ΘΕΜΑ.. β.. α.. α.4. γ.5. α. Σωστό β. Λάθος γ. Λάθος δ. Σωστό ε. Σωστό ΘΕΜΑ.. α. Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Κάνω τις ηλεκτρονιακές κατανοµές των ατόµων σε στιβάδες: Ο: s s p 4 9F: s s p 5 6S: s s p 6 s p 4 Από αυτές συµπεραίνουµε πως: το Ο ανήκει στην η περίοδο και 6 η οµάδα του περιοδικού πίνακα, το F ανήκει στην η περίοδο και 7 η οµάδα το S ανήκει στην η περίοδο και 6 η οµάδα. Γνωρίζουµε ότι η ενέργεια ου ιοντισµού αυξάνεται από τ αριστερά προς τα δεξιά κατά µήκος της περιόδου και από κάτω προς τα πάνω κατά µήκος της οµάδας. Έτσι, για τα παραπάνω στοιχεία θα ισχύει η κατάταξη ως προς την ενέργεια ου ιοντισµού τους: F >Ο> S ηµισυµπληρωµένες στιβάδες (σελίδα σχολικού βιβλίου) εξαίρεση για το Η και τα υδρογονοειδή (σελίδα 4 σχολικού βιβλίου)
β. Επαναληπτικά Θέµατα ΟΕΦΕ 009 γ. Η δοµή που δεν υπακούει στον κανόνα της οκτάδας, είναι η SF 6 αφού το S έχει ηλεκτρόνια στην εξωτερική του στιβάδα. - -.. α. Το άλας NA διίσταται πλήρως ( NαA Nα A ) και το ιόν A (ασθενής συζυγής βάση του ασθενούς οξέος ΗΑ) αντιδρά µε το νερό - - - ( A ΗΟ ΗΑ ΟΗ ) σχηµατίζοντας ανιόντα ΟΗ. Άρα το διάλυµα του άλατος ΝαΑ είναι βασικό. Ανάλογα ισχύουν και για το διάλυµα του άλατος NB. Άρα η πρόταση είναι σωστή. β. NA N A NB N B C M C M A H HA H C x x M } CM C M B H HB H x x C x x M ph > ph 4 ph > 4 ph ph < ph log[ H ] > log[ H ] [ H ] > [ H ] x > x x > x > Kb( A ) > Kb( B ) C C Kw Kw > K( HA) < K( HB) K( HA) K( HB) Άρα το οξύ HA είναι ασθενέστερο από το οξύ HB. Άρα η πρόταση είναι λανθασµένη. γ. Σε ph<pk H - ph<5- ph<4 επικρατεί το χρώµα της όξινης µορφής δηλαδή το κόκκινο χρώµα, ενώ σε ph>pk H ph>5 ph>6 επικρατεί το χρώµα της βασικής µορφής δηλαδή το µπλε χρώµα. Τα διαλύµατα όµως των αλάτων είναι και τα δύο βασικά, όπως δικαιολογήθηκε στην (α) ερώτηση. Άρα το χρώµα των δύο διαλυµάτων θα γίνει µπλε. Άρα η πρόταση είναι λανθασµένη. }
.. α. CH CH Cl NCN CH CH CN NCl A B CH CH CN H B CH CH Cl Mg A 4 CH CH MgCl Γ CH CHCH CH H CH CH CH NH CH CH MgCl Γ CH CH CH CHCH CH H MgCl CH CHCH CH Mg(H)Cl MgCl Η E HC CH HCl H C CHCl Πολυµερισµός -CH CH- HC CCH H Ni Ζ H C CHCH K β. Στο αλκίνιο ΗC CCH υπάρχουν 6σ και π δεσµοί ενώ στο αλκένιο H C=CHCH υπάρχουν σ δεσµοί και π δεσµός. Στο αλκίνιο ονοµάζω διαδοχικά, και τα άτοµα του άνθρακα (HC C C H ). Οι C -C χρησιµοποιούν sp υβριδικά τροχιακά, ενώ ο C χρησιµοποιεί sp υβριδικά τροχιακά. Στο αλκένιο (H C =C HC H ) οι C και C χρησιµοποιούν sp υβριδικά τροχιακά, ενώ ο C χρησιµοποιεί sp υβριδικά τροχιακά. Cl ν Θ
ΘΕΜΑ 4.. Α: Η C=CH Β: ΒrCH CH Br Γ: ΗC CH : CH CH E: CH CNα Z: CH CH Cl Θ: CH CH MgCl K: CH H Λ: ΗCH M: CH CH CH H Ξ: CH CHCH H.. α. CHCH = CuS4 5NH CHCN Cu NS4 H 5CH H 6KMn 9H S 5C 6MnS K S 9H β. 4 4 4 4.. Η ένωση (Ξ) µε τα αντιδραστήρια Ι και NH δίνει την αλογονοφορµική και σχηµατίζει κίτρινο ίζηµα CHI σε αντίθεση µε την ένωση (Μ). Αλογονοφορµική αντίδραση: ο στάδιο: CH CH CH I CH C CH HI H ο στάδιο: CH C CH I CH C CI HI ο στάδιο: CH C CI NH CHI CH C N Εξουδετέρωση: 5HI5NH 5NI5H Συνολική αντίδραση : CH CH CH 4I 6NαΟΗ CHI CH CNα 5NαΙ 5Η Ο H.4. Η ένωση CH6 µε βάση τον µοριακό τύπο είναι αλδεΰδη ή κετόνη. Επειδή αντιδρά µε διάλυµα KCr 7 οξινισµένο µε HS 4 (οξείδωση) είναι αλδεΰδη. C H CH = K Cr 4H S C H CH Cr (S ) K S 4H 5 7 4 5 4 4 0,6mol 0,mol 0, mol Άρα C= = M 0, L Είναι δεκτές ως σωστές και οι απαντήσεις που περιλαµβάνουν µόνο τη συνολική αντίδραση. 4
ΘΕΜΑ 4 5 4.. α. Έστω ότι στο διάλυµα έχουµε α mol ΗCl και προσθέτουµε σ αυτό α mol CH ΝΗ. Θα γίνει η εξουδετέρωση: CH NH HCl CH NH Cl () α mol α mol α mol Έτσι στο περιέχονται επίσης α mol CH NH Cl. Στο δοχείο Α µεταφέραµε το / του όγκου του (00ml), άρα υπάρχουν σ αυτό mol CH NH Cl. Κατά την ογκοµέτρηση στο ισοδύναµο σηµείο λαµβάνει χώρα η αντίδραση: CH NH Cl NαH CH NH NαCl H mol mol mol Στο ισοδύναµο σηµείο ισχύουν: n = n CHNH NH = [ NH] V = 4 0 5 0 = 0 mol () Έτσι στο διάλυµα για τη συγκέντρωση του HCl, ισχύει: () n 0 [ HCl] = [ HCl] = [ HCl] = [ HCl] = 0 M V V 0 β. Στο νερό, το άλας CH NH Cl διίσταται ως εξής: CH NH Cl CH NH - Cl () Το ασθενές οξύ κατά Bronsted & Lowry CH NH αντιδρά µε το Η Ο σύµφωνα µε την αντίδραση: CH NH H CH NH H (4) Αρχικά 0 - Αντιδρούν/παράγονται -x x x τελικά 0 - -x x x Για την εύρεση της Κ α του CH NH χρησιµοποιούµε τη σχέση: K 0 K = K = K = 5 0 4 W 4 Kb 0 Με εφαρµογή των προσεγγίσεων για τις συγκεντρώσεις των χηµικών ουσιών στη χηµική ισορροπία (4), έχουµε: 5
6 K [ H ] [ CH NH ] = [ CHNH ] x 6 K = x = K [ CHNH ] x = 5 0 0 x = 5 0 x = 5 0 [ CH NH ] -6 H = 5 0 M 4.. Προσδιορίζουµε τα mol των ΝαΟΗ και CH CH NH Cl στο δοχείο Β: 0,4 0 0 0 nnh = = mol = mol 40 [ ] nch NHCl = CHNHCl V 0 0 = 0 mol Με την προσθήκη του ΝαΟΗ, γίνεται η αντίδραση: mol CH NH Cl NH CH NH NCl H Αρχικά 0-0 - Αντιδρούν/π - 0 - - 0-0 - αράγονται Τελικά 0 0-0 0 - Το διάλυµα που σχηµατίζεται είναι ρυθµιστικό, στο οποίο ισχύει: 0 0 [ CH NH ] ph = pk log log 0 0 ph = pk ph = log 5 log 5 ph= [ CHNH ] 0 0 0 4.. Προσδιορίζουµε τα mol του αερίου HCl που προσθέτουµε στο διάλυµα του δοχείου Γ: n HCl 0,4 0 mol = =,4 Προσδιορίζουµε τη συγκέντρωση του HCl στο διάλυµα του δοχείου Γ: n 0 [ HCl] = HCl [HCl]= = M V 0 Το ΗCl και το CH NH αντιδρούν µε το νερό παράγοντας το κοινό ιόν H : 6
7 (Μ) HCl H H Cl - Αρχικά Αντιδρούν/Παράγονται - Τελικά 0 (Μ) CH NH H H CH NH Αρχικά 0 - Αντιδρούν/παράγονται -x x x τελικά 0 - -x =0 - (λόγω προσεγγίσεων) x x Ισχύει: [H ] = x= (λόγω προσεγγίσεων). Προσδιορίζουµε το x µε εφαρµογή του Κ α στην παραπάνω χηµική ισορροπία: K [ CHNH ] H x = 5 0 = x = 5 0 = 4 0 Μ CH 0 NH Για την εύρεση του βαθµού ιοντισµού α, ισχύει: x 4 0 = = α=4 0 CH 0 NH -0 7