M3 A13 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, ΔΙΚΤΥΩΣΗ κι ΑΛΛΗΛΕΝΔΕΤΕΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ Παιδική και Νεανική Πρόνοια Υπηρεσίες και Μέτρα (ΕΛΛΑΔΑ)
επιλεξιμότητας (1) Νομοθετικές Απαιτήσεις (1) Νόμος υπ αρθ.2716 (ΦΕΚ 96/Α/17-5-1999) για την ανάπτυξη των υπηρεσιών ψυχικής υγείας Υπουργ.Αποφ.Α3α/οικ.876 ( ΦΕΚ 661/Β/23-5- 2000) το ΦΕΚ 485/Β/19-4-2002, το άρθρο 20 του Ν.3580/2007 (ΦΕΚ134/Α /18.6.07), το άρθρο 10 του Ενιαίου Κανονισμού Παροχών Υγείας (ΦΕΚ 1233 / Β / 11-04-2012 Άρθρο Αστικού Κώδικα 1609
επιλεξιμότητας (1) Νομοθετικές Απαιτήσεις (2) Τα όρια, οι δυνατότητες και δικαιοδοσία στην οποία υπάγονται τα Κέντρα Παιδικής Προστασία εξαρτώνται αρχικά από το εάν αυτά είναι δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου. Τα πρώτα, στην πλειονότητά τους, σύμφωνα με το άρ. 9 του νόμου 4109/13 υπάγονται στην Γενική Διεύθυνση Πρόνοιας του Υπουργείο Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, συνεπώς υπόκεινται στις οδηγίες και την κανονιστική αρμοδιότητα του αρμόδιου Υπουργείου. Ως προς τα Κέντρα Παιδικής Προστασίας που υπάγονται σε οργανώσεις σωματειακού χαρακτήρα (Μ.Κ.Ο) και τα εκκλησιαστικά ιδρύματα τα οποία βρίσκονται υπό την ευθύνη της Αρχιεπισκοπής ή των περιφερειακών μητροπόλεων της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, δεν υπάρχει ομοιόμορφο κανονιστικό πλαίσιο. Τα όρια δράσης τους χαράσσονται από την πολιτική που το Κέντρο Παιδικής Προστασίας ακολουθεί με όριο την διαφύλαξη της νομιμότητας.
επιλεξιμότητας (1) Νομοθετικές Απαιτήσεις (3) Σημαντική είναι ωστόσο η συνεργασία ορισμένων ανάμεσα στα τελευταία με το Ε.Κ.Κ.Α (Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης), νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, το οποίο υπάγεται και εποπτεύεται από Υπουργείο Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, προκειμένου για παράδειγμα για την τοποθέτηση ανηλίκων σε ξενώνες φιλοξενίας, κατόπιν αιτήματος προς τος ΕΚΚΑ και έκδοσης τη απαιτούμενης εισαγγελικής διάταξης. Το ΕΚΚΑ συστάθηκε με τον ν.3106/03, όπως τροποποιήθηκε με τον ν.3402/05, με σκοπό τον συντονισμό του δικτύου παροχής υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας και την παροχή υπηρεσιών επείγουσας κοινωνικής και ψυχολογικής στήριξης σε ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες
επιλεξιμότητας (1) Νομοθετικές Απαιτήσεις (4) Ένας νέος θεσμός προς ενίσχυση της εποπτείας των Κέντρων Παιδικής Προστασίας ιδιωτικού δικαίου είναι αυτός του Κοινωνικού Συμβούλου που εισήχθη με τον νόμο 2345/95 αρ. 1 παρ.4 και αφορά τον εξωτερικό έλεγχο και την εποπτεία αυτών. Πρόκειται στην ουσία για έναν κοινωνικό λειτουργό ή άλλο κοινωνικό επιστήμονα της Περιφέρειας με υποχρέωση την επίβλεψη και παρακολούθηση των υπηρεσιών φορέων πρόνοιας ως προς την ποιότητα και την επάρκεια αυτών. Στην πράξη παρά την ύπαρξη παραδειγμάτων καλής εφαρμογής του θεσμού, παρατηρείται ανομοιογένεια σε αυτήν αλλά και ανάγκη διασάφησης του πεδίου παρέμβασής του.
επιλεξιμότητας (1) Νομοθετικές Απαιτήσεις (5) Άρθρο 1609 - Εισαγωγή σε ειδικά ιδρύματα "Όταν η κατάσταση του ανηλίκου από την άποψη της σωματικής, της ψυχικής ή της πνευματικής του ανάπτυξης επιβάλλει την εισαγωγή του σε ειδικό ίδρυμα ή κατάστημα, απαιτείται άδεια του δικαστηρίου, που παρέχεται ύστερα από αίτηση του επιτρόπου και γνώμη του εποπτικού συμβουλίου ή και αυτεπαγγέλτως με πρόταση του τελευταίου. Για την απόφασή του το δικαστήριο συνεκτιμά γνωμάτευση ειδικού επιστήμονα, καθώς και έκθεση της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας, ιδίως ως προς την καταλληλότητα του ιδρύματος ή του καταστήματος. Το εποπτικό συμβούλιο και η κοινωνική υπηρεσία παρακολουθούν την κατάσταση του ανηλίκου, όσο αυτός παραμένει στο ίδρυμα ή στο κατάστημα".
επιλεξιμότητας (2) Απαιτήσεις Επιλεξιμότητας (1) Διοικητική Απόφαση ΕΟΠΥΥ (ΑΔΑ: Β4ΛΧΟΞ7Μ-ΣΗΝ) Ξενώνες Φιλοξενίας Στους ξενώνες φιλοξενούνται άτομα με ψυχικές διαταραχές, άτομα με ψυχικές διαταραχές και διαταραχές αυτιστικού τύπου, άτομα με νοητική στέρηση και δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές, άτομα με ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα για διαβίωση, θεραπεία και υποστήριξη ύστερα από αίτηση τους και με τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντος ψυχιάτρου ή της θεραπευτικής ψυχιατρικής ομάδας με σκοπό την επίτευξη ικανοποιητικού βαθμού ανεξάρτητης λειτουργίας τους στην κοινότητα. Ειδικότερα στους ξενώνες φιλοξενούνται άτομα που εκτός των παραπάνω προβλημάτων δεν έχουν οικογενειακό περιβάλλον ή άτομα που κρίνεται ότι είναι θεραπευτική η προσωρινή απομάκρυνση τους από το περιβάλλον της οικογένειας τους ή που χρειάζονται μία περίοδο προσαρμογής και επανεκπαίδευσης για την ζωή στη κοινότητα. Η λειτουργία του ξενώνα είναι ανοικτή στην κοινωνία και προσομοιάζει με το οικογενειακό περιβάλλον.
επιλεξιμότητας (2) Απαιτήσεις Επιλεξιμότητας (2) Ξενώνες Φιλοξενίας Οι ξενώνες διαβαθμίζονται ανάλογα με το χρόνο παραμονής των ατόμων με ψυχικές διαταραχές και του βαθμού υποστήριξης αυτών σε: - Βραχείας διάρκειας παραμονής: όπου παρέχεται φιλοξενία μέχρι 8 μήνες και εφαρμόζεται πρόγραμμα υψηλού βαθμού υποστήριξης. - Μέσης διάρκειας παραμονής: όπου παρέχεται φιλοξενία μέχρι 20 μήνες και εφαρμόζεται πρόγραμμα υψηλού ως μέσου βαθμού υποστήριξης. - Μακράς διάρκειας παραμονής: όπου παρέχεται φιλοξενία μέχρι 36 μήνες και εφαρμόζεται πρόγραμμα μέσου έως χαμηλού βαθμού υποστήριξης.
επιλεξιμότητας (2) Απαιτήσεις Επιλεξιμότητας (3) Ξενώνες Φιλοξενίας Η υποστήριξη των ξενώνων διαβαθμίζεται ανάλογα με την παρουσία του προσωπικού στον ξενώνα ως εξής : Υψηλός βαθμός υποστήριξης: εικοσιτετράωρη παρουσία προσωπικού. Μέσος βαθμός υποστήριξης: κατώτερη του εικοσιτετραώρου παρουσία προσωπικού. Χαμηλός βαθμός υποστήριξης: η κατά περίπτωση περιοδική παρουσία του προσωπικού για την παρακολούθηση και υποστήριξη των ατόμων. Στους ξενώνες παιδιών και εφήβων μέχρι και 18 ετών που φιλοξενούν άτομα με ψυχικές διαταραχές άτομα με ψυχικές διαταραχές και διαταραχές αυτιστικού τύπου και άτομα με ψυχικές διαταραχές ή και διαταραχές συμπεριφοράς που προκαλούνται από τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, το ειδικό ενοποιημένο (κλειστό) νοσήλιο ορίζεται σε 53,00 ευρώ ανά ημέρα και άτομο.
επιλεξιμότητας (2) Απαιτήσεις Επιλεξιμότητας (4) Ξενώνες Φιλοξενίας Οι ξενώνες για παιδιά προσχολικής ηλικίας με προβλήματα σωματικής κακοποίησης ή συναισθηματικής παραμέλησης, ο αριθμός των παιδιών δεν υπερβαίνει τα 8-10. Οι ξενώνες για παιδιά λανθάνουσας ή προεφηβικής ηλικίας που προέρχονται από διαταραγμένες οικογένειες, οι οποίες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των παιδιών, ο αριθμός των παιδιών δεν υπερβαίνει τα 15. Οι ξενώνες για εφήβους με παραπτωματική συμπεριφορά, με ψυχικές διαταραχές ή χωρίς σοβαρή ψυχική διαταραχή αλλά με σοβαρά διαταραγμένους γονείς, ο αριθμός των εφήβων δεν υπερβαίνει τους 10-12.
Απαιτήσεις Επιλεξιμότητας (5) Οικοτροφεία 1. Νομοθετικές απαιτήσεις και απαιτήσεις επιλεξιμότητας(2) Στα οικοτροφεία διαμένουν άτομα με ψυχικές διαταραχές, άτομα με ψυχικές διαταραχές και διαταραχές αυτιστικού τύπου και άτομα με νοητική στέρηση και δευτερογενείς ψυχικές διαταραχές. Στα οικοτροφεία δεν υπάρχει περιορισμός στο χρόνο παραμονής τους σε αυτό. Ο αριθμός των ενηλίκων ατόμων που φιλοξενούνται στα Οικοτροφεία δεν ξεπερνά τους είκοσι πέντε 25. Στα Οικοτροφεία για παιδιά προσχολικής ηλικίας με προβλήματα σωματικής κακοποίησης ή συναισθηματικής παραμέλησης, o αριθμός των παιδιών δεν υπερβαίνει τα 8-10. Στα Οικοτροφεία για παιδιά λανθάνουσας ή προεφηβικής ηλικίας που προέρχονται από διαταραγμένες οικογένειες, οι οποίες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των παιδιών,o αριθμός των παιδιών δεν υπερβαίνει τα 15. Στα Οικοτροφεία για εφήβους με παραπτωματική συμπεριφορά, με ψυχικές διαταραχές ή χωρίς σοβαρή ψυχική διαταραχή αλλά με σοβαρά διαταραγμένους γονείς,o αριθμός των εφήβων δεν υπερβαίνει τους 10-12.
2. Εξωτερικοί Ασθενείς (1) Ορισμός Η Υπηρεσία Εξωτερικού Ασθενούς αφορά ιατρικές διαδικασίες ή εξετάσεις οι οποίες μπορούν να γίνουν σε κάποιο ιατρικό κέντρι χωρίς να απαιτείται η διανυκτερεύση του ασθενούς στο κέντρο. Τέτοια στην Ελλάδα είναι τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας. Το ΚΨΥ είναι σε συνεχή, ανοιχτή επικοινωνία με την κοινότητα για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα ψυχικής υγείας και συγκεκριμένα: Ενημέρωση για την πρόληψη και την έγκαιρη αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών Ενημέρωση για τις υπάρχουσες υπηρεσίες και δυνατότητες θεραπευτικών παρεμβάσεων Καταπολέμηση του στίγματος γύρω από την ψυχική ασθένεια και τον ψυχιατρικό ασθενή Για το σκοπό αυτό το ΚΨΥ συνεργάζεται με κοινοτικούς φορείς (ΚΑΠΗ, Συμβουλευτικοί Σταθμοί, Λαϊκό Πανεπιστήμιο κτλ), με Σχολεία και Πανεπιστημιακά Τμήματα, με ειδικές υπηρεσίες (πχ Αστυνομία) κα.
2. Εξωτερικοί Ασθενείς (2) Υπηρεσίες Ψυχιατρική διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση. Απευθύνεται σε ενήλικες με συμπτώματα ψυχικής διαταραχής (πχ άγχος, κατάθλιψη, φοβίες, έμμονες ιδέες) ή/και με προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Δεν αναλαμβάνονται περιστατικά με δυσκολίες σχετιζόμενες με τη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών (αλκοόλ, ηρωίνη, χασίς κτλ) Ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις σε ατομικό επίπεδο, διαφορετικών κατευθύνσεων όπως Υποστηρικτική, Ψυχοδυναμική, Γνωστική-Αναλυτική, Γνωστική-Συμπεριφορική ή Συστημική. Οικογενειακή θεραπεία θεραπεία ζεύγους. Είναι κατάλληλη για καταστάσεις όπως: συγκρούσεις γονιού-παιδιού, προβλήματα ανάμεσα στα αδέλφια, χωρισμός, διαζύγιο, βία και κακοποίηση στην οικογένεια, επίδραση μιας αρρώστιας ή ενός θανάτου στην οικογένεια κ.α. Διευκολύνει τα μέλη μιας οικογένειας να διερευνήσουν συναισθήματα και σκέψεις που τους δυσκολεύουν, να κατανοήσουν ο ένας την εμπειρία, τις απόψεις και τις ανάγκες του άλλου και να κάνουν χρήσιμες αλλαγές στις σχέσεις και τις ζωές του. Συνεχιζόμενη, ολοκληρωμένη φροντίδα ασθενών με σοβαρές ψυχικές διαταραχές και ιστορικό νοσηλειών (ψυχιατρική παρακολούθηση, ρύθμιση φαρμακευτικής αγωγής, επισκέψεις κατ οίκον κ.α).
2. Εξωτερικοί Ασθενείς (3) Υπηρεσίες Ομάδες ψυχοεκπαίδευσης για ασθενείς με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας και για τους φροντιστές τους Υπηρεσίες λογοθεραπείας. Προσφέρεται διάγνωση και αντιμετώπιση κάποιων διαταραχών λόγου-ομιλίας (τραυλισμός, φωνολογικές διαταραχές) σε παιδιά αλλά και σε ενήλικες. Επισημαίνεται πως η απουσία Παιδοψυχιάτρου και εξειδικευμένης ομάδας στο ΚΨΥ, καθιστά αδύνατη τη διάγνωση και αντιμετώπιση μαθησιακών διαταραχών και διαταραχών επικοινωνίας και άλλων αναπτυξιακών δυσκολιών που εμφανίζουν τα παιδιά.
3. Θεραπεία σε νοσοκομείο (1) Ορισμός Πιο αυστηρό πλαίσιο για παιδιά και νέους σε εκτός του σπιτιού φροντίδα. - νύχτα και ημέρα - προσωρινό ή μόνιμο