ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, XXX [ ](2013) XXX draft ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Καθοδηγητικό σημείωμα σχετικά με την οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ Άρθρα 9-11: Μέτρηση, στοιχεία που αφορούν την τιμολόγηση, κόστος πρόσβασης στα στοιχεία που αφορούν τη μέτρηση και την τιμολόγηση COURTESY TRANSLATION OF SWD(2013) 448 FINAL EL EL

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ A. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 2 B. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΙ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ... 5 Γ. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ... 6 Δ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ... 6 Ε. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ... 11 ΣΤ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ... 16 Ζ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 9, 10 ΚΑΙ 11... 16 1

ΆΡΘΡΑ 9-11: ΜΕΤΡΗΣΗ, ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ, ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ A. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Τα άρθρα 9, 10 και 11 και το παράρτημα VII της οδηγίας 2012/27/EE για την ενεργειακή απόδοση 1 (στο εξής επίσης «η ΟΕΑ» ή «οδηγία») καλύπτουν τη μέτρηση και την τιμολόγηση της ατομικής κατανάλωσης ενέργειας. 2. Σχετικά με τη μέτρηση της κατανάλωσης ενέργειας, το άρθρο 9 απαιτεί από τα κράτη μέλη να εκπληρώνουν τις ακόλουθες βασικές υποχρεώσεις: Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι, εξαιρουμένων τεχνικών ή οικονομικών λόγων, παρέχονται σε ανταγωνιστική τιμή στους τελικούς καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου, τηλεθέρμανσης ή τηλεψύξης και ζεστού νερού για οικιακή κατανάλωση, μετρητές που να αντικατοπτρίζουν επακριβώς την πραγματική ενεργειακή κατανάλωση του τελικού καταναλωτή και να παρέχουν πληροφορίες όσον αφορά τον πραγματικό χρόνο χρήσης. Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εν λόγω μετρητές παρέχονται πάντα όταν: - πραγματοποιείται νέα σύνδεση σε νέο κτίριο ή - ένα κτίριο υποβάλλεται σε ανακαινίσεις μεγάλης κλίμακας, όπως ορίζονται στην οδηγία 2010/31/ΕΕ 2 (εφεξής «η ΟΕΑΚ»). Όταν τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν ευφυή συστήματα μέτρησης και διοργανώνουν την εμπορική εξάπλωση έξυπνων μετρητών φυσικού αερίου ή/και ηλεκτρισμού σύμφωνα με τις οδηγίες 2009/72/ΕΚ 3 και 2009/73/ΕΚ 4 : - τα συστήματα μέτρησης πρέπει να παρέχουν στους τελικούς καταναλωτές πληροφορίες σχετικά με τον πραγματικό χρόνο χρήσης - οι στόχοι της ενεργειακής απόδοσης και τα οφέλη των τελικών καταναλωτών πρέπει να λαμβάνονται πλήρως υπόψη στον καθορισμό των ελάχιστων λειτουργιών των μετρητών και των υποχρεώσεων που επιβάλλονται στους συμμετέχοντες στην αγορά - πρέπει να διασφαλίζονται η ασφάλεια των έξυπνων μετρητών και των ανταλλαγών δεδομένων, καθώς και η ιδιωτικότητα των τελικών καταναλωτών, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικότητας 1 Οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012 για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ, ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1. 2 Οδηγία 2010/31/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Μαΐου 2010 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (αναδιατύπωση), ΕΕ L 153 της 18.6.2010, σ. 13. 3 Οδηγία 2009/72/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουλίου 2009 σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την κατάργηση της οδηγίας 2003/54/ΕΚ, ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 55 93. 4 Οδηγία 2009/73/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου 2009 σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου και την κατάργηση της οδηγίας 2003/55/ΕΚ, ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 94 136. 2

- στην περίπτωση της ηλεκτρικής ενέργειας και κατόπιν αιτήματος του τελικού καταναλωτή, οι φορείς εκμετάλλευσης μετρητών πρέπει να διασφαλίζουν ότι ο μετρητής μπορεί να λαμβάνει υπόψη την ηλεκτρική ενέργεια που διοχετεύεται στο δίκτυο από τις εγκαταστάσεις του τελικού καταναλωτή - εάν οι τελικοί καταναλωτές υποβάλλουν σχετικό αίτημα, τα δεδομένα μέτρησης της οικείας παραγωγής ή κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να διατίθενται στους ίδιους ή σε τρίτους που ενεργούν για λογαριασμό του τελικού καταναλωτή (π.χ. εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών (ΕΕΥ/ESCO) ή φορείς συγκέντρωσης ενεργειακής ζήτησης) σε κατανοητή μορφή που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να συγκρίνουν παρόμοιες προσφορές - κατά τον χρόνο εγκατάστασης των έξυπνων μετρητών, πρέπει να παρέχονται στους τελικούς καταναλωτές κατάλληλες συμβουλές και πληροφορίες, κυρίως σχετικά με το σύνολο των δυνατοτήτων τους όσον αφορά την παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας. Όσον αφορά τη μέτρηση της χρήσης θέρμανσης, ψύξης και ζεστού νερού για οικιακή κατανάλωση: - τα κτίρια τα οποία εφοδιάζονται από δίκτυο τηλεθέρμανσης/τηλεψύξης ή από κεντρική πηγή που εξυπηρετεί πολλαπλά κτίρια πρέπει να είναι εξοπλισμένα με κεντρικό μετρητή κατανάλωσης θερμότητας ή ζεστού νερού, εγκατεστημένο στον εναλλάκτη θερμότητας ή στο σημείο διανομής - όσον αφορά τους τελικούς καταναλωτές που κατοικούν σε πολυκατοικίες και κτίρια πολλαπλών χρήσεων, εάν τα εν λόγω κτίρια εφοδιάζονται από εξωτερική πηγή ή από κοινόχρηστη πηγή που βρίσκεται εντός αυτών, πρέπει να έχουν εξοπλιστεί με ατομικούς μετρητές κατανάλωσης θερμότητας ή ζεστού νερού για κάθε διαμέρισμα ή μονάδα μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2016. Ωστόσο, σε κτίρια όπου η χρήση των μετρητών κατανάλωσης θερμότητας δεν είναι τεχνικά εφικτή ή οικονομικά αποδοτική, πρέπει να εγκαθίστανται αντ αυτών ατομικοί κατανεμητές κόστους θερμότητας σε κάθε θερμαντικό σώμα των επιμέρους διαμερισμάτων/μονάδων των κτιρίων αυτών. Τέλος, όταν η λύση αυτή δεν είναι οικονομικά αποδοτική, θα πρέπει να εξετάζονται εναλλακτικές μέθοδοι μέτρησης της κατανάλωσης θερμότητας. 3. Το άρθρο 10, που αφορά την τιμολόγηση και τα στοιχεία τιμολόγησης, απαιτεί από τα κράτη μέλη να εκπληρώνουν τις ακόλουθες βασικές υποχρεώσεις: Σε περίπτωση που οι τελικοί καταναλωτές διαθέτουν ατομικούς μετρητές, οι οποίοι δεν είναι έξυπνοι σύμφωνα με τις οδηγίες 2009/72/ΕΚ και 2009/73/ΕΚ (ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, θέρμανση, ψύξη, ζεστό νερό για οικιακή κατανάλωση), πρέπει να λαμβάνουν από την 31η Δεκεμβρίου 2014 πληροφορίες τιμολόγησης, οι οποίες να είναι ακριβείς και να βασίζονται στην πραγματική κατανάλωση, εφόσον αυτό είναι τεχνικά δυνατό και οικονομικά αιτιολογημένο. Οι πληροφορίες τιμολόγησης πρέπει να παρέχονται με την ελάχιστη συχνότητα που προβλέπεται στο παράρτημα VII σημείο 1.1 (όπου αναφέρεται ότι οι τελικοί καταναλωτές θα πρέπει κανονικά να ενημερώνονται τουλάχιστον ανά εξάμηνο, ή ανά τρίμηνο, εάν το ζητήσουν ή έχουν επιλέξει να λαμβάνουν ηλεκτρονική τιμολόγηση, σχετικά με την τιμολόγηση της ενέργειας που κατανάλωσαν κατά την τελευταία περίοδο). o Τα κράτη μέλη μπορούν να εκπληρώνουν την υποχρέωση αυτή, διασφαλίζοντας ότι όλοι οι εν λόγω τελικοί καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα 3

τακτικής ανάγνωσης της κατανάλωσης στον μετρητή, την οποία θα κοινοποιούν στον προμηθευτή της ενέργειας. Στις περιπτώσεις αυτές, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι η τιμολόγηση βασίζεται σε τεκμαρτή ή σε κατ αποκοπή κατανάλωση, όταν ο τελικός καταναλωτής δεν έχει γνωστοποιήσει τα αποτελέσματα αυτής της μέτρησης για μια δεδομένη περίοδο τιμολόγησης. Τα κράτη μέλη μπορούν να εξαιρούν την κατανάλωση φυσικού αερίου, όταν χρησιμοποιείται μόνο για μαγειρική. Όταν εγκαθίστανται έξυπνοι μετρητές, θα πρέπει να παρέχουν τη δυνατότητα ακριβούς τιμολόγησης, με βάση την πραγματική κατανάλωση (άρθρο 10 παράγραφος 2), και τα κράτη μέλη υποχρεούνται να διασφαλίζουν ότι οι τελικοί καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα εύκολης πρόσβασης σε συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με το δικό τους ιστορικό κατανάλωσης. Οι εν λόγω πληροφορίες πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον τα εξής: o Σωρευτικά στοιχεία κατανάλωσης που αντιστοιχούν στις χρονικές περιόδους για τις οποίες παρέχονται συχνά τιμολογιακές πληροφορίες βάσει της πραγματικής κατανάλωσης. Τα στοιχεία αυτά πρέπει να διατίθενται τουλάχιστον για τα τρία προηγούμενα έτη ή για την περίοδο από την έναρξη της σύμβασης προμήθειας, εάν αυτή είναι μικρότερη. o Λεπτομερή στοιχεία κατανάλωσης ανάλογα με τον χρόνο χρήσης για κάθε ημέρα, εβδομάδα, μήνα και έτος. Τα στοιχεία αυτά πρέπει να κοινοποιούνται στον τελικό καταναλωτή τουλάχιστον για το διάστημα των τελευταίων 24 μηνών ή για την περίοδο από την έναρξη της σύμβασης προμήθειας, εάν αυτή είναι μικρότερη. Ανεξαρτήτως του εάν έχουν εγκατασταθεί έξυπνοι μετρητές ή όχι, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι: o κατόπιν αιτήματος του τελικού καταναλωτή, τα στοιχεία μέτρησης, συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωματικών πληροφοριών σχετικά με το ιστορικό της κατανάλωσης, διατίθενται σε πάροχο ενεργειακών υπηρεσιών οριζόμενο από τον τελικό καταναλωτή (π.χ. ΕΕΥ/ESCO ή φορέας συγκέντρωσης ενεργειακής ζήτησης) o στους τελικούς καταναλωτές προσφέρεται η επιλογή ηλεκτρονικών τιμολογιακών πληροφοριών και τιμολόγησης o οι λογαριασμοί/πληροφορίες τιμολόγησης για την κατανάλωση ενέργειας περιέχουν ή συνοδεύονται από τις ελάχιστες πληροφορίες που καθορίζονται στο παράρτημα VII (σημείο 1.2), οι οποίες παρέχονται με σαφή και κατανοητό τρόπο. Στις εν λόγω ελάχιστες πληροφορίες πρέπει να περιλαμβάνονται: i. οι τρέχουσες πραγματικές τιμές και η πραγματική κατανάλωση ενέργειας, ii. συγκρίσεις της τρέχουσας κατανάλωσης των τελικών καταναλωτών προς την κατανάλωσή τους κατά τις προηγούμενες περιόδους τιμολόγησης (τουλάχιστον κατά την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους), κατά προτίμηση υπό μορφή διαγράμματος, iii. τα στοιχεία επικοινωνίας των οργανώσεων από τις οποίες οι τελικοί καταναλωτές μπορούν να ζητούν περισσότερες πληροφορίες (π.χ. σχετικά με τεχνικές/τεχνολογίες για την εξοικονόμηση ενέργειας, συγκρίσεις των χαρακτηριστικών των τελικών χρηστών κ.λπ.), iv. εφόσον είναι δυνατό και σκόπιμο, συγκρίσεις με τον μέσο κανονικό ή υποδειγματικό τελικό καταναλωτή της ίδιας κατηγορίας χρήστη 4

o κατόπιν αιτήματος των τελικών καταναλωτών, θα πρέπει να λαμβάνουν πληροφορίες και εκτιμήσεις για το ενεργειακό κόστος έγκαιρα και σε μορφή που επιτρέπει τη σύγκριση παρόμοιων προσφορών. 4. Στο άρθρο 11 διευκρινίζεται ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι τελικοί καταναλωτές λαμβάνουν ατελώς όλους τους τούς λογαριασμούς και τα στοιχεία τιμολόγησης και ότι η πρόσβαση των τελικών καταναλωτών στα στοιχεία για την κατανάλωσή τους είναι επίσης δωρεάν. Προβλέπεται εξαίρεση στο πλαίσιο της παροχής θέρμανσης και ψύξης σε πολυκατοικίες από δίκτυο τηλεθέρμανσης ή άλλη κοινόχρηστη πηγή θέρμανσης/ψύξης, για τις περιπτώσεις όπου το καθήκον της μέτρησης, της κατανομής και του λογιστικού υπολογισμού της πραγματικής ατομικής κατανάλωσης έχει ανατεθεί σε τρίτο, όπως πάροχο υπηρεσιών ή τοπικό προμηθευτή ενέργειας. Σε αυτή την περίπτωση το κόστος επιτρέπεται να μετακυλίεται στους τελικούς καταναλωτές, στον βαθμό που είναι λογικό. 5. Το παρόν σημείωμα έχει ως στόχο να καθοδηγήσει τα κράτη μέλη σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής των άρθρων 9-11 της ΟΕΑ. Το σημείωμα αναφέρει τις απόψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής, δεν μεταβάλλει τις νομικές συνέπειες της οδηγίας και δεν θίγει τη δεσμευτική ερμηνεία του άρθρου 9-11 από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. B. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΙ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ 6. Οι διατάξεις της ΟΕΑ σχετικά με τους μετρητές και τις πληροφορίες τιμολόγησης διαδέχθηκαν ορισμένες διατάξεις παλαιότερων οδηγιών. Η οδηγία 2006/32/ΕΚ για την ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και τις ενεργειακές υπηρεσίες 5 (η οποία καταργήθηκε με την ΟΕΑ), απαιτούσε από τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι διατίθενται στους τελικούς καταναλωτές, σε ανταγωνιστική τιμή, ατομικοί μετρητές που αντικατοπτρίζουν επακριβώς την πραγματική τους ενεργειακή κατανάλωση και παρέχουν πληροφορίες όσον αφορά τον πραγματικό χρόνο χρήσης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η απαίτηση αυτή υπόκειτο στον όρο να είναι τεχνικώς εφικτή, οικονομικώς εύλογη και ανάλογη προς τη δυνητική εξοικονόμηση ενέργειας. Όταν όμως γίνεται σύνδεση σε καινούριο κτίριο ή ένα κτίριο υποβάλλεται σε μεγάλης κλίμακας ανακαινίσεις, όπως ορίζονται στην οδηγία 2002/91/ΕΚ 6, ήταν πάντα υποχρεωτικό να τοποθετούνται οι ατομικοί αυτοί μετρητές. Η οδηγία 2006/32 απαιτούσε, επίσης, να διατίθεται με αρκετά μεγάλη συχνότητα σαφής τιμολόγηση με βάση την πραγματική κατανάλωση, ώστε να μπορούν οι καταναλωτές να ρυθμίζουν την κατανάλωσή τους. Σε γενικές γραμμές, οι διατάξεις αυτές απορροφήθηκαν από την ΟΕΑ και συμπληρώθηκαν με διευκρινίσεις. 7. Οι οδηγίες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου (οδηγίες 2009/72/ΕΚ και 2009/73/ΕΚ) απαιτούν από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την εφαρμογή ευφυών συστημάτων μέτρησης, ώστε να υποβοηθηθεί η ενεργός συμμετοχή των καταναλωτών στις αγορές προμήθειας ηλεκτρισμού και αερίου. Όσον αφορά την ηλεκτρική ενέργεια, όταν διενεργείται αξιολόγηση του μακροπρόθεσμου κόστους και των 5 Οδηγία 2006/32/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 2006 για την ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και τις ενεργειακές υπηρεσίες και για την κατάργηση της οδηγίας 93/76/ΕΟΚ του Συμβουλίου, ΕΕ L 114 της 24.4.2006, σ. 64. 6 Οδηγία 2002/91/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2002 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, ΕΕ L 1 της 4.1.2003, σ. 65. 5

μακροπρόθεσμων οφελών, τουλάχιστον το 80 % των καταναλωτών για τους οποίους η αξιολόγηση είναι θετική, πρέπει να εξοπλιστούν με ευφυή συστήματα μέτρησης έως το 2020. Όταν δεν διενεργείται οικονομική αξιολόγηση του μακροπρόθεσμου κόστους και των μακροπρόθεσμων οφελών, τουλάχιστον το 80 % του συνόλου των καταναλωτών πρέπει να εξοπλιστούν με ευφυή συστήματα μέτρησης έως το 2020 (παράρτημα Ι παράγραφος 2 της οδηγίας για την ηλεκτρική ενέργεια). Όσον αφορά το φυσικό αέριο, δεν ορίζεται προθεσμία, αλλά απαιτείται η κατάρτιση χρονοδιαγράμματος, με την επιφύλαξη της αξιολόγησης του μακροπρόθεσμου κόστους και των μακροπρόθεσμων οφελών (παράρτημα Ι παράγραφος 2 της οδηγίας για το φυσικό αέριο). Στις οδηγίες αυτές αναφέρεται επίσης ότι οι τελικοί καταναλωτές πρέπει να ενημερώνονται σωστά και αρκετά συχνά για την τρέχουσα κατανάλωση και το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας/αερίου, ώστε να μπορούν να ρυθμίζουν αναλόγως την κατανάλωσή τους. Η ΟΕΑ δεν απαιτεί την εμπορική εξάπλωση έξυπνων μετρητών, καθώς αυτή καλύπτεται ήδη από τις οδηγίες 2009/72/ΕΚ και 2009/73/ΕΚ. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την υπό εξέλιξη ή προγραμματισμένη εμπορική εξάπλωση των έξυπνων μετρητών σε πολλά κράτη μέλη, η ΟΕΑ παρέχει διευκρινίσεις όσον αφορά τη διασφάλιση της παροχής κατάλληλων πληροφοριών από τη μέτρηση και την τιμολόγηση στους τελικούς καταναλωτές που χρησιμοποιούν συστήματα έξυπνων μετρητών. Γ. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ 8. Τα άρθρα 9, 10 και 11 της ΟΕΑ διευρύνουν το πεδίο εφαρμογής και αποσαφηνίζουν τις ουσιαστικές διατάξεις της οδηγίας 2006/32/ΕΚ για την ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και τις ενεργειακές υπηρεσίες. Οι διατάξεις της ΟΕΑ που είναι ταυτόσημες με εκείνες του άρθρου 13 της οδηγίας 2006/32/ΕΚ εξετάζονται στο παρόν σημείωμα μόνον όταν αλληλεπιδρούν με την εφαρμογή των νέων διατάξεων. 9. Στο άρθρο 2 παράγραφος 23 ορίζεται ο «τελικός καταναλωτής» ως το «φυσικό ή νομικό πρόσωπο που αγοράζει ενέργεια για δική του τελική χρήση». Στο πλαίσιο των υποχρεώσεων που απορρέουν από το άρθρο 9 παράγραφοι 1 και 3 και το άρθρο 11 παράγραφος 2, σε σχέση με τη μέτρηση και την τιμολόγηση της ατομικής κατανάλωσης θέρμανσης/ψύξης και ζεστού νερού για οικιακές ανάγκες, στις περιπτώσεις όπου η θέρμανση και η ψύξη ή το ζεστό νερό αγοράζονται συλλογικά από ενώσεις τελικών χρηστών ή για λογαριασμό τους (για παράδειγμα, μια ομάδα νοικοκυριών υπεύθυνη για την κατανάλωση ενέργειας σε κάθε ένα από τα διαμερίσματα μιας πολυκατοικίας), αν και συχνά αγοράζει την ενέργεια ένας στεγαστικός συνεταιρισμός, ο τελικός χρήστης είναι τα επιμέρους νοικοκυριά. Ως εκ τούτου, ο ορισμός του τελικού καταναλωτή θα πρέπει να νοείται ότι καλύπτει και αυτούς τους τελικούς χρήστες, καθώς και την οντότητα που αγοράζει θέρμανση/ψύξη/ζεστό νερό για λογαριασμό των τελικών χρηστών (π.χ. στεγαστικός συνεταιρισμός). Δ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ 10. Οι διατάξεις του άρθρου 9 παράγραφος 1, οι οποίες υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να εξασφαλίζουν εφόσον είναι τεχνικώς εφικτό και οικονομικώς αποδοτικό ότι οι τελικοί καταναλωτές προμηθεύονται, σε ανταγωνιστική τιμή, ατομικούς μετρητές που αντικατοπτρίζουν επακριβώς την πραγματική ενεργειακή κατανάλωση του τελικού καταναλωτή και παρέχουν πληροφορίες όσον αφορά τον πραγματικό χρόνο χρήσης, 6

εισήχθησαν από το άρθρο 13 της οδηγίας 2006/32/ΕΚ. Στην ΟΕΑ, το δικαίωμα αυτό εξακολουθεί να ισχύει, αλλά επεκτείνεται πλέον και στους τελικούς καταναλωτές που κατοικούν σε πολυκατοικίες και κτίρια πολλαπλών χρήσεων με κοινόχρηστο σύστημα κεντρικής θέρμανσης/ψύξης/παροχής ζεστού νερού, τα οποία θα πρέπει να έχουν εξοπλιστεί με τους εν λόγω μετρητές έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016 (άρθρο 9 παράγραφος 3). 11. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το άρθρο 9 δεν απαιτεί την εισαγωγή των έξυπνων συστημάτων μέτρησης που αναφέρονται στις οδηγίες 2009/72/ΕΚ και 2009/73/ΕΚ. Ωστόσο, διευκρινίζει ορισμένα ζητήματα, δηλ. ότι εάν τα κράτη μέλη καθιερώσουν τους έξυπνους μετρητές, στη συνέχεια υπέχουν διάφορες υποχρεώσεις, ειδικότερα βάσει του άρθρου 9 παράγραφος 2. 12. Στο άρθρο 9 παράγραφος 1 και το άρθρο 10 παράγραφος 3, όσον αφορά τις πολυκατοικίες και τα κτίρια πολλαπλών χρήσεων, η απαίτηση για την παροχή ατομικών μετρητών ζεστού νερού αναφέρεται στις περιπτώσεις όπου ο τελικός καταναλωτής αγοράζει ζεστό νερό για οικιακή κατανάλωση που παρέχεται είτε από κοινόχρηστο λέβητα ή από πηγή εκτός του κτιρίου (π.χ. τηλεθέρμανση). Για παράδειγμα, αν σε μια πολυκατοικία το ζεστό νερό για οικιακή κατανάλωση παράγεται σε έναν κοινόχρηστο λέβητα φυσικού αερίου, θα πρέπει να υπάρχει ένας κοινόχρηστος μετρητής φυσικού αερίου για τον λέβητα, αλλά επιπλέον, οι επιμέρους χρήστες του ζεστού νερού πρέπει να εφοδιάζονται, σε ανταγωνιστική τιμή, με μετρητή ζεστού νερού για κάθε διαμέρισμα, εφόσον αυτό είναι τεχνικά εφικτό και οικονομικά αποδοτικό. 13. Σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο α), τα έξυπνα συστήματα μέτρησης για την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο πρέπει να παρέχουν στον τελικό καταναλωτή πληροφορίες σχετικά με τον πραγματικό χρόνο χρήσης. Ωστόσο, από το άρθρο 9 παράγραφος 1 συνάγεται ότι όλοι οι ατομικοί μετρητές, είτε είναι έξυπνοι είτε όχι, πρέπει να διαθέτουν την εν λόγω βασική λειτουργία, με την επιφύλαξη της τεχνικής εφικτότητας και της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας. Η χρήση του όρου «έξυπνα συστήματα μέτρησης» και όχι απλώς «έξυπνοι μετρητές» στο άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο α) υποδηλώνει ότι τα κράτη μέλη έχουν δυνατότητα επιλογής όσον αφορά το μέσο 7 παροχής των πληροφοριών μέτρησης στους τελικούς καταναλωτές. Για παράδειγμα, τα κράτη μέλη μπορούν να απαιτούν να παρέχονται οι εν λόγω πληροφορίες μέτρησης μέσω εσωτερικής οθόνης στην κατοικία, που συλλέγει πληροφορίες από τον έξυπνο μετρητή. 14. Το άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο α) δεν αντικαθιστά τις απαιτήσεις της οδηγίας για τα όργανα μετρήσεων (2004/22/ΕΚ) 8, η οποία απαιτεί να είναι διαθέσιμη σε κάθε περίπτωση μια ενσωματωμένη στον μετρητή βασική οθόνη 9. Αυτό είναι σημαντικό, διότι οι εν λόγω 7 Το σημείο 42 της σύστασης της Επιτροπής της 9ης Μαρτίου 2012 σχετικά με τις προετοιμασίες για την εμπορική εξάπλωση των έξυπνων συστημάτων μέτρησης (2012/148/ΕΕ) ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι τελικοί πελάτες που χρησιμοποιούν έξυπνα συστήματα μέτρησης θα είναι εξοπλισμένοι με τυποποιημένη διεπαφή, η οποία θα παρέχει στον καταναλωτή απεικόνιση των ατομικών δεδομένων κατανάλωσης. 8 Οδηγία 2004/22/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 31ης Μαρτίου 2004 για τα όργανα μετρήσεων, ΕΕ L 135 της 30.4.2004, σ. 1 80. 9 Σύμφωνα με το παράρτημα Ι σημείο 10.5 της οδηγίας 2004/22/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα όργανα μετρήσεων (ΕΕ L 135 της 30.4.2004, σ. 1): «Ανεξαρτήτως του εάν οι ενδείξεις των οργάνων μετρήσεων που χρησιμοποιούνται για σκοπούς μέτρησης των υπηρεσιών που παρέχονται από επιχειρήσεις κοινής ωφελείας είναι δυνατόν να διαβάζονται εξ αποστάσεως, τα όργανα αυτά πρέπει οπωσδήποτε να είναι εφοδιασμένα με μετρολογικά ελεγχόμενη οθόνη η οποία είναι εύκολα προσπελάσιμη από τον καταναλωτή 7

οθόνες θα χρησιμεύουν ως βάση για τον υπολογισμό των πληρωμών του τελικού καταναλωτή, π.χ. σε περίπτωση αστοχίας της λειτουργίας ανάγνωσης των ενδείξεων του έξυπνου μετρητή εξ αποστάσεως. 15. Όσον αφορά την υποχρέωση που επιβάλλει το άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο α), το οποίο απαιτεί από τα κράτη μέλη να μεριμνούν ώστε «οι στόχοι της ενεργειακής απόδοσης και τα οφέλη των τελικών καταναλωτών να λαμβάνονται πλήρως υπόψη στον καθορισμό των ελάχιστων λειτουργιών των μετρητών και των υποχρεώσεων που επιβάλλονται στους συμμετέχοντες στην αγορά», τα κράτη μέλη μπορούν να λάβουν υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής σχετικά με τις προετοιμασίες για την εμπορική εξάπλωση των έξυπνων συστημάτων μέτρησης 10. Σε κάθε περίπτωση, εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίσουν ποιοι στόχοι της ενεργειακής απόδοσης και ποια οφέλη για τους τελικούς καταναλωτές θα λαμβάνονται υπόψη κατά την επιβολή υποχρεώσεων στους συμμετέχοντες στην αγορά και τον καθορισμό των ελάχιστων λειτουργιών των έξυπνων μετρητών. 16. Όσον αφορά την υποχρέωση των κρατών μελών να διασφαλίζουν την ασφάλεια των έξυπνων μετρητών και των ανταλλαγών δεδομένων καθώς και την ιδιωτικότητα των τελικών καταναλωτών, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικότητας, παρέχονται ήδη λεπτομερείς συμβουλές στη σύσταση 2012/148/ΕΕ της Επιτροπής της 9ης Μαρτίου 2012. Σε γενικές γραμμές, όπως απαιτεί η οδηγία για την προστασία των δεδομένων (95/46/ΕΚ) 11, τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για τη διασφάλιση της ιδιωτικότητας των πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο, καθώς και των πληροφοριών ιστορικού κατά τη συλλογή, αποθήκευση, επεξεργασία και κοινοποίηση των δεδομένων της μέτρησης της ατομικής κατανάλωσης ενέργειας από τους τελικούς καταναλωτές. Το άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο γ) απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι σε περίπτωση λειτουργίας έξυπνων μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας και κατόπιν αιτήματος του τελικού καταναλωτή, οι φορείς εκμετάλλευσης μετρητών θα παρέχουν μετρητές που μπορούν να λαμβάνουν υπόψη την ηλεκτρική ενέργεια η οποία διοχετεύεται στο δίκτυο από τις εγκαταστάσεις του τελικού καταναλωτή. Σε σχέση με το άρθρο 9 παράγραφος 1, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εν λόγω μετρητές παρέχονται σε ανταγωνιστική τιμή, ειδάλλως αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει εμπόδιο στην ανάπτυξη της αποκεντρωμένης ηλεκτροπαραγωγής. 17. Σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο δ), εάν οι τελικοί καταναλωτές υποβάλουν σχετικό αίτημα, τα δεδομένα μέτρησης της οικείας παραγωγής ή κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας διατίθενται στους ίδιους ή σε τρίτους που ενεργούν για λογαριασμό τους (π.χ. ΕΕΥ/ESCO ή φορείς συγκέντρωσης ενεργειακής ζήτησης) σε κατανοητή μορφή που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να συγκρίνουν παρόμοιες προσφορές. Η απαίτηση αυτή ισχύει μόνο στις περιπτώσεις και στον βαθμό που τα κράτη χωρίς τη χρήση εργαλείων. Η ένδειξη της οθόνης αυτής είναι το αποτέλεσμα μέτρησης που χρησιμεύει ως βάση για το καταβλητέο τίμημα». 10 Σύσταση 2012/148/ΕΕ της Επιτροπής της 9ης Μαρτίου 2012 σχετικά με τις προετοιμασίες για την εμπορική εξάπλωση των έξυπνων συστημάτων μέτρησης. 11 Οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 1995 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, ΕΕ L 281 της 23/11/1995, σ. 31. 8

μέλη χρησιμοποιούν έξυπνα συστήματα μέτρησης για την ηλεκτρική ενέργεια. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να κατοχυρώσουν νομοθετικά ή να διασφαλίσουν με άλλον τρόπο το δικαίωμα του τελικού καταναλωτή να αποφασίζει εάν και σε ποιον μπορούν να διατεθούν τα δεδομένα μέτρησης της ατομικής κατανάλωσής του. Δεύτερον, η διάταξη αυτή απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι τα ίδια δεδομένα μέτρησης που είναι διαθέσιμα στον τελικό καταναλωτή πρέπει να διατίθενται σε τρίτους, με την επιφύλαξη σχετικού αιτήματος του τελικού καταναλωτή. Οι πληροφορίες αυτές θα επιτρέπουν στους παρόχους ενεργειακών υπηρεσιών (π.χ. φορείς συγκέντρωσης ενεργειακής ζήτησης ή ΕΕΥ/ESCO) να προσφέρουν ακριβέστερες υπηρεσίες στον τελικό καταναλωτή. 18. Το άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο ε) απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι, κατά την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου, οι τελικοί καταναλωτές θα λαμβάνουν τις κατάλληλες συμβουλές και πληροφορίες, κυρίως σχετικά με το σύνολο των δυνατοτήτων τους όσον αφορά τη χρήση των ενδείξεων του μετρητή και την παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας. Το άρθρο 9 παράγραφος 2 στοιχείο ε) μπορεί να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο, για παράδειγμα, μέσω: (1) του καθορισμού ελάχιστου επιπέδου/έκτασης πληροφοριών που πρέπει να παρέχονται στους τελικούς καταναλωτές, π.χ. από τους εγκαταστάτες που επισκέπτονται τους τελικούς καταναλωτές για την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών ή/και (2) της εξασφάλισης των σχετικών προγραμμάτων κατάρτισης για τους εγκαταστάτες. Η απαίτηση αυτή είναι συμπληρωματική προς τις απαιτήσεις του άρθρου 12, σύμφωνα με το οποίο τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν ένα ή περισσότερα μέτρα για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης μεταξύ των μικρών τελικών καταναλωτών, που μπορούν να περιλαμβάνουν ευρύτερες εκστρατείες που να συνοδεύουν την εμπορική εξάπλωση των έξυπνων μετρητών. 19. Το άρθρο 9 παράγραφος 3, παρέχει διευκρινίσεις σχετικά με τη μέτρηση της κατανάλωσης θέρμανσης, ψύξης και ζεστού νερού για οικιακές ανάγκες σε πολυκατοικίες και κτίρια πολλαπλών χρήσεων με παροχή θέρμανσης/ψύξης ή ζεστού νερού από: - δίκτυο τηλεθέρμανσης/τηλεψύξης, - κεντρική πηγή που εξυπηρετεί πολλαπλά κτίρια ή - κοινόχρηστη πηγή κεντρικής θέρμανσης/ψύξης για μεμονωμένα κτίρια. 20. Στην περίπτωση των πολυκατοικιών και των κτιρίων πολλαπλών χρήσεων με παροχή θέρμανσης ή ψύξης ή ζεστού νερού από εξωτερικές πηγές, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίσουν την εγκατάσταση μετρητών στον εναλλάκτη θερμότητας ή στο σημείο διανομής στο κτίριο. Οι εν λόγω μετρητές πρέπει να εγκατασταθούν μέχρι τις 5 Ιουνίου 2014. Δεν προβλέπονται εξαιρέσεις. 21. Η ΟΕΑ δεν παρέχει ορισμό της πολυκατοικίας ούτε του κτιρίου πολλαπλών χρήσεων. Ως πολυκατοικία θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα κτίριο με τουλάχιστον δύο διαμερίσματα. Το κτίριο πολλαπλών χρήσεων θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα κτίριο το οποίο καταλαμβάνεται από τουλάχιστον δύο οντότητες μεταξύ των οποίων πρέπει να επιμερίζεται ο λογαριασμός για την αγοραζόμενη ενέργεια. 9

22. Όσον αφορά τους ατομικούς μετρητές θερμότητας σε πολυκατοικίες και κτίρια πολλαπλών χρήσεων τα οποία εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 9 παράγραφος 3, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίσουν την εγκατάσταση ατομικών μετρητών για κάθε διαμέρισμα ή μονάδα των εν λόγω κτιρίων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016, εφόσον αυτό είναι τεχνικά εφικτό και οικονομικά αποδοτικό. Εάν η εγκατάσταση ατομικών μετρητών θερμότητας δεν είναι τεχνικά εφικτή ή οικονομικά αποδοτική, πρέπει να εγκαθίστανται ακριβείς κατανεμητές κόστους θερμότητας για κάθε θερμαντικό σώμα, εκτός αν το κράτος μέλος αποδείξει ότι αυτό δεν θα είναι οικονομικά αποδοτικό. 23. Κατά την ερμηνεία της έννοιας «τεχνική εφικτότητα», τα κράτη μέλη θα πρέπει να μην παραβλέπουν την επεξήγηση της αντίστοιχης έννοιας «τεχνικά εφικτή» στην αιτιολογική σκέψη 29. Σύμφωνα με την εν λόγω επεξήγηση, μπορεί να υποτεθεί ότι η ατομική μέτρηση της κατανάλωσης για θέρμανση σε πολυκατοικίες είναι τεχνικά εφικτή όταν η εγκατάσταση ατομικών μετρητών δεν απαιτεί την αλλαγή των σωληνώσεων του κτιρίου για την παροχή ζεστού νερού. Αντιθέτως, εάν το ζεστό νερό που χρησιμοποιείται για τη θέρμανση εισέρχεται και εξέρχεται από τα διαμερίσματα από διάφορα σημεία, η χρήση ατομικών μετρητών θερμότητας είναι λιγότερο πιθανό να είναι τεχνικά εφικτή ή οικονομικά αποδοτική. Σε τέτοια κτίρια, οι μετρήσεις της ατομικής κατανάλωσης θερμότητας μπορούν να πραγματοποιούνται μέσω ατομικών κατανεμητών κόστους θερμότητας. 24. Για την ερμηνεία της έννοιας «οικονομική αποδοτικότητα», τα κράτη μέλη μπορούν να συγκρίνουν το κόστος εγκατάστασης και συντήρησης των μετρητών/κατανεμητών κόστους θερμότητας με τα οφέλη για τους τελικούς καταναλωτές και άλλα μέρη (ιδιοκτήτης/χρήστης του κτιρίου και διαμερισμάτων, προμηθευτής ενέργειας κ.λπ.). Ο εν λόγω υπολογισμός μπορεί για παράδειγμα να βασίζεται στη μεθοδολογία του ευρωπαϊκού προτύπου EN 15459 («Ενεργειακή απόδοση κτιρίων Διαδικασίες οικονομικής εκτίμησης ενεργειακών συστημάτων κτιρίων»). Κατά την αξιολόγηση των οφελών από την εγκατάσταση ατομικών μετρητών θερμότητας/ κατανεμητών κόστους θερμότητας, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη διάφορα οφέλη, συμπεριλαμβανομένης της εξοικονόμησης ενέργειας από τους τελικούς καταναλωτές που θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω των αλλαγών συμπεριφοράς οι οποίες ενεργοποιούνται από τα δεδομένα μέτρησης και τις πληροφορίες τιμολόγησης που βασίζονται στη μετρούμενη κατανάλωση θερμότητας. Διάφορες μελέτες δείχνουν ότι η κλίμακα της εξοικονόμησης, λόγω αλλαγής συμπεριφοράς μετά την καθιέρωση της ατομικής μέτρησης και τιμολόγησης με βάση την πραγματική κατανάλωση θερμότητας, συχνά φθάνει το 30 % σε σύγκριση με τα συστήματα που δεν περιλαμβάνουν ατομικούς μετρητές και στα οποία η τιμολόγηση βασίζεται σε κατ αποκοπή συντελεστές (π.χ. ανά m 2 ) 12,13. 25. Καθώς η «τεχνική εφικτότητα» και η «οικονομική αποδοτικότητα» απαλλάσσουν τα κράτη μέλη από τις υποχρεώσεις του άρθρου 9, εναπόκειται σε αυτά να ενημερώνουν την 12 Gullev, L. & Poulsen, Μ., «The installation of meters leads to permanent changes in consumer behaviour» (Η εγκατάσταση μετρητών οδηγεί σε μόνιμες αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών»). Έκδοση News from DBDH, τεύχος 3/2006, σ. 20-24. 13 Clemens FELSMANN, Juliane Schmidt, Technische Universitat Dresden, Ιανουάριος 2013, Auswirkungen der verbrauchsabhängigen Abrechnung in Abhängigkeit von der energetischen Gebäudequalität. 10

Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τις ανωτέρω δύο παραγράφους, σχετικά με τις τεχνικές προϋποθέσεις και τα οικονομικά κατώτατα όρια ή άλλα κριτήρια βάσει των οποίων αιτιολογούν ότι η εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους δεν είναι τεχνικά εφικτή ή οικονομικά αποδοτική. Στην περίπτωση των πολυκατοικιών και των κτιρίων πολλαπλών χρήσεων που καλύπτεται από το άρθρο 9 παράγραφος 3, όταν διαπιστώνεται ότι η εγκατάσταση ατομικών μετρητών θερμότητας είναι τεχνικά εφικτή και οικονομικά αποδοτική, αλλά οι τελικοί καταναλωτές διαθέτουν ήδη κατανεμητές κόστους θερμότητας, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίσουν την εγκατάσταση ατομικών μετρητών θερμότητας έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016. Ωστόσο, μπορεί να υποτεθεί ότι η ύπαρξη κατανεμητών κόστους θερμότητας είναι ένας παράγοντας που θα επηρεάζει κατά κανόνα τον υπολογισμό της σχέσης κόστους-οφέλους για τη χρήση ατομικών μετρητών θερμότητας. 26. Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες πρέπει να εγκατασταθούν ατομικοί κατανεμητές κόστους θερμότητας σε κάθε θερμαντικό σώμα, σύμφωνα με τον στόχο του άρθρου 9 παράγραφος 3, η υποχρέωση αυτή θα αφορά μόνο τα θερμαντικά σώματα των διαμερισμάτων ή μονάδων πολυκατοικιών και κτιρίων πολλαπλών χρήσεων και όχι εκείνα των κοινόχρηστων χώρων των κτιρίων. Σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 στοιχείο β), πρέπει πάντα να εγκαθίστανται ατομικοί μετρητές για τη μέτρηση της κατανάλωσης θέρμανσης ή ψύξης ή ζεστού νερού για οικιακές ανάγκες σε νέες πολυκατοικίες και κτίρια πολλαπλών χρήσεων όπου η θέρμανση ή ψύξη παρέχεται από δίκτυο τηλεθέρμανσης/τηλεψύξης και σε κτίρια που υποβάλλονται σε ανακαινίσεις μεγάλης κλίμακας, όπως ορίζονται στην οδηγία 2010/31/ΕΕ. Η εγκατάσταση κατανεμητών κόστους θερμότητας ή εναλλακτικών μεθόδων μέτρησης δεν αποτελεί επιλογή στις περιπτώσεις αυτές. 27. Το άρθρο 9 παράγραφος 1 στοιχείο β) επιβάλλει την άνευ όρων υποχρέωση παροχής ατομικών μετρητών (όχι κατανεμητών κόστους θερμότητας) στις περιπτώσεις όπου πραγματοποιείται νέα σύνδεση σε ένα νέο κτίριο ή ένα κτίριο υποβάλλεται σε μείζονα ανακαίνιση, όπως ορίζεται στην οδηγία 2010/31/ΕΕ. Αν το ανωτέρω σενάριο αφορά την κατανάλωση θερμότητας ή την ψύξη, η υποχρέωση περιορίζεται στις περιπτώσεις όπου ο τελικός καταναλωτής εφοδιάζεται ή προτίθεται να εφοδιάζεται από δίκτυο τηλεθέρμανσης ή τηλεψύξης. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να θεωρηθεί εξαίρεση από το γενικό πλαίσιο της υποχρέωσης παροχής ατομικών μετρητών θερμότητας σε πολυκατοικίες, όπως αναφέρεται στο άρθρο 9 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο. Αυτό σημαίνει ότι οι διατάξεις του άρθρου 9 παράγραφος 3 σχετικά με το τι είναι «τεχνικά εφικτό» και «οικονομικά αποδοτικό» δεν θα ισχύουν για τις πολυκατοικίες που εφοδιάζονται από δίκτυο τηλεθέρμανσης, όταν πρόκειται για νέα κτίρια ή κτίρια που υφίστανται μεγάλης κλίμακας ανακαίνιση. Ε. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ Διάκριση μεταξύ των λογαριασμών και των στοιχείων τιμολόγησης 28. Το άρθρο 10 παράγραφος 3 στοιχείο δ) εισάγει διάκριση μεταξύ των λογαριασμών (που συνεπάγονται υποχρέωση εξόφλησης) και των στοιχείων τιμολόγησης (που δεν συνεπάγονται αυτή την υποχρέωση, αλλά θα περιέχουν συνήθως τα ίδια στοιχεία). 11

Ειδικοί κανόνες σχετικά με τα στοιχεία τιμολόγησης 29. Το άρθρο 10 παράγραφος 1 απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014, ότι τα στοιχεία τιμολόγησης είναι ακριβή και βασίζονται στην πραγματική κατανάλωση, σύμφωνα με το παράρτημα VII σημείο 1.1. Αυτό προβλέπει ότι τα στοιχεία τιμολόγησης πρέπει να διατίθενται τουλάχιστον ανά τρίμηνο, κατόπιν αιτήματος ή όταν οι καταναλωτές έχουν επιλέξει ηλεκτρονική τιμολόγηση, διαφορετικά ανά εξάμηνο. Σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1, οι εν λόγω ελάχιστες απαιτήσεις δεν χρειάζεται να τηρούνται, εφόσον δεν είναι «τεχνικά δυνατό και οικονομικά αιτιολογημένο». 30. Συνεπώς, οι ελάχιστες συχνότητες που καθορίζονται στο παράρτημα VII σημείο 1.1 πρέπει να τηρούνται πάντα, εκτός εάν αυτό δεν είναι τεχνικά εφικτό ή οικονομικά αιτιολογημένο γεγονός το οποίο τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξηγήσουν κατά την κοινοποίηση προς την Επιτροπή της μεταφοράς του άρθρου 10 στο εθνικό τους δίκαιο. 31. Σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1, στην περίπτωση που οι έξυπνοι μετρητές δεν είναι διαθέσιμοι, το παράρτημα VII σημείο 1.1 τελευταία φράση ορίζει ότι το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται μόνο για μαγειρική μπορεί να εξαιρεθεί από τις απαιτήσεις σχετικά με την παροχή συχνών τιμολογιακών πληροφοριών στους τελικούς καταναλωτές. Εάν ένα κράτος μέλος αποφασίσει να εφαρμόσει αυτή τη ρήτρα, θα πρέπει να εξηγεί στον τελικό καταναλωτή τον βαθμό εφαρμογής της εξαίρεσης και ποια δικαιώματα έχει ο τελευταίος σε σχέση με τις συχνές πληροφορίες τιμολόγησης για την κατανάλωση φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για μαγειρική. Ένα παράδειγμα θα μπορούσε να είναι ο καθορισμός μέγιστου ετήσιου ορίου κατανάλωσης για το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για μαγειρική, κάτω από το οποίο δεν θα απαιτούνται συχνές πληροφορίες τιμολόγησης με βάση την πραγματική κατανάλωση. 32. Το άρθρο 10 παράγραφος 1 απαιτεί την παροχή των πληροφοριών τιμολόγησης με τη συχνότητα που καθορίζεται στο παράρτημα VII σημείο 1.1 της ΟΕΑ, ανεξάρτητα από τον τύπο μη έξυπνου μετρητή και το καθεστώς τιμολόγησης. Αυτό σημαίνει ότι οι πληροφορίες τιμολόγησης με βάση την πραγματική κατανάλωση πρέπει να παρέχονται (εφόσον αυτό είναι τεχνικά δυνατό και οικονομικά αιτιολογημένο) σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1 πρώτο και δεύτερο εδάφιο και στην περίπτωση που οι τελικοί καταναλωτές χρησιμοποιούν μετρητές προπληρωμής που δεν είναι έξυπνοι. 33. Εφόσον είναι τεχνικά δυνατό και οικονομικά αποδοτικό, στις πολυκατοικίες και τα κτίρια πολλαπλών χρήσεων οι πληροφορίες τιμολόγησης για την ατομική κατανάλωση θέρμανσης και ζεστού νερού πρέπει να παρέχονται τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο ή, κατόπιν αιτήματος των τελικών καταναλωτών, κάθε τρίμηνο. Η ΟΕΑ δεν προβλέπει ειδικούς κανόνες για τη λήψη συλλογικών αποφάσεων, π.χ. εγγραφή για ηλεκτρονική τιμολόγηση. Κατά κανόνα, θα εφαρμόζονται οι εθνικές διαδικασίες για τη λήψη αποφάσεων στα κτίρια αυτού του είδους. 34. Όταν δεν διατίθενται μετρητές με λειτουργία ανάγνωσης των ενδείξεων εξ αποστάσεως, η υποχρέωση παροχής συχνών πληροφοριών τιμολόγησης μπορεί και πάλι να εκπληρωθεί με διάφορους τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης από τους παρόχους ενεργειακών υπηρεσιών να προσφέρουν στους τελικούς καταναλωτές συστήματα 12

ανάγνωσης της κατανάλωσης στον μετρητή ή βάσει της συλλογής δεδομένων με μη αυτόματη ανάγνωση από καταμετρητές, αν αυτό είναι οικονομικά αποδοτικό. 35. Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποχρέωση παροχής επακριβών πληροφοριών τιμολόγησης με βάση την πραγματική κατανάλωση, που επιβάλλει το άρθρο 10 παράγραφος 1, είναι η διαθεσιμότητα ατομικού εξοπλισμού μέτρησης (μετρητές ή κατανεμητές κόστους θερμότητας). Ωστόσο, το άρθρο 9 παράγραφος 3 ορίζει ότι, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2016, πρέπει να εγκατασταθούν στις πολυκατοικίες ατομικοί μετρητές κατανάλωσης/κατανεμητές κόστους θερμότητας για τη μέτρηση της ατομικής κατανάλωσης θέρμανσης ή ψύξης ή ζεστού νερού για οικιακές ανάγκες. Όσον αφορά τις πολυκατοικίες και τα κτίρια πολλαπλών χρήσεων με παροχή θέρμανσης/ψύξης και ζεστού νερού για οικιακές ανάγκες από κοινόχρηστη πηγή (εκτός των δικτύων τηλεθέρμανσης/τηλεψύξης), στο άρθρο 9 παράγραφος 3 προβλέπονται πιο συγκεκριμένες προϋποθέσεις απ ό,τι στην παράγραφο 1 πρώτο εδάφιο του ίδιου άρθρου (lex specialis derogat legi generali/ειδική νομοθετική διάταξη υπερισχύει της γενικής). Επομένως, στα εν λόγω κτίρια, η υποχρέωση παροχής επακριβών πληροφοριών τιμολόγησης με βάση την πραγματική κατανάλωση, σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1, δεν απαιτείται να εκπληρωθεί πριν από την εφαρμογή της παραγράφου 3 του άρθρου 9, δηλ. το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016. Ωστόσο, η προθεσμία της 31ης Δεκεμβρίου 2016 δεν ισχύει για την υποχρέωση παροχής ατομικών μετρητών στις πολυκατοικίες που εφοδιάζονται από δίκτυο τηλεθέρμανσης/τηλεψύξης υπό τους όρους του άρθρου 13 παράγραφος 1 της οδηγίας 2006/32/ΕΚ. Η προθεσμία για τη μεταφορά της διάταξης αυτής στο εθνικό δίκαιο ήταν και παραμένει η 17η Μαΐου 2008. 36. Οι διατάξεις του άρθρου 10 παράγραφος 1 αναφέρονται συγκεκριμένα στην περίπτωση όπου οι τελικοί καταναλωτές δεν διαθέτουν έξυπνους μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου. Ως εκ τούτου, η ελάχιστη συχνότητα παροχής επακριβών δεσμευτικών πληροφοριών με βάση την πραγματική κατανάλωση, που καθορίζεται στο παράρτημα VII σημείο 1.1 της ΟΕΑ, δεν ισχύει στις περιπτώσεις όπου οι τελικοί καταναλωτές διαθέτουν έξυπνους μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου. 37. Όταν είναι διαθέσιμα στους τελικούς καταναλωτές έξυπνα συστήματα μέτρησης, εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις της τρίτης δέσμης μέτρων για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου 14. Σύμφωνα με το ερμηνευτικό σημείωμα που δημοσιεύθηκε από την Επιτροπή στις 22 Ιανουαρίου 2010, όταν διατίθενται έξυπνοι μετρητές στους τελικούς καταναλωτές, οι πληροφορίες τιμολόγησης με βάση την πραγματική κατανάλωση πρέπει να παρέχονται σε μηνιαία βάση 15. 38. Στο πλαίσιο του άρθρου 10 παράγραφος 1, το κριτήριο της οικονομικής αποδοτικότητας για την παροχή επακριβών πληροφοριών τιμολόγησης με βάση την πραγματική κατανάλωση, με την ελάχιστη συχνότητα που προβλέπεται στο παράρτημα VII σημείο 1.1 της ΟΕΑ, μπορεί να έχει σημασία κυρίως για την εξακρίβωση του κατά πόσον το κόστος της αποστολής καταμετρητών για την ανάγνωση μετρητών είναι οικονομικά 14 Οδηγίες 2009/72/ΕΚ και 2009/73/ΕΚ. 15 http://ec.europa.eu/energy/gas_electricity/interpretative_notes/doc/implementation_notes/2010_01_21_retail_ markets.pdf. 13

αιτιολογημένο. Εάν τα κράτη μέλη διαπιστώσουν σε ειδικές περιπτώσεις ότι η παροχή συχνών πληροφοριών τιμολόγησης με βάση την πραγματική κατανάλωση δεν είναι οικονομικά αποδοτική, αυτό θα πρέπει να εξηγηθεί και να γνωστοποιηθεί στους τελικούς καταναλωτές και σε όσους είναι αρμόδιοι για την ατομική τιμολόγηση, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014. 39. Σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 2, όταν χρησιμοποιούνται έξυπνοι μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι τελικοί καταναλωτές λαμβάνουν συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τη δική τους κατανάλωση. Η υποχρέωση πρέπει να εκπληρωθεί μέχρι τις 5 Ιουνίου 2014 και τότε θα αρχίσει να ισχύει για όλους τους έξυπνους μετρητές που έχουν εγκατασταθεί πριν από την ημερομηνία αυτή και εξακολουθούν να λειτουργούν. 40. Οι συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τα σωρευτικά στοιχεία που αντιστοιχούν στα χρονικά διαστήματα για τα οποία έχουν παρασχεθεί συχνές πληροφορίες τιμολόγησης προορίζονται να καλύψουν την πληροφόρηση σχετικά με την κατανάλωση (π.χ. για έναν συγκεκριμένο μήνα, εάν οι πληροφορίες τιμολόγησης παρέχονται μηνιαίως) και το αντίστοιχο κόστος που προκύπτει για τον τελικό καταναλωτή. Τα κράτη μέλη μπορούν να απαιτούν την παροχή των πληροφοριών αυτών στους τελικούς καταναλωτές μέσω έντυπης/ηλεκτρονικής τιμολόγησης ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο (π.χ. χωριστές μηνιαίες εκθέσεις που αποστέλλονται στους τελικούς καταναλωτές, ταχυδρομικώς ή σε ηλεκτρονική μορφή, από τον προμηθευτή ενέργειας ή μια εταιρεία ενεργειακών υπηρεσιών που ενεργεί για λογαριασμό του προμηθευτή ενέργειας ή διατίθενται μέσω ασφαλούς δικτυακού τόπου). 41. Σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 2 στοιχείο β), εφόσον έχουν εγκατασταθεί έξυπνοι μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας/φυσικού αερίου, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι παρέχονται στους τελικούς καταναλωτές λεπτομερείς συμπληρωματικές πληροφορίες, ανάλογα με τον χρόνο χρήσης, για οποιαδήποτε ημέρα, εβδομάδα, μήνα και έτος, μέσω του διαδικτύου ή της διεπαφής του μετρητή. Η διάταξη αυτή δεν προβλέπει άλλους τρόπους παροχής των εν λόγω πληροφοριών. 42. Ανεξάρτητα από το εάν έχουν εγκατασταθεί έξυπνοι μετρητές ή όχι, σε σχέση με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου, θέρμανσης, ψύξης και ζεστού νερού για οικιακή κατανάλωση, τα κράτη μέλη πρέπει να απαιτούν, από τις 5 Ιουνίου 2014, την παροχή πληροφοριών σχετικά με το ιστορικό της κατανάλωσης (όπως αναφέρεται στο άρθρο 10 παράγραφος 2) στους τελικούς καταναλωτές ή σε πάροχο ενεργειακών υπηρεσιών οριζόμενο από τον τελικό καταναλωτή, στον βαθμό που οι εν λόγω πληροφορίες είναι διαθέσιμες. Η υποχρέωση αυτή θα μετακυλίεται συνήθως στους προμηθευτές ενέργειας και σε άλλους οργανισμούς που συλλέγουν και αποθηκεύουν δεδομένα για την ατομική κατανάλωση των τελικών καταναλωτών. 43. Σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 3 στοιχείο ε), τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν απαίτηση παροχής πληροφοριών σχετικά με το ενεργειακό κόστος και τις εκτιμήσεις του ενεργειακού κόστους στους καταναλωτές, εφόσον τις ζητούν, ώστε να μπορούν να συγκρίνουν παρόμοιες προσφορές. Κατά τη θέσπιση της εν λόγω απαίτησης, τα κράτη μέλη θα πρέπει να προσδιορίσουν τις έννοιες «εγκαίρως» και «κατανοητή μορφή». Κοινοί κανόνες για με τις πληροφορίες τιμολόγησης και τους καθαυτό λογαριασμούς 14

44. Σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο, στην περίπτωση των τελικών καταναλωτών που δεν διαθέτουν έξυπνους μετρητές, όταν η συχνή «τιμολόγηση» και παροχή «πληροφοριών τιμολόγησης» με βάση την πραγματική κατανάλωση επιτυγχάνεται με σύστημα τακτικής ανάγνωσης της κατανάλωσης στον μετρητή από τον τελικό καταναλωτή, πληροφορίες τιμολόγησης με βάση τεκμαρτή ή κατ αποκοπή κατανάλωση πρέπει να παρέχονται μόνο σε περιπτώσεις όπου ο τελικός καταναλωτής, για οποιονδήποτε λόγο, δεν έχει γνωστοποιήσει αποτελέσματα μέτρησης για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα τιμολόγησης. 45. Η προϋπόθεση της τεχνικής εφικτότητας για την παροχή επακριβών λογαριασμών και πληροφοριών τιμολόγησης με βάση την πραγματική κατανάλωση είναι στενά συνδεδεμένη με την ύπαρξη μετρητών ακριβείας που συμμορφώνονται με την οδηγία 2004/22/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα όργανα μετρήσεων ή κατανεμητών κόστους θερμότητας ακριβείας που πληρούν τα σχετικά ευρωπαϊκά πρότυπα 16. 46. Σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 3 στοιχείο β), τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίσουν ότι, το αργότερο στις 5 Ιουνίου 2014, όλοι οι τελικοί καταναλωτές, με ή χωρίς έξυπνους μετρητές, θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν να λαμβάνουν ηλεκτρονικούς λογαριασμούς και πληροφορίες τιμολόγησης για όλους τους τύπους κατανάλωσης που καλύπτονται από τα άρθρα 9, 10 και 11. Ειδικοί κανόνες για τους καθαυτό λογαριασμούς 47. Σύμφωνα με το παράρτημα VII σημείο 1.1 της ΟΕΑ, τα κράτη μέλη οφείλουν να διασφαλίζουν ότι, όταν διατίθενται ατομικοί μετρητές, εκδίδονται ατομικοί λογαριασμοί με βάση την πραγματική κατανάλωση τουλάχιστον μία φορά ετησίως. Ισχύει εν προκειμένω η γενική προθεσμία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο (5 Ιουνίου 2014). Εάν χρησιμοποιείται το σύστημα ανάγνωσης της κατανάλωσης στον μετρητή από τον ίδιο τον καταναλωτή, που περιγράφεται στο άρθρο 10 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο, λογαριασμοί που βασίζονται σε τεκμαρτή κατανάλωση μπορούν να εκδίδονται μόνον εφόσον ο τελικός καταναλωτής δεν έχει γνωστοποιήσει αποτελέσματα μέτρησης. 48. Το άρθρο 10 παράγραφος 3 στοιχείο δ) επιτρέπει στα κράτη μέλη να προβλέπουν ότι, κατόπιν αιτήματος του τελικού καταναλωτή, οι πληροφορίες που περιέχονται στους λογαριασμούς δεν αποτελούν αίτημα πληρωμής. Στις περιπτώσεις αυτές, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι προμηθευτές ενέργειας προσφέρουν ευέλικτες ρυθμίσεις για τις πληρωμές 17. 16 EN 834 Πρότυπο για κατανεμητές κόστους θερμότητας για τον προσδιορισμό της κατανάλωσης των θερμαντικών σωμάτων εσωτερικών χώρων Συσκευές με παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. EN 835 Πρότυπο για κατανεμητές κόστους θερμότητας για τον προσδιορισμό της κατανάλωσης θερμαντικών σωμάτων εσωτερικών χώρων Συσκευές χωρίς παροχή ηλεκτρικής ενέργειας που λειτουργούν βάσει της αρχής της εξάτμισης. 17 Η υποχρέωση να διασφαλίζεται η προσφορά ευρέος φάσματος μεθόδων πληρωμής στους τελικούς καταναλωτές είχε ήδη εισαχθεί, όσον αφορά την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο, στο παράρτημα 1 παράγραφος 1 στοιχείο δ) της οδηγίας 2009/72/ΕΚ και στο παράρτημα 1 παράγραφος 1 στοιχείο δ) της οδηγίας 2009/73/ΕΚ. Η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση επεκτείνει τον κανόνα αυτό στη θέρμανση/ψύξη και στο ζεστό νερό για οικιακή κατανάλωση που παρέχονται από δίκτυο τηλεθέρμανσης/τηλεψύξης. 15

49. Αν και δεν αναφέρεται άμεσα στην ΟΕΑ, συνιστάται στα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι οι καθαυτό λογαριασμοί περιέχουν ή συνοδεύονται από πληροφορίες σχετικά με το αίτημα πληρωμής και τις πιθανές ευέλικτες ρυθμίσεις για την πληρωμή (άρθρο 10 παράγραφος 3 στοιχείο δ)). Αυτό θα διευκολύνει τους τελικούς καταναλωτές να ξεχωρίζουν τον λογαριασμό από τις πληροφορίες τιμολόγησης. ΣΤ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ 50. Το άρθρο 11 παράγραφος 1 απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι τελικοί καταναλωτές θα λαμβάνουν ατελώς όλα τα στοιχεία για την κατανάλωσή τους, καθώς και τους λογαριασμούς και τις πληροφορίες τιμολόγησης χωρίς χρέωση. 51. Επομένως, το κόστος έκδοσης και διανομής των λογαριασμών και των πληροφοριών τιμολόγησης στους τελικούς καταναλωτές πρέπει να επωμιστούν οι προμηθευτές ενέργειας ή άλλοι οργανισμοί. 52. Αυτό δεν αποκλείει την προσφορά εκπτώσεων ή δώρων από τις εταιρείες ενέργειας στους τελικούς καταναλωτές για να επιλέξουν να λαμβάνουν ηλεκτρονικούς λογαριασμούς και πληροφορίες τιμολόγησης. 53. Σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 2, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι η κατανομή του κόστους των στοιχείων τιμολόγησης για την ατομική κατανάλωση θέρμανσης και ψύξης σε πολυκατοικίες και κτίρια πολλαπλών χρήσεων, πρέπει να πραγματοποιείται σε μη κερδοσκοπική βάση. Στην περίπτωση αυτή, τα κόστη που προκύπτουν από την ανάθεση αυτού του καθήκοντος σε τρίτο μέρος, μπορούν να μετακυλίονται στους τελικούς καταναλωτές που διαμένουν στα εν λόγω κτίρια υπό τον όρο ότι τα κόστη αυτά είναι λογικά. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι πληροφορίες τιμολόγησης που παρέχονται, για παράδειγμα, από μια εταιρεία τηλεθέρμανσης σε έναν ιδιοκτήτη πολυκατοικίας, θα πρέπει να διατίθενται δωρεάν. Ωστόσο, όσον αφορά την τιμολόγηση και τις πληροφορίες τιμολόγησης, το κόστος που σχετίζεται με την ανάθεση υπηρεσιών ακριβούς μέτρησης, κατανομής και υπολογισμού της ατομικής κατανάλωσης για τα διάφορα διαμερίσματα ή μονάδες των εν λόγω κτιρίων (επιμερισμός τιμολόγησης), μπορεί να μετακυλίεται στους τελικούς καταναλωτές που διαμένουν σε αυτά τα διαμερίσματα/μονάδες. 54. Ο καθορισμός των προϋποθέσεων υπό τις οποίες τα κόστη που αναφέρονται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 είναι «λογικά» αποτελεί καθήκον των κρατών μελών. 55. Στο άρθρο 11 παράγραφος 2 ο όρος «θέρμανση και ψύξη», ιδίως στην περίπτωση των κτιρίων με δική τους κοινόχρηστη πηγή θέρμανσης και ζεστού νερού, περιλαμβάνει και το ζεστό νερό για οικιακή κατανάλωση, όταν η θέρμανση αποτελεί προϋπόθεση για την παραγωγή του. Ζ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 9, 10 ΚΑΙ 11 56. Σύμφωνα με το άρθρο 13, τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν κανόνες σχετικά με την επιβολή αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών κυρώσεων σε περίπτωση μη 16

τήρησης των εθνικών διατάξεων που θεσπίζονται σύμφωνα με τα άρθρα 9 έως 11 και να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για τη διασφάλιση της εφαρμογής τους. 17