Εισαγωγή στη Ψυχολογία/ Γνωστική Ψυχολογία ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΟΥΤΟΥΣΗΣ



Σχετικά έγγραφα
Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 3: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: I

Ψ Γνωστική ψυχολογία Ι: μάθηση, γλώσσα, σκέψη

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΨΧ 00)

Εισαγωγή στην Ψυχολογία Ενότητα 1: Εισαγωγική στην επιστήμη της ψυχολογίας-ιστορική αναδρομή

Γνωστική Ψυχολογία. Ερωτήσεις Ποιο είναι το αντικείμενο της Γνωστικής Ψυχολογίας;

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 8: Γνωστική επανάσταση/τομείς της ψυχολογίας

ΙΑΤΡΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Θεωρίες ανάπτυξης και μάθησης του παιδιού σε σχέση με τη μουσική

Ψυχολογία της προσωπικότητας θεωρίες.

Εισαγωγή στη Γνωστική Ψυχολογία. επ. Κωνσταντίνος Π. Χρήστου

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Δ19. Γνωστική Ψυχολογία- Ψυχολογία Μάθησης. επ. Κωνσταντίνος Π. Χρήστου

Ηεπιστήµη. της ψυχολογίας καιοι. µεγάλες θεωρητικές σχολές. Ψυχολογία. Ψυχολογία. Ψυχολογία και Άλλες Επιστήµες. Συµπεριφορά. Περί Ψυχής, Αριστοτέλης

MAΘΗΜΑ 4-ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ P S Y M Α Θ Η Μ Α 4 Ο 1

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 4: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: ΙΙ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ: ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

Εκπαιδευτική Τεχνολογία και Θεωρίες Μάθησης

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 5: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: III

Πώς μελετάμε τις νοητικές λειτουργίες;

Έννοιες Φυσικών Επιστημών Ι

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 1: Οι φιλοσοφικές καταβολές της ψυχολογίας

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Ψυχολογία Κινήτρων

ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Στόχος της ψυχολογικής έρευνας:

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Ορισμός και φύση της σκέψης. Ορισμός και χαρακτηριστικά της σκέψης σε αντιδιαστολή προς άλλες γνωστικές λειτουργίες. Μεθοδολογικές ιδιαιτερότητες της

Εκπαιδευτική Ψυχολογία Μάθημα 2 ο. Γνωστικές Θεωρίες για την Ανάπτυξη: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση

1. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ. ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ είναι η κατανόηση και η πρόβλεψη της ανθρώπινης συµπεριφοράς.

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης

6. ΠΡΟΣΟΧΗ. Ο William James (1890) και άλλοι από τους πρώτους ψυχολόγους μελέτησαν την προσοχή με τη μέθοδο της ενδοσκόπησης.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 2: Συμβολή της φυσιολογίας στην ψυχολογία

Η ανάπτυξη της Εποικοδομητικής Πρότασης για τη διδασκαλία και τη μάθηση του μαθήματος της Χημείας. Άννα Κουκά

Εφαρμοσμένη Γνωστική Ψυχολογία. Πέτρος Ρούσσος

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 4: Η ψυχαναλυτική θεωρία των κινήτρων

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 6: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: IV

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

2/12/2014. Μάθηση είναι. Μάθηση είναι.. Το αντικείµενο µελέτης της ψυχολογίας. Το έργο του ψυχολόγου

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εφαρμοσμένη Γνωστική Ψυχολογία. Πέτρος Ρούσσος

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 10: Μελέτη του Εγκεφάλου

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ I

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Η Θεωρία του Piaget για την εξέλιξη της νοημοσύνης

Εισαγωγή στην Ψυχολογία Ενότητα 2: Τομείς Έρευνας της Σύγχρονης Ψυχολογίας

Μάθημα 5 ο. Κοινωνικο-γνωστικές Προσεγγίσεις για τη Μάθηση: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση. Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D.

Βασικές αρχές της γνωσιακής συµπεριφοριστικής ψυχοθεραπείας 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φοιτητών Ψυχολογίας Απριλίου 2008, Αθήνα Γ.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ. Μάθηση - Κλασική εξάρτηση -Συντελεστική εξάρτηση - Λειτουργική εξάρτηση

ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Εξελικτική Ψυχολογία. Ενότητα 1: Εισαγωγικές έννοιες: Θεωρίες Ι. Ασημίνα Ράλλη Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας

Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ενότητα 1: Εισαγωγή στην Αναπτυξιακή Ψυχολογία

Ο καθημερινός άνθρωπος ως «ψυχολόγος» της προσωπικότητάς του - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχο

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

Περιεχόμενα. Πρόλογος... 15

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 1: Εισαγωγή στην αναπτυξιακή Ψυχολογία

Σύγχρονες θεωρήσεις για τη μάθηση

Εισαγωγή στην Ψυχολογία. Ψυχολογία. Ας δούµε ένα παράδειγµα ΟΡΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ. Τοµείς έρευνας της ψυχολογίας

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 9 1/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης

Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα

«Η κανονική νοητική συνθήκη των ανθρώπων σε κατάσταση εγρήγορσης, που χαρακτηρίζεται από την εμπειρία των αντιλήψεων, σκέψεων, συναισθημάτων,

Πως ο Νους Χειρίζεται το Φόβο

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες. Θεματική Ενότητα 7 Α: Σχολές σκέψης στην ψυχολογία: V

Μάθημα 5 ο. Κοινωνικο-γνωστικές Προσεγγίσεις για τη Μάθηση: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση. Κυριακή Γ. Γιώτα Ψυχολόγος MSc., Ph.D.

Εισαγωγή στην Ψυχολογία

Μάθηση: Οποιαδήποτε µακράς διαρκείας αλλαγή στη συµπεριφορά (ή νόηση) που οφείλεται στην εµπειρία

Δ19. Γνωστική Ψυχολογία- Ψυχολογία Μάθησης

ΧΡΟΝΟΣ ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ & ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΕΠΙΔΟΣΗ

Κοινωνιογνωστική θεωρία Social Cognitive Theory

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΙΝΗΤΡΩΝ. Θεματική Ενότητα 2: Βιολογική και φυσιολογική βάση των κινήτρων

Πολλαπλοί τύποι νοημοσύνης και η σημασία τους για την ανάπτυξη και την εκπαίδευση των παιδιών, τη. Συναισθηματική Νοημοσύνη. και τη Δημιουργικότητα.

EΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ BSc (Hons) in Psychology Science

Διασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Περίγραμμα Μαθήματος

Μεταγνωστικές διεργασίες και αυτο-ρύθμιση

Τι μαθησιακός τύπος είναι το παιδί σας;

Ατομική Ψυχολογία. Alfred Adler. Εισηγήτρια: Παπαχριστοδούλου Ελένη Υπ. Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Ψυχολογίας. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μ.

Γνωστικοί και Συναισθηματικοί Παράγοντες της Επικοινωνίας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Α ΕΞΑΜΗΝΟ

Πέραν της θεωρίας του Piaget. Κ. Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ

Βιολογική εξήγηση των δυσκολιών στην ανθρώπινη επικοινωνία - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγ

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 9 1/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΡΤΙΟΥ ΜΑΐΟΥ ΔΕ ΤΡΙ ΤΕ 3-6 ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΝΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ Π.ΛΕΣΧΗ ΙΠΠ. 15 (ΒΙΝΤΕΟΣΚΟΠΗΣΗ)

Friday, September 30, 16. Εισαγωγή στην Ψυχολογία

Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1

Ενότητα σώματος και ψυχής κατά τον Max Scheler

Εισαγωγή στην Ψυχολογία με έμφαση στις γνωστικές λειτουργίες

Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτικό Λογισμικό

Αντίληψη. Αντίληψη είναι η γνωστική διεργασία που µας επιτρέπει να έχουµε µία εικόνα του εξωτερικού αλλά και του εσωτερικού περιβάλλοντος.

Η Διδακτική της Χημείας και οι αλληλεπιδράσεις με την Ψυχολογία. Άννα Κουκά

Γ Εξάμηνο. Μάθημα: ΑΡΧΕΣ MARKETING Εργαστήριο: Ανάλυση περιπτώσεων Marketing. Καθηγητής: Φωτόπουλος Χρήστος

Ο συμπεριφορισμός ή το μεταδοτικό μοντέλο μάθησης. Η πραγματικότητα έχει την ίδια σημασία για όλους. Διδάσκω με τον ίδιο τρόπο όλους τους μαθητές

Εξελικτική Ψυχολογία. Ενότητα 2: Εισαγωγικές έννοιες: Θεωρίες ΙΙ. Ασημίνα Ράλλη Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας

ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Transcript:

Εισαγωγή στη Ψυχολογία/ Γνωστική Ψυχολογία ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΟΥΤΟΥΣΗΣ

Επισκόπηση Τι είναι ψυχολογία; Τι μελετά; Με ποιο τρόπο; ( ή αλλιώς σε τι διαφέρει ένας ψυχολόγος από ένα φιλόσοφο π.χ.) Πεδία προσεγγίσεις Ιστορική αναδρομή

Υλη ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ, Schacter, Gilbert, Wegner, εκδόσεις Gutenberg (επιστημονική επιμέλεια Στέλλα Βοσνιάδου) +σημειώσεις μαθήματος (eclass Ψ) Συμμετοχή σε πείραμα Επικοινωνία kmoutou@phs.uoa.gr daphne.roumani@gmail.com

Ψυχο-λογία: τι ερωτήματα απαντά 1. Πως βλέπουν οι άνθρωποι χρώματα; 2. Γιατί οι άνθρωποι βγάζουν διαρκώς selfies ; 3. Πως επιδρά η οικονομική κρίση σε ανθρώπους διαφορετικών χωρών; 4. Τι θα κάνουμε στον δρόμο εάν δούμε έναν πρόσφυγα να ζητά βοήθεια; 5. Γιατί είδα αυτό το όνειρο εχτές; 6. Πως τα παιδιά κατακτούν τη γλώσσα; 7. Γιατί ένας άνθρωπος που ξυπνά μετά από εγκεφαλικό μιλάει κινέζικα; 8. Τι χρώμα να βάψω το τοίχο του δωματίου μου για να αλλάξω διάθεση ; ψυχολογία της αντίληψης κλινική ψυχολογία πολιτισμική ψυχολογία κοινωνική ψυχολογία ψυχανάλυση αναπτυξιακή ψυχολογία βιολογική ψυχολογία popular science

Ψυχο-λογία: τι είναι Η συστηματική διερεύνηση του νου και της συμπεριφοράς Νους (mind) = ο ενδότερος εαυτός, η εσωτερική εμπειρία, η συνείδηση (stream of consciousness) που αποτελείται από σκέψεις, συμπεριφορές και συγκινήσεις/συναισθήματα... Συμπεριφορά (behavior) = ο εξωτερικός εαυτός, οι παρατηρήσιμες δράσεις/πράξεις ανθρώπων ή ζώων Η προσπάθεια να ερμηνευθεί, να προβλεφθεί (και να ελεχθεί σε ορισμένες περιπτώσεις) με επιστημονικό τρόπο η συμπεριφορά των ανθρώπων Σε τι διαφέρει από τη φυσική ή τα μαθηματικά; Τι λείπει από την εξίσωση;

Ψυχο-λογία: προσεγγίσεις 1. Μελέτη φυσιολογικής συμπεριφοράς Επίπεδα περιγραφής: Α) εσωτερικό: νοητικές διεργασίες -νους + φυσιολογικές διεργασίες -εγκέφαλος Β) εξωτερικό: παρατηρήσιμο-συμπεριφορά 2. Μελέτη παθολογικής/ αποκλίνουσας συμπεριφοράς συνειδητό μη συνειδητό

Ψυχο-λογία: γνωστική προσέγγιση Νοητικές Διεργασίες (mental processes) Αντίληψη Σκέψη Προσοχή Συνείδηση Γλώσσα Μνήμη Μάθηση Συγκινήσεις Λήψη αποφάσεων, στοχασμός (reasoning) Νόηση (περιεχόμενα διεργασίες) Γνωστική Ψυχολογία: κλάδος της Ψ που διερευνά συστηματικά τη νόηση γνωστική νευροεπιστήμη (focus on the underpinnings) Γνωστική Επιστήμη (διεπιστημονική διερεύνηση Ν/Ε με συνδρομή άλλων επιστημών,όπως η Φιλοσοφία ή η Πληροφορική)

Ψυχο-λογία: βασικά ερωτήματα 1. Πως μας επιτρέπει ο νους να λειτουργούμε αποτελεσματικά στον κόσμο; Σκέψη για δράση (υπάρχουμε όχι μόνο για να σκεφτόμαστε αλλά για να κινούμαστε αποτελεσματικά στο περιβάλλον) 2. Με ποιο τρόπο μας επιτρέπει να λειτουργούμε στον κόσμο; Είμαστε μόνο λογικά όντα; Λήψη αποφάσεων 3. Πως μας επιτρέπει ο νους να λειτουργούμε τόσο αναποτελεσματικά;είμαστε τέλεια όντα; Γνωσιακά λάθη, ολισθήματα σκέψης & γλώσσας (lapses), illusions, μνήμης

γνωσιακά «λάθη» (mind bugs) THE MULLER-LYER ILLUSION THE KANIZA ILLUSION

γνωσιακά «λάθη» (mind bugs) Loftus and Palmer (1974)

...Φιλοσοφία πριν από την Ψυχολογία 1. είναι έμφυτη η γνώση ή κατακτάται; [Φύση vs ανατροφής, γονίδια vs περιβάλλοντος] -Πλάτωνας: ναι: νατιβισμός (ένα παράδειγμα;) -Αριστοτέλης: όχι: φιλοσοφικός εμπειρισμός (tabula rasa: οι εμπειρίες εγγράφονται πάνω μας) Νατιβισμός: η γνώση είναι έμφυτη και εγγενής Εμπειρισμός: η γνώση κατακτάται μέσω της εμπειρίας ΚΡΙΤΙΚΗ: θεωρητικές υποθέσεις προερχόμενες από προσωπικές παρατηρήσεις ή διαίσθηση αδυναμία ελέγχου των υποθέσων Η δυνατότητα ελέγχου μιας υπόθεσης είναι αυτό που διαφοροποιεί την επιστήμη από τη φιλοσοφία

Από τη φιλοσοφία στη φυσιολογία: σχέση νουσώματος Descartes (δυϊσμός): νους εγκέφαλος, σώμα και ύλη τελείως διαφορετικές ουσίες Πρόβλημα: πως αλληλεπιδρούν (επίφυση, animal spirits) Hobbes (μονισμός) νους εγκέφαλος: ο νους είναι αυτό που κάνει ο εγκέφαλος Gall: Φρενολογία, κάθε περιοχή του εγκεφάλου ελέγχει διαφορετικό χαρακτηριστικό (πρόδρομος της λειτουργικής εξειδίκευσης σε διαφορετικές περιοχέςχωρικός εντοπισμός) : εντοπιστική προσέγγιση

Από τη φιλοσοφία στη φυσιολογία: σχέση νουσώματος Flourens (1794-1867): αφαίρεση περιοχών Ε από ζώα και έδειξε ότι διαφέρει ο άθικτος Ε από αυτόν που έχει υποστεί την αφαίρεση: ολιστική προσέγγιση Broca (1825-1880): αφασία, o ασθενής «Ταν Ταν», περιοχή Broca, αδυναμία εκφοράς του λόγου αλλά κατανόηση άθικτη Ο νους εδράζεται στον εγκέφαλο (vs Descartes). Εάν θέλουμε να κατανοήσουμε τις νοητικές διεργασίες πρέπει να κοιτάξουμε και στο φυσιολογικό τους υπόστρωμα Επιστημονική διερεύνση νοητικών διεργασιών (πως;)

A simple test: κατονομάστε τα ζώα

Από τη φυσιολογία στη ψυχολογία Helmholtz: πόσο χρόνος χρειάζεται για να φτάσει ένα νευρωνικό σήμα στο Ε Ερέθισμα (stimulus)=ένα αισθητήριο γεγονός που συμβαίνει στον εξωτερικό κόσμο Χρόνος αντίδρασης=πόσος χρόνος χρειάζεται από την παρουσίαση ενός ερεθίσματος μέχρι την απόκριση στο ερέθισμα πολύτιμο εργαλείο στη διερεύνηση των νοητικών διεργασιών πεπερασμένος ο εγκέφαλος (τίποτα δε συμβαίνει ακαριαία) κάτι νευρωνικό παράγει κάτι νοητικό, παρατηρήσιμο: γέννηση ψυχολογίας Ερέθισμα-Έργο-Μέτρηση: σύγχρονη πειραματική ψυχολογία

Η Ψ σαν αυτούσια επιστήμη: δομισμός Wundt(1832-1920): πατέρας της Ψ, πρώτο εργαστήριο και μάθημα «Φυσιολογίας της Ψ» = η Ψ γίνεται ανεξάρτητο επιστημονικό πεδίο, Principles of Physiological Psychology, το 1 ο επιστημονικό εγχειρίδιο Ψ Συνείδηση-περιεχόμενα της συνείδησης (=η υποκειμενική εμπειρία του κόσμου), focus στα δομικά στοιχεία της συνείδησης Στρουκτουραλισμός / Δομισμός (structuralism)= η συνείδηση μπορεί να αποδομηθεί στα δομικά συστατικά της εμπειρίας Μέθοδος: ενδοσκόπηση (αυτοπαρατήρηση), παρατήρηση της αισθητικής εμπειρίας) + αντικειμενικές μετρήσεις (π.χ. RT για αντίληψη vs ερμηνείας ενός ερεθίσματος) Ο Titchener (1827-1897): μεταφέρει την στρουκτουραλιστική προσέγγιση της Ψ στην Αμερική Πίνακας περιεχομένων της συνείδησης σαν το περιοδικό πίνακα στοιχείων Τι μαρτυρούν όλα αυτά;

Η Ψ σαν αυτούσια επιστήμη: λειτουργισμός William James (1842-1920) Ο πατέρας της Ψ στην Αμερική, δίδαξε το 1 ο μάθημα (Σχέση Ψ-Φυσιολογίας) στο Harvard Αρχές της Ψυχολογίας (1890)-βιβλίο ορόσημο για την Ψ Η συνείδηση σαν ενιαία εμπειρία (όχι σαν αποδομημένα μέρη ενός συνόλου). Ο νους μας επιτρέπει να δρούμε σε ένα περιβάλλον (νους= προσαρμοστικό εργαλείο) Νέα Προσέγγιση: λειτουργισμός (functionalism): σκοπός να μελετηθεί ποιο σκοπό, ποια λειτουργία εξυπηρετούν οι νοητικές διεργασίες Η συνείδηση επιτελεί μια σημαντική λειτουργία, είναι μια προσαρμοστική λύση στο περιβάλλον και ο σκοπός της Ψ είναι να μάθει ποιος είναι ο σκοπός αυτός (εμφανής επιρροή από Δαρβίνο-Η Προέλευση των ειδών φυσική επιλογή) Φύση vs. Eργαστηρίου

Η συνεισφορά των δύο σχολών Ο δομισμός έδειξε ότι χρειαζόμαστε συγκεκριμένα εργαλεία για να μελετήσουμε τη νόηση ο λειτουργισμός ότι χρειαζόμαστε αντικειμενικά εργαλεία Ο δομισμός μελετά τα βασικά συστατικά στοιχεία της συνείδησης [Συνεισφορά: αντίληψη συνιστά σημαντική νοητική διεργασία, μελετώντας της μπορούμε να μάθουμε πως λειτουργεί το νοητικό σύστημα ή ο εγκέφαλος (σημασία της φυσιολογίας) χρειαζόμαστε συστηματική μέθοδο προκειμένου να απαντηθούν τα ερωτήματα- «επιστημονικοποίηση του πεδίου» - ενδοσκόπηση όμως όχι αντικειμενική] Ο λειτουργισμός μελετά τον σκοπό που εξυπηρετεί η ίδια η συνείδηση/νοητικές διεργασίες [διέρυνση του πεδίου, άλλη θεώρηση πιο νατουραλιστική οικολογική -περισσότερα εργαλεία από την ενδοσκόπηση «επιστημονικοποίηση» των μεθόδων-]

Gestalt Προσέγγιση Αντιλαμβανόμαστε το όλο, παρά το άθροισμα των μερών που απαρτίζουν ένα σύνολο (vs δομισμού) - το όλον πιο σημαντικό (π.χ. H 2 0) Ο νους επιβάλει τη δομή και οργανώνει την αντίληψη (a priori κανόνες αντίληψης) - και συνήθως διαλέγει την πιο απλή λύση (Pragnanz law) Max Wertheimer s (1880 1943), Koffka (1886 1941) Οι οπτικές πλάνες (optical illusions) είναι ένας τρόπος να κατανοήσουμε πως λειτουργεί ο φυσιολογικός νους

Gestalt Προσέγγιση

Ψυχολογικές διαταραχές (αποκλίνουσα συμπεριφορά) 1. Διασχιστική διαταραχή ταυτότητας (πολλαπλές προσωπικότητες): η Felida X. (1876) ξεχνούσε ότι ήταν έγκυος [=ύπαρξη πολλαπλών ταυτότητων σε ένα άτομο] 2. Υστερία (<yster=μήτρα): προσωρινή απώλεια γνωστικών ή κινητικών λειτουργιών ως αποτέλεσμα μιας ιδιαίτερα τραυματικής - επώδυνης συναισθηματικής εμπειρίας, π.χ. υστερική τύφλωση/ παράλυση/ εγκυμοσύνη (αλλά με ύπνωση όπου είναι αρκετά υποδεκτικός ο ασθενής τα συμπτώματα εξαφανίζονταν) *κλινική ψυχολογία ακαδημαϊκή (πειραματική) ψυχολογία * η μελέτη της αποκλίνουσας, ψυχοπαθολογικής συμπεριφοράς, μπορεί να αποκαλύψει επίσης πολλά για τη φύση/λειτουργία του ανθρώπινου νου (εγκεφάλου) Kim Noble, an artist with DID (dissociative identity disorder) http://www.kimnoble.com/

Ψυχολογικές διαταραχές: Η περίπτωση της «Άννας Ο» aka Bertha Pappenheim πρώτο case study Breuer Τύφλωση, παράλυση, αδυναμία να μιλήσει στη γλώσσα της, αδυναμία να πιει νερό ακόμα και όταν διψούσε, ψευδαισθήσεις, απώλεια εαυτού Ύπνωση Ομιλούσα θεραπεία Γέννηση ψυχοθεραπείας

Ψυχανάλυση Sigmund Freud (1856 1939) Focus στο μη συνειδητό/ασυνείδητο: ασυνείδητες διεργασίες ή τραύματα καθορίζουν τη συνειδητή συμπεριφορά (νευρώσεις, διαταραχές, Freudian slip) Σκοπός της ψυχανάλυσης είναι να συνδέσει το ασυνείδητο με το συνειδητό Τα όνειρα είναι μια προσπάθεια να μιλήσει το μη συνειδητό με το συνειδητό Καταπιεσμένες σεξουλικές επιθυμίες ή πρώιμες εμπειρίες πρέπει να βγουν στην επιφάνεια Σκοτεινός εαυτός - ο άνθρωπος ως αιχμάλωτος των απωθημένων του ή του παρελθόντος του ή των γονιών του (οιδιπόδειο) Jung, Lacan, Adler...

Ψυχανάλυση Ουμανιστική Ψυχολογία Διαμόρφωσε όσο λίγοι τον τρόπο σκέψης (σε πολιτική φιλοσοφία τέχνη), αλλά αμφισβητήθηκε επίσης Ο διαχωρισμός μη συνειδητού - συνειδητoύ πολύ χρήσιμος για την κατανόηση νοητικών εγκεφαλικών λειτουργιών καθώς και για το ρόλο των συγκινήσεων στη λήψη αποφάσεων ΜΗ ελέγξιμη θεωρία - απαισιόδοξη Ανθρωπιστική Ψυχολογία: Malsow (1902 87) & Rogers (1908 70) Η αισιόδοξη απάντηση- προσπάθεια κατανόησης της ανθρώπινης φύσης εστιάζοντας στη θετική δυναμική του ανθρώπου Ελεύθερη βούληση, διαρκής ανάπτυξη μέχρι ο άνθρωπος να εκπληρώσει τον στόχο του (πελάτες όχι ασθενείς)

Έως τώρα... Δομισμός Λειτουργισμός Ψυχανάλυση Gestalt Ουμανισμός Εσωτερικές νοητικές διεργασίες λειτουργίες Συμπεριφορά

Συμπεριφορισμός Δομισμός Λειτουργισμός Ψυχανάλυση Gestalt Ουμανισμός Εσωτερικές νοητικές διεργασίες λειτουργίες συμπεριφορά το μόνο που μετράει είναι ό,τι είναι παρατηρήσιμο και αυτό είναι μόνο η συμπεριφορά. O νους/εγκέφαλος είναι ένα μαύρο κουτί. Ο νους δε μπορεί να μελετηθεί επιστημονικά

Συμπεριφορισμός [1920-1950] Ερέθισμα αντίδραση: δε μας ενδιαφέρει τι διαμεσολαβεί τη συμπεριφορά Δε μας ενδιαφέρει τι νιώθουν οι άνθρωποι αλλά το τι κάνουν (συμπεριφορά vs εμπειρίας) Κριτική στην μέθοδο της ενδοσκόπησης χρειαζόμαστε πιο αντικειμενικές-ελέγξιμες-που μπορούν αναπαραχθούν - μέθοδους, ως αποτέλεσμα μιας προσπάθειας «θετικοποίησης» της επιστήμης της Ψ Σκοπός: να προβλεφθεί και να ελεγχθεί η συμπεριφορά Επιρροές από τα πειράματα του Pavlov: η παρουσία ενός ερεθίσματος προκαλεί μια φυσιολογική αντίδραση- αυτό μπορεί να γίνει με ένα ουδέτερο ερέθισμα συσχετιστική μάθηση Έκκριση σάλιου ακόμα και με τη παρουσία ενός ουδέτερου ερεθίσματος (=κουδούνι, ερευνητής)

Κλασσική εξάρτηση (classical conditioning) Watson (1878 1958) Εφαρμογή ιδέας του άνθρωποι σαν ζώα, Pavlov σε ανθρώπους: οι Πείραμα στο μικρό Albert: μαθημένος φόβος σε λευκούς αρουραίους (λευκά χνουδωτά ζωάκια) Γιατί: πίστευε ότι το περιβάλλον είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας στην διαμόρφωση (κατά του νατιβισμού) Η κλασσική εξάρτηση μας δείχνει ότι μια διεργασία όπως η μάθηση μπορεί να μελετηθεί μέσω της άμεσης παρατήρησης της συμπεριφοράς Δυνητικά όλοι οι άνθρωποι είναι διαμορφώσιμοιόλες οι συμπεριφορές είναι προϊόν μάθησης (π.χ. αγοραφοβία δε χρειάζεται να «σκάψουμε» βαθύτερα)

Λειτουργική εξάρτηση (operational conditioning) Skinner (1904-1990) Σύνδεση συμπεριφοράς με μία δράση (όχι απλά ένα ερέθισμα): οι συνέπειες μιας συμπεριφοράς θα καθορίσουν εαν θα την επαναλάβω ή όχι Skinner s box-λειτουργικό κουτί: βήμα προς βήμα μάθηση (έμαθε τα περιστέρια να παίζουν ping-pong) Θeτική ενίσχυση (=γεγονότα που ενδυναμώνουν μια εξάρτηση,τροφή για το πάτημα του κουμπιού, καλοί βαθμοί για ένα φοιτητή) Αρνητική ενίσχυση (=ερεθίσματα που ενισχύουν μια συμπεριφορά εάν απομακρυνθούν, πχ. χάπια για τον πονοκέφαλο, ενοχλητικός ήχος για να βάλουμε τη ζώνη) Λειτουργική εξάρτηση & Ελεύθερη Βούληση Η ελεύθερη βούληση είναι μια αυταπάτη: κάνουμε πράγματα γιατί έχουμε λάβει μια θετική ενίσχυση στο παρελθόν και όχι γιατί πράγματι κάνουμε επιλογές (~Spinoza: free will is an illusion) Όλοι μπορούν να κάνουν τα πάντα, αρκεί να «εκπαιδευτούν» με το σωστό τρόπο- μια ουτοπική κοινωνία χωρίς προβλήματα αλλά και χωρίς ελεύθερη επιλογή [κριτική] Σκοπός να κατανοήσουμε τους κανόνες που διέπουν την ανθρώπινη συμπεριφορά με σκοπό να προαχθεί η κοινωνική πρόνοια

Συμπεριφορισμός: + Βοήθησε αποτελεσματικά στη χρήση έγκυρων μεθοδολογικών εργαλείων, πιο αντικειμενικές μετρήσεις Θετική προσέγγιση του ανθρώπινου δυναμικού (όλοι μέσω μάθησης μπορούμε να κάνουμε τα πάντα), η μάθηση είναι μια διαδικασία που σχετίζεται με την αλληλεπίδραση με το περιβάλλον Εφαρμογές αργότερα για την αντιμετώπιση προβλημάτων (γνωστική συμπεριφορική θεραπεία) Έμφαση στον ρόλο του περιβάλλοντος - ο άνθρωπος μια δυναμική δομή (vs Freud)

Συμπεριφορισμός: - ένα ερέθισμα προκαλεί πάντα την ίδια αντίδραση; Η ιδιοσυγκρασία, η προϋπάρχουσα γνώση, το πλαίσιο δεν παίζουν ρόλο; Πως εξηγούνται τα γνωσιακά λάθη; Οι οπτικές αυταπάτες; Αντίληψη, προσοχή, μνήμη, διαταραχές ανθρώπινη φύση, όλα αυτά πως εξηγούνται υπό το πρίμα του συμπεριφορισμού; No psychological phenomenon was real unless you could demonstrate it in a rat Ακραία η απόρριψη του ρόλου των εσωτερικών διεργασιών και του νου ή εγκεφάλου αναγωγιστική θεώρηση (αδυναμία εξήγησης φαινομένων π.χ. πως τα παιδιά κατακτούν τη γλώσσα) Αγνόησε την προέλευση και την εξελικτική ιστορία των οργανισμών με αποτέλεσμα να μη μπορεί να εξηγήσει π.χ. (γιατί φοβόμαστε τα φίδια περισσότερο από άλλα ζώα)...

Πρωτοπόροι της γνωσιακής προσέγγισης Bartlett (1886-1969): μελέτησε τη μνήμη και είδε ότι οι συμμετέχοντες σε έρευνες συχνά ανακαλούσαν αυτό που έπρεπε να είχε συμβεί ή αυτό που προσδοκούσαν να συμβεί παρά αυτό που πραγματικά συνέβη και άρα η μνήμη δεν είναι φωτογραφική αναπαραγωγή εμπειριών αλλά επηρεάζεται από γνώσεις, πιστεύω, ελπίδες, προσδοκίες, επιθυμίες Piaget (1896-1980): πειράματα με παιδιά και ανακάλυψη διάφορων νοητικών σφαλμάτων (π.χ. σταθερότητα μάζας) που δίνουν μια εικόνα για το νοητικό κόσμο του παιδιού και το πως αυτός αναπτύσσεται και αλλάζει Broadbent (1926-1993): μελέτησε την προσοχή και το πως αυτή δεν μπορεί να εστιαστεί σε πολλά αντικείμενα ταυτόχρονα (κυρίως σε σχέση με εφαρμογές σε πιλότους) Miller (1920-2012): ο μαγικός αριθμός 7±2 διαφορετικών πραγμάτων που μπορούμε να συγκρατήσουμε στη μνήμη μας

Πρωτοπόροι της γνωσιακής προσέγγισης Chomsky (1928 - present): έγραψε μία σαρωτική κριτική στο βιβλίο Verbal Behavior (Skinner 1957) και έδειξε ότι η γλώσσα, η ικανότητα του ανθρώπου να κατανοεί και να παράγει λόγο βασίζεται σε εγγενείς κανόνες/ιδιότητες του νου, είναι έμφυτη, αποτελεί χαρακτηριστικό του και όχι κάτι που παίρνει από το περιβάλλον

Γνωστική Ψυχολογία [1950s- ] Ο νους ξανά στο προσκήνιο Ερέθισμα νοητικές διεργασίες συμπεριφορά Έλευση Η/Υ: ο νους σαν υπολογιστής σαν ένα σύστημα που επεξεργάζεται σήματα/ πληροφορίες: εισροή πληροφοριών νοητική επεξεργασία εκροή πληροφοριών H Θεωρία Επεξεργασίας Πληροφοριών (Information Processing Theory) δάνεισε και το λεξιλόγιο αλλά και μια νέα θεώρηση-προσέγγιση του νοητικού Η Γνωστική ψυχολογία - νέες μέθοδοι, πειράματα: απενοχοποίησε τη μελέτη του νου Το 1967 ο Neisser εκδίδει το βιβλίο Cognitive Psychology

Γνωσιακή νευροεπιστήμη: νους εγκέφαλος Αν ο νους είναι το software ο εγκέφαλος είναι το hardware - ό,τι ψυχολογικό πρέπει να είναι και φυσιολογικό Συμπεριφορική νευροεπιστήμη Γνωσιακή νευροεπιστήμη: σύνδεση γνωστικών διεργασιών με τον εγκέφαλο 80s: PET 90s: fmri Επιστροφή από όπου ξεκινήσαμε: λειτουργικός εντοπισμός νέα φρενολογία;

ένα παράδειγμα: αναγνώριση προσώπων 1. αναγνώριση Α 2. δομική κωδικοποίηση -χωρική κωδικοποίηση κ 3. κατηγοριοποίηση(αυτό το Α είναι ένα πρόσωπο) 4. ανασύνθεση 5. έκφραση προσώπου 6. Αναπαράσταση 7. σύγκριση με ήδη υπάρχοντα αντίγραφα στη μνήμη μου το ξέρω δεν το ξέρω 8. τι αισθήματα μου προκαλεί;..

ένα παράδειγμα: αναγνώριση προσώπων ΓΝΩΣΤΙΚΉ ΨΥΧΟΛΟΓΊΑ ΓΝΩΣΙΑΚΉ ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΉΜΗ Από Zheng, Fang, Liu (2013), The Hierarchical Brain Network for face recognition, PLoS One

Τhe Capgras delusion Περιοχή αναγνώρισης Μεταιχμιακό σύστημα (αμυγδαλή) - συναισθηματική αποτίμηση (αυτόνομες αντιδράσεις), αγωγιμότητα δέρματος Στο Capgras σύνδρομο αυτή η σύνδεση έχει χαθεί, ωστόσο η αναγνώριση παραμένει άθικτη (αγωγιμότητα 0) Λύση: κάποιος άλλος υποδύεται τη μαμά μου http://www.ted.com/talks/vilayanur_ramachandran_on_your_mind#t-532141

Εξελικτική Ψυχολογία: ο προσαρμοστικός νους Garcia (60s-70s): πειράματα σε αρουραίους: ναυτία φαγητό > ναυτία φλας κάποιοι συσχετισμοί μαθαίνονται πιο εύκολα γιατί 10 6 εξέλιξης έχουν προετοιμάσει τον νου να μαθαίνει πιο εύκολα μια φυσική σύνδεση από ότι μια τεχνητή η συμπεριφορά εξηγείται με βάση την προσαρμοστική αξία των ικανοτήτων που διατηρήθηκαν μέσα στο χρόνο με φυσική επιλογή π.χ. ζήλεια: κάποτε υπηρετούσε μια προσαρμοστική λειτουργία και για αυτό έχει επιβιώσει ο νους εξελίσσεται έτσι ώστε να μπορεί να επιλύσει τα προβλήματα της επιβίωσης του ατόμου και του είδους ο νους σαν ένα σύνολο από modules/αρθρώματα που λύνει συγκεκριμέναπεριορισμένα προβλήματα, αυτά που η εξελικτική του ιστορία του επιτρέπει πως ελέγχονται οι εξελικτικές υποθέσεις; Συμπεριφορές ή χαρακτηριστικά που συμβαίνουν παγκόσμια σε όλους τους ανθρώπους είναι ιδανικά για μελέτη (συγκινήσεις, έλξη, γιατί οι άνδρες είναι πιο ψηλοί;)

Κοινωνική Πολιτισμική Ψυχολογία: πέρα από το άτομο Κοινωνική Ψυχολογία [1930s] Ο Ε σαν κοινωνικό όργανο, ο νους σαν κοινωνική προσαρμογή, το άτομο σαν κοινωνικό ον Η κοινωνική αλληλεπίδραση και η πολιτισμική δυναμική διαμορφώνουν τις ψυχολογικές διεργασίες Τόσο η σκέψη όσο και η συμπεριφορά είναι διαμεσολαβημένες Πολιτισμική Ψυχολογία (1980s-1990s) O Wundt είχε πρώτος μιλήσει για την αναγκαιότητα να λαμβάνεται υπ όψιν η πολιτισμική ταυτότητα Κουλτούρα με βάσει την ηλικία, το φύλο, τη θρησκεία Απολυτοκρατία = όλες οι ψυχολογικές διεργασίες είναι ίδιες vs σχετικισμός =τα ψυχολογικά φαινόμενα διαφέρουν ανάλογα την κουλτούρα

THE END :)

Για συμμετοχή στο πείραμα σε αυτό το σύνδεσμό: https://sites.google.com/site/ergastiriognosiakis/