The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Δ ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα και 30 λεπτά Αυτό το γραπτό αποτελείται από 6 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις, στον χώρο που σου δίνεται σε κάθε ερώτηση. Να γράφεις καθαρά τις απαντήσεις σου. 1
Α. ΚΕΙΜΕΝΟ (30 μονάδες) Διαβάζω αργά και προσεκτικά το πιο κάτω κείμενο και μετά απαντώ στις ερωτήσεις που το ακολουθούν. Προτού γράψω οτιδήποτε, προβληματίζομαι για το τι ζητά η κάθε ερώτηση! Από το αεροπλάνο Αγαπητά μου ανίψια, Σας είχα τάξει, την τελευταία φορά, να σας μιλήσω για το αεροπορικό μου ταξίδι στα Γιάννενα. Είναι συνταρακτικό ένα αεροπορικό ταξίδι, όταν το κάνεις για πρώτη φορά. Νόμισα πως θα φοβηθώ πολύ και σας αποχαιρέτησα με τη σκέψη ένα ένα, ανιψάκια. Τι τα θες, άλλο είναι να νιώθεις τη γη στέρεη από κάτω σου, κι άλλο να γίνεσαι πουλί. Έλα όμως που είχα και τόση περιέργεια, να δω πώς θα ναι αυτό το περίφημο ταξίδι. Όλα ήταν για μένα καινούρια: το αεροδρόμιο, η αεροσυνοδός, το κλείσιμο μέσα στο μεγάλο κουτί, ύστερα που σου λένε να δέσεις τη ζώνη (εκεί δα μετανόησα λιγάκι που είχα μπει), ύστερα το τρέξιμο του αεροπλάνου μέσα στον διάδρομο απογειώσεως και το ελάχιστο διάστημα που σταματάει, να πάρει λες ανάσα για τη μεγάλη στιγμή, που θα ξεκολλήσει από τη γη. Εκείνη την ώρα σού φαίνεται σαν ζωντανό πλάσμα που μαζεύει τη δύναμή του και άθελά σου μαζεύεις κι εσύ τη δύναμή σου, για να μοιραστείτε την προσπάθεια. Η προσπάθεια σε ανεβάζει τώρα όλο και πιο πάνω κι η γη πλαταίνει στα πόδια σου. Βλέπεις τους ανθρώπους που κάνουν μπάνιο, τ αυτοκίνητα, πιο μικρά, πιο μικρά και τώρα πια έχεις κάτω σου έναν ωραίο ανάγλυφο χάρτη, με γαλάζια θάλασσα, κιτρινωπά βουνά, πράσινους λεκέδες από βλάστηση Ύστερα βουνά, βουνά, χάνεις τον νου σου από την κακοτράχαλη γη, όλο πέτρα. Λιγοστά τα δάση στις πλαγιές, μικρά τα χωριουδάκια κι η πρασινάδα γύρω τους φτωχή, καταλαβαίνεις με τι μόχθο κάνουν τούτοι οι άνθρωποι τη γη να δώσει τον καρπό της. Έτσι όπως τους βλέπεις ολοκάθαρα από κει πάνω τους δρόμους, σε κάνουν ν αγαπάς και να θαυμάζεις τον άνθρωπο. Που μικρός σαν μυρμήγκι, αθέατος από κει ψηλά, κατόρθωσε να χαράξει με αναλλοίωτα σημάδια στο πρόσωπο της γης, την ανάγκη του για επικοινωνία, για συνεννόηση, για φιλία με τους άλλους ανθρώπους. Αυτή μου φαίνεται είναι η πιο ζωηρή εντύπωση που κράτησα από το ταξίδι μου. Σας φιλώ, ανιψάκια Η θεία Νεραντζούλα Λίνα Κάσδαγλη 2
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Γράφω έναν άλλο τίτλο στο πιο πάνω κείμενο. 2. Τι έκανε για πρώτη φορά η Θεία Νεραντζούλα και πώς ένιωθε γι αυτό; 3. Τι έκανε εντύπωση στη θεία Νεραντζούλα όταν έβλεπε τη γη από ψηλά; Γράψε 3 πράγματα που βλέπεις από ψηλά. 3. Στη δεύτερη παράγραφο υπάρχει μια παρομοίωση. Βρες τη φράση μέσα στο κείμενο που δηλώνει παρομοίωση και εξήγησε τι εννοεί: 4. Βρες από το κείμενο 3 λέξεις που ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τον «αέρα». 3
Β. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ (20 μονάδες) Η οικογένειά μου πρέπει να μετακομίσει σε μια άλλη πόλη. Σκέφτομαι και γράφω, μέχρι 80 λέξεις, με ποιον τρόπο θα πλησιάσω τους καινούριους μου φίλους για να με γνωρίσουν καλύτερα. Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ (50 μονάδες) 1. Χωρίζω σε συλλαβές τις παρακάτω λέξεις: σπόνδυλος καρπούζι άγαλμα αλλιώς αστραπή 4
2. Συμπληρώνω τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο του συγκριτικού ή υπερθετικού βαθμού (μονολεκτικά): Ο Γιώργος είναι (ψηλός) από τον Νίκο. Η Κύπρος είναι (μαγευτικό) νησί. Ο αξιωματικός έχει (μεγάλη) θέση από τον στρατιώτη. Γέννησε ένα (όμορφο) κοριτσάκι. 3. Γράφω δίπλα από κάθε λέξη τη συνώνυμή της: βλαβερό υγιεινό δυνατός παχαίνω 4. Γράφω τις μετοχές που παράγονται από τα πιο κάτω ρήματα. προσέχω αγαπώ αντέχω γελώ 5. Μετατρέπω τον πλάγιο λόγο των παρακάτω προτάσεων σε ευθύ λόγο. Η Χριστίνα είπε ότι θα επιστρέψει αύριο από τις διακοπές. Μας ρώτησαν πού θα πάμε για φαγητό. Ο δάσκαλος ρώτησε τον μαθητή γιατί δε διάβασε τα μαθήματά του. Η γιαγιά φώναξε στα παιδιά να έρθουν για φαγητό. 5
6. Γράφω τα ρήματα της παρένθεσης στον σωστό χρόνο. Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο (πηγαίνω) στο εξοχικό της γιαγιάς και του παππού. (είναι) ένα πανέμορφο ξύλινο σπιτάκι σε έναν λόφο με πολλά καταπράσινα δέντρα και πολύχρωμα λουλούδια. Η μέρα (είναι) ηλιόλουστη και έτσι χαρήκαμε το ταξίδι! Ο παππούς μου ήταν ναυτικός, γι αυτό (ταξιδεύω) πολύ όταν ήταν νέος. Το βράδυ, αν και ο παππούς ήταν κουρασμένος, μου (λέω) ιστορίες που (ακούω) πριν από πολλά χρόνια. Αυτό που μου αρέσει περισσότερο όμως κάθε φορά που (πηγαίνω) όλη η οικογένεια στο εξοχικό (είναι) όταν μου (διηγούμαι) η γιαγιά παραμύθια. Το επόμενο Σαββατοκύριακο (λέω) στη γιαγιά να μου διηγηθεί ένα παραμύθι πριν κοιμηθώ. 7. Στις πιο κάτω προτάσεις υπογραμμίζω τις προσωπικές αντωνυμίες και κυκλώνω τις κτητικές αντωνυμίες. - Μου έφερες το βιβλίο σου που σου ζήτησα χτες; - Μου αρέσει όταν εργαζόμαστε με τις ομάδες μας χωρίς να τσακωνόμαστε. - Η δασκάλα σας, σας διάβασε σήμερα μια απίθανη ιστορία. - Στον κήπο σας υπάρχουν λουλούδια και ξέρω ότι τα φροντίζετε καθημερινά! - Εσένα σου αρέσει το παιχνίδι, αλλά όταν πρέπει να διαβάσεις δεν το κάνεις. - Οι γονείς μου με άφησαν υπεύθυνο στο σπίτι να προσέχω τα αδέρφια μου. ΤΕΛΟΣ 6