Οικονομική δραστηριότητα στην Αρχαία Ελλάδα Εργαζόμενος - Εργοδότης Καταναλωτή Επενδυτές Εργαστήρι 1
Η Πρώτη του Μάη δεν είναι αργία είναι απεργία Εικόνες από την απεργία στο Σικάγο 1886 8ώρες δουλειά 8ώρες ψυχαγωγία 8 ώρες ξεκούραση Βίαιες αντιδράσεις λόγω των διαμαρτυριών Εργατική Πρωτομαγιά 2
Εργάζονταν «Γέννημα βούττημα ήλιου» Συνθήκες διαβίωση άθλιες Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι εργάτες ενώνουν τις δυνάμεις τους Συνεχείς απεργίες μεταλλωρύχων Οι εργοδότες Υποχώρησαν και Οι εργάτες πέτυχαν Αναγνώριση Συντεχνιών Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 1929 Μαύρη Πέμπτη Αυξήσεις Μισθών Ικανοποίηση όλων των αιτημάτων τους. 3
Ψάχνοντας για φαγητό.. Εικόνα από την κρίση του 1929. Πόσο σύγχρονη μας φαίνεται; 2008 Μοιάζει με την κρίση του 1929 ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ 4
Στρατιές Ανέργων Συνεχείς διαμαρτυρίες Αγώνες διατήρησης των κεκτημένων Ξαναμπήκαμε στην εποχή του ΕΜΕΙΣ και όχι του ΕΓΩ ΙΣΧΥΣ ΕΝ ΤΗ ΕΝΩΣΕΙ ΙΣΧΥΣ ΕΝ ΤΗ ΕΝΩΣΕΙ Έλαβαν μέρος οι μαθητές: Πολιάνα Ναούμ Γ4 Αναστασία Παπαδοπούλου Γ4 Ανδρέας Χατζηπροκοπίου Γ4 Ραφαέλα Μπακαλίαρου Γ6 Νικόλας Χαραλάμπους Καθηγήτριες: Κατίνα Ποντίκη Βασιλική Χριστοφίδου 5
Πολίτης - Οικονομία αμφίδρομη σχέση Οι άνθρωποι από την αρχαιότητα προσπάθησαν να βρουν τρόπους, ώστε να εξασφαλίσουν την επιβίωσή τους. Με την οργάνωσή τους σε κοινωνίες αυτόματα οργανώθηκε και η οικονομική δραστηριότητα. Οι άνθρωποι από τότε διαδραματίζουν άλλοτε το ρόλο του εργαζόμενου ή του εργάτη, του καταναλωτή ή του παραγωγού, του δανειστή ή του δανειζόμενου, του καταθέτη, του επενδυτή ή άπλα του ανθρώπου που βιώνει καθημερινά την οικονομική κρίση. Μέσα στο χρονικό πλαίσιο που μας δόθηκε επιλέξαμε να μελετήσουμε κάποιες ενέργειες του πολίτη ως εργαζόμενου και του πολίτη που βιώνει την οικονομική κρίση. Για να μελετήσουμε βαθύτερα το θέμα οργανώσαμε εργαστήρι με τη συμμετοχή του Δρος Νίκου Τριμικλινίωτη όπου παρουσιαστήκαν και συζητήθηκαν τα πιο κάτω θέματα: Πρωτομαγιά, Απεργιακοί αγώνες στην Κύπρο, Οικονομική Κρίση του 1929 και 2008. Στο εργαστήρι που έγινε στο σχολείο μας στις 24 Απριλίου έλαβαν μέρος μαθητές του Γ4 και του Γ6. Το πρώτο θέμα που μελετήσαμε έχει τίτλο: Πρωτομαγιά δεν είναι αργία αλλά απεργία. Με την εξάπλωση της βιομηχανοποίησης το 18 ο αι δημιουργήθηκε η εργατική τάξη που ζούσε και εργαζόταν κάτω από άθλιες συνθήκες. Το 19 ον αιώνα οι εργάτες διαμαρτύρονται έντονα σε όλο τον κόσμο με βασικό αίτημα τη μείωση του ωραρίου εργασίας από 14 σε 12 και αργότερα από 12 σε 8 ώρες. Το αποκορύφωμα των αγώνων αυτών ήταν η μεγάλη απεργία που έλαβε χώρα στο Σικάγο την 1 η του Μάη το 1886. Κύριο αίτημα ήταν 8ώρες εργασία, 8 ώρες ψυχαγωγία, 8 ώρες ξεκούρασης. Η απεργία βάφτηκε με το αίμα των εργατών εξαιτίας των κτυπημάτων της αστυνομίας. Οι πρωτεργάτες των κινητοποιήσεων για το 8ωρο καταδικάστηκαν σε θάνατο. Διαδήλωσαν γύρω στους 340.000 εργάτες σε όλη τη χώρα και οι απεργοί στο Σικάγο έφθασαν περίπου στις 100.000. Προς τιμή τους η 1 η του Μάη αποφασίστηκε να καθιερωθεί ως η Εργατική Πρωτομαγιά. Και οι Κύπριοι εργαζόμενοι έδωσαν τους δικούς τους αγώνες.. Οι Κύπριοι στις αρχές του 20 ου αιώνα εργάζονταν από το «γέννημαν ως το βούττημαν του ήλιου» τα μεροκάματα ήταν ψίχουλα, οι συνθήκες διαβίωσης άθλιες, επικρατούσε φτώχεια και εξαθλίωση. Εργατική νομοθεσία δεν υπήρχε, ούτε συνδικαλιστικές οργανώσεις. Όλα αυτά οδήγησαν τους εργάτες να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να οργανωθούν σε συντεχνίες με στόχο την βελτίωση των συνθηκών στη εργασία και στη ζωής τους. Έγινε πληθώρα εργατικών αγώνων, με αποκορύφωμα την μεγάλη απεργία του 1948 από τους μεταλλωρύχους, οι όποιοι οργανώθηκαν σε οι συντεχνίες οι όποιες όμως δεν αναγνωρίζονταν από τους εργοδότες. Ζητούσαν αύξηση των μισθών, μείωση των ωρών εργασίας, πληρωμή υπερωριών, παραχώρηση άδειας ανάπαυσης κ.ά. Η απεργία διήρκεσε 123 μέρες. Συνέπειες της ήταν: οι φυλακίσεις απεργών, οι τραυματισμοί απεργών από τους πυροβολισμούς της αποικιοκρατικής αστυνομίας. 1
Όμως οι εργοδότες τελικά υποχώρησαν και έτσι οι εργάτες πέτυχαν αναγνώριση των συντεχνιών, αυξήσεις μισθών και ικανοποίηση όλων των αιτημάτων των απεργών, Η απεργία αυτή αποτελεί μια μεγάλη, περιφανή νίκη των ταπεινών και καταφρονημένων του νησιού μας. Από μια τέτοια παρουσίαση δε θα μπορούσαν να λείπουν οι δυο πιο μεγάλες οικονομικές κρίσεις, το κραχ του1929 και την οικονομική κρίση που βιώνει η ανθρωπότητα από το 2008. Η κρίση του 1929 άρχισε, κυρίως, από το χρηματιστηριακό κραχ στις Η.Π.Α. στις 24 του Οκτώβρη, ημέρα Πέμπτη -γνωστή και ως Μαύρη Πέμπτη. Η μείωση των επενδύσεων και της απασχόλησης οδήγησαν στη μείωση της κατανάλωσης. Μπορεί η κρίση του 1929 να άρχισε στην Αμερική, αλλά συμπαρέσυρε και τις άλλες αναπτυγμένες χώρες που ακολουθούσαν την ίδια πολιτική. Η κρίση αυτή διήρκεσε μέχρι και 10 χρόνια και τερματίστηκε σε διαφορετικό χρόνο σε κάθε χώρα. Οι αντιδράσεις των πολιτών ήταν ποικίλες πολιτικές αναταραχές, διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες, καθώς και -σχεδόν επί καθημερινής βάσεως- αυτοκτονίες. Οι απελπισμένοι πολίτες στράφηκαν προς τους δημαγωγούς εθνικιστές όπως ο Χίτλερ. Το αποτέλεσα ήταν να επιβληθούν σε αρκετές χώρες δικτατορικά καθεστώτα και να σηματοδοτηθεί η έναρξη του Β παγκόσμιου πολέμου. Η ΚΡΙΣΗ που άρχισε το 2008 και συνεχίζεται μοιάζει δε σε παρά πολλά σημεία με την κρίση του 1929. Γεννήθηκε και αυτή στις ΗΠΑ με προβλήματα στο χρηματοπιστωτικό και τραπεζικό σύστημα με παραχωρήσεις δανείων χωρίς τις απαιτούμενες εξασφαλίσεις. Οι προσπάθειες να απομακρυνθεί ο κίνδυνος κατάρρευσης των τραπεζών προκάλεσαν ένα ντόμινο αλυσιδωτών αντιδράσεων στο αμερικάνικο αλλά και στο Ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Αυτά οδήγησαν στη μείωση της ζήτησης, με συνέπεια να μειωθεί η παραγωγή και η απασχόληση. Επίσης οι προσπάθειες που γίνονται από τις κυβερνήσεις για αντιμετώπιση της κρίσης πλήττουν κυρίως τους εργαζόμενους αφού καταπατούν τα πιο βασικά τους δικαιώματα. Έτσι δημιουργούνται στρατιές ανέργων που αδυνατούν, πλέον, να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Οι πολίτες οδηγήθηκαν σε συνεχείς διαμαρτυρίες, προχώρησαν σε περικοπές των δαπανών τους και περιορίστηκαν στα σπίτια τους, φοβούμενοι το αβέβαιο μέλλον. Σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου λαμβάνουν χώρα διαδηλώσεις ενάντια στη φτώχεια, την εξαθλίωση που προκάλεσε η κρίση. Οι μαζικές εκδηλώσεις δεν σταματούν στις διαδηλώσεις, μα προεκτείνονται σε έμπρακτή βοήθεια, όπως, για παράδειγμα, συλλογή τροφίμων και οικονομική ενίσχυση απόρων. Η δική μας γενιά βιώνει έντονα την κρίση και είναι αυτή που θα χρειαστεί να κάνει κοινωνικούς αγώνες για διατήρηση των κεκτημένων των εργαζομένων. Εμείς,ως οι μελλοντικοί εργαζόμενοι,πρέπει ως ενεργοί πολίτες να διαφυλάξουμε ο τι οι προηγούμενες γενιές κέρδισαν με αιματηρούς αγώνες Καταλήγουμε, λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι, όταν ενώνουν δυνάμεις και δραστηριοποιούνται μέσα από τις κοινωνικές οργανώσεις, είναι αλληλέγγυοι έχουν τεράστια δύναμη και μπορούν να κερδίσουν πάρα πολλά. Ξαναμπήκαμε στη εποχή του «εμείς» και όχι του «εγώ». Ας ακολουθήσουμε, λοιπόν, την αρχή «ισχύς εν τη ενώσει»! 2