Υ.Π.Σ.Ε Δ.Λ.Π 16 συνέχεια.. Εισήγηση 6 1
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Σύγκριση των μεθόδων απόσβεσης Κάθε μέθοδος είναι αποδεκτή γιατί αναγνωρίζει την μείωση της υπηρεσίας του παγίου με ένα λογικό και συστηματικό τρόπο. 2
Γνωστοποιήσεις Για κάθε τάξη ΥΠΣΕ, γνωστοποίηση: Βάσεις επιμέτρησης Μέθοδοι απόσβεσης Ωφέλιμες ζωές Η προ αποσβέσεων λογιστική αξία και οι σωρευμένες αποσβέσεις κατά την έναρξη και τέλος περιόδου Συμφωνία της λογιστικής αξίας αρχής και τέλος περιόδου (με αναφορά σε προσθήκες, διαθέσεις κ.α.) Ύπαρξη και ποσά από περιορισμούς σε ΥΠΣΕ τα οποία είναι υποθηκευμένα Δαπάνες για υλικά στοιχεία υπό κατασκευή Δεσμεύσεις για σημαντικές αγορές ΥΠΣΕ Αποζημιώσεις από 3τα μέρη τα οποία έχουν καταχωρηθεί στα Αποτελέσματα 3
Γνωστοποιήσεις Γνωστοποίηση τη φύση και το αποτέλεσμα των μεταβολών στις λογιστικές εκτιμήσεις: Υπολειμματικές αξίες Κόστη αποσυναρμολόγησης, απομάκρυνσης και αποκατάστασης Ωφέλιμες ζωές Μέθοδοι απόσβεσης Αν τα ΥΠΣΕ αναπροσαρμόζονται, γνωστοποίηση: Ημερομηνία αναπροσαρμογής Αν υπάρχει μελέτη ειδικού εκτιμητή Μέθοδοι και σημαντικές υποθέσεις Τρόποι καθορισμού της δίκαιης αξίας Τη λογιστική αξία των ΥΠΣΕ αν η μέθοδος του κόστους είχε χρησιμοποιηθεί Αποθεματικά αναπροσαρμογής 4
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Γνωστοποιήσεις για τις αποσβέσεις στις Σημειώσεις των Χ.Κ 2.16. Ενσώματες ακινητοποιήσεις Οι αποσβέσεις έχουν υπολογιστεί με τη σταθερή μέθοδο καθ όλη τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής των περιουσιακών στοιχείων Οι ωφέλιμες ζωές των ενσώματων ακινητοποιήσεων συνοψίζονται παρακάτω: Κτίρια 12-25 χρόνια Μηχανολογικός εξοπλισμός 8-10 χρόνια Αυτοκίνητα 7-10 χρόνια Λοιπός εξοπλισμός 3-7 χρόνια Οι υπολειμματικές αξίες, οι ωφέλιμες ζωές και οι μέθοδοι απόσβεσης επανεξετάζονται και προσαρμόζονται εάν είναι απαραίτητο στο τέλος κάθε χρήση. 5
Αναθεώρηση ωφέλιμης ζωής Η ωφέλιμη ζωή ενός στοιχείου πρέπει να αναθεωρείται όταν υπάρχει σημαντική μεταβολή των προσδοκιών και οι αποσβέσεις της τρέχουσας και των μελλοντικών χρήσεων να προσαρμόζονται ανάλογα. 6
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Αναθεώρηση ωφέλιμης ζωής Λογίζονται για την περίοδο της αλλαγής και των μελλοντικών περιόδων (Change in Estimate). Δεν υπολογίζονται αναδρομικά 7
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Παράδειγμα: Η εταιρία Arcadia Α.Ε, αγόρασε ένα μηχάνημα αξίας 510,000 για το οποίο εκτιμήθηκε ωφέλιμη ζωή 10 ετών με υπολειμματική αξία 10,000. Έχουν υπολογισθεί αποσβέσεις για τα 7 έτη με σταθερά μέθοδο. Το 2012 (έτος 8), αποφασίζεται ότι η εκτιμώμενη ωφέλιμη ζωή θα είναι 15 έτη με υπολειμματική αξία 5,000. Ερωτήσεις: Ποια είναι η σωστή εγγραφή για τις αποσβέσεις του προηγούμενου έτους; Να υπολογίσετε τις αποσβέσεις για το 2012. Δεν απαιτείται εγγραφή 8
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Κόστος μηχανήματος 510,000 Υπολειμματική αξία - 10,000 Βάση υπολ.αποσβέσεων 500,000 Μετά από 7 έτη Ωφέλιμη ζωή(αρχική) 10 έτη Ετήσιες Αποσβέσεις 50,000 x 7 έτη= 350,000 Ισολογισμός (Δεκ. 31, 2011) Πάγια Υλικά Στοιχεία: Μηχάνημα 510,000 Συσσ.Αποσβέσεις 350,000 Καθαρά Λογιστική Αξία (NΒV) 160,000 Πρώτα, υπολογίζουμε την λογιστική αξία (NBV) κατά την ημέρα της αλλαγής της εκτίμησης. 9
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Λογιστική αξία 160,000 Υπολειμματική αξία (νέα) 5,000 Βάση αποσβέσεων 155,000 Υπόλοιπη ωφέλιμη ζωή 8 έτη Ετήσιες Αποσβέσεις 19,375 Μετά από 7 έτη Υπολογισμός Αποσβέσεων για το 2012 Ημερολογιακή εγγραφή για το 2012 και τα μελλοντικά έτη. Αποσβέσεις 19,375 Συσσ.Αποσβέσεις 19,375 10
Απομείωση ΔΛΠ 36 Αναγνώριση απομείωσης Ένα ΥΠΣΕ απομειώνεται όταν η εταιρία δεν είναι ικανή να ανακτήσει την λογιστική αξία του είτε μέσω της πώλησης ή με την χρήση του. Σε ετήσια βάση, οι εταιρίες επιθεωρούν το Σ.Ε για ενδείξεις απομείωσης- δηλαδή, η μείωση της ικανότητας δημιουργίας ταμειακών ροών του περιουσιακού στοιχείου μέσω χρήσης ή πώλησης. LO 3
Ένδειξη Απομείωσης Μια οντότητα θα πρέπει να ελέγχει σε κάθε ημερομηνία αναφοράς εάν υπάρχουν ενδείξεις απομείωσης ΣΕ. Αν υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις, η οντότητα θα πρέπει να υπολογίζει τα ανακτήσιμα ποσά των ΣΕ. Ανεξάρτητα εάν υπάρχει ένδειξη απομείωσης η οντότητα πρέπει να ελέγχει για απομείωση Αυλα ΣΕ με απεριόριστη ωφέλιμη ζωή ή αύλα μη έτοιμα για χρήση ΚΑΘΕ ΈΤΟΣ Υπεραξία ΚΑΘΕ ΈΤΟΣ
Ενδείξεις Απομείωσης Εξωτερικές ενδείξεις Εσωτερικές ενδείξεις Μη αναμενόμενη μείωση αγοραίας αξίας Τεχνολογικές, οικονομικές, νομικές μεταβολές που επιφέρουν αρνητικές επιδράσεις Αύξηση επιτοκίων (αξία χρήσης) Λογιστική αξία οντότητας > κεφαλαιοποίηση (π.χ. μείωση Απαξίωση ή φυσική ζημιά Αρνητικές μεταβολές στον βαθμό ή τρόπο χρήσης ΣΕ π.χ. Αδρανοποίηση Σχέδια διακοπής ή αναδιάρθρωσης των εργασιών Επανεκτίμηση ωφέλιμης ζωής από απεριόριστη σε πεπερασμένη Χαμηλή αποδοτικότητα Ταμιακές εκροές από λειτουργία ή συντήρηση Ταμιακές εισροές σημαντικά
Αναγνώριση Απομείωσης (ΔΛΠ 36) Εάν υπάρχουν ενδείξεις απομείωσης, τότε ένα τεστ απομείωσης πρέπει να διεξάγεται. Λογιστική αξία Σύγκριση με με Ανακτήσιμη αξια αξία Υψηλότερο από από: Δίκαια Δίκαια αξίακόστος Κόστος πώλησης αξίαπώλησης Αξία χρήσης Χρήσης LO 3
Αναγνώριση Απομείωσης Παράδειγμα: Ας υποθέσουμε ότι η Cruz Α.Ε κάνει ένα τέστ απομείωσης για τον εξοπλισμό της. Η Λογιστική αξία του εξοπλισμού της Cruz είναι 200,000, η δίκαια αξία μείον το κόστος πώλησης είναι 180,000, κι η αξια χρήσης είναι 175,000. Λογιστική αξία με Λογιστική αξία Σύγκριση με Ανακτήσιμη αξια αξία 200,000 Υψηλότερο από από: 180,000 Δίκαια Δίκαια αξίακόστος Κόστος πώλησης αξίαπώλησης 175,000 Αξία χρήσης Χρήσης LO 3
Αναγνώριση Απομείωσης Η Cruz κάνει την παρακάτω λογιστική εγγραφή για να καταγράψει την ζημία απομείωσης. Ζημία Απομείωσης 20,000 Σωρευμένες Αποσβέσεις-Εξοπλισμού 20,000 20.000 Λογιστική αξία Σύγκριση με με Ανακτήσιμη αξια αξία 200,000 Υψηλότερο από από: 180,000 Δίκαια Δίκαια αξίακόστος Κόστος πώλησης αξίαπώλησης 175,000 Αξία χρήσης Χρήσης LO 3
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Απομάκρυνση παγίων Οι εταιρίες απομακρύνουν τα πάγια υλικά στοιχεία με τρεις τρόπους Απόσυρση (Retirement), Πώληση η ανταλλαγή 17
Απομάκρυνση παγίων Διακοπή εκμετάλλευσης Ενημέρωση του λογαριασμού των συσσωρευμένων αποσβέσεων με την απόσβεση για το διάστημα από την αρχή της τρέχουσας χρήσης μέχρι την ημέρα της απόσυρσης του παγίου Τα υπόλοιπα των λογαριασμών του παγίου και των συσσωρευμένων αποσβέσεων μεταφέρονται σε ειδικούς λογαριασμούς παγίων εκτός εκμετάλλευσης Ακούσια απομάκρυνση Κλοπή ή ολική Καταστροφή Το ύψος της (έκτακτης, μη λειτουργικής) ζημίας είναι ίσο με τη λογιστική αξία που έχει το πάγιο κατά την ημέρα της απομάκρυνσης του Μερική καταστροφή Η (μη λειτουργική) ζημία είναι μικρότερη από τη λογιστική αξία κατά το ποσό των εσόδων που μπορεί να προέλθουν από την πώληση του κατεστραμμένου παγίου Τα έσοδα καταχωρούνται στη πίστωση του λογαριασμού του παγίου Εκούσια απομάκρυνση Πώληση Ανταλλαγή 18
Εκούσια απομάκρυνση Πρέπει να υπολογισθεί η λογιστική αξία του παγίου κατά την ημέρα της απομάκρυνσης του Υπολογίζουμε την απόσβεση από την αρχή του έτους μέχρι τη στιγμή της απομάκρυνσης Μεταφέρουμε το πιστωτικό υπόλοιπο του λογαριασμού αποσβεσμένα στον κύριο λογαριασμό του παγίου Μεταφέρουμε το υπόλοιπο της πρόβλεψης για υποτίμηση ή απαξίωση του παγίου στην πίστωση του κύριου λογαριασμού του παγίου Μεταφέρουμε το υπόλοιπο της επιχορήγησης παγίων επενδύσεων (εάν η κτήση του παγίου έχει επιχορηγηθεί) στην πίστωση του κύριου λογαριασμού του παγίου Το νέο μειωμένο χρεωστικό υπόλοιπο του λογαριασμού του παγίου δείχνει τη ζητούμενη λογιστική αξία Συσχετίζεται η λογιστική αξία του παγίου με τα καθαρά έσοδα που προκύπτουν από την απομάκρυνσή του και προκύπτει ένα αποτέλεσμα 19
Εκούσια απομάκρυνση Τα Καθαρά έσοδα από την πώληση του πάγιου είναι ίσα με την τιμή πώλησης τοις μετρητοίς μειωμένη κατά το πόσο των εξόδων διάθεσης Τα ακαθάριστα έσοδα (τιμή τοις μετρητοίς) καταχωρούνται στη πίστωση του λογαριασμού του παγίου Τα έξοδα διάθεσης καταχωρούνται στην χρέωση του λογαριασμού του παγίου Τα Καθαρά έσοδα από την ανταλλαγή του παλαιού παγίου για την αγορά νέου παγίου είναι ίσα με την τρέχουσα τιμή του παλαιού παγίου μειωμένη κατά το πόσο των εξόδων που γίνονται για την ανάλλαγη του. Τρέχουσα είναι η τιμή στην οποία ο προμηθευτής του νέου παγίου αποκτά το παλαιό Αν δεν είναι δυνατό να καθοριστεί η τρέχουσα τιμή του παλαιού παγίου, τότε θεωρείται ότι είναι ίση με την τιμή τοις μετρητοίς του νέου παγίου μειωμένη κατά το πόσο α) των μετρητών ή άλλων αξίων που εκχωρούνται στον προμηθευτή και β) των εξόδων που γίνονται για την απομάκρυνση του παλαιού παγίου Το νέο υπόλοιπο του λογαριασμού δείχνει το αποτέλεσμα από την απομάκρυνση του παγίου Εάν είναι πιστωτικό, μεταφέρεται στην πίστωση του λογαριασμού κέρδη Εάν είναι χρεωστικό, μεταφέρεται στην χρέωση του λογαριασμού ζημιές 20
Εκούσια απομάκρυνση Παράδειγμα πώλησης παγίου Την 2/1/01 η ΧΨΩ ΑΕ αγόρασε ένα μηχάνημα αντί 5.000 με μετρητά. Η υπολειμματική αξία υπολογίστηκε σε 800 κι η ωφέλιμη ζωή σε 7 χρόνια. Στις 30/6/06 η επιχείρηση πώλησε το μηχάνημα αντί 2.000 και κατέβαλε 100 για έξοδα πώλησης. 21
Εκούσια απομάκρυνση Παράδειγμα πώλησης παγίου Αποσβέσεις μηχανημάτων 300 Σωρ.Αποσβέσεις. μηχανήματα 300 Σωρ.Αποσβέσεις 3300 Μηχανήματα 3300 Μηχανήματα 100 Ταμείο 100 Ταμείο 2000 Μηχανήματα 1800 Κέρδη 200 22
Μέθοδος Κόστους ΥΠΣΕ θα πρέπει να καταχωρούνται Κόστος κτήσης Μείον σωρευμένες αποσβέσεις Μείον σωρευμένες ζημίες απομείωσης 23
Μέθοδος Αναπροσαρμογής ΥΠΣΕ των οποίων η δίκαιη αξία μπορεί να επιμετρηθεί αξιόπιστα θα πρέπει να εμφανίζεται στην αναπροσαρμοσμένη αξία, η οποία είναι: Δίκαιη αξία κατά την ημέρα της αναπροσαρμογής Μείον σωρευμένες αποσβέσεις Μείον σωρευμένες ζημίες απομείωσης Όταν ένα ΥΠΣΕ αναπροσαρμόζεται, ολόκληρη η κατηγορία των ΥΠΣΕ θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί 24
Συχνότητα των Αναπροσαρμογών Οι αναπροσαρμογές θα πρέπει να γίνονται με επαρκή περιοδικότητα για να διασφαλιστεί ότι η λογιστική αξία δεν διαφέρει σημαντικά από τη δίκαιη αξία κατά την ημερομηνία του Ισολογισμού π.χ. Ετήσια αναπροσαρμογή όταν υπάρχουν σημαντικές και ακαθόριστες αλλαγές στις δίκαιες αξίες Αναπροσαρμογή κάθε 2-3 χρόνια όταν υπάρχουν επουσιώδης αλλαγές στη δίκαιη αξία 25
Δίκαιη Αξια Για τη δίκαιη αξία των γηπέδων και κτιρίων υπάρχουν ενδείξεις της αγοράς και συνήθως καθορίζεται από επαγγελματίες εκτιμητές. Η εύλογη αξία των μηχανημάτων είναι η αγοραία αξία τους προσδιοριζόμενη με τη μέθοδο της εκτίμησης. Αν δεν υπάρχουν ενδείξεις της αγοράς για τη δίκαιη αξία λόγω ειδικής φύσης του ΥΠΣΕ ή γιατί τέτοια ΥΠΣΕ σπάνια πωλούνται, η δίκαιη αξία υπολογίζεται είτε με χειρισμό μέσω λογαριασμού αποτελεσμάτων είτε με βάση το αποσβεσμένο κόστος αντικατάστασης. 26
Σωρευμένη Απόσβεση κατά την Αναπροσαρμογή Οι σωρευμένες αποσβέσεις κατά την αναπροσαρμογή μπορούν να χειριστούν με 2 τρόπους : 1) αναπροσαρμόζονται ανάλογα με τη μεταβολή στην προ αποσβέσεων αξία του πάγιου στοιχείου, ούτως ώστε η λογιστική αξία του, μετά την αναπροσαρμογή, να είναι ίση με την αναπροσαρμοσμένη αξία του π.χ. ΥΠΣΕ Κόστος 100000 Σωρευμ. Αποσ. 20000 = 80000 Αναπροσαρμοσμένη αξία = 90000 Χ Σωρευμ Αποσ. 10000, Π Αποθ.Αναπροσαρμογής 10000 2) συμψηφίζονται με την προ αποσβέσεων αξία του πάγιου στοιχείου και η καθαρή αξία να αναμορφώνεται στην αναπροσαρμοσμένη αξία του πάγιου στοιχείου π.χ. ΥΠΣΕ Κόστος 100000 Σωρευμ. Αποσ. 20000 = 80000 Αναπροσαρμοσμένη αξία = 90000 - Χ Σωρευμ. Αποσ. 20000, Π ΥΠΣΕ Κόστος 20000 - Χ ΥΠΣΕ Κόστος 10000, Π Αποθ.Αναπροσαρμογής 10000 27
Πραγματοποίηση του Αποθεματικού Αναπροσαρμογής Κάποιο μέρος του Αποθεματικού Αναπροσαρμογής μεταφέρεται στα Αποτελέσματα σε νέο με τη χρήση του ΥΠΣΕ. Το ποσό θα είναι η διαφορά μεταξύ της: Απόσβεσης βάσης της αναπροσαρμοσμένης αξίας και Απόσβεσης βάση του αρχικού κόστους Το υπόλοιπο του Αποθεματικού Αναπροσαρμογής μεταφέρεται στα Αποτελέσματα σε νέο όταν το ΥΠΣΕ διαγράφεται (διάθεση/απόσυρση). Η μεταφορά από το Αποθεματικό Αναπροσαρμογής στα Αποτελέσματα σε νέο δεν γίνεται μέσω της Κατάστασης Αποτελεσμάτων π.χ. Χ Αποθεματικό Αναπροσαρμογής Π Αποτελέσματα εις νέο X X 28
Αποθεματικό Αναπροσαρμογής Αύξηση στη λογιστική αξία του ΥΠΣΕ: Πίστωση κατευθείαν στο Αποθεματικό Αναπροσαρμογής. Μείωση στη λογιστική αξία του ΥΠΣΕ: Αναγνώριση στα Αποτελέσματα. μια μείωση λόγω υποτιμήσεως πρέπει να βαρύνει άμεσα τo σχετικό Αποθεματικό Αναπροσαρμογής. 29