Προκλήσεις και Ευκαιρίες για έναν Ενεργειακό Όμιλο σε περίοδο Οικονομικής Κρίσης Παρουσίαση στην Προσυνεδριακή Εκδήλωση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλεξανδρούπολη, 9 Μαϊου 009 Ιωάννης Κωστόπουλος Δ/νων Σύμβουλος, Όμιλος Ελληνικά Πετρέλαια
Περίληψη 1 3 4 Ο κλάδος διύλισης και εμπορίας πετρελαιοειδών αντιμετωπίζει διάφορες βραχυπρόθεσμες προκλήσεις Ωστόσο, η μακροχρόνια προοπτική παραμένει θετική για τον κλάδο Οι επιτυχημένοι παίκτες πρέπει να διαχειριστούν τις προκλήσεις αυτές χωρίς να χάνουν ευκαιρίες που θα αποδώσουν μακροχρόνια Η Ελληνικά Πετρέλαια δημιουργεί αξία διαχειριζόμενη βραχυπρόθεσμες προκλήσεις εν μέσω οικονομική κρίσης, παραμένοντας εστιασμένη στη μακροχρόνια στρατηγική της
ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ Ο τομέας αντιμετωπίζει πρωτοφανή μεταβλητότητα στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου και τα περιθώρια διύλισης IPE BRENT (high) και /$ Ιαν08 Μαρ09 FOB Med Περιθώριο Cracking μέσες μηνιαίες τιμές ($/bbl) 180 160 140 Ιούλιος 008 147.5 $/bbl 1.60 1.50 14.0 1.0 10.0 Μάιος 007 1$/bbl 10 1.40 8.0 100 80 60 IPE BRENT ($/bbl) /$ exchange rate 1.30 1.0 6.0 4.0.0 40 Jan08 Δεκ 008 40.6 $/bbl Μάιος 009 59.7 $/bbl 1.10 0.0 JAN05 MAR05 MAY05 JUL05 SEP05 NOV05 JAN06 MAR06 MAY06 JUL06 SEP06 NOV06 JAN07 MAR07 MAY07 JUL07 SEP07 NOV07 JAN08 MAR08 MAY08 JUL08 SEP08 NOV08 JAN09 MAR09 MAY09 Μάρτιος 009 3$/bbl 3
ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ γεγονός που οφείλεται σε πραγματικά αλλά και χρηματοοικονομικά φαινόμενα 700,000 650,000 600,000 550,000 500,000 450,000 400,000 350,000 300,000 50,000 00,000 150,000 100,000 50,000 0 WTI & ICE BRENT Ημερήσια Συμβόλαια μέσοι μηνιαίοι όγκοι (000 s bbl) NYMEX WTI Average Monthly Volume ICE Brent Average Monthly Volume Crude Oil production: 83ΜΜbbl/d Jan05 006 007 008 Μάιος 09 4
ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει σημαντικά τη διαθεσιμότητα και το κόστος χρηματοδότησης Euro area Corporate Lending y o ygrowth (%) 006 008 Aaa Corporate Bond vs. US Government Bond 10 year Yields Μαρ06 Μάιος09 35,0% 30,0% 7.00 6.50 5,0% 6.00 0,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 006Q1 006Q 006Q3 006Q4 007Q1 007Q Source: European Central Bank 007Q3 007Q4 008Q1 008Q 008Q3 008Q4 5.50 5.00 4.50 4.00 3.50 3.00.50.00 Mar06 80 b.p. Mar07 Mar08 9b.p. May09 5
ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ Η παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο έχει σημειώσει ύφεση και αναμένεται να παραμείνει αδύναμη, τουλάχιστον για το 009 mmbbld 87 86 85 84 83 8 Παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου (mmbbld), Παγκόσμιο ΑΕΠ & Κατανάλωση ηλεκτρισμού: 006 009F 5.1% 5.% 85.1 4.0% 4.7% 3.%.5% 86 85.8 1.3% 83.4 3.5% 006 007 008 009F 7.0% 5.0% 3.0% 1.0% 1.0% 3.0% 5.0% Source: IEA, IMF, EIA Global Oil Demand World GDP growth Globa Electricity Consumption Παγκόσμια Ζήτηση Πετρελαίου Q108 Q109: 3.7% Παγκόσμια Ζήτηση Ηλεκτρισμού 008 009E: 3.5% 6
Αλλά και η ζήτηση στην ευρωπαϊκή και στην ελληνική αγορά είναι ασταθής Ζήτηση Πετρελαιοειδών Ευρώπη MMbbl/d Ζήτηση Πετρελαιοειδών Ελλάδα εκατ. ΜΤ % 13,11 1,84 Q108 Q109 007 008 3.9% 1,5% 18,9 18,6 Q108 Q109 +9% 4% 4,0 3,9 6,8 6,6,5,3 0,5% 4,0 3,9 0,0% 4% +0% +% 0,9 0,9 1,6 1,55 1,98 1,98,48,53 E.E. 15 Source: IEA Ιταλία Γαλλία Γερμανία Βενζίνες Diesel Σύνολο Βενζίνες Diesel Σύνολο 7
ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ Νέα διυλιστική ικανότητα προστίθεται τα προσεχή χρόνια, κυρίως στην περιοχή της Μέσης Ανατολή και της Ασίας Ειρηνικού λιγότερη όμως από την αρχικά προγραμματισμένη Συνολική Προγραμματισμένη Δυναμικότητα (mbbl/d) 39mbbl/d Αναπροσαρμοσμένη νέα διυλιστική ικανότητα ανά περιοχή 013 (mbbl/d) Λατινική Αμερική,1 Βόρεια Αμερική Αφρική 1,3 1,3 FSU 0,8 Ευρώπη 0,8 Ασία λοιπές 1,9 Ινδία 1,5 Κίνα, Μέση Ανατολή 3,1 Source: UBS 15mbbl/d 8
ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΤΑΣΕΙΣ Οι αναπτυσσόμενες οικονομίες θα ενισχύσουν σε μεγάλο βαθμό τη ζήτηση 18 16 14 1 10 8 6 4 0 Source: IEA Πρόβλεψη Ζήτησης Πετρελαίου 007 030 (mbbl/d) 16.6 13.4 13. 1.4 11.3 10.5 8.4 7.5 7.1 6..9 4.1 3.4.4.8 007 015 030 Κίνα Ινδία Βραζιλία Ρωσία Ε.Ε. Μέση Ανατολή Ημέσηετήσιααύξησητης ζήτησης πετρελαιοειδών στην ΝΑ Ευρώπη έως το 015 εκτιμάται στο 3%, παράτηνσχεδόνμηδενική αύξηση στις χώρες της δυτικής Ευρώπης, αντίστοιχα 9
Παρά τη μείωση στις ανεπτυγμένες οικονομίες, οι διεθνείς τιμές των πετρελαιοειδών και τα περιθώρια διύλισης αναμένεται να ενισχυθούν λόγω της συνολικής αύξησης της ζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο Πρόβλεψη Παγκόσμιας Ζήτησης* Αργού 010 030 mbbl/d 83,4 +13% 94,4 +8% 106,4 ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΤΑΣΕΙΣ 150 100 100 Πρόβλεψη Τιμής* Αργού 010 030 $/bbl 100 110 116 1 009F 015 Βασικοί παράγοντες παγκόσμιας ζήτησης 1. Ανάπτυξη νέων οικονομιών (Κίνα, Ινδία, Μέση Ανατολή κ.ά.). Νέες τεχνολογίες ενεργειακής απόδοσης 3. Προώθηση μέτρων μείωσης CO 4. Υποκατάσταση από άλλα καύσιμα/μορφές ενέργειας 50 030 010 015 00 05 030 Source: *IEA World Energy Outlook 008 10
ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΤΑΣΕΙΣ και το πετρέλαιο προβλέπεται να παραμείνει σημαντική πηγή για την κάλυψη των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών million toe 11.730 Παγκόσμια Ζήτηση* Ενέργειας 006 030 +9% 15.13 9% +45% 17.014 9% Άνθρακας Πετρέλαιο Φ.Α. Πυρηνικά ΑΠΕ 6% 34% 1% 6% 13% 006 Source: *IEA World Energy Outlook 008 31% 1% 6% 13% 00 30% % 5% 14% 030 11
Οι εταιρίες του τομέα πρέπει και να αντιμετωπίσουν βραχυπρόθεσμα ρίσκα και να υλοποιήσουν τη μακροχρόνια στρατηγική τους 1 3 4 5 6 7 Στρατηγική Διαχείρισης Ρίσκου Ενίσχυση αποδοτικότητας και ανταγωνιστικότητας Διαχείριση κινδύνου: τιμών, ισοτιμιών και πιστώσεων Διαφοροποίηση πηγών χρηματοδότησης ρευστότητας και διαχείριση κεφαλαίου κίνησης Αναδιοργάνωση χαρτοφυλακίου δραστηριοτήτων Ορθολογικοποίηση Επενδύσεων ΜΕΤΡΙΑΣΜΟΣ ΡΙΣΚΟΥ & ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Έξοδος ή διόρθωση των ζημιογόνων δραστηριοτήτων Προσέλκυση των ικανότερων ανθρώπων 1 3 4 5 6 Μακροχρόνια Στρατηγική Διασφάλιση περιβαλλοντικής ευαισθησίας και εταιρικής κοινωνικής ευθύνης Ανάπτυξη δεξιοτήτων στη διαχείριση ρίσκου Υλοποίηση επενδύσεων ευθυγραμμισμένων με τις μακροπρόθεσμες τάσεις Διαφοροποίηση σε νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες Αξιοποίηση συνεργασιών με τρίτους Διατήρηση των ικανότερων ανθρώπων 1
Πλήρως ευθυγραμμισμένη με τις παραπάνω αντίστοιχες στρατηγικές, η Ελληνικά Πετρέλαια Στρατηγική Μετριασμού Ρίσκου ΜΕΤΡΙΑΣΜΟΣ ΡΙΣΚΟΥ & ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Μακροχρόνια Στρατηγική 1 3 4 5 6 Υλοποιεί Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας Παρακολουθεί και διαχειρίζεται τους κινδύνους από διακυμάνσεις τιμών και ισοτιμιών Έχει αναπτύξει εναλλακτικές οδούς χρηματοδότησης Επιτυχώς πούλησε τα δικαιώματα Έρευνας στη Λιβύη Εστιάζει τις Επενδύσεις στις κύριες δραστηριότητες Αναπτύσσει το Ανθρώπινο Δυναμικό της και την τεχνογνωσία της 1 3 4 5 6 Επενδύει στη βιώσιμη ανάπτυξη και στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Ενισχύει τις δεξιότητες των ανθρώπων της σε διαχείριση ρίσκου Επενδύει στον εκσυγχρονισμό των διυλιστηρίων της Ελευσίνας και της Θεσσαλονίκης Αναπτύσσεται στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής και των ΑΠΕ μέσω στρατηγικής συνεργασίας με την Edison Ενισχύει τις διεθνείς δραστηριότητές της όπου υπάρχει περιθώριο για ανάπτυξη και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα Παραμένει σε εγρήγορση για εξαγορές ή και συνεργασίες που θα προσέθεταν αξία 13
ΕΛΠΕ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΞΙΑΣ ΜΕ ΕΣΤΙΑΣΜΟ ΣΤΗ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ παραμένει εστιασμένη στη μακροχρόνια στρατηγική για Ανάπτυξη & Ανταγωνιστικότητα Αναβάθμιση εγχώριας διύλισης & εμπορίας Ενίσχυση Κερδοφορίας Δημιουργία επιλογών ανάπτυξης Επέκταση διεθνούς διύλισης & εμπορίας Διαχείριση χαρτοφυλακίου για ανάπτυξη & αξία Δημιουργία επιλογών ανάπτυξης Χημικά Ηλεκτρισμός Ανανεώσιμες Φυσικό αέριο Βελτιστοποίηση οργανωτικών δομών Κινητοποίηση & συμμετοχή ανθρώπινου δυναμικού 14
ΕΛΠΕ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΞΙΑΣ ΜΕ ΕΣΤΙΑΣΜΟ ΣΤΗ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Το Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας στοχεύει στην ενίσχυση της παραγωγικότητας και της κερδοφορίας 1 3 4 4 τομείς βελτίωσης ανταγωνιστικότητας Βελτιστοποίηση Λειτουργίας Διυλιστηρίων Βελτίωση περιθωρίων διύλισης Διαχείριση εξοπλισμού εγκαταστάσεων Βελτιστοποίηση λειτουργιών Αποτελεσματικότητα οργάνωσης Ανταγωνιστικότητα Εμπορίας Εξορθολογισμός δικτύου πρατηρίων Βελτίωση τιμολογιακής πολιτικής Βελτιστοποίηση logistics Μείωση λειτουργικού κόστους σε επίπεδα αγοράς Βελτιστοποίηση Οργανωτικής Δομής Βέλτιστο επιχειρησιακό μοντέλο λειτουργίας Προσδιορισμός των Υποστηρικτικών Υπηρεσιών Επίτευξη συνεργιών μεταξύ Ε.Μ. Βέλτιστη οργανωτική δομή Ομίλου Κινητοποίηση & Συμμετοχή Ανθρώπινου Δυναμικού Συστήματα ανάπτυξης στελεχών Βελτιστοποίηση συστημάτων Αξιολόγησης Διαδικασία προσέλκυσης και επιλογής προσωπικού Επικοινωνία Προγράμματος Μετεξέλιξης 15
Τα ΕΛΠΕ ΕΛΠΕ επενδύουν στη Βιώσιμη Ανάπτυξη 100 50 0,0 ΕΛΠΕ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΞΙΑΣ ΜΕ ΕΣΤΙΑΣΜΟ ΣΤΗ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Ισοζύγιο Diesel (1) Μεσόγειος 00 (mpta) 55 Προσφορά 90 Ζήτηση 1,5 35 Έλλειμμα Εκσυγχρονισμός Διυλιστηρίου Ελευσίνας 011 onwards, (mmt/year) 0,5 1,δις προϋπολογισμός με υψηλές αποδόσεις Δείκτης Nelson: από1.5 σε 7. Νέες μονάδες: Hydrocracker Flexicoker 5 νέες περιβαλλοντικές μονάδες Μείωση αερίων εκπομπών [SO : 70%, ΝΟx: 1% και PM: 84%] Μείωση απορριπτόμενων υγρών αποβλήτων: 4% Αύξηση άμεσης και έμμεσης απασχόλησης Παραγωγή περιβαλλοντικά φιλικότερων προϊόντων: Diesel μηδενικού θείου 100% λευκά προϊόντα 011: Έναρξη Λειτουργίας Μαζούτ Diesel Άλλα (1) Source: Wood Mackenzie The long and short of it, European Product Imbalances and their Implications, Booz Allen analysis 16
Συμπέρασμα Οι αγορές είναι δύσκολες και θα παραμείνουν έτσι τουλάχιστον για το 009 Επιτυχημένοι παίκτες του κλάδου πρέπει να αντιμετωπίσουν τις βραχυπρόθεσμες προκλήσεις χωρίς όμως να χάνουν ευκαιρίες που θα αποδώσουν μακροχρόνια Η Ελληνικά Πετρέλαια ακολουθεί μία συγκεκριμένη στρατηγική και έχει αναλάβει μια σειρά από πρωτοβουλίες για τη διαχείριση των βραχυπρόθεσμων προκλήσεων, αλλά και για την αξιοποίηση των μακροπρόθεσμων ευκαιριών 17