ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Ε Ν Δ Ε Ι Κ Τ Ι Κ Ε Σ Α Π Α Ν Τ Η Σ Ε Ι Σ Θ Ε Μ Α Τ Ω Ν ΘΕΜΑ Α Α1. α. Λάθος β. Σωστό γ. Λάθος δ. Σωστό ε. Σωστό Α2. β Α3. γ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Β ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ Σχολικό βιβλίο, σελ 100-101: (i) Επιβολή ανώτατων τιμών. ΘΕΜΑ Γ Γ1. Εy = ΔQ Q 100 ΔQ Q 100 5 = ΔQ Δy y 100 20 Q σε P 1 μετά την αύξηση του εισοδήματος: Q D=2 200=400 ΟΜΑΔΑ ΤΡΙΤΗ 100 = 100% Ε D = ΔQ Q 100 ΔQ Q 100 0,5 = ΔQ ΔΡ Ρ 100 20 Q 100 = 10% σε νέα τιμή και με νέο εισόδημα, τελική ζητούμενη ποσότητα: QD=400-10 400 = 360 100 1
Γ2. Η συνάρτηση της QD1 είναι γραμμική: QD1 =α+β Ρ. Επειδή η μετατόπιση είναι παράλληλη, η QD1 έχει ίδιο (β) με την QD2. Σε Ρ1 η QD2 =400 τότε QD2=600-20Ρ είναι: 400=600-20Ρ1 Ρ1=10 Επομένως, για την QD1 =α+β Ρ σε Ρ1=10 ισχύει: 200=α-20 10 α=400 Άρα η συνάρτηση ζήτησης είναι QD1=400-20Ρ. Γ3. Οι συναρτήσεις ζήτησης είναι γραμμικές και για τη γραφική τους παράσταση χρειάζονται δύο συνδυασμοί Ρ και QD ceteris paribus. QD1=400-20Ρ QD2=600-20Ρ Ρ=0, QD1=400 Ρ=0, QD2=600 QD1=0, Ρ=20 QD2=0, Ρ=30 για Q D = 360: 360 = 600 20P P = 12 2 2
Γ4. Ο καταναλωτής στην επιδίωξη του να μεγιστοποιήσει την χρησιμότητά του από την κατανάλωση ενός αγαθού επηρεάζεται βασικά: πρώτο από το εισόδημά του και δεύτερο από την ύπαρξη άλλων παρόμοιων αγαθών που μπορούν να ικανοποιήσουν την ίδια ανάγκη (υποκατάστατα αγαθά). Έτσι αν αυξηθεί η τιμή ενός αγαθού, ο καταναλωτής είναι πιθανότερο να αγοράσει λιγότερες μονάδες από συγκεκριμένο αγαθό, αφού το εισόδημά του δεν επαρκεί για να συνεχίσει να αγοράζει τις ίδιες ποσότητες και επιπλέον μπορεί να υποκαταστήσει το αγαθό αυτό με ένα παρόμοιο φθηνότερο αγαθό. Γ5. Ρ Ζητούμενη Ποσότητα ΜΡ = ΔQ ΔL Συνολική Δαπάνη ΣΔ=Ρ QD 5 QD2 =600-20 5=500 5 500=2.500 15 QD2 =600-20 15=300 15 300=4.500 ΕD= ΔQ Q Ρ Q = 300 500 15 5 5 500 =-0,2 Η συνολική δαπάνη είναι ΣΔ=Ρ Q. Σε αύξηση της τιμής του αγαθού από 5 σε 15 η συνολική δαπάνη δέχεται δύο αντίθετες επιδράσεις. Η αύξηση της τιμής τείνει να αυξήσει τη συνολική δαπάνη και η μείωση της ζητούμενης ποσότητας τείνει να μειώσει τη συνολική δαπάνη. Επειδή Ε D = 0,2 < 1, η ζήτηση είναι ανελαστική και ισχύει ΔQ Q 100 < ΔP P 100 άρα υπερισχύει η επίδραση από την αύξηση της τιμής και για αυτό η συνολική δαπάνη αυξάνεται. 3
ΘΕΜΑ Δ Δ1. ΟΜΑΔΑ TETAΡΤΗ Αριθμός Εργατών L Συνολικό Προϊόν Q Μέσο προϊόν AΡ= Q L Οριακό Προϊόν Q Μεταβλητό κόστος VC Μέσο μεταβλητό κόστος AVC= VC Q Οριακό κόστος MC= Δ(VC) ΔQ 20 100 5-400 4-30 150 150 30 = 5 150 100 = 30 20 = 5 600 4 4 40 170 4,25 2 740 4,4 7 50 180 3,6 1 860 4,8 12 α. Σε L=30 το ΑΡ είναι μέγιστο, άρα ισχύει: ΑΡ30=ΜΡ30 Q 30 L 30 = Q 30 Q 20 L 30 L 20 Q 30 30 = Q 30 100 30 20 = Q 30 = 150 β. Σε L=20 το VC=400 VC=(W L)+(C Q) 400=(W 20)+(2 100) W=10 Δ2. α) Σε Q=100, η δαπάνη για την εργασία =W L=10 20=200 Σε Q=175, η δαπάνη για την εργασία =W L=10 45=450 Ισχύει: MP 40 50 = MP 40 x = ΔQ = 175 170 = 1 x 40 = 5 x = 45, ΔL x 40 δηλαδή L=45 όταν Q=175 άρα αύξηση της δαπάνης για εργασία =450-200=250 4
β) Σε Q=100, η δαπάνη για την πρώτη ύλη =C Q=2 100=200 Σε Q=175, η δαπάνη για την πρώτη ύλη =C Q=2 175=350 άρα αύξηση της δαπάνης για πρώτη ύλη =350-200=150 Δ3. α. Ο ν.φ.α. ισχύει επειδή η επιχείρηση λειτουργεί σε βραχυχρόνια περίοδο όπου χρησιμοποιεί σταθερούς και μεταβλητούς συντελεστές. Ο ν.φ.α. εμφανίζεται όταν το οριακό προϊόν (ΜΡ) αρχίσει να μειώνεται. Για L=30 ΜΡ μειώνεται αφού το ΑΡ είναι μέγιστο όταν εξισώνεται με το ΜΡ όταν αυτό μειώνεται. Επίσης από τα στοιχεία του πίνακα το ΜΡ μειώνεται για L=40 και L=50. β. Ο ν.φ.α. ισχύει στη βραχυχρόνια περίοδο για κάθε παραγωγική διαδικασία επειδή μεταβάλλονται οι αναλογίες που υπάρχουν κάθε φορά ανάμεσα στους σταθερούς και μεταβλητούς συντελεστές. Δ4. α. Πίνακας Προσφοράς Επιχείρησης Προσφερόμενη Ποσότητα P = MC AVC Q s = Q 4 150 7 170 12 180 5
Πίνακας Αγοραίας Προσφοράς P Προσφερόμενη Ποσότητα Q s = 200 Q sμιας 4 200 150 = 30.000 7 200 170 = 34.000 12 200 180 = 36.000 β. Πίνακας Αγοραίας Ζήτησης Ζητούμενη Ποσότητα P Q D = 60. 000 2. 000Ρ 4 Q D = 60.000 2.000 4 = 52.000 7 Q D = 60.000 2.000 7 = 46.000 12 Q D = 60.000 2.000 12 = 36.000 Από τη σύγκριση των πινάκων αγοραίας προσφοράς και ζήτησης η τιμή ισορροπίας είναι Ρe=12 με αγοραία προσφερόμενη ποσότητα να είναι ίση με την αγοραία ζητούμενη ποσότητα, άρα η ποσότητα ισορροπίας είναι Qe=36.000 6