πληρωμενο τελοσ ταχ. Γραφείο ΑΘ 61 Αρ. Άδειας 01 1376 EΛΛΗΝΟΚΟΥΒΑΝΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΦΙΛΙΑΣ & ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑΣ 28, 106 82 ΑΘΗΝΑ ΑΠΡΙΛΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015 ΤΕΥΧΟΣ 120 Διαβαστε Ζήτω η εργατική Πρωτομαγιά Ανακοίνωση της κυβέρνησης της Κούβας, 1.7.2015 Δωρεάν υγεία και παιδεία για όλους Η 7η Διάσκεψη της Αμερικής και το Φόρουμ της Κοινωνίας των Πολιτών OKTΩΒΡΗΣ - ΝΟΕΜΒΡΗΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ 2014 1
ανακοινωση ΤΗΣ επαναστατικησ ΚΥβεΡΝΗσΗσ Αβάνα, 1.7.2015 Αφού αποκαταστάθηκαν οι διπλωματικοί δεσμοί με τις ΗΠΑ, θα είναι απόλυτα αναγκαία η άρση του αποκλεισμού, ανάμεσα σε άλλα ζητήματα, για την εξομάλυνση των σχέσεων. Την 1η Ιούλη του 2015, ο πρόεδρος του Συμβουλίου του Κράτους και του Υπουργικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας της Κούβας, στρατηγός Ραούλ Κάστρο Ρους, και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, αντάλλαξαν επιστολές μέσω των οποίων επιβεβαίωσαν την απόφαση να αποκαταστήσουν διπλωματικές σχέσεις ανάμεσα στις δυο χώρες και να ανοίξουν μόνιμες διπλωματικές αποστολές στις αντίστοιχες πρωτεύουσες από τις 20 Ιούλη του 2015. Αυτή την ημέρα θα πραγματοποιηθεί μια επίσημη τελετή ανοίγματος της Πρεσβείας της Κούβας στην Ουάσινγκτον, με την παρουσία μιας κουβανικής αποστολής, με επικεφαλής τον υπουργό Εξωτερικών Σχέσεων, Μπρούνο Ροδρίγες Παρίγια που θα αποτελείται από εξέχοντες εκπροσώπους της κουβανικής κοινωνίας. Με την επισημοποίηση αυτού του βήματος, η Κούβα και οι ΗΠΑ επικύρωσαν την πρόθεση να αναπτύξουν σχέσεις που να βασίζονται στο σεβασμό και τη συνεργασία ανάμεσα στους δυο λαούς και τις 2 ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015
δυο κυβερνήσεις, που να εδράζονται στις αρχές και στους σκοπούς που καθιερώνονται στο Χάρτη του ΟΗΕ και στο Διεθνές Δίκαιο, ιδιαίτερα τις Συμβάσεις της Βιέννης για τις Διπλωματικές και Προξενικές Σχέσεις. Η κυβέρνηση της Κούβας πήρε την απόφαση να αποκαταστήσει τις διπλωματικές σχέσεις με τις ΗΠΑ ασκώντας πλήρως την κυριαρχία της, αναλλοίωτα δεσμευμένη με τα ιδανικά της ανεξαρτησίας και κοινωνικής δικαιοσύνης και αλληλεγγύης με τις δίκαιες υποθέσεις του κόσμου, και επαναβεβαιώνοντας καθεμιά από τις αρχές για τις οποίες ο λαός μας έχυσε το αίμα του και διέτρεξε όλους τους κινδύνους, με επικεφαλής τον ιστορικό ηγέτη της Επανάστασης Φιδέλ Κάστρο Ρους. Με την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων και το άνοιγμα των πρεσβειών, κλείνει το πρώτο στάδιο αυτού που θα είναι μια μακρόχρονη και πολύπλοκη διαδικασία προς την εξομάλυνση των διμερών δεσμών, σαν τμήμα της οποίας θα πρέπει να λυθεί μια ομάδα ζητημάτων που προκύπτουν από πολιτικές του παρελθόντος που ισχύουν ακόμα, και που επηρεάζουν το λαό και το έθνος της Κούβας. Δεν μπορεί να υπάρξουν ομαλές σχέσεις ανάμεσα στην Κούβα και τις ΗΠΑ ενόσω παραμένει ο οικονομικός, εμπορικός και χρηματοπιστωτικός αποκλεισμός που εφαρμόζεται με όλη του την ισχύ, προκαλεί ζημιά και ελλείψεις στον κουβανικό λαό, αποτελεί κύριο εμπόδιο για την ανάπτυξη της οικονομίας μας, είναι παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και πλήττει τα συμφέροντα όλων των χωρών, συμπεριλαμβανομένων και των συμφερόντων των ΗΠΑ. Για να φτάσουμε στην εξομάλυνση είναι επίσης αναγκαίο να επιστραφεί το έδαφος που κατέχεται παράνομα από τη Ναυτική Βάση στο Γουαντάναμο, να σταματήσουν οι ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές προς την Κούβα που παραβιάζουν τους διεθνείς και αποτελούν ζημιογόνους κανόνες για την κυριαρχία μας, να εξαλειφθούν τα προγράμματα που στόχο έχουν να προωθήσουν την εσωτερική ανατροπή και αποσταθεροποίηση και να αποζημιωθεί ο κουβανικός λαός για τις ανθρώπινες και οικονομικές ζημιές που έχουν προκαλέσει οι πολιτικές των ΗΠΑ. Θυμίζοντας τα εκκρεμή ζητήματα που απαιτούν λύση ανάμεσα στις δυο χώρες, η κουβανική κυβέρνηση αναγνωρίζει τις αποφάσεις που πάρθηκαν μέχρι αυτή τη στιγμή από τον πρόεδρο Ομπάμα, [δηλαδή] να εξαιρεθεί η Κούβα από τη λίστα των κρατών που προωθούν τη διεθνή τρομοκρατία, να πιέσει το Κογκρέσο της χώρας του να άρει τον αποκλεισμό και να αρχίσει να παίρνει μέτρα για να αλλάξει η εφαρμογή πλευρών αυτής της πολιτικής με τη χρησιμοποίηση των εκτελεστικών δικαιωμάτων του. Σαν κομμάτι της διαδικασίας προς την εξομάλυνση των σχέσεων, ταυτόχρονα, θα πρέπει να οικοδομηθούν οι βάσεις δεσμών που δεν υπήρξαν ανάμεσα στις χώρες μας σε όλη τους την ιστορία, ιδιαίτερα από τη στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ πριν από 117 χρόνια, στον πόλεμο της ανεξαρτησίας που πραγματοποίησε η Κούβα για περίπου τρεις δεκαετίες ενάντια στην ισπανική αποικιοκρατία. Αυτές οι σχέσεις θα πρέπει να θεμελιωθούν στον απόλυτο σεβασμό στην ανεξαρτησία και την κυριαρχία μας, στο αναφαίρετο δικαίωμα κάθε κράτους να επιλέγει το πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό σύστημα, χωρίς αναμείξεις οποιασδήποτε μορφής, και στην κυρίαρχη ισότητα και την αμοιβαιότητα, που αποτελούν αρχές του Διεθνούς Δικαίου από τις οποίες κανείς δεν παραιτείται. Η κυβέρνηση της Κούβας επαναλαμβάνει τη διάθεσή της να συνεχίσει ένα διάλογο με την κυβέρνηση των ΗΠΑ που να βασίζεται στο σεβασμό και να αναπτύξει πολιτισμένες σχέσεις συμβίωσης που να εδράζονται στο σεβασμό προς τις διαφορές ανάμεσα στις δύο κυβερνήσεις και στη συνεργασία σε θέματα αμοιβαίου οφέλους. Η Κούβα θα συνεχίσει να ασχολείται σε βάθος με τη διαδικασία επικαιροποίησης του οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου της για να οικοδομήσει έναν ευημερούντα και βιώσιμο σοσιαλισμό, για να προχωρήσει στην ανάπτυξη της χώρας και να εδραιώσει τα επιτεύγματα της Επανάστασης. ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015 3
ΖΗτΩ Η εργατικη ΠΡΩτΟΜαΓια! Παρά το κρύο και τη βροχή, χιλιάδες κουβανοί εργαζόμενοι κατέκλυσαν μετά την πορεία τους την Πλατεία της Επανάστασης στην Αβάνα για να γιορτάσουν την Παγκόσμια Ημέρα των Εργαζομένων και να εκφράσουν την υποστήριξή τους στην Επανάσταση, με κύριο σύνθημα «Ενωμένοι στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού». Παράλληλα, εκατομμύρια Κουβανοί γιόρτασαν την Εργατική Πρωτομαγιά και σε άλλες πόλεις της Κούβας. Στην Αβάνα συμμετείχαν στην πορεία ο Ραούλ Κάστρο, ο Νικολάς Μαδούρο, πρόεδρος της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας, οι πέντε Κουβανοί που ήταν φυλακισμένοι στις ΗΠΑ και πολλοί φίλοι της Κουβανικής Επανάστασης απ όλον τον κόσμο. Στους συγκεντρωμένους μίλησε ο Ουλίσες Γιλάρτε δε Νασιμιέντο, Γενικός Γραμματέας του Κέντρου Εργαζομένων της Κούβας (CTC), ο οποίος ανάμεσα σε άλλα τόνισε: «Η κουβανική εργατική τάξη, μαζί με όλο το λαό μας, έχει πολλούς λόγους και επιχειρήματα για να γιορτάσει με χαρά τη Διεθνή Ημέρα των Εργαζομένων. Με συμπαγή, μαχητικό τρόπο και σε μια πολύχρωμη ατμόσφαιρα, εκπροσωπώντας τα συνδικάτα τους, φάλαγγες χειρονακτικοί εργάτες, διανοούμενοι, φοιτητές και μαχητές, θα πορευτούν σε πλατείες και λεωφόρους απ άκρη σ άκρη της χώρας, μεταφέροντας στον κόσμο το πιο γνήσιο μήνυμα ενότητας, δέσμευσης και υποστήριξης της πλειοψηφίας του κουβανικού λαού στη σοσιαλιστική του Επανάσταση, στο Κόμμα, στον Φιδέλ και στον Ραούλ. Μας γεμίζει με απέραντη περηφάνια το γεγονός ότι μια μέρα σαν τη σημερινή, όπου τιμούμε τον Λάσαρο Πένια, τον Χεσούς Μενέντες, τον Αρασέλιο Ιγλέσιας και άλλους ηγέτες της εργατικής τάξης, βρίσκονται ανάμεσά μας οι Πέντε Ήρωες της Δημοκρατίας της Κούβας, Χεράρντο, Ραμόν, Αντόνιο, Φερνάντο και Ρενέ, οι οποίοι μαζί με εκπροσώπους του ιατρικού προσωπικού που αντιμετώπισε την επιδημία του έμπολα στην Αφρική, αποτελούν εύγλωττα παραδείγματα ανάμεσα σε άλλους αυτού που αντιπροσωπεύουν για τους Κουβανούς οι πεποιθήσεις, η αποφασιστικότητα, η θέληση και η πίστη στην πατρίδα. Επανάσταση είναι να έχεις αίσθηση της ιστορικής στιγμής, έτσι μας διαβεβαίωσε ο σύντροφος Φιδέλ σ αυτή την πλατεία πριν από 15 χρόνια ακριβώς, κι επομένως έτσι όρισε για σήμερα και για πάντα τη δική του έννοια που σήμερα είναι πια και δική μας 4 ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015
της Επανάστασης. Κι αυτή η λαϊκή κινητοποίηση είναι η πιο ξεκάθαρη απόδειξη ότι είμαστε εκατομμύρια οι Κουβανές και οι Κουβανοί που είμαστε διατεθειμένοι να υπερασπιστούμε το έργο της δικαιοσύνης και αξιοπρέπειας που έχουμε υψώσει και να κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να συνεχίσουμε να το τελειοποιούμε με όποιο τίμημα είναι αναγκαίο. Εργαζόμενοι, η μάχη στο οικονομικό-παραγωγικό επίπεδο εξακολουθεί να είναι η πρώτη προτεραιότητα του συνδικαλιστικού κινήματος, οι εργαζόμενοι είναι πρωταγωνιστές στις αλλαγές που πραγματοποιούνται στην αναδιάταξη των οργανισμών της κεντρικής διοίκησης του κράτους, στην ενίσχυση και ανάπτυξη της σοσιαλιστικής κρατικής επιχείρησης και ιδιαίτερα στην αύξηση και διαφοροποίηση των μορφών μη κρατικής διαχείρισης. Συμπατριώτες, γιορτάζουμε αυτή τη γιορτή του παγκόσμιου προλεταριάτου σε ένα διεθνές περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από έντονους αγώνες. Τα όπλα μας ήταν η εμμονή στις αρχές, η αγωνιστικότητα, η αντίσταση, το πνεύμα δικαιοσύνης και αλληλεγγύης, η κουλτούρα και οι ιδέες που η Επανάσταση σφυρηλάτησε σε πάνω από πέντε δεκαετίες. ( ) Σε ένα πολιτικό σκηνικό που χαρακτηρίζεται από την αναγνώριση της κυβέρνησης των ΗΠΑ της αποτυχίας που σημείωσε η πολιτική της με την παρενόχληση, την επιθετικότητα και τον αποκλεισμό ενάντια στη χώρα μας, έχουν ήδη γίνει κάποια βήματα για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στην Κούβα και τις ΗΠΑ. Μένει, όμως, ένας μακρύς και δύσκολος δρόμος να διανύσουμε και θα προχωρήσουμε προς την εξομάλυνση των διμερών δεσμών μονάχα πάνω στη βάση του σεβασμού στην κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Κούβας, πράγμα που περιλαμβάνει την άρση του αποκλεισμού και την επιστροφή του εδάφους που σφετερίζεται η Ναυτική Βάση του Γουαντάναμο. ( ) Χαιρετίζουμε επίσης αυτό το πρωινό την παρουσία ανάμεσά μας εκατοντάδων φίλων από διάφορες συνδικαλιστικές οργανώσεις, κοινωνικά κινήματα και ομάδες αλληλεγγύης, στους οποίους εκφράζω, στο όνομα της κουβανικής εργατικής τάξης, τις αμέριστες ευχαριστίες μας για τη συνεχή υποστήριξή τους στην υπόθεσή μας. Από την άλλη μεριά, επαναβεβαιώνουμε το μήνυμα αλληλεγγύης και αγωνιστικής δέσμευσης με τους εργαζόμενους στον κόσμο, που σήμερα είναι θύματα της πιο άγριας καταστολής επειδή απαιτούν τα πιο στοιχειώδη δικαιώματά τους. Η διεθνής κινητοποίηση θα συνεχίσει να σηκώνει ψηλά τη μάχη για τον τερματισμό του οικονομικού, εμπορικού και χρηματοπιστωτικού αποκλεισμού των ΗΠΑ ενάντια στην Κούβα που παραμένει σε πλήρη εφαρμογή, ιδιαίτερα στους τομείς που πλήττουν περισσότερο τον κουβανικό πληθυσμό. Χαιρετίζουμε όλους τους νέους, συνεχιστές του έργου της Επανάστασης και πρωταγωνιστές στην οικονομική, παραγωγική και κοινωνική συνεισφορά του έθνους. Στις γυναίκες εργαζόμενες, παρούσες σε όλους τους τομείς και σε μερικούς που σήμερα αποτελούν την πλειοψηφία, ακριβώς στην 200ή επέτειο από τη γέννηση της Μαριάνα Γκραχάλες. Στην Παγκόσμια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία μας αυτή τη 70ή επέτειο από την ίδρυσή της. Αγαπητές συντρόφισσες, αγαπητοί σύντροφοι, «Ενωμένοι στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού» είναι το κεντρικό σύνθημα αυτού του γιορτασμού, σύνθημα που είναι σύνθεση της σημερινής και μελλοντικής απόφασής μας και επιδίωξής μας, της δύναμης μιας εργατικής τάξης στην εξουσία, της οποίας η πλατφόρμα ταξικής και ενωτικής δράσης υψώνει τα λάβαρα για τη διατήρηση της ειρήνης, της αλληλεγγύης και της αδελφοσύνης ανάμεσα στους λαούς. Προχωράμε όλοι μπροστά, ας πορευτούμε ενωμένοι με την αμετακίνητη βεβαιότητα στη σίγουρη νίκη!» Την επόμενη μέρα, 2 του Μάη, πραγματοποιήθηκε στην Αβάνα η Διεθνής Συνάντηση Αλληλεγγύης με την Κούβα, όπως συνηθίζεται τα τελευταία χρόνια. Πήραν μέρος πάνω από 1.000 αντιπρόσωποι συνδικαλιστικών οργανώσεων και επιτροπών αλληλεγγύης από 70 χώρες. Παρόντες ήταν ο πρώτος αντιπρόεδρος του Συμβουλίου του Κράτους και του Υπουργικού Συμβουλίου, Μιγέλ Ντίας-Κανέλ Μπερμούδες, οι πέντε κουβανοί πατριώτες που ήταν φυλακισμένοι στις ΗΠΑ, η πρόεδρος του Κουβανικού Ινστιτούτου Φιλίας των Λαών (ICAP), ο γενικός γραμματέας της CTC και πολλοί άλλοι. ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015 5
ΔΩΡεαΝ ΥΓεια ΚΑΙ ΠαιΔεια ΓΙΑ ΟΛΟΥσ Με σύνθημα «Υγεία για όλους, γενική κάλυψη» πραγματοποιήθηκε στις 20-24 Απρίλη στην Αβάνα το 2ο Διεθνές Συνέδριο Κούβα Υγεία 2015, με τη συμμετοχή 51 αντιπροσωπειών, 30 από τις οποίες είχαν επικεφαλής υπουργούς. Συμμετείχαν συνολικά 1.500 αντιπρόσωποι από 73 χώρες, ανάμεσά τους και η εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας και Ανθρώπινων Πόρων των ΗΠΑ, η διευθύντρια του Γραφείου για την Αμερική Κριστίνα Ραμπαντάν-Ντιλ. Τέσσερα ήταν τα βασικά θέματα του Συνεδρίου: η ιατρική συνεργασία από τη σκοπιά της συνεργασίας Νότου-Νότου, η πρόσβαση και η γενική κάλυψη, οι κοινωνικοί πόροι και η ισότητα, καθώς και η εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού, η έρευνα και η καινοτομία. Οι ξένοι αντιπρόσωποι εγκωμίασαν την πείρα της Κούβας στον τομέα της υγείας και χαρακτήρισαν το δωρεάν δημόσιο σύστημά της μοντέλο για τους λαούς του κόσμου, όπως άλλωστε το έχουν χαρακτηρίσει επανειλημμένα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και ο Παναμερικανικός Οργανισμός Υγείας. Έτσι, σε μια από τις πολλές επισκέψεις της στην Κούβα, η Μάργκαρετ Τσαν, γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δήλωσε ότι η Κούβα είναι η μοναδική χώρα που έχει δει που «διαθέτει ένα σύστημα υγείας στενά δεμένο με την έρευνα και την ανάπτυξη σε κλειστό κύκλο» και χαιρέτισε «τις προσπάθειες της κυβέρνησης αυτής της χώρας για να κάνει την υγεία ουσιαστικό πυλώνα της ανάπτυξης». «Η Κούβα βασίζει το σύστημα υγείας της στην προληπτική ιατρική και τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά», τόνισε. Παράλληλα, όπως έκανε γνωστό η UNESCO, η Κούβα είναι η μοναδική χώρα της Λατινικής Αμερικής που έχει καλύψει τους γενικούς στόχους της Παιδείας για Όλους το 2000-2015, που είχε καθορίσει ο ΟΗΕ. Από τις άλλες χώρες, μόλις το 50% έχει καλύψει τον κεντρικό στόχο που είναι να φτάσει η σχολική εκπαίδευση σε όλα τα παιδιά που είναι σε ηλικίες για το δημοτικό. Όπως ανακοίνωσε ο Νταβίδ Ατσοαρένα, διευθυντής του Τμήματος Πολιτικής και Συστημάτων Δια Βίου Μάθησης της UNESCO, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Αβάνα, για να επιτευχθεί ο νέος στόχος για την περίοδο 2015-2030, θα χρειαστούν 22 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο. «Στην Κούβα», τόνισε, «έχουμε ένα ξεκάθαρο παράδειγμα για τη θεώρηση που υπάρχει για την παιδεία σαν ακρογωνιαίο λίθο και καταλύτη για την ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη. [Η Κούβα] υπήρξε πολύ δραστήρια από την αρχή. Εδώ έχουμε ένα δείγμα για μια πολύ δυναμική επένδυση που έχει πραγματοποιηθεί πολλά χρόνια τώρα στην παιδεία και του τι έχει καταφέρει το κουβανικό εκπαιδευτικό σύστημα». Τα έτη 2009-2013, η Κούβα επένδυσε το 12,9% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της στην παιδεία, και όπως δήλωσε πρόσφατα και η Παγκόσμια Τράπεζα, είναι η χώρα που κατευθύνει τα περισσότερα χρήματα σ αυτόν τον τομέα. Η Παγκόσμια Τράπεζα, γενικά, έχει χαρακτηρίσει την Κούβα σαν τη χώρα με το καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα της Λατινικής Αμερικής. Η ίδια η UNESCO έδωσε σαν στοιχεία ότι το ποσοστό αλφαβητισμού στην Κούβα είναι της τάξης του 99,8%, η παρακολούθηση σχολείου είναι 99,7% και κατά μέσον όρο ο κουβανός μαθητής έχει διπλάσιες γνώσεις και ικανότητες απ ό,τι οι Λατινοαμερικάνοι συμμαθητές του. 6 ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015
Η 7 Η ΔιασΚεΨΗ ΤΗΣ αμερικησ ΚΑΙ ΤΟ ΦΟΡΟΥΜ ΤΗΣ ΚΟιΝΩΝιασ ΤΩΝ ΠΟΛιτΩΝ Στις αρχές Απρίλη, πραγματοποιήθηκε στην Πόλη του Παναμά η 7η Διάσκεψη της Αμερικής, στην οποία για πρώτη φορά συμμετείχε και η Κούβα. Η Διάσκεψη πραγματοποιείται κάθε τρία χρόνια και αυτή τη φορά οι χώρες που είναι μέλη της ALBA, της Μπολιβαριανής Συμμαχίας για την Αμερική, είχαν απειλήσει τις ΗΠΑ ότι αν δεν στελνόταν πρόσκληση και στην Κούβα, θα μποϊκοτάριζαν τη Διάσκεψη. Τίτλος-σύνθημα φέτος ήταν «Πρόοδος με ισοτιμία: πρόκληση της συνεργασίας στην Αμερική». Όταν πήρε το λόγο, ο Ραούλ Κάστρο στις 8 Απρίλη, έκανε εκτεταμένη αναφορά στις επεμβάσεις των ΗΠΑ από το 1800 στην Κούβα αλλά και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, στην επιβολή στρατιωτικών δικτατοριών κυρίως σε χώρες της Νότιας Αμερικής, κλπ. Στις σελ. 8-10 παραθέτουμε αποσπάσματα από την ομιλία του. Στα πλαίσια της Διάσκεψης, ο Ραούλ Κάστρο είχε διμερείς συναντήσεις με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, και με προέδρους χωρών της Λατινικής Αμερικής. Στο περιθώριο αυτής της Διάσκεψης, έγινε στις 9 Απρίλη, όπως συνηθίζεται, και το περιβόητο Φόρουμ της Κοινωνίας των Πολιτών, ή Διάσκεψη των Λαών, στο οποίο πήραν μέρος 3.500 άτομα και εκπρόσωποι από πολλές οργανώσεις, συνδικάτα και κοινωνικά κινήματα και εκπρόσωποι της «κοινωνίας των πολιτών» ανάμεσά τους και ο Μπιλ Κλίντον Την κουβανική αντιπροσωπεία αποτελούσαν 68 μέλη διαφόρων μαζικών οργανώσεων, όπως η Ένωση Συγγραφέων και Καλλιτεχνών Κούβας (UNEAC), η Ομοσπονδία Γυναικών Κούβας (FMC), το Κέντρο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, η Πλατφόρμα Διαθρησκευτικού Διαλόγου, η Ένωση Δημοσιογράφων Κούβας (UPEC), κ.ά. Ήδη πριν από την έναρξη του Φόρουμ, ξεκίνησαν τα προβλήματα και οι προβοκάτσιες. Έλειπαν οι διαπιστεύσεις 28 μελών της, ενώ στην αίθουσα παραβρισκόταν ομάδα γνωστών αντικουβανών μισθοφόρων, αρκετοί από τους οποίους εμπλέκονταν άμεσα σε τρομοκρατικές ενέργειες κατά της Κούβας. Αμέσως η κουβανική αντιπροσωπεία, με την υποστήριξη της αντιπροσωπείας της Βενεζουέλας, ξέσπασαν σε διαμαρτυρίες και αποχώρησαν από την αίθουσα, απαιτώντας την άμεση απομάκρυνση των αντικουβανών μισθοφόρων. Όπως κατάγγειλε με ανακοίνωσή της στον τύπο η κουβανική αποστολή, οι κουβανοί μισθοφόροι, μαζί με ομάδες αντιδραστικών από τη Βενεζουέλα, τη Νικαράγουα, τη Βολιβία, το Εκουαδόρ και την Αργεντινή, συναντήθηκαν με τον αναπληρωτή υφυπουργό του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τη Δημοκρατία, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Εργασία, Μάικλ Κόζακ και τον πρέσβη των ΗΠΑ στον Παναμά, Τζόναθαν Φάραρ, για να πάρουν οδηγίες για τη στάση που θα έπρεπε να κρατήσουν, τι θα έπρεπε να κάνουν με την κουβανική αντιπροσωπεία. Και οι δύο τους, ο Κόζακ και ο Φάραρ, ήταν πριν επικεφαλής του Γραφείου Συμφερόντων των ΗΠΑ στην Αβάνα. Τους ξεκαθαρίστηκε ότι δημόσια έπρεπε να υποστηρίξουν την «αλλαγή» της πολιτικής απέναντι στην Κούβα που ξεκίνησε η κυβέρνηση των ΗΠΑ, ότι θα έπρεπε να κρατήσουν αποστάσεις από τις απόψεις των ακροδεξιών αντικουβανικών οργανώσεων του Μαϊάμι που αντιδρούν στην παρουσία της Κούβας στη Διάσκεψη και στην αποκατάσταση των σχέσεων των δύο χωρών. Επίσης τους ξεκαθάρισαν ότι έπρεπε να φανούν ενωμένες όλες οι αντικουβανικές ομάδες για να δώσουν την εντύπωση ότι πρόκειται για νόμιμη «αξιόπιστη αντιπολίτευση». Μόνο έτσι, δήλωσαν, μπορούν να αναγνωριστούν σαν εκπρόσωποι μιας μελλοντικής κοινωνίας των πολιτών σε μια «μετα-κάστρο εποχή». Επιπλέον, εκφράσαν τη λύπη τους που από λάθος μιας κοπέλας από την Αργεντινή, η οποία συμμετείχε στο Φόρουμ της Νεολαίας, έγινε γνωστή στον τύπο η χρηματοδότηση της προετοιμασίας της αντικουβανικής αποστολής στη Διάσκεψη από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ωστόσο, τους διαβεβαίωσαν ότι ο Μπαράκ Ομπάμα θα είχε μια συνάντηση με μερικούς απ αυτούς πριν από το τέλος της παραμονής του στον Παναμά. Τελικά, κάποιες από τις ομάδες εργασίας ολοκλήρωσαν τις εργασίας τους, άλλες δεν ξεκίνησαν καν. Όπου δεν συμμετείχαν οι αντεπαναστάτες, οι κουβανοί αντιπρόσωποι συνέβαλαν εποικοδομητικά στο διάλογο. Όμως οι προβοκάτσιες συνεχίστηκαν. Στην Πόλη του Παναμά βρισκόταν τις ίδιες μέρες και ο περιβόητος Φέλιξ Ροδρίγες Μεντιγουτία, πράκτορας της CIA και αποδεδειγμένα υπεύθυνος για τη δολοφονία του Τσε, όπως έχει παραδεχτεί ο ίδιος πριν από χρόνια. Η πρόθεση ήταν να καταθέσει στεφάνι στην προτομή του Χοσέ Μαρτί, στο πάρκο Μπελισάριο Πόρας, που βρίσκεται απέναντι από την κουβανική Πρεσβεία στον Παναμά. Μόλις έγινε γνωστό το γεγονός, συνδικαλιστές και μέλη μαζικών και κοινωνικών οργανώσεων που θα συμμετείχαν στη «Διάσκεψη των Λαών», συνέρευσαν στο πάρκο και δεν άφησαν τον πράκτορα της CIA να καταθέσει στεφάνι. ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015 7
ΟΜιΛια του ΡαΟΥΛ ΚαστΡΟ στην 7 Η ΔιασΚεΨΗ τησ αμερικησ, ΣΤΟΝ ΠΑΝΑΜΑ, ΣΤΙΣ 11 ΑΠΡΙΛΗ 2015 Ήταν καιρός πια να μιλήσω εδώ στο όνομα της Κούβας. Στην αρχή με ενημέρωσαν ότι μπορούσα να μιλήσω 8 λεπτά. Παρ όλο που έκανα μεγάλη προσπάθεια, μαζί με τον υπουργό των Εξωτερικών, να κόψω την ομιλία μου στα 8 λεπτά, και όπως μου χρωστάνε 6 Διασκέψεις από τις οποίες είχαμε αποκλειστεί, 6 επί 8 48 ( ). Ευχαριστώ για την αλληλεγγύη όλες τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής που έκαναν δυνατό να συμμετάσχει η Κούβα ισότιμα σ αυτό το φόρουμ του ημισφαιρίου μας και τον πρόεδρο της Δημοκρατίας του Παναμά για την πρόσκληση που ευγενώς μας έστειλε. Μεταφέρω έναν αδελφικό χαιρετισμό στο λαό του Παναμά και στους λαούς όλων των εθνών που εκπροσωπούνται εδώ. ( ) Εκφράσαμε και το επαναλαμβάνω τώραστον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα τη διάθεσή μας για διάλογο που να βασίζεται στο σεβασμό και στην πολιτισμένη συμβίωση ανάμεσα στα δύο κράτη, μέσα στις βαθιές διαφορές μας. Εκτιμώ σαν θετικό βήμα την πρόσφατη δήλωσή του ότι θα αποφασίσει γρήγορα για την παρουσία της Κούβας σε μια λίστα χωρών που προωθούν την τρομοκρατία στην οποία δεν θα έπρεπε να βρίσκεται ποτέ, που επιβλήθηκε επί κυβέρνησης του προέδρου Ρίγκαν. Τρομοκρατική χώρα εμείς! Ναι, κάναμε κάποιες ενέργειες αλληλεγγύης με άλλους λαούς που μπορούν να θεωρηθούν τρομοκρατικές, όταν ήμασταν στριμωγμένοι στη γωνία και σε απίθανο βαθμό θύματα εχθρότητας,, υπήρχε μονάχα μια 8 ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015
εναλλακτική: να παραδοθούμε ή να αγωνιστούμε. Εσείς ξέρετε ποια επιλέξαμε με την υποστήριξη του λαού μας. Ποιος μπορεί να σκεφτεί ότι θα υποχρεώναμε έναν ολόκληρο λαό να κάνει τη θυσία που έκανε ο κουβανικός λαός για να επιβιώσει, για να βοηθήσει άλλα έθνη; Μα «η δικτατορία των Κάστρο μας ανάγκασε», όπως τους ανάγκασε να ψηφίσουν για το σοσιαλισμό με το 97,5% του πληθυσμού... Επαναλαμβάνω ότι εκτιμώ σαν θετικό βήμα την πρόσφατη δήλωση του προέδρου Ομπάμα ότι θα αποφασίσει γρήγορα για την παρουσία της Κούβας σε μια λίστα χωρών που προωθούν την τρομοκρατία, στην οποία δεν θα έπρεπε να βρίσκεται ποτέ, έλεγα, γιατί όταν μας επιβλήθηκε αυτό φαίνεται ότι οι τρομοκράτες ήμασταν εμείς που βάζαμε τους νεκρούς δεν έχω τον ακριβή αριθμό στο μυαλό μου- μόνο από την τρομοκρατία μέσα στην Κούβα, και σε ορισμένες περιπτώσεις κουβανών διπλωματών που δολοφονήθηκαν σε άλλα μέρη του κόσμου. Μου δίνουν τώρα οι σύντροφοί μου τον αριθμό: σ εκείνο το στάδιο είχαμε 3.478 νεκρούς και 2.099 ανάπηρους εφ όρου ζωής. Συν πολλούς άλλους που είχαν τραυματιστεί. Οι τρομοκράτες ήταν αυτοί που έβαζαν τους νεκρούς. Από πού προερχόταν, λοιπόν, η τρομοκρατία; Ποιος την προκαλούσε; Μερικοί απ αυτούς, μάλιστα, που βρέθηκαν αυτές τις μέρες στον Παναμά, όπως ο πράκτορας της CIA Ροδρίγες, που ήταν αυτός που δολοφόνησε τον Τσε και πήρε τα κομμένα χέρια του για να αποδείξει με τα δαχτυλικά του αποτυπώματα, δεν ξέρω σε ποιο μέρος, ότι επρόκειτο για το πτώμα του Τσε, οι βασικές αιτίες βρίσκονται στη φτώχεια και την υπανάπτυξη, στην άνιση διανομή του πλούτου και των γνώσεων που επικρατούν στον κόσμο. Δεν μπορεί να ξεχάσει κανείς ότι η σημερινή υπανάπτυξη και φτώχεια είναι συνέπεια της κατάκτησης, της αποικιοκρατίας, της σκλαβιάς και της καταλήστευσης του μεγαλύτερου τμήματος της γης από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις, η εμφάνιση του ιμπεριαλισμού και οι αιματηροί πόλεμοι για νέο μοίρασμα του κόσμου. η ανθρωπότητα πρέπει να συνειδητοποιήσει το τι υπήρξαμε και τι μπορούμε να εξακολουθήσουμε να είμαστε. που μετά το επανακτήσαμε μέσω της χειρονομίας μιας φιλικής κυβέρνησης στη Βολιβία. Τέλος πάντων, από τότε είμαστε τρομοκράτες. Όντως, ζητώ συγγνώμη, μάλιστα και από τον πρόεδρο Ομπάμα και από άλλους που παραβρίσκονται σ αυτή την εκδήλωση που εκφράζομαι έτσι. Εγώ του είπα, μάλιστα, ότι το πάθος μου βγαίνει από τ αυτιά όταν πρόκειται για την Επανάσταση. Του ζητάω συγγνώμη γιατί ο πρόεδρος Ομπάμα δεν έχει καμιά ευθύνη για τίποτε απ όλα αυτά. Πόσους προέδρους είχαμε; Δέκα πριν απ αυτόν, όλοι μας χρωστάνε, εκτός από τον πρόεδρο Ομπάμα. Αφού είπα τόσα σκληρά πράγματα για ένα σύστημα, είναι δίκαιο να του ζητήσω συγγνώμη, γιατί είμαι από αυτούς που σκέφτονται και έτσι έχω πει σε μερικούς αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων που βλέπω εδώ σε προσωπικές συναντήσεις που είχα μαζί τους όταν τους υποδέχτηκα στη χώρα μου- ότι κατά την άποψή μου ο πρόεδρος Ομπάμα είναι τίμιος άνθρωπος. Έχω διαβάσει κάποια πράγματα από τη βιογραφία του στα δύο βιβλία που εκδόθηκαν, όχι όλα, αυτό θα το κάνω με περισσότερη ηρεμία. Θαυμάζω την ταπεινή καταγωγή του και νομίζω πως ο τρόπος του οφείλεται σ αυτή την ταπεινή καταγωγή. ( ) Ζούμε κάτω από την απειλή τεράστιων πυρηνικών οπλοστασίων που θα έπρεπε να εξαλειφθούν και της κλιματικής αλλαγής που μας αφήνει χωρίς χρόνο. Αυξάνονται οι απειλές κατά της ειρήνης και πολλαπλασιάζονται οι συγκρούσεις. Όπως είπε τότε ο πρόεδρος Φιδέλ Κάστρο, «οι βασικές αιτίες βρίσκονται στη φτώχεια και ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015 9
την υπανάπτυξη, στην άνιση διανομή του πλούτου και των γνώσεων που επικρατούν στον κόσμο. Δεν μπορεί να ξεχάσει κανείς ότι η σημερινή υπανάπτυξη και φτώχεια είναι συνέπεια της κατάκτησης, της αποικιοκρατίας, της σκλαβιάς και της καταλήστευσης του μεγαλύτερου τμήματος της γης από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις, η εμφάνιση του ιμπεριαλισμού και οι αιματηροί πόλεμοι για νέο μοίρασμα του κόσμου. Η ανθρωπότητα πρέπει να συνειδητοποιήσει το τι υπήρξαμε και τι μπορούμε να εξακολουθήσουμε να είμαστε. Σήμερα» -συνέχιζε ο Φιδέλ- «το ανθρώπινο είδος έχει αποκτήσει γνώσεις, ηθικές αξίες και αρκετούς επιστημονικούς πόρους για να προχωρήσει προς ένα ιστορικό στάδιο πραγματικής δικαιοσύνης και ανθρωπισμού. Τίποτα απ ό,τι υπάρχει σήμερα στον οικονομικό και πολιτικό τομέα δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της ανθρωπότητας. Δεν μπορούν να διατηρηθούν. Πρέπει να αλλάξουν», συμπέρανε ο Φιδέλ. Η Κούβα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τις ιδέες για τις οποίες ο λαός μας ανέλαβε τις μεγαλύτερες θυσίες και κινδύνους, για τις οποίες αγωνίστηκε, μαζί με τους φτωχούς, τους άρρωστους χωρίς ιατρική περίθαλψη, τους άνεργους, τα παιδιά που είναι εγκαταλειμμένα στην τύχη τους ή υποχρεώνονται να δουλεύουν ή να εκπορνεύονται, τους πεινασμένους, τα θύματα διακρίσεων, τους καταπιεσμένους και τα θύματα της εκμετάλλευσης που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού. Η χρηματοπιστωτική κερδοσκοπία, τα προνόμια του Μπρέτον Γουντς και η μονομερής μετατόπιση του δολαρίου σε χρυσό είναι κάθε φορά και η Κούβα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τις ιδέες για τις οποίες ο λαός μας ανέλαβε τις μεγαλύτερες θυσίες και κινδύνους, για τις οποίες αγωνίστηκε, μαζί με τους φτωχούς, τους άρρωστους χωρίς ιατρική περίθαλψη, τους άνεργους, τα παιδιά που είναι εγκαταλειμμένα στην τύχη τους ή υποχρεώνονται να δουλεύουν ή να εκπορνεύονται, τους πεινασμένους, τα θύματα διακρίσεων, τους καταπιεσμένους και τα θύματα της εκμετάλλευσης που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού. πιο ασφυκτικές. Ζητάμε ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα διαφανές και ισότιμο. Δεν μπορεί κανείς να δεχτεί ότι λιγότερο από μια δεκαριά επιχειρήσεις, κυρίως των ΗΠΑ τέσσερις ή πέντε από τις εφτά ή οχτώ- καθορίζουν τι θα διαβάσει, θα δει ή θα ακούσει κανείς στον πλανήτη. ( ) Η Κούβα, χώρα μικρή και χωρίς φυσικούς πόρους, που έχει εμπλακεί σ ένα περιβάλλον εξαιρετικά εχθρικό, μπόρεσε να πετύχει την πλήρη συμμετοχή των πολιτών της στην πολιτική και κοινωνική ζωή του έθνους. Πλήρη δωρεάν κάλυψη στην παιδία και την υγεία. Σύστημα κοινωνικής ασφάλισης που εξασφαλίζει ότι κανένας Κουβανός δε θα μείνει απροστάτευτος. Σημαντικές προόδους προς την ισότητα ευκαιριών και στην αντιμετώπιση κάθε μορφής διακρίσεων. Την πλήρη άσκηση των δικαιωμάτων των παιδιών και των γυναικών. Την πρόσβαση στον αθλητισμό και τον πολιτισμό. Το δικαίωμα στη ζωή και την ασφάλεια για τους πολίτες. Παρά τις ελλείψεις και τις δυσκολίες, συνεχίζουμε να μοιραζόμαστε ό,τι έχουμε. Σήμερα, 65.000 κουβανοί συνεργάτες εργάζονται σε 89 χώρες, κυρίως στους τομείς της υγείας και της παιδείας. Έχουν αποφοιτήσει στο νησί μας 68.000 επαγγελματίες και τεχνικοί, από τους οποίους 30.000 υγείας από 157 χώρες. Αν με πολύ ανεπαρκείς πόρους μπόρεσε η Κούβα, τι δε θα μπορούσε να κάνει το ημισφαίριό μας με την πολιτική βούληση να ενώσει τις προσπάθειές του για να συμβάλει στις χώρες που έχουν τις περισσότερες ανάγκες; ( ) 10 ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015
ΥΓεια ΟΧι ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΟΥβαΝΟΥσ Μεγάλος είναι ο αριθμός των κουβανών γιατρών που βρίσκονται σε διάφορες χώρες της Ασίας, Αφρικής και Λατινικής Αμερικής, αλλά και ο αριθμός των φοιτητών που σπουδάζουν στη Λατινοαμερικάνικη Σχολή Ιατρικής ή σε άλλες ιατρικές σχολές στα διάφορα πανεπιστήμια της Κούβας. Δεν είναι λίγοι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων και από τις τρεις αυτές ηπείρους, και κυρίως από την Αφρική, που λένε με κάθε ευκαιρία ότι οι κουβανοί γιατροί είναι οι καλύτεροι που έχουν γνωρίσει οι χώρες τους. Και μετά την επιδημία του έμπολα, οι αποστολές κουβανών γιατρών έγιναν παγκόσμια γνωστές και δεν μπορούν πια να αποσιωπηθούν και να αμφισβητηθούν. Έτσι, ύστερα από έκκληση του ΟΗΕ και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, κουβανοί γιατροί και νοσοκόμοι έφτασαν στη Γουινέα Κόνακρι, τη Λιβερία, τη Σιέρα Λεόνε, και αλλού για να βοηθήσουν στην καταπολέμηση του έμπολα, συνεχίζοντας έτσι μια παράδοση που είχε ξεκινήσει από την αρχή ακόμα της Επανάστασης. Συγκεκριμένα, το 1963 στάλθηκε στην Αλγερία η πρώτη κουβανική ιατρική αποστολή, η πρώτη διεθνιστική αποστολή της Κούβας, γενικά. Στις 12 Απρίλη επέστρεψαν στα σπίτια τους στις διάφορες πόλεις της Κούβας οι γιατροί και νοσοκόμοι που είχαν πάει σε διάφορες χώρες της Δυτικής Αφρικής να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της επιδημίας του έμπολα, αφού έμειναν όσο καιρό χρειαζόταν σε επιτήρηση. Μόνο στη Ναμίμπια, που είναι η λιγότερο γνωστή περίπτωση, βρίσκονται αυτή τη στιγμή 107 επαγγελματίες της υγείας που εργάζονται στις 13 από τις 14 επαρχίες της χώρας. Οι τελευταίοι 19 έφτασαν στη Ναμίμπια στις 27 Μάρτη. Ανάμεσα σε άλλα, ασχολούνται με την προστασία και τον έλεγχο του Έιτζ και της φυματίωσης. Ακόμα, εργάζονται στη μητρική και βρεφική φροντίδα, μιας και ακόμα είναι πολύ υψηλή η βρεφική θνησιμότητα, αφού φτάνει τα 30 για κάθε 1.000 μωρά που γεννιούνται ζωντανά, ενώ η μητρική θνησιμότητα είναι της τάξης του 385 για κάθε 100.000 τοκετούς. Στο Νεπάλ, βρίσκονται επίσης 49 κουβανοί συνεργάτες υγείας, από τους οποίους οι 25 είναι γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, προκειμένου να βοηθήσουν τα θύματα του σεισμού που έγινε στις 25 Απρίλη και άφησε πίσω του πάνω από 8.000 νεκρούς. Αλλά και στη Χιλή, όπου στις 25 Μάρτη μια καταιγίδα που οδήγησε σε πλημμύρες και κατολισθήσεις στο δήμο Ατακάμα, έσπευσαν οι Κουβανοί. Η πρώτη βοήθεια περιλάμβανε νεαρούς γιατρούς από τη Χιλή, που είχαν μόλις αποφοιτήσει από τη Λατινοαμερικάνικη Σχολή Ιατρικής (ELAM) στην Αβάνα, οι οποίοι έστησαν αμέσως σκηνές για τη δημιουργία κινητών νοσοκομείων και πήραν τα κατάλληλα μέτρα για να αποφευχθούν επιδημίες. Στις 9 Απρίλη, 17 Κουβανοί, γιατροί, επιδημιολόγοι, και νοσοκόμοι από την Μπριγάδα Χένρι Ριβ, που ειδικεύεται σε καταστάσεις φυσικών καταστροφών και σοβαρών επιδημιών, έφτασαν στη Χιλή. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Σε πρόσφατη επίσκεψή του στην Αλγερία, ο Ραούλ Κάστρο επαναβεβαίωσε το ενδιαφέρον των δύο χωρών για συνεργασία στην παραγωγή εμβολίων και φαρμάκων, αλλά και για τη συνέχεια της συνεργασίας τους σε θέματα δημόσιας υγείας. ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015 11
12 Η ΜΠιεΝαΛ τησ αβανασ ενασ ΥΠαιΘΡιΟσ ΚαΛΛιτεΧΝιΚΟσ ΔιαΛΟΓΟσ Πάνω από 1.000 προσκεκλημένοι από 42 χώρες συμμετείχαν φέτος στη 12η Μπιενάλ της Αβάνας, που πραγματοποιήθηκε από τις 22 Μάη μέχρι τις 22 Ιούνη στην Αβάνα, με τίτλο «Ανάμεσα στην ιδέα και την εμπειρία». Πρόκειται για μια ιδέα «ολοκληρωτικά επαναστατική, για έναν οριζόντιο διάλογο, δυναμικό, με το πιο διαφορετικό κοινό», όπως δήλωσε σε συνέντευξη τύπου στο Καφέ-Θέατρο Μπέρτολτ Μπρεχτ, πριν από τα εγκαίνια, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Πλαστικών Τεχνών και της Μπιενάλ, Ρουμπέν δελ Βάγε. «Παρά τις μεγάλες δυσκολίες, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών, η Κούβα αποφάσισε να διατηρήσει ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα του κουβανικού πολιτιστικού περιβάλλοντος, που άλλαξε αυτό που κατανοούσε κανείς σαν σύγχρονη τέχνη σε παγκόσμιο επίπεδο». Θα πρέπει να θυμίσουμε ότι η πρώτη Μπιενάλ το 1984, σημάδεψε την είσοδο της τέχνης των χωρών της Ασίας, Αφρικής και Λατινικής Αμερικής, ρίχνοντας το κύριο βάρος στη Λατινική Αμερική, ενώ οι επόμενες άνοιξαν το δρόμο και στις άλλες ηπείρους. «Το θέμα ήταν να δώσουμε φωνή στους αποκλεισμένους», δήλωσε ο Ρουμπέν δελ Βάγε. Πρόκειται για ένα δείγμα που εκφράζει τον πλούτο κυρίως της σύγχρονης κουβανικής τέχνης, όπου συμμετέχουν καλλιτέχνες που ανήκουν σε διάφορες γενιές. Τα έργα παρουσιάστηκαν τόσο σε διάφορους χώρους, γκαλερί, κλπ., όσο και σε δημόσιους χώρους: πλατείες, ξενοδοχεία, κινηματογράφους, δρόμους, στο ιστορικό συγκρότημα Μόρο-Καμπάνια, κλπ. Επίσης, στα πλαίσια της Μπιενάλ το κοινό είχε την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί το πρόγραμμα «Open studio» και να επισκεφτεί τα εργαστήρια των κουβανών καλλιτεχνών και να απολαύσει από πρώτο χέρι τη δουλειά τους και τις μορφές τέχνης τους. Η 12η Μπιενάλ της Αβάνας σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία. 12 ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015
Η ΚΟΥΒΑ ΣΗΜΕΡΑ Κ Γ Κ Α Στις 19 και στις 26 Απρίλη, έγιναν στην Κούβα ο πρώτος και ο δεύτερος γύρος των εκλογών για τους αντιπροσώπους στις Δημοτικές Συνελεύσεις της Λαϊκής Εξουσίας, με τη συμμετοχή πάνω από 7.553.000 ψηφοφόρων, δηλαδή στον πρώτο γύρο συμμετείχε το 88,30% των ψηφοφόρων. Έγκυρα ήταν το 90% των ψηφοδελτίων, το 4,54% λευκά και το 4,92% άκυρα. Εκλέχτηκαν από τον πρώτο γύρο 11.425 αντιπρόσωποι, ενώ σε 1.164 εκλογικές περιφέρειες έγινε στις 26 Απρίλη και δεύτερος γύρος, αφού κανένας υποψήφιος δεν συγκέντρωσε το 50 + 1 %. Όπως έγινε γνωστό από την πρόεδρο της Εθνικής Εκλογικής Επιτροπής (CEN), Αλίνα Μπαλσέιρο, αυξήθηκε ο αριθμός των εκλεγμένων γυναικών στο 34,87% και των νέων στο 14,95%. Από τους εκλεγμένους στον πρώτο γύρο, μόνο το 59,24% είναι μέλη του Κόμματος και το 6,75% της Ένωσης Νέων Κομμουνιστών. Ι Κ ΤΟΥ Α Α ΣΤΗΝ Κ Α Σ τις 19-22 Σεπτέμβρη πρόκειται να πραγματοποιηθεί τελικά η επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στην Κούβα, όπως ανακοινώθηκε από τις αποστολές της Κούβας και του Βατικανού που στις 13 Μάη ολοκλήρωσαν στην Αβάνα τις πρώτες συναντήσεις τους για την προετοιμασία της επίσκεψης, που γίνεται στα πλαίσια του γιορτασμού των 80 χρόνων διπλωματικών σχέσεων, που δεν διακόπηκαν ποτέ. Η επίσκεψη του Πάπα θα πραγματοποιηθεί πριν από την περιοδεία του στις ΗΠΑ, και συγκεκριμένα στην Ουάσινγκτον, τη Νέα Υόρκη και τη Φιλαδέλφεια. Εκτός από την επαρχία της Αβάνας, ο Πάπας θα επισκεφτεί ακόμα το Ολγίν και το Σαντιάγο της Κούβας. Θα είναι ο τρίτος Πάπας που θα επισκεφτεί την Κούβα, μετά τον Ιωάννη Παύλο Β το 1998 και τον Βενέδικτο ΙΣΤ το 2012. Ι ΑΓ Ι Α Α Α Στις 15-17 Μάη πραγματοποιήθηκε στην Αβάνα το 11ο Συνέδριο του Εθνικού Συνδέσμου Μικροαγροτών (ΑΝΑΡ) που ιδρύθηκε στις 17 Μάη του 1961. Όπως τονίστηκε από τον πρόεδρό του, βασικό καθήκον παραμένει η εξασφάλιση της διατροφής του κουβανικού λαού με την αύξηση της αγροτικής παραγωγικής βάσης της χώρας. Οι δυσκολίες είναι μεγάλες, αφού ακόμα οι εισαγωγές τροφίμων παραμένουν υψηλές, όπως επίσης και οι τιμές των πρώτων υλών στην παγκόσμια αγορά, ενώ ο αποκλεισμός των ΗΠΑ που παραμένει αναλλοίωτος δημιουργεί πρόσθετες δυσκολίες. Τον τελευταίο καιρό έχουν αυξηθεί τα μέλη της οργάνωσης, μετά την ψήφιση του νόμου 300 που προέβλεπε την παράδοση ανεκμετάλλευτης κρατικής γης για χρησικτησία από αγρότες. Στην έκθεση πεπραγμένων, ο πρόεδρος του ΑΝΑΡ, Ραφαέλ Σαντιεστέμπαν Πόσο, ανέφερε επίσης, ότι εξετάστηκε στο Συνέδριο και η πτωτική τάση των συνεταιρισμών γεωργοκτηνοτροφικής παραγωγής. ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015 13
Η ΚΟΥΒΑ ΣΗΜΕΡΑ Ι Ι Κ Α Α ΓΙΑ ΤΑ Α Ι Α ΙΚΑΙ Α Α Παρά τις τεράστιες διαφορές που χωρίζουν την Κούβα από τις ΗΠΑ στο ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στις 31 Μάρτη πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση ανάμεσα στις αποστολές των δύο χωρών για θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως είχε προτείνει η Κούβα τον Ιούλη του 2014 και είχαν αποδεχτεί οι ΗΠΑ φέτος το Γενάρη. Η κουβανική αποστολή έκφρασε τη βαθιά της ανησυχία για την εξασφάλιση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις ΗΠΑ, κυρίως σε ό,τι αφορά την αστυνομική αγριότητα, κυρίως απέναντι στο νέγρικο πληθυσμό, τους περιορισμούς των εργασιακών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στις ΗΠΑ, τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο λεγόμενο αγώνα κατά της τρομοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων και των βασανιστηρίων, τις εξωδικαστικές εκτελέσεις με τη χρήση τηλεκατευθυνόμενων αεροπλάνων, την εξωχώρια κατασκοπεία και παρακολούθηση, κ.ά. Όπως δήλωσε ο επικεφαλής της κουβανικής αποστολής, Πέδρο Λουίς Πεδρόσο Κουέστα, γενικός υποδιευθυντής Πολυμερών Ζητημάτων και Διεθνούς Δικαίου του υπουργείου Εξωτερικών Σχέσεων, σε συνέντευξη τύπου μετά το πέρας των συνομιλιών, υπάρχουν βαθιές διαφορές σε θέματα αντιλήψεων αλλά και στην άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανάμεσα στις δυο χώρες. Η πραγμάτωση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων είναι η βάση για την αποτελεσματική άσκηση των αστικών και πολιτικών δικαιωμάτων, τόνισε. Θέματα που θα συζητηθούν, ακόμα, αφορούν στην πολιτική αεροπορία, το εμπόριο ανθρώπων, τις τηλεπικοινωνίες, και μια σειρά άλλα. Α Ι Η ΤΟΥ Ι ΚΑ Α ΤΟΥ ΚΑ ΚΙ ΤΟΥ Α Τα αποτελέσματα της τρίτης φάσης δοκιμών του κουβανικού εμβολίου κατά του προχωρημένου καρκίνου του πνεύμονα CIMAvaxEGF, είναι πολύ σημαντικά, δήλωσε η Γκισέλ Σουάρες της εταιρίας CIMAB S.A., αποκλειστικού εκπροσώπου του Κέντρου Μοριακής Ανοσολογίας (CIM), μετά το τέλος του 5ου Διεθνούς Εργαστηρίου CIMAvaxEGF, στο οποίο συμμετείχαν πάνω από 100 κουβανοί και ξένοι ερευνητές. Μετά από 15 χρόνια ερευνών, χρησιμοποιείται ήδη σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του πνεύμονα, με όχι μικρούς όγκους, μετά τις παραδοσιακές θεραπείες (χειρουργική, ακτινοβολίες, χημειοθεραπεία) και έχει αποδειχτεί ότι αυξάνει το χρόνο επιβίωσης με καλή ποιότητα ζωής. Επίσης ερευνάται η αποτελεσματικότητά του και σε άλλες μορφές καρκίνου, όπως είναι ο καρκίνος του προστάτη, όπου τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά. Αυτή τη στιγμή γίνονται κλινικές δοκιμές σε μια σειρά χώρες της Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής. Μεγάλο ενδιαφέρον έδειξαν και επιστήμονες από τις ΗΠΑ που επισκέφτηκαν πρόσφατα την Κούβα. 14 ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015
Η ΚΟΥΒΑ ΣΗΜΕΡΑ Η ΠιΟ ΓεΡασΜεΝΗ ΧΩΡα τησ ΛατιΝιΚΗσ αμερικησ ΗΚούβα, με πάνω από 2 εκατομμύρια ανθρώπους άνω των 60 ετών, δηλαδή το 19% του πληθυσμού της, είναι σήμερα η πιο γερασμένη χώρα της Λατινικής Αμερικής. Όπως δήλωσε ο Αλμπέρτο Φερνάντες Σέκο, επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Φροντίδας στον Ηλικιωμένο του υπουργείου Δημόσιας Υγείας, η επιταχυνόμενη γήρανση του πληθυσμού οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην υπογεννητικότητα, την άνοδο του προσδόκιμου ζωής και στην κοινωνική ανάπτυξη. Έτσι η Κούβα παρουσιάζει δείκτες παρόμοιους μ εκείνους των αναπτυγμένων χωρών, όπως ανέφερε στο 13ο Διεθνές Σεμινάριο Μακροζωίας που έγινε το Μάη στην Αβάνα, με τη συμμετοχή 300 αντιπροσώπων από διάφορες χώρες. Ανάμεσα στα μέτρα που εφαρμόζει το υπουργείο Δημόσιας Υγείας στον τομέα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας είναι και η εκπαίδευση των οικογενειακών γιατρών και νοσοκόμων, που έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους στη γηριατρική και γεροντολογία, καθώς και μαθήματα φροντίδας για ηλικιωμένους στο τέλος της ζωής τους, κ.ά. Επίσης ενισχύονται τα Σπίτια για Ηλικιωμένους, και υπάρχει κι ένα πρόγραμμα αποκατάστασης που το 2014 χρηματοδοτήθηκε με 66 εκατομμύρια πέσος. Επιπλέον, σήμερα το 57% των ανθρώπων μεταξύ 60 και 70 ετών διαθέτουν μέσο και πανεπιστημιακό επίπεδο μόρφωσης, και στη διάρκεια των γερατειών τους έχουν την ευκαιρία να εξακολουθήσουν τις σπουδές τους στις Πανεπιστημιακές Έδρες του Ηλικιωμένου, που στα 15 χρόνια ύπαρξής τους έχουν ευνοήσει πάνω από 15.000 άτομα. ΑΠΡΙΛΗΣ-ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2015 15
ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ Αθήνα Κ Ι ΓΙΑ ΤΗΝ 62 Ι ΑΠΟ ΤΗΝ Ι ΣΤΟΥΣ Α ΚΑ Α ΚΑΙ ΚΑ Α Για άλλη μια χρονιά ο ελληνοκουβανικός σύνδεσμος Φιλίας και Αλληλεγγύης σε συνεργασία με το Δήμο πετρούπολης πραγματοποίησε τη Δευτέρα, 27 Ιούλη, εκδήλωση προς τιμήν της 62ης επετείου από την επίθεση του Φιδέλ Κάστρο και των συντρόφων του στους στρατώνες μονκάδα και Κάρλος μανουέλ ντε σεσπέδες στο σαντιάγο δε Κούμπα. η εκδήλωση έγινε στο δημοτικό θερινό κινηματογράφο του Δήμου πετρούπολης με μεγάλη συμμετοχή από τους φίλους της Κούβας. Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Πρόεδρος του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Νίκος Καρανδρέας, ο οποίος αναφέρθηκε στο ιστορικό της επίθεσης το πρωί της 26 Ιούλη 1953, επισημαίνοντας ότι, «παρά την αποτυχία της στη μακρόχρονη επαναστατική πορεία της Κούβας, η επίθεση στο Μονκάδα κατέχει σημαντική θέση όχι μόνο γιατί αποτελεί την εναρκτήρια πράξη της Κουβανικής Επανάστασης, αλλά και γιατί συνέβη σε μία καίρια χρονική στιγμή, αποτρέποντας τη σταθεροποίηση της δικτατορίας του Μπατίστα (1952), την αποθάρρυνση του λαού και την αναγκαστική ανοχή του μοντέλου της στρεβλής ανάπτυξης της χώρας, μιας ανάπτυξης προσδιορισμένης από την εξάρτηση, τον αυταρχισμό, την οικονομική, κοινωνική και πνευματική εξαχρείωση και εξαθλίωση». Στη συνέχεια έκανε μια αναδρομή στην επαναστατική ιστορία της Κούβας από τα μισά του 20ού αιώνα που είχε μετατραπεί σε αποικία των ΗΠΑ μέχρι τη νίκη της Επανάστασης το 1959, τονίζοντας ότι τα πρώτα μέτρα που πήρε η επαναστατική κυβέρνηση, παρότι ήταν μέτρα στα πλαίσια μιας αστικής δημοκρατίας, ήταν ασυμβίβαστα με τα συμφέροντα της ντόπιας ολιγαρχίας και των βορειοαμερικανικών μονοπωλίων, προκαλώντας τη βίαιη αντίδρασή τους, την οποία όμως η Επανάσταση μπόρεσε και αντιμετώπισε με επιτυχία, με αποκορύφωμα τη νίκη στον Κόλπο των Χοίρων, επισημαίνοντας ότι «λαός και ηγεσία συνειδητοποίησαν πως οποιεσδήποτε έστω και μικρές αποκλίσεις από το μοντέλο της εξάρτησης και της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, δεν είναι δυνατές μέσα στα πλαίσια της αστικής κυριαρχίας και απαιτούν την ανατροπή της, πως η Επανάσταση στην Κούβα, τη Λατινική Αμερική, σ ολόκληρο τον κόσμο δεν μπορεί παρά να είναι σοσιαλιστική». Στη συνέχεια, ομάδα νέων μουσικών και τραγουδιστών παρουσίασαν με τον καλύτερο τρόπο το καλλιτεχνικό πρόγραμμα που περιλάμβανε λατινοαμερικάνικα και επαναστατικά τραγούδια που ενθουσίασαν τον κόσμο. Συμμετείχαν οι μουσικοί Χρήστος Σταυρίδης, κιθάρα, Αλέξανδρος Τσάμης και Σοφία Καμαγιάννη, κρουστά, Τάσος Σταυρόπουλος, μπάσο, Αθηνά Κουκή, κανονάκι και Κώστας Σταυρόπουλος, κιθάρα. Τραγούδησαν οι Θεόδωρος Καρέλας, Λένια Μαργαρώνη, Γιώργος Σαμαρτζής και Νεκτάριος Σαμαρτζής. Στο τέλος της εκδήλωσης προβλήθηκε η κουβανική ταινία «Λουσία», μια σπονδυλωτή ταινία με τρεις αυτόνομες ιστορίες που έχουν ένα κοινό συνδετικό κρίκο: τοποθετούνται χρονικά σε 3 χαρακτηριστικές περιόδους του αγώνα για την απελευθέρωση της Κούβας και έχουν ηρωίδα πάντα μια γυναίκα που ονομάζεται Λουσία. Ιδιοκτήτης ΕΛΛΗΝΟΚΟΥΒΑΝΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΦΙΛΙΑΣ & ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Μπουμπουλίνας 28, Αθήνα, Τηλ.-Fax: 2108214916 cubagr@otenet.gr www.ellinokouvanikos.gr ΑΠΡΙΛΗΣ - ΜΑΗΣ - ΙΟΥΝΗΣ 2015 Τεύχος 120 Eκδότης-Διευθυντής: ΚΩΣΤΑΣ ΤΟΥΜΑΣΑΤΟΣ Ακαδημίας 78, Αθήνα Υπεύθυνος Τυπογραφείου: ΛΕΝΑ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Κεφαλληνίας 10, Κυψέλη Σχεδιασμός & Παραγωγή εντύπου: T: 210 3813349-210 3813395/Fax e-mail:golema@otenet.gr