Οδηγίες Συντήρησης Αυτοκινητοδρόµων ΤΕΥΧΟΣ 2

Οδηγίες Συντήρησης Αυτοκινητοδρόµων ΤΕΥΧΟΣ 2 Μητρώο Αυτοκινητοδρόµου για τη Στοιχειώδη Συντήρηση

1. Εισαγωγή Το τεύχος αυτό αναφέρεται στο µητρώο αυτοκινητοδρόµου, η τήρηση του οποίου είναι απαραίτητη για τη στοιχειώδη συντήρηση και λειτουργία των αυτοκινητοδρόµων. Συγκεκριµένα, περιγράφει το Γραµµικό Σύστηµα Αναφοράς (ΓΣΑ), τη δοµή του Μητρώου Αυτοκινητοδρόµου για τη στοιχειώδη συντήρηση, καθώς και τη διαδικασία συλλογής των δεδοµένων που είναι απαραίτητα για τη συγκρότησή του. Το ΓΣΑ χρησιµοποιείται για το µονοσήµαντο προσδιορισµό της θέσης των στοιχείων και των συµβάντων επί του αυτοκινητοδρόµου. Το Μητρώο Αυτοκινητοδρόµου για τη στοιχειώδη συντήρηση περιλαµβάνει το σύνολο των δεδοµένων των στοιχείων της οδού (θέση, αριθµός, περιγραφικά δεδοµένα, κλπ) που πρέπει να συλλεχθούν µε σκοπό τη δηµιουργία βάσης δεδοµένων για την ποιοτική και οικονοµικά βέλτιστη διαχείριση της στοιχειώδους συντήρησης. Το Μητρώο Αυτοκινητοδρόµου για τη στοιχειώδη συντήρηση συσχετίζεται µε τις λεπτοµερείς επιθεωρήσεις και εργασίες στοιχειώδους συντήρησης που περιγράφονται στο Τεύχος 1: Στοιχειώδης Συντήρηση των Οδηγιών Συντήρησης Αυτοκινητοδρόµων. Τα δεδοµένα του Μητρώου Αυτοκινητοδρόµου για τη στοιχειώδη συντήρηση συλλέγονται βάσει γενικών κανόνων που πρέπει να τηρούνται κατά τη διάρκεια των εργασιών καταγραφής. Το τεύχος του Μητρώου Αυτοκινητοδρόµου χωρίζεται σε τρία µέρη: Μέρος 1: Γραµµικό Σύστηµα Αναφοράς Μέρος 2: εδοµένα Μητρώου Αυτοκινητοδρόµου για τη Στοιχειώδη Συντήρηση Μέρος 3: Συλλογή εδοµένων & Γενικοί Κανόνες Καταγραφής 1

Μέρος 1: Γραµµικό Σύστηµα Αναφοράς 2

1.1 Γενικά Στο µέρος αυτό περιγράφεται το Γραµµικό Σύστηµα Αναφοράς (ΓΣΑ) για τη συντήρηση και λειτουργία των αυτοκινητοδρόµων. Το ΓΣΑ κατά κανόνα χρησιµοποιείται για να διευκολύνει το έργο των φορέων συντήρησης και λειτουργίας των αυτοκινητοδρόµων και όχι των χρηστών του. α) Στον τοµέα της συντήρησης το ΓΣΑ χρησιµοποιείται: για τον µονοσήµαντο και ακριβή προσδιορισµό των στοιχείων του µητρώου οδού. για τον εντοπισµό των φθορών που αναφέρονται στα στοιχεία της οδού κατά τις επιθεωρήσεις του αυτοκινητόδροµου. β) Στον τοµέα της λειτουργίας του αυτοκινητοδρόµου το ΓΣΑ χρησιµοποιείται από τις Υπηρεσίες άµεσης επέµβασης όπως Τροχαία, Πυροσβεστική, ΕΚΑΒ κλπ. για τον εντοπισµό της θέσης των συµβάντων. Το ΓΣΑ σχεδιάστηκε µε τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εύκολο στη χρήση του, ευέλικτο για να επιδέχεται πιθανές τροποποιήσεις και µε δυνατότητα να συνδεθεί µε άλλα συστήµατα χιλιοµέτρησης που χρησιµοποιούνται ή θα χρησιµοποιηθούν στους Ελληνικούς Αυτοκινητοδρόµους. Η χρήση του ΓΣΑ, µε την παρούσα µορφή, εφαρµόζεται αποκλειστικά στους αυτοκινητοδρόµους. 1.2 Προϋποθέσεις εφαρµογής του ΓΣΑ Για να είναι δυνατή η εφαρµογή του ΓΣΑ, οι φορείς διαχείρισης αυτοκινητοδρόµων πρέπει να φροντίσουν ώστε να πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις: α) Οι ανισόπεδοι κόµβοι του αυτοκινητόδροµου να έχουν αριθµηθεί µονοσήµαντα (π.χ. οι ανισόπεδοι κόµβοι της Εγνατίας Οδού αριθµούνται κατά αύξοντα αριθµό από την Ηγουµενίτσα µε κατεύθυνση προς τους Κήπους). β) Να έχει καθοριστεί κωδικός αυτοκινητοδρόµου έως 3 χαρακτήρες (π.χ. η Εγνατία Οδός κωδικοποιείται µε τον κωδικό Α2). 1.3 Ορισµοί Στο ΓΣΑ, κάθε κατεύθυνση κυκλοφορίας του αυτοκινητόδροµου και των κλάδων των ανισόπεδων κόµβων αντιµετωπίζεται ανεξάρτητα. Ο αυτοκινητόδροµος χωρίζεται σε τοµείς και τµήµατα συντήρησης. Τοµέας συντήρησης είναι το τµήµα του αυτοκινητοδρόµου µεταξύ δύο διαδοχικών ανισόπεδων κόµβων (Α/Κ), ανά κατεύθυνση (σχήµα 1.3.1). Για διαχειριστικούς κυρίως λόγους ο τοµέας συντήρησης µπορεί να υποδιαιρεθεί σε περισσότερα του ενός Τµήµατα συντήρησης, (σχήµα 1.3.2), διαφορετικά ο Τοµέας ταυτίζεται µε το Τµήµα συντήρησης. Στους ανισόπεδους κόµβους κάθε κλάδος στοιχειοθετεί ένα και µοναδικό τµήµα συντήρησης και συνεπώς στην περίπτωση αυτή οι τοµείς συντήρησης ταυτίζονται µε τα τµήµατα συντήρησης. Κύρια κατεύθυνση αυτοκινητόδροµου: η κατεύθυνση του αυτοκινητόδροµου κατά αύξουσα αρίθµηση κόµβων (π.χ. για την Εγνατία Οδό από ύση προς Ανατολή), (σχήµα 1.3.3). Ορίζεται προκειµένου να προσδιοριστούν τα στοιχεία της οδού που είναι κοινά και για τις δύο κατευθύνσεις του αυτοκινητόδροµου (πχ. ιστοί οδοφωτισµού, φρεάτια, κλπ) στη διαχωριστική νησίδα. 3

Κύρια κατεύθυνση κλάδου κόµβου: αφορά στους κλάδους διπλής κατεύθυνσης κόµβων και είναι η κατεύθυνση εισόδου στον αυτοκινητόδροµο από το οδικό δίκτυο πρόσβασης. Χρησιµοποιείται για τον προσδιορισµό των στοιχείων της οδού που είναι κοινά και για τις δύο κατευθύνσεις. Σχήµα 1.3.1 Τοµείς συντήρησης Σχήµα 1.3.2 Τµήµατα συντήρησης Σχήµα 1.3.3 Κύρια κατεύθυνση αυτοκινητοδρόµου 1.4 Κωδικοποίηση ΓΣΑ Το ΓΣΑ κωδικοποιείται µονοσήµαντα µε τη χρήση δεκατριών (13) αλφαριθµητικών χαρακτήρων όπως παρουσιάζεται παρακάτω. 1.4.1 Κωδικοποίηση στον άξονα του αυτοκινητόδροµου Στο σχήµα 1.4.1 παρουσιάζεται η κωδικοποίηση του ΓΣΑ στον άξονα του αυτοκινητόδροµου. Σχήµα 1.4.1 Κωδικοποίηση ΓΣΑ στον άξονα του αυτοκινητόδροµου 4

Επεξηγήσεις: Θέσεις 1-3: τίθεται ο κωδικός του αυτοκινητοδρόµου στον οποίο ανήκει το τµήµα συντήρησης. Στη θέση 3 εισάγεται κάτω παύλα όταν ο κωδικός αποτελείται από 2 χαρακτήρες. Θέσεις 5-10: τίθενται οι αριθµοί που δηλώνουν τους ανισόπεδους κόµβους µεταξύ των οποίων βρίσκεται το τµήµα και ο τοµέας συντήρησης. Η αρίθµηση των κόµβων (αύξουσα ή φθίνουσα) δηλώνει και την κατεύθυνση του τµήµατος συντήρησης. Οι επιπλέον θέσεις 7 και 10, χρησιµοποιούνται στην περίπτωση που κατασκευαστούν νέοι κόµβοι µεταξύ δύο υπαρχόντων (π.χ. 30Α ή 31Α). Όταν το τµήµα συντήρησης δεν αρχίζει από ανισόπεδο κόµβο αλλά από λιµάνι, αεροδρόµιο, κλπ τότε στις θέσεις 5 και 6 εισάγεται το 0. Όταν το τµήµα συντήρησης δεν καταλήγει σε ανισόπεδο κόµβο αλλά σε λιµάνι, αεροδρόµιο, κλπ τότε στις θέσεις 8 και 9 εισάγεται το 0. Θέσεις 12-13: τίθεται ο αριθµός του τµήµατος συντήρησης. Οι θέσεις 4 & 11 χρησιµοποιούνται ως διαχωριστικοί χαρακτήρες. Οι θέσεις 1 έως 10 ορίζουν τον τοµέα στον οποίο ανήκουν ένα ή περισσότερα τµήµατα συντήρησης Εάν για παράδειγµα ο κωδικός ενός τµήµατος συντήρησης είναι Α2 3031 01 (Α2-3031- 01), αυτό σηµαίνει ότι το τµήµα συντήρησης βρίσκεται στον αυτοκινητόδροµο Α2 (Εγνατία Οδός), µεταξύ των ανισόπεδων κόµβων 30 και 31 και είναι το 1 ο τµήµα του τοµέα Α2-3031. Στο σχήµα 1.4.2 παρουσιάζεται η κωδικοποίηση του ΓΣΑ του άξονα ενός αυτοκινητόδροµου (Α2) µεταξύ τριών ανισόπεδων κόµβων (Α/Κ 30, Α/Κ 31 & Α/Κ 32). Σχήµα 1.4.2 Κωδικοποίηση ΓΣΑ µεταξύ τριών ανισόπεδων κόµβων 1.4.2 Κωδικοποίηση στους ανισόπεδους κόµβους του αυτοκινητόδροµου Στο σχήµα 1.4.3 παρουσιάζεται η κωδικοποίηση του ΓΣΑ στους ανισόπεδους κόµβους του αυτοκινητόδροµου. Σχήµα 1.4.3 Κωδικοποίηση ΓΣΑ σε ανισόπεδο κόµβο του αυτοκινητόδροµου Επεξηγήσεις: Θέσεις 1-3: τίθεται ο κωδικός του αυτοκινητοδρόµου στον οποίο ανήκει το τµήµα και ο τοµέας συντήρησης. Στη θέση 3 εισάγεται κάτω παύλα όταν ο κωδικός αποτελείται από 2 χαρακτήρες. Θέσεις 5-10: τίθεται ο αριθµός του ανισόπεδου κόµβου στον οποίο ανήκει ο κλάδος. 5

Θέσεις 12-13: τίθεται ο αριθµός του κλάδου του ανισόπεδου κόµβου ο οποίος αποτελεί ένα τµήµα συντήρησης. Οι θέσεις 4 & 11 χρησιµοποιούνται ως διαχωριστικοί χαρακτήρες. Οι θέσεις 1 έως 10 ορίζουν τον τοµέα στον οποίο ανήκει το τµήµα συντήρησης του κλάδου. Το τµήµα συντήρησης του ανισόπεδου κόµβου που λαµβάνει τον αύξοντα αριθµό 01 είναι ο πρώτος κλάδος εξόδου από τον αυτοκινητόδροµο κατά την κύρια κατεύθυνση του αυτοκινητοδρόµου. Οι υπόλοιποι κλάδοι αριθµούνται ενδεικτικά ακολουθώντας φορά αντίθετη των δεικτών του ρολογιού. Εάν για παράδειγµα ο κωδικός του τµήµατος συντήρησης είναι Α2 ΚΛ31 01 (Α2-ΚΛ31-01) αυτό σηµαίνει ότι το τµήµα συντήρησης βρίσκεται στον αυτοκινητόδροµο Α2 (Εγνατία οδός), στον ανισόπεδο κόµβο 31 και είναι το 1 ο τµήµα συντήρησης του κόµβου 31. Στο σχήµα 1.4.4 παρουσιάζεται σχηµατικά η κωδικοποίηση των τµηµάτων συντήρησης ενός ανισόπεδου κόµβου (Α/Κ 31 Ανισόπεδος Κόµβος Αγ. Σύλλα Καβάλας) του αυτοκινητόδροµου Α2 (Εγνατία Οδός). Σχήµα 1.4.4 Κωδικοποίηση τµηµάτων συντήρησης ανισόπεδου κόµβου 1.5 Επισήµανση ΓΣΑ επί του αυτοκινητόδροµου Το ΓΣΑ επισηµαίνεται επί του αυτοκινητόδροµου µε τη βοήθεια ειδικών πινακίδων σήµανσης που ονοµάζονται Χιλιοµετρικοί είκτες Συντήρησης (Χ Σ). 1.5.1 Επισήµανση τµηµάτων συντήρησης άξονα αυτοκινητόδροµου Τα τµήµατα συντήρησης κατά µήκος του άξονα του αυτοκινητόδροµου θα επισηµαίνονται µε Χ Σ ως εξής: α) Στην αρχή κάθε τµήµατος συντήρησης (χιλιοµετρική θέση µηδέν) β) Κάθε 500µ. γ) Προαιρετικά κάθε 100µ. 6

Τα τµήµατα συντήρησης κατά µήκους του άξονα του αυτοκινητόδροµου είναι συνεχόµενα. Εποµένως, ο Χ Σ που ορίζει την αρχή ενός τµήµατος συντήρησης ορίζει και το τέλος του προηγούµενου τµήµατος συντήρησης (εκτός του πρώτου τµήµατος). Μεταξύ των ανισόπεδων κόµβων του αυτοκινητόδροµου καθορίζονται ένα ή περισσότερα τµήµατα συντήρησης. Έτσι, πάντα σε κάθε ανισόπεδο κόµβο, ανάλογα µε την κατεύθυνση κυκλοφορίας, αρχίζει ή τερµατίζει ένα τµήµα συντήρησης. Η αρχή των τµηµάτων συντήρησης στους ανισόπεδους κόµβους ορίζεται ως εξής: α) Σε κάτω διαβάσεις του αυτοκινητοδρόµου, ορίζεται ως αρχή η γέφυρα (ή το τεχνικό), όπως παρουσιάζεται στο σχήµα 1.5.1. Αρχή Τµήµατος συντήρησης Κύρια κατεύθυνση Αρχή Τµήµατος συντήρησης Σχήµα 1.5.1 Αρχή τµηµάτων συντήρησης σε ανισόπεδους κόµβους (κάτω διάβαση δευτερεύουσας οδού) β) Σε άνω διαβάσεις του αυτοκινητοδρόµου, ορίζεται ως αρχή το πρώτο βάθρο / ακρόβαθρο της γέφυρας (ή του τεχνικού), όπως παρουσιάζεται στο σχήµα 1.5.2. 7

Θέσεις µέτρησης αποστάσεων (άκρη ΛΕΑ) Κύρια κατεύθυνση Σχήµα 1.5.2 Αρχή τµηµάτων συντήρησης σε ανισόπεδους κόµβους (άνω διάβαση της δευτερεύουσας οδού) Οι Χ Σ τοποθετούνται στο δεξί έρεισµα, πίσω από το στηθαίο ασφαλείας. Σε σήραγγες και τοίχους αντιστήριξης ύψους µεγαλύτερου του ενός (1) µέτρου οι Χ Σ τοποθετούνται στο δεξί τοίχο. 1.5.2 Επισήµανση τµηµάτων συντήρησης κλάδων ανισόπεδων κόµβων Τα τµήµατα συντήρησης των κλάδων των ανισόπεδων κόµβων θα επισηµαίνονται µε Χ Σ ως εξής: α) Στην αρχή κάθε τµήµατος συντήρησης (χιλιοµετρική θέση µηδέν) β) Στο τέλος κάθε τµήµατος συντήρησης γ) Προαιρετικά κάθε 100µ. 8

Ως αρχή των τµηµάτων συντήρησης των κλάδων των ανισόπεδων κόµβων ορίζεται: α) για τους κλάδους εξόδου από τον αυτοκινητόδροµο η αρχή της λωρίδας επιβράδυνσης, όπως παρουσιάζεται στο σχήµα 1.5.3 Σχήµα 1.5.3 Αρχή τµήµατος συντήρησης κλάδος εξόδου από τον αυτοκινητόδροµο β) για τους κλάδους εισόδου στον αυτοκινητόδροµο η λωρίδα επιβράδυνσης επί της δευτερεύουσας οδού ή η αρχή του κλάδου όπως παρουσιάζεται στο σχήµα 1.5.4. Σχήµα 1.5.4 Αρχή τµήµατος συντήρησης κλάδος εισόδου στον αυτοκινητόδροµο από δευτερεύουσα οδό 9

Ως τέλος των τµηµάτων συντήρησης των κλάδων των ανισόπεδων κόµβων ορίζεται το τέλος του κλάδου ή το τέλος της λωρίδας επιτάχυνσης επί της δευτερεύουσας οδού, όπως παρουσιάζεται στα σχήµατα 1.5.5 και 1.5.6 Σχήµα 1.5.5 Τέλος τµήµατος συντήρησης κλάδου στον αυτοκινητόδροµο Σχήµα 1.5.6 Τέλος τµήµατος συντήρησης κλάδου στη δευτερεύουσα οδό 10

1.5.3 Χιλιοµετρικοί είκτες Συντήρησης (Χ Σ) Οι Χιλιοµετρικοί είκτες Συντήρησης έχουν την παρακάτω µορφή: α) Χ Σ τµήµατος συντήρησης κύριου άξονα αυτοκινητόδροµου, διαστάσεων 320x475mm: Α2 2930-01 β) Χ Σ κάθε 500 µ, διαστάσεων 320x475mm: Α2-2930-01 1+000 γ) Χ Σ τµήµατος συντήρησης κλάδου ανισόπεδου κόµβου, διαστάσεων 320x475mm: Α2 ΚΛ29-03 δ) Χ Σ ανά 100 µ, διαστάσεων 250x475mm: 5+100 11

ε) Χ Σ τέλους τµήµατος συντήρησης κλάδου ανισόπεδου κόµβου, διαστάσεων 250x475mm: T Οι Χ Σ πρέπει να ανταποκρίνονται στις Τεχνικές Οδηγίες (ΒΣ4γ/0/8/127-Ω/28.8.1985) και Προδιαγραφές του Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. (Π.Τ.Π. Σ-301/1974 και στην «Προσωρινή προδιαγραφή αντανακλαστικότητας πινακίδων σήµανσης οδών» - 1997). Οι πινακίδες των Χ Σ θα πρέπει να είναι κατασκευασµένες από επίπεδο έλασµα σκληρού αλουµινίου ελαχίστου πάχους 3mm µε στρογγυλεµένες γωνίες, των οποίων η ορατή επιφάνεια καλύπτεται από κίτρινη µεµβράνη κανονικής αντανακλαστικότητας (µεµβράνη τύπου 1) και φέρει αναγραφές µαύρου χρώµατος. Ο µεταλλικός στύλος στήριξης είναι από επιψευδαργυρωµένο χαλυβδοσωλήνα µε εξωτερική διάµετρο 50mm, ελάχιστο πάχος τοιχώµατος 2.0mm και ύψος 1,50m συµπιεσµένου στην κορυφή. Η πινακίδα του Χ Σ στερεώνεται στο στύλο µε δύο επιψευδαργυρωµένους κοχλίες. Ο στύλος πακτώνεται στο έδαφος σε βάθος περίπου 0.40m. 1.6 Κωδικοποίηση θέσεων στη διατοµή της οδού (εγκάρσια θέση) Για τον προσδιορισµό της θέσης των στοιχείων στη διατοµή της οδού (εγκάρσια θέση), χρησιµοποιούνται οι κωδικοί (θέσεις) του πίνακα 1.6.1: ΚΩ ΙΚΟΣ ΘΕΣΗ ΣΤΗ ΙΑΤΟΜΗ (Εγκάρσια θέση) 1 εξί πρανές 2 εξί έρεισµα 3 Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης (Λ.Ε.Α.) 4 Οδόστρωµα λωρίδα 1 5 Οδόστρωµα λωρίδα 2 6 Οδόστρωµα λωρίδα 3 7 Οδόστρωµα λωρίδα 4 8 ιαχωριστική νησίδα / Αριστερό έρεισµα 9 Αριστερό πρανές 0 Αλλού Πίνακας 1.6.1 Κωδικοποίηση θέσεων στη διατοµή της οδού Επειδή, στο ΓΣΑ κάθε κατεύθυνση κυκλοφορίας του αυτοκινητόδροµου και των κλάδων των ανισόπεδων κόµβων αντιµετωπίζεται ανεξάρτητα, οι εγκάρσιες θέσεις «Αριστερό έρεισµα» (8) και «Αριστερό πρανές» (9), εµφανίζονται µόνο στα τµήµατα συντήρησης των κλάδων των κόµβων µονής κατεύθυνσης, (σχήµατα 1.6.2 και 1.6.3). Η εγκάρσια θέση «Αλλού» (0) αφορά σε στοιχεία του αυτοκινητοδρόµου των οποίων η θέση στη διατοµή δεν µπορεί να προσδιοριστεί µε τη χρήση των υπολοίπων κωδικών (πχ. φωτιστικό σώµα σήραγγας). 12

Παράδειγµα: Η θέση µιας πινακίδας σήµανσης στο ΓΣΑ ορίζεται ως εξής: Κατά µήκος της οδού: Τµήµα συντήρησης Α2/3031/01, Χιλιοµετρική Θέση: 1+520 Στη διατοµή της οδού: εξί έρεισµα (δηλ. κωδικός 2) Ανάλογα µε τον αριθµό λωρίδων του αυτοκινητόδροµου και της µορφής των κλάδων των ανισόπεδων κόµβων, εφαρµόζονται κάθε φορά οι κατάλληλες θέσεις στη διατοµή σε κάθε τµήµα συντήρησης, όπως φαίνεται στον πίνακα 1.6.2 και στα σχήµατα 1.6.1 έως 1.6.4. Τµήµα συντήρησης σε: αυτοκινητόδροµο µε 2 λωρίδες κυκλοφορίας και ΛΕΑ ανά κατεύθυνση αυτοκινητόδροµο µε 3 λωρίδες κυκλοφορίας και ΛΕΑ ανά κατεύθυνση Θέσεις στη διατοµή (Εγκάρσιες θέσεις) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0!!!!!!!!!!!!!!! κλάδο ανισόπεδου κόµβου µονής κατεύθυνσης 1 λωρίδας!!!!!! κλάδο ανισόπεδου κόµβου µονής κατεύθυνσης 2 λωρίδων!!!!!!! κλάδο ανισόπεδου κόµβου διπλής κατεύθυνσης 2 λωρίδων!!!! Πίνακας 1.6.2 Εφαρµοζόµενες θέσεις στη διατοµή σε κάθε τµήµα συντήρησης Σχήµα 1.6.1 Αυτοκινητόδροµος µε 2 λωρίδες ανά κατεύθυνση 13

Σχήµα 1.6.2 Κλάδος ανισόπεδου κόµβου µονής κατεύθυνσης 2 λωρίδων Σχήµα 1.6.3 Κλάδος ανισόπεδου κόµβου µονής κατεύθυνσης 1 λωρίδας Σχήµα 1.6.4 Κλάδος ανισόπεδου κόµβου διπλής κατεύθυνσης 14