ΤΑ ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ

Transcript

1 ΤΑ ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ Βιβλιογραφική ενημέρωση Γεωργακόπουλος Παναγιώτης Ειδικευόμενος Παθολογίας Παθολογική Κλινική Γ.Ν.Α. ΚΑΤ

2 Ως ΑΕΕ ορίζεται σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας κάθε οξείας έναρξης εστιακή ή γενικευµένη διαταραχή της εγκεφαλικής λειτουργίας, που διαρκεί περισσότερο από 24 ώρες και οφείλεται αποκλειστικά σε αγγειακά αίτια Σύµφωνα µε τα κριτήρια της Αµερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας και του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Αγγειακών Εγκεφαλικών Νοσηµάτων η διάκριση των ισχαιµικών από τα αιµορραγικά ΑΕΕ πρέπει, να γίνεται µε βάση τα ευρήµατα της αξονικής τοµογραφίας μαγνητικής τομογραφίας Ο καθορισµός του τύπου του ΑΕΕ µπορεί να αποβεί καθοριστικός για τη σωστή αντιµετώπιση και την καλή έκβαση του ασθενούς. Με τη χρήση της αξονικής ή της µαγνητικής τοµογραφίας, καθώς και των άλλων διαγνωστικών µεθόδων, τα ΑΕΕ ταξινοµούνται στις κατηγορίες που αναγράφονται ακολούθως

3 Οι επιπτώσεις των ΑΕΕ στη δηµόσια υγεία συνοψίζονται στα παρακάτω δεδοµένα όπως αυτά προκύπτουν από διεθνείς επιδηµιολογικές µελέτες και από τα επιδηµιολογικά δεδοµένα του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας: Δεύτερη συχνότερη αιτία ανοϊκής διαταραχής 5η πιο συχνή αιτία θανάτου σε άτοµα ηλικίας ετών Η πιο συχνή αιτία αναπηρίας σε άτοµα ηλικίας > 60 ετών Kάθε έτος περίπου άνθρωποι στον κόσµο θα υποστούν ένα ΑΕΕ και σχεδόν από αυτούς θα πεθάνουν λόγω του ΑΕΕ εντός του επόµενου έτους από την εκδήλωση του ΑΕΕ (θνησιµότητα 40%) Ένας στους έξι συνανθρώπους µας κινδυνεύει, να υποστεί ΑΕΕ κάποια στιγµή στη ζωή του Η συχνότητα των ΑΕΕ αυξάνεται τα τελευταία έτη λόγω της συνεχούς αύξησης του µέσου χρόνου ζωής, ιδιαίτερα στις δυτικές βιομηχανοποιημένες κοινωνίες ( / κατοίκους) Δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου σε άτοµα ηλικίας > 60 ετών

4 Επιδημιολογικά στοιχεία στην Ελλάδα Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας,οι θάνατοι απο εγκεφαλικά επεισόδια το 2014 στην Ελλάδα ανήλθαν στους 20,662 ποσοστό 21.86% επι των συνολικών θανάτων Αποτελούν την δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου Μεγαλύτερη συχνότητα στους άνδρες Μέση ηλικία εμφάνισης τα 70 έτη Κόστος νοσηλείας κατα μέσο όρο ανα ασθενή ευρώ Κόστος αποκατάστασης κατα μέσο όρο ανα ασθενή ευρώ

5 Παράγοντες κινδυνου Τρόπος ζωής Παχυσαρκία Έλλειψη άσκησης Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ Χρήση ναρκωτικών ουσιών οπως κοκαϊνη Κάπνισμα Υποκείμενα νοσήματα Αρτηριακή υπέρταση Υπερλιπιδαιμία Σακχαρώδης διαβήτης Καρδιαγγειακά νοσήματα όπως καρδιακή ανεπάρκεια Άλλοι Ηλικία > 55 ετών Φυλή Φύλο

6 TAΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΕΕ I.Aιμορραγικά Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια - 20% Ια.Ενδοεγκεφαλικές αιµορραγίες 12% Ιβ.Υπαραχνοειδείς αιµορραγίες 8% II.Ισχαιµικά έµφρακτα - 80% ΙΙα.Αθηροθροµβωτικά ΑΕΕ 15-25% ΙΙΙβ.Καρδιοεµβολικά ΑΕΕ 20-30% IΙΙγ.Κενοχωριώδη έµφρακτα 10-20% ΙΙΙδ.Έµφρακτα λοιπών αιτιοπαθογενετικών µηχανισµών 2-7% ΙΙΙε.Έµφρακτα αδιευκρίνιστης αιτιολογίας (κρυπτογενή) 15-25%

7 Αντιπηκτική αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία Η έγκαιρη αποκατάσταση της αιμάτωσης μέσω της θρομβόλυσης είναι η ιδανική παρέμβαση για τη διάσωση της περιοχής του εγκεφάλου που ισχαιμεί Για τους ασθενείς που δεν πληρούν τα κριτήρια της θρομβόλυσης εναλλακτικός τρόπος αντιμετώπισης αποτελούν αντιθρομβωτικοί παράγοντες όπως η ασπιρίνη, ηπαρίνη, ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους Ασπιρίνη: Δυο μεγάλες κλινικές δοκιμές ( International Stroke Trial ασθενεις κ' Chinese Acute Stroke Trial ασθενείς ) μελέτησαν τα οφέλη καθώς και τους κινδύνους της λήψης ασπιρίνης κατόπιν ενός ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου Τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών κατέδειξαν οτι η έναρξη ασπιρίνης ( mg ημερησίως ) μέσα στις πρώτες 48 ώρες απο την έναρξη του επεισοδίου μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής χωρίς ιδιαίτερο κίνδυνο αιμορραγικών επιπλοκών,καθώς και βελτιώνει την έκβαση σε βάθος χρόνου Η αιμορραγική μετατροπή ενός ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου δεν αναστέλει την χορήγηση ασπιρίνης ιδίως εάν η αιμορραγία είναι πετεχειώδης

8 Ηπαρίνη κ ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους: Τα στοιχεία που υπάρχουν, υποδεικνύουν, ότι η πρόωρη (εντός ωρών) έναρξη αντιπηκτικών (παρεντερικά) όπως ηπαρίνη ή ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους, συνδεέται με αυξημένη θνησιμότητα και χειρότερη έκβαση, συγκρινόμενη με την πρόωρη έναρξη ασπιρίνης Σε ασθενείς με καρδιοεμβολικό εγκεφαλικό επεισόδιο ενδείκνυται η χορήγηση ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους μόνο εαν η έκταση του εμφράκτου είναι μικρή και μόνο αν δεν υπάρχουν απεικονιστικά ευρήματα εγκεφαλικής αιμορραγίας Απο του στόματος αντιπηκτικά: Η χορήγηση απο του στόματος αντιπηκτικών ενδείκνυται,με σκοπό την δευτερογενή πρόληψη,σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο καρδιοεμβολικών επεισοδιών ( πχ κολπική μαρμαρυγή ) Η έναρξη της αγωγής καθορίζεται κυρίως απο το μέγεθος του εμφράκτου Ετσι σε σταθερούς ασθενείς με σχετικά μικρά ή και μέτριας έκτασης έμφρακτα μπορεί να χορηγηθεί βαρφαρίνη αρκετά σύντομα (μετά το πρώτο 24ωρο ) με μικρό κίνδυνο αιμορραγίας ενω σε ασθενείς με μεγάλης έκτασης έμφρακτα ή αδυναμία ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης η αγωγή ξεκινάει μετά τις πρώτες δυο εβδομάδες

9 Αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία για δευτερογενή πρόληψη Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες απο την ASA/AHA συστήνεται σε ασθενείς με μη καρδιοεμβολικό εγκεφαλικό επεισόδιο ή σε ασθενείς με παροδικό ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο να λαμβάνουν κάποιο αντιαιμοπεταλιακό παράγοντα για δευτερογενή πρόληψη Ασπιρίνη: mg ανα ημέρα Η διακοπή χορήγησης της αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου Κλοπιδογρέλη: Μελέτη CAPRIE ασθενείς με πρόσφατο εγκεφαλικό επεισόδιο,έμφραγμα μυοκαρδίου ή συμπωματική περιφερική αγγειοπάθεια Χορηγήθηκε ασπιρίνη 325mg κλοπιδογρέλη 75mg Ανωτερότητα της κλοπιδογρέλης κυρίως λόγω των υποκείμενων νοσημάτων

10 Διπυριδαμόλη: Σχετίζεται με αυξημένη συχνότητα ισχαιμίας μυοκαρδίου Χρησιμοποιείται η βραδείας αποδέσμευσης διπυριδαμόλη η οποία βάσει μελετών δεν εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο ισχαιμίας Σιλοσταζόλη Τικλοπιδίνη: Δεν προτιμάται λόγω αυξημένου κόστους καθως και παρενεργειών Σύμφωνα με την ASA/AHA αποδεκτές επιλογές δευτερογενούς πρόληψης αποτελούν τοσο η ασπιρίνη όσο και η κλοπιδογρέλη καθώς και ο συνδυασμός ασπιρίνη βραδείας αποδέσμευσης διπυριδαμόλη Σύσταση για έναρξη με μονοθεραπεία με κλοπιδογρέλη 75mg ημερησίως ή με συνδυασμό ασπιρίνη - βραδείας αποδέσμευσης διπυριδαμόλη

11

12 Ευχαριστώ πολύ!