Συνοπτικός απολογισμός τού έργου μου ως Υπουργού Παιδείας (8 Μαρτίου 17 Μαΐου 2012) Α. Θέματα επείγοντα: 1. Έγιναν οι απαραίτητες ενέργειες για την ομαλή πορεία προς τις Πανελλήνιες Εξετάσεις (βαθμολογικά και εξεταστικά κέντρα, κοινές υπουργικές αποφάσεις, έλεγχος και συμπλήρωση ηλεκτρονικού εξοπλισμού για τις δηλώσεις των υποψηφίων και την έκδοση των αποτελεσμάτων κ.ά.). Επιλύθηκαν βασικά προβλήματα που εκκρεμούσαν, όπως αυτά τής εκτύπωσης και έγκαιρης αποστολής των τετραδίων στα εξεταστικά κέντρα. Ολοκληρώθηκε η προετοιμασία για την ανακοίνωση τού αριθμού των φετινών εισακτέων στα ΑΕΙ, καθώς και για την ένταξη ομάδων υποψηφίων στις ειδικές κατηγορίες. Ακόμη ελήφθη πρόνοια με κατάλληλες ρυθμίσεις, αν διεξαχθούν επαναληπτικές εκλογές κατά τη διάρκεια των Πανελληνίων Εξετάσεων. 2. Επισπεύστηκαν όλες οι σύνθετες διαδικασίες για την προμήθεια χαρτιού και βεβαίως για την εκτύπωση των σχολικών βιβλίων, που αποτελεί καθοριστικό και μείζον θέμα για τη λειτουργία των σχολείων το επόμενο σχολικό έτος. Ήδη άρχισε η εκτύπωση των βιβλίων, τα οποία θα βρίσκονται στα σχολεία από τον Ιούλιο (τα βιβλία τού Γυμνασίου Λυκείου) και τον Αύγουστο (τα βιβλία των Δημοτικών). 3. α) Λύθηκαν προβλήματα προσωρινής χρηματοδότησης των ΑΕΙ. Εξασφαλίστηκε η ομαλή ροή τής 1
χρηματοδότησης μέχρι τον Ιούλιο. β) Συγκροτήθηκε Ομάδα Εργασίας από πρυτάνεις, προέδρους ΤΕΙ, εκπροσώπους Ομοσπονδιών των διδασκόντων σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ και στελέχη του Υπουργείου Παιδείας, προκειμένου να διευθετηθούν θέματα, που θα επιτρέψουν να προχωρήσει η εφαρμογή τού νόμου για τα ΑΕΙ. 4. α) Εξασφαλίστηκε νομοθετικά η τετράμηνη παράταση (3 Μαΐου 3 Σεπτεμβρίου) για την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. β) Πραγματοποιήθηκαν χωριστές συναντήσεις με τις ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών (ΟΛΜΕ, ΔΟΕ, ΟΙΕΛΕ, Πανελλήνια Ένωση Σχολικών Συμβούλων, Ιδιοκτήτες Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων) και τους ζητήθηκε η κατάθεση σχετικών προτάσεων μέχρι 15 Μαΐου 2012. 5. α) Κατατέθηκαν εμπεριστατωμένα σχέδια νόμου για το Γενικό Λύκειο, την εισαγωγή υποψηφίων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και το Τεχνολογικό Λύκειο τα οποία προέκυψαν από τον Εθνικό Διάλογο για την Παιδεία και τα οποία, δυστυχώς, δεν προχώρησαν ελλείψει συμφωνίας των κομμάτων στην Κυβέρνηση. β) Ως εκ τούτου, εκδόθηκαν ρυθμιστικές υπουργικές αποφάσεις για το μεταβατικό πρόγραμμα Α και Β τάξεων Λυκείου, ώστε να ξεκινήσει απρόσκοπτα η επόμενη σχολική χρονιά. 6. Με τροπολογίες τού Υπουργείου Παιδείας που ψηφίστηκαν: α) Μεταβάλλεται και εξορθολογίζεται, στο πλαίσιο τής αρχής της ίσης μεταχείρισης, το καθεστώς των ειδικών κατηγοριών εισακτέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (απαλείφθηκαν τα ηλικιακά όρια από πολυτέκνους και τριτέκνους, προστέθηκε στις ειδικές 2
κατηγορίες και εκείνη των πολυδύμων τέκνων, καταργήθηκε το εισοδηματικό κριτήριο, καθώς και η προϋπόθεση τής διοικητικής περιφέρειας). β) Αίρονται σημαντικά εμπόδια ως προς την εκτέλεση έργων ή προγραμμάτων των ΑΕΙ προσφέροντας έτσι ευκαιρίες απασχόλησης σε νέους επιστήμονες με αποτέλεσμα, πέραν των άλλων, τον περιορισμό τού φαινομένου τής διαρροής των νέων επιστημόνων στο εξωτερικό. γ) Λύνονται μια σειρά θεμάτων τής ιδιωτικής εκπαίδευσης μεταξύ των οποίων: στα μαθήματα πληροφορικής και ξένων γλωσσών παρέχεται η δυνατότητα κατανομής των μαθητών κάθε τάξης, ανάλογα με το επίπεδο των γνώσεών τους, σε περισσότερα τμήματα, αλλά και παράλληλης διδασκαλίας διαφορετικών ξένων γλωσσών. Με τις ρυθμίσεις αυτές εξασφαλίζονται αλλά και δημιουργούνται θέσεις εργασίας, ενώ αποτρέπονται οι απολύσεις. δ) Τροποποιήθηκαν διατάξεις που αφορούν στην οργάνωση και λειτουργία των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων (Π.Π.Σ.) με σκοπό αφενός να αποκτήσουν πληρότητα και σαφήνεια κάποιες υφιστάμενες ρυθμίσεις και αφετέρου να παραταθεί ο χρόνος των μεταβατικών ρυθμίσεων, ώστε να είναι εφικτή η απρόσκοπτη λειτουργία των Π.Π.Σ. κατά τα έτη 2012 2013 και 2013 2014 και ε) Συστήθηκαν και θα λειτουργήσουν Γραφεία νομικής υποστήριξης στις Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, λύνοντας χρόνια προβλήματα νομικής στήριξης, ιδιαίτερα των Υπηρεσιακών Συμβουλίων. 7. Με δεδομένο ότι έχουν δημοσιευτεί όλα τα προγράμματα σπουδών δημοτικού και γυμνασίου με εξαίρεση αυτό τής ιστορίας, λόγω διαφωνίας υπηρεσιακών παραγόντων για το περιεχόμενο τού προγράμματος που είχε καταρτισθεί: 3
α) Συγκλήθηκε διευρυμένη επιτροπή από όλα τα Ιστορικά Τμήματα των Πανεπιστημίων (συμπεριελήφθησαν τα Ιστορικά Τμήματα των δύο μεγάλων πανεπιστημίων, των Πανεπιστημίων Αθηνών και Θεσσαλονίκης που δεν συμμετείχαν), προκειμένου να συνταχθεί νέο αναλυτικό πρόγραμμα Ιστορίας για όλη την εκπαίδευση από το νηπιαγωγείο μέχρι και το λύκειο και β) Εκδόθηκε υπουργική απόφαση για εκτύπωση και διδασκαλία από την ερχόμενη σχολική χρονιά τού νέου βιβλίου Ιστορίας τής Στ Δημοτικού «Ιστορία τού νεότερου και σύγχρονου κόσμου» των καθηγητών Ιστορίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Ι. Κολιόπουλου, Ι. Μιχαηλίδη κ. ά. 8. Για την επίλυση θεμάτων ιδιωτικής εκπαίδευσης: α) Προετοίμασα διάλογο για όλα τα σοβαρά θέματα σε τριμερή βάση (Υπουργός Παιδείας ΟΙΛΕ ιδιοκτήτες εκπαιδευτηρίων), ο οποίος δεν προχώρησε από την αρνητική στάση τής ΟΙΕΛΕ και β) προκειμένου να διευκρινισθεί το καθεστώς μισθολογίου-βαθμολογίου των ιδιωτικών εκπαιδευτικών, που εκκρεμούσε για πολλούς μήνες και προκαλούσε τεράστια υπηρεσιακά προβλήματα, υπέβαλα ερώτημα στο Ν.Σ.Κ. και έκανα δεκτή ομόφωνη γνωμοδότησή του με βάση την οποία ρυθμίζονται τα παραπάνω θέματα. Έτσι διασφαλίζεται το προνόμιο των ιδιωτικών εκπαιδευτικών, μολονότι εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα, να μην υπάγονται σε ατομικές συμβάσεις αλλά να έχουν όλες τις αποδοχές των εκπαιδευτικών τού δημοσίου τουλάχιστον και περαιτέρω να έχουν ό,τι επιπλέον αποδοχές συμφωνούν με τους ιδιοκτήτες των εκπαιδευτηρίων ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνατότητες. 4
9. Δόθηκαν αναλυτικές απαντήσεις όσον αφορά στην πρόοδο που έχει σημειωθεί στην υλοποίηση των δράσεων που απορρέουν από το Δεύτερο Οικονομικό Πρόγραμμα και ειδικότερα ως προς τους κωδικούς δράσης 2 και 3 που αφορούν α) στους τίτλους και τα επαγγελματικά δικαιώματα που χορηγούν τα Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών (η στάση τού Υπουργείου Παιδείας που τηρήθηκε και από τον παρόντα υπουργό είναι ότι η Ελλάδα αναγνωρίζει επαγγελματικά δικαιώματα αλλά όχι και ακαδημαϊκά που θα εξίσωναν τα πτυχία δικαιόχρησης με τα πτυχία που χορηγούν τα ελληνικά πανεπιστήμια), και β) στη σύνταξη μελετών για την έρευνα στην Ελλάδα (όρους και δυνατότητες συνεργασίας, τρόπους αξιολόγησης κ.λπ.), οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί και υποβληθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες 10. Αντιμετωπίστηκαν όλα τα θέματα τής Γενικής Γραμματείας Έρευνας και των Ερευνητικών Κέντρων που εκκρεμούσαν, ώστε να αντιμετωπισθούν πιεστικά προβλήματα και πλήθος εκκρεμοτήτων. 11. Αναλάβαμε την ευθύνη και την προώθηση διεξαγωγής των κρατικών πιστοποιητικών γλωσσομάθειας ξένων γλωσσών σε ολόκληρη την Ελλάδα. Έτσι αποφεύχθηκε η αναβολή τής διεξαγωγής αυτών των εξετάσεων που ενδιαφέρουν πολλούς υποψηφίους. 12. Προωθήσαμε προς έγκριση στο Υπουργείο Οικονομικών τις προτάσεις χρηματοδότησης των έργων τού Υπουργείου Παιδείας από τις Δημόσιες Επενδύσεις (εθνικό και συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα). Β. Θέματα τρέχοντα: 5
1. Υπογράφτηκαν και διεκπεραιώθηκαν περίπου 500 φάκελοι με υπηρεσιακά θέματα πολλά από τα οποία χρόνιζαν. Τα εισερχόμενα εξωτερικά έγγραφα ξεπέρασαν τις 3.000, τα περισσότερα από τα οποία προωθήθηκαν στις αρμόδιες υπηρεσίες για ενέργεια. Κατά την αποχώρησή μου ουδείς φάκελος εκκρεμούσε προς υπογραφή στο γραφείο μου. 2. Ολοκληρώθηκαν έγκαιρα οι μεταθέσεις των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ένα μήνα ενωρίτερα από άλλες χρονιές. Παράλληλα έχουν γίνει όλες οι υπηρεσιακές προεργασίες που θα οδηγήσουν απρόσκοπτα στις αποσπάσεις, στις αναπληρώσεις αλλά και στους απολύτως αναγκαίους διορισμούς εκπαιδευτικών. 3. Με κοινή υπουργική απόφαση δόθηκε η δυνατότητα μετάταξης 945 εκπαιδευτικών ξένων γλωσσών, πληροφορικής κ.ά. από σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε δημοτικά σχολεία όπου ήταν αναγκαίοι. Έτσι, έγινε αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και αξιοποίηση δυνάμεων για την αντιμετώπιση προβλημάτων. Γ. Άλλα θέματα: 1. Προωθήθηκαν δράσεις για την εξεύρεση πόρων για τα ερευνητικά προγράμματα των Πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων. 2. Με δεδομένο ότι το Υπουργείο διέθετε μόνο στα χαρτιά Βιβλιοθήκη έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες, ώστε να διαμορφωθούν χώροι που θα στεγάσουν τη συλλογή βιβλίων τού υπουργείου αλλά και τη Βιβλιοθήκη τού 6
πρώην Παιδαγωγικού Ινστιτούτου που περιλαμβάνει και μια πολύτιμη συλλογή από παλαιά σχολικά βιβλία. 3. Άρχισε η υλοποίηση τού προγράμματος «Μαθητεία για αποφοίτους» Τεχνικής Εκπαίδευσης. Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε νέους και σε επιχειρήσεις για μια ουσιαστική προετοιμασία σήμερα, ώστε να έχουμε μια καλύτερη εργασιακή πραγματικότητα για όλους αύριο. Πρόκειται για πρόγραμμα υποτροφιών που δίνει ευκαιρία σε νέους αμέσως μετά την αποφοίτησή τους και λίγο πριν μπουν στην αγορά εργασίας να γνωρίσουν την εργασιακή πραγματικότητα, να αξιοποιήσουν τις γνώσεις που απέκτησαν σε πραγματικό εργασιακό περιβάλλον και να αποκτήσουν εργασιακή εμπειρία, με την ασφαλιστική κάλυψή τους από το Υπουργείο Παιδείας, χωρίς επιβάρυνση και εξάρτηση από την επιχείρηση που τους υποδέχεται. Το Πρόγραμμα αυτό εντάσσεται στο πλαίσιο τής ευρύτερης πανευρωπαϊκής προσπάθειας για προγράμματα στήριξης των νέων για καλύτερες συνθήκες εισόδου στην αγορά εργασίας. 4. Ανελήφθησαν πρωτοβουλίες για δράσεις υποστήριξης μαθητών με οικονομικά προβλήματα σε συνεργασία με την Εκκλησία και με άλλους φορείς. Στο ίδιο πλαίσιο έγινε συνάντηση μεταξύ τού Υπουργού Παιδείας με τον Κύπριο ομόλογό του, από τον οποίο προσφέρθηκε σημαντική χρηματική βοήθεια για αυτόν τον σκοπό ύστερα από κινητοποίηση τής κυπριακής εκπαιδευτικής κοινότητας. Έγιναν οι απαραίτητες ενέργειες, ώστε να καθοριστούν τα ελληνικά σχολεία στα οποία φοιτούν μαθητές με ιδιαίτερες οικονομικές ανάγκες (η χρηματική βοήθεια αφορά περίπου 5.000 μαθητές). 7
5. Μειώθηκαν στο ελάχιστον οι δαπάνες Γραφείου Υπουργού με: α) Μείωση του προσωπικού, αφού κανένας σύμβουλος ή ειδικός συνεργάτης δεν προσελήφθη, και η εξυπηρέτηση των αναγκών λειτουργίας έγινε με ελάχιστους αποσπασμένους εκπαιδευτικούς και διοικητικούς υπαλλήλους, περίπου 20 -αριθμός συγκριτικά ελάχιστος σε σχέση με αυτόν των συμβούλων, των εκπαιδευτικών κ.ά., οι οποίοι στο παρελθόν ανέρχονταν στους 75, β) Περικοπή δαπανών (για εταιρείες αποδελτίωσης, προβολής, ανάδειξης δραστηριοτήτων κ.ά.), γ) Οργάνωση Γραφείου Τύπου και Γραφείου Δημοσίων Σχέσεων/Εθιμοτυπίας με ελάχιστο προσωπικό Σημειώνω, τέλος, ότι στο έργο μου ως Υπουργού είχα συμπαραστάτη και διευθυντή του Γραφείου μου τον πρώην πρόεδρο τού Παιδαγωγικού Ινστιτούτου κ. Σωτήρη Γκλαβά και έναν μικρό αριθμό συνεργατών που όλοι τους όπως κι εγώ υπηρετήσαμε αμισθί. Επίσης, συνεργάσθηκα στενά και αρμονικά με όλους τούς εκπροσώπους των εκπαιδευτικών (πρυτάνεις ΑΕΙ, εκπροσώπους ΟΛΜΕ και ΔΟΕ, εκπροσώπους ερευνητικών κέντρων, εκπροσώπους εκπαιδευτικών διαφόρων ειδικοτήτων, εκπροσώπους υπαλλήλων του Υπουργείου Παιδείας κ.ά.) καθώς και με τους υπηρεσιακούς παράγοντες τού Υπουργείου Παιδείας. Τους ευχαριστώ όλους από καρδιάς και τους συγχαίρω για την υπευθυνότητα με την οποία επιτελούν το έργο τους 8