Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα Βουλγαρία 2007-2013 Πακέτο Εργασίας 6: Προετοιμασία Ωρίμανση μελλοντικών παρεμβάσεων επενδύσεων 6.1-1: 1 Στρατηγικό Επιχειρησιακό Σχέδιο για την ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού - Δήμος Βισαλτίας - Belasitsa Nature Park Directorate - Ορειβατικός Σύλλογος Νιγρίτας - Κέντρο Ανάπτυξης Ροδόπης - Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Σερρών Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 1
Partner s Information Όνομα Εταίρου: Περιφέρεια, Χώρα: Ημερομηνία Υποβολής: Διορία: Δευτέρα, 21 Ιανουαρίου, 2013 Παρακαλώ σημειώστε ότι το ερωτηματολόγιο πρέπει να επιστραφεί μέχρι την ημερομηνία που αναφέρεται παραπάνω. Συγκεκριμένες οδηγίες δίνονται σε κάθε ενότητα. Εάν η έκταση του κειμένου δεν αναφέρεται, τότε το κείμενό σας μπορεί να είναι όσο μεγάλο χρειάζεται προκειμένου να παράσχει επαρκείς πληροφορίες για το θέμα. Εγκεκριμένο από τον εκπρόσωπο του οργανισμού: Υπογραφή και σφραγίδα εξουσιοδοτημένου ατόμου: Ημερομηνία υποβολής: Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 2
Γενικές Πληροφορίες για το Πακέτο Εργασίας Πακέτο Εργασίας 6- Οργάνωση - Ωρίμανση μελλοντικών παρεμβάσεων - επενδύσεων Στόχος του ΠΕ6: Σχεδιασμός ενός μοντέρνου και καινοτόμου στρατηγικού σχεδίου, το οποίο θα αναλύεται σε επιχειρησιακό επίπεδο και θα περιγράφεται λεπτομερώς σε ενιαίο εταιρικό επίπεδο. Η Γενική Εκροή του Πακέτου Εργασίας 6 θα είναι: Στρατηγικός και επιχειρησιακός σχεδιασμός που θα περιγράφεται λεπτομερώς σε επίπεδο εταιρείας. Δραστηριότητες του Πακέτου Εργασίας 6 Δράση 6.1 Αναγνώριση μελλοντικών παρεμβάσεων Δράση 6.2 Επιχειρησιακό Σχέδιο Ανάπτυξη οικοτουρισμού Εκροές/Παραδοτέα: 1. 1 Στρατηγικό Επιχειρησιακό Σχέδιο για την ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού 2. Επιχειρηματικό πλάνο ίδρυσης μονάδας περιπατητικού τουρισμού στη Νιγρίτα 3. Επιχειρηματικό σχέδιο για ίδρυση μονάδας ιππικού τουρισμού στη Νιγρίτα Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 3
Report 6.1.1 1 Στρατηγικό Επιχειρησιακό Σχέδιο για την ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 4
1) Παρακαλώ δώστε μία σύντομη περιγραφή της περιοχής Box 6.1.1: Σύντομη περιγραφή Ο νομός Σερρών είναι ένας από τους 13 νομούς της Μακεδονίας, του μεγαλύτερου διαμερίσματος της Ελλάδας και ανήκει στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Ανατολικά συνορεύει με τους νομούς Δράμας και Καβάλας και δυτικά με τους νομούς Θεσσαλονίκης και Κιλκίς. Στα βόρεια συνορεύει με τη Βουλγαρία και με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (FYROM). Ανήκει στους πεδινότερους νομούς της Ελλάδας, δεδομένου ότι το 48% της συνολικής έκτασης του χαρακτηρίζεται σαν πεδινό-ημιορεινό. Περικλείεται δυτικά από τις οροσειρές Κερκίνης-Βερτίσκου-Κερδυλίων, ανατολικά από τις οροσειρές Ορβήλου-Μενοικίου-Παγγαίου, ενώ βόρεια δεσπόζει το όρος Μπέλες. Το νομό διασχίζει ο ποταμός Στρυμώνας, που πηγάζει από τη Βουλγαρία και εκβάλλει στο Στρυμονικό κόλπο (Ορφανού). Κυριότερος παραπόταμός του είναι ο Αγγίτης, στο ανατολικό τμήμα του νομού, όπου ρέει μεταξύ του Παγγαίου και του Μενοικίου όρους, σχηματίζοντας το φαράγγι του Αγγίτη, δίπλα στα Σπήλαια της Αλιστράτης Ο Δήμος Βισαλτίας είναι δήμος του Νομού Σερρών που ανήκει στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Συστήθηκε την 1η Ιανουαρίου 2011 με το σχέδιο Καλλικράτης (Ν 3852/2010) από τη συνένωση των πρώην Δήμων (νυν Δημοτικών Ενοτήτων) Αχινού, Βισαλτίας, Νιγρίτας και Τραγίλου. Έδρα του δήμου είναι η Νιγρίτα. Ο Δήμος Βισαλτίας αποτελείται από 27 Τοπικές Κοινότητες και 2 Δημοτικές Κοινότητες και καταλαμβάνει σχεδόν όλη την πρώην επαρχία Βισαλτίας σε έκταση 656,61 χιλιάδες στρέμματα και έχει πληθυσμό 26.127,00 κατοίκους. ( απογραφή 2001) Ο Δήμος εκτείνεται στο νοτιοδυτικό τμήμα του Νομού Σερρών και συνορεύει Δυτικά με το Νομό Θεσαλλονίκης, Βόρεια με τον Δήμο Ηράκλειας Νότια με τον Δήμο Αμφίπολης, Ανατολικά με τον Δήμο Ν. Ζίχνης και ΒορειοΑνατολικά με τους Δήμους Σερρών και Εμ Παππά. Η Νιγρίτα είναι η έδρα του Δήμου με πληθυσμό 5.566 κατοίκους, η οποία ανήκει στη Δημοτική ενότητα Νιγρίτας. Η έδρα του Δήμου Βισαλτίας, η Νιγρίτα, βρίσκεται σε απόσταση 22 χλμ. από την πόλη των Σερρών. Είναι δηλαδή πολύ κοντά στην πρωτεύουσα του Νομού, με όλα τα οικονομικοκοινωνικά, πολιτιστικά και διοικητικά πλεονεκτήματα που απορρέουν από αυτό. Η απόσταση της Νιγρίτας από τις άλλες μεγάλες πόλεις του Νομού είναι: από το Σιδηρόκαστρο 42 χλμ., από την Ηράκλεια 49 χλμ., ενώ από το Μητροπολιτικό κέντρο της Περιφέρειας, τη Θεσσαλονίκη απέχει 111 χλμ. Επίσης, απέχει 46 χλμ. από την διασταύρωση της εθνικής οδού Σερρών - Καβάλας. Αξίζει ακόμη να σημειώσουμε ότι απέχει 38 χλμ. από τον κάθετο άξονα της Εγνατίας οδού, ένα δρόμο υψίστης εθνικής σημασίας που καθιστά την Βόρεια Ελλάδα κυρίαρχο πόλο αναφοράς και ανάπτυξης, εδραιώνοντας την πολιτική και οικονομική ισχύ της στα Βαλκάνια, τη Μεσόγειο και κατ επέκταση σε όλη την Ευρώπη. Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 5
2) Παρακαλώ δώστε μία περιγραφή των σημαντικότερων τουριστικών περιοχών της περιοχής Box 6.1.2: Σημαντικότερες τουριστικές περιοχές ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ανατολικά της πόλεως των Σερρών και σε απόσταση 2,5 χιλιομέτρων βρίσκεται το προάστιο του Αγίου Ιωάννου. Ο οικισμός ενώθηκε με το δήμο Σερρών το 1946 και όπως τώρα έτσι και κάποτε ο κατάφυτος από αιωνόβια πλατάνια και πλούσιος σε τρεχούμενα νερά τόπος είναι κατά τους θερινούς μήνες χώρος αναψυχής των Σερραίων. ΜΕΝΟΙΚΙΟ ΟΡΟΣ - ΦΑΡΑΓΓΙ Ι. Μ. Τ. ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ Βορειοανατολικά της πόλης των Σερρών βρίσκεται ο ορεινός όγκος του Μενοικίου όρους, γνωστός για τους λειμώνες του, τη χαμηλή ποώδη βλάστησή του και τα αινιγματικά σπήλαιά του. Πέτρινες καλύβες κτηνοτρόφων και τεχνικά έργα συλλογής ομβρίων υδάτων, συμπληρώνουν το πανέμορφο ορεινό τοπίο με την έντονη γεωμορφολογία και ποικιλία ανάγλυφου με υψηλές κορυφές, φαράγγια και ορθοπλαγιές, έντονα βραχώδεις εξάρσεις και άφθονα καρστικά φαινόμενα. Η βιοποικιλότητα της περιοχής είναι υψηλή. Στην περιοχή υπάρχουν 72 σημαντικές φυτικές μονάδες ενώ η πανίδα της περιοχής είναι ιδιαίτερα μεγάλη. ΔΑΣΟΣ ΛΑΪΛΙΑ Ένας μοναδικός παράδεισος Βόρεια της πόλης των Σερρών και σε απόσταση 25 χλμ. Απ' αυτήν, συνδεδεμένος μαζί της με χίλιες παραδόσεις και ιστορίες είναι το υψηλό δάσος οξιάς και δασικής Πεύκης, το σε έκταση 30.000 στρεμμάτων δάσος του Λαϊλιά. Το πανέμορφο αυτό δάσος προσφέρει καταφύγιο σε μεγάλα θηλαστικά και πτηνά, σπάνια και κοινά. Στο κέντρο του δάσους υπάρχει ένα θαυμάσιο και μοναδικό παλαιοβοτανικό μουσείο, ο σφαγνώνας του Λαϊλιά. Στο χώρο αυτό, που ανακηρύχθηκε διατηρητέο Μνημείο της Φύσης, έγιναν γεωλογικές έρευνες και διαπιστώθηκε η μεταπαγετώδης εξέλιξη του δάσους της περιοχής, με τις εναλλαγές των ειδών σε συνδυασμό με την ανθρωπογενή επίδραση. ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ Σε απόσταση είκοσι τεσσάρων χιλιομέτρων από την πόλη των Σερρών και επάνω στον οδικό άξονα που οδηγεί προς το τελωνείο του Προμαχώνα βρίσκεται η πόλη του Σιδηροκάστρου. Χτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας Ηράκλειας, κτίσμα του Φιλίππου Β, στο λόφο Ισάρ, που δεσπόζει της όλης περιοχής, υπάρχουν απομεινάρια από τα τείχη που οικοδόμησε ο Ανδρόνικος Γ Παλαιολόγος (1328-1341) με δύο περιβόλους, κεντρικό και εξωτερικό, δύο πύλες και πύργο στη βάση του οποίου υπάρχει δεξαμενή νερού. Στον ίδιο λόφο υπάρχει ο ναός του Αγίου Δημητρίου το ιερό του οποίου, κοσμημένο με Βυζαντινές τοιχογραφίες είναι ο θάλαμος, λαξευμένου στο βράχο τάφου των ελληνιστικών χρόνων. ΤΕΧΝΗΤΗ ΛΙΜΝΗ ΚΕΡΚΙΝΗΣ Δυτικά της πόλης των Σερρών και σε απόσταση 45 περίπου χιλιομέτρων βρίσκεται ένας από τους σημαντικότερους και ταυτόχρονα ωραιότερους υγροβιότοπους της Ελλάδος. Ο υγρότοπος αυτός μετασχηματίστηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες τουλάχιστον δύο φορές από ανθρωπογενείς επεμβάσεις. Η κατασκευή του φράγματος το 1932 δημιούργησε μια υδάτινη επιφάνεια, που ποικίλλει εποχιακά, μετά και τη δημιουργία του νεοτέρου φράγματος του 1982, από 54.000 ως και 72.000 στρέμματα και λειτουργεί με διττή κοινωνική ωφελιμότητα: ως τεχνικό έργο, μεγάλης γεωργικής ωφέλειας, και ως υγρότοπος διεθνούς σημασίας (Συνθήκη RAMSAR). ΣΠΗΛΑΙΟ ΑΛΙΣΤΡΑΤΗΣ ΦΑΡΑΓΓΙ ΑΓΓΙΤΗ Ανατολικά της πόλεως των Σερρών και σε απόσταση 50 χιλιομέτρων, στην κοινότητα Αλιστράτης και στη θέση «Πετρωτό» υπάρχει ένα μοναδικό μνημείο της Φύσης, με σπουδαία Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 6
σπηλαιολογική αξία και σημασία. Στα 25.000 τ.μ. της επιφάνειας του σπηλαίου που έχουν ερευνηθεί, υπάρχουν τεράστιες αίθουσες με σταλακτίτες, σταλαγμίτες και εκκεντρίτες. Θάλαμοι εξαιρετικά μεγάλων διαστάσεων με εντυπωσιακό διάκοσμο από σταλακτίτες και σταλαγμίτες καθώς και δυο κύριες στοές με ολόλευκους σταλακτίτες συνθέτουν το εντυπωσιακό φυσικό σκηνικό του σπηλαίου της Αλιστράτης. Πιο κάτω, σε ένα φαράγγι, κυλάει ο Αγγίτης ποταμός. Υδροχαρή δάση καλύπτουν τις κατακόρυφες βραχώδεις πλαγιές, με το ποτάμι να κυλάει ήρεμα σχηματίζοντας μαιάνδρους, άλλοτε καθαρό και άλλοτε ορμητικό όταν απελευθερώνονται από το φράγμα της Συμβολής σημαντικές ποσότητες νερού. Στα 15 περίπου χιλιόμετρα που έχει μήκος η επιγενετική κοιλάδα του ποταμού Αγγίτη υπάρχουν σπήλαια, που στο παρελθόν κατοικήθηκαν. ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΤΗΣ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ Η ΕΠΟΝΟΜΑΖΟΜΕΝΗ ΚΟΣΙΝΙΤΖΑ Από τα σημαντικότερα μοναστηριακά κέντρα της βορείου Ελλάδος η μονή της Κοσίνιτζας ή Εικοσιφοίνισσας ιδρύθηκε κατά την παράδοση το 450 με τη βοήθεια του μητροπολίτου Φιλίππων Σώζοντος (443-454). Το ενδιαφέρον των πατέρων της μονής για το γένος, σε συνδυασμό με τα αξιόλογα έσοδα της Μονής από δωρεές, επέτρεψαν στο μοναστήρι της Παναγίας Αχειροποιήτου να λειτουργήσει έως και το 1834 σχολή των κοινών γραμμάτων. Το 1507 το μοναστήρι καταστράφηκε από πυρκαγιά και μόνο μετά το 1770 αποκτά ξανά την πρώτη του αίγλη. Το μοναστήρι έπαιξε σημαντικό ρόλο στα προεπαναστατικά γεγονότα καθώς οι ηγούμενοί του από το 1805 έως και το 1834 ήταν βασικά στελέχη του απελευθερωτικού αγώνα. Σήμερα σώζονται τμήματα μαρμάρινου τέμπλου, το ξυλόγλυπτο τέμπλο που έγινε το 1781-1803 από τεχνίτες της Χίου καθώς και το καθολικό της μονής που ολοκληρώθηκε το 1847 και είναι επέκταση του αρχαίου ναού, έργο του 1387. Το μοναστήρι βρίσκεται στις βορειοανατολικές πλαγίες του Παγγαίου όρους και δεξιά από το δρόμο που οδηγεί από τις Σέρρες στην πόλη της Καβάλας. ΑΜΦΙΠΟΛΗ Στη θέση των Εννέα Οδών, σε τόπο κατά το Θουκυδίδη περίβλεπτο από στεριά και θάλασσα, ιδρύθηκε το 437/6 π.χ. από Αθηναίους αποίκους, υπό τον Άγνωνα, η Αμφίπολη. Η πόλη ελέγχοντας την είσοδο στη δασώδη περιοχή της ενδοχώρας και τα μεταλλεία χρυσού στο Παγγαίο αναπτύχθηκε σημαντικά και έγινε το κύριο εμπορικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής, με ιδιαίτερη πολιτική σημασία για τους Αθηναίους με τους οποίους, οι Αμφιπολίτες, δεν είχαν άριστες σχέσεις. ΕΚΒΟΛΕΣ ΠΟΤΑΜΟΥ ΣΤΡΥΜΟΝΑ Περιοχή με λιμνοθάλασσες από αλμυρό νερό και έλη, που σχηματίζεται γύρω από τις εκβολές του Στρυμόνα και χαρακτηρίζεται από τη μεγάλη ποικιλία των οικοσυστημάτων που τη συγκροτούν. Τα οικοσυστήματα των εκβολών παραμένουν ακόμη άθικτα. Ο ποταμός αποτελεί καταφύγιο για πολλά είδη ψαριών και οι εκβολές θεωρούνται σημαντική περιοχή για την αναπαραγωγή και διαχείμαση μεγάλου αριθμού πτηνών. Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 7
3) Παρακαλώ αναφέρατε τις σημαντικότερες εναλλακτικές τουριστικές δραστηριότητες της περιοχής Box 6.1.3: Σημαντικότερες εναλλακτικές τουριστικές δραστηριότητες Σκι: Το χειμώνα το δάσος καλύπτεται με παχύ στρώμα χιονιού και αποτελεί πόλο έλξεις για πολλούς Ορειβάτες, σκιέρ και φυσιολάτρες. Το χιονοδρομικό κέντρο βρίσκεται σε υψόμετρο 1.600 έως 1.850μ και απέχει από την πόλη των Σερρών 27χιλ. Μπορεί όμως να ανέβει κανείς και από την πλευρά του Καπνόφυτου μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγο της μη ασφαλτόστρωσης και εκχιόνωσης σε σχέση με την διαδρομή από την πόλη των Σερρών. Μια διαδρομή καταπληκτική. Σήμερα στο Χιονοδρομικό λειτουργούν ένα σαλέ, καταφύγιο 80 κλινών, ένας αναβατήρας 1000μ και ένας παιδικός αναβατήρας 100μ. Πεζοπορία και ποδηλασία: Η μορφολογία του νομού στην περιοχή αυτήν λόγω της ύπαρξης των Ορεινών όγκων (Μπέλες, Όρβηλος, Λαϊλιάς, Μενοίκιο, Παγγαίο) παρέχει ιδανικές διαδρομές για την ανάπτυξη αθλητικών δραστηριοτήτων όπως η πεζοπορία η ορειβασία, το ποδήλατο βουνού. Οι διαδρομές χαρακτηρίζονται από διαφορετικό βαθμό δυσκολίας ανάλογα με την φυσική κατάσταση των εκδρομέων. Υπάρχει η δυνατότητα εκδρομής στις περιοχές αυτές με διανυκτέρευση σε αντίσκηνα ή ξενώνα, και ο εξοπλισμός που απαιτείται για τέτοιες δραστηριότητες παρέχεται εξ ολοκλήρου από το γραφείο μας το οποίο και οργανώνει αυτά τα προγράμματα. Αεροπλοΐα: Αιωρόπτερο ή αετός, Αλεξίπτωτο πλαγιάς, Μηχανοκίνητος αετός, Ελεύθερη πτώση. Η μορφολογία του εδάφους του νομού είναι ιδανική για την ανάπτυξη της αεροπλοΐας καθώς οι μεγάλοι ορεινοί όγκοι Μπέλες, Παγγαίου και Μενοικίου που περιβάλλουν τον Νομό δημιουργούν ένα λεκανοπέδιο με ισχυρά ανοδικά ρεύματα ιδανικά για πτήσεις. Χώροι απογείωσης που υπάρχουν στο Νομό είναι το Χιονοχώρι στο Μενοίκιο όρος, τα Πλατανάκια και η Βυρώνεια στο όρος Μπέλες και το καταφύγιο της Πρώτης στο Παγγαίο όρος. Ιππασία Ιππικός τουρισμός: Μονάδες ιππικού τουρισμού λειτουργούν ήδη στην λίμνη Κερκίνη, στα Άνω Πορόϊα, στο Ζερβοχώρι,στη Σέρρες και μία υπό κατασκευή στο Φαράγγι του Αγγίτη. Οι μονάδες αυτές προσφέρουν ψυχαγωγία στους λάτρεις του ιππικού τόσο εντός των ειδικά διαμορφωμένων χώρων όσο και σε επιλεγμένες διαδρομές. Rafting- Canoe Kayak Hydrospet: Ποτάμιες δραστηριότητες που ακολουθεί σήμερα ολοένα και περισσότερος κόσμος. Ιδανικός τόπος το Φαράγγι του ποταμού Αγγίτη και ο ποταμός Στρυμόνας. Το Φαράγγι είναι μια μαγευτική περιοχή που αφήνει άφωνο ακόμη και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Μία διαδρομή 8χιλ. σε κάθετα πρανή που ξεπερνούν και τα 100μ σε ορισμένα σημεία, με υδροχαρή δάση, πολυποίκιλη χλωρίδα και μοναδική πανίδα από άγρια ζώα, δίνουν μια διάσταση ανεπανάληπτη για δύο ώρες στον επισκέπτη. Canyoning: Πρόκειται για την διάσχιση Φαραγγιών συνήθως από πάνω προς τα κάτω με την χρήση ορειβατικού εξοπλισμού όπου αυτός είναι απαραίτητος. Είναι μια περιπέτεια που μπορούν να απολαύσουν άτομα κάθε ηλικίας που επιθυμούν να συνδυάσουν τη δράση με την μαγεία της φύσης. Λίμνη Κερκίνη: Σήμερα ο επισκέπτης μπορεί να επιδοθεί στο κανό και στο καγιάκ στην λίμνη, να κάνει τον γύρο της λίμνης με ποδήλατο βουνού, καθώς επίσης και διαδρομές στο όρος Μπέλες, να κάνει ιππασία σε οργανωμένους χώρους, Trekking κ.α Όρος Σιδηρόκαστρο: Αναρριχητικό πεδίο για αναρρίχηση, Rappel, Canyoning στον Κρουσοβίτη ξεκινώντας από το Αχλαδοχώρι, διαδρομές στα μονοπάτια Ε4 Ε6, σπηλαιοεξερευνήσεις στην περιοχή Ζεστά Νερά, ανοιχτές πισίνες και χαλάρωση στο Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 8
χαμάμ των ιαματικών λουτρών. Πανέμορφες διαδρομές για τζιπ 4χ4 και παιχνίδια με μορφή του Orienteering 4) Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα πλεονεκτήματα, τα μειονεκτήματα, οι ευκαιρίες και οι απειλές (ανάλυση SWOT) του Ν. Σερρών που συνδέονται με τον τουρισμό. Box 6.1.4: Ανάλυση SWOT Πλεονεκτήματα Οι Σέρρες συγκεντρώνουν πολυάριθμα πλεονεκτήματα που ουσιαστικά αποτελούν ευκαιρίες ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού: 1. Αποτελεί για τα Βαλκάνια και όχι μόνο, πύλη εισόδου (οδικώς) για την Ελλάδα και ταυτόχρονα πύλη εξόδου προς το Αιγαίο. 2. Η γεωγραφική της θέση. Αποτελεί μία περιοχή με υφιστάμενα παράλληλα συγκοινωνιακά δίκτυα (οδικό και σιδηροδρομικό) που τη διασχίζουν. 3. Είναι επίπεδη, περιβαλλόμενη από οροσειρές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. 4. Με αφετηρία την πόλη των Σερρών μπορεί ο επισκέπτης σε 40 μόλις λεπτά να βρεθεί στις τέσσερες άκρες της Ενότητας. 5. Η πρωτεύουσα απέχει 80 Κm από το αεροδρόμιο «Μακεδονία» και χρονικά μια (1) ώρα. 6. Συνδέεται με κάθετους άξονες με την Εγνατία Οδό. 7. Έχει πολλά και σε διασπορά ξενοδοχεία όλων των κατηγοριών. 8. Μπορεί να ικανοποιήσει «Συνεδριακές ανάγκες». 9. Έχει πλούσια ιστορία και παράδοση. 10. Έχει πλούσια γαστρονομία. 11. Έχει πλούσια και φθηνή αγορά και έντονη νυχτερινή ζωή. 12. Τέλος, έχει ένα μοναδικό «τουριστικό προϊόν» Ευκαιρίες 1. Η διαφοροποίηση της ζήτησης από τη πλευρά των καταναλωτών που δημιουργούν νέες εν δυνάμει αγορές πέρα από εκείνες του μαζικού ηλιοτροπικού τουρισμού. 2. Η εμφάνιση νέων αγορών πέρα από εκείνες που παραδοσιακά τροφοδοτούν τον ελληνικό τουρισμό. 3. Η αύξηση της δυνατότητας άμεσης πρόσβασης στον καταναλωτή μέσω διαδικτύου. 4. Οι δυνατότητες χρηματοδότησης έργων υποδομής και επιχειρήσεων από το ΕΣΠΑ Μειονεκτήματα 1. Μειονεκτήματα που συνδέονται με το ανθρώπινο δυναμικό (πχ. γήρανση) και τη μη αποτελεσματική λειτουργία των οργανώσεων του. 2. Η ανεπαρκής αξιοποίηση των διαθέσιμων φυσικών πόρων 3. Ασθενείς γεωργικές διαρθρώσεις, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος της παραγωγής και τις ανταγωνιστικές αδυναμίες. Ο γεωργικός τομέας, παρόλη την ισχυρή του εξάρτηση από τις κοινοτικές επιδοτήσεις, σταθερά μειώνεται. 4. Η παραγωγή περιορισμένου αριθμού προϊόντων που δε διακρίνονται για τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά και έλλειψη εναλλακτικών δραστηριοτήτων στα πλαίσια των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. 5. Στασιμότητα της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας και χαμηλό επίπεδο εξειδίκευσης και επιχειρηματικών δεξιοτήτων (συνεπακόλουθο της γήρανσης του πληθυσμού). 6. Ειδικότερα στον τουρισμό, υπάρχουν ελλείψεις στην απαραίτητη υποδομή για την ανάπτυξη ήπιων μορφών Απειλές 1. Αυξανόμενος ανταγωνισμός στο εξωτερικό από χώρες με χαμηλότερο κόστος. 2. Αυξανόμενος ανταγωνισμός από χώρες με αναβαθμισμένης ποιότητας και υψηλής διαφοροποίησης τουριστικά προϊόντα 3. Νησιά και ο έντονος ανταγωνισμός από με φθηνές αγορές του εξωτερικού. 4. Αδυναμία συγκράτησης διερχόμενων τουριστών για παραμονή. 5. Η έλλειψη σχεδιασμού στην ανάπτυξη Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 9
για βελτίωση της προσφερόμενης ποσότητας και διαφοροποίηση του παρεχόμενου προϊόντος. 5. Η δυνατότητα αξιοποίησης τοπικών / παραδοσιακών προϊόντων από το τουριστικό κύκλωμα με στόχο την αναβάθμιση και τη διαφοροποίηση του. 6. Η δημιουργία καταλυμάτων εναλλακτικού τουρισμού μέσα από επενδυτικά προγράμματα του ΕΣΠΑ. 7. Δημιουργία νέων χώρων αναψυχής και κέντρων προσέλκυσης ειδικού τουριστικού ενδιαφέροντος. 8. Αξιοποίηση αναπτυξιακών προγραμμάτων για την χρηματοδότηση μεγάλων επενδυτικών έργων. 9. Νέες καταναλωτικές τάσεις στον τομέα του τουρισμού: Ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού (αγροτουρισμός κτλ), ζήτηση ποιοτικών υπηρεσιών και ήπιων εναλλακτικών τουριστικών προϊόντων, επιμήκυνση τουριστικής περιόδου. 10. Μεταστροφή της τάσης των καταναλωτών για παραδοσιακά προϊόντα εγγυημένης παραγωγής και ποιότητας Ανάπτυξη του κλάδου της μεταποίησης τοπικών ποιοτικών προϊόντων. 11. Νέες θεσμικές δυνατότητες οργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης και εργαλεία υποστήριξης, που προκύπτουν από την κοινοτική και εθνική νομοθεσία 12. Βελτίωση της αξιοποίησης των διαθέσιμων φυσικών πόρων 13. Η αξιοποίηση της πλεονεκτικής γεωγραφικής θέσης με την ταχεία ολοκλήρωση μεγάλων έργων υποδομής όπως οι Κάθετοι άξονες σύνδεσης με την Εγνατία οδό. 14. Η αξιοποίηση φυσικού πλούτου, πολιτιστικών εκδηλώσεων, αρχαιολογικών μνημείων και ανάδειξη νέων τουριστικών προϊόντων. 15. Αξιοποίηση διέλευσης αριθμού τουριστών με στόχο τη δημιουργία νέων χώρων αναψυχής. 16. Αναβάθμιση τοπικού ανθρώπινου δυναμικού. 17. Αξιοποίηση της γεωγραφικής θέσης της περιοχής. έργων υποδομής ειδικά στις ευαίσθητες ζώνες παρουσιάζει ανεξέλεγκτη τουριστική και οικιστική ανάπτυξη και αυθαίρετη δόμηση με συνέπεια να απειλούνται περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. 6. Η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού για την ανάπτυξη του τουρισμού στην περιοχή, ο ελλιπής σχεδιασμός σε μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας με αποτέλεσμα φυσικοί πόροι όπως οι ορεινοί όγκοι να δέχονται απειλές από την παράνομη υλοτομία, υπερβόσκηση, λαθροθηρία κ.α. 7. Ο χαμηλός βαθμός αξιοποίησης φυσικών και πολιτιστικών πόρων. 8. Μείωση του πληθυσμού αν δεν δημιουργηθούν νέες πηγές απασχόλησης. 9. Επιφυλακτικότητα και ανεπάρκεια του τοπικού ιδιωτικού επενδυτικού κεφαλαίου Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 10
5) Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι δυνατότητες τουριστικής αξιοποίησης φυσικού περιβάλλοντος Box 6.1.5: Δυνατότητες τουριστικής αξιοποίησης Η οροσειρά του Μπέλες θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη του αγροτουρισμού και οικοτουρισμού στην περιοχή. Η περιοχή είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους με δυνατότητες δημιουργίας περιπατητικών μονοπατιών ή θύλακες ανάπτυξης ενναλακτικών υπαίθριων σπορ. Ο άξονας Σέρρες Χρυσοπηγή κορυφές Λαϊλιά, ο οποίος ευνοεί την ανάπτυξη οικοτουρισμού, ορειβατικού, ορεινού, αθλητικού και θρησκευτικού τουρισμού Ο δικλαδικός άξονας Σιδηρόκαστρο Αχλαδοχώρι και Σιδηρόκαστρο Άγκιστρο όπου μπορούν να αναπτυχθούν δράσεις οικοτουρισμού αγροτουρισμού ορειβατικού και ιαματικού κυρίως τουρισμού Γενικότερα η περιοχή διαθέτει πόρους οι οποίοι με κατάλληλη αξιοποίηση και ανάδειξη μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη υπαίθριων τουριστικών δραστηριοτήτων, οι οποίες θα προσελκύσουν επισκέπτες στην περιοχή κυρίως για διήμερες και ολιγοήμερες εκδρομές. Η τουριστική υποδομή στην περιοχή μελέτης θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί στοιχειώδης, παρά το αξιοσημείωτο ενδιαφέρον για επενδύσεις που παρατηρείται από εντόπιους επενδυτές, αλλά και την συνεχή μεγέθυνση του τουριστικού ρεύματος που καταγράφεται προς την περιοχή κατά την τελευταία τουλάχιστον 5ετία. 6) Παρακαλώ δώστε μία πρόταση όσον αφορά τα εξής: Όραμα για τον τουρισμό στην περιοχή Στρατηγική Ανάλυση (Άξονες, Μέτρα, Δράσεις) Box 6.1.6: Στρατηγικός Σχεδιαμός Το όραμα για τον τουρισμό στην περιοχή είναι: «Η παροχή ποιοτικών τουριστικών υπηρεσιών που προσφέρουν τον καλύτερο συνδυασμό των στοιχείων του πολιτισμού και του τουρισμού και η μετακίνηση προς το πρότυπο του ποιοτικού, πράσινου και βιώσιμου τουρισμού» Προτείνεται ένα επιχειρησιακό σχέδιο που αναλύεται στους ακόλουθους άξονες και μέτρα: Άξονας 1 «Προστασία και ανάδειξης του πολιτιστικού περιβάλλοντος» Μέτρο 1 «Προστασία και ανάδειξη του φυσικού και δομημένου πολιτιστικού περιβάλλοντος», που περιλαμβάνει τις ακόλουθες δράσεις: Μέτρο 2 «Τεχνικές υποδομές» Άξονας 2 «Ανάπτυξη υποδομών πολιτιστικού τουρισμού και συναφών εναλλακτικού τουρισμού» Μέτρο 1 «Ενοποίηση πολιτιστικών μνημείων-αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων και θρησκευτικών χώρων» με στόχο την ενίσχυση της πολιτιστικής ταυτότητας, διότι τα θρησκευτικά μνημεία και η ορθόδοξη πίστη είναι και αυτά μέρος του πολιτισμού μας. Μέτρο 2 «Δημιουργία, βελτίωση και αξιοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών τουριστικών υποδομών» με στόχο τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των τουριστικών υποδομών Άξονας 3 «Περιβάλλον Πράσινη Ανάπτυξη Πολιτισμός» Μέτρο 1 «Φυσικό Περιβάλλον» με στόχο τη διατήρηση, τη προστασία και την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της περιοχής όπως του όρους Βερτίσκου, Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 11
Μέτρο 2 «Πολιτισμός και Παράδοση» με στόχο την ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτισμικής και ιστορικής κληρονομιάς. Άξονας 4 - Εκπαίδευση και κατάρτιση ανθρώπινου δυναμικού Μέτρο 1 «Αναβάθμιση της Τουριστικής Εκπαίδευσης» Μέτρο 2 «Αναβάθμιση των Δεξιοτήτων και Εξειδίκευση του Ανθρωπίνου Δυναμικού» Άξονας 5 - Δημιουργία σταθερού περιβάλλοντος ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας και ενίσχυσης των ιδιωτικών επενδύσεων στον τομέα του τουρισμού Μέτρο 1 «Δημιουργία Κλίματος Εμπιστοσύνης και Σταθερού Περιβάλλοντος για την Υλοποίηση Επενδύσεων στον Τουριστικό Τομέα» Μέτρο 2 «Λήψη Μέτρων για τη Βελτίωση της ποιότητας των συμπληρωματικών Υποδομών» Environmental Actions for the promotion of alternative forms of tourism 12