Ασπροφος α.ε. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΘΕΜΑΤΟΣ ΣΕ ΗΜΕΡΙ Α ΜΕ ΘΕΜΑ «ΙΕΙΣ ΥΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ» ΤΕΕ 04.11.1004 ΘΕΜΑ : ΙΑΡΘΡΩΣΗ ΙΚΤΥΩΝ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ : 1) ΛΕΩΝΙ ΑΣ ΖΑΜΠΑΣ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΡΓΩΝ Φ.Α. 2) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΕΡΓΩΝ Φ.Α. ΧΑΜΗΛΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
Ασπροφος α.ε. 1 από 12 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το φυσικό αέριο που καταναλώνουµε σήµερα στην Ελλάδα φτάνει από τη Ρωσία µέσω Βουλγαρίας. Από τον Προµαχώνα ξεκινά το Ελληνικό σύστηµα διανοµής που αποτελείται από: Τον Κύριο Αγωγό Υψηλής Πίεσης που ξεκινά από τον Προµαχώνα και καταλήγει στην Αθήνα. Είναι χαλύβδινος αγωγός 36 από τα σύνορα µέχρι τη Θεσσαλονίκη και 30 από τη Θεσσαλονίκη µέχρι την Αθήνα. Η πίεση σχεδιασµού του είναι 70 bar και η µέγιστη πίεση λειτουργίας 66,5 bar. Σήµερα ο αγωγός λειτουργεί µε πίεση 48 bar περίπου που εξασφαλίζουν παροχή 6.500.000 Νµ3 / ηµέρα. Τους κλάδους υψηλής πίεσης ( δηλ. άνω των 19 bar ) που ξεκινούν από τον Κύριο Αγωγό. Οι κύριοι κλάδοι είναι της ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ, της ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, του ΒΟΛΟΥ, των ΟΙΝΟΦΥΤΩΝ, του ΛΑΥΡΙΟΥ και του ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ. Οι κλάδοι Λαυρίου Κοµοτηνής και Κερατσινίου, τροφοδοτούν κύρια τη ΕΗ η οποία καταναλώνει το 85% περίπου της διαθέσιµης παροχής. Τους Μετρητικούς και Ρυθµιστικούς της πίεσης σταθµούς. Ο κύριος Μετρητικός σταθµός βρίσκεται στο Στρυµονοχώρι. Σε κάθε κλάδο αλλά και στον Κύριο αγωγό έχουν εγκατασταθεί Μετρητικοί Σταθµοί καθώς και σταθµοί υποβίβασης της Πίεσης από 70 σε 19 bar. Το δίκτυο Μέσης Πίεσης που ξεκινά από τους Μετρητικούς και Ρυθµιστικούς σταθµούς υψηλής πίεσης. Η πίεση σχεδιασµού είναι 19 bar, ή µέγιστη πίεση λειτουργίας περίπου 16 bar και αποτελείται από χαλύβδινους αγωγούς.
Ασπροφος α.ε. 2 από 12 Χρησιµοποιείται για την τροφοδοσία µεγάλων βιοµηχανιών και πόλεων. Υπό κατασκευή είναι ο αγωγός τροφοδοσίας της ΧΑΛΚΙ ΑΣ µε µέση πίεση. Το δίκτυο Χαµηλής Πίεσης 4 bar που ξεκινά από το δίκτυο Μέσης Πίεσης, αφού παρεµβληθεί ένας σταθµός υποβίβασης της πίεσης από 19 σε 4 bar. Αποτελείται από αγωγούς πολυαιθυλενίου διαφόρων διαµέτρων και εγκαθίσταται στο σύνολο των δρόµων των πόλεων καλύπτοντας τον πολεοδοµικό ιστό. Από το δίκτυο αυτό τροφοδοτείται η οικιακή και εµπορική κατανάλωση.
Ασπροφος α.ε. 3 από 12 2 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΑΣΠΡΟΦΟΣ Η ΑΣΠΡΟΦΟΣ είναι η µεγαλύτερη Ελληνική εταιρία engineering στη ΝΑ Ευρώπη. Είναι θυγατρική της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε., στην οποία ανήκει το 100% των µετοχών. Οι κύριοι τοµείς δραστηριότητάς της είναι: ιυλιστήρια και Αγωγοί Πετρελαίου Ανακαινίσεις Βιοµηχανικών Μονάδων Συστήµατα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου Χηµικά και Πετροχηµικά Εξοικονόµηση Ενέργειας Παραγωγή Ενέργειας Έργα Προστασίας Περιβάλλοντος Βιοµηχανίες Λιπασµάτων Συστήµατα Τηλεθέρµανσης ιοίκηση Μεγάλων Έργων Υποδοµής Οι παρεχόµενες υπηρεσίες είναι: Υπηρεσίες Τεχνικού Συµβούλου
Ασπροφος α.ε. 4 από 12 Υπηρεσίες Οργάνωσης και ιαχείρισης ιεύθυνσης Έργων και ιαχείρισης Προγραµµάτων ιεύθυνσης και Επίβλεψης Κατασκευών Υπηρεσίες Βασικού και Λεπτοµερούς Σχεδιασµού Υπηρεσίες Προµηθειών Μελέτες Σκοπιµότητας/ Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υποστήριξης Προετοιµασίας και Εκκίνησης Μονάδων Ειδικότερα στο έργο του Φυσικού Αερίου έχει προσφέρει το σύνολο σχεδόν των παραπάνω δραστηριοτήτων για τους αγωγούς Υψηλής πίεσης ( κεντρικός αγωγός και κλάδοι ), µέσης πίεσης και χαµηλής πίεσης.
Ασπροφος α.ε. 5 από 12 3. ΜΕΛΕΤΕΣ ΙΚΤΥΩΝ ΧΑΜΗΛΗΣ ΠΙΕΣΗΣ Το δίκτυο της χαµηλής πίεσης είναι αυτό που διατρέχει τον πολεοδοµικό ιστό και στο οποίο συνδέεται η παροχή για κάθε ιδιοκτησία, βιοτεχνία ή εµπορικό κατάστηµα κλπ. Τα κύρια βήµατα που ακολουθούνται στη µελέτη είναι: Ο εντοπισµός της θέσης λήψης παροχής από το δίκτυο Μέσης πίεσης. Η οριστικοποίηση της θέσης εγκατάστασης του σταθµού αποµείωσης από 19 σε 4 bar. Η µελέτη του σταθµού δηλ. οι σωληνώσεις και τα υλικά. Μελέτη της επέκτασης του δικτύου βασιζόµενη σε δεδοµένα της αγοράς του Φυσικού Αερίου. Οι σταθµοί υποβίβασης της πίεσης από 19 σε 4 bar βρίσκονται εντός ερµαρίων διαστάσεων περίπου Π x M x Y = 1,00 X 2,00 X 2,50 µέτρα. Τα ερµάρια τοποθετούνται σε κοινόχρηστους χώρους (συνήθως πλατείες) και είναι προστατευµένα µε περίφραξη, διαστάσεων περίπου 4,00 x 5,00 µέτρων. 3.1 ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ Από το σταθµό 19/4 τροφοδοτείται ένας δακτύλιος τεσσάρων bar ο οποίος σχεδιάζεται έτσι ώστε Το σχήµα του να είναι κλειστό Το µήκος του να είναι της τάξης των 8 χιλιοµέτρων. Να διέρχεται από κεντρικούς κατά το δυνατόν δρόµους καλύπτοντας την υπό µελέτη περιοχή.
Ασπροφος α.ε. 6 από 12 Οι δακτύλιοι έχουν διάµετρο Φ 125, 160 ή 225, ανάλογα µε την παροχή που έχει εκτιµηθεί ότι πρέπει να εξασφαλίζουν. Φέρουν σε τακτά µήκη υπόγειες βάνες διακοπής της παροχής για λόγους ασφαλείας και συντήρησης. Τους δακτυλίους φροντίζουµε να τροφοδοτούµε από δύο αντιδιαµετρικά κατά το δυνατόν σηµεία έτσι ώστε σε περίπτωση συντήρησης να µη διακόπτεται η παροχή στο σύνολό τους. Από το δακτύλιο ξεκινούν µικρότεροι αγωγοί που διατρέχουν τον πολεοδοµικό ιστό και συνηθίζεται να ονοµάζονται «ΕΝ ΡΑ». Αποτελούνται από αγωγούς πολυαιθυλενίου διαµέτρου Φ63 και σπανιότερα Φ90. Φροντίζουµε το συνολικό µήκος του κάθε δένδρου να µην υπερβαίνει τα 2 χιλιόµετρα. Στη θέση σύνδεσής τους µε το δακτύλιο φέρουν βάνα διακοπής της παροχής για λόγους ασφαλείας και συντήρησης του δικτύου. Προσοµοίωση του δικτύου Προκειµένου να διαστασιολογηθούν οι διάµετροι του δικτύου γίνεται προσοµοίωση της λειτουργίας µε χρήση σχετικών προγραµµάτων Η/Υ. Τα δεδοµένα που εισάγονται στο πρόγραµµα είναι το µήκος των δέντρων και των δακτυλίων, οι βάνες διακοπής της παροχής καθώς και οι εκτιµώµενες καταναλώσεις µεγάλων καταναλωτών. Στη συνέχεια διαστασιολογούνται οι διάµετροι και τα µήκη των δέντρων ώστε να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη παροχή αερίου δηλ. η ελάχιστη πίεση σε όλα τα σηµεία λήψης του δικτύου, µέσα στα επιτρεπόµενα όρια ταχύτητας.
Ασπροφος α.ε. 7 από 12 3.2 ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΙΚΤΥΟΥ Με βάση τα δεδοµένα σχεδιασµού και τα αποτελέσµατα της προσοµοίωσης προχωρούµε στη σχεδίαση του δικτύου. Χρησιµοποιείται το υπόβαθρο των πόλεων από αντίστοιχους πολεοδοµικούς χάρτες και σχεδιάζεται σε κλίµακα 1:2.500 και 1:1.000 το δίκτυο µε τις αντίστοιχες διαµέτρους και εξαρτήµατα (βάνες, εξαεριστικά κλπ.) καθώς και µε ένδειξη για την θέση του αγωγού σε σχέση µε το πλάτος του οδοστρώµατος (αριστερά, δεξιά και κέντρο). Τέλος συντάσσονται πίνακες εργασιών και υλικών για την κατασκευή του δικτύου.
Ασπροφος α.ε. 8 από 12 4. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΙΚΤΥΟΥ ΧΑΜΗΛΗΣ ΠΙΕΣΗΣ Οι αγωγοί του πολυαιθυλενίου εγκαθίστανται σε βάθος έτσι ώστε η επικάλυψή τους να είναι τουλάχιστον 80 εκατοστά. Σε περίπτωση ύπαρξης υπόγειων εµποδίων οι αγωγοί διέρχονται από κάτω ή από πάνω από τα εµπόδια κατά περίπτωση. Όταν δεν εξασφαλίζεται η επικάλυψη των 80cm τοποθετούνται πλάκες σκυροδέµατος. Οι σωλήνες διαµέτρου 63 υπάρχουν σε στροφεία, οι διάµετροι Φ90,110 και 125 υπάρχουν και σε στροφεία, ενώ οι µεγαλύτερης διαµέτρου σωλήνες είναι µήκους περίπου 12 µέτρων. Η συγκόλληση µεταξύ τους γίνεται µε χρήση ηλεκτροσυνδέσµου και ηλεκτροσύντηξη (electro fusion). Στις αλλαγές κατεύθυνσης καθώς και στις κατακόρυφες αλλαγές διεύθυνσης χρησιµοποιούνται καµπύλες. Ελεγχοι Μετά το τέλος της εγκατάστασης του σωληναγωγού ακολουθούν έλεγχοι αντοχής και στεγανότητας. Στον έλεγχο αντοχής το δίκτυο πρεσάρεται µε αέρα στα 6 bar για 2 ώρες. Η µεταβολή της πίεσης ελέγχεται µε τη χρήση µανοµέτρου. Παράλληλα οι θέσεις που υπάρχουν συγκολλήσεις παραµένουν ανοικτές χωρίς επίχωση και ελέγχονται για τυχόν διαρροή µε τη χρήση σαπουνάδας. Ακολουθεί ο έλεγχος στεγανότητας στο 1 bar για 48 ώρες. Η µεταβολή της πίεσης καταγράφεται σε όλη τη διάρκεια της δοκιµής και στο τέλος τυπώνεται το σχετικό καταγραφικό.
Ασπροφος α.ε. 9 από 12 5. ΠΑΡΟΧΕΤΕYΤΙΚΟΣ ΑΓΩΓΟΣ (SERVICE LINE) 5.1 ΟΡΙΣΜΟΣ Ο παροχετευτικός αγωγός είναι ο αγωγός που ενώνει τον υποψήφιο καταναλωτή µε τον πλησιέστερο κλάδο ΕΝ ΡΟΥ χαµηλής πίεσης που συνήθως διέρχεται µπροστά από το δρόµο της ιδιοκτησίας του. Η πίεσή του είναι 4 bar. Ξεκινά από το πλησιέστερο εφικτό σηµείο του κλάδου χαµηλής πίεσης και καταλήγει στο σηµείο όπου θα τοποθετηθεί το ερµάριο του αποµειωτή πίεσης. Από τον αποµειωτή πίεσης και µετά η πίεση είναι 23 30 mbar περίπου. 5.2 ΜΕΛΕΤΗ Η µελέτη καθώς και η κατασκευή των παροχετευτικών αγωγών είναι αρµοδιότητα της Εταιρίας Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) της κάθε περιοχής. Το σηµείο που θα τοποθετηθεί το ερµάριο του αποµειωτή πίεσης, ορίζεται από την ΕΠΑ και τον Καταναλωτή επί της οικοδοµικής γραµµής, ενώ µπορεί να έχει υποδειχθεί και στη µελέτη που θα εκπονηθεί από το µελετητή των µηχανολογικών εγκαταστάσεων του κτιρίου. 5.3 ΥΛΙΚΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ Ο παροχετευτικός αγωγός κατασκευάζεται από τα ίδια υλικά που είναι κατασκευασµένος και ο κλάδος χαµηλής πίεσης (δηλ. Πολυαιθυλένιο) και σε διάµετρο ανάλογη της ζητούµενης κατανάλωσης.
Ασπροφος α.ε. 10 από 12 5.4 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ Τοποθετείται σε βάθος ίδιο µε αυτό του κλάδου χαµηλής πίεσης (βάθος επικάλυψης αγωγού 80 εκατοστά). Συνδέεται µε τον αγωγό χαµηλής πίεσης µέσω παροχετευτικού ταυ, (σέλλα) και καταλήγει στον αποµειωτή πίεσης µε την µικρότερη δυνατή διαδροµή καθώς και αυτήν µε τα λιγότερα εξαρτήµατα αλλαγής πορείας. Συνήθως τοποθετείται σε όλο το µήκος του, µέσα σε µανδύα από PVC µεγαλύτερης διατοµής. Στο τµήµα διαδροµής επί του πεζοδροµίου τοποθετούνται πλάκες πεζοδροµίου µε την ένδειξη «ΑΕΡΙΟ» στην αρχή και το τέλος του αγωγού καθώς και στα σηµεία αλλαγής πορείας, ή πλέγµα σήµανσης. 5.5 ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΟΚΙΜΕΣ-ΕΛΕΓΧΟΙ-ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Μετά την ολοκλήρωση της τοποθέτησης πραγµατοποιείται πνευµατική δοκιµή αντοχής καθώς και δοκιµή διαρροών. Η δοκιµή αντοχής πραγµατοποιείται στις 6 ατµόσφαιρες επί 2ωρο ενώ αυτή της δοκιµής ελέγχου διαρροών σε πίεση περίπου της 0.5 έως 1 ατµόσφαιρας, διάρκειας 1 ώρας. Η όλη διαδικασία πιστοποιείται και από ανεξάρτητο οίκο επιθεώρησης.
Ασπροφος α.ε. 11 από 12 6. ΠΑΡΟΧΕΤΕΥΤΙΚΗ ΣΤΗΛΗ (RISER) 6.1 ΟΡΙΣΜΟΣ Riser ονοµάζεται ο αγωγός που συνδέει τον µειωτη πίεσης µε τους µετρητές παροχής κάθε καταναλωτή. Στην περίπτωση που το ερµάριο του µειωτη πίεσης, περιλαµβάνει και τον µετρητή παροχής (περίπτωση ενός καταναλωτή) δεν έχουµε αγωγό Riser. Στην περίπτωση (πολλών ανεξάρτητων καταναλωτών στην ίδια οικοδοµή) Riser ονοµάζουµε το δίκτυο αγωγών που ξεκινά από τον µοναδικό µειωτη πίεσης µέχρι τους µετρητές κάθε καταναλωτή της οικοδοµής. Η πίεση λειτουργίας του Riser είναι αυτή της εξόδου του µειωτη πίεσης και ίση µε 23 έως 30 mbar περίπου. Για να γίνουν πιο σαφείς οι εναλλακτικές περιπτώσεις τοποθέτησης του µετρητή επισηµαίνουµε: Εάν υπάρχει κεντρική θέρµανση ο µετρητής µπορεί να τοποθετηθεί µαζί µε τον αποµειωτή πίεσης. Εάν υπάρχει µόνο ένας καταναλωτής ο µετρητής µπορεί να τοποθετηθεί µαζί µε τον αποµειωτή πίεσης. Εάν οι ιδιοκτησίες είναι πολλές κατασκευάζεται παροχετευτική στήλη (Riser) και µπαίνει ένας µετρητής στην κάθε ιδιοκτησία ή τοποθετούνται οι µετρητές σε κάποιο κοινόχρηστο χώρο ( πχ στην pilotis) και από εκεί τροφοδοτείται η κάθε ιδιοκτησία.
Ασπροφος α.ε. 12 από 12 6.2 ΜΕΛΕΤΗ Την µελέτη της όδευσης των αγωγών Riser καθώς και της διαστασιολογησης αυτών µέχρι τον µετρητή κάνει η αρµόδια για την περιοχή Εταιρεία Παροχής Αερίου (ΕΠΑ). Προσοχή δίνεται στην όσο το δυνατόν καλύτερη χάραξη όδευσης µε τα λιγότερα εξαρτήµατα αλλαγής πορείας καθώς και της ασφαλέστερης σε σχέση µε τυχόν µηχανικές καταπονήσεις. 6.3 ΥΛΙΚΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ Το δίκτυο των αγωγών Riser είναι πάντα εµφανές. Κατασκευάζεται από γαλβανισµένο σιδηροσωληνα και για τις διακλαδώσεις και τις αλλαγές πορείας χρησιµοποιούνται γαλβανιζέ ενισχυµένα εξαρτήµατα. Όλες οι ενώσεις είναι κοχλιωτές, για την καλή δε στεγανοποίηση των σπειρωµάτων χρησιµοποιείται τεφλόν. 6.4 ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΟΚΙΜΕΣ Μετά το πέρας της κατασκευής του δικτύου Riser, αυτό υποβάλλεται σε πνευµατική δοκιµή διάρκειας 1 ώρας σε πίεση 1 bar µε σύγχρονη εφαρµογή καταγραφικού των µεταβολών της πίεσης. Σε περίπτωση µη αποδεκτού αποτελέσµατος, επαναλαµβάνεται η διαδικασία µε ταυτόχρονο οπτικό έλεγχο των ενώσεων µε σαπουνοδιάλυµα.