Ασκήσεις 10ου κεφαλαίου-αρχές Οικονοµίας Α. Ασκήσεις φόρου 1. Ας υποθέσουµε ότι έχουµε τρεις φορολογουµένους, τον Α, τον Β και τον Γ µε φορολογητέο εισόδηµα ο Α=19.000, ο Β=31.000 και ο Γ= 62.000. καθένας από τους τρεις φορολογουµένους είναι η παρακάτω: Κλιµάκιο Φορολογικός συντελεστής % Φόρος κλιµακίου Συνολο Σύνολο φόρου 12.000 0 0 12.000 0 4.000 18 720 16.000 720 6.000 24 1.440 22.000 2.160 4.000 26 1.040 26.000 3.200 6.000 32 1.920 32.000 5.120 8.000 36 2.880 40.000 8.000 20.000 38 7.600 60.000 15.600 40.000 40 16.000 100.000 31.600 Υπερβάλλον 45 Ι) Να υπολογίσετε το φόρο που θα πληρώσει καθένας από τους τρεις φορολογούµενους Ι Ι) Να υπολογίσετε τη φορολογική επιβάρυνση του κάθε φορολογούµενου από το φόρο Ι Ι Ι) Να εξηγήσετε τι σηµαίνει η φορολογική επιβάρυνση που υπολογίσατε στο προηγούµενο ερώτηµα και που οφείλεται η διαφορά της από τον ένα στον άλλο φορολογούµενο Ι) Υπολογισµός φόρου για τον Α=19.000 12.000*0%= 0 4.000*18%= 720 #3.000*24%= 720 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: #παίρνουµε 3.000 και τα φορολογούµε µε τον φορολογικό συντελεστή του 24% και όχι περισσότερα γιατί τόσα απαιτούνται για να φτάσουµε το φορολογητέο εισόδηµα του φορολογούµενου Α, δηλ. 12.000+4.000+Χ=19.000 Χ=3.000-1- e-mail: kdemiris@sch.gr
Άρα σύνολο φόρου για τον Α =0+720+720=1.440 Υπολογισµός φόρου για τον Β=31.000 12.000*0%= 0 4.000*18%= 720 6.000*24%= 1.440 4.000*26%= 1.040 ##5.000*32%= 1600 ##παίρνουµε 5.000 και τα φορολογούµε µε τον φορολογικό συντελεστή του 32% και όχι περισσότερα γιατί τόσα απαιτούνται για να φτάσουµε το φορολογητέο εισόδηµα του φορολογούµενου Β, δηλ. 12.000+4.000+6.000+4.000+Χ=31.000 Χ=5.000 Άρα σύνολο φόρου για τον Β =0+720+1.440+1.040+1.600 =4.800 Υπολογισµός φόρου για τον Γ=62.000 12.000*0%= 0 4.000*18%= 720 6.000*24%= 1.440 4.000*26%= 1.040 6.000*32%= 1.920 8.000*36%= 2.880 20.000*38%= 7.600 ###2.000*40%= 800 ###παίρνουµε 2.000 και τα φορολογούµε µε τον φορολογικό συντελεστή του 40% και όχι περισσότερα γιατί τόσα απαιτούνται για να φτάσουµε το φορολογητέο εισόδηµα του φορολογούµενου Γ, δηλ. 12.000+4.000+6.000+4.000+6.000+8.000+20.000+Χ=62.000 Χ=2.000 Άρα σύνολο φόρου για τον Γ=0+720+1.440+1.040+1.920+2.880+7.600+800 =16.400 Ι Ι) Υπολογισµός φορολογικής επιβάρυνσης ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ= Σύνολο φόρου / Σύνολο Φορολογητέου Εισοδήµατος Άρα ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ του Α= 1.440/ 19.000 = 0,0758 ή 7,58% ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ του Β= 4.800 / 31.000 = 0,1548 ή 15,48% ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ του Γ= 16.400 / 62.000 = 0,2645 ή 26,45% Ι Ι Ι) Η φορολογική επιβάρυνση σηµαίνει ότι ο φορολογούµενος Α πληρώνει κατά µέσο όρο για κάθε 100 ευρώ εισόδηµα που κερδίζει τα 7,58 ως φόρο, ο Β πληρώνει κατά µέσο όρο για κάθε 100 ευρώ εισόδηµα που κερδίζει τα 15,48 ως φόρο, ενώ ο Γ πληρώνει κατά µέσο όρο 26,45. Η διαφορά αυτή, µεταξύ των τριών φορολογούµενων οφείλεται στην προοδευτική φορολογία και στην παραδοχή ότι όσοι έχουν υψηλότερα εισοδήµατα πρέπει να συνεισφέρουν αναλογικά περισσότερα στους κοινωνικούς στόχους που επιδιώκει το κράτος. Ακολουθούν παρόµοια προβλήµατα για να λυθούν από τους µαθητές -2- e-mail: kdemiris@sch.gr
2) Ας υποθέσουµε ότι έχουµε τρεις φορολογουµένους, τον Α, τον Β και τον Γ µε φορολογητέο εισόδηµα ο Α=14.000, ο Β=30.000 και ο Γ=8.000 χ.µ. Η κλίµακα φορολογίας µε την οποία θα φορολογηθούν και άρα θα προκύψει ο φόρος που θα πληρώσει καθένας από τους τρεις φορολογουµένους είναι η παρακάτω: 8.400 χ.µ 0% 8.400 5.000 χ.µ 15% 13.400 10.000 χ.µ 30% 23.400 υπερβάλλον 40% ΙΙ) Να υπολογίσετε τη φορολογική επιβάρυνση του κάθε φορολογούµενου από το φόρο ΙΙΙ) Να εξηγήσετε τι σηµαίνει η φορολογική επιβάρυνση που υπολογίσατε στο προηγούµενο ερώτηµα και που οφείλεται η διαφορά της από τον ένα στον άλλο φορολογούµενο 3) Ας υποθέσουµε ότι έχουµε τρεις φορολογουµένους, τον Α, τον Β και τον Γ µε φορολογητέο εισόδηµα ο Α=48.000, ο Β=76.000 και ο Γ=14.000 χ.µ. Η κλίµακα φορολογίας µε την οποία θα φορολογηθούν και άρα θα προκύψει ο φόρος που θα πληρώσει καθένας από τους τρεις φορολογουµένους είναι η παρακάτω: 12.000 χ.µ 0% 12.000 18.000 χ.µ 15% 30.000 45.000 χ.µ 30% 75.000 υπερβάλλον 40% ΙΙ) Να υπολογίσετε τη φορολογική επιβάρυνση του κάθε φορολογούµενου από το φόρο ΙΙΙ) Να εξηγήσετε τι σηµαίνει η φορολογική επιβάρυνση που υπολογίσατε στο προηγούµενο ερώτηµα και που οφείλεται η διαφορά της από τον ένα στον άλλο φορολογούµενο -3- e-mail: kdemiris@sch.gr
4) Ας υποθέσουµε ότι έχουµε δύο φορολογουµένους, τον Α και τον Β µε φορολογητέο εισόδηµα ο Α=17.000 και ο Β=28.000 χ.µ. Η κλίµακα φορολογίας µε την οποία θα φορολογηθούν και άρα θα προκύψει ο φόρος που θα πληρώσει καθένας από τους δύο φορολογουµένους είναι η παρακάτω: 10.000 χ.µ 0% 10.000 5.000 χ.µ 16% 15.000 9.000 χ.µ 30% 24.000 υπερβάλλον 39% ΙΙ) Να υπολογίσετε τη φορολογική επιβάρυνση του κάθε φορολογούµενου από το φόρο ΙΙΙ) Να εξηγήσετε τι σηµαίνει η φορολογική επιβάρυνση που υπολογίσατε στο προηγούµενο ερώτηµα και που οφείλεται η διαφορά της από τον ένα στον άλλο φορολογούµενο. 5) Ας υποθέσουµε ότι έχουµε δύο φορολογουµένους, τον Α και τον Β µε φορολογητέο εισόδηµα ο Α=19.000 και ο Β=29.000 χ.µ. καθένας από τους δύο φορολογουµένους είναι η παρακάτω: 9.000 χ.µ 0% 9.000 6.000 χ.µ 17% 15.000 10.000 χ.µ 31% 25.000 υπερβάλλον 40 % ΙΙ) Να υπολογίσετε τη φορολογική επιβάρυνση του κάθε φορολογούµενου από το φόρο ΙΙΙ) Να εξηγήσετε τι σηµαίνει η φορολογική επιβάρυνση που υπολογίσατε στο προηγούµενο ερώτηµα και που οφείλεται η διαφορά της από τον ένα στον άλλο φορολογούµενο. -4- e-mail: kdemiris@sch.gr
6) Ας υποθέσουµε ότι έχουµε δύο φορολογουµένους, τον Α και τον Β µε φορολογητέο εισόδηµα ο Α=18.000 και ο Β=30.000 χ.µ. καθένας από τους δύο φορολογουµένους είναι η παρακάτω: 9.000 χ.µ 0% 9.000 6.000 χ.µ 15% 15.000 10.000 χ.µ 31% 25.000 υπερβάλλον 40% ΙΙ) Να υπολογίσετε τη φορολογική επιβάρυνση του κάθε φορολογούµενου από το φόρο ΙΙΙ) Να εξηγήσετε τι σηµαίνει η φορολογική επιβάρυνση που υπολογίσατε στο προηγούµενο ερώτηµα και που οφείλεται η διαφορά της από τον ένα στον άλλο φορολογούµενο 7) Ας υποθέσουµε ότι έχουµε δύο φορολογουµένους, τον Α και τον Β µε φορολογητέο εισόδηµα ο Α=19.000 και ο Β=31.000 χ.µ. καθένας από τους δύο φορολογουµένους είναι η παρακάτω: 8.000 χ.µ 0% 8.000 6.000 χ.µ 14% 14.000 11.000 χ.µ 32% 25.000 υπερβάλλον 40% ΙΙ) Να υπολογίσετε τη φορολογική επιβάρυνση του κάθε φορολογούµενου από το φόρο ΙΙΙ) Να εξηγήσετε τι σηµαίνει η φορολογική επιβάρυνση που υπολογίσατε στο προηγούµενο ερώτηµα και που οφείλεται η διαφορά της από τον ένα στον άλλο φορολογούµενο -5- e-mail: kdemiris@sch.gr
8). Ας υποθέσουµε ότι έχουµε τρεις φορολογουµένους, τον Α, τον Β και τον Γ µε φορολογητέο εισόδηµα ο Α=23.000, ο Β=46.000 και ο Γ= 11.000 χ.µ. καθένας από τους τρεις φορολογουµένους είναι η παρακάτω: Κλιµάκιο Φορολογικός συντελεστής % Φόρος κλιµακίου Συνολο Σύνολο φόρου 12.000 0 0 12.000 0 4.000 18 720 16.000 720 6.000 24 1.440 22.000 2.160 4.000 26 1.040 26.000 3.200 6.000 32 1.920 32.000 5.120 8.000 36 2.880 40.000 8.000 20.000 38 7.600 60.000 15.600 40.000 40 16.000 100.000 31.600 Υπερβάλλον 45 Ι) Να υπολογίσετε το φόρο που θα πληρώσει καθένας από τους τρεις φορολογούµενους Ι Ι) Να υπολογίσετε τη φορολογική επιβάρυνση του κάθε φορολογούµενου από το φόρο Ι Ι Ι) Να εξηγήσετε τι σηµαίνει η φορολογική επιβάρυνση που υπολογίσατε στο προηγούµενο ερώτηµα και που οφείλεται η διαφορά της από τον ένα στον άλλο φορολογούµενο -6- e-mail: kdemiris@sch.gr
Β. Ασκήσεις Φόρου Προστιθέµενης Αξίας (έµµεσοι φόροι) 9. Έστω ότι ένα προϊόν πριν την επιβολή του Φόρου Προστιθέµενης Αξίας (Φ.Π.Α) έχει τιµή 11,7. Αν το προϊόν αυτό ανήκει στην κατηγορία του «κανονικού» Φ.Π.Α που σήµερα είναι 23%, να υπολογίσετε πόσο είναι ο Φ.Π.Α και ποια είναι η τιµή που θα πληρώσει ο τελικός καταναλωτής ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ισχύει: Τ+ΦΠΑ=Τ.Π (1) όπου στην (1) έχουµε: Τ: η τιµή πριν τον φόρο (στο παράδειγµα µας είναι 11,7 ) Φ.Π.Α: ο φόρος προστιθέµενης αξίας (το ποσό του έµµεσου φόρου που θα εισπράξει το κράτος) Τ.Π: η τιµή πώλησης του προϊόντος (δηλαδή η τιµή που θα πληρώσει ο τελικός καταναλωτής) Επειδή Φ.Π.Α=Τ*ρ (2) Όπου ρ είναι το ποσοστό Φ.Π.Α που επιβάλλεται στο συγκεκριµένο προϊόν (στο παράδειγµα µας είναι 23%) Από τις σχέσεις (1) και (2) έχουµε ότι Τ+ Τ*ρ =Τ.Π Άρα µε αντικατάσταση στη σχέση (2) έχουµε: Φ.Π.Α = 11,7 * 23%= 2,69 & άρα η τιµή πώλησης του προϊόντος είναι (αν αντικαταστήσουµε στη σχέση (1)): Τ.Π= 11,7 + 2,69= 14,39 10. Έστω ότι ένα προϊόν έχει τελική τιµή πώλησης 21,35. Αν το προϊόν αυτό ανήκει στην κατηγορία του «κανονικού» Φ.Π.Α που σήµερα είναι 23%, να υπολογίσετε πόσο είναι ο Φ.Π.Α και ποια είναι η τιµή του προϊόντος πριν το φόρο (δηλ. χωρίς Φ.Π.Α) Ισχύει: Τ+ΦΠΑ = Τ.Π Τ+ Τ*ρ = Τ.Π ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Με αντικατάσταση στην παραπάνω σχέση έχουµε: Τ+Τ*23% = 21,35 Τ+Τ*0,23 = 21,35 Τ*(1+0,23)=21,35 Τ= 21,35 / 1,23 = 17,36 Άρα η τιµή του προϊόντος πριν το φόρο ήταν 17,36 Άρα ο Φ.Π.Α είναι : ΦΠΑ = Τ.Π - Τ και µε αντικατάσταση βρίσκουµε: ΦΠΑ = 21,35-17,36 = 3,99 Ακολουθούν παρόµοια προβλήµατα για να λυθούν από τους µαθητές -7- e-mail: kdemiris@sch.gr
11. Έστω ότι ένα προϊόν πριν την επιβολή του Φόρου Προστιθέµενης Αξίας (Φ.Π.Α) έχει τιµή 96,2. Αν το προϊόν αυτό ανήκει στην κατηγορία του «κανονικού» Φ.Π.Α που σήµερα είναι 23%, να υπολογίσετε πόσο είναι ο Φ.Π.Α και ποια είναι η τιµή που θα πληρώσει ο τελικός καταναλωτής 12. Έστω ότι ένα προϊόν πριν την επιβολή του Φόρου Προστιθέµενης Αξίας (Φ.Π.Α) έχει τιµή 0,93. Αν το προϊόν αυτό ανήκει στην κατηγορία του «κανονικού» Φ.Π.Α που σήµερα είναι 23%, να υπολογίσετε πόσο είναι ο Φ.Π.Α και ποια είναι η τιµή που θα πληρώσει ο τελικός καταναλωτής 13. Έστω ότι ένα προϊόν πριν την επιβολή του Φόρου Προστιθέµενης Αξίας (Φ.Π.Α) έχει τιµή 34,34. Αν το προϊόν αυτό ανήκει στην κατηγορία του «µειωµένου συντελεστή» Φ.Π.Α που σήµερα είναι 13%, να υπολογίσετε πόσο είναι ο Φ.Π.Α και ποια είναι η τιµή που θα πληρώσει ο τελικός καταναλωτής 14. Έστω ότι ένα προϊόν πριν την επιβολή του Φόρου Προστιθέµενης Αξίας (Φ.Π.Α) έχει τιµή 61,1. Αν το προϊόν αυτό ανήκει στην κατηγορία του «υπερ-µειωµένου συντελεστή» Φ.Π.Α που σήµερα είναι 6,5%, να υπολογίσετε πόσο είναι ο Φ.Π.Α και ποια είναι η τιµή που θα πληρώσει ο τελικός καταναλωτής 15. Έστω ότι ένα προϊόν έχει τελική τιµή πώλησης 19,84. Αν το προϊόν αυτό ανήκει στην κατηγορία του «κανονικού» Φ.Π.Α που σήµερα είναι 23%, να υπολογίσετε πόσο είναι ο Φ.Π.Α και ποια είναι η τιµή του προϊόντος πριν το φόρο (δηλ. χωρίς Φ.Π.Α) 16. Έστω ότι ένα προϊόν έχει τελική τιµή πώλησης 36,44. Αν το προϊόν αυτό ανήκει στην κατηγορία του «µειωµένου συντελεστή» Φ.Π.Α που σήµερα είναι 13%, να υπολογίσετε πόσο είναι ο Φ.Π.Α και ποια είναι η τιµή του προϊόντος πριν το φόρο (δηλ. χωρίς Φ.Π.Α) 17. Έστω ότι ένα προϊόν έχει τελική τιµή πώλησης 77,4. Αν το προϊόν αυτό ανήκει στην κατηγορία του «υπερ-µειωµένου συντελεστή» Φ.Π.Α που σήµερα είναι 6,5%, να υπολογίσετε πόσο είναι ο Φ.Π.Α και ποια είναι η τιµή του προϊόντος πριν το φόρο (δηλ. χωρίς Φ.Π.Α) -8- e-mail: kdemiris@sch.gr