλίδωμα το οποίο εξασφαλίζει τη συνεχή και απρόσκοπτη πορεία και από άτομα με Ειδικές Ικανότητες. Πιστεύω ότι είναι ένα έργο σύγχρονο, υψηλής αισθητικής, που ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις των δημόσιων χώρων, συνδυάζοντας σύγχρονα με παραδοσιακά υλικά. Η ποιότητα είναι εμφανής στη λεπτομέρεια τόσο στον αστικό εξοπλισμό όσο και σε στοιχεία/σημεία αναφοράς. Στη διαδρομή των 1250μ συναντούμε 5 πλατώματα ξεκούρασης, τα οποία έχουν τοπιοτεχνηθεί με αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις, όπως πύλες εισόδου, καθιστικά, στήλες και ανθώνες τα οποία πλαισιώνονται με ψηλό και χαμηλό πράσινο, δίνοντας ενδιαφέρον και χρώμα στον χώρο. Η ολοκλήρωση του οδικού δικτύου και η δημιουργία Πάρκου στην ανατολική είσοδο του ιδρύματος Αγίου Στεφάνου καθώς και η ανακατασκευή της γέφυρας στην Οδό Θεοτόκη, η οποία έχει τώρα πάψει να πλημμυρίζει από τον ορμητικό χείμαρρο και ενώνει τις απέναντι όχθες του ποταμού, εξυπηρετούν την ασφαλή και άνετη διακίνηση πεζών και ποδηλάτων και ιδιαίτερα των μαθητών των σχολείων που ήταν μια από τις κύριες έννοιες του σχεδιασμού. 4
Αναμένεται ότι η αξιοποίηση ενός γεωφυσικού στοιχείου όπως είναι ο Ποταμός Βαθκειάς, θα συμβάλει ουσιαστικά στην ανάπλαση μια εγκαταλειμμένης και υποβαθμισμένης περιοχής, θα αναζωογονήσει γειτονιές στην ευρύτερη περιοχή που τον περιβάλλει και ελπίζουμε ακόμα ότι θα δραστηριοποιήσει και κάποιο επενδυτικό ενδιαφέρον. Η διαμόρφωση έχει συντελέσει καθοριστικά στην εξάλειψη της απαράδεκτης κατάστασης που επικρατούσε μέχρι σήμερα, με την άρση των παρανομιών, οι οποίες εμπόδιζαν την απρόσκοπτη ροή του χειμάρρου και την καθιστούσαν επικίνδυνη, έχει ρυθμίσει την ομαλή διοχέτευση των ομβρίων από τους δημόσιους δρόμους στην κοίτη του ποταμού και έχει ανακόψει την ανεξέλεγκτη απόρριψη κάθε είδους άχρηστων υλικών και αντικειμένων περιορίζοντας ή και αποτρέποντας την ρύπανση της κοίτης. Η διαμόρφωση θα προσφέρει ασφαλή διαδρομή για πεζούς και ποδηλάτες, τόσο για σκοπούς άσκησης και ψυχαγωγίας, όσο και για εναλλακτική διακίνηση αντί της χρήσης αυτοκινήτου από τις βόρειες συνοικίες προς το παραλιακό μέτωπο αλλά και για την καθημερινή διακίνηση των κατοίκων από τις γύρω γειτονιές, προς τις εργασίες τους, το σχολείο κλπ. Εύχομαι πραγματικά να πετύχουν οι στόχοι αυτοί. Για τη επιτυχία του Έργου, θα ήθελα να εκφράσω θερμές ευχαριστίες: στο Δήμο Μέσα Γειτονιάς και ιδιαίτερα τον Δήμαρχο, για τη συνεχή και αμέριστη συνεργασία του, καθώς και στους Δημότες του για την υπομονή και κατανόηση που υπέδειξαν κατά τη διάρκεια κατασκευής του Έργου, στην Κατασκευάστρια Εταιρεία MEDCON CONSTRUCTION LTD που κέρδισε τον Διαγωνισμό και ανέλαβε τη συνέχιση και ολοκλήρωση του Έργου, το οποίο υλοποίησε εντός των συμφωνημένων χρονοδιαγραμμάτων, με υψηλή ποιότητα κατασκευής, 5
στους Λειτουργούς του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικής Υπηρεσίας, Τμήματος Δασών και Τμήματος Γεωργίας οι οποίοι συμμετείχαν στον σχεδιασμό και επίβλεψη του Έργου και τέλος στον Προϊστάμενο και στους Λειτουργούς, του Κλάδου Πολεοδομικών Έργων και του Κλάδου Επιμετρητών, του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, οι οποίοι συμμετείχαν στην ετοιμασία της μελέτης, στον σχεδιασμό, στον συντονισμό και επίβλεψη των εργασιών υλοποίησης του Έργου. Στους περιοίκους και τους επισκέπτες του Γραμμικού Πάρκου εύχομαι ωραίες διαδρομές. Απολαύστε το Πάρκο! 6