Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ 13 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Κεφ. Ιο Η Συνεισφορά της Ιστορίας της Οικονομικής Σκέψης Εισαγωγή 17 1.1. Η Σύγχρονη Κάμψη της Ιστορίας της Οικονομικής Σκέψης.. 18 1.2. Η Παραγωγικότητα και Χρησιμότητα της Ιστορίας της Οικονομικής Σκέψης 20 1.3. Νέες Προτάσεις και Προοπτικές για το Περιεχόμενο της Ιστοριογραφίας των Οικονομικών 25 Συμπεράσματα 29 Κεφ. 2ο Ιστοριογραφία της Οικονομικής Επιστήμης: Ταξινομική Ανάλυση Εισαγωγή 31 2.1. Διακρίσεις Ανάλογα με το Σκοπό και το Περιεχόμενο 33 2.2. Διακρίσεις Ανάλογα με τη Μεθοδολογική Προσέγγιση 47 Συμπεράσματα 51 Κεφ. 3ο Κριτήρια Επιλογής στην Ιστοριογραφία της Οικονομικής Επιστήμης Εισαγωγή 53 3.1. Ταξινόμηση Ιστορικών Εργασιών 54 7
3.2. Κρντήρνα Επιλογής στνς Γενικές Ιστορίες 56 3.3. Κριτήρια Επιλογής στις Ειδικές Ιστορίες 58 Συμπεράσματα 60 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΚΕΨΗ (4ος π.χ.-4ος μ.χ. αι.) Κεφ. 4ο Ο Δημόκριτος για την Ηθική και τα Οικονομικά Εισαγωγή 65 4.1. Η Ζωή και τα Έργα του Δη μόκριτου 66 4.2. Ο Επιστημονικός Υλισμός και η Πνευματική Ηθική στον Δημόκριτο 69 4.3. Ο Ορθολογισμός στη ν Ηθική του Δη μόκριτου 70 4.4. Ηθική και Οικονομικά 74 4.5. Η Θεωρία της Αξίας των Αγαθών 76 4.6. Υπολογισμός Ευδαιμονίας και Δυστυχίας 78 4.7. Η Σημασία του Χρόνου στον Δημόκριτο 79 4.8. Η Δικαιοσύνη των Ανταλλαγών 81 4.9. Ο Δημόκριτος για την Παραγωγή, την Εργασία, τη Γεωργία και τις Τέχνες 84 4.10. Οι Κοινωνικοί Θεσμοί κατά τον Δημόκριτο 87 Συμπεράσματα 89 Κεφ. 5ο Η Πλατωνική Ηθικό - οικονομική Δομή της Κοινωνίας Εισαγωγή 91 5.1. "Η γνώση συνδυάζει και τα δύο: να παρασκευάσεις κάτι και να το χρησιμοποιήσεις" 92 5.2. Οικονομία και Οικονομικά Κίνητρα 94 5.2.1. "Μέρος της γνώσης πραγματεύεται τη διαβίωση" 94 5.2.2. "Παραγωγικές και κτητικές τέχνες" 96 5.2.3. "Η ηδονή ελκύει το κακό και η λύπη απομακρύνει το αγαθό" 100 5.3. Η Εξέλιξη και Οργάνωση της Κοινωνίας 102 5.3.1. "Ο Θεός δεν είναι πλέον ποιμένας των ανθρώπων"... 103 5.3.2. "Κάθε άνθρωπος πρέπει να εκτελεί μια εργασία στην κοινωνία" 109 8 Περιεχόμενα
5.4. Ηθικά "χρήματα" 113 5.4.1. "Να αντιληφθούμε τη σπουδαιότητα του νομίσματος".. 113 5.4.2. "Η τέχνη της ανατροφής ζωντανών όντων" 116 5.4.3. "Ο Θεός Πλούτωνας δωρίζει πλούτο" 119 5.5. Ουτοπική Οικονομική Δομή 121 5.5.1. "Η πόλη που κατοικούν θεοί ή παιδιά θεών" 123 5.5.2. "Ο νομοθέτης θα πρέπει να περιορισθεί σε αυτά που μπορούν να γίνουν" 126 Συμπεράσματα 130 Κεφ. 6ο Η Επιχειρηματικότητα στην Ελληνική Κλασική Γραμματεία Εισαγωγή 133 6.1. Οριοθετημένη Επιχειρηματικότητα 134 6.2. Επιχειρηματικές Λειτουργίες 145 6.3. Ο Επιτυχημένος Επιχειρηματίας 163 Συμπεράσματα 167 Κεφ. 7ο Οι Οικονομικές Ιδέες των Αρχαίων Ελλήνων Σοφιστών και Ρητόρων Εισαγωγή 199 7.1. Οικονομική Συμπεριφορά και Θεσμοί 170 7.2. Παραγωγή και Εργασία 172 7.3. Αγορά και Ανταλλαγές 176 7.4. Η Συσσώρευση και η Χρήση του Πλούτου 179 Συμπεράσματα 181 Κεφ. 8ο Οι Πατέρες της Ανατολικής Εκκλησίας (350-400 μ.χ.) για την Αναδιανομή του Πλούτου Εισαγωγή 183 8.1. Η Άνιση Διανομή του Πλούτου: Αιτίες και Αποτελέσματα... 184 8.1.1. Η Οικονομική Συμπεριφορά των Ατόμων 185 8.1.2. Η Συσσώρευση και η Χρήση του Πλούτου 187 8.1.3. Η Δομή και η Λειτουργία της Οικονομίας 193 8.1.4. Οι Οικονομικές Τάξεις 200 8.1.5. Η Κατανάλωση των Αγαθών Πολυτελείας 202 Περιεχόμενα 9
8.2. Η Αναδιανομή του Πλούτου 204 8.2.1. Το Αλτρουιστικό Κίνητρο και η Ελεημοσύνη 205 8.2.2. Το Φορολογικό Σύστημα 210 8.3. Επιχειρήματα υπέρ της Αναδιανομής του Πλούτου 211 8.3.1. Ο Θεσμός της Ατομικής Ιδιοκτησίας 211 8.3.2. Η Φθίνουσα Χρησιμότητα των Αγαθών 215 Συμπεράσματα 218 ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΚΕΨΗ 17ου-18ου ΑΙΩΝΑ Κεφ. 9ο Πρωτοπόροι της Οικονομικής Μεθοδολογίας Εισαγωγή 221 9.1. Τέλος του 17ου αιώνα 222 9.2. Γαλλία: Φάση I 224 9.3. Γαλλία: Φάση II 226 9.4. Ιταλία 228 9.5. Σκωτία 229 Συμπεράσματα 239 Κεφ. 10ο Ύψος Εργατικού Μισθού και Καταβολή Εργασίας κατά την Περίοδο 1670-1770 στην Αγγλική Οικονομική Σκέψη Εισαγωγή 241 10.1. Οικονομία των Χαμηλών Μισθών 243 10.2. Οικονομία των Υψηλών Μισθών 253 Συμπεράσματα 263 Κεφ. 11ο Χάρτινο και Μεταλλικό Χρήμα στην προ του Α. Smith Οικονομική Σκέψη: Μια Διχογνωμία Εισαγωγή 265 11.1. Καθιέρωση και Λειτουργίες του Χρήματος 266 11.2. Μεταλλικό Χρήμα 273 11.3. Χάρτινο Χρήμα 278 Συμπεράσματα 287 10 Περιεχόμενα
Κεφ. 12ο Οι Πρώτες Κριτικές στην Ποσοτική Θεωρία Χρήματος του David Hume Εισαγωγή 289 12.1. Η Ποσοτική Θεωρία Χρήματος του David Hume 290 12.2. Πρόδρομοι και Επίγονοι της Ποσοτικής Θεωρίας Χρήματος του Hume 293 12.3. Κριτικές στην Ποσοτική Θεωρία Χρήματος του Hume 295 Συμπεράσματα 301 Κεφ. 13ο Απόψεις για την Άμεση και Έμμεση Φορολογία κατά τον 18ο αιώνα Εισαγωγή 303 13.1. Ο Σκοπός της Φορολογίας 304 13.2. Άμεσοι Φόροι 307 13.3. Έμμεση Φορολογία 312 13.4. Φορολογία Αγαθών Πρώτης Ανάγκης 314 13.5. Φορολογία Αγαθών Πολυτελείας 317 13.6. Ύψος Φορολογίας 321 Συμπεράσματα 323 ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ TOY SIR JAMES STEUART Κεφ. 14ο Αξία και Τιμές των Αγαθών Εισαγωγή 327 14.1. Η Θεωρία της Αξίας 328 14.2. Η Δομή και η Λειτουργία της Αγοράς 336 14.3. Η Θεωρία των Τιμών 338 Συμπεράσματα 346 Κεφ. 15ο Η Διανομή των Αγαθών Εισαγωγή 349 15.1. Η Ταξική Δομή της Κοινωνίας 350 Περιεχόμενα 11
15.2. Τα Μερίδια της Διανομής 352 15.3. Μισθοί 355 15.4. Κέρδος 360 15.5. Γαιοπρόσοδος 362 15.6. Τόκος 363 Συμπεράσματα 369 Κεφ. 16ο Η Διευθυνόμενη Αγορά Εισαγωγή 371 16.1. Η Πολιτική Οικονομία και οι Στόχοι και τα Χαρακτηριστικά της Κεντρικής Αρχής 373 16.2. Οι Αποτυχίες της Αγοράς και η Κρατική Παρέμβαση 377 16.3. Κατευθυνόμενη Ανάπτυξη 384 16.4. Steuart και Smith 391 Συμπεράσματα 393 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ελληνική βιβλιογραφία 395 Ξενόγλωσση βιβλιογραφία 400 12 Περιεχόμενα