Κεφάλαιο 28. Προσδιορισμός τιμών

Transcript

1 Αιτίες και Κόστος Πληθωρισμού Κεφάλαιο 28 Εισαγωγή στην Μακροοικονομική Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Προσδιορισμός τιμών Ως τώρα δεν εξετάσαμε πως διαμορφώνεται το γενικό επίπεδο τιμών και πως μεταβάλλεται διαχρονικά (πληθωρισμός) Στο μάθημα αυτό θα εξετάσουμε την κλασσική θεωρία διαμόρφωσης των τιμών ηοποίαδέχεταιότιηποσότητα στην οικονομία προσδιορίζει το γενικό επίπεδο τιμών Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 2 1

2 Πληθωρισμός Πληθωρισμός είναι το φαινόμενο μιας συνεχούς αύξησης του γενικού επιπέδου τιμών Είναι μια συνεχής και όχι μια στιγμιαία αυτοτελής αύξηση των τιμών Ο πληθωρισμός αφορά αύξηση του μέσου επιπέδου τιμών και όχι μια σημαντική αύξηση στην τιμή κάποιων συγκεκριμένων αγαθών Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 3 Πληθωρισμός Στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας ( Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 4 2

3 Προσδιορισμός επιπέδου τιμών Ο πληθωρισμός είναι ένα φαινόμενο που αφορά ολόκληρη την οικονομία και επηρεάζει Την αξία των αγαθών και υπηρεσιών, αλλά πρωταρχικά την αξία (αγοραστική δύναμη) του μέσου συναλλαγών της οικονομίας (χρήμα). Επομένως το επίπεδό του πληθωρισμού θα προσδιορίζεται από την ισορροπία στην αγορά Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 5 Ποσοτική θεωρία Η πρώτη θεωρία για το ρόλο του (μέρος της κλασσικής οικονομικής θεωρίας) είναι η ποσοτική θεωρία (quantity theory of money) Η ποσότητα που υπάρχει στην οικονομία διαμορφώνει την αξία του Ο πρωταρχικός λόγος ανόδου του πληθωρισμού είναι η αύξηση της ποσότητας Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 6 3

4 Κλασσική διχοτόμηση και ουδετερότητα του Σύμφωνα με τους κλασσικούς, η μόνηεπίδραση του στην οικονομία είναι στο γενικό επίπεδο τιμών Σύμφωνα με τους Locke, Hume και άλλους, τα πραγματικά οικονομικά μεγέθη δεν επηρεάζονται από τις αλλαγές στην προσφορά Σύμφωνα με την κλασσική διχοτόμηση, οι δυνάμεις που επηρεάζουν τις πραγματικές και τις ονομαστικές αξίες είναι διαφορετικές Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 7 Κλασσική διχοτόμηση και ουδετερότητα του Ονομαστικές μεταβλητές είναι αυτές που μετριούνται σε νομισματικές μονάδες Πραγματικές μεταβλητές είναι αυτές που μετριούνται σε φυσικές μονάδες (m, kgr,..) Αλλαγές στην προσφορά επηρεάζουν τις ονομαστικές μεταβλητές αλλά όχι τις πραγματικές Η μη επίδραση των νομισματικών αλλαγών στις πραγματικές μεταβλητές ονομάζεται νομισματική ουδετερότητα Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 8 4

5 Κλασσική διχοτόμηση και ουδετερότητα του Είναι ρεαλιστικό να υποθέτουμε νομισματική ουδετερότητα; Όχι σε βραχυχρόνιες περιόδους, όπου οι μεταβολές στην ποσότητα του μπορεί να επηρεάσουν και πραγματικές μεταβλητές Ναι σε μακροχρόνια περίοδο, αφού επέλθουν οι αναγκαίες προσαρμογές και οι επιδράσεις στις πραγματικές μεταβλητές γίνουν αμελητέες Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 9 Ταχύτητα κυκλοφορίας, ποσοτική εξίσωση r Η διατύπωση της ποσοτικής θεωρίας (και τα παραπάνω συμπεράσματά της) στηρίζεται στην ταυτότητα: MV PΥ όπου V: ταχύτητα κυκλοφορίας P: γενικό επίπεδο τιμών Υ: παραγόμενο προϊόν σε φυσικές μονάδες M: συνολική προσφορά PY = n i= 1 p q = NNP i i Η ταχύτητα κυκλοφορίας του είναι η ταχύτητα με την οποία ένα ευρώ αλλάζει χέρια κατά μέσο όρο Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 10 5

6 Οι βάσεις της ποσοτικής θεωρίας Η ποσοτική ταυτότητα μετατρέπεται σε θεωρία όταν γίνουν οι εξής παραδοχές 1. Η κυκλοφοριακή ταχύτητα είναι σταθερή (αλλάζει μακροχρόνια καθώς αλλάζει η τεχνολογία και οι συνήθειες) V 3. Το χρήμα λειτουργεί σαν μέσο συναλλαγής και η ζήτησή του δεν επηρεάζεται από κερδοσκοπικές δραστηριότητες 2.Το συνολικό προϊόν της οικονομίας είναι δεδομένο (η οικονομία λειτουργεί με πλήρη απασχόληση όλων των συντελεστών παραγωγής) Υ 4. Η προσφορά προσδιορίζεται εξωγενώς από την Κεντρική Τράπεζα Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 11 Δείκτες (1960 = 100) Η σχετική σταθερότητα της ταχύτητας κυκλοφορίας του 1,500 Ονομαστικό ΑΕΠ 1,000 Ποσότητα (M2) 500 V Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 12 6

7 Οι βάσεις της ποσοτικής θεωρίας Κάνοντας τις παραπάνω παραδοχές MV PQ ήαλλιώς Q M = P V Το Μ στην παραπάνω εξίσωση μπορεί να ερμηνευτεί και σαν ζήτηση για συναλλαγματικούς λόγους και επομένως οδηγούμαστε στην σχέση μεταξύ ζήτησης και γενικού επιπέδου τιμών Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 13 Προσδιορισμός επιπέδου τιμών Αξία (Υψηλή) 1 3/4 1/2 1/4 Το επίπεδο τιμών επηρεάζει την αγορά αγαθών και υπηρεσιών αλλά επίσης και την αξία (αγοραστική δύναμη) του. Εάν P είναι η η ποσότητα που χρειάζεται για να αγοραστεί μια συγκεκριμένη ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών, τότε η ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών που αγοράζει ένα ευρώ είναι 1/P,δηλαδή η αξία του είναι 1/P. Θεωρώντας το χρήμα σαν ένα αγαθό, η ζήτησή του θα έχει αρνητική σχέση με την αξία του και επομένως Ζήτηση θετική με το επίπεδο τιμών. Επίπεδο Τιμών (Χαμηλό) (Χαμηλή) 0 Ποσότητα Χρήματος (Υψηλό) Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 14 7

8 Προσδιορισμός επιπέδου τιμών Αξία (Υψηλή) 1 3/4 1/2 Προσφορά Μακροχρόνια, το μέσο επίπεδο τιμών αλλάζει με τρόπο ώστε η ζήτηση να ισούται με την προσφορά Επίπεδο Τιμών (Χαμηλό) 1/4 (Χαμηλή) 0 Ποσότητα προσδιοριζόμενη Από την ΤτΕ Ζήτηση 4 Ποσότητα Χρήματος (Υψηλό) Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 15 Προσδιορισμός επιπέδου τιμών Αξία (Υψηλή) 1 3/4 Προσφορά Αξία στην ισορροπία Επίπεδο Τιμών (Χαμηλό) 1/2 1/4 (Χαμηλή) 0 A Ποσότητα προσδιοριζόμενη Από την ΤτΕ Επίπεδο τιμών στην ισορροπία Ζήτηση 2 4 Ποσότητα Χρήματος (Υψηλό) Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 16 8

9 Τιμές και προσφορά Ας υποθέσουμε τώρα ότι η Κεντρική Τράπεζα αυξάνει την προσφορά αγοράζοντας ομολογίες Η καμπύλη προσφοράς μετακινείται δεξιά Η αξία του στην ισορροπία μειώνεται Το επίπεδο τιμών στην ισορροπία αυξάνει Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 17 Τιμές και προσφορά Αξία 1 3/4 1/2 MS 1 MS 2 A 1. Μια αύξηση στην προσφορά... Επίπεδο Τιμών /4 4 0 Ποσότητα Χρήματος Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 18 9

10 Τιμές και προσφορά Αξία 1 MS 1 MS 2 Επίπεδο Τιμών 1 3/4 1. Μια αύξηση στην προσφορά /2 1/4 A B 2. μειώνει την αξία του Ποσότητα Χρήματος Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 19 Τιμές και προσφορά Αξία 1 MS 1 MS 2 Επίπεδο Τιμών 1 3/4 1. Μια αύξηση στην προσφορά /2 1/4 A B 2. μειώνει την αξία του και αυξάνει το επίπεδο τιμών 0 Ποσότητα Χρήματος Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 20 10

11 Ουδετερότητα του Η παραπάνω διαγραμματική ανάλυση δείχνει τον τρόπο με τον οποίο οδηγούμαστε στην ουδετερότητα του κάτω από τις υποθέσεις της κλασσικής σχολής Σε μια οικονομία που χαρακτηρίζεται από ευκαμψία τιμών και πλήρη ανταγωνιστικές αγορές και όπου τα άτομα δεν υπόκεινται στην αυταπάτη του, το χρήμα είναι ουδέτερο και άρα ο πληθωρισμός ένα καθαρά νομισματικό φαινόμενο Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 21 Ουδετερότητα του Η εξίσωση των συναλλαγών (ΜV=PQ) μας οδηγεί στην παρακάτω εξίσωση σε επίπεδο ποσοστιαίων αλλαγών ΔΜ/Μ+ΔV/V =ΔP/P+ΔQ/Q υποθέτοντας ΔV=0, π= ΔP/=πληθωρισμός, μ=δμ/μ= ρυθμός αύξησης της προσφοράς, και ρ= ΔQ/Q=ρυθμός αύξησης του πραγματικού προϊόντος, τότε έχουμε π+ρ=μ Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 22 11

12 Ουδετερότητα του Εάν τώρα θεωρήσουμε ότι ρ=δq/q=0 τότε είναι φανερό ότι αύξηση του ρυθμού αλλαγής της προσφοράς οδηγεί αυτόματα σε αύξηση του πληθωρισμού π=μ Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 23 Ποσοτική θεωρία και επιτόκιο Σύμφωνα με τον Fisher (Fisher effect), όταν αυξάνεται ο πληθωρισμός αυξάνεται μετονίδιορυθμόκαιτοονομαστικό επιτόκιο Το πραγματικό επιτόκιο παραμένει σταθερό Ονομαστικό επιτόκιο = Πραγματικό επιτόκιο + πληθωρισμός Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 24 12

13 (% / έτος) Ονομαστικό επιτόκιο και πληθωρισμός Ονομαστικό επιτόκιο Πληθωρισμός Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 25 Ποσοτική θεωρία και επιτόκιο Μια αύξηση στον ρυθμό αύξησης της προσφοράς από την Κεντρική Τράπεζα έχει σαν αποτέλεσμα τόσο την αύξηση του πληθωρισμού όσο και την αύξηση του ονομαστικού επιτοκίου Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 26 13

14 Υπερπληθωρισμός Υπερπληθωρισμό ονομάζουμε τις περιπτώσεις εκείνες στις οποίες ο πληθωρισμός είναι μεγαλύτερος από 50% Συμβαίνει σε περιπτώσεις στις οποίες οι κυβερνήσεις εκδίδουν πάρα πολύ μεγάλες ποσότητες για να καλύψουν τα έξοδά τους. Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 27 Χρήμα και τιμές σε 4 περιπτώσεις υπερπληθωρισμού (a) Αυστρία (b) Ουγγαρία Δείκτης (Ιαν = 100) Δείκτης (Ιαν = 100) 100, ,000 Επίπεδο τιμών Επίπεδο τιμών 10,000 1,000 Προσφορά 10,000 1,000 Προσφορά Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 28 14

15 Χρήμα και τιμές σε 4 περιπτώσεις υπερπληθωρισμού c) Γερμανία d) Πολωνία Δείκτης (Ιαν = 100) 100 τρισ 1 τρισ 10 δισ 100 εκατ 1 εκατ 10,000 Επίπεδο τιμών Προσφορά Δείκτης (Ιαν = 100) 10 εκατ 1 εκατ 100,000 10,000 1,000 Επίπεδο τιμών Προσφορά Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 29 Ο φόρος πληθωρισμού Όταν η κυβέρνηση αποκτά έσοδα τυπώνοντας νέο χρήμα, λέμε ότι επιβάλλει φόρο πληθωρισμού. Ο φόρος πληθωρισμού είναι ένας φόρος σε όλους όσους έχουν χρήμα. Ο πληθωρισμός σταματά όταν η κυβέρνηση θεσπίσει μέτρα, όπως περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 30 15

16 Κριτική της ποσοτικής θεωρίας Η ουδετερότητα του αμφισβητείται από τα εμπειρικά δεδομένα. Μια μεταβολή του Μ απορροφιέται μερικώς και από μεταβολές του Q και του V Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 31 Αίτια πληθωρισμού 1. Πληθωρισμός ζήτησης (demand pull inflation) Αύξηση της ζήτησης οδηγεί σε αύξηση των τιμών, η οποία είναι μεγαλύτερη όσο πιο ανελαστική είναι η προσφορά P P 2 P1 S P P 2 D 2 D 1 q S D 2 D 1 q Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 32 16

17 Αίτια πληθωρισμού Ησυνεχήςαύξησητωντιμώνθα οδηγήσει σε μείωση της ζήτησης και συγκράτηση του πληθωρισμού. Οπληθωρισμόςζήτησηςμπορείνα συντηρηθεί μόνο με συνεχείς αυξήσεις στην προσφορά Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 33 Αίτια πληθωρισμού 2. Πληθωρισμός κόστους (cost push inflation) Σε περίπτωση που τα εργατικά P σωματεία επιτύχουν αυξήσεις των μισθών μεγαλύτερες της P 2 αύξησης της παραγωγικότητας P 1 (και οι επιχειρήσεις μπορούν να περάσουν την αύξηση του κόστους στις τιμές) Αποτέλεσμα: αύξηση τιμών και ανεργίας S 2 S 1 D q Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 34 17

18 Αίτια πληθωρισμού Η αύξηση του πληθωρισμού (1) μειώνει τους πραγματικούς μισθούς και οδηγεί σε μεγαλύτερεςαυξήσειςμισθών(2) μειώνει την αξία του και επομένως οδηγεί σε αύξηση των επιτοκίων και έτσι σε μείωση των επενδύσεων Και για τους δύο παραπάνω λόγους, η ανεργία αυξάνει και οδηγεί σε μείωση της διαπραγματευτικής δύναμης των συνδικάτων και επομένως σε τερματισμό του πληθωρισμού κόστους Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 35 Αίτια πληθωρισμού 3. Διαρθρωτικός πληθωρισμός (structural inflation) Όταν η προσφορά αδυνατεί να καλύψει την ζήτηση, λόγο της κατανομής των συντελεστών παραγωγής στους διάφορους κλάδους. Κυρίως σε προστατευόμενους από πίεση εισαγωγών κλάδους (σε πλήρως ανοικτές οικονομίες η πιθανότητα είναι μικρή) Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 36 18

19 Αίτια πληθωρισμού 4. Εισαγόμενος πληθωρισμός (imported inflation) Πληθωρισμός που προέρχεται από αύξηση τωντιμώνεισαγόμενωνπροϊόντων. Ειδικά όταν αυξάνονται οι τιμές εισαγόμενων ενδιάμεσων αγαθών, τότε ο εισαγόμενος πληθωρισμός μπορεί να μεταφερθεί και στα εγχώρια αγαθά (τύπος του πληθωρισμού κόστους) Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 37 Μια συχνή παρεξήγηση για τις συνέπειες του πληθωρισμού Ο πληθωρισμός μειώνει τα εισοδήματα των ατόμων και ελαττώνει τα στάνταρτ ζωής Οι αυξημένες τιμές που αντιμετωπίζει ένα άτομο είναι το εισόδημα κάποιου άλλου ατόμου Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 38 19

20 Συνέπειες (κόστος) πληθωρισμού Αυθαίρετηαναδιανομήεισοδημάτωνκαι πλούτου Σπατάλη παραγωγικών πόρων (Shoeleather costs and Menu costs) Αστάθεια σχετικών τιμών (εξασθένηση ισοζυγίου πληρωμών και μη άριστη κατανομή συντελεστών παραγωγής) Παραμόρφωση φορολογίας Δημιουργία προϋποθέσεων πληθωρισμού Σύγχυση και ενόχληση Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 39 Συνέπειες (κόστος) πληθωρισμού 1. Αυθαίρετη αναδιανομή εισοδημάτων και πλούτου a. Οπληθωρισμόςπλήττεικυρίωςταάτομαπου έχουν σταθερό χρηματικό εισόδημα και ευνοεί τα άτομα που έχουν μεταβαλλόμενο b. Ο πληθωρισμός μειώνει την αξία των αποταμιεύσεων (υποθέτοντας σταθερό επιτόκιο κατά την πληθωριστική περίοδο) καιδημιουργείαντικίνητραγια αποταμιεύσεις Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 40 20

21 Συνέπειες (κόστος) πληθωρισμού c. Ο πληθωρισμός αναδιανέμει τον πλούτο μεταξύ δανειστών και δανειζόμενων. Οι δανειζόμενοι επωφελούνται σε βάρος των δανειστών Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 41 Συνέπειες (κόστος) πληθωρισμού 2. Σπατάλη παραγωγικών πόρων a. Το κόστος σόλας (Shoeleather costs). Ο πληθωρισμός μειώνει την αξία των χρημάτων, και επομένως τα άτομα έχουν κίνητραναμειώσουνταχρήματαπου κρατούν για συναλλαγές. Έτσι αναγκάζονται να πηγαίνουν πολύ συχνά στις Τράπεζες (όπου καταθέτουν τα χρήματά τους για παίρνουν τόκους) σπαταλώντας χρόνο που αλλιώς θα αφιερωνόταν σε παραγωγικές δραστηριότητες. Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 42 21

22 Συνέπειες (κόστος) πληθωρισμού b. Το κόστος νέων τιμοκαταλόγων (Menu costs). Είναι το κόστος της συχνής αλλαγής των τιμών Σε περιόδους συνεχούς αυξήσεως των τιμών το κόστος αλλαγής των τιμών στα ράφια όσο και στα διαφημιστικά φυλλάδια μπορεί να είναι πολύ σημαντικό Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 43 Συνέπειες (κόστος) πληθωρισμού 3. Αστάθεια σχετικών τιμών a. Εξασθένηση ισοζυγίου πληρωμών Η αύξηση των τιμών των εγχώριων προϊόντων και υπηρεσιών μειώνει τις εξαγωγές και αυξάνει τις εισαγωγές και ως εκ τούτου επιβαρύνει το ισοζύγιο πληρωμών Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 44 22

23 Συνέπειες (κόστος) πληθωρισμού b. Μη άριστη κατανομή συντελεστών παραγωγής Η συνεχής αύξηση των τιμών δημιουργεί αυξανόμενες προσδοκίες από τις επενδύσεις καιέτσιαναλαμβάνονταιεπενδύσειςπου κάτω από φυσιολογικές συνθήκες δεν θα γινόταν Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 45 Συνέπειες (κόστος) πληθωρισμού 4. Παραμόρφωση φορολογίας Ο πληθωρισμός υπερβάλει τα κέρδη κεφαλαίου και έτσι μεγαλώνει το σχετικό φορολογικό βάρος που δέχονται αυτά τα εισοδήματα. Επίσης με σταθερούς φορολογικούς συντελεστές, ένα άτομο με υψηλότερο ονομαστικά εισόδημα επιβαρύνεται παραπάνω και έτσι έχει κίνητρα να εργάζεται λιγότερο Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 46 23

24 Πως ο πληθωρισμός αυξάνει το φορολογικό βάρος της αποταμίευσης Οικονομία 1 (σταθερότητα) Οικονομία 2 (πληθωρισμός) Πραγματικό επιτόκιο 4% 4% Πληθωρισμός 0 8 Ονομαστικό επιτόκιο (Πραγματικό επιτόκιο + πληθωρισμός) Μειωμένος τόκος λόγο φορολογίας 25% (.25 x ονομαστικό επιτόκιο) Ονομαστικό επιτόκιο μετά το φόρο (.75 x ονομαστικό επιτόκιο) Πραγματικό επιτόκιο μετά το φόρο (μετά φόρο ονομαστικό επιτόκιο-πληθωρισμός) Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 47 Συνέπειες (κόστος) πληθωρισμού 5. Δημιουργία προϋποθέσεων πληθωρισμού Εάν ο πληθωρισμός είναι μεγάλης διάρκειας, επηρεάζει την ψυχολογία των ατόμων τα οποία περιμένοντας συνεχώς μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών καταφεύγουν σε ενέργειες (όπως αύξησης της κατανάλωσης) που οδηγούν σε περαιτέρω αυξήσεις του πληθωρισμού Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 48 24

25 Συνέπειες (κόστος) πληθωρισμού 6. Σύγχυση και ενόχληση Όταν οι τιμές αυξάνονται είναι πολύ δύσκολο να συγκρίνεις τα πραγματικά εισοδήματα, τα κόστη και τα κέρδη κατά την διάρκεια των περιόδων πληθωρισμού και έτσι δημιουργείται σύγχυση και κακή ψυχολογία Εισαγωγή στην Μακροοικονομική, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Ευτύχιος Σαρτζετάκης 49 25