Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η, Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 0 7

ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η, Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 0 7 ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 1

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α 1. Εισαγωγή 3 Παραδοχές Περιορισµοί Μελέτης 2. Συνολική Πορεία Ελληνικού Εξωτερικού Εµπορίου 6 2.1. Εµπορικό Ισοζύγιο 2003-2006 6 2.2. Γεωγραφική ιάρθρωση των Ελληνικών Εξαγωγών 7 2.3. Κλαδική ιάρθρωση των Ελληνικών Εξαγωγών 8 2.4. Η κατάταξη των Ελληνικών Εξαγωγών σε σχέση µε άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες 9 3. Σηµαντικότερα Εθνικά Στοιχεία ανά Περιφέρεια 9 3.1. Ελληνικές εισαγωγές ανά Περιφέρεια 10 3.2. Ελληνικές εξαγωγές ανά Περιφέρεια 11 3.3. Εµπορικό Ισοζύγιο ανά Περιφέρεια 11 3.4. Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν ανά Περιφέρεια και συµµετοχή Εξαγωγών 12 4. Συνοπτική Ανάλυση των Περιφερειών 14 4.1. Περιφέρεια Αττικής 14 4.2. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας 15 4.3. Περιφέρεια Πελοποννήσου 16 4.4. Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης 17 4.5. Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας 18 4.6. Περιφέρεια Θεσσαλίας 19 4.7. Περιφέρεια υτικής Μακεδονίας 20 4.8. Περιφέρεια υτικής Ελλάδας 21 4.9. Περιφέρεια Κρήτης 22 4.10. Περιφέρεια Ηπείρου 23 4.11. Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου 24 4.12. Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 25 4.13. Περιφέρεια Ιoνίων Νήσων 26 5. Συνοπτική Παρουσίαση Στοιχείων ανά Νοµό 27 6. Συµπεράσµατα - Προτάσεις 29 7. Παράρτηµα - Πίνακες 30 ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 2

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ανάλυση της πορείας του εξωτερικού εµπορίου της Ελλάδας γίνεται συνήθως σε εθνικό επίπεδο, εξετάζοντας τους κλάδους και τις χώρες προορισµού στο σύνολο της χώρας, χωρίς αναφορά στοιχείων ανά νοµό και περιφέρεια. Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (ΕΣΥΕ) συγκεντρώνει τα στοιχεία των εισαγωγών και εξαγωγών από κάθε νοµό της χώρας από δύο πηγές, τα τελωνεία και τις δηλώσεις Intrastat, ενώ δηµοσιοποιεί τα εν λόγω στοιχεία µόνο για το σύνολο της χώρας. Ο Σύνδεσµος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος πήρε την πρωτοβουλία και επεξεργάστηκε όσα από τα παραπάνω στοιχεία είναι διαθέσιµα για την περίοδο 2003-2006, προκειµένου να οµαδοποιηθούν και να χρησιµοποιηθούν για την ανάλυση του εξωτερικού εµπορίου της χώρας µας ανά γεωγραφική περιφέρεια. Η εν λόγω ανάλυση εξετάζει το εξωτερικό εµπόριο της Ελλάδας ανά νοµό και περιφέρεια, δίνοντας τη δυνατότητα ανάλυσης των εξαγωγών κάθε µίας περιφέρειας ανά κλάδο, προϊόν (2-ψήφιοι κωδικοί) και χώρα προορισµού. Τα ευρήµατα αναδεικνύουν το βαθµό εξωστρέφειας κάθε περιφέρειας, τους κλάδους και τις χώρες-κλειδιά που την υποστηρίζουν, αλλά και το κατά πόσο κάθε περιφέρεια συµµετέχει στη διαµόρφωση του εµπορικού ισοζυγίου της χώρας. Για την εκπόνηση της εν λόγω έρευνας, όπως και σε κάθε ερευνητική διαδικασία, χρειάστηκε να ληφθούν υπόψη κάποιοι περιορισµοί και παραδοχές ανάλυσης. Ήτοι: 1. Η σηµαντική καθυστέρηση στην διαθεσιµότητα των τελικών στοιχείων κυρίως όσον αφορά τα στοιχεία των συναλλαγών της Ελλάδας µε την Ε.Ε. Αξίζει να σηµειωθεί ότι τα εν λόγω στοιχεία είναι προσωρινά από το 2001 και έπειτα, λόγω της καθηµερινής ανανέωσης και διόρθωσης των στοιχείων. Από την άλλη µεριά τα στοιχεία τα οποία αφορούν στις συναλλαγές της Ελλάδας µε τρίτες χώρες είναι οριστικά µέχρι και το 2006. 2. Ο τόπος καταγραφής των προϊόντων στις συναλλαγές µε τρίτες χώρες. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το αρµόδιο τελωνείο διασάφησης των εµπορευµάτων είναι κατά κανόνα το αρµόδιο τελωνείο που έχει την εποπτεία του τόπου όπου είναι εγκατεστηµένος ο εξαγωγέας ή όπου τα εµπορεύµατα συσκευάζονται ή φορτώνονται για τη µεταφορά της εξαγωγής. Παρατίθεται αυτούσιο το κείµενο το οποίο µας εστάλη από την ιεύθυνση Τελωνείων για το εν λόγω θέµα µε αρ. Πρωτοκόλλου Τ 5212/406/Α0019. Σύµφωνα µε το Άρθρο 161, παρ. 5 του Κανονισµού 2913/92 περί Κοινοτικού Τελωνειακού Κώδικα, η διασάφηση εξαγωγής πρέπει να κατατίθεται στο Τελωνείο που είναι αρµόδιο για την εποπτεία του τόπου όπου είναι εγκατεστηµένος ο εξαγωγέας ή όπου τα εµπορεύµατα συσκευάζονται ή φορτώνονται για τη µεταφορά της εξαγωγής. Θεωρείται επιβεβληµένο να διευκρινιστεί η έννοια της φόρτωσης για τη µεταφορά εξαγωγής σε σχέση µε τον τρόπο µεταφοράς που θα επιλέξει ο εξαγωγέας. Ειδικότερα: Για εµπορεύµατα που εξάγονται από το τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. µε φορτηγό αυτοκίνητο ως φόρτωση για τη µεταφορά εξαγωγής θεωρείται η φόρτωση του εµπορεύµατος στο φορτηγό Για εµπορεύµατα που εξάγονται από το τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. µε πλοίο ως φόρτωση για τη µεταφορά εξαγωγής θεωρείται η φόρτωση του εµπορεύµατος στο πλοίο, εφόσον του εµπορεύµατος αυτού η τελική συσκευασία εξαγωγής είναι εµπορευµατοκιβώτιο που σφραγίζεται πλήρες στο Τελωνείο του λιµένος αναχώρησης του πλοίου ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 3

Για εµπορεύµατα που εξάγονται από το τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. µε αεροπλάνο ως φόρτωση για τη µεταφορά εξαγωγής θεωρείται η φόρτωση του εµπορεύµατος στο αεροπλάνο Σύµφωνα µε τον παραπάνω Κανονισµό, ένα τελωνείο είναι αρµόδιο για αποδοχή διασάφησης εξαγωγής συγκεκριµένου εξαγωγέα όταν αυτός: έχει την εγκατάσταση του στην περιοχή της κατά τόπον αρµοδιότητας του Τελωνείου ή συσκευάζει τα εµπορεύµατα για µεταφορά (σε εµπορευµατοκιβώτια) στην περιοχή της κατά τόπον αρµοδιότητας του Τελωνείου ή φορτώνει για την µεταφορά προς εξαγωγή τα εµπορεύµατα στο τελικό µέσο µεταφοράς (φορτηγό, πλοίο ή αεροπλάνο) στην περιοχή της κατά τόπον αρµοδιότητας του Τελωνείου Επιπλέον διευκρινίζεται ότι όταν ένας εξαγωγέας φορτώνει από διάφορα σηµεία της Ελλάδας στο ίδιο φορτηγό δικά του εµπορεύµατα, οι διατυπώσεις εξαγωγής θα πραγµατοποιούνται στο αρµόδιο τελωνείο του τόπου της τελευταίας φόρτωσης. Εξυπακούεται ότι στην περίπτωση πολλών εξαγωγέων που φορτώνουν στο ίδιο φορτηγό, οι διατυπώσεις εξαγωγής θα πραγµατοποιούνται για κάθε έναν εξαγωγέα χωριστά στο αρµόδιο τελωνείο του τόπου φόρτωσης των εµπορευµάτων του. Εξαιρέσεις από τον παραπάνω κανόνα έχουν προβλεφθεί µε τα άρθρα 790 «λόγους ιοικητικής Οργάνωσης» και 791 «για δεόντως αιτιολογηµένους λόγους» του Καν. 2454/93 των ιατάξεων Εφαρµογής του Κοινοτικού Τελωνειακού Κώδικα. Το άρθρο 791 εφαρµόζεται από τα Τελωνεία σε εξαιρετικές ή απρόβλεπτες περιπτώσεις, ύστερα από σχετικό αίτηµα του εξαγωγέα στο οποίο θα αναφέρεται µε ακρίβεια ο λόγος µη εφαρµογής του άρθρου 161 παρ. 5 του Κανονισµού 2913/92 γνωρίζοντας µας σχετικά. 3. Σηµειώνεται ότι η ΕΣΥΕ επικαιροποιεί τα στοιχεία της σε καθηµερινή βάση. Ως αποτέλεσµα, τα ανά τακτά χρονικά διαστήµατα δηµοσιοποιηµένα στοιχεία της ΕΣΥΕ (δελτία τύπου) για το σύνολο του εξωτερικού εµπορίου της Ελλάδας παρουσιάζουν µικροδιαφορές µε αυτά που προκύπτουν από την ανάλυση ανά νοµό (βλέπε συνολικά νούµερα που αναφέρονται στην εν λόγω µελέτη σελ. 6, Πίνακας 2.1.1). 4. Επίσης θα πρέπει να σηµειωθεί ότι τα αναφερόµενα στην παρούσα µελέτη στοιχεία πιθανόν να παρουσιάζουν αποκλίσεις σε σχέση µε αναλύσεις συνολικού εξωτερικού εµπορίου που κατά καιρούς έχει δηµοσιεύσει ο ΣΕΒΕ, καθώς στις αναλύσεις αυτές συνήθως χρησιµοποιούνται στοιχεία της Eurostat, ενώ στην προκειµένη περίπτωση χρησιµοποιήθηκαν στοιχεία της ΕΣΥΕ (πλην περιπτώσεων όπου αναφέρεται διαφορετικά). 5. Κατά την ανάλυση ελήφθησαν, επίσης, υπόψη και οι εξής παραδοχές: εν περιλαµβάνεται καταγραφή των Υπηρεσιών κάθε είδους, καθώς όπως προκύπτει και από το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών αυτές καταγράφονται σε ξεχωριστό λογαριασµό και όχι στο Εµπορικό Ισοζύγιο Περιλαµβάνεται καταγραφή των Πετρελαιοειδών (Καυσίµων). Η παράµετρος αυτή τονίζεται, καθώς η συγκεκριµένη κατηγορία συµµετέχει σε µεγάλο βαθµό στη διαµόρφωση της πορείας του Ελληνικού εξωτερικού εµπορίου, χωρίς να περιλαµβάνεται σε ό,τι γίνεται ευρέως αντιληπτό ως «συνήθη εξαγώγιµα Ελληνικά προϊόντα» ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 4

εν λαµβάνονται υπόψη οι συναλλαγµατικές ισοτιµίες οι οποίες ίσως να επηρεάζουν την διαχρονική εικόνα των στοιχείων, κυρίως όσον αφορά τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία Ο όρος «εξαγωγές» χρησιµοποιείται και για τις ενδοκοινοτικές παραδόσεις χάριν απλούστευσης. Αντίστοιχα ο όρος «εισαγωγές» για τις ενδοκοινοτικές αποστολές. 5. Τέλος, ακολουθήθηκε η παρακάτω σύνθεση των 13 περιφερειών ανά νοµό: o Ανατολική Μακεδονία-Θράκη: ράµα, Καβάλα, Έβρος, Ξάνθη, Ροδόπη o Αττική: Αττική, Υπόλοιπο Αττικής o Στερεά Ελλάδα: Βοιωτία, Εύβοια, Ευρυτανία, Φθιώτιδα, Φωκίδα o Βόρειο Αιγαίο: Λέσβος, Σάµος, Χίος o υτική Ελλάδα: Αιτωλοακαρνανία, Αχαΐα, Ηλεία o υτική Μακεδονία: Γρεβενά, Καστοριά, Κοζάνη, Φλώρινα o Ήπειρος: Άρτα, Θεσπρωτία, Ιωάννινα, Πρέβεζα o Θεσσαλία: Καρδίτσα, Λάρισα, Μαγνησία, Τρίκαλα o Ιόνιοι Νήσοι: Ζάκυνθος, Κέρκυρα, Λευκάδα, Κεφαλληνία o Κεντρική Μακεδονία: Ηµαθία, Θεσσαλονίκη, Κιλκίς, Πέλλα, Πιερία, Σέρρες, Χαλκιδική o Κρήτη: Ηράκλειο, Λασίθι, Ρέθυµνο, Χανιά o Νότιο Αιγαίο: ωδεκάνησα, Κυκλάδες o Πελοπόννησος: Αργολίδα, Αρκαδία, Κόρινθος, Λακωνία, Μεσσηνία Σηµείωση: Γεωγραφικά η Περιφέρεια Αττικής χωρίζεται σε δύο µεγάλες υποενότητες, την περιφέρεια πρωτευούσης και το υπόλοιπο Αττικής. Η περιφέρεια πρωτευούσης περιλαµβάνει το πολεοδοµικό συγκρότηµα της Αθήνας (µαζί µε τον Πειραιά) και οριοθετείται από τον Σαρωνικό κόλπο και τα βουνά της Πάρνηθας, του Υµηττού και της Πεντέλης, που ορίζουν το λεκανοπέδιο Αττικής. Η έκταση της περιφέρειας πρωτευούσης είναι 427 τ.χλµ, καλύπτει το 11,2% της συνολικής έκτασης της Περιφέρειας Αττικής και διαρκώς αυξάνει τα τυπικά της όρια εκτός περιοχής λεκανοπεδίου. Το υπόλοιπο Αττικής καλύπτει το µεγαλύτερο µέρος της έκτασης της Περιφέρειας Αττικής. Ειδικότερα, έχει έκταση 3.381 τ.χλµ και καλύπτει το 88,8% της συνολικής έκτασης της Περιφέρειας. Χωρίζεται στην δυτική, βόρεια και ανατολική Αττική και το υπόλοιπο της νοµαρχίας Πειραιά όπου ανήκουν από διοικητικής άποψης η Σαλαµίνα, η Αίγινα, η Ύδρα, ο Πόρος, οι Σπέτσες, τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, καθώς και η επαρχία Τροιζηνίας που βρίσκεται στην Πελοπόννησο. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 5

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ 2.1. Εξωτερικό Εµπόριο και Εµπορικό Ισοζύγιο της Ελλάδας, 2003-2006 Οι ελληνικές εξαγωγές κατέγραψαν συνεχόµενη αύξηση καθ όλη τη διάρκεια της εξεταζόµενης περιόδου 2003-2006, σηµειώνοντας µέση ετήσια αύξηση κατά 11,22%. Πιο συγκεκριµένα, οι ελληνικές εξαγωγές υπολογίστηκαν για το 2006 σε 16,5 δισ. ευρώ, καταγράφοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 17,59%. Το εµπορικό ισοζύγιο για την χώρα µας παραµένει ελλειµµατικό, αλλά αξίζει να σηµειωθεί ότι παρά τη µείωση που σηµείωσε το 2005, αυξήθηκε εκ νέου το 2006 καταλήγοντας στα 34,2 δισ. ευρώ αντικατοπτρίζοντας τη συγκριτικά µεγαλύτερη αύξηση των ελληνικών εισαγωγών. Οι εισαγωγές της χώρας µας αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 15,48% και διαµορφώθηκαν στα 50,74 δισ. ευρώ. Το ποσοστό των εξαγωγών προς τις εισαγωγές για το 2006 βελτιώθηκε και ανήλθε σε 32,55%, το µεγαλύτερο ποσοστό της εξεταζόµενης περιόδου 2003-2006, αλλά χαµηλότερο από αυτό των αµέσως προηγούµενων ετών (2001-2). Πίνακας 2.1.1. Το ελληνικό εξωτερικό εµπόριο, σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 ΜΕΤ Ελληνικές Εισαγωγές 40.299.530.693 42.390.759.060 43.941.849.705 50.745.494.786 7,99% ετήσια µεταβολή 5,19% 3,66% 15,48% Ελληνικές Εξαγωγές 12.007.041.597 12.357.271.161 14.045.978.896 16.517.242.395 11,22% ετήσια µεταβολή 2,92% 13,67% 17,59% Συνολικό Εµπόριο 52.306.572.290 54.748.030.221 57.987.828.601 67.262.737.181 8,74% ετήσια µεταβολή 4,67% 5,92% 15,99% Εµπορικό Ισοζύγιο -28.292.489.096-30.033.487.899-29.895.870.809-34.228.252.391 6,55% Εξαγωγές / Εισαγωγές 29,79% 29,15% 31,96% 32,55% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση) Σχεδιάγραµµα 2.1.2 Η πορεία του ελληνικού εξωτερικού εµπορίου, 2003-2006 60.000.000.000 33% 50.000.000.000 Ελληνικές Εισαγωγές Ελληνικές Εξαγωγές Εξαγωγές / Εισαγωγές 31,96% 50.745.494.786 32,55% 32% 40.000.000.000 40.299.530.693 42.390.759.060 43.941.849.705 31% 30.000.000.000 29,79% 30% 20.000.000.000 29,15% 12.007.041.597 12.357.271.161 14.045.978.896 16.517.242.395 29% 10.000.000.000 28% 0 2003 2004 2005 2006 27% ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 6

2.2. Γεωγραφική ιάρθρωση των Ελληνικών Εξαγωγών (ανά χώρα προορισµού) Όπως προκύπτει από την ανάλυση των εξαγωγών της χώρας µας ανά χώρα για την εξεταζόµενη περίοδο, το µεγαλύτερο µερίδιο συνεχίζει να κατευθύνεται στη Γερµανία 11,35% παρουσιάζοντας ωστόσο µικρή διαφορά από την δεύτερη χώρα προορισµού των ελληνικών εξαγωγών, την Ιταλία, η οποία κατέλαβε µερίδιο 11,27%. Και οι δύο χώρες παρουσίασαν τόσο µέση ετήσια όσο και ετήσια αύξηση µε την Ιταλία ωστόσο να παρουσιάζει µεγαλύτερη ετήσια αύξηση (26,17%) σε σχέση µε τη Γερµανία (7,17%). Ακολουθούν, η Βουλγαρία, το Ην. Βασίλειο, η Κύπρος και η Τουρκία µε µερίδια 6,37%, 5,98%, 5,39% και 5,13%, αντίστοιχα. Αξίζει να σηµειωθεί, ότι στις προαναφερθείσες 6 χώρες κατευθύνεται το 45,5% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Πίνακας 2.2.1. Ελληνικές εξαγωγές ανά χώρα, σε ευρώ Α/Α 2003 2004 2005 2006 Μερίδιο 2006 ΜΕΤ ΕΤ 1 Γερµανία 1.626.056.289 1.619.679.920 1.748.774.001 1.874.193.219 11,35% 4,85% 7,17% 2 Ιταλία 1.339.838.452 1.240.358.408 1.475.137.963 1.861.149.229 11,27% 11,58% 26,17% 3 Βουλγαρία 731.881.308 779.589.498 817.043.992 1.051.907.364 6,37% 12,85% 28,75% 4 Ην. Βασίλειο 894.937.971 931.059.815 942.941.444 988.253.756 5,98% 3,36% 4,81% 5 Κύπρος 550.884.253 580.942.811 725.007.264 890.774.718 5,39% 17,37% 22,86% 6 Τουρκία 470.277.960 554.977.699 754.056.860 847.994.781 5,13% 21,72% 12,46% 7 Γαλλία 519.638.729 521.129.066 580.226.620 731.143.982 4,43% 12,06% 26,01% 8 Η Π Α 674.339.439 651.939.402 736.269.569 725.842.262 4,39% 2,48% -1,42% 9 Ισπανία 453.306.761 414.828.096 500.023.607 666.651.109 4,04% 13,72% 33,32% 10 Ρουµανία 306.505.717 383.399.735 408.859.258 595.841.996 3,61% 24,80% 45,73% 11 Αλβανία 311.065.661 344.529.050 348.068.787 373.673.982 2,26% 6,30% 7,36% 12 ΠΓ Μ 313.057.160 310.273.428 327.227.983 373.338.153 2,26% 6,05% 14,09% 13 Ολλανδία 322.042.867 330.691.054 336.751.470 358.400.249 2,17% 3,63% 6,43% 14 Ρωσία 285.043.298 268.102.024 275.706.149 319.714.503 1,94% 3,90% 15,96% 15 Ισραήλ 103.971.623 97.317.490 107.896.795 232.266.486 1,41% 30,72% 115,27% 16 Λιβύη 69.920.561 169.669.604 161.570.946 221.521.559 1,34% 46,87% 37,10% 17 Βέλγιο 183.386.487 195.062.152 191.705.382 216.410.963 1,31% 5,67% 12,89% 18 Σλοβενία 34.134.783 50.320.062 37.810.865 200.797.418 1,22% 80,52% 431,06% 19 ΗΑΕ 90.730.040 104.037.902 209.733.720 190.292.616 1,15% 28,00% -9,27% 20 Μαυροβούνιο 0 0 108.867.023 189.499.711 1,15% Ν/Α 74,07% 21 Πολωνία 115.120.100 115.331.054 134.985.920 186.516.844 1,13% 17,45% 38,18% 22 Αλγερία 34.969.694 37.770.625 40.034.763 177.202.735 1,07% 71,76% 342,62% Λοιπές Χώρες 2.575.973.276 2.656.315.468 3.077.335.523 3.243.918.649 19,64% 7,99% 5,41% Σύνολο 12.007.082.429 12.357.324.363 14.046.035.904 16.517.306.284 100,00% 11,22% 17,59% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση, ΕΤ = Ετήσια Τάση) Αξίζει να σηµειωθεί ότι η ανάλυση των στοιχείων της ΕΣΥΕ ανά χώρα παρουσιάζει στην άθροιση µικρή απόκλιση σε σχέση µε τα στοιχεία ανά κλάδο. Σε όλη την παρούσα µελέτη, πλην του παραπάνω πίνακα 2.2.1, ακολουθείται η άθροιση των στοιχείων ανά κλάδο. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 7

2.3. Κλαδική ιάρθρωση των Ελληνικών Εξαγωγών Επιχειρώντας µια κλαδική ανάλυση των ελληνικών εξαγωγών, παρατηρούµε ότι η µερίδα του λέοντος ανήκει στον κλάδο των τροφίµων µε ποσοστό 17,25% αφήνοντας τέταρτο πλέον τον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας & ένδυσης που κυριαρχούσε µέχρι το 2004, µε µερίδιο 13,44% για το 2006. εύτερη θέση κατέχει ο κλάδος των χηµικών & πλαστικών και τρίτη ο κλάδος των µετάλλων, µε µερίδια 15,44% και 14,32%, αντίστοιχα. Το 2006 σε ετήσια βάση, σηµαντική αύξηση σηµειώθηκε στις εξαγωγές των πετρελαιοειδών (64,12%,) των µη µεταλλικών ορυκτών (23,07%), των µετάλλων (31,51%) και των µηχανών & συσκευών (24,46%). Αντίθετα, µείωση καταγράφηκε σε ετήσια πάντα βάση, στον κλάδο των ποτών & καπνών (8,75%) και των οχηµάτων (14,24%). Ωστόσο, όλοι οι κλάδοι σηµείωσαν µέση ετήσια αύξηση για την περίοδο 2002-2006 µε εξαίρεση την κλωστοϋφαντουργία & ένδυση (5,48%) και των ποτών & καπνών (5,54%). Πίνακας 2.3.1. Ελληνικές εξαγωγές ανά κλάδο, σε ευρώ Α/Α 2003 2004 2005 2006 Μερίδιο 06 ΜΕΤ ΕΤ 1 Τρόφιµα 2.153.181.944 1.971.670.949 2.522.820.031 2.849.376.516 17,25% 9,79% 12,94% 2 Χηµικά & Πλαστικά 1.713.952.244 1.920.820.716 2.355.507.201 2.550.629.083 15,44% 14,17% 8,28% 3 Μέταλλα 1.367.473.108 1.705.358.940 1.798.090.047 2.364.711.026 14,32% 20,03% 31,51% 4 Κλωστοϋφαντουργία & Ένδυση 2.628.630.901 2.448.841.582 2.219.070.465 2.219.759.371 13,44% -5,48% 0,03% 5 Πετρελαιοειδή 757.585.481 865.757.858 1.322.824.569 2.171.027.193 13,14% 42,04% 64,12% 6 Μηχανές & Συσκευές 1.293.823.887 1.412.437.149 1.454.756.261 1.810.639.582 10,96% 11,85% 24,46% 7 Άλλα 493.674.657 550.354.996 640.402.739 796.685.884 4,82% 17,30% 24,40% 8 Μη µεταλλικά ορυκτά 442.383.963 438.584.062 525.319.112 646.508.748 3,91% 13,48% 23,07% 9 Ποτά & Καπνά 611.264.378 497.730.444 564.599.305 515.186.032 3,12% -5,54% -8,75% 10 Οχήµατα 309.850.996 306.450.635 389.418.426 333.972.676 2,02% 2,53% -14,24% 11 Ξύλο & Χαρτί 235.220.038 239.263.830 253.170.740 258.746.284 1,57% 3,23% 2,20% Σύνολο 12.007.041.597 12.357.271.161 14.045.978.896 16.517.242.395 100,00% 11,22% 17,59% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση, ΕΤ = Ετήσια Τάση) Σηµείωση: Τα επιµέρους προϊόντα που περιλαµβάνει κάθε ένας από τους παραπάνω Κλάδους αναλύονται σε επίπεδο διψήφιων κωδικών Intrastat σε Παράρτηµα στο τέλος της παρούσας µελέτης Ενδιαφέρουσα κρίνεται η ξεχωριστή καταγραφή των Πετρελαιοειδών (Καυσίµων), καθώς η συγκεκριµένη κατηγορία συµµετέχει σε µεγάλο βαθµό στη διαµόρφωση της πορείας του Ελληνικού εξωτερικού εµπορίου, χωρίς να περιλαµβάνεται σε ό,τι γίνεται ευρέως αντιληπτό ως «συνήθη εξαγώγιµα Ελληνικά προϊόντα», και χωρίς να έχει περιφερειακή διάσταση ή χαρακτήρα. Σχεδιάγραµµα 2.3.2. Ελληνικές εξαγωγές µε και χωρίς Πετρελαιοειδή ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 8

2.4. Η κατάταξη των Ελληνικών Εξαγωγών σε σχέση µε άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες Βάσει στοιχείων της Eurostat, οι ελληνικές εξαγωγές βρίσκονται για το 2006 στην 20 η θέση κατάταξης των κοινοτικών (25 χώρες-µέλη) εξαγωγών προς όλο τον υπόλοιπο κόσµο κατέχοντας µερίδιο 0,5%. Παρά την αύξηση τόσο της µέσης ετήσιας όσο και της ετήσιας τάσης των εξαγωγών µας της τάξης του 12,6% και 20,5%, η Ελλάδα παρέµεινε τελευταία όσον αφορά την κατάταξη των 15 χωρών-µελών όπως και το 2005. Την πρώτη θέση στο µερίδιο εξαγωγών της Ε.Ε. για το 2006 κατέχει η Γερµανία µε µερίδιο 24,6% και ακολουθεί η Γαλλία µε 10,9%, ενώ την πρώτη πεντάδα κλείνουν το Ην. Βασίλειο (9,9%), η Ολλανδία (επίσης 9,9%) και η Ιταλία (9,2%). Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, η κατάταξη των Ευρωπαϊκών χωρών µε κριτήριο τη συµµετοχή των εξαγωγών στο ΑΕΠ. Βάσει στοιχείων της Eurostat για το 2006, το Βέλγιο κατέχει την πρώτη θέση µε το ποσοστό να ανέρχεται στο 93%, ακολουθούµενο από τη Σλοβακία και τη Τσεχία µε ποσοστά 75,6% και 66,9%, αντίστοιχα. Η Ελλάδα εµφανίζεται στην προτελευταία θέση µε τις εξαγωγές της να συµµετέχουν στο ΑΕΠ κατά 8,5%. Αξίζει να σηµειωθεί, ωστόσο, ότι η χώρα µας παρουσίασε την τρίτη µεγαλύτερη ετήσια αύξηση της τάξης του 11,8% µετά από την Ουγγαρία και τη Σλοβακία. Πίνακας 2.4.1. Συµµετοχή Εξαγωγών στο ΑΕΠ, ανά χώρα-µέλος της Ε.Ε. 2005 2006 Ετήσια Τάση Βέλγιο 89,50% 93,00% 3,90% Σλοβακία 67,60% 75,60% 11,90% Τσεχία 62,90% 66,90% 6,50% Ουγγαρία 56,90% 66,50% 16,90% Ολλανδία 63,30% 66,40% 4,90% Σλοβενία 55,90% 62,20% 11,40% Εσθονία 55,70% 57,00% 2,40% Λουξεµβούργο 49,00% 54,10% 10,40% Ιρλανδία 54,50% 50,70% -7,00% Λιθουανία 46,00% 47,30% 2,80% Μάλτα 39,10% 43,10% 10,20% Αυστρία 40,00% 42,30% 5,90% Γερµανία 34,10% 37,50% 10,10% Σουηδία 34,30% 36,00% 4,90% Φινλανδία 32,10% 34,30% 6,90% Πολωνία 29,40% 32,40% 10,20% ανία 30,30% 31,50% 3,80% Λετονία 31,80% 30,00% -5,60% Ιταλία 20,80% 21,90% 5,20% Γαλλία 21,30% 21,40% 0,30% Πορτογαλία 19,40% 21,10% 8,80% Ην. Βασίλειο 17,10% 18,50% 8,20% Ισπανία 16,70% 16,40% -2,20% Ελλάδα 7,60% 8,50% 11,80% Κύπρος 7,20% 5,90% -18,40% Σύνολο 29,20% 30,90% 5,70% Πηγή: Eurostat, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 9

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΘΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 3.1. Ελληνικές εισαγωγές ανά Περιφέρεια Οι ελληνικές εισαγωγές, όπως και οι εξαγωγές, χαρακτηρίζονται από µεγάλο συγκεντρωτισµό. Αρκεί µόνο να αναφερθεί ότι το 84,78% των ελληνικών εισαγωγών κατευθύνεται σε δύο περιφέρειες. Πιο συγκεκριµένα, η Περιφέρεια της Αττικής καταλαµβάνει µερίδιο για το 2006 70,64% και η Κεντρική Μακεδονία 14,13%. Οι υπόλοιπες περιφέρειες κατέχουν µόλις το 15,22%, µε την Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα και Θεσσαλία να ακολουθούν τις πρώτες περιφέρειες µε µερίδια, για την ίδια πάντα περίοδο, 5,68%, 3,49% και 1,73%, αντίστοιχα (Παραρτήµατα, Πίνακας 7.1.). Όπως γίνεται αντιληπτό από τον παρακάτω πίνακα οι µόνες περιφέρειες, οι οποίες εµφανίζουν πλεόνασµα για το 2006 είναι η υτική Μακεδονία, το Βόρειο Αιγαίο και το Νότιο Αιγαίο. Αξίζει να αναφερθεί η πορεία της Ανατολικής Μακεδονίας η οποία ενώ µέχρι και το 2005 παρουσίαζε πλεόνασµα, ξαφνικά το 2006 εµφάνισε έλλειµµα της τάξης του 8,91 εκατ. ευρώ. Πίνακας 3.1.1. Εισαγωγές Ελληνικών Περιφερειών, σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 Μερίδιο 06 Ετήσια Τάση Ανατολική Μακεδονία-Θράκη 572.535.814 637.663.273 582.636.397 682.598.151 1,35% 17,16% Αττική 29.391.191.443 30.382.979.021 31.551.226.627 35.848.978.190 70,64% 13,62% Β. Αιγαίο 70.265.130 38.874.322 53.134.710 65.508.218 0,13% 23,29% υτική Μακεδονία 283.874.452 226.694.999 259.314.662 288.275.206 0,57% 11,17% υτική Ελλάδα 255.033.976 274.338.432 330.224.509 451.835.140 0,89% 36,83% Ήπειρος 183.102.053 133.805.155 123.646.533 168.808.319 0,33% 36,52% Θεσσαλία 618.494.963 728.027.589 715.657.359 879.481.958 1,73% 22,89% Ιονίων Νήσων 40.142.100 34.801.874 37.466.844 46.187.854 0,09% 23,28% Κεντρική Μακεδονία 5.251.706.330 5.928.854.072 6.365.851.881 7.172.510.884 14,13% 12,67% Κρήτη 1.115.862.324 947.022.664 318.340.769 391.397.812 0,77% 22,95% Ν. Αιγαίο 76.932.763 75.155.017 94.254.483 93.090.595 0,18% -1,23% Πελοπόννησος 1.431.647.378 1.842.388.975 2.288.536.019 2.884.343.357 5,68% 26,03% Στερεά Ελλάδα 1.008.741.967 1.140.153.667 1.221.558.912 1.772.479.102 3,49% 45,10% Σύνολο 40.299.530.693 42.390.759.060 43.941.849.705 50.745.494.786 100,00% 15,48% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ 3.2. Ελληνικές εξαγωγές ανά Περιφέρεια Τρεις περιφέρειες, η Αττική, η Κεντρική Μακεδονία και η Πελοπόννησος συγκεντρώνουν πάνω από τα τρία τέταρτα (µερίδιο για το 2006: 76,56%) της ελληνικής εξαγωγικής δραστηριότητας, ενώ οι υπόλοιπες δέκα περιφέρειες µοιράζονται το υπόλοιπο 23,44%. Πιο συγκεκριµένα, η Αττική συγκεντρώνει την πλειοψηφία των ελληνικών εξαγωγών καταλαµβάνοντας µερίδιο πάντα για το 2006 της τάξης του 44,87%. Τη δεύτερη θέση στη σχετική κατάταξη κατέχει η Κεντρική Μακεδονία µε µερίδιο 21,63%, ενώ ακολουθεί η Πελοπόννησος µε 10,06%. Οι επόµενες τρεις περιφέρειες κατέχουν ποσοστά γύρω στο 5% η καθεµία, Στερεά Ελλάδα µε µερίδιο 5,96%, Θεσσαλία µε 4,83% και Ανατολική Μακεδονία-Θράκη µε 4,08% (Παραρτήµατα, Πίνακας 7.2). ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 10

Πίνακας 3.2.1. Εξαγωγές Ελληνικών Περιφερειών, σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 Μερίδιο 06 Ετήσια Τάση Ανατολική Μακεδονία-Θράκη 655.228.931 647.624.243 701.568.329 673.682.396 4,08% -3,97% Αττική 4.897.582.740 5.179.297.950 5.839.242.163 7.411.824.063 44,87% 26,93% Β. Αιγαίο 71.374.302 58.877.401 79.463.024 114.725.496 0,69% 44,38% υτική Μακεδονία 300.603.159 286.915.576 301.102.077 346.334.508 2,10% 15,02% υτική Ελλάδα 285.510.701 249.832.482 308.148.844 326.799.982 1,98% 6,05% Ήπειρος 119.897.720 124.967.310 119.928.550 128.629.178 0,78% 7,25% Θεσσαλία 606.970.562 555.501.389 645.640.071 797.280.507 4,83% 23,49% Ιονίων Νήσων 21.789.914 15.766.559 32.365.102 24.310.929 0,15% -24,89% Κεντρική Μακεδονία 3.286.237.416 3.417.897.336 3.451.285.323 3.572.484.676 21,63% 3,51% Κρήτη 216.576.766 164.877.179 306.150.602 357.073.613 2,16% 16,63% Ν. Αιγαίο 36.703.270 36.816.241 46.736.427 119.064.617 0,72% 154,76% Πελοπόννησος 910.006.817 1.010.864.034 1.421.273.121 1.661.391.264 10,06% 16,89% Στερεά Ελλάδα 598.559.299 608.033.461 793.075.263 983.641.166 5,96% 24,03% Σύνολο 12.007.041.59712.357.271.161 14.045.978.89616.517.242.395 100,00% 17,59% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ 3.3. Εµπορικό Ισοζύγιο ανά Περιφέρεια Πλεόνασµα του εµπορικού ισοζυγίου για το 2006 εµφανίζουν µόνο οι εξής περιφέρειες: υτική Μακεδονία, Βόρειο Αιγαίο και Νότιο Αιγαίο. Η Ανατολική Μακεδονία - Θράκη είναι η µοναδική περιφέρεια η οποία ενώ µέχρι και το 2005 εµφάνιζε πλεονασµατικό εµπορικό ισοζύγιο, το 2006 το ισοζύγιο της εµφανίστηκε ελλειµµατικό. Πίνακας 3.3.1. Εµπορικό Ισοζύγιο Ελληνικών Περιφερειών, σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 Ανατολική Μακεδονία-Θράκη 82.693.117 9.960.970 118.931.932-8.915.755 Αττική -24.493.608.703-25.203.681.071-25.711.984.464-28.437.154.127 Β. Αιγαίο 1.109.172 20.003.079 26.328.314 49.217.278 υτική Μακεδονία 16.728.707 60.220.577 41.787.415 58.059.302 υτική Ελλάδα 30.476.725-24.505.950-22.075.665-125.035.158 Ήπειρος -63.204.333-8.837.845-3.717.983-40.179.141 Θεσσαλία -11.524.401-172.526.200-70.017.288-82.201.451 Ιονίων Νήσων -18.352.186-19.035.315-5.101.742-21.876.925 Κεντρική Μακεδονία -1.965.468.914-2.510.956.736-2.914.566.558-3.600.026.208 Κρήτη -899.285.558-782.145.485-12.190.167-34.324.199 Ν. Αιγαίο -40.229.493-38.338.776-47.518.056 25.974.022 Πελοπόννησος -521.640.561-831.524.941-867.262.898-1.222.952.093 Στερεά Ελλάδα -410.182.668-532.120.206-428.483.649-788.837.936 Σύνολο -28.292.489.096-30.033.487.899-29.895.870.809-34.228.252.391 Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 11

3.4. Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ανά Περιφέρεια και συµµετοχή των Εξαγωγών σε αυτό Λόγω της µη ύπαρξης διαθέσιµων στοιχείων από την ΕΣΥΕ για το 2006 παρατίθεται πίνακας µε τα στοιχεία της περιόδου 2003-2005. Το µεγαλύτερο µέρος του ΑΕΠ, όπως άλλωστε και των εξαγωγών, παράγεται κυρίως (61,71%) από τις περιφέρειες της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας, (στοιχεία 2005). Όσον αφορά στις υπόλοιπες περιφέρειες παρατηρείται ότι η σειρά κατάταξης αλλάζει ως προς αυτήν των εξαγωγών µε την Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα, την Κρήτη και την Πελοπόννησο να ακολουθούν τις δύο πρώτες περιφέρειες. Όσον αφορά στο κατά κεφαλή ΑΕΠ για το ίδιο πάντα έτος, το υψηλότερο καταγράφεται στην Αττική για να ακολουθήσουν το Νότιο Αιγαίο και η Στερεά Ελλάδα. Στον αντίποδα, το χαµηλότερο κατά κεφαλή ΑΕΠ καταγράφεται στην υτική Ελλάδα και στην περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης. Πίνακας 3.4.1. Περιφερειακή συµµετοχή στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της Ελλάδας 2003 2004 2005 Αττική 47,16% 47,50% 47,87% Κεντρική Μακεδονία 13,81% 13,88% 13,84% Θεσσαλία 5,31% 5,21% 5,21% Στερεά Ελλάδα 5,30% 5,13% 5,15% Κρήτη 5,10% 5,15% 5,07% Πελοπόννησος 4,48% 4,40% 4,35% υτική Ελλάδα 4,33% 4,24% 4,21% Ανατολική Μακεδονία-Θράκη 3,69% 3,67% 3,65% Νότιο Αιγαίο 3,29% 3,29% 3,27% Ήπειρος 2,34% 2,46% 2,43% υτική Μακεδονία 2,06% 1,97% 1,88% Ιονίων Νήσων 1,79% 1,79% 1,78% Β. Αιγαίο 1,34% 1,31% 1,29% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ Η συµµετοχή των εξαγωγών στο περιφερειακό ΑΕΠ αποτυπώνει το βαθµό εξωστρέφειας κάθε Περιφέρειας, αντανακλώντας, σε µεγάλο βαθµό, την οργάνωση και διάρθρωση της τοπικής παραγωγής. Έτσι, παρατηρούµε ότι οι εξαγωγές προϊόντων φαίνεται να έχουν συγκριτικά µεγαλύτερη σηµασία για την Κεντρική Μακεδονία και την Πελοπόννησο, και δευτερευόντως, για την Ανατολική Μακεδονία Θράκη και τη υτική Μακεδονία. εδοµένου ότι στις εξαγωγές της Πελοποννήσου (όπως αναλύεται παρακάτω), παρουσιάζεται πρόσφατα (2005-6) δυσανάλογα µεγάλη συµµετοχή των Πετρελαιοειδών, και εξαιρώντας την περιφέρεια αυτή από τη σχετική ανάλυση, θα µπορούσαµε να θεωρήσουµε ότι, στην ουσία, ο ρόλος των εξαγωγών προϊόντων είναι ιδιαίτερα βαρύνων στη Βόρειο Ελλάδα. Η εξήγηση βρίσκεται, πιθανόν, στο γεγονός ότι η Μακεδονία και η Θράκη βασίζουν το ΑΕΠ τους στον πρωτογενή τοµέα και τη µεταποίηση (βασικές παράµετροι διαµόρφωσης του εµπορικού ισοζυγίου), σε αντίθεση µε άλλες ελληνικές περιφέρειες (συµπεριλαµβανοµένης της Αττικής και της Στερεάς Ελλάδας), όπου η συµµετοχή αυτή αµβλύνεται από τον αυξηµένο ρόλο των Υπηρεσιών και του Τουρισµού. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 12

Πίνακας 3.4.2. Συµµετοχή Εξαγωγών στο ΑΕΠ, ανά Ελληνική Περιφέρεια 2003 2004 2005 ΜΕΤ ΕΤ Ανατολική Μακεδονία-Θράκη 9,04% 8,31% 8,42% -3,48% 1,42% Αττική 5,28% 5,13% 5,35% 0,61% 4,32% Β. Αιγαίο 2,70% 2,12% 2,71% 0,02% 27,89% υτική Μακεδονία 7,40% 6,86% 7,00% -2,74% 2,16% υτική Ελλάδα 3,35% 2,77% 3,21% -2,13% 16,02% Ήπειρος 2,60% 2,39% 2,16% -8,93% -9,72% Θεσσαλία 5,82% 5,01% 5,44% -3,35% 8,50% Ιονίων Νήσων 0,62% 0,41% 0,80% 13,18% 92,51% Κεντρική Μακεδονία 12,10% 11,58% 10,93% -4,98% -5,61% Κρήτη 2,16% 1,50% 2,65% 10,67% 75,93% Ν. Αιγαίο 0,57% 0,53% 0,63% 5,06% 18,95% Πελοπόννησος 10,32% 10,79% 14,33% 17,84% 32,86% Στερεά Ελλάδα 5,75% 5,58% 6,75% 8,38% 21,12% Σύνολο 6,11% 5,81% 6,16% 0,40% 5,98% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ Σηµειώνεται ότι τα παραπάνω στοιχεία σχετικά µε τη συνολική συµµετοχή των εξαγωγών στο ΑΕΠ της Ελλάδας (που ανέρχεται σε περίπου 6,2% το 2005) βασίζονται στην ΕΣΥΕ, και παρουσιάζουν απόκλιση σε σχέση µε αυτά που βασίζονται σε στοιχεία της Eurostat (βλ. Πίνακας 2.4.1. παραπάνω) ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 13

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΑΝΑ ΠΕΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 4.1. Περιφέρεια Αττικής Η περιφέρεια της Αττικής απαρτίζεται από τον νοµό της Αττικής και Υπόλοιπο Αττικής. Το εµπορικό ισοζύγιο για την Αττική παραµένει ελλειµµατικό για όλη την εξεταζόµενη περίοδο 2003-2006, αγγίζοντας τα 28,43 δισ για το 2006, παρουσιάζοντας µέση ετήσια αύξηση της τάξης του 5,10% για την εξεταζόµενη περίοδο 2003-2006. Το ποσοστό των εξαγωγών προς τις εισαγωγές για το 2006 ανήλθε σε 20,68% το οποίο και αποτελεί το υψηλότερο ποσοστό της περιόδου. Η πορεία των εξαγωγών βαίνει αυξανόµενη για την εν λόγω περίοδο παρουσιάζοντας µέση ετήσια και ετήσια αύξηση κατά 14,81% και 26,93%, αντίστοιχα. Η Αττική συµµετέχει στις ελληνικές εξαγωγές µε µερίδιο 44,9% για το 2006. Οι νοµοί που απαρτίζουν την εν λόγω περιφέρεια είναι η Αττική και το Υπόλοιπο Αττικής µε µερίδια για το 2006 στις συνολικές εξαγωγές 43% και 1,8%, αντίστοιχα. Πίνακας 4.1.1. Εξωτερικό εµπόριο Αττικής, σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 MET ET Εισαγωγές 29.391.191.443 30.382.979.021 31.551.226.627 35.848.978.190 6,84% 13,62% Εξαγωγές 4.897.582.740 5.179.297.950 5.839.242.163 7.411.824.063 14,81% 26,93% Συνολικό Εµπόριο 34.288.774.183 35.562.276.971 37.390.468.790 43.260.802.253 8,06% 15,70% Εµπορικό Ισοζύγιο (24.493.608.703) (25.203.681.071) (25.711.984.464) (28.437.154.127) 5,10% 10,60% Εξαγωγές / Εισαγωγές 16,66% 17,05% 18,51% 20,68% 7,46% 11,71% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση) Σε αντίθεση µε την κλαδική διάρθρωση στο σύνολο της, η κατάταξη των κυριότερων κλάδων της περιφέρειας της Αττικής έχει διαφορετική σειρά. Οι τρεις πρώτοι κλάδοι για το 2006 κατέχουν παραπάνω από το ήµισυ των εξαγωγών για το 2005 (55,38%). Πιο αναλυτικά, η σειρά κατάταξης των κλάδων έχει ως εξής: χηµικά και πλαστικά µε µερίδιο 20,18%, µηχανές και συσκευές µε 17,81% και µέταλλα µε 17,39%, παρουσιάζοντας και οι τρεις µέση ετήσια αύξηση κατά την διάρκεια της περιόδου 2003-2006. Ακολουθούν τα πετρελαιοειδή µε µερίδιο 11,34%. Οι κλάδοι των τροφίµων και της κλωστοϋφαντουργίας & ένδυσης κατέχουν πέµπτη και έκτη θέση µε µερίδια 8,69% και 6,22%, αντίστοιχα. Ο κλάδος των τροφίµων ωστόσο, σε αντίθεση µε αυτόν της κλωστοϋφαντουργίας & ένδυσης (-2,68%) παρουσιάζει ετήσια αύξηση 10,4%. Όπως προκύπτει από την ανάλυση των εξαγωγών της Αττικής ανά χώρα για την εξεταζόµενη περίοδο, η Ιταλία κατέχει την πρώτη θέση στην σχετική κατάταξη των χωρών λόγω της µεγάλης ετήσιας αύξησης του 2006 κατά 45,21%, κατέχοντας πλέον µερίδιο 14,28%. εύτερη ακολουθεί η Γερµανία µε µερίδιο 10,97% η οποία παρά την ετήσια αύξηση 5,52% δεν κατάφερε να διατηρήσει την πρώτη θέση. Στη συνέχεια ακολουθούν η Κύπρος, το Ηνωµένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Ισπανία µε µερίδια 9,33%, 7,24%, 6,77% και 6,67%, αντίστοιχα. Αξίζει να αναφερθεί ότι όλες οι πρώτες χώρες εξαγωγής για την Αττική είναι χώρες-µέλη της Ε.Ε. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 14

4.2. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Η περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας αποτελείται από τους εξής νοµούς: Ηµαθία, Θεσσαλονίκη, Κιλκίς, Πέλλα, Πιερία, Σέρρες και Χαλκιδική. Το συνολικό εµπόριο της Κεντρικής Μακεδονίας παρουσιάζει ανοδική πορεία κατά τη διάρκεια της περιόδου 2003-2006, παρουσιάζοντας µέση ετήσια αύξηση 7,97%, λόγω της αύξησης τόσο των εξαγωγών (2,82%) όσο και των εισαγωγών (10,95%). Το εµπορικό ισοζύγιο για την εν λόγω περιφέρεια παραµένει ελλειµµατικό, αγγίζοντας τα 3,6 δισ ευρώ για το 2006 παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 23,52%. Άξιο αναφοράς είναι ότι το ποσοστό των εξαγωγών προς τις εισαγωγές για το 2006 ανήλθε σε 49,81% το οποίο και αποτελεί το χαµηλότερο ποσοστό της εξεταζόµενης περιόδου. Η Κεντρική Μακεδονία κατέχει για το 2006 µερίδιο 21,63% του συνόλου των εξαγωγών και οι τρεις πρώτοι νοµοί είναι η Θεσσαλονίκη µε µερίδιο 16,09%, το Κιλκίς µε 1,5% και η Ηµαθία µε 1,4% στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών. Πίνακας 4.2.1. Εξωτερικό εµπόριο Κεντρικής Μακεδονίας, σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 MET ET Εισαγωγές 5.251.706.330 5.928.854.072 6.365.851.881 7.172.510.884 10,95% 12,67% Εξαγωγές 3.286.237.416 3.417.897.336 3.451.285.323 3.572.484.676 2,82% 3,51% Συνολικό Εµπόριο 8.537.943.746 9.346.751.408 9.817.137.204 10.744.995.560 7,97% 9,45% Εµπορικό Ισοζύγιο (1.965.468.914) (2.510.956.736) (2.914.566.558) (3.600.026.208) 22,35% 23,52% Εξαγωγές / Εισαγωγές 62,57% 57,65% 54,22% 49,81% -7,32% -8,13% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση) Επιχειρώντας µια κλαδική ανάλυση των εξαγωγών της Κεντρικής Μακεδονίας, πάντα για την περίοδο 2003-2006, παρατηρούµε ότι η µερίδα του λέοντος ανήκει στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας & ένδυσης µε ποσοστό 26,3%, αν και κατά τη διάρκεια όλων των εξεταζόµενων ετών παρατηρείται πτωτική πορεία του κλάδου καταγράφοντας µέση ετήσια και ετήσια µείωση κατά 8,84% και 2,74%, αντίστοιχα. Ο κλάδος αυτός υπήρξε σταθµός για την περιφέρεια για πολλά χρόνια και πρέπει να βρεθούν εκείνοι οι τρόποι ώστε να συνεχιστεί η ανοδική του πορεία παρά την αύξηση του ανταγωνισµού από τρίτες χώρες. εύτερη θέση κατέχει ο κλάδος των τροφίµων µε µερίδιο 21,2% και τρίτη των χηµικών & πλαστικών µε 14,4%, καταγράφοντας µέση ετήσια αύξηση και στους δύο προαναφερόµενους κλάδους. Το 2006 σε ετήσια βάση, σηµαντική αύξηση σηµειώθηκε στις εξαγωγές των πετρελαιοειδών (46,69%) και των οχηµάτων (39,4%). Επίσης ο κλάδος των τροφίµων φαίνεται να αναπτύσσεται δυναµικά. Όσον αφορά στην ανάλυση των εξαγωγών της Κεντρικής Μακεδονίας ανά χώρα για την εξεταζόµενη περίοδο, το µεγαλύτερο µερίδιο κατευθύνεται στη Γερµανία µε µερίδιο 15,7% παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση 6,59% για το 2006 σε αντίθεση µε την ετήσια µείωση του 2005 (4,69%). Η Βουλγαρία παρουσιάζοντας µεγάλη ετήσια αύξηση της τάξης του 17,99%, (επηρεασµένη σαφώς από την επικείµενη ένταξη της στην Ε.Ε. την 1/1/2007) σκαρφάλωσε στην δεύτερη θέση των εξαγωγών της περιφέρειας καταλαµβάνοντας µερίδιο 11,81%. Την τρίτη θέση κατέλαβε το Ηνωµένο Βασίλειο (µερίδιο 7,61%), λόγω της ετήσιας µείωσης το 2006 κατά 5,09%. Ακολουθούν η Ιταλία, Η Τουρκία και η ΠΓ Μ µε µερίδια 6,39%, 5,66% και 5,3%, αντίστοιχα. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 15

4.3. Περιφέρεια Πελοποννήσου Η περιφέρεια της Πελοποννήσου αποτελείται από τους εξής νοµούς: Αργολίδα, Αρκαδία, Κόρινθος, Λακωνία και Μεσσηνία. Το συνολικό εµπόριο της Πελοποννήσου βαίνει συνεχώς αυξανόµενο κατά τη διάρκεια της εξεταζόµενης περιόδου 2003-2006, παρουσιάζοντας µέση ετήσια αύξηση της τάξης του 24,75%, λόγω της αύξησης τόσο των εξαγωγών όσο και των εισαγωγών. Το εµπορικό ισοζύγιο για την εν λόγω περιφέρεια παραµένει ελλειµµατικό, αγγίζοντας τα 1,22 δισ ευρώ για το 2006, παρουσιάζοντας µέση ετήσια και ετήσια αύξηση κατά 32,85% και 41,01% αντίστοιχα. Το ποσοστό των εξαγωγών προς τις εισαγωγές για το 2006 ανήλθε σε 57,6%, δεύτερο χαµηλότερο ποσοστό της εξεταζόµενης περιόδου. Η Πελοπόννησος κατέχει την τρίτη θέση στην κατάταξη των περιφερειών όσον αφορά τις εξαγωγές κατέχοντας µερίδιο 10,06% και οι νοµοί οι οποίοι έχουν συντελέσει σε αυτό είναι η Αργολίδα, η Κορινθία και η Μεσσηνία µε µερίδια 7,22%, 1,41% και 1,04%, αντίστοιχα στις συνολικές εξαγωγές και για την περίοδο 2006. Εντύπωση προκαλεί η άνευ προηγουµένου αύξηση των εξαγωγών του νοµού της Αργολίδας, ο οποίος καταλαµβάνει πλέον την 3 η θέση στη σχετική κατάταξη παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 1122% (!). Η αύξηση αυτή ωστόσο χρήζει περαιτέρω παρακολούθησης καθώς µπορεί να πρόκειται είτε για µια περιστασιακή εξαγωγή µιας συγκεκριµένης επιχείρησης η οποία πιθανόν να µην επαναληφθεί, είτε να έχει γίνει κάποιο λάθος στην καταγραφή των στοιχείων τόσο από την ΕΣΥΕ όσο και από τον ίδιο τον επιχειρηµατία. Αυτό θα µπορέσει να επιβεβαιωθεί µε την εξαγωγή των στοιχείων του 2007. Η εν λόγω περιφέρεια συµµετέχει στις ελληνικές εξαγωγές µε ποσοστό 10,06%, κατέχοντας την τρίτη θέση στη σχετική κατάταξη εξαγωγών, πάντα για το 2006. Πίνακας 4.3.1. Εξωτερικό εµπόριο Πελοποννήσου, σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 MET ET Εισαγωγές 1.431.647.378 1.842.388.975 2.288.536.019 2.884.343.357 26,30% 26,03% Εξαγωγές 910.006.817 1.010.864.034 1.421.273.121 1.661.391.264 22,22% 16,89% Συνολικό Εµπόριο 2.341.654.195 2.853.253.009 3.709.809.140 4.545.734.621 24,75% 22,53% Εµπορικό Ισοζύγιο (521.640.561) (831.524.941) (867.262.898) (1.222.952.093) 32,85% 41,01% Εξαγωγές / Εισαγωγές 63,56% 54,87% 62,10% 57,60% -3,23% -7,25% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση) Επιχειρώντας µια κλαδική ανάλυση των εξαγωγών της εν λόγω περιφέρειας, παρατηρούµε ότι η µερίδα του λέοντος ανήκει στον κλάδο των πετρελαιοειδών µε ποσοστό 67,65%, δεύτερη θέση κατέχει ο κλάδος των τροφίµων µε µερίδιο 20,21% και τρίτη των ποτών & καπνών µε 5,09%. Οι δύο πρώτοι κλάδοι ακολουθούν ανοδική πορεία κατά την διάρκεια της εξεταζόµενης περιόδου καταγράφοντας µέση ετήσια αύξηση της τάξης του 36,88% και 5,99%, αντίστοιχα. Αξίζει να αναφερθεί ότι όπως προκύπτει και από τα προαναφερθέντα στοιχεία, οι τρεις πρώτοι κλάδοι καταλαµβάνουν το 92,95% των συνολικών εξαγωγών της περιφέρειας της Πελοποννήσου. Όπως προκύπτει από την ανάλυση των εξαγωγών της Πελοποννήσου ανά χώρα για την εξεταζόµενη περίοδο 2003-2006, το µεγαλύτερο µερίδιο κατευθύνεται στην Τουρκία µε µερίδιο 17,84%, καταγράφοντας µικρή αύξηση της ετήσιας τάσης κατά 3,14%. Η Λιβύη κατέχει πλέον την δεύτερη θέση (µερίδιο 10,33%) στις εξαγωγές της Πελοποννήσου ξεπερνώντας τις ΗΠΑ (µερίδιο 10,09%) λόγω της µεγάλης ετήσιας αύξησης (59,32%) που παρουσίασε το 2006 σε αντίθεση µε τις ΗΠΑ (οριακή ετήσια αύξηση 0,09%). Ακολουθούν το Γιβραλτάρ και η Συρία µε µερίδια 6,49% και 6,3%. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 16

4.4. Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης Η περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης αποτελείται από τους εξής νοµούς: ράµα, Καβάλα, Έβρος, Ξάνθη και Ροδόπη. Το συνολικό εµπόριο της Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης παρουσιάζεται αυξοµειούµενο κατά τη διάρκεια της εξεταζόµενης περιόδου 2003-2006, παρουσιάζοντας µέση ετήσια αύξηση της τάξης του 3,37%. Το εµπορικό ισοζύγιο εµφανίζεται ελλειµµατικό για πρώτη φορά το 2006 ενώ παρέµενε πλεονασµατικό για όλη την περίοδο 2003-2005, αγγίζοντας το έλλειµµα των 8,9 εκατ. ευρώ το 2006. Το ποσοστό των εξαγωγών προς τις εισαγωγές για το 2006 ανήλθε σε 98,69%, µικρότερο ποσοστό για όλη την εξεταζόµενη περίοδο 2003-2006. Οι τρεις πρώτοι νοµοί µε το µεγαλύτερο µερίδιο εξαγωγών για το 2006 είναι η Ξάνθη µε µερίδιο 1,32%, η Καβάλα µε 1,05% και η Ροδόπη µε 0,74%, ποσοστά τα οποία αφορούν στην συµµετοχή τους στις συνολικές ελληνικές εξαγωγές. Η εν λόγω περιφέρεια συµµετέχει στις ελληνικές εξαγωγές µε ποσοστό 4,08%. Πίνακας 4.4.1. Εξωτερικό εµπόριο Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 MET ET Εισαγωγές 572.535.814 637.663.273 582.636.397 682.598.151 6,04% 17,16% Εξαγωγές 655.228.931 647.624.243 701.568.329 673.682.396 0,93% -3,97% Συνολικό Εµπόριο 1.227.764.745 1.285.287.516 1.284.204.726 1.356.280.547 3,37% 5,61% Εµπορικό Ισοζύγιο 82.693.117 9.960.970 118.931.932 (8.915.755) Εξαγωγές / Εισαγωγές 114,44% 101,56% 120,41% 98,69% -4,82% -18,04% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση) Από την κλαδική ανάλυση των εξαγωγών της Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, πάντα για την περίοδο 2003-2006, παρατηρείται ότι η µερίδα του λέοντος ανήκει στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας & ένδυσης µε ποσοστό 35,73%, παρουσιάζοντας ωστόσο µέση ετήσια και ετήσια µείωση κατά 6,04% και 12,14%, αντίστοιχα. εύτερη θέση κατέχει ο κλάδος των τροφίµων µε µερίδιο 17,64%, καταγράφοντας µέση ετήσια και ετήσια αύξηση της τάξης του 14,6% και 11,17%. Ακολουθούν οι κλάδοι των χηµικών & πλαστικών (11,99%), των µη µεταλλικών ορυκτών (11,88%) και των µηχανών & συσκευών (10,27%). Την πρώτη θέση στη σχετική κατάταξη των εξαγωγών της εν λόγω περιφέρειας ανά χώρα, κατέχει η Γερµανία, η οποία παρά την µείωση τόσο της µέσης ετήσιας (5,4%) όσο και της ετήσιας (7,14%) τάσης παραµένει πρώτη χώρα προορισµού των εξαγωγών καταλαµβάνοντας µερίδιο 15,9% για το 2006. Την δεύτερη θέση κατέχει η Βουλγαρία η οποία ίσως λόγω της επικείµενης ένταξης της στην Ε.Ε. παρουσιάζει ετήσια αύξηση (5,47%) καταλαµβάνοντας µερίδιο 14,6%. Ακολουθούν η Τουρκία, η Ιταλία και οι ΗΠΑ µε µερίδια 7,6%, 6,2% και 5%, αντίστοιχα, παρουσιάζοντας ωστόσο και οι τρεις ετήσια µείωση. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 17

4.5. Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας Η περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας αποτελείται από τους εξής νοµούς: Βοιωτία, Εύβοια, Ευρυτανία, Φθιώτιδα και Φωκίδα. Το συνολικό εµπόριο της Στερεάς Ελλάδας διαγράφει ανοδική πορεία κατά τη διάρκεια της περιόδου 2003-2006, παρουσιάζοντας µέση ετήσια αύξηση της τάξης του 19,69%, λόγω της αύξησης τόσο των εξαγωγών (18,01%) όσο και των εισαγωγών (20,67%). Το εµπορικό ισοζύγιο για την εν λόγω περιφέρεια παραµένει ελλειµµατικό, αγγίζοντας τα 788,8 εκατ. ευρώ για το 2006, παρουσιάζοντας µέση ετήσια αύξηση της τάξης του 24,36%. Αξίζει να αναφερθεί ότι το έλλειµµα σχεδόν διπλασιάστηκε το 2006 σε σχέση µε το 2005, καταγράφοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 84,10%. Το ποσοστό των εξαγωγών προς τις εισαγωγές για το 2006 ανήλθε σε 55,5%, δεύτερο χαµηλότερο ποσοστό όλης της περιόδου 2003-2006. Η Βοιωτία, η Εύβοια και η Φθιώτιδα είναι οι τρεις πρώτοι νοµοί όσον αφορά τις εξαγωγές για την εν λόγω περιφέρεια συµµετέχοντας στις ελληνικές εξαγωγές για το 2006, µε µερίδια 3,93%, 1,08% και 0,74%, αντίστοιχα. Η εν λόγω περιφέρεια συµµετέχει στις ελληνικές εξαγωγές µε µερίδιο 5,96%. Πίνακας 4.5.1. Εξωτερικό εµπόριο Στερεάς Ελλάδας, σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 MET ET Εισαγωγές 1.008.741.967 1.140.153.667 1.221.558.912 1.772.479.102 20,67% 45,10% Εξαγωγές 598.559.299 608.033.461 793.075.263 983.641.166 18,01% 24,03% Συνολικό Εµπόριο 1.607.301.266 1.748.187.128 2.014.634.175 2.756.120.268 19,69% 36,80% Εµπορικό Ισοζύγιο (410.182.668) (532.120.206) (428.483.649) (788.837.936) 24,36% 84,10% Εξαγωγές / Εισαγωγές 59,34% 53,33% 64,92% 55,50% -2,21% -14,52% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση) Επιχειρώντας µια κλαδική ανάλυση των εξαγωγών της εν λόγω περιφέρειας, για την περίοδο 2003-2006, παρατηρείται ότι η µερίδα του λέοντος ανήκει στον κλάδο των µετάλλων µε ποσοστό 42,72%, παρουσιάζοντας αύξηση τόσο της ετήσιας όσο και της µέσης τάσης κατά 22,2% και 18,01%, αντίστοιχα. εύτερη θέση κατέχει ο κλάδος των χηµικών & πλαστικών µε µερίδιο 21,23% και ακολουθούν οι µηχανές & συσκευές µε 11,08% και τα τρόφιµα µε 10,9%. Όλοι οι προαναφερθέντες κλάδοι καταγράφουν µέση ετήσια αύξηση καθ όλη την περίοδο 2003-2006. Η Αλγερία για το 2006 είναι η πρώτη χώρα προορισµού των εξαγωγών της περιφέρειας της Στερεάς Ελλάδας καταλαµβάνοντας µερίδιο 11,32% µε µια ετήσια αύξηση της τάξης του 887,19%, ξεπερνώντας µε αυτόν τον τρόπο τις ΗΠΑ οι οποίες µέχρι και το 2005 κατείχαν την πρώτη θέση. Η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών στην Αλγερία, ωστόσο χρήζει περαιτέρω παρακολούθησης καθώς µπορεί να πρόκειται είτε για µια περιστασιακή εξαγωγή µιας συγκεκριµένης επιχείρησης η οποία πιθανόν να µην επαναληφθεί είτε να έχει γίνει κάποιο λάθος στην καταγραφή των στοιχείων τόσο από την ΕΣΥΕ όσο και από τον ίδιο τον επιχειρηµατία. Οι ΗΠΑ από την άλλη πλευρά κατέχουν όπως προείπαµε την 2 η θέση µε µερίδιο 10,5% ακολουθώντας ωστόσο καθοδική πορεία το 2006. Ακολουθούν η Βουλγαρία, η Ρουµανία, η Ιταλία και η ΠΓ Μ µε µερίδια 9,4%, 8,2%, 7,5% και 7,2%, αντίστοιχα. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 18

4.6. Περιφέρεια Θεσσαλίας Η περιφέρεια της Θεσσαλίας αποτελείται από τους εξής νοµούς: Καρδίτσα, Λάρισα, Μαγνησία και Τρίκαλα. Το συνολικό εµπόριο της Θεσσαλίας βαίνει αυξανόµενο κατά τη διάρκεια της εξεταζόµενης περιόδου 2003-2006, παρουσιάζοντας µέση ετήσια αύξηση της τάξης του 11,02%. Το εµπορικό ισοζύγιο παραµένει ελλειµµατικό για όλη την περίοδο, αγγίζοντας τα 82,2 εκατ. ευρώ για το 2006, παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 17,4%. Το ποσοστό των εξαγωγών προς τις εισαγωγές για το 2006 ανήλθε σε 90,65%. Η Λάρισα, η Μαγνησία και τα Τρίκαλα είναι οι τρεις πρώτοι νοµοί της εν λόγω περιφέρειας συµµετέχοντας µε µερίδια στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών 2,53%, 1,91% και 0,26%, αντίστοιχα, ενώ συνολικά η Θεσσαλία συµµετέχει στις ελληνικές εξαγωγές µε µερίδιο 4,83%. Πίνακας 4.6.1. Εξωτερικό εµπόριο Θεσσαλίας, σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 MET ET Εισαγωγές 618.494.963 728.027.589 715.657.359 879.481.958 12,45% 22,89% Εξαγωγές 606.970.562 555.501.389 645.640.071 797.280.507 9,52% 23,49% Συνολικό Εµπόριο 1.225.465.525 1.283.528.978 1.361.297.430 1.676.762.465 11,02% 23,17% Εµπορικό Ισοζύγιο (11.524.401) (172.526.200) (70.017.288) (82.201.451) 92,50% 17,40% Εξαγωγές / Εισαγωγές 98,14% 76,30% 90,22% 90,65% -2,61% 0,48% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση) Οι κλάδοι των τροφίµων, της κλωστοϋφαντουργίας & ένδυσης και των µετάλλων κατέχουν τι τρεις πρώτες θέσεις στην κλαδική κατάταξη καταλαµβάνοντας µερίδια 28,82%, 25,97% και 23,73%, αντίστοιχα. Και οι τρεις προαναφερθέντες κλάδοι παρουσίασαν για το 2006 ετήσια αύξηση. Την τέταρτη θέση κατέχει ο κλάδος των χηµικών & πλαστικών µε µερίδιο 12,43% καταγράφοντας επίσης ετήσια αύξηση της τάξης του 9,37%. Η Γερµανία, αποτελεί την πρώτη χώρα προορισµού των εξαγωγών της εν λόγω περιφέρειας καταλαµβάνοντας µερίδιο 16,73%, καταγράφοντας µέση ετήσια και ετήσια αύξηση κατά 6,34% και 12,66%, αντίστοιχα. Την δεύτερη και τρίτη θέση καταλαµβάνουν αντίστοιχα η Βουλγαρία και η Τουρκία µε µερίδια 12,87% και 12,18%, καταγράφοντας και οι δύο τόσο µέση ετήσια όσο και ετήσια αύξηση. Ακολουθούν η Ιταλία, η Ρουµανία και το Ηνωµένο Βασίλειο µε µερίδια 5,72%, 4,88% και 4,09%, αντίστοιχα. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 19

4.7. Περιφέρεια υτικής Μακεδονίας Η περιφέρεια της υτικής Μακεδονίας αποτελείται από τους εξής νοµούς: Γρεβενά, Καστοριά, Κοζάνη και Φλώρινα. Το συνολικό εµπόριο της υτικής Μακεδονίας παρουσιάζεται αυξοµειούµενο κατά τη διάρκεια της εξεταζόµενης περιόδου 2003-2006, παρουσιάζοντας µέση ετήσια και ετήσια αύξηση της τάξης του 2,78% και 13,24%, αντίστοιχα. Το εµπορικό ισοζύγιο για την εν λόγω περιφέρεια παραµένει πλεονασµατικό για όλη την εξεταζόµενη περίοδο 2003-2006, αγγίζοντας τα 58 εκατ. για το 2006 παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 38,94%. Αξίζει να επισηµανθεί, ότι το ποσοστό των εξαγωγών προς τις εισαγωγές για το 2006 ανήλθε σε 120,14%. Η Καστοριά και η Κοζάνη είναι οι κυριότεροι νοµοί της περιφέρειας µε το καθένα να συµµετέχει στις ελληνικές εξαγωγές µε µερίδια για το 2006 1,62% και 0,41%. Πίνακας 4.7.1. Εξωτερικό εµπόριο υτικής Μακεδονίας σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 MET ET Εισαγωγές 283.874.452 226.694.999 259.314.662 288.275.206 0,51% 11,17% Εξαγωγές 300.603.159 286.915.576 301.102.077 346.334.508 4,83% 15,02% Συνολικό Εµπόριο 584.477.611 513.610.575 560.416.739 634.609.714 2,78% 13,24% Εµπορικό Ισοζύγιο 16.728.707 60.220.577 41.787.415 58.059.302 51,40% 38,94% Εξαγωγές / Εισαγωγές 105,89% 126,56% 116,11% 120,14% 4,30% 3,47% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση) Επιχειρώντας µια κλαδική ανάλυση των εξαγωγών της υτικής Μακεδονίας, πάντα για την περίοδο 2003-2006 παρατηρούµε ότι η µερίδα του λέοντος ανήκει στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας & ένδυσης µε ποσοστό 78,78% (συγκεκριµένα το 77,53% ανήκει στα γουνοδέρµατα και τα γουναρικά). Ο προαναφερόµενος κλάδος καταγράφει µέση ετήσια και ετήσια αύξηση της τάξης του 2,98% και 16,57%, αντίστοιχα, ποσοστά τα οποία δηλώνουν την δυναµική του εν λόγω κλάδου και ιδιαίτερα των προϊόντων γουνοδερµάτων. Αυτό δείχνει ότι έχουν γίνει προσπάθειες για την ανάπτυξη του συγκεκριµένου κλάδου καθώς η εν λόγω περιφέρεια, και ιδιαίτερα ο νοµός της Καστοριάς, παραδοσιακά βασίζει την οικονοµία της σε αυτά τα προϊόντα. εύτερη θέση κατέχει ο κλάδος των τροφίµων µε µερίδιο 8,9%, παρουσιάζοντας επίσης ανοδική πορεία κατά την διάρκεια των υπό εξέταση ετών. Ακολουθούν µε µικρά ποσοστά ο κλάδος του ξύλου και χαρτιού (2,84%), των µη µεταλλικών ορυκτών (2,48%), των µετάλλων (2,24%) και των µηχανών και συσκευών (2,18%). Όπως προκύπτει από την ανάλυση των εξαγωγών της υτικής Μακεδονίας ανά χώρα για την εξεταζόµενη περίοδο 2003-2006, το µεγαλύτερο µερίδιο κατευθύνεται στη Ρωσία µε µερίδιο 31,23%, παρουσιάζοντας µέση ετήσια µείωση της τάξης του 1,16%, αλλά ετήσια αύξηση για το 2006 κατά 16,14%. Ακολουθούν τα Ηνωµένα Αραβικά µε µερίδιο 17,9% και εντύπωση προκαλεί η µέση ετήσια και ετήσια αύξηση των εξαγωγών της εν λόγω περιφέρειας σε αυτές τις χώρες κατά 19,78% και 25,73%, αντίστοιχα. Ακολουθούν η Αλβανία και η Ιταλία µε µερίδια 12,65% και 10,39%. Αξίζει ωστόσο να αναφερθεί η ετήσια αύξηση των εξαγωγών της εν λόγω περιφέρειας προς την Ιταλία, η οποία άγγιξε το 47,61% για το 2006. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 20

4.8. Περιφέρεια υτικής Ελλάδας Η περιφέρεια της υτικής Ελλάδας αποτελείται από τους εξής νοµούς: Αιτωλοακαρνανία, Αχαΐα και Ηλεία. Το συνολικό εµπόριο της υτικής Ελλάδας βαίνει αυξοµειούµενο κατά τη διάρκεια της εξεταζόµενης περιόδου 2003-2006, παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 21,97%. Το εµπορικό ισοζύγιο για την εν λόγω περιφέρεια παραµένει ελλειµµατικό από το 2004 και έπειτα, αγγίζοντας τα 125 εκατ. ευρώ για το 2006 παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 466,39%, λόγω της µεγάλης αύξησης των εισαγωγών (36,83%). Αξίζει να επισηµανθεί, ότι το ποσοστό των εξαγωγών προς τις εισαγωγές για το 2006 ανήλθε σε 72,33%, χαµηλότερο ποσοστό της εξεταζόµενης περιόδου. Οι νοµοί της περιφέρειας συµµετέχουν στις εξαγωγές ως εξής: η Αχαΐα µε µερίδιο 1,06%, η Ηλεία µε 0,57% και η Αιτωλοακαρνανία µε 0,36%, πάντα για το 2006. Πίνακας 4.8.1. Εξωτερικό εµπόριο υτικής Ελλάδας σε ευρώ 2003 2004 2005 2006 MET ET Εισαγωγές 255.033.976 274.338.432 330.224.509 451.835.140 21,00% 36,83% Εξαγωγές 285.510.701 249.832.482 308.148.844 326.799.982 4,61% 6,05% Συνολικό Εµπόριο 540.544.677 524.170.914 638.373.353 778.635.122 12,94% 21,97% Εµπορικό Ισοζύγιο 30.476.725 (24.505.950) (22.075.665) (125.035.158) 466,39% Εξαγωγές / Εισαγωγές 111,95% 91,07% 93,31% 72,33% -13,55% -22,49% Πηγή: ΕΣΥΕ, Επεξεργασία ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ (ΜΕΤ= Μέση Ετήσια Τάση) Η µερίδα του λέοντος ανήκει στον κλάδο των τροφίµων µε ποσοστό 63,2%, παρουσιάζοντας ανοδική πορεία του κλάδου, καταγράφοντας µέση ετήσια και ετήσια αύξηση κατά 10,63% και 10,26%, αντίστοιχα. εύτερη και τρίτη θέση κατέχουν οι κλάδοι της κλωστοϋφαντουργίας & ένδυσης και των µηχανών & συσκευών µε µερίδια 8,8% και 7,7%, αντίστοιχα. Ο κλάδος της κλωστοϋφαντουργίας & ένδυσης ωστόσο φαίνεται να έχει καλές προοπτικές εµφανίζοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 10,10% σε αντίθεση µε αυτόν των µηχανών και συσκευών ο οποίος παρουσίασε ετήσια µείωση κατά 4,93%. Όσον αφορά στην ανάλυση των εξαγωγών ανά χώρα παρατηρείται ότι το µεγαλύτερο µερίδιο κατευθύνεται στην Ιταλία µε µερίδιο 25,39% καταγράφοντας ετήσια αύξηση 22,25% για το 2006 σε σχέση µε το 2005. Ακολουθούν η Γερµανία, το Ηνωµένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ µε µερίδια 10,94%, 9,48% και 8,25%, αντίστοιχα. Εκτός από τις ΗΠΑ οι δύο προαναφερθείσες χώρες παρουσιάζουν ετήσια µείωση για το 2006. ΙΕΕΣ-ΣΕΒΕ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΛΛΑ ΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 2003-2006 21