Δ ι α φ ά ν ε ι ε ς β ι β λ ί ο υ

Δ ι α φ ά ν ε ι ε ς β ι β λ ί ο υ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ (ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ)

Τι θα δούμε σε αυτό το κεφάλαιο Ορισμός ισολογισμού Ενεργητικό Παθητικό Άσκηση σύνταξης ισολογισμού

Ισολογισμός: Ορισμός Η κατάσταση του Ισολογισμού ορίζεται ως εκείνη η χρηματοοικονομική κατάσταση, η οποία σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή και με βάση τις βασικές λογιστικές αρχές, εμφανίζει συνοπτικά και συγχρόνως σε ενιαίο νόμισμα, την περιουσία της επιχείρησης (αλλιώς τα μέσα δράσης ή ενεργητικό), καθώς και τις υποχρεώσεις προς τρίτους, τις προβλέψεις και την καθαρή θέση μίας οικονομικής μονάδας (δηλαδή το Παθητικό).

Ενεργητικό Το σύνολο των μέσων δράσης μίας οικονομικής μονάδας ονομάζεται ενεργητικό Για να ενταχθούν όμως τα μέσα δράσης στο ενεργητικό μίας οικονομικής μονάδας πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες 3 προϋποθέσεις: 1. Να ανήκουν κατά κυριότητα στην οικονομική μονάδα (ή έστω να έχει αναλάβει η οικονομική μονάδα το μεγαλύτερο μέρος των ωφελημάτων και των κινδύνων, που απορρέουν από αυτά). 2. Να έχουν περιέλθει στην κυριότητα της οικονομικής μονάδας μετά από κάποιο λογιστικό γεγονός (εμπορική συναλλαγή) και, επομένως, να μπορεί να προσδιοριστεί αντικειμενικά η τιμή τους. 3. Να μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα ή έμμεσα για την επίτευξη των αντικειμενικών σκοπών της οικονομικής μονάδας.

Στοιχεία ενεργητικού Πάγιο Ενεργητικό (Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία). Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται τα στοιχεία εκείνα (λογαριασμοί) για τα οποία από την πλευρά της οικονομικής μονάδας (οντότητας) δεν υπάρχει πρόθεση ρευστοποίησης τους. Παραδείγματα τέτοιων στοιχείων σε μία επιχείρηση είναι τα κτίρια, τα μηχανήματα, τα έπιπλα, τα μεταφορικά μέσα αυτής κ.ά.. Παραδείγματα τέτοιων στοιχείων σε μία επιχείρηση είναι τα κτίρια, τα μηχανήματα, τα έπιπλα, τα μεταφορικά μέσα αυτής κ.ά. Κυκλοφορούν Ενεργητικό. Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται τα στοιχεία εκείνα (λογαριασμοί) για τα οποία υπάρχει πρόθεση ρευστοποίησης μέσα στη λογιστική χρήση (ή μία λογιστική περίοδο ή λειτουργικό κύκλο). Παραδείγματα τέτοιων στοιχείων σε μία επιχείρηση είναι τα αποθέματα, οι απαιτήσεις κ.ά. Διαθέσιμο Ενεργητικό. Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται τα στοιχεία εκείνα, τα οποία είναι άμεσα ρευστοποιήσιμα, δηλαδή είναι ήδη μετρητά (ή άμεσα ρευστοποιήσιμα).

Παθητικό: Υποχρεώσεις προς τρίτους Όσον αφορά τις υποχρεώσεις προς τρίτους (καθαρό παθητικό) και αυτές πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να ενταχθούν στην οικονομική κατάσταση του ισολογισμού. Συγκεκριμένα πρέπει να πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: Θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι υποχρεώσεις της οικονομικής μονάδας και όχι των φορέων της. Η προϋπόθεση αυτή στηρίζεται στην έννοια του νομικού προσώπου, καθώς και στην βασική λογιστική αρχή της λογιστικής οντότητας ή λογιστικής μονάδας. Θα πρέπει να είναι συνέπεια λογιστικού γεγονότος, έτσι ώστε να μπορεί να καθορίζεται η αξία τους αντικειμενικά. Να προβλέπεται στο μέλλον η αποπληρωμή τους με χρήμα ή άλλο ισοδύναμο. Να μπορούν να αποδοθούν σε χρηματικές μονάδες.

Ταξινόμηση υποχρεώσεων Οι υποχρεώσεις προς τρίτους, όπως έχει ήδη αναφερθεί, ταξινομούνται βάσει του κριτηρίου του χρόνου πρόθεσης πληρωμής και συνεπώς, η πιο κατάλληλη ταξινόμηση είναι σε: Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, που είναι οι υποχρεώσεις, για τις οποίες υπάρχει πρόθεση πληρωμής από την οικονομική μονάδα μετά από μία λογιστική χρήση (ή λογιστική περίοδο ή λειτουργικό κύκλο) και όχι σε αυτή, που ακολουθεί της κατάρτισης των οικονομικών καταστάσεων. Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, που είναι οι υποχρεώσεις, για τις οποίες υπάρχει πρόθεση πληρωμής από την οικονομική μονάδα, εντός της επόμενης λογιστικής χρήσης (ή της επόμενης λογιστικής περιόδου ή του επόμενου λειτουργικού κύκλου).

Καθαρή θέση Η Καθαρή Θέση ή αλλιώς τα ίδια κεφάλαια είναι τα κεφάλαια εκείνα, τα οποία η οικονομική μονάδα προτίθεται να επιστρέψει στους φορείς της μετά την λύση και εκκαθάριση, εφόσον αυτά υπάρχουν. Τα βασικά στοιχεία της καθαρής θέσης είναι: τα κεφάλαια που έχουν καταβάλει η φορείς της επιχείρησης και το μέρος από τα κέρδη που έχουν διακρατηθεί στην επιχείρηση και δεν έχουν διανεμηθεί στους φορείς με τη μορφή μερίσματος.

Ισολογισμός βάσει των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων Ενεργητικό Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Ενσώματα πάγια Άυλα πάγια στοιχεία Λοιπά μη κυκλοφορούντα στοιχεία Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Αποθέματα Χρηματοοικονομικά στοιχεία και προκαταβολές Παθητικό Καθαρή θέση Καταβλημένα κεφάλαια Αποθεματικά και αποτελέσματα εις νέο Προβλέψεις Υποχρεώσεις Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις

Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία αποτελούν τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία είναι: α) κατεχόμενα για πώληση στη συνήθη δραστηριότητα της οντότητας, ή β) στην παραγωγική διαδικασία με σκοπό την πώληση ως ανωτέρω, ή γ) σε μορφή υλικών ή εφοδίων που πρόκειται να αναλωθούν για την παραγωγική διαδικασία ή για την προσφορά υπηρεσιών. Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία είναι τα αποθέματα και τα χρηματοοικονομικά στοιχεία και οι προκαταβολές.

Αποθέματα αποτελούν τα εξής: Έτοιμα και ημιτελή προϊόντα Εμπορεύματα Πρώτες ύλες και διάφορα υλικά Προκαταβολές για αποθέματα Λοιπά αποθέματα Χρηματοοικονομικά στοιχεία και προκαταβολές αποτελούν τα εξής: Εμπορικές απαιτήσεις Δουλευμένα έσοδα Λοιπές απαιτήσεις Εμπορικό χαρτοφυλάκιο Προπληρωμένα έξοδα Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα

Παραδείγματα κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων Η επιχείρηση αγόρασε εμπορεύματα που σκοπό έχει να πουλήσει στους πελάτες της. Η επιχείρηση κατέβαλε 1.000 σε προμηθευτή της ως προκαταβολή για μελλοντική αγορά εμπορευμάτων. Η επιχείρηση έχει στη κατοχή της γραμμάτια με ημερομηνία είσπραξης μέσα στο επόμενο έτος (βραχυπρόθεσμες εμπορικές απαιτήσεις) Η επιχείρηση παρείχε υπηρεσίες για την περίοδο 1/10 31/3 με την είσπραξη να έχει οριστεί στις 31/3. Το δεδουλευμένο έσοδο στις 31/12 οπότε και συντάσσεται ο ισολογισμός αφορά τα 3/6 του συμφωνημένου ποσού

Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία είναι τα στοιχεία που δεν είναι κυκλοφορούντα όπως: Ενσώματα πάγια Άυλα πάγια στοιχεία Προκαταβολές και μη κυκλοφορούντα στοιχεία υπό κατασκευή Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση

Ενσώματα πάγια αποτελούν τα εξής: Ακίνητα Μηχανολογικός εξοπλισμός Λοιπός εξοπλισμός Λοιπά ενσώματα στοιχεία Άυλα πάγια στοιχεία αποτελούν τα εξής: Υπεραξία Λοιπά άυλα Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στα μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία αποτελούν τα εξής: Δάνεια και απαιτήσεις Διακρατούμενες έως την λήξη επενδύσεις

Παραδείγματα μη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων Η επιχείρηση αγόρασε Μηχάνημα αξίας 5.000 το οποίο προορίζεται για την παραγωγική διαδικασία (ενσώματα πάγια στοιχεία) Η επιχείρηση αγόρασε Κτίριο αξίας 10.000 το οποίο προορίζεται ως χώρος αποθήκευσης των αποθεμάτων της επιχείρησης (ενσώματα πάγια στοιχεία). Η επιχείρηση έχει στη κατοχή της γραμμάτια με ημερομηνία είσπραξης μετά το τέλος του επόμενου έτους (μακροπρόθεσμες εμπορικές απαιτήσεις). Η επιχείρηση απέκτησε (εξαγόρασε) το 60% μιας άλλης επιχείρησης (συμμετοχές). Η επιχείρηση αγόρασε το πελατολόγιο μιας άλλης επιχείρησης (φήμη και πελατεία) αντί του ποσού των 10.000 (άυλα πάγια στοιχεία).

Υποχρεώσεις Υποχρεώσεις είναι οι παρούσες δεσμεύσεις της οντότητας, η τακτοποίηση των οποίων αναμένεται να οδηγήσει σε εκροή οικονομικών οφελών και ταξινομούνται σε βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες. Βραχυπρόθεσμη υποχρέωση είναι μια υποχρέωση που λήγει εντός 12 μηνών από την ημερομηνία του ισολογισμού ή εντός του λειτουργικού κύκλου, όταν αυτός υπερβαίνει τους 12 μήνες. Μακροπρόθεσμη υποχρέωση είναι μια υποχρέωση που δεν είναι βραχυπρόθεσμη.

Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις αποτελούν τα εξής: Τραπεζικά δάνεια Βραχυπρόθεσμο μέρος μακροπρόθεσμων δανείων Εμπορικές υποχρεώσεις Φορολογικές υποχρεώσεις Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης Λοιπές υποχρεώσεις Έξοδα χρήσεως δουλευμένα Έσοδα επόμενων χρήσεων Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις αποτελούν τα εξής: Μακροπρόθεσμα Δάνεια Κρατικές επιχορηγήσεις Λοιπές Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις

Παραδείγματα υποχρεώσεων Η επιχείρηση οφείλει στους προμηθευτές της ποσό αξίας 5.000 το οποίο προέρχεται από την αγορά εμπορευμάτων (Βραχυπρόθεσμη υποχρέωση). Η επιχείρηση πήρε δάνειο από την τράπεζα αξίας 10.000 το οποίο θα πρέπει να αποπληρωθεί στο σύνολο του εντός της επόμενου έτους (βραχυπρόθεσμη υποχρέωση). Η επιχείρηση πήρε ομολογιακό δάνειο αξίας 100.000 το οποίο θα πρέπει να αποπληρωθεί μετά από πέντε έτη (μακροπρόθεσμη υποχρέωση). Η επιχείρηση έχει στη κατοχή της γραμμάτια πληρωτέα με ημερομηνία πληρωμής μετά το τέλος του επόμενου έτους (μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις).

Προβλέψεις Προβλέψεις είναι υποχρεώσεις σαφώς καθορισμένης φύσης η οποίες κατά την ημερομηνία του ισολογισμού είναι πιθανό ή σίγουρο ότι θα προκύψουν, αλλά είναι αβέβαιες ως προς το ποσό ή/και το χρόνο που θα προκύψουν. Οι προβλέψεις αντιπροσωπεύουν την βέλτιστη εκτίμηση του ποσού που θα απαιτηθεί για την κάλυψη της σχετικής υποχρέωσης. Οι προβλέψεις διαχωρίζονται σε: Προβλέψεις για παροχές σε εργαζόμενους Λοιπές προβλέψεις

Παραδείγματα προβλέψεων Η επιχείρηση αντιμετωπίζει δικαστική αγωγή από υπάλληλο της για την πρόκληση εργατικού ατυχήματος. Η εκδίκαση της υπόθεσης θα οριστικοποιηθεί μετά την πάροδο δύο ετών. Ωστόσο οι νομικοί σύμβουλοι της επιχείρησης εκτιμούν ότι από την εκδίκαση της αγωγής η επιχείρηση, θα πρέπει να καταβάλλει ως αποζημίωση το ποσό των 2.000 (πρόβλεψη). Η επιχείρηση πωλεί πλυντήρια ρούχων με εγγύηση. Εάν το πλυντήριο ρούχων αποδειχτεί ελαττωματικό (εντός του χρονικού διαστήματος στο οποίο ισχύει η εγγύηση) οι πελάτες της δικαιούνται την πλήρη επιστροφή των χρημάτων τους. Η επιχείρηση εκτιμά ότι το 5% των πωληθέντων ψυγείων θα παρουσιάσουν ελαττώματα εντός του χρονικού διαστήματος της εγγύησης. Εάν το σύνολο των πωλήσεων της χρήσης ανέρχεται σε 100.000 τότε η επιχείρηση θα πρέπει να σχηματίσει σχετική πρόβλεψη ποσού 5.000 (5% x 100.000 πρόβλεψη ).

Καθαρή Θέση Καθαρή Θέση είναι η διαφορά μεταξύ περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων μιας οντότητας. Στοιχεία της καθαρής θέσης που παρουσιάζονται στο ισολογισμό είναι μεταξύ άλλων: Καταβλημένα κεφάλαια Διαφορές εύλογης αξίας Αποθεματικά και αποτελέσματα εις νέο

Άσκηση σύνταξης ισολογισμού βάσει Ε.Λ.Π. Η επιχείρηση εμπορίας υποδημάτων «ΑΛΦΑ Α.Ε» την 31/12/2015 είχε στην κατοχή της τα εξής στοιχεία: Ένα Οικόπεδο αξίας 1.000.000, το οποίο περιείχε και Κτίριο αξίας 5.000.000. Το κτίριο χρησιμοποιούταν ως αποθηκευτικός χώρος και χώρος πώλησης (κατάστημα & αποθήκη). Δύο ανυψωτικά Μηχανήματα αξίας 50.000 το ένα. Δύο Αυτοκίνητα αξίας 15.000 το ένα. Γραφεία (έπιπλα) αξίας 3.000, καρέκλες αξίας 500 και ένα καναπέ στο χώρο υποδοχής των πελατών αξίας 1.500. Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές αξίας 10.000. Λοιπά άυλα (Λογισμικά προγράμματα) αξίας 10.000. Εμπορεύματα αξίας 1.500.000. Απαιτήσεις από πελάτες αξίας 500.000 και αξιόγραφα εμπορικών απαιτήσεων (επιταγές εισπρακτέες & Γραμμάτια εισπρακτέα) αξίας 100.000. Στο χρηματοκιβώτιο της εταιρείας υπήρχαν 10.000 μετρητά και στον λογαριασμό όψεως που διατηρεί στην Τράπεζα υπήρχαν 450.000. Το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας ανέρχεται σε 4.000.000 (400.000 μετοχές ονομαστικής αξίας 10 η κάθε μία) και αποθεματικά νόμων αξίας 100.000. Η εταιρεία είχε πάρει δάνειο από την Τράπεζα και το υπόλοιπο του ανερχόταν σε 4.000.000. Το ποσό των 1.500.000 αποτελούσε το βραχυπρόθεσμο μέρος του δανείου και το υπόλοιπο ποσό των 2.500.000 αποτελούσε το μακροπρόθεσμο μέρος του δανείου. Υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές αξίας 200.000 και αξιόγραφα εμπορικών υποχρεώσεων (επιταγές πληρωτέες και γραμμάτια πληρωτέα) αξίας 100.000. Υποχρεώσεις προς το Ελληνικό Δημόσιο από φόρους εισοδήματος 260.000 και προς τους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς 55.000. Με βάση τα ανωτέρω στοιχεία να καταρτίσετε τον Ισολογισμό για την περιγραφόμενη εταιρεία «ΑΛΦΑ Α.Ε» κατά την 31/12/2015.

Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία 31/12/2015 Ενσώματα πάγια Ακίνητα 6.000.000 Μηχανολογικός εξοπλισμός 100.000 Λοιπός Εξοπλισμός 45.000 Σύνολο 6.145.000 Άυλα πάγια στοιχεία Λοιπά άυλα 10.000 Σύνολο 10.000 Σύνολο μη κυκλοφορούντων 6.155.000 Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Αποθέματα Εμπορεύματα 1.500.000 Σύνολο 1.500.000 Χρηματοοικονομικά στοιχεία και προκαταβολές Εμπορικές απαιτήσεις 600.000 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 460.000 Σύνολο 1.060.000 Σύνολο κυκλοφορούντων 2.560.000 Σύνολο ενεργητικού 8.715.000

Καθαρή θέση Καταβλημένα κεφάλαια Κεφάλαιο 4.000.000 Σύνολο 4.000.000 Αποθεματικά και αποτελέσματα εις νέο Αποθεματικά νόμων ή καταστατικού 100.000 Σύνολο 100.000 Σύνολο καθαρής Θέσης 4.100.000 Υποχρεώσεις Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Δάνεια 2.500.000 Σύνολο 2.500.000 Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Τραπεζικά δάνεια 1.500.000 Εμπορικές υποχρεώσεις 300.000 Φόρος εισοδήματος 260.000 Οργανισμοί κοινωνικής ασφάλισης 55.000 Σύνολο 2.115.000 Σύνολο υποχρεώσεων 4.615.000 Σύνολο καθαρής θέσης, προβλέψεων και υποχρεώσεων 8.715.000