ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ του Πρύτανη του ΔΠΘ Καθηγητή κ. Αθανασίου Καραμπίνη κατά την τελετή αναγόρευσης της ΑΘΠ του Οικουμενικού Πατριάρχη σε επίτιμο διδάκτορα του τμήματος Γλωσσών Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων χωρών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης Κομοτηνή 22 Σεπτεμβρίου 2014 Παναγιώτατε, Θεωρώ ύψιστη τιμή και ιδιαίτερη εύνοια στο πρόσωπο μου να πρυτανεύω στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο την σπουδαία για αυτό και την Θράκη ημέρα και να Σας προσφωνώ σε μία τελετή αναγόρευσης σε επίτιμο διδάκτορα η οποία συνήθως συνήθως αποτελεί απόδοση τιμής προς τον αναγορευόμενο και όχι στον αναγορεύοντα. Η σημερινή μέρα όμως αποτελεί εξαίρεση. Διότι η Παναγιότης σας τιμά εμάς με την εδώ παρουσία Της. Είσθε ανάμεσά μας εδώ στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Εσείς, η Θειοτάτη Παναγιότητα, ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως και Νέας Ρώμης, ο κάτοχος της Αρχιεπισκοπικής Έδρας του Πρωτόκλητου Αγίου Ανδρέου, ο διακοστός εβδομηκοστός Οικουμενικός Πατριάρχης, ο Ποιμένας 250 εκατομμυρίων Ορθοδόξων Χριστιανών, ο ζωντανός φορέας της παράδοσής μας από τους ρωμαϊκούς και τους βυζαντινούς χρόνους ως τις μέρες μας. Οπως όλα τα πρόσωπα που ήρθησαν σε αυτά τα μυθικά ύψη,
έτσι και Σεις, ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης, έχετε μια ανθρώπινη ιστορία. Γεννηθήκατε στην πονεμένη Ίμβρο. Η θεϊκή αρμονία της φύσης του νησιού Σας, ο κάματος και οι παραδόσεις των κατοίκων, η μεγάλη ευσέβεια της οικογενείας Σας, ενίσχυσαν μια εγγενή, θρησκευτικότητα, μια βιωμένη συνείδηση της Σοφίας του Θεού. Αυτό, σε συνδυασμό με την αρχική καθοδήγηση των ιερωμένων της ιδιαίτερης πατρίδας Σας και μετέπειτα των διδασκάλων Σας, στις λαμπρές σπουδές Σας στην Χάλκη, στη Ρώμη, στην Ελβετία και στο Μόναχο, όπου αποδείξατε ότι στις σπάνιες αρετές Σας, εκτός από πίστη και θρησκευτικότητα, συγκαταλέγονται η ισχυρή διάνοια και η απέραντη αγάπη προς τον συνάνθρωπο, Σας οδήγησε επάξια στον Πατριαρχικό Θρόνο. Σε εποχές δύσκολες, το έργο, το οποίο έχετε επιτελέσει έως σήμερα είναι υπεράνθρωπα μεγάλο και ουσιαστικό, ενώ ακόμα και αποσπασματική αναφορά σε αυτό θα χρειαζόταν πολλές ώρες. Σε τι να προλάβει να αναφερθεί κανείς στο πλαίσιο μιας τελετής; Σε ελάχιστα στοιχεία θα έχουμε την ευκαιρία να αναφερθούμε στη συνέχεια κατά την ανάγνωση του επαίνου γνωρίζοντας ότι ο περιορισμένος χρόνος της τελετής αδικεί κατάφορα το σημαντικότατο παγκόσμιο έργο Σας. Παναγιώτατε, Ζούμε σε μία εποχή, όπου η άκριτη ανάπτυξη, ο καταναλωτισμός και η συγκέντρωση πλούτου αποτελούν, παγκόσμια και για
πολλούς, τον χωρίς στοχασμό ύψιστο στόχο, την ίδια στιγμή που υπάρχουν συνάνθρωποι μας και κυρίως παιδιά τα οποία χάνουν την ζωή τους από την δίψα και την πείνα. Όπου στο όνομα της ανάπτυξης ή της διαφορετικότητας, ακόμα και αυτής των θρησκειών, καταλύονται ηθικές και φυσικές αρχές και επέρχονται συρράξεις με καταστροφές υλικές και πνευματικές. Όπου βία, εξαθλίωση και ασθένειες θερίζουν έθνη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι πολεμικές επιχειρήσεις σε πολλά μέρη του κόσμου που πλήττουν αδιάκριτα και με απάνθρωπη αγριότητα άνδρες και γυναίκες, αθώα παιδιά και ανήμπορους ηλικιωμένους. Αλλά και οι δήθεν αναίμακτοι οικονομικοί πόλεμοι τα αποτελέσματα των οποίων βιώνουμε σήμερα με την οικονομική κρίση στη χώρα μας και σε άλλες περιοχές του πλανήτη δεν παύουν να αποτελούν παράγωγα απληστίας για πλούτο και εξουσία. Μία άλογη καθ όλα συμπεριφορά του ανθρώπου με συνεχώς αυξανόμενα καταστροφικά αποτελέσματα που στρέφεται εναντίον του ιδίου αλλά και αυτού που μας εμπιστεύτηκαν οι επόμενες γενιές του περιβάλλοντος που σε αυτό ζει δραστηριοποιείται και μεγαλώνει τα παιδιά του. Σεις, Παναγιώτατε, Είστε αυτό ακριβώς που προσδιορίζει ο τίτλος σας, Οικουμενικός. Πιστός στο δόγμα της Αγάπης, που δεν γνωρίζει σύνορα, αγωνίζεστε για την συνεννόηση και καταλλαγή, όχι μόνο μεταξύ των Χριστιανικών δογμάτων, αλλά και μεταξύ των άλλων μονοθεϊστικών θρησκειών, ώστε να συμβάλετε στην αλληλοκατανόηση των λαών και των θρησκειών
με σκοπό την επίτευξη της παγκόσμιας ειρήνης. Ως θεματοφύλακας δε της ενότητας του Ορθοδόξου Κόσμου εργάζεσθε για την ειρήνευση και ευστάθεια των απανταχού της γης ορθοδόξων εκκλησιών. Αλλά όχι μόνον, ακόμα και πριν την ανάδειξή Σας σε Οικουμενικό Πατριάρχη, έχοντας εύστοχα εντοπίσει το γεγονός ότι η καταστροφή του περιβάλλοντος αποτελεί ύβριν, δηλαδή αμαρτία, και ρήξη της αρμονίας του κόσμου, η οποία θα επιφέρει μεγάλα δεινά στους ανθρώπους, αναδείξατε το θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος ως έναν από τους βασικούς στόχους του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Έχετε κυριολεκτικά οργώσει την οικουμένη στην προσπάθειά Σας να διδάξετε και να ευαισθητοποιήσετε την ανθρωπότητα σε αυτό το φλέγον θέμα. Έχετε οργανώσει και συμμετάσχει σε συνέδρια και δράσεις, έχετε συγγράψει εκτεταμένα. Δικαίως έχετε γίνει παγκοσμίως γνωστός ως «ο πράσινος Πατριάρχης». Είμαι σίγουρος ότι την επόμενη εβδομάδα στην παγκόσμια συνδιάσκεψη των ηγετών του κόσμου για την κλιματική αλλαγή Εσείς και το έργο Σας θα έχετε ιδιαίτερη θέση στη καρδία και το νου όλων. Παναγιώτατε, η παρουσία σας στη Θράκη και η αναγόρευση Σας ως επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού των Παρευξεινίων Χωρών του ΔΠΘ εμπεριέχει ένα εξαιρετικά συμβολικό χαρακτήρα. Μικρή η τιμή που σήμερα Σας αποδίδετε, μπροστά στους αμέτρητους τιμητικούς τίτλους που έχετε αποκτήσει μέχρι τώρα. Πιστεύω όμως ότι σήμερα υπάρχει
ένας συμβολισμός. Το Τμήμα αυτό μελετάει με ιδιαίτερη επιτυχία την γλώσσα τον πολιτισμό και την ιστορία ενός ευρύτερου γεωγραφικά χώρου πέρα από τα εθνικά σύνορα που τα ορίζουν οι άνθρωποι και τα συμφέροντα. Όπως η ανθρωπότητα που είναι ενιαία, όπως η Αγάπη του Πατριάρχη που είναι ενιαία, και διαπερνά τα σύνορα και τις εθνότητες, τα διαπερνά αντίστοιχα η γνώση και η επιστήμη και ο πολιτισμός. Το Τμήμα μελετά αυτόν τον παρευξείνιο χώρο που συμβίωσαν λίγο-πολύ απρόσκοπτα επί χιλιετίες πολλοί λαοί, ενώ συγχρόνως ο ίδιος χώρος υπήρξε σημαντικότατη εστία του ελληνικού πολιτισμού και της ορθοδοξίας. Η δημιουργία εθνικών κρατών τον δέκατο ένατο αιώνα διέρρηξε βίαια την συνύπαρξη αυτή, με τις μειονότητες να υποφέρουν πολύ και σε πολλά μέρη υποφέρουν ακόμα, με συχνά ακραίες αντιπαραθέσεις. Αυτόν τον χώρο προσπαθούν τα μέλη του Πανεπιστημίου μας να ερευνήσουν στη διαχρονία αλλά και στον παρόν, να βάλουν το λιθαράκι τους στην συνεργασία μεταξύ των ομοειδών επιστημόνων από τις παρευξείνιες χώρες, στην ανταλλαγή σκέψεων και τελικά στη συνεννόηση, η οποία ελπίζουμε και ευχόμαστε να μεταδοθεί ως ήθος και παιδεία στους λαούς που κατοικούν στην περιοχή αυτή. Στην περιοχή του μύθου, της περιπλάνησης, του ξεριζωμού. Και Σεις, λόγῳ της Χριστιανικής Αγάπης, αλλά και από την εμπειρία σας ως μειονοτικού πολίτη μιας χώρας, όπου άκμασε ο ελληνισμός, όπου οι μειονότητες έντονα συρρικνώθηκαν, έχετε
ιδιαίτερη ευαισθησία σε αυτό το θέμα, την οποία αποδεικνύετε καθημερινά, με λόγια και έργα. Ευαισθησία, την οποία σιγά-σιγά αποκτούμε κι εμείς στο χώρο μας, από την πλευρά της πλειοψηφίας. Αγαπητοί προσκεκλημένοι Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι ο Οικουμενικός Θρόνος, ο Θρόνος τον οποίο ελάμπρυναν ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, δεν είναι απόμακρος και απρόσιτος για τον κάθε ορθόδοξο σήμερα. Για την ακρίβεια δεν είναι μακρινός και απρόσιτος για κανέναν. Ο Παναγιώτατος όχι μόνο γνωρίζει και φροντίζει το ποίμνιό του, αλλά προστρέχει και προσεύχεται για κάθε άνθρωπο, ανεξάρτητα από το έθνος, τη θρησκεία ή το φύλο του. Παναγιώτατε, Έχετε δείξει πολλές φορές την φιλία και την αγάπη Σας προς το Πανεπιστήμιό μας, και ήδη στο παρελθόν δεχθήκατε να γίνεται φίλος και επίτιμος διδάκτοράς του. Δεχθείτε Σας παρακαλώ σήμερα αυτήν την μικρή προσφορά αγάπης και θαυμασμού εκ μέρους μας, και Σας παρακαλούμε σταθείτε, όπως πάντα, δίπλα μας. Παναγιώτατε, Πατέρα και Δέσποτα Εύχομαι να συνεχίσετε να είστε γερός και να λαμπρύνετε την Ορθοδοξία. Εύχομαι να συνεχίσετε με την ίδια δύναμη να παλεύετε για την δικαιοσύνη και την ειρήνη στον κόσμο, να είστε
το σημείο αναφοράς μας, το παράδειγμα στους αγώνες μας για να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο, ο κυβερνήτης μας, η ελπίδα και ο φάρος μας, αλλά και το απάνεμο λιμάνι μας. Ευλογείστε μας