Οδηγός Καλών Πρακτικών Αναπτυξιακή Σύμπραξη Bio-Ήλις 1
Υπεύθυνη Δήλωση Ο κάτωθι υπογεγραμμένος, Παναγιωτόπουλος Παναγιώτης, νόμιμος εκπρόσωπος ΠΟΛΥΝΟΗ ΑΜΚΕ, δηλώνω υπεύθυνα και εν γνώσει των συνεπειών του νόμου ότι το παραδοτέο «Οδηγός Καλών Πρακτικών» της Αναπτυξιακής Σύμπραξης Bio-Ήλις αποτελεί πρωτότυπο έργο και δεν έχουν χρησιμοποιηθεί άλλες πηγές πέραν από αυτές στις οποίες γίνεται αναφορά. Όπου υπάρχει αναπαραγωγή δεδομένων, πινάκων και παραθεμάτων, αυτό δηλώνεται ρητά. Παναγιωτόπουλος Παναγιώτης ΠΟΛΥΝΟΗ ΑΜΚΕ 2
Το παρόν κείμενο εκπονήθηκε στο πλαίσιο της Πράξης «Ολοκληρωμένο σχέδιο προώθησης της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας στον τομέα της βιολογικής γεωργίας στον Δήμο Ήλιδας» που υλοποιεί η Αναπτυξιακή Σύμπραξη «Bio-Ήλις». Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού Δράση 7 Τοπικά σχέδια για την απασχόληση, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των τοπικών αγορών εργασίας Κατηγορία Παρέμβασης 1 Ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης Θεματικός Άξονας Προτεραιότητας 3 Διευκόλυνση της πρόσβασης στην Απασχόληση Αναπτυξιακή Σύμπραξη Bio-Ήλις Τίτλος Πράξης Ολοκληρωμένο σχέδιο προώθησης της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας στον τομέα της βιολογικής γεωργίας στον Δήμο Ήλιδας Δράση 3 Ενέργειες ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης για την υποστήριξη του σχεδίου Συντονιστής εταίρος ΠΟΛΥΝΟΗ ΑΜΚΕ Ρήγα Φεραίου 113, 27100, Πύργος Ηλείας Τηλ: 26210 40230, Fax: 26210 40210 E-mail: polynoe_mko@yahoo.gr Εμπλεκόμενοι εταίροι ΠΟΛΥΝΟΗ ΑΜΚΕ Δραστηριότητας Ομάδα εργασίας Ραυτοπούλου Χρύσα, ΠΟΛΥΝΟΗ ΑΜΚΕ 3
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 5 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΟΔΗΓΟΥ... 7 ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ... 9 ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ... 14 Μελέτη αποτύπωσης της υπάρχουσας κατάστασης και των αναπτυξιακών προοπτικών στον τομέα της βιολογικής καλλιέργειας και επιχειρηματικότητας, στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Ήλιδας... 14 Δημιουργία τοπικού δικτύου... 16 Δημιουργία «εθνικού» δικτύου... 17 Δημιουργία δικτύου τύπου cluster...18 Ηλεκτρονικό κατάστημα e-shop... 20 1 ο Θεματικό Εργαστήριο «Κοινωνική Οικονομία και Επιχειρηματικότητα»... 21 2 ο Θεματικό εργαστήριο «Επιχειρηματικότητα & Αγροτική Ανάπτυξη»... 24 Συμμετοχή ωφελουμένων στο 21ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων Αγροτών.. 25 Φεστιβάλ βιολογικής γεωργίας Bio-Ήλις... 27 ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ... 30 Τελετή Λήξης... 30 ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΩΝ... 33 Επιμόρφωση στην παραγωγή και προώθηση βιολογικών προϊόντων... 33 4
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Αναπτυξιακή Σύμπραξη (Α.Σ.) «Bio-Ήλις» δημιουργήθηκε αποκλειστικά για την εκτέλεση και υλοποίηση της Πράξης «Ολοκληρωμένο σχέδιο προώθησης της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας στον τομέα της βιολογικής γεωργίας στον Δήμο Ήλιδας», που αποτελεί Τοπικό Σχέδιο για την Απασχόληση (ΤοπΣΑ) της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Από τον Σεπτέμβριο 2013, οπότε και ξεκίνησε η λειτουργία της Α.Σ. «Bio-Ήλις», έως και τον Ιούνιο 2015, έχουν υλοποιηθεί μια σειρά ειδικά διαμορφωμένων και στοχευμένων ενεργειών, όπως η κατάρτιση και η επιμόρφωση, η υλοποίηση πρακτικής άσκησης σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, η υλοποίηση θεματικών εργαστηρίων, οι ενέργειες δικτύωσης, η συμβουλευτική υποστήριξη των ωφελουμένων, η επιχειρηματική συμβουλευτική κ.α. Στόχος όλων αυτών των ενεργειών ήταν να βοηθηθούν οι ωφελούμενοι, άνεργοι και ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ με χαμηλό εισόδημα, προκειμένου όχι μόνο να αποκατασταθούν επαγγελματικά αλλά και να ιδρύσουν επιχειρήσεις που θα αξιοποιούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής, να αποκτήσουν τις προϋποθέσεις για να επιδοτηθούν/ επιχορηγηθούν από άλλα επενδυτικά προγράμματα, να ασχοληθούν αποτελεσματικά με την Κοινωνική Οικονομία και να αναπτύξουν δεξιότητες που θα καλύψουν τις ανάγκες των τοπικών επιχειρήσεων που θα τους προσλάβουν. Ο παρών «Οδηγός Καλών Πρακτικών» αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύνολο πληροφόρησης για την Πράξη και έχει ως στόχο, πέραν από την παρουσίαση των αποτελεσμάτων και των καλών πρακτικών των ενεργειών και των δράσεων που υλοποιήθηκαν από την Α.Σ. «Bio-Ήλις», να αποτελέσει πηγή έμπνευσης και αναφοράς για επόμενες πρωτοβουλίες και προγράμματα κάθε μεγέθους και δυναμικής που θα υλοποιηθούν σε τοπικό ή/και εθνικό επίπεδο. Ειδικότερα, οι στόχοι του ορίζονται ως: Η μεταφορά της πολύτιμης εμπειρίας από την υλοποίηση της Πράξης Η ενημέρωση των ομάδων στόχου για τα αποτελέσματα και τα προϊόντα της Πράξης, ώστε αυτά να τύχουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερης αξιοποίησης από το κοινό αυτό Η ενημέρωση των κοινωνικών εταίρων για τα αποτελέσματα και τα προϊόντα της 5
Πράξης, ώστε αυτά να τύχουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερης αξιοποίησης από το κοινό αυτό Η ευαισθητοποίηση των φορέων στα ζητήματα απασχολησιμότητας και επιχειρηματικότητας στον αγροτικό τομέα Η ανάδειξη των καλών πρακτικών που προέκυψαν από την υλοποίηση της Πράξης 6
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΟΔΗΓΟΥ Η έννοια της καλής πρακτικής 1 αναφέρεται στην αξιοποίηση μιας μεθοδολογίας, ενός εργαλείου, τεχνογνωσίας κλπ τα οποία θεωρούνται άξια προς διάχυση και «μίμηση», πρόκειται δηλαδή για πρακτικές που είτε έχουν πετύχει τον στόχο τους είτε έχουν ωφέλημα αποτελέσματα για το πλαίσιο στο οποίο έλαβαν μέρος, αλλά πάνω απ όλα πρόκειται για πρακτικές οι οποίες παρέχουν μια εμπειρία προς εκμάθηση (learning experience 2 ) η οποία αναμένεται να αποτελέσει ένα κινητήριο ερέθισμα για δημιουργία και εφευρετικότητα (Ouville και Collet, 2004) για εκείνον που θα αξιοποιήσει την εν λόγω εμπειρία. Εν ολίγοις η καλή πρακτική μπορεί να ιδωθεί ως προστιθέμενη αξία στο πλαίσιο ενός υλοποιηθέντος προγράμματος, αναφέρεται συχνά στην καινοτομία και στη δυνατότητά της να ενταχθεί στις ήδη υπάρχουσες πολιτικές. Τα κύρια χαρακτηριστικά που, εν προκειμένω, θα αναζητηθούν κι είναι αυτά που θα καταστήσουν μία πρακτική «καλή» είναι τα εξής: η καινοτομία, τα αποτελέσματα από την υλοποίηση, τα διδάγματα που προκύπτουν από την εφαρμογή, οι δυνατότητες αξιοποίησης και διάχυσης των αποτελεσμάτων. Προκειμένου, λοιπόν, να προκύψει μια σαφής αποτύπωση για την παρουσίαση των καλών πρακτικών θα ακολουθηθεί, όπου είναι εφικτό, η εξής μορφή: Περιγραφή Πληροφορίες για το πλαίσιο εφαρμογής της πρακτικής και δικαιολόγηση της αναγκαιότητάς της. Θα απαντά στα εξής ερωτήματα: Τι μορφή είχε; Που και πότε υλοποιήθηκε; Ποιοι είναι οι στόχοι; Ποιες είναι οι ανάγκες που εξυπηρετεί; Ποια άτομα/ οργανισμοί υλοποίησαν την πρακτική ή εμπλέκονταν γενικότερα; Μεθοδολογία εφαρμογής 1 http://www.beep-eu.org/content/glossary/glossaryv5.htm#goodpractice 2 http://www.ftu-namur.org/fichiers/d8-final.pdf 7
Στρατηγικός σχεδιασμός και οργάνωση Περιγραφή δράσεων Αποτελέσματα Παρουσίαση αποτελεσμάτων σε σχέση με τους στόχους Ανταπόκριση στις ανάγκες των συμμετεχόντων Μεθοδολογία αξιολόγησης/ μέτρησης αποτελεσμάτων Διδάγματα - Συμπεράσματα Δυσκολίες κατά την εφαρμογή Παράγοντες που συμβάλλουν/ παρεμποδίζουν την επιτυχή εφαρμογή της πρακτικής Αξιοποίηση και διάχυση αποτελεσμάτων Δυνατότητες αναπαραγωγής - διάχυσης Εισηγήσεις για την εφαρμογή της πρακτικής σε άλλα πλαίσια Επιπρόσθετες πληροφορίες 8
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ Η Αναπτυξιακή Σύμπραξη (Α.Σ.) «Bio-Ήλις» υλοποιεί την Πράξη «Ολοκληρωμένο σχέδιο προώθησης της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας στον τομέα της βιολογικής γεωργίας στον Δήμο Ήλιδας» κύριος στόχος της οποίας ήταν να βοηθήσει, μέσα από τις σχεδιασμένες Δράσεις της, ογδόντα (80) ωφελούμενους, ανέργους & ασφαλισμένους στον ΟΓΑ, κατοίκους του Δήμου Ήλιδας, προκειμένου τελικά να προωθηθούν στην απασχόληση είτε ιδρύοντας δική τους επιχείρηση είτε επεκτείνοντας μια υπάρχουσα επιχείρηση είτε με την πρόσληψή τους σε κάποια υφιστάμενη επιχείρηση είτε, τέλος, με την ενασχόλησή τους στην Κοινωνική Οικονομία. Για το λόγο αυτό, αμέσως μετά την έναρξη της Πράξης, τον Σεπτέμβριο 2013, έμφαση δόθηκε στην καθολική ενημέρωση του πληθυσμού που διαμένει στον Δήμο Ήλιδας προκειμένου να επιτευχτεί η συμμετοχή όσον το δυνατό περισσότερων δυνητικά ωφελουμένων σε αυτή. Παράλληλα, έγινε προσπάθεια για την διάδοση και την προβολή της Πράξης στον επιχειρηματικό κόσμο καθώς και στους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς της ευρύτερης περιοχής, μέσα από μια πλειάδα ενεργειών, όπως άρθρα, συνεντεύξεις και δημοσιεύσεις στον τοπικό τύπο, ραδιοφωνικό σποτ, newsletters, αλλά και στην ιστοσελίδα της ΑΣ (www.bio-ilis.gr) και στους λογαριασμούς σε δημοφιλή μέσα κοινωνικής δικτύωσης (facebook & twitter). Μάλιστα, στις 23 Οκτωβρίου 2013, υλοποιήθηκε η εναρκτήρια ημερίδα της Πράξης στην Αίθουσα του Εμπορικού Συλλόγου Αμαλιάδας στην πλατεία Ανεμόμυλου, όπου παρουσιάστηκε η Πράξη και οι επιμέρους δράσεις. Την ημερίδα παρακολούθησαν πολίτες του Δήμου Ήλιδας, εκπρόσωποι του Κοινοβουλίου, τοπικοί φορείς και αρχές, ενώ μοιράστηκε ενημερωτικό υλικό. Παράλληλα με τις ενέργειες διάδοσης της Πράξης διενεργήθηκε μελέτη αποτύπωσης της τοπικής αγοράς προκειμένου να διαπιστωθούν οι πραγματικές παραγωγικές ανάγκες της περιοχής και να διερευνηθούν οι αναπτυξιακές προοπτικές της. Τα συμπεράσματα της μελέτης ουσιαστικά αποτέλεσαν την βάση πάνω στην οποία στηρίζονται όλες οι υλοποιούμενες ενέργειες. 9
Από την αρχή της Πράξης, συστάθηκαν και λειτουργούσαν δύο γραφεία ενημέρωσης (info-desks) στα γραφεία της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Ήλιδας, στην Αμαλιάδα (κτίριο Ραδιοφωνικού Σταθμού) και της Ολυμπιακής Εκπαιδευτικής στον Πύργο (κτίριο forum), μέσα από τα οποία οι ενδιαφερόμενοι είχαν την ευκαιρία να ενημερώνονται σχετικά με την Πράξη, τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, καθώς και να υποβάλλουν αιτήσεις συμμετοχής. Η διαδικασία ευαισθητοποίησης και επιλογής των ωφελουμένων ξεκίνησε ταυτόχρονα με τις ενέργειες διάδοσης του έργου και συνεχίστηκε μέχρι τον Μάρτιο 2014, ενώ διενεργήθηκε σε 2 κύκλους. Η διαδικασία επιλογής υλοποιήθηκε μέσα από μια σειρά ενεργειών και διαδικασιών στις οποίες κλήθηκαν να συμμετέχουν οι δυνητικά ωφελούμενοι προκειμένου να διαπιστωθεί το πραγματικό ενδιαφέρον τους καθώς και κατά πόσο θα επωφελούνταν από τις σχεδιαζόμενες ενέργειες εφόσον επιλέγονταν. Οι διαδικασίες υλοποιήθηκαν με την παρακάτω σειρά. Οι υποψήφιοι αφού είχαν συμπληρώσει την αίτηση συμμετοχής και είχαν προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά, καλούνταν σε ομάδες να συμμετάσχουν σε workshop γνωριμίας. Εκεί, εκπρόσωποι των εταίρων που συμμετείχαν στην δράση της προσέλκυσης παρουσίαζαν τις προβλεπόμενες Δράσεις, απαντούσαν σε απορίες και παρείχαν διευκρινίσεις. Στην πορεία, οι υποψήφιοι, αφού είχαν συμμετάσχει σε workshops, καλούνταν να περάσουν από τη διαδικασία της συνέντευξης όπου έπρεπε να παρουσιάσουν τον εαυτό τους καθώς και τους λόγους για τους οποίους ήθελαν να συμμετάσχουν στην Πράξη. Κατόπιν, αφού έκαστος υποψήφιος αξιολογήθηκε ατομικά, έγινε και η τελική επιλογή των 80 ωφελουμένων. Κατόπιν η Πράξη αναπτύχθηκε μέσα από μια δέσμη ενεργειών που εστιάζουν στους ωφελούμενους και στην προσωπική αλλά και επαγγελματική ενδυνάμωση τους. Κατ' αρχάς, υλοποιήθηκε η Κατάρτιση των ωφελουμένων, μέσω 4 προγραμμάτων κατάρτισης διάρκειας 85 ωρών (68 ώρες θεωρία και 17 πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις) με θεματικό αντικείμενο την παραγωγή, τυποποίηση και προώθηση προϊόντων βιολογικής γεωργίας. Στη συνέχεια, και αφού ολοκληρώθηκαν και τα τέσσερα προγράμματα κατάρτισης, ακολούθησε η Επιμόρφωση των ωφελουμένων. Υλοποιήθηκαν τρεις κύκλοι επιμόρφωσης, διάρκειας 15 ωρών έκαστος, με ξεχωριστό θεματικό αντικείμενο. Οι ωφελούμενοι ανάλογα με τον επαγγελματικό προσανατολισμό τους, κατευθύνθηκαν στον κύκλο που ανταποκρινόταν περισσότερο στις ανάγκες τους. Συγκεκριμένα, στον πρώτο κύκλο με τίτλο «Επιμόρφωση σε θέματα 10
επιχειρηματικότητας και καινοτομίας» κατευθύνθηκαν οι ωφελούμενοι που ενδιαφέρονταν για τη δημιουργία ή επέκταση επιχείρησης (αυτοαπασχόληση), στον δεύτερο κύκλο με τίτλο «Ανοικτά σεμινάρια ειδικής θεματολογίας» κατευθύνθηκαν οι ωφελούμενοι που ενδιαφέρονταν για εύρεση εργασίας σε υφιστάμενες επιχειρήσεις. Τέλος, δημιουργήθηκε ειδικός κύκλος με θέμα την «κοινωνική οικονομία και κοινωνική επιχειρηματικότητα» τον οποίο παρακολούθησαν οι ωφελούμενοι που ενδιαφέρονταν να ασχοληθούν με την Κοινωνική Οικονομία και συγκεκριμένα να δημιουργήσουν Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.). Παράλληλα, αμέσως μετά την επιλογή των ωφελουμένων η Πράξη παρείχε στους 80 ωφελούμενους Συμβουλευτική Υποστήριξη. Η συμβουλευτική αποτέλεσε μια διαρκή διαδικασία που στηρίχθηκε στις αρχές της προσωπικής ενδυνάμωσης, του αυτοπροσδιορισμού και του καθορισμού προσωπικών στόχων ενώ επιδιώχθηκε η ενίσχυση του ομαδικού πνεύματος. Δόθηκε έμφαση στην προσωπική ανάπτυξη των ωφελουμένων μέσα από την οποία επιχειρήθηκε να διαπιστωθούν και να βελτιωθούν οι ατομικές δεξιότητες τους και εν συνεχεία να τεθούν οι στόχοι της προώθησης στην απασχόληση, ομαδικά αλλά και ατομικά. Σε συνέχεια και παράλληλα, η διαδικασία της επαγγελματικής συμβουλευτικής βοήθησε τους ωφελούμενους να επιλέξουν το τομέα απασχόλησης τους. Η συμβουλευτική ως ενέργεια πλέον αμφίδρομης επικοινωνίας και υποστήριξης συνεχίστηκε καθ όλη τη διάρκεια υλοποίησης της Πράξης. Στο πλαίσιο της επιχειρηματικής συμβουλευτικής εξετάστηκε η βιωσιμότητα των επιχειρηματικών σχεδίων και ιδεών μέσω διερεύνησης περιβάλλοντος και σύνταξης επιχειρηματικών σχεδίων (business plans). Αρκετοί είναι οι ωφελούμενοι που έχουν αποκατασταθεί επαγγελματικά είτε με την πρόσληψη τους σε υφιστάμενες επιχειρήσεις είτε έχοντας κάνει οι ίδιοι έναρξη επαγγέλματος. Καθώς στόχος της Πράξης είναι η προώθηση στην απασχόληση και η προώθηση της επιχειρηματικής δράσης στον πρωτογενή τομέα και ιδιαίτερα στην βιολογική γεωργία, οι ενέργειες δικτύωσης αφορούσαν σε μια πολυεπίπεδη ανάπτυξη σχέσεων δυναμικής επικοινωνίας και υποστήριξης. Ουσιαστικά επιδιώχθηκε η διασύνδεση της Πράξης με το σύστημα παραγωγής και προώθησης των αγροτικών και βιολογικών προϊόντων του τόπου. Συγκεκριμένα, μέσα από τον πυρήνα του τοπικού δικτύου και την επικοινωνία με άλλες Πράξεις συναφούς αντικειμένου, δημιουργήθηκαν σχέσεις, επαφές και γνώση που διευκόλυναν την πρόσβαση των δυνητικά ωφελουμένων επιχειρηματιών/παραγωγών στη γνώση για νέες μορφές παραγωγής και τυποποίησης και στην πρόσβαση σε κανάλια διανομής και προώθησης του 11
παραγόμενου προϊόντος. Παράλληλα, δημιουργήθηκε ένα δίκτυο τύπου cluster που σκοπό έχει την ταυτόχρονη εξασφάλιση «κοινών λύσεων» για τους παραγωγούς μέσα από μια υποστηρικτική πολιτική και ευνοϊκή μεταχείριση μεταξύ των μελών του, στις φάσεις της παραγωγής και προώθησης των προϊόντων. Τέλος, δημιουργήθηκε e-shop για την προώθηση των προϊόντων των ωφελουμένων προκειμένου να επιτευχθούν αφενός μεν, οικονομίες κλίμακας, αφετέρου, να δοθεί η δυνατότητα διείσδυσης των παραγωγών σε νέες αγορές και διεύρυνσης των καναλιών προώθησης των προϊόντων τους. Το e-shop βρίσκεται στη διεύθυνση www.bioilis-eshop.gr. Επίσης, στο πλαίσιο της δικτύωσης, ωφελούμενοι της Πράξης είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν στο 21 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων Αγροτών που διοργανώθηκε από την Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών, το Κέντρο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, την Περιφέρεια Πελοποννήσου, την Ειδική Γραμματεία Κοινοτικών Πόρων υπό την αιγίδα του ΥΠ.Α.Α.&Τ, στον χώρο του "The Ranch", στο Σοφικό Κορινθίας, στις 8 Σεπτεμβρίου 2014. Εκεί, οι ωφελούμενοι είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά εργαστήρια σχετικά με την αγροτική επιχειρηματικότητα, να αναπτύξουν μέσα από βιωματικά σεμινάρια τις επιχειρηματικές τους δεξιότητες, να ενημερωθούν για τα φλέγοντα θέματα της φορολογίας, των εξαγωγών και των αναπτυξιακών προγραμμάτων και να συνεργαστούν με ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα και προβληματισμούς. Επιπλέον διοργανώθηκαν δύο θεματικά εργαστήρια που σκοπό είχαν την παρουσίαση ενός συγκεκριμένου θέματος που ενδιέφερε τους ωφελούμενους της πράξης με τη συμμετοχή ειδικών και επαγγελματιών. Το πρώτο θεματικό εργαστήριο με τίτλο «Κοινωνική Οικονομία & Επιχειρηματικότητα» διοργανώθηκε το Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2014 από την ΠΟΛΥΝΟΗ ΑΜΚΕ, Συντονιστή εταίρο της ΑΣ, στα γραφεία της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Ήλιδας. Σκοπός του θεματικού εργαστηρίου ήταν να ενημερωθούν οι ωφελούμενοι της Πράξης καθώς και ενεργοί πολίτες του Δήμου σχετικά με το θεσμό της κοινωνικής οικονομίας, μιας σύγχρονης μορφής επιχειρηματικότητας που προωθεί τη συνεργασία, το κοινωνικό και το συλλογικό όφελος, καθώς και να έρθουν οι ωφελούμενοι σε επαφή με ανθρώπους που ήδη δραστηριοποιούνταν στον χώρο των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (Κοιν.Σ.Επ.). Το δεύτερο θεματικό εργαστήριο υλοποιήθηκε το Σάββατο 20 Δεκεμβρίου 2014 στην Παπαχριστοπούλειο Δημοτική Βιβλιοθήκη Αμαλιάδας από τον εταίρο ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ κι είχε θέμα την «Επιχειρηματικότητα & 12
Αγροτική Ανάπτυξη». Σκοπός του θεματικού εργαστηρίου να ενημερωθούν οι ωφελούμενοι της Α.Σ. Bio-Ήλις που ενδιαφέρονταν να ασχοληθούν επαγγελματικά με τον πρωτογενή τομέα και συγκεκριμένα ιδρύοντας δική τους επιχείρηση, για τις έννοιες & αρχές που θα πρέπει να γνωρίζει ο αγρότης - επιχειρηματίας, στοιχεία ανταγωνιστικότητας, τρέχοντα και αναμενόμενα επενδυτικά προγράμματα τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν οι νέοι επιχειρηματίες, τρόπους επιλογής καλλιέργειας αλλά και τεχνικές συγκομιδής των καρπών. Τέλος, τον Ιούνιο 2015, υλοποιήθηκε η Τελετή Λήξης της Πράξης που περιλάμβανε την Τελική Ημερίδα και το Φεστιβάλ Βιολογικής Γεωργίας. Στην Τελική Ημερίδα, στελέχη των εταίρων που συμμετέχουν στην Αναπτυξιακή Σύμπραξη «Bio- Ήλις» παρουσιάσαν τα αποτελέσματα της Πράξης ενώ επαγγελματίες του χώρου καθώς και επιστήμονες του κλάδου παρουσίασαν θέματα σχετικά με τη βιολογική γεωργία, φυτοπροστασία και προώθηση των προϊόντων. Έμφαση δόθηκε, επίσης, και στην κοινωνική οικονομία και στις δυνατότητες ανάπτυξης της. 13
ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ Μελέτη αποτύπωσης της υπάρχουσας κατάστασης και των αναπτυξιακών προοπτικών στον τομέα της βιολογικής καλλιέργειας και επιχειρηματικότητας, στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Ήλιδας Εταίρος: Ι. Αγγελίδης & ΣΙΑ Ε.Ε. Περιγραφή: Η μελέτη διεξήχθη την περίοδο Σεπτέμβριος Οκτώβριος 2013. Στόχος της μελέτης ήταν η αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης και των αναπτυξιακών προοπτικών στον τομέα της βιολογικής καλλιέργειας και επιχειρηματικότητας στο Δήμο Ήλιδας και την ευρύτερη περιοχή, με σκοπό να αναδειχθεί η βιοκαλλιέργεια και να αποτελέσει μια ελκυστική δραστηριότητα, με ενδιαφέρουσες προοπτικές τόνωσης τόσο του αγροτικού εισοδήματος όσο γενικότερα της απασχόλησης στην περιοχή. Μεθοδολογία εφαρμογής Η μεθοδολογία περιλάμβανε τα ακόλουθα βήματα: Συγκέντρωση στατιστικών στοιχείων από κάθε διαθέσιμη πηγή Συναντήσεις και επισκέψεις όπου και με όποιους κριθεί απαραίτητο για την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης Αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης Διερεύνηση των αναπτυξιακών προοπτικών στον τομέα της βιολογικής καλλιέργειας και επιχειρηματικότητας Φάσεις υλοποίησης: Οι φάσεις υλοποίησης της μελέτης παρουσιάζονται σχηματικά ακολούθως: 14
Αποτελέσματα Στη μελέτη παρουσιάζεται η υφιστάμενη κατάσταση της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας σε επίπεδο χώρας, Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, Νομού Ηλείας και Δήμου Ήλιδας, όπως επίσης, τα προβλήματα και οι προοπτικές του κλάδου της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας. Παρουσιάζονται οι βασικές αναπτυξιακές προτεραιότητες για τον Δήμο Ήλιδας ενώ προτείνονται ορισμένες πολιτικές στήριξης της βιολογικής γεωργίας που θα μπορούσαν να υιοθετηθούν. Τα ευρήματα της μελέτης αξιοποιήθηκαν κατά την προετοιμασία και τον σχεδιασμό των υπολοίπων ενεργειών της Α.Σ. Bio-Ήλις προκειμένου αυτές να εξειδικευτούν όσο το δυνατόν περισσότερο για να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. Διδάγματα Συμπεράσματα Από τη μελέτη προκύπτει σαφώς ότι στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Ήλιδας από γεωμορφολογικής και κλιματικής σκοπιάς συντρέχουν πολλές δυνατότητες για την ενασχόληση με την βιολογική γεωργία. Παρ όλο που τα οφέλη από την ενασχόληση με τη βιολογική γεωργία είναι πολλά όχι μόνο για τους παραγωγούς αλλά και για τους καταναλωτές, εντούτοις παραμένει μέχρι τώρα σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτη. Ωστόσο, το ενδιαφέρον που παρατηρείται τα τελευταία κυρίως χρόνια για τη βιολογική γεωργία αποδεικνύει ότι το μέλλον της βιολογικής γεωργίας στην περιοχή του Δήμου Ήλιδας παρουσιάζει ευοίωνες προοπτικές. Επιπρόσθετες πληροφορίες Η Μελέτη βρίσκεται διαθέσιμη στα γραφεία του υπευθύνου εταίρου, του Συντονιστή εταίρου ενώ είναι αναρτημένη και στην επίσημη ιστοσελίδα της Πράξης στη διεύθυνση http://bio-ilis.gr/index.php/drasi/draseis-proionta. 15
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΠΟΛΥΕΠΙΠΕΔΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ Δημιουργία τοπικού δικτύου Εταίροι: Αγροτικός Συνεταιρισμός βιοκαλλιεργητών Αμαλιάδας και περιχώρων «ΒΙΟΗΛΙΣ» Επιμελητηριακή Εταιρεία Ανάπτυξης Ηλείας «ΕΠ.ΕΤ.ΑΝ.ΗΛ» Ολυμπιακή Εκπαιδευτική & Συμβουλευτική Ε.Π.Ε. Πολυνόη ΑΜΚΕ Περιγραφή Στο πλαίσιο της δημιουργίας δικτύων που θα υποστηρίζουν τους ωφελούμενουςπαραγωγούς, δημιουργήθηκε ένα «τοπικό δίκτυο» με τη συμμετοχή παραγωγών, φορέων και επιχειρήσεων από τον Δήμο Ήλιδας και την ευρύτερη περιοχή. Στόχος του δικτύου ήταν η ενεργοποίηση και συμμετοχή των φορέων της περιοχής αλλά και φυσικών προσώπων που επιθυμούν με σκοπό: να αναδειχτούν και μελετηθούν τα προβλήματα της ομάδας στόχου να προκληθεί ο κοινωνικός διάλογος να προωθηθεί η αναγκαιότητα ένταξης των ωφελουμένων του σχεδίου στην αγορά εργασίας να αναζητηθούν τα κατάλληλα μέτρα προώθησης της ισότητας και των ίσων ευκαιριών να προωθηθεί η αναγκαιότητα της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας στον αγροτικό τομέα και στην τοπική παραγωγή παραδοσιακών προϊόντων να προωθηθεί η συνέργια μεταξύ του προτεινόμενου σχεδίου και άλλων σχεδίων προώθησης της απασχόλησης να προωθηθεί ο σχεδιασμός και η κατεύθυνση μελλοντικών δράσεων σε συναφή θέματα να προβάλλει καλές πρακτικές να προβληθεί η αναγκαιότητα προώθησης της κοινωνικής ευθύνης στον τοπικό παραγωγικό ιστό και η αναγκαιότητα καλύτερης αξιοποίησης των ανθρωπίνων πόρων Μεθοδολογία εφαρμογής Όλοι οι συμμετέχοντες εταίροι ανέλαβαν, ανάλογα με το είδος τους (ΜΚΟ, Ένωση αγροτών κτλ), να κάνουν πολλαπλές στοχευμένες επαφές με φορείς, επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα για την εύρεση & ένταξη μελών στο τοπικό δίκτυο. Οι επαφές αυτές 16
είχαν τη μορφή είτε προσωπικών συναντήσεων είτε τηλεφωνικών επαφών ή ηλεκτρονικής επικοινωνίας μέσω e-mail. Κατά τις επαφές αυτές έγινε ανάλυση στους στόχους του δικτύου και στα οφέλη από τη συμμετοχή σε αυτό. Όσοι θέλησαν τελικώς να ενταχθούν στο τοπικό δίκτυο, συμπλήρωσαν φόρμα συμμετοχής με τα στοιχεία τους, τις ενέργειες ή πρωτοβουλίες του δικτύου στις οποίες θα συμμετέχουν καθώς και δικές τους προτάσεις. Αποτελέσματα Στο τοπικό δίκτυο «Bio-Ήλις» έχουν ενταχθεί 15 φορείς, επιχειρήσεις και παραγωγοί από τον Δήμο Ήλιδας. Τα μέλη βρίσκονται σε επικοινωνία διεξάγοντας συναντήσεις. Διδάγματα Συμπεράσματα Στην ευρύτερη περιοχή δεν είναι εύκολο να βρεθούν παραδείγματα δικτύων μεταξύ επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή παραγωγή πόσο μάλλον στη βιολογική γεωργία. Για το λόγο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντική η δημιουργία και λειτουργία του τοπικού δικτύου «Bio-Ήλις», όχι μόνο για τους ωφελούμενους της Πράξης αλλά και για τα υπόλοιπα μέλη. Ειδικά σε αυτή δύσκολη οικονομική συγκυρία, η δικτύωση και η συνέργεια κρίνονται απαραίτητες για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων στον αγροδιατροφικό κλάδο. Τα μέλη του τοπικού δικτύου «Bio-Ήλις» έχουν ήδη εδραιώσει επικοινωνία μεταξύ τους προκειμένου να υπάρχει διάχυση της γνώσης και ανταλλαγή απόψεων σε θέματα που τους αφορούν και αναμένεται αυτή η επικοινωνία να συνεχιστεί και μετά το τέλος της Α.Σ. «Bio-Ήλις». Σε αυτό αναμένεται να συμβάλλει και ο εταίρος Αγροτικός Συνεταιρισμός βιοκαλλιεργητών Αμαλιάδας και περιχώρων «ΒΙΟΗΛΙΣ» λόγω της μακρόχρονης παρουσίας του αλλά και των διαφόρων ενεργειών που κατά καιρούς αναλαμβάνει στην περιοχή. Επιπρόσθετες πληροφορίες Στην ιστοσελίδα της Πράξης υπάρχει ειδική σελίδα (στη διεύθυνση http://bioilis.gr/index.php/diktyo/topikodiktyo) όπου παρέχονται πληροφορίες σχετικά με το τοπικό δίκτυο, τους σκοπούς και τους στόχους του. Δημιουργία «εθνικού» δικτύου ΕΠ.ΕΤ.ΑΝ.ΗΛ Ολυμπιακή Εκπαιδευτική Πολυνόη ΑΜΚΕ Περιγραφή Πρόκειται για ένα δίκτυο όπου συμμετέχουν Αναπτυξιακές Συμπράξεις που υλοποιούν Πράξεις σχετικές με την προώθηση στην απασχόληση στον αγροτικό 17
τομέα στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, την Περιφέρεια Πελοποννήσου και την Περιφέρεια Ηπείρου. Σκοπός της δικτύωσης αυτής ήταν να αξιοποιηθεί η γνώση και η εμπειρία, να γίνει ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας για την βελτίωση των αποτελεσμάτων των επιμέρους Πράξεων, να γίνει παρουσίαση καλών πρακτικών και εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Μεθοδολογία εφαρμογής Έγινε, αρχικώς, έρευνα για Αναπτυξιακές Συμπράξεις που υλοποιούν Πράξεις στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και τις όμορες περιφέρειες αυτής. Κατόπιν ακολούθησε επικοινωνία όπου παρουσιάστηκε η Πράξη που υλοποιεί η Α.Σ. «Bio-Ήλις», ενώ αναλύθηκαν οι στόχοι της δημιουργίας δικτύωσης σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο καθώς και τα οφέλη που θα προκύψουν από την εν λόγω ενέργεια. Αποτελέσματα Στο «εθνικό» δίκτυο της Α.Σ. «Bio-Ήλις» έχουν ενταχθεί 13 Αναπτυξιακές Συμπράξεις, εκ των οποίων οι έντεκα (11) υλοποιούν αντίστοιχες Πράξεις της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, η μια (1) της Περιφέρειας Πελοποννήσου και η μια (1) της Περιφερείας Ηπείρου. Τα μέλη, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, έχουν επικοινωνία μεταξύ τους όπου ενημερώνονται για την πορεία υλοποίησης και τις ενέργειες-ορόσημα της εκάστοτε Πράξης ενώ ανταλλάσουν απόψεις και λύσεις σε τυχόν προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Διδάγματα Συμπεράσματα Κύριος στόχος της δικτύωσης αυτής ήταν η θεμελίωση της επικοινωνίας μεταξύ Αναπτυξιακών Συμπράξεων αλλά και των φορέων που τις αποτελούν. Όλες οι Αναπτυξιακές Συμπράξεις υλοποιούν Πράξεις στην ίδια ή σε όμορες Περιφέρειες, έχουν την ίδια ομάδα στόχου (ανέργους, ασφαλισμένους στον ΟΓΑ με χαμηλό εισόδημα ή/και ανέργους πτυχιούχους) καθώς και παρεμφερές αντικείμενο (την καταπολέμηση της ανεργίας και την προώθηση στην ενασχόληση με τον τομέα της παραγωγής, τυποποίησης ή/και προώθησης προϊόντων). Για το λόγο αυτό, οι Α.Σ. αντιμετωπίζουν κοινά προβλήματα και έχουν κοινά ενδιαφέροντα. Μέσα από την επικοινωνία και επαφή με άλλες Αναπτυξιακές Συμπράξεις γίνεται σαφές ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ίδιες οι Α.Σ κατά την υλοποίηση των Πράξεων ΤοπΣΑ καθώς και όσοι ασχολούνται με την πρωτογενή παραγωγή είναι τα ίδια σε όλη τη Νοτιοδυτική Ελλάδα. Δημιουργία δικτύου τύπου cluster Εταίροι: 18
Αγροτικός Συνεταιρισμός βιοκαλλιεργητών Αμαλιάδας και περιχώρων «ΒΙΟΗΛΙΣ» ΕΠ.ΕΤ.ΑΝ.ΗΛ. Ολυμπιακή Εκπαιδευτική Πολυνόη ΑΜΚΕ Περιγραφή Πρόκειται για ένα δίκτυο με τη μορφή cluster μεταξύ των ωφελούμενων-παραγωγών, επιχειρήσεων και φορέων της τοπικής κοινωνίας της Ηλείας. Σκοπός του είναι η ανάπτυξη κοινών δικτύων διανομής, η εξεύρεση κοινών προμηθευτών και η κοινή διεκδίκηση για την υποστήριξη τους για την προώθηση ολοκληρωμένων επιχειρηματικών ιδεών. Στόχος είναι μέσα από το δίκτυο αυτό να υποστηριχθούν οι ωφελούμενοι-παραγωγοί από ειδικούς και επαγγελματίες σε όλα τα στάδια της αλυσίδας παραγωγής των προϊόντων τους. Μεθοδολογία εφαρμογής Αφού μελετήθηκε η αντίστοιχη βιβλιογραφία και παραδείγματα-καλές πρακτικές από ανάλογα cluster τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, έγινε καταγραφή των βημάτων που θα ακολουθούνταν από τους συμμετέχοντες εταίρους, με βάση τους στόχους της Πράξης που υλοποιεί η Α.Σ. «Bio-Ήλις». Με τον τρόπο αυτό, η μεθοδολογία που εκπονήθηκε από τον εταίρο ΕΠ.ΕΤ.ΑΝ.ΗΛ. αποτέλεσε τη βάση για να μπορέσουν οι εταίροι να προσεγγίσουν επιχειρήσεις και φορείς από τον Δήμο Ήλιδας και την ευρύτερη περιοχή οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε όλα τα στάδια της αλυσίδας παραγωγής βιολογικών ή/και αγροτικών προϊόντων έως την προώθηση των τελικών προϊόντων στους καταναλωτές. Ακολούθησαν συναντήσεις, τηλεφωνικές και ηλεκτρονικές επικοινωνίες όπου οι ενδιαφερόμενοι ενημερώθηκαν σχετικά με τους στόχους του δικτύου και τα οφέλη από τη συμμετοχή σε αυτό. Οι επιχειρήσεις και οι φορείς που τελικώς θέλησαν να ενταχθούν, συμπλήρωσαν σχετική φόρμα συμμετοχής. Αποτελέσματα - Συμπεράσματα Το cluster «Bio-Ήλις» έχει διαμορφώσει ένα υποστηρικτικό περιβάλλον γύρω από τους ωφελούμενους της Πράξης μέσω της εξεύρεσης και εξασφάλισης κοινών προμηθευτών & δικτύων διανομής των προϊόντων που αυτοί παράγουν. Στο cluster «Bio-Ήλις» έχουν ενταχθεί 15 φορείς, επιχειρήσεις και παραγωγοί από τον Δήμο Ήλιδας. 19
Παραδείγματα δικτύων clusters στον τομέα της παραγωγής και προώθησης αγροτικών προϊόντων δεν συναντώνται εύκολα στην Ελλάδα σε αντίθεση με άλλες χώρες, όπως πχ το California wine cluster (ΗΠΑ). 3 Αξιοποίηση και διάχυση αποτελεσμάτων Από όλους τους συμμετέχοντες έχουν γίνει πολλαπλές ενέργειες ενημέρωσης των τοπικών επιχειρήσεων και φορέων σχετικά με τα δίκτυα cluster, τα οφέλη συμμετοχής σε αυτά κτλ. Παράλληλα, έχει δημιουργηθεί ένα ειδικευμένο φυλλάδιο προβολής του δικτύου «Bio-Ήλις» στο οποίο αναφέρονται πληροφορίες σχετικά με το δίκτυο, τους συμμετέχοντες σε αυτό, τα οφέλη συμμετοχής καθώς και στοιχεία επικοινωνίας. Ηλεκτρονικό κατάστημα e-shop Εταίροι: Επιμελητηριακή Εταιρεία Ανάπτυξης Ηλείας Αγροτικός Συνεταιρισμός βιοκαλλιεργητών Αμαλιάδας και περιχώρων «ΒΙΟΗΛΙΣ» Πολυνόη ΑΜΚΕ Περιγραφή Έχει δημιουργηθεί μια ηλεκτρονική ιστοσελίδα μέσα από την οποία γίνεται προβολή και παρουσίαση των ωφελούμενων παραγωγών και των προϊόντων που αυτοί παράγουν. Επίσης, έχει δημιουργηθεί ξεχωριστή καρτέλα για κάθε παραγωγό όπου εκτός από μια μικρή παρουσίαση του παραγωγού δίνονται και στοιχεία επικοινωνίας μαζί του καθώς και ξεχωριστή καρτέλα ανά κατηγορία προϊόντων (π.χ. «καρπούζι», «ρίγανη», «δυόσμος» κτλ) όπου παρατίθενται στοιχεία για την προέλευση αλλά και για τη διατροφική αξία έκαστου προϊόντος. Μεθοδολογία εφαρμογής Έχοντας ως γνώμονα την προώθηση των προϊόντων των ωφελουμένων με σύγχρονα μέσα και την επίτευξη μιας αποτελεσματικής και βιώσιμης απασχόλησης των ωφελουμένων, κρίθηκε εξαρχής ότι μια ιστοσελίδα e-shop θα ήταν το κατάλληλο εργαλείο προς αυτό. Έτσι, η Επιμελητηριακή Εταιρεία Ανάπτυξης Ηλείας με τη συνδρομή του Αγροτικού Συνεταιρισμού βιοκαλλιεργητών Αμαλιάδας και περιχώρων «ΒΙΟΗΛΙΣ» έκανε αναζήτηση των ενδιαφερόμενων ωφελούμενων-παραγωγών και των προϊόντων τους. Κατόπιν έγινε καταγραφή των σημαντικότερων στοιχείων που θα πρέπει να αναφέρονται σε μια ιστοσελίδα e-shop καθώς και τις νομικές υποχρεώσεις και δεσμεύσεις βάσει της ελληνικής και κοινοτικής νομοθεσίας. 3 Εγχειρίδιο συνεργατικών σχηματισμών (clusters) 20
Αποτελέσματα - Συμπεράσματα Το e-shop της Bio-Ήλις φιλοξενείται στην διεύθυνση http://bioilis-eshop.gr. Αρχικώς συμμετέχουν σε αυτό η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «Ήλιδα Κοιν.Σ.Επ» που δημιουργήθηκε με τη συμμετοχή ωφελουμένων της Πράξης καθώς και μεμονωμένοι ωφελούμενοι-παραγωγοί. Τα προϊόντα που έως τώρα παρουσιάζονται είναι τα αρωματικά φυτά (ρίγανη, θυμάρι, δενδρολίβανο, δάφνη, φασκόμηλο, λουΐζα κτλ) και το καρπούζι. Στόχος είναι στο αμέσως επόμενο διάστημα, και παράλληλα με τα υπάρχοντα δίκτυα, να υπάρξει κοινοποίηση του e-shop προκειμένου να αυξηθεί η επισκεψιμότητα και κατ επέκταση οι αγορές μέσω αυτού. Αξιοποίηση και διάχυση αποτελεσμάτων Μέσα από το ειδικευμένο φυλλάδιο προβολής του cluster «Bio-Ήλις» γίνεται προβολή του e-shop και αναφορά στους συμμετέχοντες ωφελούμενους-παραγωγούς και τα προϊόντα τους. Σκοπός είναι το e-shop να διαχειρίζεται κυρίως από την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «Ήλιδα», μόλις ολοκληρωθεί η σύστασή της, ενώ θα συνεχίσουν να συμμετέχουν σε αυτό και οι υπόλοιποι ωφελούμενοι-παραγωγοί. 1 ο Θεματικό Εργαστήριο «Κοινωνική Οικονομία και Επιχειρηματικότητα» Εταίρος: ΠΟΛΥΝΟΗ ΑΜΚΕ Περιγραφή Το πρώτο θεματικό εργαστήριο της Α.Σ. "Bio-Ήλις" με τίτλο «Κοινωνική Οικονομία και επιχειρηματικότητα» διοργανώθηκε το Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2014 από την ΠΟΛΥΝΟΗ ΑΜΚΕ στο χώρο της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Ήλιδας (κτίριο Ραδιοφωνικού Σταθμού) στην Αμαλιάδα. Το εργαστήριο παρακολούθησαν ωφελούμενοι τη Πράξης αλλά και ενεργοί πολίτες της περιοχής που ενδιαφέρονταν να ενημερωθούν σχετικά με την κοινωνική οικονομία. Μεθοδολογία εφαρμογής Σε συζητήσεις που είχαν στελέχη της Α.Σ. "Bio-Ήλις" με ωφελούμενους της Πράξης, διαπιστώθηκε ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και ανάγκη προκειμένου να ενημερωθούν σχετικά με την κοινωνική οικονομία και κοινωνική επιχειρηματικότητα. 21
Επελέγη να υλοποιηθεί το θεματικό εργαστήριο στα γραφεία της ΔΗ.Κ.Ε.Η. επειδή αφενός εκεί βρίσκεται το ένα γραφείο ενημέρωσης (Info-desk) της Πράξης και αφετέρου βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της πόλης της Αμαλιάδας. Παράλληλα, έγινε αναζήτηση σχετικά τους ομιλητές που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στο θεματικό εργαστήριο. Αρχικά, έγινε έρευνα σχετικά με Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα κι οι οποίες θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στο θεματικό εργαστήριο για να παρουσιαστούν ως καλές πρακτικές. Έμφαση δόθηκε στην ανεύρεση αυτών που ασχολούνται με την παραγωγή ή/και προώθηση αγροτικών προϊόντων καθώς και αυτών που δραστηριοποιούνται στην Ηλεία. Αποτελέσματα Το θεματικό εργαστήριο παρακολούθησαν τόσο ωφελούμενοι της Α.Σ. «Bio-Ήλις» όσο φορείς και ενεργοί πολίτες της περιοχής. Στο εργαστήριο παρουσιάστηκαν στοιχεία για την κοινωνική οικονομία και κοινωνική επιχειρηματικότητα, πως ξεκίνησε και πως αναπτύχθηκε στην Ευρώπη και την Ελλάδα, η σημερινή πορεία της αλλά και οι προοπτικές ανάπτυξης της στο μέλλον. Επίσης, εκπρόσωποι Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (Κοιν.Σ.Επ.) είχαν την ευκαιρία να μεταφέρουν την εμπειρία που έχουν αποκομίσει από τη συμμετοχή τους σε αυτές. Συγκεκριμένα, ο κ. Σάρρος Ιωάννης μίλησε μέσω σύνδεσης Skype για την Κοιν.Σ.Επ. «Αγροζεύξη» στην οποία συμμετέχει, και συγκεκριμένα για τους λόγους για τους οποίους αποφάσισαν παραγωγοί και επιστήμονες που ασχολούνται με την αγροτική παραγωγή να συνενώσουν τις δυνάμεις και τις γνώσεις τους προκειμένου να δημιουργήσουν την Κοιν.Σ.Επ. Επίσης, αναφέρθηκε στο πρατήριο που έχουν δημιουργήσει στη Θήβα, τα επόμενα βήματα που σχεδιάζουν αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Επίσης, ο κ. Γαλάτουλας Ιωάννης, Πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγής και Εμπορίας Υπερτροφών «Εύκαρπον» συμμετείχε μέσω σύνδεσης Skype. Ο κ. Γαλάτουλας έδωσε περισσότερο έμφαση στις προσπάθειες συνένωσης των δυνάμεων πολλών παραγωγών προκειμένου να δημιουργηθεί και να λειτουργήσει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός. Τέλος, παρών στο εργαστήριο ήταν ο κ. Θεοδωρόπουλος Παναγιώτης, εκπρόσωπος της Κοιν.Σ.ΕΠ. «Επιβιώνω» με έδρα τον Πύργο Ηλείας, ο οποίος επικεντρώθηκε στις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι Κοιν.Σ.Επ. Διδάγματα - Συμπεράσματα 22
Οι συμμετέχοντες έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την κοινωνική οικονομία, ένας κλάδος της οικονομίας που αναπτύσσεται ιδιαίτερα στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία. Μάλιστα, μέσα από το συγκεκριμένο εργαστήριο η μικρή ομάδα από ωφελούμενους της Πράξης και ενεργούς πολίτες της Αμαλιάδας που είχε δείξει ενδιαφέρον, ενθαρρύνθηκε και τελικώς προχώρησε, τον Δεκέμβριο 2014, στην υποβολή αιτήματος προς το Γενικό Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας για τη σύσταση μιας Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης με την επωνυμία «Ήλιδα Κοιν.Σ.Επ.» ενώ το αίτημα εγκρίθηκε τον Ιούνιο 2015. Φωτογραφίες 23
2 ο Θεματικό εργαστήριο «Επιχειρηματικότητα & Αγροτική Ανάπτυξη» Εταίρος: Ολυμπιακή Εκπαιδευτική Περιγραφή Το δεύτερο θεματικό εργαστήριο της Α.Σ. υλοποιήθηκε το Σάββατο 20 Δεκεμβρίου 2014 με θέμα «Επιχειρηματικότητα & Αγροτική Ανάπτυξη» από τον εταίρο της Πράξης Ολυμπιακή Εκπαιδευτική στη Παπαχριστοπούλειο Δημοτική Βιβλιοθήκη Αμαλιάδας. Εκεί οι ωφελούμενοι της Πράξης είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις έννοιες & αρχές που θα πρέπει να γνωρίζει ο αγρότης - επιχειρηματίας, στοιχεία ανταγωνιστικότητας, τρέχοντα και αναμενόμενα επενδυτικά προγράμματα τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν, τρόποι επιλογής καλλιέργειας αλλά και σύγχρονες τεχνικές συγκομιδής των καρπών. Σκοπός της δραστηριότητας ήταν να παρουσιαστεί η επιχειρηματική διάσταση που πρέπει να έχει μια αγροτική επιχείρηση προκειμένου να είναι βιώσιμη και να έχει προοπτικές ανάπτυξης σε ένα ολοένα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Μεθοδολογία εφαρμογής Κατά τη διαδικασία της Συμβουλευτικής Υποστήριξης των ωφελουμένων προέκυψε ότι ήταν αρκετοί αυτοί που είτε ήδη ασχολούνταν με την πρωτογενή παραγωγή σε μικρή κλίμακα είτε ήταν άνεργοι που σκέφτονταν να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα. Μέσα από τις δράσεις της κατάρτισης και επιμόρφωσης (που θα παρουσιαστούν στην πορεία) οι ωφελούμενοι είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν σχετικά με ορισμένα στοιχεία οργάνωσης και λειτουργίας μιας αγροτικής επιχείρησης. Ωστόσο, κρίθηκε απαραίτητο να διοργανωθεί ένα θεματικό εργαστήριο επικεντρωμένο στην αγροτική επιχείρηση προκειμένου να μπορέσουν μέσα από τις εισηγήσεις των ειδικών καλεσμένων ομιλητών αλλά και τον διάλογο να τεθουν οι απορίες και οι προβληματισμόι. Κατά τις επαφές που έγιναν με ωφελουμένους, προέκυψε αρκετό ενδιαφέρον για συμμετοχή. Αποτελέσματα - Συμπεράσματα 24
Η ανταπόκριση και η ανατροφοδότηση από τους συμμετέχοντες έδειξε ότι έμειναν ικανοποιημένοι από την εμπειρία αυτή καθώς είχαν την ευκαιρία να λύσουν τις απορίες που είχαν καθώς και να συνομιλήσουν με ειδικούς σε θέματα που τους απασχολούσαν. Αξιοποίηση και διάχυση αποτελεσμάτων Το θεματικό εργαστήριο συμπεριλήφθηκε τόσο στο τρίτο ενημερωτικό δελτίο (newsletter) της Αναπτυξιακής Σύμπραξης όσο και στην ιστοσελίδα της Πράξης. Φωτογραφίες Συμμετοχή ωφελουμένων στο 21ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων Αγροτών Περιγραφή Η Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών, το Κέντρο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, η Περιφέρεια Πελοποννήσου και η Ειδική Γραμματεία Κοινοτικών Πόρων υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων διοργάνωσαν στις 7-9 Σεπτεμβρίου 2014 στο Σοφικό Κορινθίας το 21ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέων Αγροτών με τίτλο "Οργώνουμε-Οργανώνουμε". Στόχος ήταν να επωφεληθούν οι ωφελούμενοι από τις εισηγήσεις και τις εκδηλώσεις που είχαν προγραμματιστεί για το Συνέδριο καθώς και να έρθουν σε επαφή με άλλους νέους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή παραγωγή απ όλη την Ελλάδα. Οι ωφελούμενοι συμμετείχαν στο Συνέδριο κατά τη δεύτερη μέρα διεξαγωγής του, στις 8 Σεπτεμβρίου 2014. Μεθοδολογία εφαρμογής Αρχικώς, έγινε ενημέρωση των ωφελούμενων της Πράξης σχετικά με τη δυνατότητα συμμετοχής τους στο Συνέδριο, το πρόγραμμα καθώς και τα οφέλη που θα απεκόμιζαν από τη συμμετοχή τους σε αυτό. 25
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε κυρίως σε αυτούς που ασχολούνταν ήδη με την πρωτογενή παραγωγή ή είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον να ασχοληθούν στο μέλλον. Στο πλαίσιο της συνεργασίας που υπάρχει λόγω της δημιουργίας του «Εθνικού Δικτύου» μεταξύ της Α.Σ. Bio-Ήλις και της Α.Σ. «Λετρίνων Γαία», η οποία είχε και την πρωτοβουλία για τη συμμετοχή στο Συνέδριο, έγινε εφικτή η συμμετοχή ωφελουμένων της Bio-Ήλις μαζί με ωφελούμενους της «Λετρίνων Γαία». Αποτελέσματα Συμπεράσματα Στο Συνέδριο συμμετείχαν 3 ωφελούμενοι άνεργοι που είχαν όμως εκφράσει την επιθυμία τους να δραστηριοποιηθούν στον τομέα της παραγωγής προϊόντων βιολογικής γεωργίας. Στο πλαίσιο του συνεδρίου, οι ωφελούμενοι είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά εργαστήρια σχετικά με την αγροτική επιχειρηματικότητα, να αναπτύξουν μέσα από βιωματικά σεμινάρια τις επιχειρηματικές τους δεξιότητες, να ενημερωθούν για τα φλέγοντα θέματα της φορολογίας, των εξαγωγών και των αναπτυξιακών προγραμμάτων και να συνεργαστούν με ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα και προβληματισμούς. Στη διάρκεια της παραμονής τους στο TheRanch, οι ωφελούμενοι παρακολούθησαν τα εξής σεμινάρια : Προϊόντα Ηaifa: Η καινοτόμος τεχνολογία των λιπασμάτων σήμερα!, Φορολογία Αγροτών, Παρουσίαση αποτελεσμάτων Τ.Π. Leader - Καλές πρακτικές στη νέα προγραμματική περίοδο καθώς και τα εργαστήρια: Βασικές Αρχές Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, Οι δεξιότητες του επιχειρηματία γεωργού, Δημόσια ομιλία. Επίσης συμμετείχαν σε δυο ομαδικούς διαγωνισμούς ταχύτητας και δημιουργικότητας κατά τους οποίους οι ομάδες βασίστηκαν στην συνεργατικότητα, τον συντονισμό, την αποτελεσματικότητα, την δημιουργική φαντασία και την ταχύτητα. Οι ωφελούμενοι επέστρεψαν από το συνέδριο έχοντας κερδίσει νέες εμπειρίες, έχοντας λύσει απορίες και έχοντας πάρει τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Αξιοποίηση και διάχυση αποτελεσμάτων Η συμμετοχή των ωφελουμένων στο 21ο Πανελλήνιο Συνέδριο συμπεριλήφθηκε τόσο στο τρίτο ενημερωτικό δελτίο (newsletter) της Αναπτυξιακής Σύμπραξης όσο και στην ιστοσελίδα της Πράξης. Φωτογραφίες 26
Φεστιβάλ βιολογικής γεωργίας Bio-Ήλις Εταίροι: όλοι Περιγραφή Διεξήχθη την Τετάρτη 24 Ιουνίου 2015 στο ισόγειο του Λαζαράκειου Δημοτικού Μεγάρου Αμαλιάδας. Στον ίδιο χώρο είχε προηγηθεί η Τελετή Λήξης της Πράξης (Δράση 3). Στο φεστιβάλ συμμετείχαν ωφελούμενοι παραγωγοί βιολογικών προϊόντων καθώς και βιοκαλλιεργητές της περιοχής, όπως επίσης και η υπό-σύσταση Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «ΉΛΙΔΑ» στην οποία συμμετέχουν ωφελούμενοι της Πράξης. Παράλληλα, οργανώθηκε μια ανοικτή συζήτηση ή «ανοικτό workshop» όπου, αφού έγινε αναφορά σε θέματα που αφορούσαν τους παρευρισκόμενους και ιδιαίτερα τους ανέργους, προκλήθηκε συζήτηση προκειμένου να απαντηθούν ερωτήματα, απορίες και προβληματισμοί των συμμετεχόντων. 27
Μεθοδολογία εφαρμογής Κατ αρχάς έγινε έρευνα για τους ωφελούμενους παραγωγούς οι οποίοι θα επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στο φεστιβάλ βιολογικής γεωργίας και επικοινωνία μαζί τους. Παράλληλα, έγινε έρευνα για βιοκαλλιεργητές της περιοχής οι οποίοι θα ήθελαν να συμμετάσχουν στο φεστιβάλ. Όσον αφορά στη βράβευση επιχειρήσεων υπήρξε ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας του Δήμου Ήλιδας και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της παραγωγής αγροτικών και βιολογικών προϊόντων, τόσο μέσα από την ιστοσελίδα της Πράξης αλλά και από προσωπικές επαφές. Οι ενδιαφερόμενοι υπέβαλλαν αίτηση συμμετοχής από την αξιολόγηση των οποίων προέκυψαν οι νικητές των δύο κατηγοριών. Αποτελέσματα Στο φεστιβάλ συμμετείχαν τόσο ωφελούμενοι της Πράξης όσο και βιοκαλλιεργητές από την ευρύτερη περιοχή του Νομού Ηλείας εκθέτοντας τα προϊόντα τους. Οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία όχι μόνο να γνωρίσουν από κοντά την βιολογική γεωργία και τα βιολογικά προϊόντα της περιοχής αλλά και να ενημερωθούν από τους ίδιους τους παραγωγούς σχετικά με τα προτερήματα των βιολογικών προϊόντων έναντι των συμβατικών καθώς και για τον τρόπο καλλιέργειάς τους. Συγκεκριμένα, η κ. Κανελλοπούλου Βασιλική, Σύμβουλος Απασχόλησης των Εξειδικευμένων Κέντρων Προώθησης στην Απασχόληση (ΕΚΠΑ) του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ (ΙΝΕ/ΓΣΕΕ) αναφέρθηκε στην «Ενίσχυση Δεξιοτήτων Νέων σε θέσεις απασχόλησης βιώσιμης ανάπτυξης - Ευρωπαϊκή Εμπειρία». Ειδικότερα, αναφέρθηκε στους τρόπους με τους οποίους κυρίως οι άνεργοι νέοι μπορούν να εκμεταλλευτούν ευρωπαϊκά και όχι μόνο προγράμματα με τα οποία θα μπορέσουν να εμπλουτίσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους. Το φεστιβάλ έκλεισε με τη βράβευση επιχειρήσεων του Δήμου Ήλιδας στις εξής κατηγορίες: Αριστεία στην Παραγωγή Προϊόντων Βιολογικής Γεωργίας Νεανική Επιχειρηματικότητα στον Αγροτικό Τομέα Το πρώτο βραβείο απονεμήθηκε στο Κτήμα Φούγκα που παράγει βιολογικό ελαιόλαδο, μελί και λοιπά μελισσοκομικά προϊόντα, και το δεύτερο στον Αναγνωστόπουλο Δημήτρη, παραγωγό βιολογικού σουσαμιού. Το φεστιβάλ επισκέφθηκαν πολίτες του Δήμου Ήλιδας που ενδιαφέρονταν να μάθουν σχετικά με τη βιολογική γεωργία, εκπρόσωποι τοπικών επιχειρήσεων που 28
δραστηριοποιούνται στην αλυσίδα παραγωγής αγροτικών προϊόντων καθώς και τοπικοί φορείς της περιοχής. Διδάγματα Συμπεράσματα Από την προετοιμασία και τη διεξαγωγή του φεστιβάλ προέκυψε ότι οι κάτοικοι του Δήμου Ήλιδας είναι αρκετά ευαισθητοποιημένοι όσον αφορά σε θέματα διατροφικής ποιότητας των προϊόντων που καλλιεργούν και καταναλώνουν. Μάλιστα, από την ανατροφοδότηση που προέκυψε από τις συζητήσεις που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ, φαίνεται ότι υπάρχει στροφή των καταναλωτών προς τα ποιοτικότερα προϊόντα και ιδιαίτερα για τα βιολογικά. Από τη μεριά τους, οι παραγωγοί βιολογικών προϊόντων τόνισαν ότι χρειάζεται μεράκι και υπομονή για να ασχοληθεί κάποιος με τη βιολογική γεωργία, ωστόσο, κατά την τρέχουσα οικονομική συγκυρία αντιμετωπίζουν προκλήσεις και χρειάζονται περισσότερη στήριξη από τους τοπικούς φορείς. Φωτογραφίες 29
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ Τελετή Λήξης Εταίρος: όλοι Περιγραφή Την Τετάρτη 24 Ιουνίου 2015 στο Λαζαράκειο Δημοτικό Θέατρο Αμαλιάδας διοργανώθηκε η τελική ημερίδα με τίτλο «Βιολογική Γεωργία: ευκαιρία για την καταπολέμηση της ανεργίας και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας». Η ημερίδα διοργανώθηκε με αφορμή την ολοκλήρωση σε μεγάλο ποσοστό της υλοποίησης της Πράξης «Ολοκληρωμένο σχέδιο προώθησης της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας στον τομέα της βιολογικής γεωργίας στον Δήμο Ήλιδας» από την Αναπτυξιακή Σύμπραξη Bio-Ήλις και είχε ως κύριο σκοπό να παρουσιάσει τα πεπραγμένα της Α.Σ. Bio-Ήλις. Μεθοδολογία εφαρμογής Στην προετοιμασία και τη διεξαγωγή της ημερίδας συμμετείχαν όλοι οι εταίροι της Αναπτυξιακής Σύμπραξης. Αρχικώς έγινε η καταγραφή των θεματικών ενοτήτων που θα περιλάμβανε η ημερίδα και κατόπιν έρευνα για τους ειδικούς οι οποίοι θα μπορούσαν να κάνουν εισηγήσεις σε έκαστη θεματική ενότητα. Ακολούθησαν επικοινωνίες μαζί τους. Επίσης, έγινε έρευνα για το χώρο που θα μπορούσε να φιλοξενήσει την ημερίδα. Τελικώς, επιλέχθηκε να υλοποιηθεί στο Λαζαράκειο Δημοτικό Θέατρο Αμαλιάδας καθώς βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της πόλης, έχει μεγάλη χωρητικότητα ενώ στο ισόγειο θα μπορούσε να φιλοξενηθεί το φεστιβάλ βιολογικής γεωργίας (Δράση 2). Παράλληλα, όλοι οι συμμετέχοντες εταίροι προέβησαν σε συναντήσεις, τηλεφωνική και ηλεκτρονική ενημέρωση τοπικών φορέων, επιχειρήσεων, παραγωγών καθώς και ωφελουμένων και ανέργων προκειμένου να ενημερωθούν για τη διεξαγωγή της ημερίδας και να προσκληθούν σε αυτή. Τέλος, υπήρξε εκστρατεία ενημέρωσης της τοπικής κοινωνίας μέσα από τον τοπικό τύπο. 30
Αποτελέσματα Στόχος της ημερίδας ήταν αφενός να παρουσιαστούν στο ευρύ κοινό τα πεπραγμένα της Bio-Ήλις και αφετέρου να υπάρξει ενημέρωση σχετικά με θέματα που ενδιαφέρουν όχι μόνο τους ωφελούμενους της Πράξης αλλά κι όσους ασχολούνται γενικότερα με την παραγωγή, τυποποίηση και προώθηση αγροτικών ή/και βιολογικών προϊόντων. Για το λόγο αυτό, η ημερίδα δομήθηκε σε τέσσερις (4) θεματικές ενότητες υπό τον συντονισμό της κ. Σωτηροπούλου Κατερίνας. Η ημερίδα ξεκίνησε με τους χαιρετισμούς της κ. Σωτηροπούλου Κατερίνας, Διαχειρίστριας της Α.Σ. Bio-Ήλις, του κ. Ντακούλια Ιωάννη, εκπροσώπου της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Ήλιδας, του κ. Τζουλέκη Σπύρου, Αντιδήμαρχος Ήλιδας, ενώ ανεγνώσθη χαιρετισμός του Βουλευτή Σύριζα Ν. Ηλείας κ. Μπαλαούρα Γεράσιμου. Ακολούθησε η πρώτη θεματική ενότητα η οποία περιλάμβανε την παρουσίαση της Πράξης από την κ. Βεργοπούλου Παρασκευή, Υπεύθυνη της Πράξης, την παρουσίαση της «Μελέτης αποτύπωσης της υπάρχουσας κατάστασης και των αναπτυξιακών προοπτικών στον τομέα της βιολογικής καλλιέργειας και επιχειρηματικότητας, στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Ήλιδας» από τον κ. Αγγελίδη Ιωάννη, εκπρόσωπο της Ι. Αγγελίδης & ΣΙΑ ΕΕ, που εκπονήθηκε τον Οκτώβριο 2013 και αποτέλεσε τη βάση για την προετοιμασία των λοιπών δράσεων της Α.Σ. Bio-Ήλις προκειμένου να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ωφελουμένων και της τοπικής κοινωνίας. Ακολούθως, έγινε παρουσίαση των προϊόντων και αποτελεσμάτων της Πράξης από την κ. Ροζή Αντρίκα, εκπρόσωπο της Ολυμπιακής Εκπαιδευτικής, και τον κ. Γεράνιο Ιωάννη, εκπρόσωπο της ΕΠ.ΕΤ.ΑΝ.ΗΛ. Στη συνέχεια, ακολούθησε η δεύτερη θεματική ενότητα με τίτλο «Τοπική παραγωγή και τυποποίηση βιολογικών προϊόντων - Καινοτόμες πρωτοβουλίες». Εκεί η κ. Λιόπα - Τσακαλίδη Λίτσα, Αν. Καθηγήτρια Τμήματος Τεχνολόγων Γεωπόνων, ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας (παράρτημα Αμαλιάδας), ανέφερε στοιχεία Βιολογικής Γεωργίας καθώς και συστήματα ελέγχου και πιστοποίησης των προϊόντων. Στη συνέχεια, η κ. Καραναστάση Ειρήνη, Επικ. Καθηγήτρια, Τμήματος Τεχνολόγων Γεωπόνων, ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας (παράρτημα Αμαλιάδας) παρουσίασε τα Βιολογικά Φυτοπροστατευτικά Προϊόντα, ενώ η ενότητα έκλεισε με την παρουσίαση από τον κ. Αδαμόπουλο Δημήτρη της πρότυπης εταιρείας τυποποίησης και εμπορίας βιολογικού ελαιολάδου Ι.ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.. 31
Η τρίτη θεματική ενότητα είχε τίτλο «Μάρκετινγκ Δικτύωση και βιολογικό προϊόν». Σε αυτή, ο κ. Martin McDarren παρουσίασε σύγχρονες τεχνικές μάρκετινγκ και προώθησης βιολογικών προϊόντων, ο κ. Βασιλόπουλος Θεόδωρος, Πρ. Αγροτικού Συνεταιρισμού Βιοκαλλιεργητών Αμαλιάδας και περιχώρων «ΒΙΟΗΛΙΣ», παρουσίασε τη συμβολή της δικτύωσης στην προώθηση του βιολογικού προϊόντος, ενώ ο κ. Πετρόπουλος Δημήτρης, Αν. Καθηγητής ΤΕΙ Πελοποννήσου, αναφέρθηκε στην εξωστρέφεια του πρωτογενούς τομέα πως θα πρέπει να αναπτυχθεί ιδιαίτερα στη σημερινή οικονομική συγκυρία. Τέλος, ο κ. Κουτσοδήμος Νικόλαος παρουσίασε ως καλή πρακτική την Αγροπεριβαλλοντική Ομάδα παραγωγών βιολογικών προϊόντων BIO NET WEST HELLAS, στην οποία συμμετείχε και ο ίδιος. Η τέταρτη και τελευταία θεματική ενότητα είχε τίτλο «Η πρόκληση της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας» και είχε ως σκοπό να παρουσιαστεί η Κοινωνική Οικονομία, ένας τομέας της οικονομίας που αναπτύσσεται στη χώρα τα τελευταία κυρίως χρόνια. Για το λόγο αυτό, ο κ. Μανιάτης Μιχάλης αναφέρθηκε στην κοινωνική οικονομία και στην ανάπτυξη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στον αγροτικό τομέα στην Ελλάδα. Τέλος, η κ. Κανελλοπούλου Φωτεινή, ωφελούμενη, παρουσίασε την υπόσύσταση Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «ΗΛΙΔΑ» στην οποία συμμετέχει η ίδια καθώς και άλλοι ωφελούμενη της Bio-Ήλις και ενεργοί πολίτες της Αμαλιάδας. Μετά το πέρας της ημερίδας, ακολούθησε στο ισόγειο του Μεγάρου το φεστιβάλ βιολογικής γεωργίας Bio-Ήλις. Διδάγματα - Συμπεράσματα Την ημερίδα παρακολούθησε ικανοποιητικός αριθμός ατόμων, ενώ, από την ανατροφοδότηση προέκυψε ότι υπάρχει ανάγκη για ενημέρωση σχετικά με τα οφέλη της βιολογικής γεωργίας όχι μόνο για τους καταναλωτές αλλά και για τους ίδιους τους παραγωγούς. 32
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΩΝ Επιμόρφωση στην παραγωγή και προώθηση βιολογικών προϊόντων Εταίρος: Ολυμπιακή Εκπαιδευτική Περιγραφή Διεξήχθησαν τρεις (3) κύκλοι επιμόρφωσης διάρκειας δεκαπέντε (15) ωρών έκαστος. Κάθε κύκλος ήταν στοχευμένος σε διαφορετικό αντικείμενο ανάλογα με τις προτιμήσεις των συμμετεχόντων ωφελουμένων. Μεθοδολογία εφαρμογής Αρχικά, και σε συμφωνία με τα ευρήματα της Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Δράση 6) σχετικά με τον επαγγελματικό προσανατολισμό των ωφελουμένων, έγινε η κατανομή των ωφελουμένων στον αντίστοιχο κύκλο που ανταποκρινόταν καλύτερα στις προτιμήσεις και τις ανάγκες τους. Κατόπιν, ακολούθησε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί τους. Σύμφωνα με το θεματικό αντικείμενο κάθε κύκλου καταρτίστηκαν και οι θεματικές ενότητες που έπρεπε να καλυφθούν προκειμένου μέσα στο σύντομο διάστημα υλοποίησης (15 ώρες) να λάβουν οι ωφελούμενοι όσο το δυνατόν περισσότερη ενημέρωση. Κάθε κύκλος σχεδιάστηκε, οργανώθηκε και υλοποιήθηκε ξεχωριστά. Αποτελέσματα Ο πρώτος κύκλος είχε τίτλο «Καινοτομία & επιχειρηματικότητα» και σε αυτόν συμμετείχαν 18 ωφελούμενοι που ενδιαφέρονταν να απασχοληθούν επαγγελματικά με την πρωτογενή παραγωγή ιδρύοντας δική τους επιχείρηση (εν δυνάμει επιχειρηματίες) είτε επεκτείνοντας μια υφιστάμενη. Υλοποιήθηκε στις 25, 28 & 29 Ιουλίου 2014 στην αίθουσα του ΚΕΚ Σελέκτικα στην Αμαλιάδα (ενοικιαζόμενη δομή). Ο δεύτερος κύκλος είχε τίτλο «Ανοικτά σεμινάρια ειδικής θεματολογίας» απευθυνόταν σε όσους ωφελούμενους ενδιαφέρονταν να απασχοληθούν σε υφιστάμενες επιχειρήσεις τρίτων (ετεροαπασχόληση). Υλοποιήθηκε στις 28,29 & 30 Ιουλίου 2014 στην αίθουσα του Εμπορικού Συλλόγου Αμαλιάδας, στην Πλατεία Ανεμόμυλου και συμμετείχαν 51 ωφελούμενοι. 33