«Η ηλεκτροκίνηση σήμερα στην Ελλάδα και στον κόσμο»

«Η ηλεκτροκίνηση σήμερα στην Ελλάδα και στον κόσμο» Δρ. Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός Διευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας Κ.Α.Π.Ε.

Περιεχόμενα 1. Γενικά εισαγωγικά σχόλια αυτοκίνητα και μεταφορές 2. Γιατί ηλεκτροκίνηση 3. Τεχνολογία ηλεκτρικών αυτοκινήτων και σταθμών φόρτισης 4. Ο τομέας των μεταφορών και οι μελλοντικές προοπτικές 5. Η παρούσα κατάσταση στην Ελλάδα 6. Οι δυνατότητες και οι προοπτικές στην Ελλάδα

1. Γενικά εισαγωγικά σχόλια αυτοκίνητα και μεταφορές

Η κατάσταση σήμερα τα προβλήματα Ρύπανση και κλιματική αλλαγή Εξάντληση φυσικών πόρων Αστικοποίηση, επίπεδο διαβίωσης και δημόσια υγεία

Οι προκλήσεις και οι προοπτικές Καθαρή ενέργεια και ΑΠΕ Έξυπνες πόλεις, δίκτυα, κτίρια, μεταφορές, οχήματα και υπηρεσίες Καινοτομία, ανάπτυξη, θέσεις εργασίας

Ο τομέας των μεταφορών συμμετοχή Πηγές ρύπανση οι μεταφορές περίπου 30% Μεταφορές: Κατανάλωση καυσίμων Εκπομπές καυσαερίων Πηγή θορύβου

Πρόοδος τεχνολογιών απανθρακοποίησης

2. Γιατί ηλεκτροκίνηση

Γιατί είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο περιβαλλοντικής και ενεργειακής διαχείρισης ενώ συμβάλλει ουσιαστικά στην ασφάλεια και στην αποδοτικότητα των μεταφορών και των μετακινήσεων

Τύποι ηλεκτρικών αυτοκινήτων Στον γενικό όρο «ηλεκτρικά οχήματα» εντάσσονται τα μεταφορικά μέσα σταθερής τροχιάς (τρένα, μετρό), τα συνδεδεμένα οχήματα (τρόλεϊ) και τα οχήματα με πλήρη ελευθερία κίνησης. Διεθνώς, όταν λέμε «ηλεκτρικά αυτοκίνητα», αναφερόμαστε στην τρίτη κατηγορία οχημάτων, δηλαδή τα οχήματα που προωθούνται από ηλεκτροκινητήρα και οι συσσωρευτές του φορτίζονται από το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας. Στις προϋποθέσεις αυτές εντάσσονται: τα επαναφορτιζόμενα από το δίκτυο υβριδικά αυτοκίνητα (P.H.E.V. plug-in hybrid electric vehicles) τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα με συσσωρευτές και ηλεκτροπαραγωγική μονάδα (E.R.E.V. extended range electric vehicles) τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα με συσσωρευτές που επαναφορτίζονται από το δίκτυο (B.E.V. battery electric vehicles) εντάσσονται και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα με κυψέλες καυσίμου (F.C.E.V. fuel cells electric vehicles)

Ηλεκτρικά οχήματα

Λίγη ιστορία (Πηγή: «Tracking Clean Energy Progress», I.E.A., 2013)

1899 «Le Jamais Contente» ημερομηνία τοποθεσία οδηγός όχημα ισχύς ταχύτητα (km/h) 18.12.1898 Acheres Yvelines, Γαλλία Gaston de Chasseloup- Laubat, Γαλλία Jeantaud Duc ηλεκτρισμός 63,15 18.12.1898 Acheres Yvelines, Γαλλία Gaston de Chasseloup- Laubat, Γαλλία Jeantaud Duc ηλεκτρισμός 105,88 17.01.1899 Acheres Yvelines, Γαλλία Camille Jenatzy, Βέλγιο La Jamais Contente ηλεκτρισμός 66,66 13.04.1902 Nice, France Promenade des Anglais Leon Serpollet, Γαλλία Gardner Serpollet Oeuf de Pagues (Easter Egg) ατμός 120,80 05.08.1902 Albis-St. Arnoult, France William K. Vanderbilt, ΗΠΑ Mors εσωτερική καύση 122,44

Eugene Cernan (1935-2017) ο τελευταίος άνθρωπος που περπάτησε στη Σελήνη Θέση: Taurus Littrow, Σελήνη Όχημα: Lunar Roving Vehicle (LRV) Record: 18 km/h (11,2 ml/h)

Η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα Η ύπαρξη ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων στην Ελλάδα ξεκίνησε πριν από 45 χρόνια στη Σύρο. Η εταιρία «ENFIELD AUTOMOTIVE Ltd» με έδρα το Λονδίνο, ειδικευόταν στη σχεδίαση και κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Το 1972 εξαγοράστηκε από τους αδελφούς Γουλανδρή, οι οποίοι τη μετονόμασαν σε «ENFIELD NEORION Ε.Π.Ε.» και μετέφεραν τη γραμμή παραγωγής σε τμήμα των Ναυπηγείων Σύρου.

Η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα Η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα ξεκίνησε το 1972 στη Σύρο, από τους αδελφούς Γουλανδρή και την εταιρία «ENFIELD NEORION Ε.Π.Ε.». Παράχθηκαν τρία μοντέλα, βασισμένα στο αγγλικό Ε465: το Ε8000, ένα διθέσιο με μέγιστη ταχύτητα 65 χλμ/ώρα και αυτονομία μικρότερη από 100 χλμ. το Bicini, ένα τετραθέσιο αλουμινένιο τζιπ, με 65 χλμ/ώρα τελική ταχύτητα και 110-130χλμ αυτονομία, και το κλειστό βαν Miner. Και τα τρία πουλήθηκαν σε μικρές ποσότητες στην Αγγλία και στη Σουηδίας. Η μονάδα σταμάτησε την παραγωγή και έκλεισε το 1975.

3. Τεχνολογία ηλεκτρικών αυτοκινήτων και σταθμών φόρτισης

Το συνολικό τεχνοοικονομικό σύστημα της ηλεκτροκίνησης 7. Η παραγωγή ενέργειας, η παροχή υπηρεσιών κινητικότητας και τα επιχειρηματικά μοντέλα 4. Οι σταθμοί φόρτισης 6. Το σύστημα μεταφοράς 5. Η σύνδεση και το δίκτυο διανομής 1. Το αυτοκίνητο και τα συστήματά του 2. Η φόρτιση 3. Οι ρευματοδότες, οι ρευματολήπτες και τα καλώδια

Τεχνολογίες ηλεκτροκίνησης 1. Το αυτοκίνητο και τα συστήματά του 2. Η φόρτιση 3. Οι ρευματοδότες, οι ρευματολήπτες και τα καλώδια 4. Οι σταθμοί φόρτισης 5. Η σύνδεση και το δίκτυο διανομής 6. Το σύστημα μεταφοράς 7. Η παραγωγή ενέργειας, η παροχή υπηρεσιών κινητικότητας και τα επιχειρηματικά μοντέλα επιπρόσθετα Επισκευή και συντήρηση ηλεκτρικού αυτοκινήτου Απεγκλωβισμός επιβατών σε συμβάν ατυχήματος Αστικά λεωφορεία και δίκτυο φόρτισής τους Ηλεκτροκίνηση πλοίων και ψυχρή τροφοδοσία (cold ironing)

Οι συσσωρευτές

https://www.heise.de/autos/artikel/batteriesystem-und- Ladestrategie-beim-Audi-e-tron-4028273.html?view=bildergalerie

Εξέλιξη κόστους συσσωρευτών

Τρόποι φόρτισης και γενικά χαρακτηριστικά τους Πηγή:

Ασύρματη ή επαγωγική φόρτιση Η επαγωγική φόρτιση θα είναι η επόμενη μεγάλη πρόοδος στη φόρτιση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων κατά την επόμενη δεκαετία. Πολλές εταιρίες εργάζονται, ώστε να κάνουν την τεχνολογία αυτή έτοιμη για την επόμενη γενιά των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Ενσύρματη φόρτιση Οι διατάξεις και η διαδικασία φόρτισης ακολουθούν τρία κύρια χαρακτηριστικά: Το επίπεδο φόρτισης (charging level), περιγράφει το επίπεδο ισχύος του σταθμού φόρτισης ή του ρευματοδότη (charging outlet). Η μέθοδος (τρόπος) φόρτισης (charging mode), περιγράφει το πρωτόκολλο επικοινωνίας για την ασφάλεια (safety communication protocol) ανάμεσα στο ηλεκτρικό αυτοκίνητο και τον σταθμό φόρτισης. Ο τύπος του σταθμού φόρτισης ή του ρευματολήπτη του αυτοκινήτου (type of a charging station or vehicle inlet), περιγράφει το βύσμα (plug) και τον σύνδεσμο (connector) που χρησιμοποιείται.

Τα πρότυπα και οι κανονισμοί που ισχύουν για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τις υποδομές φόρτισή τους.

Επίπεδα και χρόνοι φόρτισης Επίπεδο φόρτισης Χρόνος φόρτισης (για απόσταση 100 χλμ) Τροφοδοσία Ισχύς Τάση Μέγιστο ρεύμα Αντίστοιχη κατανάλωση 1 2 6 8 ώρες Μονοφασική 1,9 kw 120 V AC 15 A (εκτός Ευρώπης) 6 8 ώρες Μονοφασική 3,6 kw 220 V AC 16 A τοστιέρα κλιματιστικό, πλυντήριο, 3 4 ώρες Μονοφασική 7,4 kw 220 V AC 32 A ηλεκτρική κουζίνα 3 ή ταχεία ή υπερταχεία φόρτιση 2 3 ώρες Τριφασική 10 kw 400 V AC 16 A 1 2 ώρες Τριφασική 22 kw 400 V AC 32 A 20 30 λεπτά Τριφασική 43 kw 400 V AC 63 A 20 30 λεπτά Συνεχές ρεύμα 50 kw 400 500 V DC 100 125 A 10 λεπτά Συνεχές ρεύμα 120 kw 300 500 V DC 300 350 A σειρά οικιακών κλιματιστικών κεντρική κλιματιστική μονάδα κτιρίου Ήδη διατίθενται στην αγορά εμπορικοί σταθμοί φόρτισης με ισχύ από 150kW μέχρι 350kW, με στόχο η φόρτιση των συσσωρευτών των ηλεκτρικών αυτοκινήτων να γίνεται σε χρόνους συγκρίσιμους με τους χρόνους πλήρωσης των δεξαμενών με καύσιμο των συμβατικών αυτοκινήτων.

Χρόνοι φόρτισης https://www.greentechmedia.com

Χρόνοι φόρτισης και τεχνολογικοί στόχοι

Μέθοδοι φόρτισης Οι μέθοδοι φόρτισης καθορίζονται από το διεθνές πρότυπο IEC 62196 (Plugs, socket-outlets, vehicle couplers and vehicle inlets Conductive charging of electric vehicles) και κατατάσσονται σε τέσσερις κατηγορίες: Μέθοδος 1: Αφορά σε φόρτιση εναλλασσόμενου ρεύματος οχημάτων (AC charging) με απαιτήσεις μικρών ποσοτήτων ενέργειας κυρίως ποδήλατα, μοτοποδήλατα και τετράτροχα οχήματα κατηγορίας L6 και L7. Για λόγους ασφάλειας η χρήση της Μεθόδου 1 για φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε πολλές χώρες απαγορεύεται. Μέθοδος 2: Αφορά επίσης σε φόρτιση εναλλασσόμενου ρεύματος, αλλά για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης (emergency situations) ή προσωρινές καταστάσεις, εφόσον δεν έχουν αναπτυχθεί υποδομές φόρτισης. Ο εξοπλισμός φόρτισης είναι εγκαταστημένος στο καλώδιο.

Μέθοδος 3: Είναι η ενδεικνυόμενη διαδικασία καθημερινής φόρτισης με εναλλασσόμενο ρεύμα. Περιλαμβάνει διατάξεις ασφάλειας από υπερφόρτιση ή από βραχυκύκλωμα, καθώς επίσης και χαρακτηριστικά έξυπνης επικοινωνίας (information & communication technologies) μεταξύ του αυτοκινήτου και των υποδομών ελεγχόμενης φόρτισης. Στην Ευρώπη το βύσμα (plug) για τη φόρτιση με τη Μέθοδο 3, που ονομάζεται «βύσμα Τύπου 2» προσδιορίζεται ως η de facto σύνδεση για φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων, βάσει της Οδηγίας 2014/94/ΕΕ (στην Ελληνική νομοθεσία η Οδηγία αυτή έχει ενσωματωθεί με το Νόμο 4439/30-11-2016). Μέθοδος 4: Στη μέθοδο αυτή περιλαμβάνεται η φόρτιση με συνεχές ρεύμα (DC charging) για γρήγορη έως πολύ γρήγορη φόρτιση. Στην Ευρώπη υπάρχουν δύο πρότυπα σύνδεσης: Το Ευρωπαϊκό Combo 2 ή CCS (Combined Charging System), που έχει επιλεγεί για τους δημόσιους σταθμούς φόρτισης Το Ιαπωνικό CHAdeMO, που έχει μέχρι τώρα τη μεγαλύτερη χρήση διεθνώς Οι κατασκευαστές σταθμών φόρτισης υπερβαίνουν τα προβλήματα από την ύπαρξη των δύο αυτών προτύπων, εφοδιάζοντας τους σταθμούς που διαθέτουν στην αγορά με συνδέσεις κατάλληλες και για τα δύο πρότυπα.

Τύποι των σταθμών φόρτισης Ο τύπος του σταθμού φόρτισης (ή του ρευματολήπτη του αυτοκινήτου) περιγράφει τον σύνδεσμο που χρησιμοποιείται για φόρτιση με εναλλασσόμενο ρεύμα. Υπάρχουν περισσότερα του ενός πρότυπα παγκοσμίως, ακολουθώντας την ακόλουθη ορολογία: socket (πρίζα): στον σταθμό φόρτισης plug (βύσμα): στο καλώδιο προς τον σταθμό φόρτισης inlet (είσοδος): στο ηλεκτρικό αυτοκίνητο connector (σύνδεσμος): στο καλώδιο προς το ηλεκτρικό αυτοκίνητο

Τύπος 1: Το ζευγάρι σύνδεσμος/είσοδος που χρησιμοποιείται στις Η.Π.Α. και την Ιαπωνία είναι κατά το αμερικανικό πρότυπο «SAE J1772». Καθώς, όμως, στις χώρες αυτές δεν υπάρχει δίκτυο με τριφασικό ρεύμα, το πρότυπο αυτό περιορίζεται σε μονοφασική και χαμηλότερης ισχύος έξοδο από τον «Τύπο 2». Επίσης επισημαίνεται ότι για τον «Τύπο 1», το καλώδιο φόρτισης είναι μόνιμα εγκατεστημένο στον σταθμό φόρτισης. Τύπος 2: Τα ζευγάρια σύνδεσμος/είσοδος και βύσμα/πρίζα που χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη χαρακτηρίζονται ως «Τύπος 2» ή «Mennekes», από την εταιρία που πρώτη πρότεινε το πρότυπο αυτό. Ο «Τύπος 2» υποστηρίζει και τη μονοφασική και την τριφασική φόρτιση σε υψηλότερα επίπεδα ισχύος από τον «Τύπο 1». Αυτός είναι ο λόγος που ο «Τύπος 2» υιοθετείται από όλο και περισσότερες χώρες. Στους σταθμούς φόρτισης «Τύπου 2», το καλώδιο φόρτισης είναι αποσπώμενο, με αποτέλεσμα ένας σταθμός «Τύπου 2» να μπορεί να φορτίσει αυτοκίνητα «Τύπου 1» και «Τύπου 2» με το κατάλληλο καλώδιο φόρτισης. Αντίθετα, ένας «Τύπου 1» σταθμός φόρτισης μπορεί να φορτίσει μόνο «Τύπου 1» αυτοκίνητα, καθώς το καλώδιο είναι σταθερό στον σταθμό και απαγορεύεται η χρήση προσαρμογέων (adaptors), λόγω μη συμβατότητας των ηλεκτρολογικών χαρακτηριστικών των διατάξεων.

Τύπος 3: Η Γαλλία και η Ιταλία προωθούν ακόμη μία λύση για σύνδεσμο/είσοδο και βύσμα/πρίζα με «καπάκι επαφών», δηλαδή επαφές που καλύπτονται αυτόματα από ένα μη αγώγιμο καπάκι όταν δεν χρησιμοποιούνται. Οι προωθούντες τον «Τύπο 1» και «Τύπο 2» (και οι δύο χωρίς καπάκι) επισημαίνουν ότι είναι ασφαλείς χωρίς καπάκι, καθώς το ρεύμα ρέει μόνο όταν ανιχνευτεί σύνδεση με ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Κίνα: Μία ιδιαίτερη εξαίρεση είναι η Κίνα, λόγω του μεγάλου μεγέθους της αγοράς της. Ενώ το πρότυπο «Τύπου 2» συνεχώς εξελίσσεται και έχει υποστεί πολλές μεταβολές τα τελευταία χρόνια, η Κίνα αποφάσισε να υιοθετήσει μια προηγούμενη (και τώρα μη συμβατή) έκδοση του «Τύπου 2» ως κινεζικό πρότυπο. Αναμένεται ότι ο «Τύπος 2» θα υιοθετηθεί από όλες τις χώρες με τριφασικό δίκτυο, ενώ οι χώρες χωρίς αυτό θα έχουν τον «Τύπο 1». Ο «Τύπος 3» δεν αναμένεται να υιοθετηθεί από άλλες χώρες πλην της Γαλλίας και της Ιταλίας.

Η τυποποίηση των ρευματοδοτών/ρευματοληπτών Επίπεδο 1 AC Επίπεδο 2 & 3 AC Επίπεδο 3 DC SAE J1772 IEC-62196-2/2 CCS Combined Charging System CHAdeMO Tesla combo Βύσματα και σύνδεσμοι για γρήγορη φόρτιση (φόρτιση συνεχούς ρεύματος)

Οι σταθμοί φόρτισης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων κατατάσσονται, ανάλογα με την προσβασιμότητά τους, σε τρεις κύριες κατηγορίας: Ιδιωτικοί που εγκαθίστανται σε χώρους όπου έχει πρόσβαση μόνο ο ιδιοκτήτης τους. Περιορισμένοι σε αυτούς έχουν πρόσβαση ορισμένοι χρήστες, όπως συνεργάτες, πελάτες, συνδρομητές, κ.α. Δημόσιοι ελεύθερη πρόσβαση από όλους τους χρήστες, ακολουθώντας μια δημόσια γνωστή διαδικασία ενεργοποίησης της φόρτισης. Η διεθνείς εμπειρία δείχνει ότι από τους παραπάνω τρεις τρόπους φόρτισης: Η ιδιωτική φόρτιση, κατά κύριο λόγο βραδινή φόρτιση στο σπίτι, σε χώρους στάθμευσης ή στα αμαξοστάσια φορέων, καλύπτει ποσοστό περίπου 85%. Η περιορισμένοι, σε χώρους εργασίας, αγορών ή διασκέδασης, καλύπτει ποσοστό περίπου 10 με 12%. Η δημόσια φόρτιση, σε πλατείες, δημόσιους δρόμους εντός πόλεων και υπεραστικό δίκτυο δρόμων, γίνεται ακόμη με ποσοστό 3 με 5%.

Οι επιλογές φόρτισης: οικιακή, στην εργασία, δημόσια Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι χρήστες ηλεκτρικών αυτοκινήτων τα φορτίζουν σε ποσοστό που φθάνει το 85% στην κατοικία τους. Ένα εκτεταμένο δίκτυο δημόσιων σταθμών φόρτισης ενδεχομένως να έμενε αναξιοποίητο και να αποδεικνυόταν αντιοικονομικό. Το μικρό, όμως, ποσοστό δημόσιας φόρτισης είναι κρίσιμη παράμετρος για να περιοριστεί ή να αποβληθεί η «ανησυχία της αυτονομίας» κατά τη χρήση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Σταθμοί φόρτισης

Πηγή:

Ενδεικτικές εγκαταστάσεις δημόσιων σταθμών φόρτισης

Έξυπνα δίκτυα και V2G & V2H υπηρεσία

Αξιοποίηση της αποθήκευσης για διαχείρισης της ζήτησης φορτίου σε 24ωρο κύκλο

Η παραγωγή ενέργειας, η παροχή υπηρεσιών κινητικότητας και τα επιχειρηματικά μοντέλα

4. Ο τομέας των μεταφορών και μελλοντικές προοπτικές

Η επόμενη ημέρα της κινητικότητας Mobility megatrends: autonomous, connected, electrified, and shared («ACES») Αυτόνομα και έξυπνα Συνδεδεμένα Διαμοιραζόμενα για κάλυψη όλων των αναγκών Φιλικά προς το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία Πηγή: «Electrifying insights: How automakers can drive electrified vehicle sales and profitability», McKinsey&Company, Advanced Industries January 2017

http://www.electronicdesign.com

Σενάρια διάδοσης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων Πηγή:

Πηγή:

http://www.schroders.com

https://medium.com/@fastned/the-fastned-freedom-plan

Πηγή:

Το παρόν και το (άμεσο) μέλλον της παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας

https://www.navigant.com

https://www.vox.com/energy-and-environment/

https://www.vox.com/energy-and-environment/

10.000 x 3.000.000 = 30.000.000.000 or 30 billion 9,6 x 20.000.000.000 = 192.000.000.000 or 192 billion 30 GW or 30.000.000.000 W from 10.000 turbines 3 MW / turbine http://www.telegraph.co.uk

Επιχειρηματικά μοντέλα κινητικότητας MaaP (Mobility as a Product) Πηγή: «New business models for electric cars a holistic approach», Working Paper Sustainability and Innovation No. S 5/2010, Fraunhofer ISI MaaS (Mobility as a Service) Στο κλασικό μοντέλο προσφέρεται απλά ένα προϊόν στη μορφή του αυτοκινήτου και στο άλλο μόνο υπηρεσίες (όπως η ενοικίαση, το leasing, η χρήση του taxi, κ.α.). Ανάμεσα στα δύο άκρα υπάρχουν πολυάριθμοι επιχειρηματικά μοντέλα προσφοράς υπηρεσιών κινητικότητας στους τελικούς καταναλωτές.

Πηγή:

Πηγή:

5. Η παρούσα κατάσταση στην Ελλάδα

Οι νόμοι που ψηφίστηκαν από τα μέσα Νοεμβρίου 2013 Νόμος 4211 ΦΕΚ 256/28-11-2013, άρθρο 6: Καταργήθηκε ο φόρος πολυτελείας για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα Νόμος. 3833/2010, άρθρο 17 Ειδικός φόρος σε είδη πολυτελείας 1. Επιβάλλεται φόρος πολυτελείας στα επιβατικά αυτοκίνητα της δασμολογικής κλάσης 8703 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας, καθώς και στα αυτοκίνητα τύπου jeep της δασμολογικής κλάσης 8704, το ποσοστό του οποίου ορίζεται για αυτοκίνητα με τιμή χονδρικής πώλησης από τον κατασκευαστή οίκο ως εξής: α) από 17.000 ευρώ μέχρι και 22.000 ευρώ, ποσοστό 10%, β) άνω των 22.000 ευρώ μέχρι και 30.000 ευρώ, ποσοστό 20%, γ) άνω των 30.000 ευρώ, ποσοστό 30%. Ο ανωτέρω φόρος επιβάλλεται επί της φορολογητέας αξίας του άρθρου 126 του ν. 2960/2001 (ΦΕΚ 265 Α ).

Νόμος 4233 ΦΕΚ 22/29-01-2014, άρθρο 15: Επιτρέπεται η εγκατάσταση φόρτισης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και δικύκλων σε σταθμούς καυσίμων, σε συνεργεία, σε ΚΤΕΟ και δημόσιους χώρους στάθμευσης. Νόμος 4277 ΦΕΚ 156/01-08-2014, άρθρο 53: Επιτρέπεται η πώληση ή διάθεση ηλεκτρικής ενέργειας από μη παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας. Διευκολύνεται έτσι η εγκατάσταση και λειτουργία φορτιστών από επιχειρήσεις ιδιωτών ή τοπικής αυτοδιοίκησης.

Νόμος 4439 ΦΕΚ 222/30-11-2016 «Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2014/94/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ας Οκτωβρίου 2014 για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων, απλοποίηση διαδικασίας αδειοδότησης και άλλες διατάξεις πρατηρίων παροχής καυσίμων και ενέργειας και λοιπές διατάξεις.» Στο Άρθρο 3 Θεσπίζεται εθνικό πλαίσιο πολιτικής για την ανάπτυξη της αγοράς υποδομών εναλλακτικών καυσίμων στον τομέα των μεταφορών και για την υλοποίηση των σχετικών υποδομών. Νόμος 4513 ΦΕΚ 9/23-01-2018, άρθρο 17: Επιτρέπεται η εγκατάσταση σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων σε δημόσιους κοινόχρηστους χώρους τροποποίηση της παραγράφου 2 του άρθρου 20 του Νόμου 4067 ΦΕΚ 79/09-04-2012 «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός».

Επίσης, έχουν εκδοθεί τρεις Υπουργικές Αποφάσεις που συμβάλλουν στην απρόσκοπτη ανάπτυξη της αγοράς των η/ο και στη χώρα μας: Η πρώτη του ΥΠΕΚΑ, Αρ. Πρωτ.: ΑΠΕΗΛ/Α/Φ1/οικ. 24461/30-12-2014, «Εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ από αυτοπαραγωγούς με συμψηφισμό ενέργειας κατ εφαρμογή του άρθρου 14Α του ν.3468/2006», για το «net metering», καθώς και η επέκταση στο «virtual net metering» τον Αύγουστο του 2016.

Η δεύτερη, ΦΕΚ Β 50/15-01-2015, «Καθορισμός των όρων, προϋποθέσεων και τεχνικών προδιαγραφών συσκευών φόρτισης συσσωρευτών ηλεκτροκίνητων οχημάτων, για την εγκατάσταση αυτών σε υφιστάμενα ή υπό αδειοδότηση «Πρατήρια παροχής Καυσίμων και Ενέργειας», σε υφιστάμενους ή υπό αδειοδότηση στεγασμένους και υπαίθριους σταθμούς αυτοκινήτων, σε υφιστάμενα ή υπό αδειοδότηση συνεργεία συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων και σε υφιστάμενα ή υπό αδειοδότηση δημόσια ή ιδιωτικά Κ.Τ.Ε.Ο.» καθορίζει: τους δικαιούμενους, τους όρους και τις προϋποθέσεις για την ίδρυση και λειτουργία Φορέων Εκμετάλλευσης Υποδομών Φόρτισης η/ο. Μετά την έκδοση του Νόμου 4439/2016, χρειάζεται συμπλήρωση και επικαιροποίηση της ΚΥΑ αυτής.

Η τρίτη, ΦΕΚ Β 3824/31-10-2017, «Καθορισμός και εξειδίκευση των απαιτούμενων λεπτομερειών εφαρμογής και των τεχνικών προδιαγραφών του Εθνικού Πλαισίου Πολιτικής, για την ανάπτυξη της αγοράς υποδομών εναλλακτικών καυσίμων στον τομέα των μεταφορών και για την υλοποίηση των σχετικών υποδομών.», όπως αναφέρεται στο άρθρο 3 του Νόμου 4439/2016.

Νομικές εκκρεμότητες για το χώρο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων (Ιανουάριος 2018) Από τον Νόμο 4277/2014, άρθρο 53, εκκρεμεί ο καθορισμός με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μετά από Γνώμη της ΡΑΕ: του συνόλου των δικαιούμενων, των όρων και των προϋποθέσεων για την ίδρυση και λειτουργία Φορέων Εκμετάλλευσης Υποδομών Φόρτισης η/ο. των υποχρεώσεων των φορέων έναντι των λοιπών καταναλωτών, των υποχρεώσεων γνωστοποίησης στοιχείων, ιδίως αναφορικά με τη ζήτηση ισχύος και ενέργειας σε ετήσια βάση και το σχετικό κόστος, της προσαρμογής των ήδη λειτουργούντων φορέων στις νέες διατάξεις, καθώς και κάθε άλλο ζήτημα σχετικό με τη λειτουργία και τις υποχρεώσεις των Φορέων Εκμετάλλευσης Υποδομών Φόρτισης η/ο.

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΟΙ ΠΕΡΙ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2003 ΕΩΣ 2015, Ν.122(Ι)/2003, N.239(I)/2004, N.143(I)/2005, N.173(I)/2006, N.92(I)/2008, N.211(I)/2012 KAI Ν.206(Ι)/2015 ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΑΡ.../2016, ΠΕΡΙ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΑΓΟΡΑΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΕΠΑΝΑΦΟΡΤΙΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 15, 25(13) ΚΑΙ 26

Από τον Νόμο 4439/2016 απορρέουν πρόσθετες υποχρεώσεις του Ελληνικού Κράτους: Η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης για τους όρους, τις προϋποθέσεις και τις τεχνικές προδιαγραφές για την εγκατάσταση συσκευών φόρτισης συσσωρευτών ηλεκτροκίνητων οχημάτων. Η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης για το χρόνο εκπαίδευσης, το περιεχόμενο, τη διδακτέα ύλη, την εκπαιδευτική δομή και την κατάλληλη πιστοποίησή της, τη διαδικασία, τους όρους, τις προϋποθέσεις και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την επέκταση του αντικειμένου της άδειας άσκησης επαγγέλματος και της βεβαίωσης έναρξης άσκησης επαγγέλματος των τεχνιτών που αναφέρονται στις περιπτώσεις α (μηχανοτεχνίτης) και β (ηλεκτροτεχνίτης) της παρ. 2 του άρθρου 2 και στις περιπτώσεις α (διπλωματούχος μηχανικός αυτοκινήτων) και β (τεχνολόγος μηχανικός αυτοκινήτων) της παρ. 4 του άρθρου 4 του Ν. 1575/1985, προκειμένου οι τεχνίτες των παραγράφων αυτών να δύνανται να αναλαμβάνουν τη συντήρηση και επισκευή ηλεκτρικών οχημάτων. Η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης για α) τους όρους και τις προϋποθέσεις, β) το χώρο, την εσωτερική διάταξη, τον μηχανολογικό εξοπλισμό, τον αριθμό και το είδος των εγκατεστημένων μηχανημάτων και οργάνων και γ) τις απαγορευτικές γειτνιάσεις και τις αποστάσεις ασφαλείας της παρ. 2 του άρθρου 1 του Π.δ. 78/1988 (Α 34), καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια, για την επέκταση του αντικειμένου εργασιών των συνεργείων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 13 του Π.δ. 78/1988, προκειμένου τα εν λόγω συνεργεία να δύνανται να αναλαμβάνουν επισκευές και συντηρήσεις ηλεκτρικών οχημάτων.

Δεν υπάρχουν εθνικά πρότυπα του ΕΛ.Ο.Τ. σχετικά με τη μετατροπή συμβατικών αυτοκινήτων σε ηλεκτρικά. Υπάρχουν θεσμικά εμπόδια (ΚΥΑ 129/2534 2010 «Καθορισμός δικαιούχων χρήσης και ανώτατου ορίου κυβισμού Κρατικών Αυτοκινήτων και άλλες ρυθμίσεις σχετικές με τα Κρατικά Αυτοκίνητα») για την προμήθεια και χρήση από τους φορείς του Δημοσίου ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Οι ιδιώτες δεν μπορούν να εκτελωνίσουν και να πάρουν πινακίδες νόμιμης κυκλοφορίας για καινούργια αυτοκίνητα που θέλουν να φέρουν στην Ελλάδα, εκτός αν αποκτήσουν την πλήρη έγκριση τύπου άλλης χώρας και υποβάλλουν τον φάκελο στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Διαφορετικά, τα αυτοκίνητα μπορούν να εισαχθούν μόνο ως μεταχειρισμένα. Αυτό συμβαίνει κατά κόρον με τα αυτοκίνητα «Tesla» που δεν έχουν εισαγωγέα/αντιπρόσωπο ή έμπορο στην Ελλάδα.

Αποτύπωση της σημερινής κατάστασης Η Ελλάδα είναι από τις χώρες με τη μικρότερη ανάπτυξη των ηλεκτρικών αυτοκινήτων τόσο ως αγορά οχημάτων, όσο και ως αγορά των απαραίτητων υποδομών. Σήμερα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην Ελλάδα δεν υπερβαίνουν τα 600. Όσον αφορά στις υποδομές, δηλαδή στους σταθμούς φόρτισης, η κατάσταση στην Ελλάδα είναι ασαφής. Επισημαίνεται ότι σε ελάχιστες εφαρμογές χαρτογράφησης των σταθμών φόρτισης στην Ευρώπη εμφανίζονται εγκαταστάσεις στην Ελλάδα, ενώ μόνο 15 περίπου μπορούν να θεωρηθούν «δημόσια προσβάσιμοι». Στους υπόλοιπους έχουν πρόσβαση πελάτες των φορέων εκμετάλλευσής τους ή πελάτες αγοραστές αυτοκινήτων, καταστημάτων ή ξενοδοχείων ή τέλος είναι ανενεργοί (οι σταθμοί του έργου Green emotion στην περιοχή της Αθήνας).

6. Οι δυνατότητες και οι προοπτικές στην Ελλάδα

Οι εξελίξεις στην είσοδο καινούργιων μοντέλων στην Ελληνική αγορά τα επόμενα χρόνια Παρ όλη την έλλειψη κινήτρων προώθησης της αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα, η εγχώρια αγορά στα επόμενα χρόνια αναμένεται να επηρεαστεί θετικά από την ανάπτυξη της παγκόσμιας αγοράς. Οι παράμετροι που θα επηρεάσουν διεθνώς την εξέλιξη της παγκόσμιας αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι: Η αυστηροποίηση των εκπομπών του τομέα των μεταφορών. Η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη και η μείωση κόστους των μπαταριών. Το δυναμικό άνοιγμα μεγάλων αγορών ηλεκτρικών αυτοκινήτων, όπως της Κίνας και της Ινδίας, αυξάνουν τους όγκους παραγωγής και μειώνουν το κόστος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Εκτιμάται ότι όσο μεγαλώνει η αγορά των ηλεκτρικών αυτοκινήτων παγκοσμίως, αλλά και στην Ελλάδα, και σε συνδυασμό με τη μείωση του κόστους των συσσωρευτών, ο αριθμός των ηλεκτρικών αυτοκινήτων αφενός μεν θα αυξάνεται και αφετέρου θα αυξάνεται και η καθημερινή χρήση τους πέρα από διαδρομές εντός πόλης. Η προοπτική αυτή θα δημιουργήσει ανάγκη εγκατάστασης σταθμών φόρτισης στο υπεραστικό δίκτυο οδικών αξόνων, στους αυτοκινητόδρομους αρχικά και με σταδιακή επέκταση και στο δευτερεύον δίκτυο δρόμων. Η αποδοτικά επιχειρηματική εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων αυτών θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από την ορθολογική χωροθέτηση και διαστασιολόγησή τους.

Προοπτικές και προτάσεις Η ηλεκτροκίνηση διεθνώς, αλλά και στην Ελλάδα: Είναι μια ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά με πολλές δυνατότητες. Τα πρώτα βήματα (που βρίσκεται ακόμη η Ελλάδα) ξεκινούν από τους Δήμους, αλλά πρέπει να γίνονται προσεκτικά και μελετημένα. Η τεχνολογία είναι συνεχώς εξελισσόμενη, αλλά επειδή δεν είναι «βαριά βιομηχανία», υπάρχουν περιθώρια για Ελληνική προστιθέμενη αξία. Υπάρχουν πολλά θέματα που πρέπει να επιλυθούν, όπως (ενδεικτικά): Η τυποποίηση του εξοπλισμού. Tο «roaming» στην τιμολόγηση της φόρτισης. Η μείωση του κόστους αγοράς των συσσωρευτών και των οχημάτων. Η ανάπτυξη των υποδομών ταχείας φόρτισης.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας