ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. πρόγραμμα μεταπτυχιακών. σπουδών. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Καθ. Μ.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Καθ. Μ. Ματσάγκας

Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 05 Β. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 07 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ 07 ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ 08 ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ 11 Γ. ΕΚΒΑΣΕΙΣ 13 ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΙ ΜΕΡΟΥΣ Δ. ΚΑΛΥΨΗ ΕΚΒΑΣΕΩΝ 17 ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Ε. ΔΙΔΑΚΤΡΑ-ΦΟΙΤΗΣΗ-ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ-ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗ 32 ΣΤ. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 34

A. Η θρόμβωση, αρτηριακή και φλεβική, αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Επιπλέον, εμπλέκεται σε πλήθος άλλων παθήσεων και ιατρικών οντοτήτων με αποτέλεσμα να απασχολεί πολλές ιατρικές ειδικότητες στην καθ' ημέρα πράξη. Η αντιθρομβωτική αγωγή προσπαθεί να επιλύσει διάφορα προβλήματα που αφορούν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της Εισαγωγή θρόμβωσης. Ωστόσο, πολλές φορές οδηγεί η ίδια σε διάφορες επιπλοκές, απειλητικές ακόμη και για την ίδια τη ζωή. Η διαρκής ανανέωση των αντιθρομβωτικών φαρμάκων και η τροποποίηση των ενδείξεων χορήγησης τους, καθιστούν πολλές φορές δύσκολη την ορθή εφαρμογή της από ιατρούς που δεν είναι τόσο εξοικειωμένοι με αυτή. Το τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας θεσμοθέτησε τη λειτουργία του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Θρόμβωση και Αντιθρομβωτική Αγωγή» με σκοπό να καλύψει τις ανάγκες που προκύπτουν από την παραπάνω περιγραφή. Το μεταπτυχιακό πρόγραμμα απευθύνεται σε ιατρούς ενός ευρέως φάσματος ειδικοτήτων, οι οποίοι θέλουν να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους πάνω στη θρόμβωση και την αντιθρομβωτική αγωγή και να αποκτήσουν εμπειρία στην ορθή αντιμετώπιση πολύπλοκων πολλές φορές καταστάσεων σχετιζόμενων με αυτές. Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ) έχει ως αποστολή να καλλιεργεί και να προάγει με την ακαδημαϊκή και εφαρμοσμένη διδασκαλία και έρευνα, την υψηλού επιπέδου εκπαίδευση στον προληπτικό έλεγχο, τη διάγνωση και τη θεραπεία της θρόμβωσης, αλλά και την ενδελεχή γνώση των διάφορων αντιθρομβωτικών φαρμάκων, τη χρήση και την αντιμετώπιση των επιπλοκών τους. Η αναγκαιότητα της εφαρμογής των ανωτέρω γνώσεων στην καθ' ημέρα πράξη οδήγησε στην επιλογή της παρουσίασης και συζήτησης απαιτητικών κλινικών περιπτώσεων σε κάθε εκπαιδευτικό κύκλο. Σκοπός μας είναι να παρέχουμε τις εξειδικευμένες γνώσεις πάνω στη θρόμβωση και την αντιθρομβωτική αγωγή, πέραν των απαραίτητων γνώσεων που οφείλει να έχει κάθε επαγγελματίας που απασχολείται στον ευαίσθητο χώρο της υγείας, δημιουργώντας κατά αυτόν τον Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 5

Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 6 τρόπο τα εφόδια που θα εξασφαλίσουν την άρτια κατάρτισή του για την ακαδημαϊκή, επιστημονική και ερευνητική σταδιοδρομία του στο χώρο της Ενωμένης Ευρώπης. Το αντικείμενο του μαθήματος θα μπορεί να μελετηθεί από τις παραδόσεις των διδασκόντων, οι οποίες θα παρέχονται σε ηλεκτρονική μορφή μέσω του E-Class του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Επιπλέον, άλλο σχετικό υλικό σε ηλεκτρονική μορφή μπορεί να λειτουργήσει ως βοηθητικό υλικό μελέτης. Υποχρέωση των μεταπτυχιακών φοιτητών είναι με το πέρας του εκάστοτε μαθήματος να κάνουν την αξιολόγηση του μαθήματος και του διδάσκοντα χρησιμοποιώντας την ηλεκτρονική εφαρμογή του ΠΜΣ που θα τους παρέχεται. Η αξιολόγηση αυτή έχει ληφθεί μέριμνα να είναι αυστηρά ανώνυμη. Το αποτέλεσμα της επεξεργασίας των αξιολογήσεων παραδίδεται στους διδάσκοντες με σκοπό την αυτοβελτίωσή τους. Καλούμε τους μεταπτυχιακούς φοιτητές να διαβάσουν προσεκτικά τον οδηγό σπουδών του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών που ακολουθεί, προκειμένου να έχουν μια σαφή εικόνα του αντικειμένου και της δομής του. Μπορούμε να τους διαβεβαιώσουμε ότι από την πλευρά των διδασκόντων θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες τους. Επίσης, θα πρέπει να τονισθεί ότι κάθε δημιουργική πρόταση ή υπόδειξη είναι παραπάνω από ευπρόσδεκτη: θέλουμε και εμείς να γίνουμε καλύτεροι. Αγαπητοί μεταπτυχιακοί φοιτητές, αγαπητοί συνάδελφοι, έχουμε ανάγκη από τη δημιουργική κριτική σας! Ο Διευθυντής του ΠΜΣ Μιλτιάδης Ματσάγκας Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

B. Ταυτότητα Μεταπτυχιακού Προγράμματος Διευθυντής: Μιλτιάδης Ματσάγκας Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Αναπληρωτής Διευθυντής: Αθανάσιος Γιαννούκας Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Συντονιστική Επιτροπή (Σ.Ε.): Μιλτιάδης Ματσάγκας, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Αθανάσιος Γιαννούκας, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Ελένη Αρναούτογλου, Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, Ιατρική Σχολή, Φίλιππος Τρυποσκιάδης, Καθηγητής Καρδιολογίας, Ιατρική Σχολή, Κων/νος Γουργουλιάνης, Καθηγητής Πνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή, Επιτροπή Οικονομικής Διαχείρισης: Μιλτιάδης Ματσάγκας, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Αθανάσιος Γιαννούκας, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Ελένη Αρναούτογλου, Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, Ιατρική Σχολή, Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 7 Επιτροπή Δεοντολογίας: Μιλτιάδης Ματσάγκας, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Γεώργιος Νταΐος, Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας, Ιατρική Σχολή, Γρηγόριος Γιαμούζης, Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας, Ιατρική Σχολή,

Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 8 Επιτροπή Επιλογής Μεταπτυχιακών Φοιτητών: Μιλτιάδης Ματσάγκας, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Αθανάσιος Γιαννούκας, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Ελένη Αρναούτογλου, Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, Ιατρική Σχολή, Διδάσκοντες (με αλφαβητική σειρά): Γ. Ανδρικόπουλος Καρδιολόγος, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν Κ. Αντωνόπουλος Επικουρικός Επιμελητής, Καρδιοθωρακοχειρουργικό Θωρακοχειρουργικό - Αγγειοχειρουργικό Τμήμα, Γ.Ν.Α. «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» Ε. Αρναούτογλου Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, Ιατρική Σχολή, Χ. Αρναούτογλου Επιμελήτρια Α' ΕΣΥ, Ορθοπαιδική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας Β. Βασιλικός Καθηγητής, Καρδιολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Κ. Βέμμος Παθολόγος, Αθήνα Γ. Γιαμούζης Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας, Ιατρική Σχολή, Α. Γιαννούκας Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Ι. Γουδέβενος Καθηγητής Καρδιολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων K. Γουργουλιάνης Καθηγητής Πνευμονολογίας, Ιατρική σχολή, E. Δαρδιώτης Επίκουρος Καθηγητής Νευρολογίας, Ιατρική Σχολή,

Κ. Καλαντζή Καρδιολόγος, Ιωάννινα Ε. Κοράκη Αναισθησιολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Αναισθησιολογική Κλινική, Γ.Ν.Θ. Γ. Παπανικολάου Γ. Κούβελος Επίκουρος Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Ο. Κώτσιου Πνευμονολόγος, Πανεπιστημιακή υπότροφος Πνευμονολογικής Κλινικής, Ε. Λαού Αναισθησιολόγος, Επιμελήτρια Β' ΕΣΥ, Αναισθησιολογική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας E. Λευκού Αιματολόγος, Θεσσαλονίκη Κ. Μακαρίτσης Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας, Ιατρική Σχολή, Κ. Μαλίζος Καθηγητής Ορθοπαιδικής, Ιατρική Σχολή, Φ. Μάλλη Πνευμονολόγος, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Νοσηλευτικής, ΤΕΙ Θεσσαλίας Μ. Ματσάγκας Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Α. Μαυροφόρου Νομικός, Επιστημονικός Συνεργάτης Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Φ. Μπαρδάκα Πνευμονολόγος, Πανεπιστημιακή υπότροφος Πνευμονολογικής Κλινικής, Μ. Μπαρέκα Αναισθησιολόγος, Επιμελήτρια Α' ΕΣΥ, Αναισθησιολογική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας Α. Μπουζιά Αναισθησιολόγος, Επιμελήτρια Β' ΕΣΥ, Αναισθησιολογική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας Γ. Ντάιος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας, Ιατρική Σχολή, Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 9

Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 10 Γ. Ξηρομερήσιου Επίκουρη Καθηγήτρια Νευρολογίας, Ιατρική Σχολή, Μ. Παπαμιχάλης Καρδιολόγος, Επιμελητής Β' ΕΣΥ, Καρδιολογική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας Κ. Παππάς Καρδιολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, Καρδιολογική Κλινική, ΠΓΝ Ιωαννίνων Α. Πιπιλής Καρδιολόγος, Διευθυντής Α' Καρδιολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο Υγεία Δ. Ρίχτερ Καρδιολόγος, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής, Ευρωκλινική Αθηνών Ν. Ρούσας Αγγειοχειρουργός, Επιμελητής Β' ΕΣΥ, Αγγειοχειρουργική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας Κ. Σπανός Αγγειοχειρουργός, Επικουρικός Επιμελητής ΕΣΥ, Αγγειοχειρουργική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας Κ. Σταμούλης Αναισθησιολόγος, Επιμελητής Α' ΕΣΥ, Αναισθησιολογική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας Φ. Τρυποσκιάδης Καθηγητής Καρδιολογίας, Ιατρική Σχολή, Κ. Τσαρούχας Καρδιολόγος, Επιμελητής Α' ΕΣΥ, Καρδιολογική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας Α. Τσελέπης Καθηγητής Βιοχημείας-Κλινικής Χημείας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Σ. Τσιάρα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παθολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Β. Τσιμούρτου Νευρολόγος, Επιμελητής Α' ΕΣΥ, Νευρολογική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας Α. Χαλκιάς Επίκουρος Καθηγητής Αναισθησιολογίας, Ιατρική Σχολή,

Διάρκεια σπουδών 1ο-2ο εξάμηνο: Θεωρητική κατάρτιση 3ο εξάμηνο: Εκπόνηση διπλωματικής εργασίας Μέγιστος αριθμός φοιτητών: 60 Διδασκαλία: 9 θεματικές ενότητες (1/ μήνα, διάρκεια 2 ημέρες) Εκπόνηση διπλωματικής εργασίας: 1 Τελική εξέταση: Γραπτή, 2 ώρες / εξάμηνο, υποβολή και παρουσίαση διπλωματικής εργασίας (3ο εξάμηνο). 1ο ΕΞΑΜΗΝΟ Το ΠΜΣ «Μεταπτυχιακές σπουδές στην Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή» περιλαμβάνει υποχρεωτικά μαθήματα (Υ), απαιτεί δε τη συμπλήρωση συνολικά 90 πιστωτικών μονάδων (ECTS), όπως φαίνεται στον πίνακα που ακολουθεί. ΚΩΔ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Τύπος Μαθήματος Πιστωτικές Μονάδες ΜΑ01 Βασικές αρχές-εισαγωγή στους μηχανισμούς της θρόμβωσης και στην φαρμακολογία των αντιθρομβωτικών φαρμάκων Y 6 ΜΑ02 Στεφανιαία νόσος Y 6 ΜΑ03 Περιφερική αρτηριακή νόσος Y 6 ΜΑ04 Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια Y 6 ΜΑ05 Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος - εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση ΣΥΝΟΛΟ 2ο ΕΞΑΜΗΝΟ Y 6 ΚΩΔ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Τύπος Μαθήματος ΜΑ01 Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος - πνευμονική εμβολή και ειδικές κατηγορίες ασθενών ΜΑ02 Κολπική μαρμαρυγή, σύγχρονη αντιθρομβωτική αγωγή ΜΑ03 Περι-επεμβατική διαχείριση αντιθρομβωτικής αγωγής ΜΑ04 Εκπαιδευτικό Σεμινάριο: «Ανάπτυξη κλινικών περιπτώσεων θρόμβωσης και λήψη θεραπευτικών αποφάσεων» ΣΥΝΟΛΟ 30 Πιστωτικές Μονάδες Y 7 Y 7 Y 7 Y 9 30 Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 11

3ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΚΩΔ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Τύπος Μαθήματος Πιστωτικές Μονάδες ΜΔΕ Αρχές βιοηθικής, μεθοδολογία της έρευνας, ανάθεση, εκπόνηση & υποστήριξη μεταπτυχιακής εργασίας Y 30 ΣΥΝΟΛΟ 30 Τα μαθήματα θα διεξάγονται στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, κτίριο ΒΙΟΠΟΛΙΣ, Λάρισα ή στο αμφιθέατρο του Π.Γ.Ν. Λάρισας. Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 12 Βιβλιογραφία Το αντικείμενο του μαθήματος θα μπορεί να μελετηθεί από τις παραδόσεις των διδασκόντων, οι οποίες θα παρέχονται σε ηλεκτρονική μορφή μέσω του E-Class του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Επιπλέον άλλο σχετικό υλικό σε ηλεκτρονική μορφή (κατευθυντήριες γραμμές, επιστημονικά άρθρα κλπ.), το οποίο θα αναρτάται στο E- Class, θα παρέχεται ως βοηθητικό υλικό.

Γ. Γενικές Εκβάσεις Μεταπτυχιακού Προγράμματος Μετά το πέρας της εκπαίδευσής τους οι φοιτητές θα πρέπει να μπορούν να αναγνωρίζουν την αρτηριακή και φλεβική θρόμβωση, τις παθήσεις που σχετίζονται με αυτές, τους αλγορίθμους για τη διάγνωση και τις δυνατές θεραπευτικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση τους. Θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιούν σωστά τους αντιθρομβωτικούς παράγοντες, αντιαιμοπεταλιακά και αντιπηκτικά φάρμακα, να διακόπτουν ή να αναστρέφουν την εκάστοτε αγωγή σε ειδικές καταστάσεις. Επί μέρους 1. Εισαγωγή στους μηχανισμούς της θρόμβωσης και τη φαρμακολογία των αντιθρομβωτικών φαρμάκων 1.1 Περιγραφή των δομικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών των αιμοπεταλίων, αναφορά στους κυριότερους υποδοχείς - στόχους των αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων και κατανόηση των μηχανισμών ενεργοποίησής τους 1.2 Αναφορά στα κυριότερα δομικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά των παραγόντων πήξης και ινωδόλυσης και τους μηχανισμούς τους 1.3 Περιγραφή αιτιολογικών παραγόντων της αρτηριακής θρόμβωσης, της φλεβικής θρομβοεμβολικής νόσου και της θρομβογένεσης στην κολπική μαρμαρυγή 1.4 Παρουσίαση των φαρμακοδυναμικών και φαρμακοκινητικών χαρακτηριστικών των αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων, των ενέσιμων αντιπηκτικών και των από του στόματος χορηγούμενων αντιπηκτικών 1.5 Αναφορά στις εργαστηριακές μεθόδους ελέγχου της αποτελεσματικότητας των αντιαιμοπεταλικών και αντιπηκτικών φαρμάκων 1.6 Παρουσίαση νεότερων δεδομένων για τις μεθόδους αποκατάστασης της πηκτικότητας Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 13

2. Στεφανιαία νόσος 2.1 Παρουσίαση των παραγόντων κινδύνου, των μηχανισμών της αθηρωμάτωσης στα στεφανιαία αγγεία καθώς και των μεθόδων πρόληψης 2.2 Κατανόηση των κλινικών ευρημάτων και των μεθόδων διάγνωσης της στεφανιαίας νόσου 2.3 Κατανόηση της σωστής χρήσης της αντιθρομβωτικής αγωγής στη στεφανιαία νόσο για την δευτερογενή πρόληψη της στεφανιαίας νόσου και κατά τα οξέα συμβάντα και τις πιθανές παρεμβάσεις Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 14 3. Περιφερική Αρτηριακή Νόσος 3.1 Παρουσίαση της ανατομίας του αρτηριακού συστήματος και κατανόηση των μηχανισμών της αθηροθρόμβωσης στα περιφερικά αγγεία, καθώς και άλλων οξέων παθήσεων που χρήζουν αντιμετώπισης 3.2 Κατανόηση των μεθόδων διάγνωσης, κλινική και απεικονιστική προσέγγιση της περιφερικής αγγειακής νόσου και των πιθανών θεραπευτικών παρεμβάσεων 3.3 Παρουσίαση μέσα από τα νεότερα ερευνητικά δεδομένα της σύγχρονης αντιθρομβωτικής αγωγή αυτών των ασθενών μετά από κάθε θεραπευτική παρέμβαση ή ως μέσο πρόληψης 3.4 Παρουσίαση της αποφρακτικής νόσου των καρωτίδων, της αντιθρομβωτικής αγωγής και των δυνατών χειρουργικών παρεμβάσεων σε αυτή 3.5 Αναφορά στην αποφρακτική νόσο των σπλαχνικών και νεφρικών αρτηριών, τις ενδείξεις και τις μεθόδους επεμβατικής αντιμετώπισης και τη χρήση της αντιθρομβωτικής αγωγής 4. Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια 4.1 Παρουσίαση της αιτιολογίας των αιμορραγικών ΑΕΕ με ιδιαίτερη αναφορά στη διάγνωση και τη θεραπεία, καθώς και τις δυνατότητες αναστροφής της αντιπηξίας 4.2 Παρουσίαση της αιτιολογίας των ισχαιμικών ΑΕΕ και παροδικών ΑΕΕ, τη διάγνωση και τις γενικές αρχές αντιμετώπισης 4.3 Κατανόηση της χρήσης της αντιθρομβωτικής αγωγής ως μέσο πρόληψης και θεραπείας σε επείγουσα και χρόνια βάση 4.4 Κατανόηση των ενδείξεων της ενδοφλέβιας θρομβόλυσης

5. Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος - Επιπολής και εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση 5.1 Παρουσίαση της ανατομίας και φυσιολογίας του φλεβικού συστήματος, της παθοφυσιολογίας, της φλεβικής θρόμβωσης και της διαγνωστικής προσπέλασης της εν τω βάθει και επιπολής φλεβικής θρόμβωσης 5.2 Κατανόηση της θεραπευτικής αντιμετώπισης και των αντιθρομβωτικών φαρμάκων και των ενδείξεων της φαρμακομηχανικής θρομβόλυσης στην εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση 5.3 Περιγραφή των καταστάσεων υψηλού κινδύνου και των επιστημονικών αλγορίθμων κατανόησης και εφαρμογής της θεραπείας πρόληψης και αντιμετώπισης της φλεβικής θρόμβωσης 6. Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος - Πνευμονική εμβολή και ειδικές κατηγορίες ασθενών 6.1 Κατανόηση της οντότητας της πνευμονικής εμβολής και των μηχανισμών πρόκλησης 6.2 Παρουσίαση της κλινικής εικόνας και του αλγόριθμου διερεύνησης ασθενούς με ΠΕ 6.3 Παρουσίαση των διαφόρων θεραπευτικών παρεμβάσεων: Αντιπηκτικά φάρμακα, θρομβόλυση και άλλα θεραπευτικά μέσα αντιμετώπισης και καθορισμός της διάρκειας θεραπείας και των επιπλοκών 6.4 Ειδικές κατηγορίες ασθενών: θρομβοφιλία, κύησηλοχεία, κακοήθεια 7. Κολπική μαρμαρυγή, σύγχρονη αντιθρομβωτική αγωγή 7.1 Αναφορά στην παθοφυσιολογία της κολπικής μαρμαρυγής, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τον θρομβοεμβολικό κίνδυνο των ασθενών 7.2 Εκπαίδευση στα συστήματα ποσοτικής εκτίμησης θρομβοεμβολισμού και αιμορραγίας στους ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή. 7.3 Κατανόηση του ρόλου της αντιαρρυθμικής αγωγής και της φαρμακευτικού ελέγχου της καρδιακής συχνότητας 7.4 Παρουσίαση των γενικών αρχών της αντιθρομβωτικής αγωγής στην κολπική μαρμαρυγή, του ρόλου των απευθείας δρώντων αντιπηκτικών από του στόματος καθώς και των ανταγωνιστών της βιταμίνης Κ στη σύγχρονη θεραπευτική Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 15

Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 16 8. Περι-επεμβατική διαχείριση αντιθρομβωτικής αγωγής 8.1 Κατανόηση του περι-επεμβατικού θρομβωτικού και αιμορραγικού κινδύνου σε ασθενείς που λαμβάνουν αντιθρομβωτική αγωγή 8.2 Διαχείριση περι-επεμβατικά της αντιθρομβωτικής αγωγής με ελαχιστοποίηση του κινδύνου για τον ασθενή και χρήση των αντιδότων 8.3 Αναγνώριση του κινδύνου για καρδιαγγειακή θρόμβωση (χαμηλό, μέτριο και υψηλό) και του κινδύνου αιμορραγίας από την ίδια τη χειρουργική επέμβαση (χειρουργική επέμβαση χαμηλού, μετρίου και υψηλού αιμορραγικού κινδύνου) 8.4 Αναφορά σε ιδιαίτερες κατηγορίες αναισθησίας και χειρουργικών παρεμβάσεων 9. Εκπαιδευτικό Σεμινάριο: «Ανάπτυξη κλινικών περιπτώσεων θρόμβωσης και λήψη θεραπευτικών αποφάσεων» 9.1 Ανάπτυξη κλινικών περιπτώσεων θρόμβωσης και λήψη θεραπευτικών αποφάσεων 9.2 Συζήτηση κλινικών εφαρμογών των θεωρητικών γνώσεων και ανασκόπηση της διδακτέας ύλης του ΠΜΣ 10. Αρχές βιοηθικής, μεθοδολογία της έρευνας, ανάθεση, εκπόνηση & υποστήριξη μεταπτυχιακής εργασίας 10.1 Κατανόηση της ιατρικής και νοσηλευτικής ευθύνης και των νομικών προβλημάτων που σχετίζονται με τις επιστημονικές δημοσιεύσεις 10.2 Εισαγωγή στη μεθοδολογία της έρευνας και εισαγωγή στην ιατρική στατιστική 10.3 Εισαγωγή στις μεθόδους βιβλιογραφικής έρευνας, ανάλυσης & σύνθεσης δεδομένων 10.4 Εκπόνηση και συγγραφή διπλωματικής εργασίας

Δ. Κάλυψη Εκβάσεων (Αναλυτικό Πρόγραμμα Διδασκαλίας) Α' Εξάμηνο Παρασκευή, 15/02/2019 15:00-16:00 Καλωσόρισμα, βασικοί στόχοι ΠΜΣ, διαδικαστικά ζητήματα. Μ. Ματσάγκας, Ν. Ρούσας ΜΑ01: Βασικές αρχές - εισαγωγή στους μηχανισμούς της θρόμβωσης και στη φαρμακολογία των αντιθρομβωτικών φαρμάκων (11 ώρες) Υπεύθυνος μαθήματος: Καθ. Α. Τσελέπης Παρασκευή, 15/02/2019 16:00-17:00 Αιμόσταση. Οι μηχανισμοί πήξης - ινωδόλυσης. E. Λευκού 17:00-18:00 Αιμοπετάλια-μηχανισμοί ενεργοποίησης - παθοφυσιολογικός ρόλος. Α.Τσελέπης 18:00-19:00 Υποκείμενοι μηχανισμοί αρτηριακής και φλεβικής θρόμβωσης. Α. Τσελέπης 19:00-20:00 Παράγοντες κινδύνου θρόμβωσης- Θρομβοφιλία. E. Λευκού Σάββατο, 16/02/2019 09:00-10:00 Φαρμακευτικοί στόχοι στην αντιθρομβωτική αγωγή. Α. Τσελέπης 10:00-11:00 Αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα. Κ.Καλαντζή 11:00-12:00 Ενέσιμα αντιπηκτικά. Κ. Καλαντζή 12:00-13:00 Κουμαρινικά αντιπηκτικά. E. Λευκού 13:00-14:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα 14:00-15:00 Άμεσοι αναστολείς της θρομβίνης και του Xa. Κ. Καλαντζή 15:00-16:00 Αντίδοτα αντιπηκτικών φαρμάκων. Α. Τσελέπης 16:00-17:00 Εργαστηριακή διερεύνηση της δραστικότητας των αντιαιμοπεταλιακών και αντιπηκτικών φαρμάκων. Κ. Καλαντζή Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 17

ΜΑ02: Στεφανιαία νόσος (11 ώρες) Υπεύθυνος μαθήματος: Καθ. Ι. Σκουλαρίγκης Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 18 Παρασκευή, 15/03/2019 16:00-17:00 Αθηρωμάτωση και στεφανιαία νόσος, μηχανισμοί θρόμβωσης και αθηρωματική πλάκα. Κ. Τσαρούχας 17:00-18:00 Κάπνισμα και λοιποί παράγοντες κινδύνου στη στεφανιαία νόσο. Κ. Μακαρίτσης 18:00-19:00 Συμπτώματα και διάγνωση. Κ. Παππάς 19:00-20:00 Πρωτογενής πρόληψη στεφανιαίας νόσου. Κ. Παππάς Σάββατο, 16/03/2019 09:00-10:00 Αντιθρομβωτική αγωγή για την δευτερογενή πρόληψη της στεφανιαίας νόσου. Ι. Γουδέβενος 10:00-11:00 Αντιθρομβωτική αγωγή μετά από καρδιολογικές παρεμβάσεις και καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις στην σταθερή στεφανιαία νόσο. Ι. Γουδέβενος 11:00-12:00 Οξέα στεφανιαία συμβάντα, διάγνωση, αντιμετώπιση. Α. Πιπιλής 12:00-13:00 Αντιθρομβωτική αγωγή στα οξέα στεφανιαί συμβάντα. Α. Πιπιλής 13:00-14:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα 14:00-15:00 Κλινικά παραδείγματα. Ι. Γουδέβενος, Α. Πιπιλής, Κ. Παππάς 16:00-17:00 Κλινικά παραδείγματα. Ι. Γουδέβενος, Α. Πιπιλής, Κ. Παππάς

ΜΑ03: Περιφερική Αρτηριακή Νόσος (11 ώρες) Υπεύθυνος μαθήματος: Καθ. Μ. Ματσάγκας Παρασκευή, 12/04/2019 16:00-17:00 Ανατομία αρτηριακού συστήματος. Περιφερική αρτηριακή νόσος - Ορισμοί, εντόπιση - Επίπτωση. Μ. Ματσάγκας 17:00-18:00 Διάγνωση περιφερικής αρτηριακής νόσου. Ν. Ρούσας 18:00-19:00 Φυσική ιστορία και επιπλοκές περιφερικής αρτηριακής νόσου. Μέτρηση ΚΒΔΠ και η σημασία του στην πρόγνωση. Γ. Κούβελος 19:00-20:00 Αρτηριακή νόσος των κάτω μελών. Συντηρητική και επεμβατική αντιμετώπιση. Γ. Κούβελος Σάββατο, 13/04/2019 09:00-10:00 Αντιθρομβωτική αγωγή στην αρτηριακή νόσο των κάτω μελών. Μ. Ματσάγκας 10:00-11:00 Αποφρακτική νόσος των καρωτίδων. Ενδείξεις και μέθοδοι επεμβατικής αντιμετώπισης. Α. Γιαννούκας 11:00-12:00 Αντιθρομβωτική αγωγή στην νόσο των καρωτίδων. Μ. Ματσάγκας 12:00-13:00 Αποφρακτική νόσος των σπλαχνικών και νεφρικών αρτηριών. Ενδείξεις και μέθοδοι επεμβατικής αντιμετώπισης, αντιθρομβωτική αγωγή. Γ. Κούβελος 13:00-14:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 19 14:00-15:00 Διαχωρισμοί περιφερικών αρτηριών. Ενδείξεις και μέθοδοι επεμβατικής αντιμετώπισης, αντιθρομβωτική αγωγή. Μ. Ματσάγκας 15:00-16:00 Κλινικά παραδείγματα. Μ. Ματσάγκας, Α. Γιαννούκας, Ν. Ρούσας 16:00-17:00 Κλινικά παραδείγματα. Μ. Ματσάγκας, Γ. Κούβελος, Ν. Ρούσας

Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 20 ΜΑ04: Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (11 ώρες) Υπεύθυνοι μαθήματος: Επ. Καθ. E. Δαρδιώτης, Επ. Καθ. Γ. Ντάιος Παρασκευή, 03/05/2019 (Υπεύθυνος μαθήματος: Επ. Καθ. E. Δαρδιώτης) 16:00-17:00 Αιτιολογία αιμορραγικών ΑΕΕ, διάγνωση, θεραπεία. E. Δαρδιώτης 17:00-18:00 Αναστροφή της αντιπηξίας σε ασθενείς υπό αντιπηκτική αγωγή και αιμορραγικό ΑΕΕ. Επανέναρξη αντιθρομβωτικών μετά από ενδοκράνια αιμορραγία. E. Δαρδιώτης 18:00-19:00 Αντιθρομβωτική αγωγή σε ασθενείς με θρόμβωση φλεβωδών κόλπων. Γ.Ξηρομερήσιου 19:00-20:00 Ενδοφλέβια θρομβόλυση. Β. Τσιμούρτου Σάββατο, 4/05/2019 (Υπεύθυνος μαθήματος: Επ. Καθ. Γ. Ντάιος) 09:00-10:00 Αιτιολογία ισχαιμικών ΑΕΕ, διάγνωση, γενικές αρχές αντιμετώπισης. Κ. Βέμμος 10:00-11:00 Ενδοφλέβια θρομβόλυση σε ασθενείς με προηγούμενη αντιθρομβωτική αγωγή. Επανέναρξη αντιθρομβωτικών μετά από ισχαιμικό ΑΕΕ. Γ. Ντάιος 11:00-12:00 Αντιθρομβωτική αγωγή σε ασθενείς με εμβολικό εγκεφαλικό απροσδιόριστης προέλευσης. Αντιθρομβωτική αγωγή σε ασθενείς με κενοτοπιώδες ΑΕΕ. Γ. Ντάιος 12:00-13:00 Αντιθρομβωτική αγωγή σε ασθενείς με παροδικό ή ελαφρύ εγκατεστημένο ΑΕΕ. Αντιθρομβωτική αγωγή σε ασθενείς με ισχαιμικό ΑΕΕ σε έδαφος κολπικής μαρμαρυγής ή μηχανικής καρδιακής βαλβίδας. Γ. Ντάιος 13:00-14:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα 14:00-15:00 Αντιθρομβωτική αγωγή σε ασθενείς με αθηροσκληρωτικό ΑΕΕ. K. Μακαρίτσης 15:00-16:00 Κλινικά παραδείγματα. Γ. Ντάιος, K. Μακαρίτσης 16:00-17:00 Κλινικά παραδείγματα. Γ. Ντάιος. K. Μακαρίτσης

ΜΑ05: Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος - εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (11 ώρες) Υπεύθυνος μαθήματος: Καθ. Α. Γιαννούκας Παρασκευή, 07/06/2019 16:00-17:00 Ανατομία φλεβικού συστήματος. Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος - Ορισμοί - Επίπτωση. Μ. Ματσάγκας 17:00-18:00 Παράγοντες κινδύνου θρόμβωσης - Ειδικές κατηγορίες ασθενών. Εντόπιση και παρουσία προκλητής ή μη αιτίας ΦΘΝ και σημασία αυτών. Ε. Λευκού 18:00-19:00 Πρόληψη ΦΘΝ. Διαστρωμάτωση κινδύνου. Θρομβοπροφύλαξη σε νοσηλευόμενους ασθενείς (χειρουργικούς και παθολογικούς). Ε. Λευκού 19:00-20:00 Θρομβοπροφύλαξη στην Ορθοπαιδική χειρουργική. Χ. Αρναούτογλου Σάββατο, 08/06/2019 09:00-10:00 Διάγνωση εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης. Αλγόριθμος διερεύνησης ασθενούς με ΕΒΦΘ. Ν. Ρούσας 10:00-11:00 Η θεραπεία της ΕΒΦΘ. Η κλασική λύση με Ηπαρίνες και κουμαρινικά αντιπηκτικά. Α. Γιαννούκας 11:00-12:00 Θεραπεία της ΕΒΦΘ με τα αμέσως δρώντα από του στόματος αντιπηκτικά. Μ. Ματσάγκας 12:00-13:00 Διάρκεια αντιπηκτικής αγωγής στην ΕΒΦΘ. Γ. Κούβελος 13:00-14:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα 14:00-15:00 Φαρμακομηχανική θρόμβόλυση στην ΕΒΦΘ. Έχει θέση και πού; Α. Γιαννούκας 15:00-16:00 Κλινικά παραδείγματα. Α. Γιαννούκας, Μ. Ματσάγκας, Ε. Λευκού 16:00-17:00 Κλινικά παραδείγματα. Ν. Ρούσας, Γ. Κούβελος, Χ. Αρναούτογλου Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 21 Παρασκευή, 28/06/2019 15:00-18:00 Εξετάσεις Α' εξαμήνου

ΜΒ01: Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος - Πνευμονική εμβολή και ειδικές κατηγορίες ασθενών (11 ώρες) Υπεύθυνος μαθήματος: Καθ. Κ. Γουργουλιάνης Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 22 Β' Εξάμηνο Παρασκευή, 04/10/2019 16:00-17:00 Ανατομία - Μηχανισμοί ΠΕ - Παθοφυσιολογία. Ο. Κώτσιου 17:00-18:00 Επιδημιολογία - Κλινική εικόνα - Διάγνωση. K. Γουργουλιάνης 18:00-19:00 Αλγόριθμος διερεύνησης ασθενούς με ΠΕ - Διαστρωμάτωση κινδύνου. Φ. Μάλλη 19:00-20:00 Θεραπεία οξείας φάσης σε ασθενείς με ΠΕ - Θεραπεία κατ'οίκον. Φ. Μάλλη Σάββατο, 05/10/2019 09:00-10:00 Θεραπεία ΠΕ - Αντιπηκτικά φάρμακα, θρομβόλυση και άλλα θεραπευτικά μέσα αντιμετώπισης - Ο ρόλος των νεότερων αντιπηκτικών. Φ. Μάλλη 10:00-11:00 Διάρκεια θεραπείας σε ασθενείς με ΠΕ - Εκτίμηση κινδύνου υποτροπής - Μακροχρόνιες επιπλοκές ΠΕ και αντιμετώπιση τους. Φ. Μάλλη 11:00-12:00 Ο ρόλος της θρομβοφιλίας στην ΦΘΕΝ. Υπάρχει ανάγκη διερεύνησης και πότε; Αλλάζει η διάρκεια της αγωγής; Ε. Λευκού 12:00-13:00 Κύηση-λοχεία και ΦΘΕΝ. Ε. Λευκού 13:00-14:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα 14:00-15:00 Κακοήθεια και ΦΘΕΝ, σύγχρονες στρατηγικές αντιμετώπισης. Σ. Τσιάρα 15:00-16:00 Κλινικά παραδείγματα. Ε. Λευκού, Σ. Τσιάρα 16:00-17:00 Κλινικά παραδείγματα. Κ. Γουργουλιάνης, Φ. Μάλλη

ΜΒ02: Κολπική μαρμαρυγή, σύγχρονη αντιθρομβωτική αγωγή (11 ώρες) Υπεύθυνος μαθήματος: Καθ. Φ. Τρυποσκιάδης Παρασκευή, 15/11/2019 16:00-17:00 Παθοφυσιολογία κολπικής μαρμαρυγής. Είναι ιδιαίτερη νοσολογική οντότητα ηλεκτροφυσιολογικής αρχής ή κοινή εκδήλωση άλλων καρδιακών νοσημάτων; Φ. Τρυποσκιάδης 17:00-18:00 Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και θρομβοεμβολικός κίνδυνος των ασθενών με κολπική μαρμαρυγή. Επιδημιολογία και κοινωνικοοικονομική σημασία της νόσου. Μ. Παπαμιχάλης 18:00-19:00 Αντιαρρυθμική φαρμακευτική αγωγή και φαρμακευτική αγωγή για τον έλεγχο της καρδιακής συχνότητας. Β. Βασιλικός 19:00-20:00 Αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής στην Ελλάδα - Το δέον και το γίγνεσθαι. Β. Βασιλικός Σάββατο, 16/11/2019 09:00-10:00 Γενικές αρχές φαρμακευτικής αντιθρομβωτικής αγωγής στην κολπική μαρμαρυγή. Δ. Ρίχτερ 10:00-11:00 Απευθείας δρώντα αντιπηκτικά από του στόματος και κολπική μαρμαρυγή. Δ. Ρίχτερ 11:00-12:00 Η θέση των ανταγωνιστών της βιταμίνης Κ στη σύγχρονη θεραπευτική της κολπικής μαρμαρυγής. Δ. Ρίχτερ 12:00-13:00 Αντιθρομβωτική αγωγή σε ειδικούς πληθυσμούς: Νεφρική ανεπάρκεια, ηλικιωμένοι, ασθενείς με υψηλό αιμορραγικό κίνδυνο. Γ. Ανδρικόπουλος 13:00-14:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα 14:00-15:00 Επεμβατικές θεραπείες στην κολπική μαρμαρυγή. Η επίδραση τους στην πρόγνωση. Γ. Ανδρικόπουλος 15:00-16:00 Κλινικά παραδείγματα. Φ. Τρυποσκιάδης, Μ. Παπαμιχάλης, Β. Βασιλικός 16:00-17:00 Κλινικά παραδείγματα. Γ. Ανδρικόπουλος, Δ. Ρίχτερ Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 23

ΜΒ03: Περί-επεμβατική διαχείριση αντιθρομβωτικής αγωγής (11 ώρες) Υπεύθυνη μαθήματος: Καθ. E. Αρναούτογλου Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 24 Παρασκευή, 13/12/2019 16:00-17:00 Περί-επεμβατική εκτίμηση του θρομβωτικού και αιμορραγικού κινδύνου ασθενούς και επέμβασης. Ε. Λαού 17:00-18:00 Ανταγωνιστές της Βιταμίνης Κ και περί-επεμβατική διαχείριση. Κ. Σταμούλης 18:00-19:00 DOACs και περί-επεμβατική διαχείριση. Ε. Αρναούτογλου 19:00-20:00 Εργαστηριακός έλεγχος σε ασθενείς υπό DOACs. Αντίδοτα. Α. Χαλκιάς Σάββατο, 14/12/2019 09:00-10:00 Περί-επεμβατική διαχείριση των αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων. Ε. Κοράκη 10:00-11:00 Ταυτόχρονη λήψη διπλής αντιαιμοπεταλιακής και αντιπηκτικής αγωγής. Περί-επεμβατική διαχείριση. Επείγουσα χειρουργική επέμβαση και διαχείριση αιμορραγίας σε ασθενή υπό αντιθρομβωτική αγωγή. Ε. Αρναούτογλου 11:00-12:00 Περιοχική αναισθησία σε ασθενή υπό αντιθρομβωτική αγωγή. Μ. Μπαρέκα 12:00-13:00 Ιδιαιτερότητες περί-εγχειρητικής διαχείρισης σε νευροχειρουργικές, καρδιοχειρουργικές, αγγειοχειρουργικές και ουρολογικές επεμβάσεις. Α. Χαλκιάς 13:00-14:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα 14:00-15:00 Διαχείριση της αντιθρομβωτικής αγωγής στη ΜΕΘ. Α. Μπουζιά 15:00-16:00 Κλινικά παραδείγματα. Ε. Αρναούτογλου, Α. Χαλκιάς, Ε. Κοράκη Κ. Σταμούλης 16:00-17:00 Κλινικά παραδείγματα. Α. Μπουζιά, Μ. Μπαρέκα, Ε. Λαού

ΜΒ04: Εκπαιδευτικό Σεμινάριο: «Ανάπτυξη κλινικών περιπτώσεων θρόμβωσης και λήψη θεραπευτικών αποφάσεων» (11 ώρες) Υπεύθυνος μαθήματος: Καθ. Μ. Ματσάγκας Παρασκευή, 17/01/2020 15:00-15:30 Έναρξη Σεμιναρίου - Εγγραφές 15:30-17:00 Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος - εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση. Προεδρείο: Α. Γιαννούκας, Μ.Ματσάγκας 15:30-15:45 Ασθενής με ιστορικό ΠΕ και χειρουργηθέν Ca μαστού προ 10 ετίας προσέρχεται με οίδημα Δε κάτω άκρου. Ν. Ρούσας 15:45-16:00 Ασθενής υπό αντιπηκτική αγωγή για φλεβική θρόμβωση, παρουσιάζει υποτροπή εντός 2μηνου από την έναρξη της θεραπείας. Γ. Κούβελος 16:00-16:15 Ασθενής 40 ετών με θρόμβωση πυλαίας φλέβας Ν. Ρούσας 16:15-16:30 Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση σε ασθενή με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Σ. Τσιάρα 16:30-16:45 Εγκυμονούσα στην 30η εβδομάδα παρουσιάζει οίδημα ΑΡ κάτω άκρου. Ε. Λευκού 16:45-17:00 Συζήτηση 17:00-18:30 Φλεβική θρομβοεμβολική νόσος - Πνευμονική Εμβολή και ιδιαίτερες ομάδες ασθενών. Προεδρείο: Κ. Γουργουλιάνης, Ε. Λευκού 17:00-17:15 Ασθενής υψηλού αιμορραγικού κινδύνου παρουσιάζει πρώτο επεισόδιο Πνευμονικής Εμβολής. Φ. Μάλλη 17:15-17:30 Άνδρας 42 ετών μη καπνιστής, χωρίς παράγοντες κινδύνου προσέρχεται με εικόνα ΠΕ. Ο. Κώτσιου 17:30-17:45 Σε ασυμπτωματικό ασθενή υπό χημειοθεραπεία για Ca νεφρού ανευρίσκεται ως τυχαίο εύρημα ΠΕ. Φ. Μπαρδάκα 17:45-18:00 Γυναίκα 60 ετών με ανεγχείρητο Ca εντέρου υπό χημειοθεραπεία προσέρχεται στα ΤΕΠ με δύσπνοια και υποξαιμία. Σ. Tσιάρα Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 25

18:00-18:15 Γυναίκα 37 ετών στην 29η εβδομάδα κύησης προσέρχεται με θωρακικό άλγος και δύσπνοια. Ε. Λευκού 18:15-18:30 Συζήτηση 18:30-19:00 Διάλειμμα Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 26 19:00-20:00 Τελετή έναρξης Προεδρείο: Μ. Ματσάγκας, Α. Τσελέπης Χαιρετισμοί Διάλεξη Αντιμετώπιση αιμορραγικών επιπλοκών από τα DOACs. Η θέση των εξειδικευμένων αντιδότων. Α. Τσελέπης Σάββατο, 18/01/2020 09:00-10:15 Κολπική μαρμαρυγή, σύγχρονη αντιθρομβωτική αγωγή. Προεδρείο: Φ. Τρυποσκιάδης, Ι. Γουδέβενος 09:00-09:15 Ασθενής με κολπική μαρμαρυγή υπό DOACs υποβάλλεται σε PTCA. Κ. Παππάς 09:15-09:30 Ασθενής 80 ετών με στένωση καρωτίδας και παροξυσμική κολπική μαρμαρυγή υπό κουμαρινικά. Κ. Καλαντζή 09:30-09:45 Ασθενής με κολπική μαρμαρυγή υποβάλλεται σε χειρουργική αντιμετώπιση εμβολής ΔΕ κάτω άκρου. Κ. Σπανός 09:45-10:00 Άνδρας 55 ετών πάσχει από χρόνια κολπική μαρμαρυγή. Χρήζει αντιπηκτικής αγωγής; Ι. Γουδέβενος 10:00-10:15 Συζήτηση 10:15-11:30 Στεφανιαία και Βαλβιδική Νόσος. Προεδρείο: Γ. Γιαμούζης, Ι. Σκουλαρίγκης 10:15-10:30 Ασθενής με STEMI υπό κουμαρινικά για μηχανική προσθετική βαλβίδα μιτροειδούς. Κ. Παππάς 10:30-10:45 Ασθενής με μηχανική καρδιακή βαλβίδα αορτής, πρόκειται να υποβληθεί σε τοποθέτηση βηματοδότη. Γ. Γιαμούζης

10:45-11:00 Ασθενής με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, κολπική μαρμαρυγή και Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια. Γ. Γιαμούζης 11:00-11:15 Ασθενής με προσθετική βαλβίδα και προγραμματισμένη βρογχοσκόπηση. Ο. Κώτσιου 11:15-11:30 Συζήτηση 11:30-12:00 Διάλειμμα 12:00-13:15 Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο. Προεδρείο: Γ. Ντάιος, Ε. Δαρδιώτης 12:00-12:15 Ασθενής με κολπική μαρμαρυγή υπό αντιπηκτική αγωγή παρουσιάζει οξύ αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο: θα ξεκινήσουμε ξανά την αντιπηκτική αγωγή; Και αν ναι, πότε; Ε. Δαρδιώτης 12:15-12:30 Ασθενής με κολπική μαρμαρυγή υπό DOAC και στένωση ΑΡ καρωτίδος>80% υφίσταται ΑΕΕ ΔΕ και προστίθεται ασπιρίνη 100mg x 1. Διαχείριση αντιθρομβωτικής αγωγής εν όψει καρωτιδικής ενδαρτηριεκτομής 10 ημέρες μετά το ΑΕΕ. Κ. Βέμμος 12:30-12:45 Ασθενής με κολπική μαρμαρυγή υπό αντιπηκτική αγωγή παρουσιάζει οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο: πως θα αντιμετωπιστεί στην υπεροξεία φάση; Γ. Ντάιος 12:45-13:00 Ασθενής υπό ασπιρίνη λόγω προηγούμενου μηκαρδιοεμβολικού εγκεφαλικού επεισοδίου παρουσιάζει νέο μη-καρδιοεμβολικό ισχαιμικό εγκεφαλικό: τι αντιθρομβωτική αγωγή θα προτείνουμε; Κ. Βέμμος 13:00-13:15 Συζήτηση Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 27 13:15-13:45 Δορυφορική Διάλεξη 13:45-14:15 Δορυφορική Διάλεξη 14:15-15:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ Γεύμα

Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 28 15:00-16:00 Περιφερική αρτηριακή νόσος. Προεδρείο: Μ. Ματσάγκας, Α. Γιαννούκας 15:00-15:15 Ασθενής με σταθερή στεφανιαία νόσο υποβάλλεται σε διαδερμική αγγειοπλαστική επ. μηριαίας αρτηρίας. Ποια η βέλτιστη αντιθρομβωτική αγωγή; Ν. Ρούσας 15:15-15:30 Άνδρας 50 ετών με οξύ διαχωρισμό καρωτίδας. Γ. Κούβελος 15:30-15:45 Ασθενής με κολπική μαρμαρυγή υπό DOACs προς αγγειοπλαστική και stent λαγονίων. Κ. Σπανός 15:45-16:00 Συζήτηση 16:00-17:30 Περιεγχειρητική διαχείριση αντιθρομβωτικής αγωγής. Προεδρείο: Ε. Αρναούτογλου, Κ. Μαλίζος 16:00-16:15 Ασθενής με κολπική μαρμαρυγή υπό αντιπηκτική αγωγή με κουμαρινικά προσέρχεται με οξεία αιμορραγία ανώτερου πεπτικού προς χειρουργική αντιμετώπιση. Μ. Μπαρέκα 16:15-16:30 Ασθενής που έχει υποστεί ΠΕ προ διμήνου βρίσκεται υπό αγωγή με DOAC. Διαγιγνώσκεται με καρκίνο προστάτη και πρόκειται να χειρουργηθεί. Κ. Σταμούλης 16:30-16:45 Ασθενής με πρόσφατη PTCA και ΚΜ πρόκειται να υποβληθεί σε ολική αρθροπλαστική ισχίου. Χ. Αρναούτογλου 16:45-17:00 Ασθενής με κολπική μαρμαρυγή σε αγωγή με κουμαρινικά πρέπει να υποβληθεί σε οδοντιατρική επέμβαση. Ε. Κοράκη 17:00-17:15 Ασθενής με διπλή αντιαιμοπεταλιακή αγωγή (PTCA + stent στεφανιαίων προ διμήνου) πρέπει να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση εξαίρεσης προστάτη λόγου Ca. Α. Χαλκιάς 17:15-17:30 Συζήτηση 17:30-18:00 Διάλειμμα - καφές

18:00-19:00 Ιδιαίτερες και σύνθετες περιπτώσεις. Προεδρείο: Μ. Ματσάγκας, Α. Τσελέπης 18:00-18:15 Ασθενής υπό Rivaroxaban προσέρχεται στα ΤΕΠ μετά από αυτοκινητικό ατύχημα. Ε. Αρναούτογλου 18:15-18:30 Ασθενής υπό Dabigratan προσέρχεται με αιμορραγία ανώτερου πεπτικού. Κ. Μακαρίτσης 18:30-18:45 Ασθενής με στεφανιαία νόσο, κολπική μαρμαρυγή και συμπτωματική στένωση (ΑΡ) καρωτίδας υποβάλλεται σε αγγειοπλαστική και stenting καρωτίδας. Μ. Ματσάγκας 18:45-19:00 Συζήτηση 19:00-19:15 Τέλος Εργασιών - Συμπεράσματα Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 29

MΔΕ: Αρχές βιοηθικής, μεθοδολογία της έρευνας, ανάθεση, εκπόνηση & υποστήριξη μεταπτυχιακής εργασίας. (10 ώρες) Υπεύθυνος μαθήματος: Καθ. Α. Τσελέπης Παρασκευή, 07/02/2020 15:00-17:00 Εξετάσεις Β' εξαμήνου. Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 30 Γ' Εξάμηνο 17:00-18:00 Ιατρική και νοσηλευτική ευθύνη. Α. Μαυροφόρου 18:00-19:00 Νομικά προβλήματα που σχετίζονται με τις επιστημονικές δημοσιεύσεις. Α. Μαυροφόρου 19:00-20:00 Παρουσίαση-συζήτηση περιπτώσεων. Α. Μαυροφόρου Σάββατο, 08/02/2020 09:00-10:00 Μεθοδολογία της έρευνας - Εισαγωγή στην ιατρική στατιστική. Κ. Αντωνόπουλος 10:00-11:00 Στατιστικές δοκιμασίες και κατάλληλη χρήση αυτών. Λογισμικό στατιστικών προγραμμάτων. Κ. Αντωνόπουλος 11:00-12:00 Μέθοδοι βιβλιογραφικής έρευνας, ανάλυσης & σύνθεσης δεδομένων. Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις. Γ. Κούβελος 12:00-13:00 Δομή και αντικείμενο ΜΔΕ. Πως να διαμορφώσετε, γράψετε και παρουσιάσετε την διπλωματική σας εργασία. Κ. Σπανός 13:00-14:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα 14:00-15:00 Χρονοδιάγραμμα εκπόνησης ΜΔΕ. Μ. Ματσάγκας 15:00-17:00 Επιλογή και ανάθεση θεμάτων μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας. Α. Τσελέπης, Μ. Ματσάγκας, Γ. Κούβελος, Ν. Ρούσας, Κ. Σπανός

Παρουσίαση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας από τους μεταπτυχιακούς φοιτητές Υπεύθυνος: Καθ. Μ. Ματσάγκας Παρασκευή, 12/06/2020 09:00-11:00 Επαναληπτικές εξετάσεις Α' & Β' εξαμήνου. 11:00-14:00 Παρουσιάσεις φοιτητών (12 παρουσιάσεις) παρουσίαση 7' συζήτηση 8' 14:00-15:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα 15:00-19:30 Παρουσιάσεις φοιτητών (18 παρουσιάσεις) παρουσίαση 7' συζήτηση 8' Σάββατο, 13/06/2020 09:00-13:00 Παρουσιάσεις φοιτητών (16 παρουσιάσεις) παρουσίαση 7' συζήτηση 8' 13:00-14:00 Διάλειμμα - Ελαφρύ γεύμα 14:00-17:30 Παρουσιάσεις φοιτητών (14 παρουσιάσεις) παρουσίαση 7' συζήτηση 8' Διπλωματική Εργασία Η διπλωματική εργασία περιλαμβάνει είτε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σε ένα συγκεκριμένο επιστημονικό θέμα ή διεξαγωγή έρευνας, δηλαδή τη μελέτη ερευνητικού ερωτήματος με την εφαρμογή της κατάλληλης μεθόδου και με τη συλλογή δεδομένων, τα οποία προήλθαν από τη χρήση κατάλληλων εργαλείων ή ανάλογων τεχνικών. Το θέμα της διπλωματικής εργασίας και ο επιβλέπων Καθηγητής ορίζονται κατά το 1ο μάθημα του Γ' εξαμήνου του ΠΜΣ. Η εκπόνηση διπλωματικής εργασίας καταλήγει στη συγγραφή κειμένου με συγκεκριμένη δομή. Η προφορική υποστήριξη της διπλωματικής εργασίας γίνεται δημόσια στο τέλος του Γ' εξαμήνου. Στα κριτήρια βαθμολόγησης περιλαμβάνονται η ποιότητα του γραπτού κειμένου, η επάρκεια του μεθοδολογικού σχεδιασμού και της πορείας διεξαγωγής της έρευνας και η ποιότητα της προφορικής παρουσίασης. Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 31

Ε. Δίδακτρα Φοίτηση Εξετάσεις Βαθμολόγηση Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 32 Το ΠΜΣ έχει δίδακτρα, τα οποία καθορίζονται με απόφαση της συντονιστικής επιτροπής και της ΣΕΣ του Ιδρύματος. Η Σύγκλητος μετά από πρόταση της συντονιστικής επιτροπής του ΠΜΣ μπορεί να αναπροσαρμόζει τα δίδακτρα για το ΠΜΣ (άρθρο 12, παρ. 7 του Νόμου 2083/92). Η διαδικασία καταβολής των διδάκτρων για το ΠΜΣ γίνεται μέσω του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Τα δίδακτρα χρησιμοποιούνται από το ΠΜΣ για τις πάσης φύσης δαπάνες που απαιτούνται για την εκπαίδευση των Μεταπτυχιακών Φοιτητών και γενικά για τη λειτουργία του προγράμματος. Τα δίδακτρα καταβάλλονται με την έναρξη του εξαμήνου. Το ποσό μπορεί να καταβληθεί εφάπαξ για το κάθε εξάμηνο ή να γίνει χρήση πιστωτικής κάρτας για εξόφληση του κάθε εξαμήνου μέχρι και 3 δόσεις. Οι χρεώσεις που υπάρχουν από την Τράπεζα και διαφέρουν αναλόγως την κάρτα, επιβαρύνουν τον ΜΦ. Σε περίπτωση διακοπής της φοίτησης στο ΠΜΣ δεν επιστρέφεται το μέρος των διδάκτρων που έχει καταβληθεί, εκτός εάν προκύψει αποδεδειγμένος σοβαρός λόγος υγείας. Τα μαθήματα στο ΠΜΣ αρχίζουν και τελειώνουν σύμφωνα με το ακαδημαϊκό ημερολόγιο του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Η δήλωση των μαθημάτων παρακολούθησης είναι υποχρεωτική για κάθε εξάμηνο. Παραβίαση της προθεσμίας εγγραφής ισοδυναμεί με απώλεια της δυνατότητας παρακολούθησης του τρέχοντος εξαμήνου. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθούν ανελλιπώς τις παραδόσεις, τα εργαστήρια και τις άλλες δραστηριότητες που προβλέπονται για κάθε μάθημα. Απουσία πέραν του 20% (διαλέξεις, εργαστήρια, ασκήσεις πεδίου ή μη έγκυρη παράδοση των εργασιών) οδηγεί αυτομάτως σε αποκλεισμό από τις εξετάσεις του αντίστοιχου μαθήματος και υποχρεούται να το παρακολουθήσει σε επόμενο αντίστοιχο εξάμηνο. Επιπρόσθετα, είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθούν ανελλιπώς όλες τις δραστηριότητες του ΠΜΣ. Σε αποκλεισμό από τις εξετάσεις ενός μαθήματος οδηγούν επίσης και απουσίες από τις επιστημονικές και ερευνητικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στα πλαίσια του ΠΜΣ, όπως συνέδρια, ημερίδες, διαλέξεις, εργαστήρια, ασκήσεις πεδίου, μη έγκαιρη παράδοση των εργασιών σε μάθημα.

Οι εξετάσεις είναι γραπτές και πραγματοποιούνται δύο φορές το χρόνο, στο τέλος κάθε εξαμήνου σύμφωνα με το ακαδημαϊκό ημερολόγιο του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η συντονιστική επιτροπή μπορεί να τροποποιήσει ή να μεταθέσει το χρόνο εξετάσεων ή να ορίσει και τρίτη εξεταστική περίοδο. Περιπτώσεις αδυναμίας προσέλευσης στις εξετάσεις οποιουδήποτε μαθήματος λόγω σοβαρού κωλύματος το οποίο βεβαιώνεται με την προσκόμιση δικαιολογητικών κρίνονται από τη συντονιστική επιτροπή, η οποία αποφαίνεται περί της επάρκειας των προσκομιζόμενων δικαιολογητικών κατά την απόλυτη κρίση της. Ο βαθμός των μαθημάτων που έχει επιτύχει ο Μεταπτυχιακός Φοιτητής κατοχυρώνεται. Αν ο μεταπτυχιακός φοιτητής αποτύχει στην εξέταση μαθήματος ή μαθημάτων, ούτως ώστε σύμφωνα με όσα ορίζονται στον Κανονισμό Μεταπτυχιακών Σπουδών θεωρείται ότι δεν έχει ολοκληρώσει επιτυχώς το πρόγραμμα, εξετάζεται, ύστερα από αίτησή του, από τριμελή επιτροπή μελών Δ.Ε.Π. της Σχολής, οι οποίοι έχουν το ίδιο ή συναφές γνωστικό αντικείμενο με το εξεταζόμενο μάθημα και ορίζονται από τη Συνέλευση του Τμήματος. Από την επιτροπή εξαιρείται ο υπεύθυνος της εξέτασης διδάσκων. Φοιτητές που αποτυγχάνουν σε δύο ή περισσότερα μαθήματα σε κάθε εξάμηνο διαγράφονται από το ΠΜΣ. Σε κάθε περίπτωση επανεξετάζονται μετά το πέρας των εξετάσεων Ιουνίου. Η βαθμολογία, που με επιτυχία έχουν αξιολογηθεί, έχει ως ελάχιστο βαθμό το 5,0 με άριστα το 10 και κατατίθεται στη Γραμματεία των μεταπτυχιακών σπουδών του Τμήματος από τον Υπεύθυνο Καθηγητή. Στους μεταπτυχιακούς φοιτητές που ολοκλήρωσαν με επιτυχία τις φοιτητικές τους υποχρεώσεις στο ΠΜΣ απονέμεται Δίπλωμα Μεταπτυχιακών Σπουδών. Η καθομολόγηση των διπλωματούχων γίνεται σύμφωνα με το τελετουργικό του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας από την Κοσμητεία της Σχολής Επιστημών Υγείας παρουσία εκπροσώπων των Πρυτανικών Αρχών. Ο τύπος του Διπλώματος Μεταπτυχιακών Σπουδών και το κείμενο της καθομολόγησης των διπλωματούχων καθορίζεται σύμφωνα με την απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Θρόμβωση & Αντιθρομβωτική Αγωγή ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΛΑΡΙΣΑ, 2019 33

Στ. Αξιολόγηση ΠΜΣ Οι υπεύθυνοι και διδάσκοντες καθηγητές μετά τη λήξη κάθε χρόνου λειτουργίας του προτεινόμενου προγράμματος, παραδίδουν έκθεση με τις παρατηρήσεις τους ανά διδασκόμενο μάθημα και αντικείμενο και προτάσεις βελτίωσης του προγράμματος. Αξιολόγηση Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές με τη λήξη κάθε χρόνου λειτουργίας του προτεινόμενου προγράμματος, παραδίδουν υποχρεωτικά ανώνυμο συμπληρωμένο ερωτηματολόγιο στη Γραμματεία του προγράμματος, που αφορά το περιεχόμενο του κάθε μαθήματος, τον τρόπο διδασκαλίας και εξέτασής του από τον διδάσκοντα, παρατηρήσεις για τη βελτίωση και αξιολόγησή του με δεδομένη κλίμακα. Με την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου σπουδών, θα γίνει αξιολόγηση του προγράμματος από δυο επιτροπές, μια εσωτερική και μια εξωτερική. Όλα τα έγγραφα αξιολόγησης λαμβάνονται υπόψη από την επιτροπή αξιολόγησης και γίνονται διορθωτικές αλλαγές - όπου αυτό είναι εφικτό - για την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά. Τμήμα Επιστημών Ιατρικής 34

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γραμματεία ΠΜΣ Ισόγειο, Γραφείο Α.102γ Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστημίου 3, Βιόπολις, 41500, Λάρισα ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Τηλ.: 241 068 5739 (Δευτέρα - Παρασκευή, 09:00-14:00) Fax: 241 068 5539 E-mail: msc.vasc.thrombosis@gmail.com www.med.uth.gr/pms.vasc.thrombosis