ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 ΤΑΞΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ Εκτιμώμενη διάρκεια: 1 διδακτική ώρα 5.1 Το γενετικό υλικό οργανώνεται σε χρωμόσωμα Στόχοι: Να επισημαίνετε την επίδραση του περιβάλλοντος στην έκφραση των ιδιοτήτων των οργανισμών Να περιγράφετε τα χρωμόσωμα ως ένα σύστημα οργάνωσης του γενετικού υλικού, αλλά και ως ένα σύνολο γονιδίων Να αναγνωρίζετε τα γονίδια ως μονάδες οργάνωσης της γενετικής πληροφορίας Να συσχετίζετε τον αριθμό των χρωμοσωμάτων σύμφωνα με την πολυπλοκότητα των οργανισμών και να ταξινομείτε τα κύτταρα σε απλοειδή και διπλοειδή. Για την εργασία σας θα χρησιμοποιήσετε το λογισμικό «Βιολογία Γυμνασίου». Στην οθόνη του PC που έχετε μπροστά σας ανοίξτε το CD Βιολογίας και τρέξτε το αρχείο biology.exe με διπλό κλικ. Στην οθόνη που θα παρουσιαστεί πατήστε το βέλος κάτω δεξιά με την ένδειξη «επόμενο» δύο φορές ώστε να φτάσετε στη σελίδα που παρουσιάζεται το κεντρικό μενού του λογισμικού. Εκεί πατήστε το κουμπί «Γενετική» που βρίσκεται στη δεξιά στήλη. Οι επόμενες σελίδες του λογισμικού θα σας βοηθήσουν στη κατανόηση βασικών εννοιών της ενότητας που θα ασχοληθούμε και στη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου. 1. Με τα γράμματα «α, ε, ι, ν», γράψτε όσο το δυνατόν περισσότερες λέξεις μπορείτε. Τι διαφοροποιεί αυτές τις λέξεις ως προς τη σημασία τους; 1
Μπορείτε να προβλέψετε ποιος παράγοντας περιέχει την πληροφορία για τη σύνθεση του μεγάλου πλήθους των πρωτεϊνών και που βρίσκεται αυτός;.... Χρησιμοποιείστε το λογισμικό «Βιολογία Γυμνασίου» στην ενότητα «Γενετική» στη σελίδα «Δομή Πρωτεϊνών (2η σελίδα)» Που περιέχονται οι γενετικές πληροφορίες και πως ονομάζονται τα τμήματα που βρίσκονται κωδικοποιημένες; Σκεφτείτε παραδείγματα επίδρασης του περιβάλλοντος στους ζωντανούς οργανισμούς Σχολιάστε πως είναι δυνατόν να συσκευάζεται το γενετικό υλικό και κατά συνέπεια ο τεράστιος όγκος γενετικής πληροφορίας ενός οργανισμού 2. 2
Παρατηρείστε την παραπάνω εικόνα. Περιγράψτε τι παρατηρείτε Δείτε τις παραπάνω εικόνες Γιατί εμφανίζονται τα χρωμοσώματα συσπειρωμένα; Ανοίξτε τη σελίδα «Χρωμόσωμα», «Σχηματισμός Χρωμοσωμάτων» στην ενότητα «Γενετική» του λογισμικού «Βιολογία Γυμνασίου» Που εντοπίζεται το γενετικό υλικό στα ευκαρυωτικά κύτταρα; Περιγράψτε τον τρόπο σχηματισμού των χρωμοσωμάτων 3
Ανοίξτε τη σελίδα «Χρωμόσωμα», «Αριθμός Χρωμοσωμάτων» στην ενότητα «Γενετική» του λογισμικού «Βιολογία Γυμνασίου» Παρατηρήστε τον αριθμό των χρωμοσωμάτων σε διαφορετικούς οργανισμούς και σχολιάστε τις πιθανές ομοιότητες ή διαφορές Ποιο είναι το πλήθος των χρωμοσωμάτων στον ανθρώπινο οργανισμό; Ανοίξτε τη σελίδα «Χρωμόσωμα, Απλοειδή και Διπλοειδή Κύτταρα» στην ενότητα «Γενετική» του λογισμικού «Βιολογία Γυμνασίου» Ποια κύτταρα ονομάζονται απλοειδή και ποια διπλοειδή;. Ποια χρωμοσώματα ονομάζονται ομόλογα;.. 4
Ποιων οργανισμών τα κύτταρα είναι διπλοειδή;.... Γιατί τα γεννητικά κύτταρα είναι απλοειδή; Αξιολογήστε την προσπάθειά σας Σε αυτό το δεύτερο φύλο εργασίας της ενότητας 5.1 «Το γενετικό υλικό οργανώνεται σε χρωμόσωμα», συνεχίσατε να μελετάτε με τη βοήθεια του λογισμικού και φωτογραφιών μια ποικιλία δύσκολων εννοιών. Αφού συμπληρώσατε το σχετικό φύλλο προσπαθήστε βλέποντας τις εικόνες να απαντήσετε στις ερωτήσεις. 1 2 3 4 1: Ποιος παράγοντας περιέχει τις πληροφορίες για τη σύνθεση των πρωτεϊνών, δηλαδή με ποια καθορισμένη σειρά πρέπει να συνταχθούν τα αμινοξέα; 2. Η αμοιβάδα είναι απλός μονοκύτταρος οργανισμός. Σχεδιάστε μερικά χρωμοσώματά της. 5
3. Η γάτα είναι ένας πολύπλοκος πολυκύτταρος οργανισμός. Σχεδιάστε μερικά χρωμοσώματά της. 4. Προκαλεί το κάπνισμα μόνιμες βλάβες ή/και μεταβολές στον οργανισμό; Αν ναι αναφέρατε μερικές και γράψτε τους παράγοντες που επηρεάζουν στο κύτταρο. Γράψτε τις δυσκολίες που συναντήσατε κατά την πορεία της μελέτης σας και τη συμπλήρωση του φύλου εργασίας. 6