Λοΐζος Σοφός Αν. Καθηγητής Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Λοΐζος Σοφός Αν. Καθηγητής Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Τι αλλάζει όταν ένα σχολείο γίνεται ψηφιακό; A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

Επέκταση, διεύρυνση Λειτουργιών A Μορφή ψηφιακή γραφή πολυμεσική αναπαράσταση Επικαιροποίηση/ επανάκτηση Γ Μορφή ήχος, δυναμική εικόνα, προσομοίωση, οπτικοακουστική παράσταση, διαδικτυακή επικοινωνία McLuhan 1995 Το μέσο είναι το μήνυμα ρυθμοί καθημερινότητας κοινωνικές σχέσεις χώρος χρόνος επικοινωνία Αναστροφή και όρια Δ Δομή Εξοπλισμός, επιμόρφωση, διδακτική προετοιμασία, ασφαλής πλοήγηση Παλαίωση και υπέρβαση B Δομή έντυπη γραφή στατική αναπαράσταση 3

α) Μέσο μεταφοράς Έντυπο/τηλεόραση/ραδιόφων ο/cd/ διαδίκτυο Μέσο Περιεχόμενο Α) Μορφή παρουσίασης κείμενο, υπορκείμενο, υπερσύνδεση εικόνα (στατική, δυναμική, κινούμενη ) ήχος (μαγνητοσκ. φωνή/ήχος/σύμβολα) Αναπαράσταση (Οπτ/στική, πολυμεσική) κ.α. β) Αρχιτεκτονική Off-online/σύγχρονο Online/ασύγχρονο Μικτή (ψηφιακή) γ) Διδακτικός Μετασχηματισμός Παιδαγωγική στρατηγική και Διδακτική μεθοδολογία ΔΟΜΗ Διδακτικός μετασχηματισμός ΜΟΡΦΗ Μάθηση Β) Αλληλεπίδραση μονόδρομη αμφίδρομη κοινωνική δικτύωση Γ) Μάθηση Βαθμός προσωπικής εμπλοκής, επεξεργασίας περιεχομένων, ατομικής και κοινωνικής ανάπτυξης Λοΐζος Σοφός lsofos@aegean.gr

Στρατηγικοί στόχοι και κατευθυντήριες Υποδομή, Software, περιεχόμενο, υποστήριξη οργάνωση σχολικής μονάδας και σχολικό κλίμα Εκπαίδευση, επιμόρφωση, συμβουλευτική εκπαιδευτικά αγαθά και προσφορά Εκπαιδευτικοί και παιδαγωγική προσέγγιση μαθητές, μαθησιακή επίδοση και μιντιακός γραμματισμός μορφωτικές, εκπαιδευτικές δραστηριότητες

προσαρμογής αφομοίωσης ολοκληρωμένης ένταξη συντηρητική, επιφυλακτική χρήση ατομικές πρωτοβουλίες πρωτοπόρων συλλογική εργασία βάσει παιδαγωγικού σχεδίου και φιλοσοφίας διδακτική λειτουργία καλύτερα εποπτικά μέσα εμπλουτισμός της διδασκαλίας αναδιοργάνωση της εκπαιδευτικής πράξης (Kron/Sofos, 2003)

εξέλιξη στα ΤΠΕ μιντιακή υποδομή είσοδος αναλυτικά προγράμματα βιωματικές μιντιακές δεξιότητες χρήσης Μέσα Πλουραλισμός αξιακών προσανατολισμών Αυτορρύθμιση μέσα σε ανοικτά περιβάλλοντα Στόχοι Σχολείο και διδασκαλία Περιεχόμενο Μέθοδος υλική ή ειδολογική μόρφωση κοινωνικοί παράγοντες ενσωμάτωση νέας γενιάς χειραφέτηση και αντιστάθμιση κοινωνικού και ψηφιακού χάσματος έξοδος επιλογή/διαλογή για κοινωνικές θέσεις πιστοποιημένη παροχή γνώσεων γραμματισμός και ικανότητα στα Μέσα Δια Βίου Μάθηση με E-Learning και εξαε 7

Χαρακτηριστικά ενός ψηφιακού σχολείου A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

Νέα Μέσα Μιντιακή φιλοσοφία E-school E-learning Κατάλληλο προσωπικό Σχολική μονάδα A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

το e-learning, αφορά μια ποικιλία δραστηριοτήτων γύρω από την αποτελεσματική χρήση πηγών και νέων τεχνολογικών βοηθημάτων στην τάξη, σε ένα ατομικό επίπεδο εκμάθησης. μπορεί να στηρίξει τα άτομα στις μορφωτικές προσπάθειες τους και να προσφέρει διευρυμένες δυνατότητες για την ακαδημαϊκή τους, την επαγγελματικής τους και την καθημερινή τους ανάπτυξη και εξέλιξη αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί από το σπίτι ή και από οπουδήποτε αλλού, σχετίζεται επίσης με τη δια βίου εκπαίδευση (τυπική, μη τυπική και άτυπη) και συνδέεται λειτουργικά με την Κοινωνία της Πληροφορίας και της Γνώσης για την αξιοποίηση του e-learning προϋπόθεση αποτελεί η ψηφιακή ικανότητα και ο γραμματισμός, σε αντίθετη περίπτωση διαμορφώνεται ψηφιακό χάσμα A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

Μιντιακός γραμματισμός και εκπαίδευση στα ψηφιακά Μέσα Αξιοποίηση των ψηφιακών Μέσων (λογισμό συστήματος, λογισμό εφαρμογών, εκπαιδευτικό λογισμικό), Χρήση προηγμένων ψηφιακών μέσων φ/υ, e-book, διαδραστικό πίνακα Τηλεδιάσκεψη Ηλεκτρονικές πλατφόρμες σύγχρονης και ασύγχρονης μάθησης A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

Ηγεσία Εκπαιδευτική διαδικασία Διοίκηση και οργάνωση Υποδομή Υποστήριξη εκπαιδευτικών A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

Ανάπτυξη αντίστοιχης στρατηγικής και φιλοσοφίας για το e-learning Από τις ιεραρχίες στην κατανομή κατανομή αρμοδιοτήτων Εμπλοκή προσωπικού που στηρίζουν το e- learning, χωρίς αντικείμενο διδασκαλίας A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

10. Ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία και τη διοίκηση του σχολείου Θα γίνει σταδιακή προετοιμασία των εκπαιδευτικών στη χρήση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία και τη διοίκηση του σχολείου. Θα ακολουθήσει εκπαίδευση των μαθητών ανάλογα με την τάξη και την εξοικείωση του εκπαιδευτικού στον νέο τρόπο δουλειάς σε φάσεις: Φάση 1η: Δημιουργία διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για κάθε μαθητή. Φάση 2η: Εξοικείωση με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Αποστολή και λήψη μηνυμάτων. Επισύναψη αρχείου. Ομαδική αποστολή μηνυμάτων. Φαση 3η: Ενσωμάτωση του βιντεοπροβολέα στην εκπαιδευτική διαδικασία εντός της τάξης, σε όλα τα μαθήματα και οπτικοποίηση της διδασκόμενης ύλης (χρήση των νέων τεχνολογιών ως εποπτικό υλικό, χάρτες, γραφήματα, εικόνες, βίντεο,κλπ). Ταυτόχρονη χρήση ηλεκτρονικού λεξικού κατά τη διδασκαλία καθώς και αναζήτηση σε ιστοσελίδες όλων των ερωτημάτων, που τυχόν προκύπτουν καθ' όλη τη διάρκεια του μαθήματος. Φάση 4η: Δημιουργία ιστολογίου (blog) Φάση 5η: Εκμάθηση της χρήσης του ιστολογίου και αναρτήσεις από τους μαθητές. Φάση 6η: Συντονισμός των ομάδων για συνεχή ενημέρωση του ιστολογίου με προϊόντα δικής τους έρευνας, χειροτεχνιών, άρθρων, ειδήσεων κλπ. Φάση 7η: Δημιουργία διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των γονέων, για να ενημερώνονται και να συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία. Φάση 8η: Γνωριμία με την πλατφόρμα δημιουργίας και αποθήκευσης εγγράφων του google. Φάση 9η: Συνεργατική δημιουργία εγγράφων και παρουσιάσεων στη νέα πλατφόρμα, διαμοιρασμός, ανέβασμα αρχείων στην πλατφόρμα, δημιουργία αρχείων και φακέλων. Φάση 10η: Διαχείρηση φωτογραφιών και βίντεο, επεξεργασία, ανέβασμα και αποθήκευση σε πλατφόρμα. Φάση 11η: Γνωριμία με τον κειμενογράφο word και το πρόγραμμα παρουσιάσεων Power Point. Φάση 12η: Γνωριμία με τις μηχανές αναζήτησης. Εξοικείωση με την εξειδικευμένη αναζήτηση στο διαδίκτυο. Φάση 13η: Γνωριμία με τους περιηγητές ιστοσελίδων (Mozilla kai explorer). Εξοικείωση κυρίως με τον τρόπο αποθήκευσης αξιόλογων ιστοσελίδων στα αγαπημένα και σωστό τρόπο χρήσης αυτών κατά τη μελέτη στο σπίτι. Φάση 14η: Γνωριμία με λεξικά, ελληνικά και αγγλικά που θα βοηθούν τους μαθητές στη μελέτη τους. Φάση 15η: Κατέβασμα λογισμικών αξιόλογων που θα χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας αλλά και στο σπίτι από τους μαθητές για επιπλέον γνώση. Φάση 16η: Πλήρη χρήση όλων των παραπάνω προγραμμάτων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Οι πρώτες 15 φάσεις θα ολοκληρωθούν και θα είναι σε πλήρη λειτουργία μέχρι 15 Οκτωβρίου. A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

Οικονομικοί πόροι Οργάνωση και εξοπλισμός των σχολείων με υπολογιστές Ένταξη άλλου είδους χρήσης νέων τεχνολογιών Εργασίες μέσω ασύρματου δικτύου Προτεραιότητα στην τεχνολογία και σε προσωπικό με συμπληρωματικές γνώσεις Δημιουργικές ιδέες για το προσωπικό Ελευθερία στο διδακτικό χρόνο Σχολικές ηλεκτρονικές ιστοσελίδες Σχεδιασμός για την ανάπτυξη του e-learning A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

Επικοινωνία, αλληλεπίδραση και ανταλλαγή ιδεών Εξοπλισμός εκπαιδευτικών, π.χ. με φορητούς υπολογιστές Επιμόρφωση εκπαιδευτικών Στήριξη εκπαιδευτικών στη χρήση ειδικών υπηρεσιών, π.χ. τηλεδιάσκεψης Παραγωγή και προώθηση ψηφιακών παραδόσεων A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

Δημιουργία ειδικών συνθηκών για την καινοτόμο διδασκαλία, π.χ. «τάξης του μέλλοντος» Αλλαγή στον τρόπο διδασκαλίας Αλλαγή στον τρόπου επεξεργασίας του περιεχομένου και της μάθησης A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

Safer Internet και Ψηφιακή αγωγή A. Σοφός Επικ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@aegean.gr

Από την εποχή της τηλεόρασης (Postmann 1986) «εξαφάνιση της παιδικής ηλικίας» στην πραγματικότητα του διαδικτύου «εξαφάνιση κάθε ηλικιακής ιδιαιτερότητας», π.χ. Google Sahne, hi5 Σε περιεχόμενα που σχετίζονται με το ηλεκτρονικό έγκλημα και τελούνται: με την αξιοποίηση του Η/Υ και διαδικτύου, π.χ. παιδική πορνογραφία με την αποκλειστική χρήση των νέων Τεχνολογιών, π.χ. διαδικτυακή απάτη 19

1) παιδική πορνογραφία, 2) διαδικτυακή τρομοκρατία,3) διαδικτυακός βανδαλισμός, 4) Hacking και ιοί, 5) πολιτική προπαγάνδα, 6) ρατσισμός, 7) διαδικτυακή απάτη, 8) ξέπλυμα χρήματος, 9) διαδικτυακή παραβίαση πνευματικής ιδιοκτησίας, 10) ψηφιακή παρενόχληση, 11) απαγορευμένα παιχνίδια στον Η/Υ ή στο διαδίκτυο κ.α. 20

Παράνομα περιεχόμενα Παιδική πορνογραφία, Άρνηση του Ολοκαυτώματος, Διαδικτυακή Απάτη, Παράνομα περιεχόμενα για ανήλικες Απλή Πορνογραφία, αποκλίνουσες σεξουαλικές πρακτικές,.. Επιβλαβή περιεχόμενα Έμμεση ξενοφοβία, βία, σατανισμός, ψηφιακές παρενοχλήσεις, 21

Διαστάσεις της προστασίας των νέων στο διαδίκτυο (Sofos 2001) Προστασία των νέων ως «συνήγορος» της ανερχομένης γενιάς απέναντι στις: Κοινωνικοπολιτικές επιρροές (π.χ. ρατσισμός, σατανισμός) Οικονομικά ενδιαφέροντα (π.χ. παιδική και απλή πορνογραφία) Μορφωτικά ιδρύματα (μιντιακή αγωγή και παιδεία, μορφωτικό χάσμα) Βασικός στόχος εστιάζει : στο δικαίωμα και στην ευκαιρία των παιδιών για μια υγιή και θετική ψυχική ανάπτυξη και εκπαίδευση καθώς επίσης και για μια σταθερή προσωπικότητα στην κοινωνική ομάδα. Θεσμική/νομοθετική διάσταση Θεσμοθέτηση κανόνων και νόμων απέναντι σε πρόσωπα, ομάδες, ιδρύματα. Στόχος: να αποτρέψουν τις αρνητικές επιρροές Κοινωνική/διαφωτιστική διάσταση Ανάλυση των συνθηκών ζωής των νέων. Ανάλυση των διαδικτυακών περιεχομένων και της εξέλιξης τους Στόχος: ευαισθητοποίηση των πολιτών και επιμόρφωση γονέων Τεχνολογική διάσταση Φιλτράρισμα περιεχομένων μέσα από λογισμικά Στόχος: αδυνατότητα προσπέλασης σε προβληματικά περιεχόμενα Παιδαγωγική/Εκπαιδευτική διάσταση Εξασφάλιση της εκπαίδευσης σύμφωνα με την ηλικία και την ψυχογνωστική ανάπτυξη του παιδιού (σταθερότητα της προσωπικότητας ικανότητας της κριτικής) Στόχος: στήριξη της μιντιακής ικανότητας και της κριτικής σκέψης Επιμόρφωση εκπαιδευτικών 22

24 από 30 Εκπαίδευση στην ασφαλή πλοήγηση στην Ευρώπη (Ευρυδίκη 2010) 23

Τρόποι ένταξης της Εκπαίδευση στην ασφαλή πλοήγηση στην Ευρώπη (Ευρυδίκη 2010) 24

Παρεχόμενα της Εκπαίδευσης στην ασφαλή πλοήγηση στην Ευρώπη (Ευρυδίκη 2010) 25

Παρεχόμενα της Εκπαίδευσης στην ασφαλή πλοήγηση στην Ευρώπη (Ευρυδίκη 2010) 26

Media Literacy ή τεχνολογικός αλφαβητικός; Πληροφορικοί, σχολικοί ψυχολόγοι, νομικοί ή εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων; Ποιες γνώσεις και δεξιότητες κλειδιά πρέπει να έχουν αποκτήσει για να οργανώσουν παιδαγωγικές δράσεις βάσει διδακτικού μετασχηματισμού; 27

1. 1. Κεφάλαια Γνώσεις και δεξιότητες κλειδιά στον 21 αιώνα για τον εκπαιδευτικό πραγματικότητα του διαδικτύου και τα την ανάλυση των περιεχομένων θέσεις και ερευνητικά αποτελέσματα από την Παιδαγωγική των Μέσων και γειτονικές επιστήμες

από παιδαγωγικά ζητήματα (θεωρίες ανάπτυξης, θεωρίες επίδρασης, στοχοθεσίες μιντιακής αγωγής και εκπαίδευσης) και διδακτικού σχεδιασμού (ανάπτυξη σχεδίων δράσης, ανάλυση περιπτώσεων). γύρω από την μιντιακή τους κοινωνικοποίηση, τα μιντιακά περιβάλλοντα και τον κόσμο των νέων, των ενδιαφερόντων τους και των αναγκών που διαχειρίζονται μέσα από την μιντιακή επικοινωνία και χρήση. Αυτό προϋποθέτει την ικανότητα ευαισθητοποίησης και ανοικτής στάσης και ακρόασης από τη μεριά του εκπαιδευτικού για τη σύλληψη, κατανόηση και επεξεργασία των μιντιακών «θεμάτων» που χρησιμοποιούν οι νέοι ως ερμηνευτικά πρότυπα για την αντιμετώπιση κοινωνικών δράσεων το θεσμικό/νομοθετικό πλαίσιο των νέων τεχνολογιών και περιέχει γνώσεις γύρω από νομοθετικές ρυθμίσεις, μιντιακούς θεσμούς και οργανώσεις, κοινωνικούς και πολιτικούς φορείς για την προστασία των νέων. το τεχνολογικό υπόβαθρο των Μέσων και αναφέρεται σε γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες γύρω από τεχνολογικές εξελίξεις του διαδικτύου, συστημάτων τεχνολογικού φιλτραρίσματος των επιβλαβών περιεχομένων. 29

Ευχαριστώ για την προσοχή σας! 30