Κατευθυντήριες οδηγίες στη διερεύνηση της χρόνιας πνευμονοπάθειας στα παιδιά 2012 Ελπίδα Χατζηαγόρου Παιδοπνευµονολογική Μονάδα Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης Χρόνια πνευµονοπάθεια στα παιδιά Χρόνια πνευµονοπάθεια της προωρότητας (CLD) Bρογχικό άσθµα (12%) Κυστική ίνωση (1:2.500 γεννήσεις) Δυσκινησία των κροσσών (1:30.000 γεννήσεις) Διάµεσες πνευµονοπάθειες Συστηµατικές παθήσεις µε εκδηλώσεις από το αναπνευστικό σύστηµα (ΓΟΠ, Ανοσοανεπάρκειες, Νευροµυϊκές παθήσεις) 1
Ύποπτα συµπτώµατα - σηµεία Βήχας Επίµονα ή ετερόπλευρα «Ακροαστικά» Στασιµότητα βάρους Υποτροπιάζουσες πνευµονίες «Μόνιµη ρινίτιδα» -Συχνές «ιγµορίτιδες» Ταχύπνοια ή δύσπνοια Υποξία ή κυάνωση Σιτιστικές δυσκολίες Shields M D, Bush A, Everard M L, McKenzie S, Primhak R, on behalf of the British Thoracic Society Cough Guideline Group. Thorax 2008;63;1-15. Χρόνιος βήχας Ο βήχας που διαρκεί περισσότερο από 4 εβδομάδες. Shields M D, Bush A, Everard M L, McKenzie S, Primhak R, on behalf of the British Thoracic Society Cough Guideline Group. Thorax 2008;63;1-15. 2
Ερωτήσεις κλειδιά στη διερεύνηση του χρόνιου βήχα Πότε άρχισε; Πώς άρχισε; Είναι υγρός η ξηρός; Πότε χειροτερεύει; Συνοδά συµπτώµατα; (συριγµός) (είναι χρόνιος) (αιφνίδια σταδιακά) (ηµέρα νύκτα άσκηση) Ποια φαρµακευτική αγωγή βοήθησε; Chang A, Bell S, Byrnes C, Grimwood K et al. Chronic suppurative lung disease and bronchiectasis in children and adults in Australia and New Zealand. MJA 2010; 193: 356 365. Goeminne P, Dupont L. Non-cystic fibrosis bronchiectasis: diagnosis and management in 21st century. Postgrad Med J 2010;86:493e501. Εκπνευστικός συριγµός Κυστική ίνωση Γαστροισοφαγική παλινδρόµηση Τραχειο-οισοφαγικό συρίγγιο Αγγειακός δακτύλιος Δυσκινησία κροσσών Νευροµυικές παθήσεις Συγγενείς ανωµαλίες βρόγχων Ξένο σώµα.. Ιογενής βρογχόσπασµος? Άσθµα 3
Αιμόπτυση βρογχιεκτασίες (π.χ. κυστική ίνωση) εισρόφηση ξένου σώματος φυματίωση πνευμονική αιμοσιδήρωση κακοήθεια πνευμονική αρτηριοφλεβώδης δυσπλασία Morice AH and ERS committee members. The diagnosis and management of chronic cough. Eur Respir J 2004; 24: 481 492. Πληκτροδακτυλία Ιδιοπαθής Σημείο χρόνιας πνευμονοπάθειας, πυώδους βρογχίτιδας Δυσμορφία θωρακικού τοιχώματος Παθήσεις αεραγωγών ή πνευμονικού παρεγχύματος 4
Εργαστηριακή διερεύνηση Ύποπτα σημεία και συμπτώματα Χρόνιας πνευμονοπάθειας 1. Ακτινογραφία θώρακος Shields M D, Bush A, Everard M L, McKenzie S, Primhak R, on behalf of the British Thoracic Society Cough Guideline Group. Recommendations for the assessment and management of cough in children. Thorax 2008;63;1-15. 5
2. Σπιρομέτρηση Δοκιμασία αντιστρεπτότητας Αύξηση FEV 1 15% Βρογχικό άσθμα Chang A, Glomb W. Practice Guidelines Pediatrics : ACCP Evidence-Based Clinical Guidelines. Chest 2006; 129;260S- 283S. 1. Βρογχιεκτασίες ή Υποτροπιάζουσες πνευμονίες Κυστική ίνωση Σ. δυσκινησίας κροσσών Ιστορικό σοβαρής λοίμωξης κατ. Αναπνευστικού Ανοσοανεπάρκεια Δομικές ανωμαλίες αεραγωγών - πνευμόνων Εισρόφηση ξένου σώματος Γαστρο- οισοφαγικό συρίγγιο HRCT θώρακα Δοκιμασία ιδρώτα Κα πτυέλων Βρογχοσκόπηση ΒΑL Βιοψία κροσσωτού επιθηλίου Ανοσολογικός έλεγχος Επίπεδα α 1 - αντιθρυψίνης Οισοφαγογράφημα Hill ΑΤ, Pasteur Μ, Cornford C.. Primary care summary of the British Thoracic Society. Guideline on the management of non-cystic fibrosis bronchiectasis. Prim Care Respir J 2011; 20(2): 135-140. 6
2. Εισρόφηση ΑΠΟ «ΠΑΝΩ» Διαταραχή κατάποσης (Νευρο-μυϊκές παθήσεις) Ανωμαλία λάρυγγα λαρυγγοσχιστία ΑΠΟ «ΚΑΤΩ» Σοβαρή ΓΟΠ ΑΠΟ ΤΟ «ΠΛΑΙ» Γαστρο- οισοφαγικό συρίγγιο Οισοφαγογράφημα Βρογχοσκόπηση- BAL Δοκιμασία κατάποσης 24ωρη phμετρία 3. Διάμεση πνευμονοπάθεια Διάμεση πνευμονοπάθεια Αυτοάνοσα νοσήματα HRCT Θώρακος Ανοσολογικός έλεγχος Βιοψία πνεύμονα 7
4. Ανωμαλίες αεραγωγών Τραχειο- βρογχοµαλακία Ενδοαυλικοί όγκοι Μορφώµατα που πιέζουν εξωτερικά Βρογχοσκόπηση BAL CT θώρακος MRI - αγγειογραφία θώρακος Συµπεράσµατα 1. Πότε θα υποπτευθεί ο παιδίατρος χρόνια πνευµονοπάθεια ; ΙΣΤΟΡΙΚΟ > Κλινική εξέταση > Εργαστηριακά ευρήµατα 2. Με εξαίρεση το βρογχικό άσθµα, οι χρόνιες πνευµονοπάθειες της παιδικής ηλικίας, εξακολουθούν να επηρεάζουν τον ασθενή κατά την ενηλικίωση 8
3. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιµετώπιση των χρόνιων πνευµονοπαθειών είναι επιτακτική ανάγκη, γιατί µειώνει τη σοβαρότητα των επιπλοκών 9