EL COM(2000)274-EL τελικό
EΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 3Μαίου 2000 COM(2000)274 τελικό Πρόταση σχετικά µε ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σύµφωνα µε το άρθρο 122, παράγραφος 2 της συνθήκης για την εισαγωγή του ενιαίου νοµίσµατος στην Ελλάδα από 1.1.2001 (υποβληθείσα από την Επιτροπή)
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Πρόταση της Επιτροπής σχετικά µε απόφαση του Συµβουλίου σύµφωνα µε το άρθρο 122, παράγραφος 2 Στις 3 Μαίου 1998, το Συµβούλιο αποφάσισε ότι το Βέλγιο, η Γερµανία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, το Λουξεµβούργο, οι Κάτω Χώρες, η Πορτογαλία, η Αυστρία και η Φινλανδία πληρούσαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την εισαγωγή του ενιαίου νοµίσµατος από 1ης Ιανουαρίου 1999. Η ανία και το Ηνωµένο Βασίλειο έκαναν χρήση των ρητρών εξαίρεσης και, συνεπώς, δεν εξετάσθηκαν από το Συµβούλιο. Η Ελλάδα και η Σουηδία θεωρήθηκαν από το Συµβούλιο ως κράτη µέλη µε παρέκκλιση. Το άρθρο 122, παράγραφος 2 θεσπίζει τις διαδικασίες για την κατάργηση των παρεκκλίσεων. Οι διαδικασίες αυτές θα κινούνται µια φορά κάθε δύο χρόνια ή όποτε το ζητήσει κράτος µέλος µε παρέκκλιση. Σύµφωνα µε τις διαδικασίες αυτές η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υποβάλλουν έκθεση στο Συµβούλιο ακολουθώντας τη διαδικασία του άρθρου 121, παράγραφος 1. Οι εκθέσεις αυτές πρέπει να καταρτισθούν δεδοµένου ότι παρήλθαν δύο χρόνια από τότε που το Συµβούλιο αποφάσισε (1998) ποια κράτη µέλη πληρούν τις προϋποθέσεις για την εισαγωγή του ενιαίου νοµίσµατος. Επιπλέον, στις 9 Μαρτίου 2000 η Ελλάδα υπέβαλε επίσηµη αίτηση για την κατάρτιση των εν λόγω εκθέσεων. Η Επιτροπή, συνεπώς, οφείλει να υποβάλει στο Συµβούλιο έκθεση σχετικά µε την πρόοδο που πραγµατοποίησαν τα κράτη µέλη µε παρέκκλιση όσον αφορά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους σε σχέση µε την επίτευξη οικονοµικής και νοµισµατικής ένωσης. Στη συνέχεια, µε βάση την έκθεση αυτή καθώς και την έκθεση της ΕΚΤ, η Επιτροπή υποβάλλει στο Συµβούλιο πρόταση απόφασης του Συµβουλίου για την κατάργηση της παρέκκλισης των κρατών µελών που πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Η έκθεση της Επιτροπής για τη σύγκλιση εγκρίθηκε από το σώµα των Επιτρόπων στις 3 Μαίου 2000. Η ΕΚΤ ενέκρινε την έκθεσή της στις 27 Απριλίου. Οι εκθέσεις της Επιτροπής και της ΕΚΤ επικεντρώνονται στην πρόοδο που πραγµατοποίησε η Ελλάδα και η Σουηδία και δεν εξετάζουν την κατάσταση στη ανία και το Ηνωµένο Βασίλειο δεδοµένου ότι οι χώρες αυτές ασκούν το δικαίωµα εξαίρεσης το οποίο έχουν. Οι εκθέσεις περιλαµβάνουν εξέταση του συµβιβάσιµου της εθνικής νοµοθεσίας του εκάστοτε κράτους µέλους, του καταστατικού της εθνικής κεντρικής τράπεζας περιλαµβανοµένου, µε τα άρθρα 108 και 109 της συνθήκης και το καταστατικό του ΕΣΚΤ. Οι εκθέσεις εξετάζουν επίσης αν έχει επιτευχθεί υψηλός βαθµός βιώσιµης σύγκλισης λαµβάνοντας ως βάση το βαθµό στον οποίο το εκάστοτε κράτος µέλος πληροί τα κριτήρια σύγκλισης. Οι εκθέσεις της Επιτροπής και της ΕΚΤ λαµβάνουν επίσης υπόψη διάφορες άλλες παραµέτρους οι οποίες αναφέρονται στην τελευταία υποπαράγραφο του άρθρου 121 παράγραφος 1. Στην έκθεση σύγκλισης η Επιτροπή συµπεραίνει ότι δεν υφίσταται λόγος να µεταβληθεί το τρέχον καθεστώς της Σουηδίας ως κράτους µέλους µε παρέκκλιση. Η Επιτροπή επίσης συµπεραίνει ότι η Ελλάδα επέτυχε υψηλά επίπεδα βιώσιµης σύγκλισης. Βάσει της εν λόγω έκθεσης και της έκθεσης της ΕΚΤ, η Επιτροπή ενέκρινε τη συνηµµένη πρόταση απόφασης του Συµβουλίου για την κατάργηση της παρέκκλισης της Ελλάδας, από 1ης Ιανουαρίου 2001. 2
Πρόταση της Επιτροπής σχετικά µε ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σύµφωνα µε το άρθρο 122, παράγραφος 2 της Συνθήκης ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη, τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ιδίως το άρθρο 122, παράγραφος 2, την πρόταση της Επιτροπής, την έκθεση της Επιτροπής 1, την έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας 2, τη γνώµη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τις διαβουλεύσεις στο πλαίσιο του Συµβουλίου, απαρτιζοµένου από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, Εκτιµώντας τα εξής: (1) το τρίτο στάδιο της Οικονοµικής και Νοµισµατικής Ένωσης (ΟΝΕ) άρχισε την 1 Ιανουαρίου 1999 το Συµβούλιο, όταν συνήλθε στις Βρυξέλλες στις 3 Μαίου 1998 απαρτιζόµενο από αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, αποφάσισε ότι το Βέλγιο, η Γερµανία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, το Λουξεµβούργο, οι Κάτω Χώρες, η Πορτογαλία, η Αυστρία και η Φινλανδία πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την εισαγωγή του ενιαίου νοµίσµατος από 1ης Ιανουαρίου 1999 3 (2) σύµφωνα µε την παράγραφο 1 του πρωτοκόλλου 25 της Συνθήκης, το Ηνωµένο Βασίλειο κοινοποίησε στο Συµβούλιο ότι δεν σκόπευε να προχωρήσει στο τρίτο στάδιο της ΟΝΕ την 1η Ιανουαρίου 1999 η κοινοποίηση αυτή δεν έχει µεταβληθεί σύµφωνα µε την παράγραφο 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 26 της Συνθήκης και την απόφαση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στο Συµβούλιο του Εδιµβούργου το εκέµβριο του 1992, η ανία κοινοποίησε στο Συµβούλιο ότι δεν θα συµµετάσχει στο τρίτο στάδιο της ΟΝΕ η ανία δεν ζήτησε να κινηθεί η διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 122, παράγραφος 2 (3) στην Ελλάδα και τη Σουηδία χορηγήθηκε παρέκκλιση σύµφωνα µε τον ορισµό του άρθρου 122 της Συνθήκης (4) η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ιδρύθηκε την 1η Ιουλίου 1998 το ευρωπαϊκό νοµισµατικό σύστηµα αντικαταστάθηκε από έναν µηχανισµό συναλλαγµατικών ισοτιµιών 1 COM (.) 2 Έγγραφο αναφοράς 3 Απόφαση του Συµβουλίου 98/317/EΚ, ΕΕ L139της 11.05.98. 3
του οποίου η δηµιουργία συµφωνήθηκε µε ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου στις 16 Ιουνίου 1997 4 οι διαδικασίες για έναν µηχανισµό συναλλαγµατικών ισοτιµιών στο τρίτο στάδιο της οικονοµικής και νοµισµατικής ένωσης (ΜΣΙ ΙΙ) καθορίσθηκαν µε τη συµφωνία της 1ης Σεπτεµβρίου 1998 µεταξύ της ΕΚΤ και των εθνικών κεντρικών τραπεζών των κρατών µελών που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ 5 (5) η παράγραφος 2 του άρθρου 122 ορίζει τις διαδικασίες για την κατάργηση της παρέκκλισης των σχετικών κρατών µελών σύµφωνα µε το άρθρο αυτό, τουλάχιστον µια φορά κάθε δύο χρόνια ή όποτε το ζητήσει κράτος µέλος µε παρέκκλιση, η Επιτρoπή και η ΕΚΤ υπoβάλλoυv έκθεση στo Συµβoύλιo ακoλoυθώvτας τη διαδικασία τoυ άρθρoυ 121, παράγραφoς 1 αυτές οι εκθέσεις πρέπει να καταρτισθούν το 2000 η Ελλάδα υπέβαλε σχετική αίτηση στις 9 Μαρτίου (6) η εθνική νοµοθεσία των κρατών µελών όπως και τα καταστατικά των εθνικών κεντρικών τραπεζών θα προσαρµοσθούν κατά τα απαιτούµενα προκειµένου να εξασφαλισθεί το συµβιβάσιµό τους µε τα άρθρα 108 και 109 της Συνθήκης και το καταστατικό του ΕΣΚΤ οι εκθέσεις της Επιτροπής και της ΕΚΤ παρέχουν λεπτοµερή αξιολόγηση του συµβιβάσιµου της νοµοθεσίας της Ελλάδας και της Σουηδίας µε τα άρθρα 108 και 109 της Συνθήκης και το καταστατικό του ΕΣΚΤ (7) σύµφωνα µε το άρθρο 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 το κριτήριο της σταθερότητας των τιµών που αναφέρεται στο άρθρο 121, παράγραφος 1, πρώτη περίπτωση σηµαίνει ότι ένα κράτος µέλος έχει σταθερές επιδόσεις στο θέµα των τιµών και µέσο ποσοστό πληθωρισµού, καταγεγραµµένο επί ένα έτος πριν από τον έλεγχο, που δεν υπερβαίνει εκείνο των τριών, το πολύ, κρατών µελών µε τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας τιµών, περισσότερο από 1½ ποσοστιαία µονάδα για τους σκοπούς του κριτηρίου των σταθερότητας των τιµών ο πληθωρισµός υπολογίζεται βάσει του εναρµονισµένου δείκτη τιµών καταναλωτή (Εν ΤΚ) όπως ορίζεται στον κανονισµό του Συµβουλίου (ΕΚ) αριθ. 2494/95 προκειµένου να γίνει αξιολόγηση µε βάση το κριτήριο της σταθερότητας των τιµών ο πληθωρισµός ενός κράτους µέλους µετράται ως ποσοστό της µεταβολής του αριθµητικού µέσου όρου των δώδεκα µηναίων δεικτών προς τον αριθµητικό µέσο όρο των δώδεκα µηναίων δεικτών της προηγούµενης περιόδου κατά την µονοετή περίοδο που έληξε το Μάρτιο του 2000, τα τρία κράτη µέλη µε τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας των τιµών ήταν η Γαλλία, η Αυστρία και η Σουηδία, µε ποσοστά πληθωρισµού 0,9%, 0,9% και 0,8% αντίστοιχα στις εκθέσεις της Επιτροπής και της ΕΚΤ λήφθηκε υπόψη η τιµή αναφοράς που υπολογίσθηκε µε βάση τον απλό αριθµητικό µέσο όρο των ποσοστών πληθωρισµού των τριών κρατών µελών µε τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας των τιµών συν 1,5 ποσοστιαίες µονάδες στη βάση αυτή, η τιµή αναφοράς για την µονοετή περίοδο που έληξε τον Μάρτιο του 2000 ήταν 2,4% (8) σύµφωνα µε το άρθρο 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 το κριτήριο της δηµοσιονοµικής κατάστασης που αναφέρεται στο άρθρο 121, παράγραφος 1, δεύτερη περίπτωση σηµαίνει ότι τη στιγµή της εξέτασης δεν έχει ληφθεί απόφαση του Συµβουλίου για το κράτος µέλος βάσει του άρθρου 104, παράγραφος 6 της συνθήκης, όσον αφορά την ύπαρξη υπερβολικού ελλείµµατος (9) σύµφωνα µε το άρθρο 3 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 τo κριτήριo της συµµετoχής στo µηχαvισµό συvαλλαγµατικώv ισoτιµιώv τoυ ευρωπαϊκoύ voµισµατικoύ συστήµατoς, πoυ 4 ΕΕ C 236 της 02.08.1997. 5 ΕΕ C 345 της 13.11.1998. 4
αvαφέρεται στo άρθρo 121, παράγραφoς 1, τρίτη περίπτωση, σηµαίvει ότι έvα κράτoς µέλoς έχει τηρήσει τα καvovικά περιθώρια διακύµαvσης πoυ π ρoβλέπει o µηχαvισµός συvαλλαγµατικώv ισoτιµιώv (ΜΣΙ) τoυ ευρωπαϊκoύ voµισµατικoύ συστήµατoς χωρίς σoβαρή έvταση κατά τα δύo, τoυλάχιστov, τελευταία έτη πριv από τηv εξέταση ειδικότερα, τo κράτoς µέλoς δεv πρέπει vα έχει υπoτιµήσει τηv κεvτρική διµερή ισoτιµία τoυ voµίσµατός τoυ έvαvτι τoυ voµίσµατoς oπoιoυδήπoτε άλλoυ κράτoυς µέλoυς µε δική τoυ πρωτoβoυλία µέσα στo ίδιo χρovικό διάστηµα από 1ης Ιανουαρίου 1999 ο ΜΣΙ ΙΙ προσφέρει το πλαίσιο για την εξέταση της εκπλήρωσης του κριτηρίου των συναλλαγµατικών ισοτιµιών κατά την εξέταση της εκπλήρωσης του εν λόγω κριτηρίου στις εκθέσεις τους η Επιτροπή και η ΕΚΤ έλαβαν υπόψη τη διετή περίοδο που έληξε το Μάρτιο του 2000 (10) σύµφωνα µε το άρθρο 4 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 τo κριτήριo της σύγκλισης των επιτοκίων πoυ αvαφέρεται στo άρθρo 121, παράγραφoς 1, τέταρτη περίπτωση, σηµαίvει ότι ένα κράτoς µέλoς, παρατηρούµενο επί διάστηµα εvός έτoυς πριv από τηv εξέταση, είχε µέσo ovoµαστικό µακρoπρόθεσµo επιτόκιo τo oπoίo δεv υπερβαίvει εκείvo τωv τριώv, τo πoλύ, κρατώv µελώv µε τις καλύτερες επιδόσεις από άπoψη σταθερότητας τιµώv, περισσότερo από 2 πoσoστιαίες µovάδες για τους σκοπούς των κριτηρίων όσον αφορά τη σύγκλιση των επιτοκίων χρησιµοποιήθηκαν συγκρίσιµα επιτόκια µακρoπρόθεσµων oµολόγων τoυ δηµoσίoυ 10ετούς διάρκειας προκειµένου να εξετασθεί αν πληρείται το κριτήριο των επιτοκίων, στις εκθέσεις της Επιτροπής και της ΕΚΤ λήφθηκε υπόψη τιµή αναφοράς που υπολογίσθηκε µε βάση τον απλό αριθµητικό µέσο όρο των ονοµαστικών µακροπρόθεσµων επιτοκίων των τριών κρατών µελών µε τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας των τιµών συν 2 ποσοστιαίες µονάδες στη βάση αυτή, η τιµή αναφοράς για την µονοετή περίοδο που έληξε τον Μάρτιο του 2000 ήταν 7,2% (11) σύµφωνα µε το άρθρο 5 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 τα στατιστικά στοιχεία που χρησιµοποιούνται για την παρούσα εξέταση της εκπλήρωσης των κριτηρίων σύγκλισης παρέχονται από την Επιτροπή τα στοιχεία για την κατάρτιση της παρούσας πρότασης παρασχέθηκαν από την Επιτροπή δηµοσιονοµικά στοιχεία παρασχέθηκαν από την Επιτροπή µετά την υποβολή εκθέσεων από τα κράτη µέλη µέχρι την 1η Μαρτίου 2000, σύµφωνα µε τον κανονισµό του Συµβουλίου (ΕΚ) αριθ. 3605/93, όπως τροποποιήθηκε µε τον κανονισµό του Συµβουλίου (ΕΚ) αριθ. 475/2000 (12) στην Ελλάδα η εθνική νοµοθεσία, του καταστατικού της εθνικής κεντρικής τράπεζας συµπεριλαµβανοµένου, είναι συµβιβάσιµη µε τα άρθρα 108 και 109 της συνθήκης και το καταστατικό του ΕΣΚΤ όσον αφορά την εκπλήρωση από την Ελλάδα των κριτηρίων σύγκλισης που αναφέρονται στις τέσσερις περιπτώσεις του άρθρου 122, παράγραφος 1, της συνθήκης: το µέσο ποσοστό πληθωρισµού στην Ελλάδα κατά το έτος που έληξε τον Μάρτιο του 2000 ήταν 2,0.% δηλαδή κατώτερο της τιµής αναφοράς στις 17 εκεµβρίου 1999 6 το Συµβούλιο κατάργησε την προηγούµενη απόφασή του σχετικά µε την ύπαρξη υπερβολικού ελλείµµατος στην Ελλάδα και ως εκ τούτου η Ελλάδα δεν αποτελεί αντικείµενο απόφασης του Συµβουλίου σχετικά µε την ύπαρξη υπερβολικού δηµοσιονοµικού ελλείµµατος 6 ΕΕ L12της 18.01.2000. 5
κατά την τελευταία διετία η Ελλάδα συµµετείχε στον ΜΣΙ και µετά στον ΜΣΙ ΙΙ κατά την περίοδο αυτή η ελληνική δραχµή (GRD) δεν υπήρξε αντικείµενο σοβαρών εντάσεων και η Ελλάδα δεν υποτίµησε µε δική της πρωτοβουλία την κεντρική διµερή ισοτιµία της δραχµής έναντι κανενός από τα νοµίσµατα άλλων κρατών µελών µέχρι την 1η Ιανουαρίου 1999 ούτε έναντι του ευρώ έκτοτε κατά το έτος που έληξε τον Μάρτιο του 2000, το µακροπρόθεσµο επιτόκιο στην Ελλάδα ήταν κατά µέσο όρο 6,4.% δηλαδή κατώτερο της τιµής αναφοράς µε βάση και τα τέσσερα κριτήρια η Ελλάδα έχει επιτύχει υψηλό βαθµό βιώσιµης σύγκλισης. συνεπώς, η Ελλάδα πληροί τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την εισαγωγή του ενιαίου νοµίσµατος (13) το Συµβούλιο, αποφασίζοντας µε ειδική πλειοψηφία, βάσει προτάσεως της Επιτροπής, αποφασίζει ποια κράτη µέλη µε παρέκκλιση πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την εισαγωγή του ενιαίου νοµίσµατος και καταργεί τις παρεκκλίσεις των σχετικών κρατών µελών ΕΞΕ ΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 Η Ελλάδα πληροί τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την εισαγωγή του ενιαίου νοµίσµατος. Η κατάργηση της παρέκκλισης της Ελλάδας θα τεθεί σε ισχύ από 1ης Ιανουαρίου 2001. Άρθρο 2 Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη µέλη. Άρθρο 3 Η παρούσα απόφαση θα δηµοσιευθεί στην Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. [ ] Για το Συµβούλιο Ο πρόεδρος 6