ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 9.1.2018 C(2017) 9017 final ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 9.1.2018 για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2014/90/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την αναγνώριση συγκεκριμένων στοιχείων του εξοπλισμού πλοίων που επιδέχονται ηλεκτρονική σήμανση (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) EL EL
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ Η οδηγία 2014/90/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 2014, σχετικά με τον εξοπλισμό πλοίων και για την κατάργηση της οδηγίας 96/98/ΕΚ του Συμβουλίου (εφεξής «οδηγία για τον εξοπλισμό πλοίων») προβλέπει ότι «Η Επιτροπή διενεργεί ανάλυση κόστους-ωφέλειας σχετικά με τη χρήση της ηλεκτρονικής ετικέτας για τη συμπλήρωση ή την αντικατάσταση του πηδαλιόσχημου σήματος.» Η εν λόγω ανάλυση πραγματοποιήθηκε με μελέτη η οποία έχει αναρτηθεί πλέον στον ιστότοπο της Επιτροπής 1. Διαπιστώθηκε ότι είναι σχετικά σύντομο το χρονικό περιθώριο για την επίτευξη συμφωνίας σε ένα ευρέως αποδεκτό και αναγνωρισμένο πρότυπο ηλεκτρονικής ετικέτας που θα συμπληρώνει ή θα αντικαθιστά το πηδαλιόσχημο σήμα, διότι η βιομηχανία έχει αρχίσει ήδη την εφαρμογή της εν λόγω τεχνολογίας. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, μολονότι ο ναυτιλιακός κλάδος δραστηριοποιείται μέσα σε ένα σύνθετο περιβάλλον το οποίο καθιστά δύσκολο να προβλεφθούν όλες οι πιθανές μελλοντικές χρήσεις της ηλεκτρονικής σήμανσης, αναμένονται οι ακόλουθες θετικές επιπτώσεις από την έγκαιρη καθιέρωση (εφαρμοστέου προαιρετικά) ενωσιακού πλαισίου: οι κατασκευαστές αναμένεται ότι θα ωφεληθούν από τη βελτιωμένη πρόληψη της παραποίησης οι πλοιοκτήτες/φορείς εκμετάλλευσης θα είναι σε θέση να εξασφαλίζουν ευκολότερα την ιχνηλασιμότητα του εξοπλισμού και τον έλεγχο των αποθεμάτων Οι αρχές εποπτείας της αγοράς αναμένεται ότι θα ωφεληθούν από την άμεση και εύκολη πρόσβαση στις σχετικές βάσεις δεδομένων, γεγονός που θα βελτιώσει τους ελέγχους επικύρωσης των πιστοποιητικών. Αναλύθηκαν οι διεργασίες στα διάφορα στάδια του εξοπλισμού πλοίων (έγκριση, διάθεση στην αγορά και επιτήρηση) και του κύκλου ζωής των πλοίων (ναυπήγηση, λειτουργία και ανακύκλωση) και προσδιορίστηκαν πιθανές προκλήσεις. Στις προβολές με βάση το σενάριο εξετάσθηκε η κατάσταση 10 χρόνια μετά την ενδεχόμενη εφαρμογή των ηλεκτρονικών ετικετών. Στο τεχνολογικό μέρος της μελέτης έγινε συνολική επισκόπηση των υφιστάμενων δεδομένων και των αρχιτεκτονικών ανταλλαγής δεδομένων, η οποία κατέληξε στη σύσταση χρήσης της σήμανσης με ραδιοσυχνική αναγνώριση (RFID) και μήτρα δεδομένων ως προτιμώμενες τεχνολογίες για την ηλεκτρονική σήμανση. Καθορίσθηκαν τρία διαφορετικά σενάρια εφαρμογής και αξιολογήθηκαν επιπροσθέτως του βασικού σεναρίου για την ποσοτική αξιολόγηση, η οποία οδήγησε στο συμπέρασμα ότι το πλέον δαπανηρό σενάριο παρουσιάζει και τα πιο υψηλά δυνητικά οφέλη. Τα σενάρια εφαρμογής αξιολογήθηκαν με βάση τέσσερις κύριες κατηγορίες κόστους: την επένδυση, την εφαρμογή, το λειτουργικό κόστος (συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης) και το κόστος συντήρησης. Όσον αφορά τα οφέλη αξιολογήθηκαν η ταχύτερη απόκτηση δεδομένων, η μείωση των ζημιών στην αγορά, οι περισσότερο εστιασμένες ανακλήσεις προϊόντων και ο αποτελεσματικότερος εντοπισμός παραποιημένων προϊόντων. Το μεν βασικό σενάριο σχετίζεται με τη συνέχιση της υπάρχουσας κατάστασης χωρίς ηλεκτρονική σήμανση, το δε σενάριο 1 βασίζεται στη χρήση του αριθμού του πιστοποιητικού 1 https://ec.europa.eu/transport/sites/transport/files/2017-04-electronic-tag-marine-equipment.pdf EL 2 EL
εξοπλισμού πλοίων μόνο με σκοπό την αναγνώριση. Το σενάριο 2 αφορά τη χρήση επάνω στο προϊόν κωδικού της εταιρείας και του είδους, επιπλέον του αριθμού του πιστοποιητικού εξοπλισμού πλοίων, και στο σενάριο 3 πέραν αυτών προστίθενται πληροφορίες που καθιστούν δυνατή την ατομική αναγνώριση κάθε προϊόντος ενός κατασκευαστή. Η αξιολόγηση του κόστους πραγματοποιήθηκε με εκτίμηση του κόστους ανά ενδιαφερόμενο παράγοντα (δηλ. κατασκευαστή και εποπτεία της αγοράς) και ανά μονάδα που απαιτείται για την εφαρμογή ελήφθησαν υπόψη είδη όπως οι εκτυπωτές ετικετών, συσκευές ανάγνωσης, διεπαφές λογισμικού, εκπαίδευση. Το κόστος και τα οφέλη αξιολογήθηκαν για μια περίοδο 5 ετών για την απόσβεση, η οποία κρίθηκε επαρκής για την εθελοντική υιοθέτηση του μέτρου. Δεν υπάρχει μεν πρόσθετο κόστος στο βασικό σενάριο, αλλά δεν υπάρχουν και πρόσθετα οφέλη. Το συνολικό πρόσθετο κόστος για το σενάριο 1 εκτιμάται ότι θα είναι (σε 5 έτη) 710 000 EUR και τα οφέλη 28,7 εκατομμύρια EUR, ενώ για το σενάριο 3 το συνολικό πρόσθετο κόστος 89 εκατομμυρίων EUR (σε 5 έτη) αναμένεται να οδηγήσει σε αυξημένα οφέλη ύψους περίπου 150 εκατομμυρίων EUR. Το ενδιάμεσο σενάριο 2 προβλέπει κόστος ύψους 5,5 εκατομμυρίων EUR και οφέλη ύψους 32,7 εκατομμυρίων EUR. Σημειώνεται επίσης ότι ο νομοθέτης δεν προέβλεψε να καταστεί υποχρεωτική η καθιέρωση της ηλεκτρονικής ετικέτας, επαφίοντας στους οικονομικούς φορείς να αποφασίσουν εάν θα κάνουν χρήση των πλεονεκτημάτων της. Καθώς θα εναπόκειται στους οικονομικούς φορείς να υιοθετήσουν εθελοντικά την ηλεκτρονική σήμανση, αυτοί θα είναι επίσης σε θέση να καθορίσουν κατά πόσον επιθυμούν να επενδύσουν περισσότερο στην τεχνολογία για να επιτύχουν τα αυξημένα οφέλη. 2. ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ Τα ενδιαφερόμενα μέρη γνωμοδότησαν στο πλαίσιο τόσο της εκτίμησης επιπτώσεων για την αναθεώρηση της οδηγίας για τον εξοπλισμό πλοίων το 2012, όσο και της ανάλυσης κόστουςωφέλειας που πραγματοποιήθηκε το 2017 σχετικά με τις επιλογές ηλεκτρονικής σήμανσης. Στην εκτίμηση επιπτώσεων της οδηγίας για τον εξοπλισμό πλοίων του 2012 2 ελήφθη υπόψη η καθιέρωση της ηλεκτρονικής ετικέτας σε εθελοντική βάση στις δέσμες μέτρων πολιτικής που αξιολογήθηκαν. Η παρούσα πρωτοβουλία αποτελεί ως εκ τούτου μέρος της επιλογής πολιτικής που αποφασίσθηκε για την έκδοση της οδηγίας. Εν προκειμένω, βάσει του άρθρου 11 της οδηγίας για τον εξοπλισμό πλοίων, ζητείται από την Επιτροπή να πραγματοποιήσει ανάλυση κόστους-ωφέλειας. Κατά την εν λόγω ανάλυση εξετάσθηκαν οι διάφορες επιλογές εφαρμογής των ηλεκτρονικών ετικετών. Η ανάλυση έχει αναρτηθεί στον ιστότοπο της Επιτροπής. Στις διαβουλεύσεις με αντικείμενο την ανάλυση κόστους-ωφέλειας συμμετείχαν όλοι οι ενδιαφερόμενοι παράγοντες τους οποίους αφορά η οδηγία για τον εξοπλισμό πλοίων, ήτοι τα κράτη μέλη (δηλ., η ομάδα εμπειρογνωμόνων για τον εξοπλισμό των πλοίων [Ε02653], άλλοι σημαντικοί ενδιαφερόμενοι, η υποομάδα για την εποπτεία της αγοράς, η ADCO MED, καθώς και η επιτροπή ασφάλειας στη ναυτιλία (COSS, C09400]), κοινοποιημένοι οργανισμοί, κατασκευαστές εξοπλισμού πλοίων, υπάλληλοι κρατών σημαίας και επιθεωρητές του κράτους του λιμένα, αρχές εποπτείας της αγοράς και φορείς εκμετάλλευσης πλοίων. Τα ενδιαφερόμενα μέρη είχαν ενημερωθεί για τη διαβούλευση μέσω του δικτυακού τόπου MarED, όπου έχουν καταχωριστεί περισσότερα από 10 000 ενδιαφερόμενα άτομα. Η διαβούλευση ολοκληρώθηκε με τρεις ημερίδες και δύο πρακτικές επιδείξεις, μία σε μια μεγάλη εμπορική έκθεση του κλάδου και μία σε πορθμείο στη Βαλτική Θάλασσα. Το ευρύ 2 http://eur-lex.europa.eu/legal-content/en/txt/pdf/?uri=celex:52012sc0438&from=en EL 3 EL
κοινό θα εκφράσει τη γνώμη του μέσω της επικείμενης συνήθους δημόσιας διαβούλευσης διάρκειας 4 εβδομάδων για τις κατ εξουσιοδότηση/εκτελεστικές πράξεις. 3. ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ Στην κατ εξουσιοδότηση πράξη καταγράφεται ο εξοπλισμός πλοίων που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2014/90/ΕΕ, ο οποίος θα είναι δυνατόν να επιδέχεται ηλεκτρονική σήμανση. Καθώς, όπως φάνηκε από τις διαβουλεύσεις με τους ενδιαφερομένους, με τη χρήση διαφόρων τρόπων σήμανσης είναι τεχνικώς εφικτή η σήμανση όλων των παραλλαγών εξοπλισμού πλοίων, είναι τεχνικώς εφικτή η εφαρμογή της ηλεκτρονικής σήμανσης σε όλους τους τύπους εξοπλισμού που έχουν τοποθετηθεί ή πρόκειται να τοποθετηθούν σε πλοίο της ΕΕ και για τους οποίους απαιτείται η έγκριση της αρχής του κράτους της σημαίας βάσει των διεθνών πράξεων που καθορίζονται στο άρθρο 2 της οδηγίας 2014/90/ΕΕ. Παραδείγματος χάρη, επιπλέον της σήμανσης στη συσκευασία, θα πρέπει να είναι δυνατή η στερέωση ετικέτας σε τοίχωμα πλοίου που έχει επιχρισθεί με εγκεκριμένη βαφή σύμφωνα με την οδηγία για τον εξοπλισμό πλοίων, η οποία αποδεικνύει ότι η βαφή πληροί τις απαιτήσεις της οδηγίας για τον εξοπλισμό πλοίων. Συνεπώς, η παρούσα πράξη δεν θα πρέπει να αποκλείει συγκεκριμένα στοιχεία εξοπλισμού των πλοίων από το πεδίο εφαρμογής της. Με την έκδοση κανονισμού, οι στόχοι της οδηγίας για τον εξοπλισμό πλοίων, οι οποίοι βασίζονται στην πρόληψη της παραποίησης και της αποτελεσματικής εποπτείας της αγοράς, θα επιτευχθούν ομοιόμορφα σε όλα τα κράτη μέλη και θα παρασχεθεί ασφάλεια δικαίου σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευαστών εξοπλισμού πλοίων, των αρμοδίων αρχών, της ναυπηγικής βιομηχανίας και των φορέων εκμετάλλευσης. Η έκδοση κανονισμού διασφαλίζει συνεκτικό πλαίσιο για όλους τους παράγοντες της αγοράς και αποτελεί την καλύτερη δυνατή εγγύηση ισότιμων και ενιαίων όρων ανταγωνισμού. Πέραν αυτού, διασφαλίζει την άμεση εφαρμογή του καταλόγου του συγκεκριμένου εξοπλισμού πλοίων που μπορεί να επιδέχεται ηλεκτρονική σήμανση. Επιπλέον, η χρήση κανονισμού δεν συνεπάγεται διοικητική επιβάρυνση για τις υπηρεσίες των κρατών μελών, διότι δεν απαιτεί περαιτέρω μεταφορά σε εθνικό επίπεδο. EL 4 EL
ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 9.1.2018 για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2014/90/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την αναγνώριση συγκεκριμένων στοιχείων του εξοπλισμού πλοίων που επιδέχονται ηλεκτρονική σήμανση (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/90/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 2014, σχετικά με τον εξοπλισμό πλοίων και για την κατάργηση της οδηγίας 96/98/ΕΚ του Συμβουλίου 3, και ιδίως το άρθρο 11 παράγραφος 3, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Προκειμένου να καταστεί δυνατή η εθελοντική χρήση των ηλεκτρονικών ετικετών από τους οικονομικούς παράγοντες, να διευκολυνθεί η εποπτεία της αγοράς και να αποτραπεί η παραποίηση συγκεκριμένων στοιχείων του εξοπλισμού πλοίων, η οδηγία 2014/90/ΕΕ εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να εκδίδει κατ εξουσιοδότηση πράξεις, ώστε να προσδιορίζονται συγκεκριμένα στοιχεία του εξοπλισμού πλοίων που επιδέχονται ηλεκτρονική σήμανση. (2) Είναι σημαντικό να διασφαλισθεί η ενιαία επίτευξη των στόχων της οδηγίας 2014/90/ΕΕ σε όλα τα κράτη μέλη. Αυτό επιτυγχάνεται με την έκδοση κανονισμού, ο οποίος προσφέρει ασφάλεια δικαίου σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευαστών εξοπλισμού πλοίων, των αρμοδίων αρχών, της ναυπηγικής βιομηχανίας και των φορέων εκμετάλλευσης. Η έκδοση κανονισμού διασφαλίζει συνεκτικό πλαίσιο για όλους τους παράγοντες της αγοράς και αποτελεί την καλύτερη δυνατή εγγύηση ισότιμων και ενιαίων όρων ανταγωνισμού. Πέραν αυτού, διασφαλίζει την άμεση εφαρμογή του καταλόγου του συγκεκριμένου εξοπλισμού πλοίων που μπορεί να επιδέχεται ηλεκτρονική σήμανση. Επιπλέον, η χρήση κανονισμού δεν συνεπάγεται διοικητική επιβάρυνση για τις υπηρεσίες των κρατών μελών, διότι δεν απαιτεί περαιτέρω μεταφορά σε εθνικό επίπεδο. (3) Σύμφωνα με την οδηγία 2014/90/ΕΕ, η Επιτροπή θα πρέπει να διενεργήσει ανάλυση κόστους-ωφέλειας σχετικά με τη χρήση της ηλεκτρονικής ετικέτας προς συμπλήρωση ή αντικατάσταση του πηδαλιόσχημου σήματος. (4) Η ανάλυση κόστους/ωφέλειας απέδειξε ότι, λόγω της ηλεκτρονικής σήμανσης του εξοπλισμού πλοίων, οι κατασκευαστές αναμένεται ότι θα ωφεληθούν από τη βελτιωμένη πρόληψη της παραποίησης, ότι οι πλοιοκτήτες και οι φορείς εκμετάλλευσης θα είναι σε θέση να εξασφαλίζουν την ιχνηλασιμότητα του εξοπλισμού και τον έλεγχο των αποθεμάτων και ότι οι αρχές εποπτείας της αγοράς θα ωφεληθούν από την άμεση και εύκολη πρόσβαση στις σχετικές βάσεις δεδομένων, με τις οποίες θα βελτιωθούν οι έλεγχοι επαλήθευσης των πιστοποιητικών. 3 ΕΕ L 257 της 28.8.2014, σ. 146. EL 5 EL
(5) Η ανάλυση κόστους-ωφέλειας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι συνολικές επενδύσεις θα είναι περιορισμένες σε σύγκριση με τα προσδοκώμενα οφέλη και ότι το κόστος για τις αρμόδιες αρχές και τη βιομηχανία είναι οικονομικά προσιτό εξαιτίας της πιθανής σταδιακής εθελοντικής εφαρμογής. Με περαιτέρω επενδύσεις από τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα είναι δυνατόν να επιτευχθούν επιπλέον οφέλη. (6) Στο πλαίσιο της ανάλυσης κόστους-ωφέλειας, η Επιτροπή πραγματοποίησε διάφορες διαβουλεύσεις, ημερίδες και έργα επίδειξης με εμπειρογνώμονες και ενδιαφερομένους των κρατών μελών. (7) Στις διαβουλεύσεις οι ενδιαφερόμενοι συμφώνησαν ότι, με τη χρήση διαφορετικών μεθόδων σήμανσης, θα μπορούσε να καταστεί τεχνικώς εφικτή η σήμανση του εξοπλισμού που έχει τοποθετηθεί ή πρόκειται να τοποθετηθεί σε πλοίο της ΕΕ και για τον οποίο απαιτείται η έγκριση της αρχής του κράτους της σημαίας βάσει των διεθνών πράξεων που καθορίζονται στο άρθρο 2 της οδηγίας 2014/90/ΕΕ. Συνεπώς, ο εν λόγω εξοπλισμός θα πρέπει να επιδέχεται ηλεκτρονική σήμανση. ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ: Άρθρο 1 Τα συγκεκριμένα στοιχεία του εξοπλισμού πλοίων που απαριθμούνται στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού επιδέχονται ηλεκτρονική σήμανση. Άρθρο 2 Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος. Βρυξέλλες, 9.1.2018 Για την Επιτροπή Πρόεδρος Jean-Claude JUNCKER EL 6 EL