14 o ΜΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΕΡΟ ΣΤΑΓΟΝΑ ΖΩΗΣ Χρήσεις νερού
Από τη Γη γεννιέται το νερό κι απ το νερό η ψυχή. Ηράκλειτος Claude Monet
Το νερό, το πολυτιμότερο αγαθό της φύσης, είναι μία χημική ένωση. Το μόριο του νερού αποτελείται από ένα άτομο οξυγόνου, το οποίο συνδέεται μέσω ομοιοπολικών δεσμών με 2 άτομα υδρογόνου.
Το νερό αποτελεί αναμφισβήτητα το πολυτιμότερο από τα αγαθά που μας παρέχει η φύση, αφού χωρίς αυτό δεν θα υπήρχε ένδειξη ζωής στον πλανήτη μας. Σήμερα όμως η έλλειψη νερού αποτελεί ένα από τα πλέον σοβαρά οικολογικά προβλήματα παγκοσμίως.
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΝΕΡΟΥ Το νερό στη Γη κατανέμεται σε τρεις μεγάλες περιοχές: στους ωκεανούς, στην ξηρά και στην ατμόσφαιρα. Η μεγαλύτερη ποσότητα βρίσκεται στους ωκεανούς και αποτελεί περίπου το 97% του νερού του πλανήτη. Το νερό της ξηράς αποτελεί μόνο το 3% και κατανέμεται, κατά σειρά προτεραιότητας, στους πάγους των πολικών περιοχών, στο έδαφος, όπου το μεγαλύτερο μέρος αποτελούν τα υπόγεια νερά, στις λίμνες και τα ποτάμια, και σε πολύ μικρές ποσότητες στο σώμα των ζωντανών οργανισμών.
Καταστάσεις νερού Συναντάμε το νερό στις τρεις καταστάσεις της ύλης: στη στερεή (πάγος, χιόνι), στην υγρή (νερό πηγών, ποταμών, θαλασσών) και στην αέρια (υδρατμοί στην ατμόσφαιρα). Είναι απαραίτητο σε όλες τις γνωστές μορφές ζωής στον πλανήτη μας. Οι άνθρωποι και τα ζώα έχουν στο σώμα τους 55-78% νερό (κατά βάρος), ενώ φθάνει μέχρι και το 90% εκείνου των κυττάρων.
Χρήσεις νερού Ο άνθρωπος χρειάζεται το νερό: για τον εαυτό του, για τη γεωργία και για τη βιομηχανία
Γεωργία Φαίνεται απίστευτο αλλά η παγκόσμια γεωργία απορροφά για τις ανάγκες της, κάθε χρόνο, το 92% όλου του πόσιμου νερού της Γης. Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό αγγίζει το 80% Είναι ζωτικής σημασίας η γεωργία να μειώσει την κατανάλωση νερού, βελτιώνοντας τις τεχνικές άρδευσης, αξιοποιώντας καλύτερα το νερό των βροχών που συχνά πάει χαμένο και διαφυλάσσοντας τα υπόγεια ύδατα από την εξάντλησή τους. Η εκπαίδευση των καλλιεργητών στην εξοικονόμηση νερού από ειδικούς επιστήμονες είναι ο μόνος δρόμος ώστε όλα τα θεωρητικά ειπωμένα να γίνουν πράξη. Η εξοικονόμηση νερού είναι απαραίτητη για την ανθρωπότητα.
Βιομηχανία Το νερό είναι η ύλη που η βιομηχανία χρησιμοποιεί περισσότερο από κάθε άλλη για την παραγωγή αγαθών. Δεν είναι τυχαίο ότι τα περισσότερα εργοστάσια είναι χτισμένα εκεί που υπάρχει νερό. Το νερό στη βιομηχανία χρησιμοποιείται ως ψυκτικό υγρό (σε βιομηχανίες παρασκευής τροφίμων, ποτών, φαρμάκων, πυρηνικούς αντιδραστήρες κτλ.) Χρησιμεύει για το πλύσιμο μηχανημάτων, σκευών (άδειων μπουκαλιών συσκευασίας) και πρώτων υλών (φρούτων και λαχανικών) Είναι και συστατικό πολλών πρώτων υλών (τροφίμων, καλλυντικών, χρωμάτων) Είναι απαραίτητο για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας.
Το νερό είναι πολύτιμο και αναντικατάστατο. Για τις καταναλωτικές μας συνήθειες απαιτούνται πολλά λίτρα νερού... Η καλλιέργεια του σιταριού απορροφά τα περισσότερα λίτρα νερού από κάθε άλλη καλλιέργεια.
Εγώ και το νερό Με το νερό φροντίζουμε την προσωπική μας υγιεινή. Με το νερό φροντίζουμε το σπίτι μας και το νοικοκυριό μας. Πλένουμε τα ρούχα μας. Πλένουμε το αμάξι και το ποδήλατό μας. Πλένουμε τις αυλές και τα πεζοδρόμιά μας. Περίπου 145 λίτρα καταναλώνονται καθημερινά στην τουαλέτα, το μπάνιο, την περιποίηση του σώματος, το πλύσιμο ρούχων ή πιάτων, την καθαριότητα του σπιτιού, το πότισμα των λουλουδιών.
Απλές αλλά χρήσιμες συμβουλές Όταν αφήνουμε ανοιχτή τη βρύση πλένοντας τα δόντια μας η κατανάλωση του νερού αγγίζει τα 20 λίτρα! Κλείστε τη βρύση! Τα 20 λίτρα είναι κάτι περισσότερο από 2 εξάδες εμφιαλωμένων νερών (συσκευασία του 1,5 λίτρου)!!! Δεν χρησιμοποιούμε λάστιχο για το πλύσιμο του αυτοκινήτου, της αυλής, του πεζοδρομίου. Με τον κουβά η κατανάλωση είναι μικρότερη. Στο ντους καταναλώνεται το 1/5 περίπου του νερού που χρησιμοποιείται στα σπίτια μας. Οι αυτορρυθμιζόμενες μπαταρίες είναι μια λύση για την αποφυγή της σπατάλης. Επισκευάζουμε άμεσα τις βρύσες που στάζουν. Περίπου 1 λίτρο νερού χάνεται κάθε 10 λεπτά με αυτόν τον τρόπο. Αποθηκεύστε το βρόχινο νερό και χρησιμοποιήστε το στο πότισμα των φυτών ή στο πλύσιμο της αυλής. Ανακυκλώστε το κατάλληλο νερό χωρίς απορρυπαντικό ή αφρόλουτρο- από οικιακές χρήσεις.
Επάρκεια νερού Έχουμε φτάσει πλέον σε μία εποχή όπου η γη δεν διαθέτει αρκετό καθαρό νερό. Στις επόμενες δεκαετίες, το πρόβλημα θα εντείνεται. Δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε συνθήκες στέρησης ενός τόσο βασικού πόρου για την επιβίωσή τους. Ακόμη και οι περιοχές οι οποίες διαθέτουν μεγάλες πηγές πόσιμου νερού, ειδικότερα ποτάμια και λίμνες, μολύνονται ανεπανόρθωτα από τις βιομηχανικές δραστηριότητες και τα τοξικά απόβλητα.
ΑΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ Νερό ΝΕΡΟΥ Η Ελλάδα εμφανίζεται ως μια από τις χώρες με το μεγαλύτερο «υδάτινο αποτύπωμα» στον κόσμο, μια έννοια που περιγράφει τη χρήση νερού που γίνεται από τον πληθυσμό της. Η κατανάλωση νερού κατά άτομο είναι μεγάλη. Το «γλυκό νερό» είναι ένας ανανεώσιμος πόρος, αλλά παρόλα αυτά η Είναι εκείνο που έχει ανάγκη ο άνθρωπος περισσότερο από καθετί. Μπορεί να ζήσει πολλές μέρες χωρίς τροφή αλλά θα πεθάνει μέσα σε λίγες μέρες αν του λείψει εντελώς το νερό. Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται κατά 60% από νερό. Ο λόγος που δεν μπορούμε να ζήσουμε για πολύ χωρίς νερό είναι ότι το νερό φεύγει αδιάκοπα από το σώμα μας και γι' αυτό πρέπει να αναπληρώνεται γρήγορα. παγκόσμια προμήθεια καθαρού «γλυκού» νερού σταθερά μειώνεται. Η ζήτηση νερού ήδη ξεπερνά την προσφορά σε πολλά μέρη του κόσμου, καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός συνεχίζει να αυξάνεται, και επομένως αυξάνεται και η παγκόσμια ζήτηση νερού. Το πόσιμο νερό χρειάζεται καλύτερη διαχείριση και λογική χρήση εάν δεν επιθυμούμε να ζήσουμε τραγικές καταστάσεις στο μέλλον.
Λειψυδρία Η λειψυδρία δεν αφορά μόνο την Αφρική αλλά και τον αναπτυγμένο δυτικό κόσμο όπως βεβαίως και τη χώρα μας Χιλιάδες παιδιά πεθαίνουν κάθε μέρα από μολυσμένο νερό και κακές συνθήκες υγιεινής... Ακόμη περισσότερα παιδιά στερούνται καθημερινά σχολείο και παιχνίδι προκειμένου να κουβαλήσουν νερό για την οικογένεια...
Το νερό είναι πολύτιμο: μόνο το 60% του πληθυσμού της Γης έχει κανονική πρόσβαση σε πόσιμο νερό και ούτε στην Ευρώπη δεν είναι η πρόσβαση αυτή εγγυημένη για όλους πάντα.
ΝΕΡΟ Την εργασία επιμελήθηκαν οι μαθητές της Β Γυμνασίου των Εκπαιδευτηρίων Φρυγανιώτη: Βασιλειάδης Δημήτρης Δελής Αλέξανδρος Λαμπρινός Ισίδωρος Παπαδόπουλος Κωνσταντίνος Πεχλιβανίδου Αθηνά Χριστοδούλου Αναστασία Καθηγήτρια που με χαρά βοήθησε τα παιδιά: Μαντώ Μιτζάλη
Βιβλιογραφία www.eyath.gr http://www.geo.auth.gr/ http://www.worldwatermuseum.com/