Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» Πόροι και Έργα για Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα Αικατερίνη Βουλοδήμου Πολιτικός Μηχανικός Συγκοινωνιολόγος, MSc, DIC Στέλεχος Μονάδας Αξιολόγησης Πράξεων Τομέα Μεταφορών Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας Περιεχόμενα Διάρθρωση παρουσίασης 1. Γενικά 2. Στρατηγικοί Στόχοι του ΕΣΠΑ 2014-2020 για τις Μεταφορές 3. Το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 4. Προετοιμασία για την Επόμενη Προγραμματική 5. Θέματα Προς Επίλυση
Γενικά Σχέδιο Δράσης Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αστική κινητικότητα (2009) Λευκή Βίβλος των Μεταφορών (2011) COM(2013) 913 final /17.12.2013 Ανακοίνωση της Επιτροπής Σκοπός της παρούσας ανακοίνωσης είναι να ενισχυθεί η στήριξη των ευρωπαϊκών πόλεων στην αντιμετώπιση των προβλημάτων αστικής κινητικότητας. Απαιτείται σταδιακή αλλαγή στη θεώρηση της αστικής κινητικότητας ώστε να εξασφαλισθεί ότι αστικές περιοχές της Ευρώπης θα αναπτυχθούν με πιο βιώσιμο τρόπο και θα επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ για ένα ευρωπαϊκό ανταγωνιστικό και αποδοτικό από άποψη πόρων σύστημα μεταφορών. Είναι επίσης καίριας σημασίας να ξεπερασθούν οι μεμονωμένες προσεγγίσεις και να αναπτυχθεί η ενιαία αγορά εξεύρεσης καινοτόμων λύσεων σε θέματα αστικής κινητικότητας, όπως κοινά πρότυπα και προδιαγραφές ή ομαδοποιημένες προμήθειες.
Γενικά Επιδιώκεται η ανάπτυξη ενός συστήματος αστικών συγκοινωνιών το οποίο: να παρέχει προσβασιμότητα σε όλους, να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις βιωσιμότητας, σταθμίζοντας τις ανάγκες για οικονομική βιωσιμότητα, κοινωνική ισότητα, υγεία και περιβαλλοντική ποιότητα, να αξιοποιεί καλύτερα τον αστικό χώρο και τις υπάρχουσες υποδομές και υπηρεσίες μεταφορών, να βελτιώνει την ελκυστικότητα του αστικού περιβάλλοντος, την ποιότητα ζωής και τη δημόσια υγεία, να βελτιώνει την ασφάλεια της κυκλοφορίας και την προστασία, να μειώνει την ατμοσφαιρική ρύπανση και την ηχορρύπανση, τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και την κατανάλωση ενέργειας και να συμβάλλει σε καλύτερες συνολικές επιδόσεις του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών και του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφορών στο σύνολό του.
Στρατηγικοί Στόχοι του ΕΣΠΑ 2014-2020 για τις Μεταφορές 5 Χρηματοδοτικές Προτεραιότητες (ΧΠ) του ΕΣΠΑ 2014-2020 Σχετικές: ΧΠ 3 «Προστασία του Περιβάλλοντος μετάβαση σε μία οικονομία φιλική στο περιβάλλον» ΧΠ 4 «Ανάπτυξη, εκσυγχρονισμός και συμπλήρωση υποδομών για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη»
Στρατηγικοί Στόχοι του ΕΣΠΑ 2014-2020 για τις Μεταφορές Θεματικοί Στόχοι 4 και 7 ΘΣ 4: ανάπτυξη/επέκταση έργων καθαρών αστικών μεταφορών στα κύρια αστικά κέντρα της χώρας, με στόχο την προαγωγή της βιώσιμης πολυτροπικής αστικής κινητικότητας με χρήση μέσων φιλικών προς το περιβάλλον και προσβάσιμων σε όλους τους πολίτες.(πέμπτος (V) στρατηγικός στόχος του ΕΣΠΑ 2014-2020: «V) Ανάπτυξη και επέκταση βιώσιμων και οικολογικών αστικών μεταφορών (αστικών μέσων σταθερής τροχιάς και λοιπών καθαρών επιφανειακών μέσων).»
Στρατηγικοί Στόχοι του ΕΣΠΑ 2014-2020 για τις Μεταφορές Θεματικοί Στόχοι 4 και 7 (συνέχεια) ΘΣ 7: προώθηση των Βιώσιμων Μεταφορών και την άρση των εμποδίων σε βασικές υποδομές δικτύων γίνονται με βάση τη συμβολή τους στην επίτευξη των ακόλουθων στρατηγικών στόχων του ΕΣΠΑ 2014-2020: «I) Περαιτέρω ανάπτυξη και αναβάθμιση των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) με έμφαση στην άρση των εμποδίων σε βασικές υποδομές δικτύων, II) Λειτουργική διασύνδεση των μεταφορικών μέσων του ΔΕΔ-Μ της χώρας, προώθηση των συνδυασμένων μεταφορών και εκσυγχρονισμός του συστήματος εμπορευματικών μεταφορών, III) Λειτουργική διασύνδεση των μεταφορικών μέσων του ΔΕΔ-Μ της χώρας με τις υπόλοιπες μεταφορικές υποδομές της χώρας, IV) Βελτίωση της ασφάλειας μεταφορών.»
Το ΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ Σύνολο Πόρων 4.6 δις ευρώ Οι αστικές μεταφορές απορροφούν το μεγαλύτερο τμήμα της χρηματοδότησης Ποσοστό 24.33% (δηλ. περίπου 1.1 δις ευρώ) κατανεμημένο σε: 14,58% στον ΑΠ8 (ΕΤΠΑ) και 9,75% στον ΑΠ9 (ΤΣ). Η υψηλή συγκέντρωση πόρων στους ΑΠ8 και ΑΠ9 αναμένεται να συμβάλει άμεσα και σε σημαντικό βαθμό στην ενίσχυση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, στην προστασία του περιβάλλοντος και έμμεσα στην ενίσχυση της τουριστικής και επιχειρηματικής/εμπορικής ανάπτυξης Αθήνας και Θεσσαλονίκης
Το ΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ Ήδη ενταγμένα έργα MIS ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ ΠΡΟΒΛΕΨΗ (Συγχρ/νη ΔΔ) 5002742 Επέκταση μετρό Θεσσαλονίκης έως Καλαμαριά ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ - Κύριες Εργασίες και Προμήθεια Συρμών - Α.Ε. Φάση Β 389.890.368,38 5002859 Επέκταση Μετρό Αθήνας - Τμήμα Χαϊδάρι - Πειραιάς & Συρμοί Μετρό Αθήνας - Ολοκλήρωση κατασκευής και Θέση σε Λειτουργία - Φάση Β' Κατασκευή Γραμμής 4 του Μετρό Αθήνας στο τμήμα Άλσος Βεΐκου - Γουδή ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. 296.841.936,88 5034508 ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. 369.834.432,00 ΟΔΙΚΕΣ 5000660 Ολοκληρωμένη Διαχείριση Καυσίμων ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 1.860.000,00 Α.Ε Σύνολο 1.058.426.737,26
Προετοιμασία για την Επόμενη Προγραμματική Για τον προγραμματισμό και την ωρίμανση έργων της νέας προγραμματικής περιόδου, διαμορφώθηκαν προς αυτή την κατεύθυνση και οι άξονες Τεχνικής Βοήθειας 15, 16 με προσκλήσεις για την «Αποτελεσματική, επιστημονική και τεχνική στήριξη των αρμόδιων Υπηρεσιών των εμπλεκόμενων Υπουργείων (ΥΠΟΜΕΔΙ και ΥΠΕΝ)» Εκπόνηση στρατηγικών μελετών και εμπειρογνωμοσυνών και επιχειρησιακών σχεδίων (π.χ. αξιολόγηση της αξιοποίησης καινοτόμων χρηματοδοτικών εργαλείων σε επιλεγμένες κατηγορίες έργων, στρατηγικά σχέδια για την προώθηση της Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας και Ανάπτυξης (ΒΑΚ, ΒΑΑ), των συνδυασμένων μεταφορών, της εφοδιαστικής αλυσίδας και των ευφυών συστημάτων μεταφορών κλπ). Σύμβουλοι Υποστήριξης σε εξειδικευμένα θέματα των Τομέων πολιτικής Μεταφορών και Περιβάλλοντος, π.χ. master plans,, μελέτες και υπηρεσίες προσδιορισμού τεχνικών απαιτήσεων για διαχείριση κυκλοφορίας κ.α.
Προετοιμασία για την Επόμενη Προγραμματική Το Παράδειγμα του Δήμου Πειραιά Έχουν επενδυθεί πάρα πολλά χρήματα (σε διάφορες προγραμματικές) ώστε όλα τα μέσα συγκλίνουν και «συμβάλλουν» στο Λιμάνι. Ο Πειραιάς συνδέεται απευθείας με το Διεθνές Α/Δ «Ελ. Βενιζέλος». Ο Προαστιακός ενώνει τον Πειραιά άμεσα και η γραμμή 3 έμμεσα (με μετεπιβίβαση) με το Σιδηροδρομικό Σταθμό Λαρίσης (εκκίνηση όλων των υπεραστικών σιδηροδρομικών δρομολογίων). H γραμμή 3 θα ενώνει και με το μελλοντικό Σταθμό Υπεραστικών Λεωφορείων στον Ελαιώνα- Βοτανικό.
Θέματα προς Επίλυση Μη ύπαρξη επίσημων προσαρμοσμένων στα ελληνικά δεδομένα προδιαγραφών εκπόνησης ΣΒΑΚ, παρά τις προσπάθειες συγγραφής και προτυποποίησης οδηγών / οδηγιών από πανεπιστημιακά εργαστήρια και φορείς αλλά και από την υπηρεσία μας (Οδηγός «Βιώσιμες Πολεις» - Μαθιός Καρλαύτης), Έλλειψη οργάνου/μικτής ομάδας για το συντονισμό τέτοιων δράσεων (ΥπΥΜΕ, ΥΠΕΝ, Υπ. Εσωτερικών, ΟΤΑ (;)), Έλλειψη νομοθετικού πλαισίου και συσχέτισης τέτοιου είδους μελετών σε σχέση με Γενικές Κυκλοφοριακές Μελέτες και Επιχειρησιακά Σχέδια Φορέων Αστικών Μεταφορών.
Transportation is the center of the world! It is the glue of our daily lives. When it goes well, we don't see it. When it goes wrong, it negatively colors our day, makes us feel angry and impotent, curtails our possibilities. Robin Chase www.ymeperaa.gr Επικοινωνία ymeperaa@mou.gr kvoulodimou@mou.gr