Ν. ΑΝΔΡ ΟΣ Α ΝΔ ΕΠ ΑΡ ΡΟ Υ ΧΙΑ ΝΟΜΟΣ Κ ΥΚΛΑ ΔΩΝ Ν. ΤΗΝ ΟΣ Ν. ΜΑΚ ΡΟ Ν Η ΣΟ Σ Ν. ΓΥΑΡΟΣ ΤΗ ΕΠ ΕΠ N. KEA (TZ IA) Α ΡΧ ΙΑ ΣΥ ΡΟ ΑΡ ΝΟ Υ ΧΙΑ Υ Ν. ΜΥ ΚΟ ΝΟΣ Ν. ΑΓΑΘ ΟΝΗ ΣΙ Ν. ΣΥ ΡΟ Σ Ν. ΤΡΑ ΓΟΝ ΗΣΙ Ν. ΑΡΚΟΙ Ν. ΧΤΑ ΠΟ ΔΙΑ Ν. ΠΑΤΜΟ Σ Ν. ΜΑΡΑΘ ΟΣ Ν. ΔΗΛΟ Σ Ν. ΦΑΡ ΜΑ ΚΟ Ν Η ΣΙ N. ΚΥΘ ΝΟΣ Ν. ΛΕΙΨΟ Ι ΕΠ ΑΡ ΧΙΑ ΚΑΛΥ ΜΝ Ο Υ Ν. ΣΕΡ ΙΦ ΟΠ Ο Υ ΛΑ ΕΠ ΑΡ ΧΙΑ ΚΕΑΣ ΕΠ ΑΡ ΧΙΑ ΜΗ ΛΟΥ Ν. ΣΕΡ ΙΦΟΣ Ν. ΛΕΡΟ Σ Ν. ΔΟ ΝΟ ΥΣΑ Ν. Κ Α Λ Ο Λ Ι ΜΝ Ο Σ Ν. Μ Α Κ ΑΡ Ε Σ Ν. ΚΑΛΥ ΜΝΟ Σ Ν. ΣΙΦΝ ΟΣ Ν. Τ Ε Λ ΕΝ Δ Ο Σ Ν. ΑΝ ΤΙ ΠΑΡΟ Σ ΝΟΜΟΣ Κ ΥΚΛΑ ΔΩΝ Ν. ΝΑΟ Σ ΝΟΜΟΣ Κ ΥΚΛΑ ΔΩΝ Ν. ΨΕΡΙΜΟ Σ Ν. ΛΕΒΙΘΑ Ν.Δ Ρ Υ ΟΝΗΣ Ι Ν. Δ Ε Σ Π Ο Τ ΙΚ Ο Ν. ΚΙ Ν ΑΡ Ο Σ Ν. ΠΑΡ ΟΣ Ν. Π Α Ν Τ Ι ΕΡ Ο Ν Η Σ Ι Ν. ΚΟ ΥΦΟΝ ΗΣΙ ΝΟΜΟΣ ΔΩΔΕΚ ΑΝΗΣΟΥ Ν. Σ Τ Ρ Ο ΓΓ Υ Λ Ο Ν. ΚΕΡΟ Σ Ν.Κ Α Τ Ω ΚΟ ΥΦ Ο Ν Η Σ Ι ΕΠ ΑΡ ΧΙ ΕΠ ΑΡ ΧΙΑ ΠΑΡ Ο Υ Α ΝΑ Ο ΑΝ ΤΙ Κ ΕΡ Ι Υ Ν. ΚΙΜΩΛΟΣ Ν.Α ΝΩ ΕΠ ΑΡ ΧΙΑ ΘΗ Ρ ΑΣ Ν. ΣΧΟΙ ΝΟ ΥΣΑ Ν.Κ Α Τ Ω ΑΝ ΤΙ Κ ΕΡ Ι Ν. ΑΜΟΡ ΓΟΣ Ν. Γ Ρ Α ΜΒ Ο Υ Σ Α Ν. ΗΡΑ ΚΛΕΙΑ Ν. ΑΝ ΤΙ ΜΗ Λ ΟΣ Ν. ΠΟ Λ ΥΑ Ι ΓΟ Σ Ν. ΚΩΣ ΕΠ ΑΡ ΧΙΑ ΝΑ Ο Υ Ν. Γ ΥΑΛΙ Ν. Ν Ι ΜΟ Σ Ν. ΣΙΚΙΝΟ Σ ΕΠ ΑΡ ΧΙΑ ΘΗ Ρ ΑΣ Ν. ΙΟΣ Ν. ΜΗΛΟ Σ ΝΟΜΟΣ ΔΩΔΕΚ ΑΝΗΣΟΥ ΕΠ ΑΡ ΧΙΑ ΚΩ Ν.Α ΝΥ Δ Ρ ΟΣ ΕΠΑΡΧΙΑ ΚΑΛΥΜΝΟΥ Ν. ΝΙ Σ ΥΡ Ο Σ Ν. Κ Α Ρ Δ ΙΩ Τ Ι ΣΣ Α Ν. ΣΥ Μ Η Ν. ΦΟ ΛΕΓΑΝΔΡ ΟΣ Ν.Κ ΟΥ ΝΟΥ ΠΟ Ι ΝΟΜΟΣ Κ ΥΚΛΑ ΔΩΝ Ν. ΑΣΤ Υ ΠΑ ΛΑΙΑ Ν. ΘΗ ΡΑ Ν. ΘΗ ΡΑΣ ΙΑ ΝΟΜΟΣ ΔΩΔΕΚ ΑΝΗΣΟΥ Ν. ΤΗ ΛΟ Σ Ν. ΑΝΑΦΗ Ν. ΣΥΡ Ν Α Ν. ΑΛΙΜΙΑ Ν. ΧΑΛΚΗ Ν. Χ Ρ ΙΣ Τ ΙΑ Ν Α Ν. Ρ ΟΔΟΣ Ν. ΣΟ ΦΡΑ Ν Α ΕΠ ΑΡ ΧΙΑ Ρ ΟΔ ΟΥ Ν. Σ ΑΡΙΑ ΝΟΜΟΣ ΔΩΔΕΚ ΑΝΗΣΟΥ ΕΠ ΑΡ ΧΙΑ ΚΑΡ ΠΑ ΘΟ Υ Ν. Κ ΑΡΠΑΘΟ Σ Ν. ΚΑΣΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ: ΕΜΠΕΙΡΙΕς ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΝΙΚΟΣ ΣΕΛΛΑΣ, ΜΕΛΕΤΗΤΗΣ Workshops Αλεξανδρούπολη 15 Ιανουαρίου 2016
ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ Περιορισμένοι εδαφικοί πόροι Υψηλή αξία της γης Εκτεταμένες τουριστικές χρήσεις γης Εποχικότητα Εξαιρετικά κατακερματισμένη παραγωγή και διαχείριση αποβλήτων Προβλήματα θαλάσσιων μεταφορών
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ; Οι ποσότητες Η σύνθεση Η εξέλιξη παραγωγής Οι ΧΑΔΑ Τα ΤΣΔ Το ΕΣΔΑ Οι θαλάσσιες μεταφορές Η ανακύκλωση Οι ΦοΔΣΑ
Μικρές / μεγάλη διακύμανση ανάλογα με το νησί Εποχικότητα Συχνά χωρίς ζυγολόγια Επιπτώσεις μεταναστών
Παραγωγή αποβλήτων στην ΠΒΑ (τν/έτος) -2014 ΑΗΕΕ : 1.500 tn/y ΑΕΚΚ : 135.000 tn/y Ιλύες : 11.717 tn/y Γεωργικά : 57.800 tn/y
Παραγωγή αποβλήτων στην ΠΝΑ-2014 ΚΥΚΛΑΔΕΣ (τν/έτος) Έτος 2016 Έτος 2016 ΜΥΚΟΝΟΣ 19.041 ΣΙΦΝΟΣ 2.894 ΘΗΡΑ 18.028 ΙΟΣ 2.247 ΣΥΡΟΣ 13.879 ΚΥΘΝΟΣ 1.754 ΝΑΟΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΕΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ 13.003 ΑΜΟΡΓΟΣ 1.462 ΠΑΡΟΣ 10.142 ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ 1.286 ΑΝΔΡΟΣ 6.805 ΣΕΡΙΦΟΣ 874 ΤΗΝΟΣ 4.545 ΚΙΜΩΛΟΣ 598 ΚΕΑ 3.449 ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ 456 ΜΗΛΟΣ 2.950 ΑΝΑΦΗ 144 ΣΙΚΙΝΟΣ 137 ΚΥΚΛΑΔΕΣ 103.697
Παραγωγή αποβλήτων στην ΠΝΑ-2014 ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ (τν/έτος) Έτος 2016 ΡΟΔΟΣ 96.909 ΚΩΣ 35.426 ΚΑΛΥΜΝΟΣ 9.112 ΚΑΡΠΑΘΟΣ 7.130 ΛΕΡΟΣ 4.645 ΣΥΜΗ 4.000 ΠΑΤΜΟΣ 2.777 ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ 1.050 ΝΙΣΥΡΟΣ 588 ΤΗΛΟΣ 577 ΛΕΙΨΟΙ 567 ΚΑΣΟΣ 515 ΧΑΛΚΗ 289 ΜΕΓΙΣΤΗ 256 ΑΓΑΘΟΝΗΣΙ 81 ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ 163.924
Ανάλυση σύνθεσης; Στοιχεία ΕΣΔΑ; Έμπειρη εκτίμηση;
Ποσότητες Ανά Υλικό ΠΒΑ (με βάση τη σύσταση του νέου ΕΣΔΑ) - Έτος 2014 ΚΛΑΣΜΑ ΑΣΑ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (%) ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ Π.Ε. ΛΕΣΒΟΥ (t) ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ Π.Ε. ΛΗΜΝΟΥ (t) ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ Π.Ε.. ΧΙΟΥ (t) ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ Π.Ε.. ΣΑΜΟΥ (t) ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ Π.Ε.. ΙΚΑΡΙΑΣ (t) ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ (t) ΒΑ ΟΡΓΑΝΙΚΑ 44.30% ΧΑΡΤΙ/ΧΑΡΤΟΝΙ 22.20% ΠΛΑΣΤΙΚΟ 13.90% ΑΥ ΜΕΤΑΛΛΟ 3.90% ΓΥΑΛΙ 4.30% ΥΛΟ 4,60% ΛΟΙΠΑ 6,80% ΣΥΝΟΛΟ ΑΣΑ 100.00% 17.025 3.288 9.478 5.713 1.609 37.114 8.532 1.648 4.750 2.863 807 18.599 5.342 1.032 2.974 1.793 505 11.645 1.499 289 834 503 142 3.267 1.653 319 920 555 156 3.602 2.613 505 1.455 877 247 5.697 1.768 341 984 593 167 3.854 38.431 7.423 21.395 12.896 3.633 83.778
Ποσότητες Ανά Υλικό ΠΝΑ (με βάση εκτίμηση σύστασης) - Έτος 2014 ΚΛΑΣΜΑ ΑΣΑ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (%) ΚΥΚΛΑΔΕΣ (t) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ(t) ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ (t) ΒΑ ΟΡΓΑΝΙΚΑ 30,95% ΧΑΡΤΙ/ΧΑΡΤΟΝΙ 26,73% ΠΛΑΣΤΙΚΟ 19,97% ΑΥ ΜΕΤΑΛΛΟ 3,34% ΓΥΑΛΙ 6,86% ΥΛΟ 0,48% ΛΟΙΠΑ 11,67% ΣΥΝΟΛΟ ΑΣΑ 100.00% 31.803 50.606 82.409 27.474 43.719 71.194 20.526 32.663 53.190 3.434 5.465 8.899 7.047 11.214 18.261 496 790 1.286 11.992 19.079 31.070 102.272 163.538 266.309
Με βάση εκτιμήσεις εξέλιξης πληθυσμού από χωροταξικό; Με βάση ΑΕΠ; Με βάση στοιχεία ΕΣΔΑ; Με έμπειρη εκτίμηση; Η κρίση Επιπτώσεις μεταναστών Ως το 2020; Ή ως το 2035;
ΤΝ/ΕΤΟΣ Εξέλιξη Παραγωγής ΑΣΑ στην ΠΒΑ 2014-2020 250000 200000 150000 100000 ΠΕ ΛΕΣΒΟΥ ΠΕ ΛΗΜΝΟΥ ΠΕ ΧΙΟΥ ΠΕ ΣΑΜΟΥ ΠΕ ΙΚΑΡΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ 50000 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Εκτίμηση με βάση την εξέλιξη πληθυσμού (μόνιμου / εποχικού) διατηρώντας σταθερή ΜΗΠΑ μέχρι το 2019 και ετήσια αύξηση 1% από το 2020
Εξέλιξη Παραγωγής ΑΣΑ στην ΠΝΑ 2014-2020 Εκτίμηση με βάση την εξέλιξη πληθυσμού (μόνιμου / εποχικού) διατηρώντας σταθερή ΜΗΠΑ
... Ως αποτέλεσμα των νησιωτικών ιδιαιτεροτήτων
Ενεργοί ΧΑΔΑ ΚΥΚΛΑΔΕΣ Θήρα Κέα Μήλος Νάξος (και 4 στις Μικρές Κυκλάδες) Σίφνος Φολέγανδρος Και ανενεργοί προς αποκατάσταση Άνδρος, Αντίπαρος, Ίος, Μύκονος, Νάξος (6), Σίκινος, Τήνος (4), Φολέγανδρος ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ Κάλυμνος Κάσος Λέρος Νίσυρος Πάτμος Χάλκη Και ανενεργοί προς αποκατάσταση Ρόδος (5), Κως (5), Κάλυμνος, Κάρπαθος, Λειψοί, Μεγίστη, Σύμη... Και η Ικαρία
Χρειάζονται δημοτικά σχέδια; Χωρίς προβλήματα δεν χρειάζονται σχέδια Χωρίς σχέδια τα προβλήματα είναι σίγουρα Πόροι Εναρμόνιση Εξάρτηση από άλλα δίκτυα Ποιότητα ζωής ΑΛΛΑΓΗ
Η ανάγκη συστημικής περιγραφής
Σχεδιάζουμε για ένα κοινό, καλύτερο μέλλον
Σχέσεις με άλλα σχέδια Τι πρέπει να ξεκαθαρίσουμε; Σκοπός Χρόνος Επίσημα εμπλεκόμενοι Ανεπίσημες επιδράσεις Επικοινωνία - ευαισθητοποίηση Προτεραιότητες Περιβαλλοντικά και οικονομικά Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης
Τα 5 βήματα Βήμα 1: Καταγράψτε τους εμπλεκόμενους Βήμα 2: Κατανοήστε σε βάθος το υφιστάμενο σύστημα Βήμα 3: Τι έρχεται; Τι πρέπει να γίνει; Βήμα 4: Υπολογίστε το κόστος Βήμα 5: Σχέδιο δράσης
2. Τί γίνεται τώρα; KEEP CALM AND STUDY THE
Βάλτε όλες τις ερωτήσεις Κόστη ανά ρεύμα Αποτελέσματα ανά ρεύμα και κάτοικο Ανάλυση κόστους αδύνατα σημεία Τέλη καθαριότητας Συμπεριφορές Κανονισμοί καθαριότητας Γειτονιές Σημεία βελτίωσης Προτεραιότητες ΒΡΕΙΤΕ ΤΟΝ ΜΙΧΑΛΗ
3.Τι έρχεται τι πρέπει; Στόχοι και υποχρεώσεις Πρόγνωση ποσοτήτων ΑΣΑ Στόχοι ανά κάτοικο περιγραφή ανά κάτοικο Ανά ρεύμα Σημεία άμεσης βελτίωσης Σημεία μεσοπρόθεσμης βελτίωσης Σημεία που απαιτούν επενδύσεις και υποδομές
4. Υπολογίστε το κόστος Κόστος ανά κάτοικο και νοικοκυριό Κόστος ανά τόνο Πόσο ανεκτό είναι το κόστος; Ζώνες φτώχειας Ανακατανομή κόστους
Κόστος διαχείρισης ΑΣΑ Θεσσ/νικης Αγ.Παρασκευής Σαρωνικού Σάμου /τόνο 152 134 107 162 /κάτοικο 58 48 77 65 % εισοδήματος 0.4% 0.3% 0.6% 0.65% Κόστος Ανακύκλωσης Θεσσ/νικης Αγ.Παρασκευής Σαρωνικού Σάμου /τόνο 365 85 97 80 /κάτοικο 19 5 5 - ΑΣΑ Θεσσ/νικης Αγ.Παρασκευής Σαρωνικού Σάμου Εγκατεστημένη Δυναμικότητα (Λίτρα /κατ./εβδ.) 149 223 283 242 Παραγωγή (Λίτρα /κατ./εβδ.) 53 49 99 54 Ανακύκλωση Θεσσ/νικης Αγ.Παρασκευής Σαρωνικού Σάμου Εγκατεστημένη Δυναμικότητα (Λίτρα /κατ./εβδ.) 104 27 54 1 Παραγωγή (Λίτρα /κατ./εβδ.) 8 9 8 0.6
Σύγκριση 300 Εγκατεστημένη δυναμικότητα κάδων για ΑΣΑ (λίτρα/κάτοικο/εβδομάδα) 250 200 150 100 50 0 Θεσσαλονίκη Αγ. Παρασκευή Σαρωνικός Σάμος Βιέννη Βερολίνο
120 Εγκατεστημένη δυναμικότητα κάδων για Ανακυκλώσιμα (λίτρα/κάτοικο/εβδομάδα) 100 80 60 40 20 0 Θεσσαλονίκη Αγ. Παρασκευή Σαρωνικός Σάμος Βιέννη Βερολίνο
5. Σχέδιο δράσης
ΤΟΠΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΩΣ ΤΩΡΑ ΚΥΚΛΑΔΕΣ Κύθνος Κέα Μύκονος Νάξος & Μικρές Κυκλάδες (υπό εκπόνηση) Σύρος (υπό ανάθεση) Θήρα (υπό εκπόνηση) Πάρος (υπό εκπόνηση) Τήνος (υπό εκπόνηση) Φολέγανδρος (υπό εκπόνηση) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ Λέσβος ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ Σύμη (Όχι / Μελέτη ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων) Λέρος (υπό εκπόνηση) Ρόδος (υπό εκπόνηση) Κάλυμνος (υπό εκπόνηση) Τήλος (υπό εκπόνηση) Πάτμος (υπό ανάθεση) Κάσος (Όχι / Μελέτη ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων) Νίσυρος (Όχι / Μελέτη ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων) Σάμος
ΕΚΤΡΟΠΗ ΔσΠ ΜΕΑ ΣΥΝΟΛΟ Χαρτί Γυαλί Πλαστικά Μέταλλα ύλο 65% 50% 10% 30% 75% 80% Οργανικό 40% 40% 80% ΣΥΜΜΕΙΚΤΟ ΠΡΟΣ ΜΕΑ 50% ΥΠΟΛΕΙΜΜΑ ΠΡΟΣ ΤΑΦΗ 26%
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΕΣΔΑ ΓΙΑ ΝΗΣΙΑ Ανάπτυξη χωριστής συλλογής τεσσάρων (4) ρευμάτων αποβλήτων υλικών συσκευασίας (χαρτί, γυαλί, μέταλλα και πλαστικά) Εγκατάσταση πυκνού δικτύου συλλογής αποβλήτων συσκευασιών με στοχευμένες ενέργειες στις νησιωτικές περιοχές Τα δίκτυα χωριστής συλλογής ΑΥ θα πρέπει να εξυπηρετούν καθολικά τους στόχους ανακύκλωσης και ανάκτησης ΑΥ Εξέταση συνδιάθεσης αστικών με άλλων μη επικίνδυνων αποβλήτων συνδιάθεσης ανόργανων αποβλήτων και αδρανών Θέσπιση Ζώνης Ειδικής Διαχείρισης Αποβλήτων (ΖΕΔΑ)
Στόχοι ΠΕΣΔΑ ΠΒΑ Έτος-Στόχος Συνολική παραγωγή ΑΣΑ, τόνοι Παραγωγή ΒΑΑ, τόνοι Ποσότητα ΒΒΑ που μπορεί να οδηγείται σε ταφή, τόνοι Ποσότητα ΒΒΑ που πρέπει να εκτρέπεται, τόνοι 2020 85.685 56.981 13.648 43.333 Υλικά Συσκευασίας Στόχος (tn) - 2020 Αξιοποίηση (tn) 10.796 Ανακύκλωση (min) 9.897 Ανακύκλωση (max) 14.395 Γυαλί 4.114 Χαρτί, χαρτόνι 1.138 Μέταλλα 1.242 Πλαστικά 1.544 ύλο 154 ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΑ Ποσότητα στόχος, τόνοι Παραγωγή ΒΑ 37.959 (2020) Χωριστή συλλογή 70%, 2020 26.571 Έτος - Στόχος Επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση ΑΕΚΚ [%] [χιλ. τόν/έτος] 2020 70% 16.509,50
Στόχοι ΠΕΣΔΑ ΠΝΑ 2020 (1/2) Συνολικοί στόχοι
Στόχοι ΠΕΣΔΑ ΠΝΑ 2020 (2/2) ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΥ ΣΤΟΧΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 2020 % Ποσότητες (tn) ΧΑΡΤΙ - ΧΑΡΤΟΝΙ 88% 63.871 ΠΛΑΣΤΙΚΟ 88% 47.719 ΜΕΤΑΛΛΟ 88% 7.984 ΓΥΑΛΙ 88% 16.383 ΣΥΝΟΛΟ 88% 135.957 ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΥ ΣΤΟΧΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 2020 % Ποσότητες (tn) Χάρτινη συσκευασία 92% 23.260 Έντυπο χαρτί 85% 24.560 ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΥΣ ΣΤΟΧΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 2020 % Ποσότητες (tn) ΧΑΡΤΙ - ΧΑΡΤΟΝΙ 92% 23.260 ΠΛΑΣΤΙΚΟ 85% 16.055 ΜΕΤΑΛΛΟ 85% 3.991 ΓΥΑΛΙ 85% 7.087 ΥΛΟ 80% 172 ΣΥΝΟΛΟ 88% 50.565 Συνολικός στόχος χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων Επιμέρους στόχοι: Οικιακή & Συνοικιακή κομποστοποίηση Εκτροπή αποβλήτων βρώσιμων λιπών και ελαίων % χωριστά συλλεγέντων βιοαποβλήτων 100% 20,9% ΕΚΤΡΟΠΗ ΒΑΑ Έτος 2020 Παραγόμενα ΒΑΑ (Βιοαπόβλητα& Χαρτί-Χαρτόνι) Στόχος μείωσης ΒΑΑ που προορίζονται για υγειονομική ταφή σε σχέση με την παραγόμενη ποσότητα ΒΑΑ του 1997* Στόχος εκτροπής ΒΑΑ 2020 Ταφή σε σχέση με την τρέχουσα παραγωγή ΒΑΑ % Εκτροπή από ταφή σε σχέση με την τρέχουσα παραγωγή ΒΑΑ % παραγόμενων βιοαποβλήτων τόνοι 47,89% 40.045 10,0% 8.361 2,1% 1,0% 836 Εκτροπή πράσινων αποβλήτων 25,0% 12,0% 10.011 tn 155.849 % 35% tn tn % 24.029 131.820 15,4% 84,6% Εκτροπή υπολειμμάτων τροφίμων μέσω δικτύου καφέ κάδου 52,0% 24,9% 20.836
Θέματα προς συζήτηση ώριμη ΜΕΑ ; 4 διακριτά ρεύματα παντού; καθολική ΔσΠ ΒΑΑ; 40% ή 80%; εκτροπή ΒΑΑ από ταφή θαλάσσιες μεταφορές μεταβατική περίοδος Ιλύες ΦοΔΣΑ
Οι θαλάσσιες μεταφορές Αστικών Στερεών Αποβλήτων από νησί σε άλλο νησί ή την ηπειρωτική χώρα: Είναι αναγκαίο κακό Είναι μια ορθολογική λύση που αποτελεί μονόδρομο Είναι μια λύση που πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ Είναι μια λύση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο μεταβατικά Είναι μια ορθολογική λύση, αλλά με πολλά προβλήματα (θεσμικά, τεχνικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά, πολιτικά)
Οι επιδόσεις της Διαλογής στην Πηγή στα νησιά είναι σχετικά χαμηλές ως σήμερα. Πως το ερμηνεύετε; Οι νησιωτικές ιδιαιτερότητες ποτέ δεν θα επιτρέψουν επαρκείς επιδόσεις Υπήρξε αδράνεια της τοπικής αυτοδιοίκησης Τα Συλλογικά Εναλλακτικά Συστήματα δεν εκπληρούν τις υποχρεώσεις τους Η μεταφορά των υλικών στην ηπειρωτική χώρα είναι ασύμφορη και χρειάζονται κίνητρα
Νησιωτικοί ΦοΔΣΑ και Περιφερειακός ΦοΔΣΑ ομπρέλα ; Μόνο νησιωτικοί ΦοΔΣΑ; Μόνο Περιφερειακός ΦοΔΣΑ; Διβαθμιδικός ΦοΔΣΑ;
Υφιστάμενες Υποδομές Διαχείρισης ΑΣΑ ΠΒΑ ΧΥΤΑ ΛΕΣΒΟΣ ΘΕΣΗ ΚΛΕΦΤΟΒΙΓΛΑ ΛΗΜΝΟΣ ΧΙΟΣ ΠΟΔΑΡΟΣ ΣΑΜΟΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΑΜΟΣ - ΦΟΥΡΝΟΙ (ΔΕΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ) ΣΜΑ ΣΜΑΥ ΛΕΣΒΟΣ: 4 ΣΜΑ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΓ. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ: 1 ΣΜΑ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΧΙΟΣ: ΚΑΡΔΑΜΥΛΑ ΙΚΑΡΙΑ: 2 ΜΟΝΑΔΕΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ (ΜΗ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΜΕΝΕΣ ΟΙ ΧΑΔΑ ΕΧΟΥΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΘΕΙ ΜΕ ΕΑΙΡΕΣΗ ΤΗΝ ΙΚΑΡΙΑ
Υφιστάμενες Υποδομές Διαχείρισης ΑΣΑ ΚΥΚΛΑΔΕΣ Δήμοι Υφιστ. Υποδομές Σύμβαση με ΣΕΔ Δήμοι Υφιστ. Υποδομές Σύμβαση με ΣΕΔ Αμοργός Ανάφη Άνδρος ΧΥΤΑ Προς. Αποθ ΧΥΤΑ Προς. Αποθ Δεματοπ Κομποστοπ - (ΕΕΑΑ - μπλε κάδος) Κύθνος ΧΥΤΑ ΣΜΑΥ (Υπό αδειοδ) -(Δημ σύστημα 2 κάδων) Μήλος ΧΑΔΑ (ΕΕΑΑ - 2 ρεύματα (ΕΕΑΑ - 3 ρεύματα) Μύκονος ΧΥΤΑ ΚΔΑΥ Αντίπαρος ΧΥΤΑ Πάρου - (ΕΕΑΑ) Νάξος & Μικρές κυκλάδες Θήρα Ιητών ΧΑΔΑ ΚΔΑΥ ΧΥΤΑ (Προς λειτουργία) Πάρος ΧΥΤΑ ΚΔΑΥ 5 ΧΑΔΑ - Σέριφος ΧΥΤΑ Κέα ΧΑΔΑ Σίκινος ΧΑΔΑ Κίμωλος ΧΥΤΑ - Σίφνος ΧΑΔΑ Σύρος Ερμούπολη ΧΥΤΑ ΣΜΑΥ Φολέγανδρος ΧΥΤΑ -(Δημ σύστημα) (ΕΕΑΑ - 3 ρεύματα) Τήνος Δεματοπ. κομποστοπ Ανταποδοτική Ανακύκλωση (3 ρεύματα) -ΚΟΙΝΣΕΠ (διάφορα ρεύματα) -LIFE πρόγραμμα (4 ρεύματα)
Υφιστάμενες Υποδομές Διαχείρισης ΑΣΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ Δήμοι Υφιστ. Υποδομές Σύμβαση με ΣΕΔ Δήμοι Υφιστ. Υποδομές Σύμβαση με ΣΕΔ Αγαθονήσι ΧΥΤΑ - (συλλογή Αλουμινίο/ πλαστικό από Δήμο) Λειψοί ΧΥΤΑ Δεματοπ ΑΥ (ΕΕΑΑ - 4 ρεύματα) Αστυπάλαια ΧΥΤΑ (με ΕΕΑΑ μπλε κάδος) Κάλυμνος ΧΑΔΑ - Μεγίστη ΧΥΤΑ Δεματοποιητής Λέρος ΧΑΔΑ (ΕΕΑΑ - μπλε κάδος) Κάρπαθος ΧΥΤΑ - Νίσυρος ΧΑΔΑ -(Δημ σύστημα) Κάσος ΧΑΔΑ - Πάτμος ΧΑΔΑ - (ανακύκλωση από Δήμο) Κως ΧΥΤΑ ΚΔΑΥ (ΕΕΑΑ) Ρόδος ΧΥΤΑ (Βορ. Ρόδ) ΚΔΑΥ Σύμη ΧΥΤΑ (ΕΕΑΑ μπλε κάδος) Τήλος ΧΥΤΑ - (Ανταποδοτική ανακύκλωση & Διαβούλευση με ΕΕΑΑ) Χάλκη Δεματ Προς. Αποθ - (συλλογή 5 ρευμ. Από Δήμο)
Προτεινόμενα έργα & δράσεις Διαχείρισης ΑΣΑ (Οριζόντια) (1/2) Συλλογή: Διαλογή στην πηγή Χαρτί χαρτόνι (κυρίως συσκευασίες) Γυαλί Πλαστικό Μέταλλα Έντυπο χαρτί σε επιλεγμένους παραγωγούς (σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες, ΟΚΩ, κλπ.) Βιοαπόβλητα Οι ξενοδοχειακές μονάδες υποχρεούται να διαθέτουν αποκλειστικούς κάδους χωριστής συλλογής των παραπάνω ρευμάτων, ενώ ο Δήμος μεριμνά για τη συλλογή βάσει προκαθορισμένου προγράμματος. Σε επίπεδο περιφέρειας προτείνεται η εν λόγω υποχρέωση να αφορά αρχικά τις μονάδες άνω των 150 κλινών, σε δεύτερη φάση τις άνω των 50 κλινών και σε επόμενη φάση τις άνω των 20 κλινών ενώ θα πρέπει να προωθείται όπου είναι δυνατό η συνεξυπηρέτηση μικρών γειτονικών μονάδων Οι χώροι μαζικής εστίασης και αναψυχής υποχρεούνται να διαθέτουν αποκλειστικούς κάδους χωριστής συλλογής τουλάχιστον βιοαποβλήτων (εφόσον διαθέτουν κουζίνα για την παρασκευή πλήρους γεύματος) και να διασφαλίζουν ότι πραγματοποιείται χωριστή συλλογή τουλάχιστον για το γυαλί και το πλαστικό. Από το Δήμο οργανώνεται χωριστή συλλογή για τα πράσινα απόβλητα και τα ογκώδη
Προτεινόμενα έργα & δράσεις Διαχείρισης ΑΣΑ (Οριζόντια) (2/2) Πράσινα Σημεία: προτείνεται η κατασκευή και λειτουργία δικτύου πράσινων σημείων όπου θα μπορεί να λαμβάνει χώρα η συλλογή υλικών όπως ογκώδη (π.χ. στρώματα, έπιπλα), ΑΗΗΕ, αδρανή οικιακής προέλευσης, μικρές ποσότητες επικινδύνων οικιακών αποβλήτων και πρασίνων. Τα πράσινα σημεία δύνανται να συμπληρώνονται με δορυφορικά μικρά πράσινα σημεία συλλογής σε διάφορες περιοχές των νησιών, ανάλογα με την πολιτική που θα καθορίσει ο Δήμος. Νησίδες ανακύκλωσης υψηλής αισθητικής σε τουριστικά σημεία (π.χ. Παραλίες) Ανάπτυξη Κέντρων Ανακύκλωσης Εκπαίδευσης στη Διαλογή στην Πηγή (ΚΑΕΔΙΣΠ) σε συνδυασμό με τα ΠΣ Δίκτυο ΣΜΑ / ΣΜΑΥ Προώθηση οικιακής κομποστοποίησης Υποδομές ανακύκλωσης: Δίκτυο ΚΔΑΥ (Υφιστάμενες και προγραμματιζόμενες υποδομές) Μεταφορά ΑΥ στην ηπειρωτική χώρα Μονάδες Επεξεργασία προδιαλεγμένου οργανικού: Δημοτικές μονάδες κομποστοποίησης (μεγάλοι δήμοι) μηχανικοί κομποστοποιητές (μικροί Δήμοι) Τελική Διάθεση: Υφιστάμενοι και προγραμματιζόμενοι ΧΥΤΑ (1 ανά νησί;;;) Κλείσιμο και αποκατάσταση ΧΑΔΑ
Επιπλέον προτεινόμενες δράσεις Θέσπιση Ζώνη Ειδικής Διαχείρισης Αποβλήτων (ΖΕΔΑ) στα νησιά όπως αποτυπώνονται στο Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό. Στις ΖΕΔΑ ορίζονται υποχρεωτικά μέτρα ανάπτυξης των υποδομών και της πρακτικής ανακύκλωσης για όλους τους Δήμους και τις Τουριστικές Επιχειρήσεις. Οι ΖΕΔΑ συνδέονται με μέτρα οικονομικής ενίσχυσης για την καλύτερη εκμετάλλευση του μεγάλου αριθμού επισκεπτών που υπερβαίνουν το μόνιμο πληθυσμό. Δημιουργία δικτύου από μικρά αστικά Σημεία Ανακύκλωσης (Recycling Points) με διασπορά σε κεντρικά σημεία και κέντρα γειτονιών για τους μεγάλους οικισμούς των νησιών της Περιφέρειας, με γνώμονα την ασφαλή και συμφέρουσα μεταφορά αποβλήτων Σύνταξη τοπικού σχεδίου διαχείρισης, το οποίο να ενσωματώνει το πλαίσιο διαχείρισης του ΕΣΔΑ (στόχοι, κατευθύνσεις), αλλά να επιτρέπει δυναμικές προσαρμογές ως προς τις προτάσεις και τον σχεδιασμό με τρόπο ευέλικτο με βάση τα τοπικά δεδομένα και τις ιδιαιτερότητες κάθε Δήμου Αναλυτική μελέτη για τη βελτιστοποίηση του συστήματος συλλογής (κάδοι, απορριμματοφόρα και δρομολόγια) η οποία θα συμπεριλαμβάνεται στο πλαίσιο της συγγραφής του τοπικού σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων σε κάθε Δήμο. Ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, κατάρτιση των πολιτών α) για μείωση των απορριμμάτων που παράγουν τα νοικοκυριά, β) για τον διαχωρισμό στην πηγή των αστικών αποβλήτων - Δημιουργία υποδομών για την ελεύθερη πρόσβαση του κοινού σε πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων - Δημιουργία υποδομών και μηχανισμού ενημέρωσης των εμπλεκόμενων φορέων σχετικά με τις νομικές και τεχνολογικές εξελίξεις στα θέματα στερεών αποβλήτων
Προτεινόμενα έργα & δράσεις για άλλα είδη αποβλήτων Ιλύες: Για την περίπτωση του Β. Αιγαίου προτείνεται στοχευμένη τεχνικοοικονομική μελέτη για τη διαχείριση της παραγόμενης ιλύος στο σύνολο της Περιφέρειας αλλά και ξεχωριστά για τα μεγαλύτερα νησιά (Λέσβος, Χίος, Σάμος). Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη διαχειριστική ενότητα Λέσβου, όπου και παράγονται οι μεγαλύτερες ποσότητες Ιλύος. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο λειτουργίας μονάδος ανάκτησης ιλύος, ή οποία θα μπορούσε να εξυπηρετεί είτε αποκλειστικά τη Λέσβο ή και άλλες διαχειριστικές ενότητες. Γεωργικά υπολείμματα: Θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να εξεταστεί το ενδεχόμενο συνεπεξεργασίας των γεωργικών υπολειμμάτων με τα βιοαποδομήσιμα απόβλητα
Προτεινόμενα έργα & δράσεις για άλλα είδη αποβλήτων AEKK: Για κάθε νησί προτείνεται ο σχεδιασμός και την υλοποίηση έργων ΧΥΤ Αδρανών (κατ αρχήν ενός ανά νησί), οι οποίοι θα χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με δράσεις επεξεργασίας / και ανακύκλωσης. Στο δίκτυο υποδομών εναλλακτικής διαχείρισης ΑΕΚΚ θα πραγματοποιείται ανάκτηση ΑΥ και τα δευτερογενή υλικά θα χρησιμοποιούνται για συντήρηση-βελτίωση του αγροτικού και δασικού οδικού δικτύου των νησιών και για τις ανάγκες χωματοκάλυψης του ΧΥΤΑ. Παραλληλα προτείνεται η τοποθέτηση στις δημοτικές ενότητες ανοικτών κάδων χωρητικότητας άνω των 8 τόνων για τη συλλογή των ΑΕΚΚ από τις απομακρυσμένες Δημοτικές Ενότητες. Η ανάπτυξη επιπλέον ΧΥΤ Αδρανών θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα τεχνοκοικονομικής μελέτης που θα καταδεικνύει τη βιωσιμότητα / σκοπιμότητα της μονάδας και εφόσον είναι διαθέσιμοι σχετικοί πόροι. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η πρόταση του Δήμου Λέσβου είναι η υλοποίηση 3 ΧΥΤ αδρανών (θέση «Λεμονού» Μυτιλήνης, θέση «Κλεφτόβιγλα και στη θέση «Καμένος Άντισσας») συνολικού κόστους 2.400.000. Το εν λόγω προτεινόμενο σύστημα θα πρέπει να αξιολογηθεί τεχνικό-οικονομικά. Επιπλέον, σε κάθε περίπτωση προτείνεται: Συνεργασία με όλα τα δίκτυα των υπόχρεων διαχειριστών (παραγωγοί, μεταφορείς αδρανών κ.α.) για τη μεταφορά των ΑΕΚΚ στις μονάδες Υλοποίηση ολοκληρωμένου προγράμματος ενημέρωσης όλων των υπόχρεων και εμπλεκόμενων στην παραγωγή και διακίνηση ΑΕΚΚ ΣΣΕΔ