820 λέξεις Στρατηγική Προσέλκυσης Επενδύσεων: Ποιο μοντέλο ανάπτυξης θα στήριζε την επιχειρηματικότητα; Εισαγωγικός Χαιρετισμός του κ. Ιερόθεου Παπαδόπουλου, Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο 14/11/2018 Ισχύει μόνο ό,τι λεχθεί Αξιότιμη κυρία Επίτροπε Εντιμότατε κύριε Υπουργέ, Αγαπητέ κύριε Πρέσβη, Εκλεκτοί ομιλητές, Αγαπητοί καλεσμένοι Αξιότιμες κυρίες και κύριοι, Σας καλωσορίζω στη σημερινή εκδήλωση. 1
Όταν το 2014, ο Πρόεδρος Γιούνκερ ανέλαβε την Προεδρία της ΕΕ, είχε πει ότι αυτή είναι η Επιτροπή της τελευταίας ευκαιρίας και ο σκοπός της είναι να φέρει την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες. Έθεσε προτεραιότητα του την επανεκκίνηση της Ευρωπαϊκής Οικονομίας και την επαναφορά του ενδιαφέροντος ιδιωτών για επενδύσεις στην Ευρώπη. Πήρε πολλές πρωτοβουλίες στον τομέα αυτό. Το Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη, γνωστό και ως Σχέδιο Γιούνκερ, υπήρξε ίσως η σημαντικότερη. Με αυτό, κατάφερε να προσελκύσει πάνω από 335 δις επιπρόσθετες επενδύσεις στην Ευρώπη μέσα σε τρία χρόνια [ΕΙΚΟΝΑ 1], ενώ η προσπάθεια συνεχίζεται, ώστε αυτό να αυξηθεί στα 500 δις μέχρι το 2020. Η Κύπρος όμως, 2
κατατάσσεται στις χαμηλότερες θέσεις στην προσπάθεια αυτή (ανά ποσοστό του ΑΕΠ). Το Σχέδιο Γιούνκερ αποτελείται από τρεις πυλώνες. Ο 1 ος είναι ο μηχανισμός χρηματοδότησης, ο 2 ος η βοήθεια για να προωθούνται τα επενδυτικά έργα μέσω συμβουλών και μέσω πλατφόρμας προώθησης. Ο 3 ος είναι η βελτίωση του Επενδυτικού περιβάλλοντος, δηλαδή η απλοποίηση των διαδικασιών και η άρση περιττών φραγμών. Για τον 3 ο πυλώνα, καθοριστικός είναι ο ρόλος των Κρατών Μελών. --------------------------- Επικεντρώνοντας στο κυπριακό επενδυτικό περιβάλλον και οικονομία, θα διαχωρίσω τα νέα σε καλά και σε λιγότερο καλά. Θα αρχίσω από τα λιγότερο καλά. 3
Θα αναφερθώ στην ετήσια αξιολόγηση ανισορροπιών της Κυπριακής Οικονομίας. Τα αποτελέσματα της δείχνουν "περιορισμένη πρόοδο". [ΕΙΚΟΝΑ 2] Τα τρία τελευταία χρόνια, στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου οικονομικής διακυβέρνησης, η Κύπρος κατατάσσεται στις χώρες με υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες. Οι Συστάσεις του Συμβουλίου της ΕΕ για την Κύπρο είναι εκτεταμένες και παραμένουν σχεδόν αναλλοίωτες κάθε χρόνο, αφού η πρόοδος τους αξιολογείται ως "περιορισμένη". Εδώ δεν ισχύει αυτό που λένε: "No news is good news", αφού [ΕΙΚΟΝΑ 3] διατηρεί την Κύπρο στην κατηγορία των Κρατών Μελών με υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες. ---------------------- Ανάλογα αποτελέσματα παρουσιάζονται και στην ετήσια έκθεση για το "επιχειρείν" στο 2019 της Παγκόσμιας Τράπεζας, μια έκθεση που 4
χρησιμοποιείται ευρέως διεθνώς. Η Κύπρος έχει πέσει στην 57 η θέση από 190 χώρες. Είναι τέσσερις και δώδεκα θέσεις χαμηλότερα από την περσινή και την προπέρσινη αντίστοιχα. Να τονίσουμε ότι, ενώ η βαθμολογία της Κύπρου έχει αυξηθεί λίγο, η σχετική κατάταξη της όμως έχει πέσει, αφού άλλες χώρες βελτιώνονται γρηγορότερα. Τρεις από τους δέκα δείκτες του συντελεστή κατάταξης ξεχωρίζουν αρνητικά για την Κύπρο. Συγκεκριμένα [ΕΙΚΟΝΑ 4], η Κύπρος κατατάσσεται πάρα πολύ χαμηλά στους δείκτες: (α) "διαχείρισης άδειας οικοδομής" (126 η ), (β) "εγγραφή περιουσίας" (94 η ), και (γ) "εκδίκαση αστικών και εμπορικών υποθέσεων" (138 η ), Βέβαια, ο τρίτος δείκτης εκφράζει περισσότερο την ταχύτητα, παρά την ποιότητα του δικαστικού 5
συστήματος. Επίσης, είναι θετική η πρόσφατη απόφαση για σύσταση του εμπορικού δικαστηρίου και αύξηση του αριθμού των δικαστών, με σκοπό την αποδοτικότερη απονομή της δικαιοσύνης στην Κύπρο. ---------------------- Μετά τα λιγότερο καλά νέα, θα αναφερθώ τώρα στα καλά νέα. Η Κύπρος έχει ήδη θεσμοθετήσει κάποιες διαρθρωτικές αλλαγές. Έχει πετύχει εξαιρετικά δημοσιονομικά αποτελέσματα, από τα καλύτερα στην Ευρώπη, και πολύ δυνατή ανάκαμψη. Οι φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Επιτροπής (8 ης Νοεμβρίου) προβλέπουν συνέχιση αυτής της πορείας [ΕΙΚΟΝΑ 5]. Αυτό θα οδηγήσει σε μείωση του υπέρογκου δημόσιου δανεισμού και άλλων υπερβολικών ανισορροπιών της οικονομίας. Αυτά, μαζί με τα βήματα που έχει κάνει η Κύπρος για την 6
αντιμετώπιση των τραπεζικών προβλημάτων τον Ιούνιο, φαίνεται να υπήρξαν οι οδηγοί επανένταξης της Κύπρου σε επενδυτική βαθμίδα από τους οίκους αξιολόγησης, μετά από χρόνια. Είναι μια πολύ θετική εξέλιξη. ---------------------- Έτσι, το ποτήρι μπορούμε να το δούμε μισογεμάτο ή μισοάδειο. Υπήρξε πρόοδος ας θυμηθούμε που βρισκόταν η Κύπρος το 2013, αλλά χρειάζεται ακόμη πολλή προσπάθεια. Είναι ενθαρρυντικό ότι οι πολίτες συχνά αναφέρονται στην βιωσιμότητα της οικονομίας. Ο Υπουργός Οικονομικών πρώτος λέει ότι υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος, έχει έγνοια και έλεγχο της κατάστασης, και αναφέρεται στις ανάγκες και τις προκλήσεις της οικονομίας. Ό,τι ισχύει για τους ανθρώπους, ισχύει και για τις οικονομίες. Αναγνωρίζοντας τις αδυναμίες μας, κάνουμε το πρώτο βήμα για να 7
γίνουμε καλύτεροι. Σε περιβάλλον παγκοσμιοποίησης, εκείνος που γρηγορότερα και βαθύτερα βελτιώνεται, γίνεται πιο ανταγωνιστικός και κερδίζει το παιχνίδι. Έτσι, παρότι θα μπορούσαμε δικαίως να επαινούμε την Κύπρο για την πρόοδο της οικονομίας, θέλουμε να επικεντρωνόμαστε στις ελλείψεις. Η κυπριακή οικονομία χρειάζεται ακόμα σημαντική βελτίωση των ανισορροπιών και περαιτέρω προσπάθεια απ' όλους. Καθοριστικός είναι και ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα. Συχνά, με τις πρωτοβουλίες και τις ενέργειές του καθορίζει το μοντέλο ανάπτυξης και τη βιωσιμότητά της οικονομίας. ---------------------- Κλείνοντας, θα ήθελα να θέσω κάποια ερωτήματα για προβληματισμό. Είναι, άραγε, ο ιδιωτικός τομέας αρκετά ενεργός για την βελτίωση της οικονομίας; 8
Παίρνει πρωτοβουλίες και δρα; Επενδύει σε παραγωγικούς τομείς που χρειάζεται η οικονομία; Είναι τομείς που θα εξασφαλίσουν βιώσιμη ανάπτυξη; Οι εταιρείες συνεισφέρουν επαρκώς στην ενσωμάτωση των νέων πτυχιούχων στην αγορά εργασίας; Εντοπίζουν τις ελλείψεις ικανοτήτων και προσόντων που χρειάζεται η οικονομία και επενδύουν στο ανθρώπινο δυναμικό και την κατάρτιση; Άραγε, ποιο μοντέλο ανάπτυξης θα μπορούσε να μετατραπεί την Κύπρο σε μια δυνατή οικονομία; Θα μπορούσε να γίνει μια ΑΑΑ οικονομία μεσοπρόθεσμα; Είναι κάποιοι προβληματισμοί. Σας εύχομαι μια εποικοδομητική συζήτηση. Ευχαριστώ για την προσοχή σας. ----------------- 9