Συμβουλές & πληροφορίες για τα βερνίκια νερού του οίκου GmbH Δομή των βερνικιών νερού. Πολυμερική διάσπαση Υδατοδιαλυτή ρητίνη Νερό Προσθετικά Δημιουργία του φιλμ Τα βερνίκια νερού έχουν σαν βάση διάφορα πολυμερή διαλύματα. Αυτά είναι τροποποιημένα acrylates που διαχωρίζονται ανάλογα με την μοριακή τους σύσταση σε σκληρά και μαλακά. Τα διαλύματα αυτά είναι ακατέργαστα διασπαρμένα μόρια που έχουν γαλακτερή ή θολή μορφή. Επιπλέον χρησιμοποιούνται ειδικές ρητίνες, που γίνονται υδατοδιαλυτές με την επίδραση της αμμωνίας. Γενικά μόνο το νερό χρησιμοποιείται ως διαλύτης. Τα προσθετικά είναι συστατικά που επηρεάζουν τα διάφορα χαρακτηριστικά, όπως την τάση της επιφάνειας, την πρόσφυση, την ολισθηρότητα, την αντοχή στην τριβή, την δημιουργία του film κτλ. Σε αντίθεση με το κλασσικό λιθογραφικό βερνίκι λαδιού, που στεγνώνει με οξείδωση, το βερνίκι νερού στεγνώνει με την απορρόφηση και/ή την εξάτμιση του νερού. Μ αυτόν τον τρόπο τα διασκορπισμένα μόρια έλκονται με μεγάλη ένταση μεταξύ τους, δημιουργώντας μια υψηλή τριχοειδή πίεση που προκαλεί την τήξη των σημείων επαφής και αρχίζει η δημιουργία του film. Εφαρμογή των βερνικιών νερού Τα βερνίκια νερού μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις παρακάτω μονάδες: 1. Μονάδα βερνικιού σε μηχανές offset με συμβατικό σύστημα ή με anilox κύλινδρο 2. Mονάδες ύγρανσης (σκάφη νερού) μηχανών offset. 3. Offline βερνικωτικές μηχανές 4. Μηχανές φλεξογραφίας 5. Μηχανές βαθυτυπίας 6. Σκάφη μελανίου των μηχανών offset 7. Μονάδες βερνικιού web offset μηχανών 1
Στέγνωμα των βερνικιών νερού Για να πετύχουμε ένα καλό στέγνωμα και μία ομαλή ροή συνίσταται ο εξοπλισμός της μηχανής με μακρύ διάδρομο εξαγωγής. Έτσι μπορούμε να δουλέψουμε με πάρα πολύ γυαλιστερό βερνίκι (high gloss) και με πολύ μεγάλη ταχύτητα στη μηχανή. Πρέπει επίσης να είναι διαθέσιμες οι κατάλληλες εγκαταστάσεις στεγνώματος. Οι στεγνωτήρες παροχής ζεστού αέρα είναι ιδανικοί. Η χρήση ακτινοβολίας μέσων κυμάτων IR βοηθά στο γρήγορο στέγνωμα των μελάνια, που έχουν τυπωθεί. Υπάρχουν επίσης ψυκτικά συστήματα στην αγορά ώστε να κατεβάζουν τη θερμοκρασία των τυπωμένων και βερνικωμένων φύλλων στη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Γενικά η θερμοκρασία στοιβάγματος στην εξαγωγή της μηχανής δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 35 C για να αποτρέπεται το τσίμπημα των μελανιών και το blocking στη ντάνα. Όταν η θερμοκρασία στοιβάγματος είναι πολύ υψηλή, τότε το μελάνι γίνεται πιο ρευστό και εισχωρεί στο στρώμα του βερνικιού. Απαραίτητος για καλό στέγνωμα είναι και ο καλός αερισμός της εξαγωγής. Όταν δεν υπάρχει τέτοια συσκευή ή όταν δεν λειτουργεί σωστά, υπάρχει ο κίνδυνος να παρουσιαστεί το επονομαζόμενο φαινόμενο washhouse στην εξαγωγή. Αυτό σημαίνει ότι αφού η μηχανή δούλευε για κάποια ώρα ο αέρας που μπαίνει από τον στεγνωτήρα είναι γεμάτος υγρασία. Ο υγρός αέρας «κάθεται» στα τυπωμένα φύλλα και προκαλεί προβλήματα στο στέγνωμα και blocking στις στοιβάδες. Προσοχή : Ο αέρας που στέλνει ο στεγνωτήρας στην μηχανή πρέπει να περιορίζεται στο minimum. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιούνται βερνίκια σε παλιότερες μηχανές, που δεν έχουν τους κατάλληλους στεγνωτήρες. Σ αυτή όμως την περίπτωση όμως ελαττώνεται ο βαθμός γυαλάδας καθώς και η ταχύτητα της μηχανής. Το στέγνωμα των βερνικιών νερού είναι φυσικό, δηλαδή με την απορρόφηση από το υλικό εκτύπωσης ή με την εξάτμιση. Η επιφάνεια του βερνικιού πρέπει να έχει αντοχή στη τριβή 10 δευτερόλεπτα αφού μετακινηθούν τα φύλλα. Οι τελικές ιδιότητες του βερνικιού σχετικά με την πρόσφυση και την αντοχή στο ξύσιμο διαμορφώνονται μόνο αφού στεγνώσουν τα μελάνια. Αυτό εξαρτάται και από τη βάση. 2
Κατανομή των απαιτήσεων για τα SENOLITH βερνίκια νερού Ρευστό βερνίκι Διαδικασία Φιλμ βερνικιού Υψηλή περιεκτικότητα σε στερεά. Κατάλληλη ρευστότητα Σταθερή ρευστότητα Όσο τον δυνατό μεγαλύτερη αντοχή στο ψύχος Δημιουργία film ακόμη και σε χαμηλές θερμοκρασίες Χαρακτηρισμός ως ακίνδυνο Οικολογικό Σωστή τάση στην επιφάνεια Χωρίς οργανικούς διαλυτές Άοσμο Δεν τσιμπάει στη ντάνα Νο blocking Δεν στεγνώνει στην μονάδα βερνικιού Μικρή δημιουργία αφρού Καλή διαβροχή της βάσης Καλές δυνατότητες άντλησης Όσο το δυνατόν λιγότερη χρήση σκόνης Χαμηλότερη κατανάλωση Άοσμη Εύκολο πλύσιμο Γυαλάδα Αντοχή στην τριβή Αντοχή στο blocking (υγρό και στεγνό) Ελαστικότητα (δυνατότητα οντουλε και πίκμανσης) Αντοχή στην χρυσοτυπία Άοσμο Μπορεί να συγκολληθεί Δεν κιτρινίζει (άχρωμο) Ολισθηρότητα Διαύγεια Αντοχή στη θερμοτυπία (hot stamping) Υψηλή προσκόλληση Ανακυκλώσιμο Εξαιτίας της πληθώρας των απαιτήσεων που αναφέρονται παραπάνω, παρέχεται ένα ευρύ φάσμα βερνικιών. Οι απαιτούμενες παράμετροι πρέπει να λαμβάνονται υπ όψιν από την αρχή, για να γίνεται η επιλογή του βερνικιού ευκολότερη και χωρίς προβλήματα. Δουλεύοντας με βερνίκια νερού SENOLITH 1) Ρευστότητα Το βερνίκι πρέπει να ανακατεύεται καλά προτού μετρηθεί με το DIN 4mm κυπελλάκι. Η ρευστότητα αναγράφεται στις τεχνικές προδιαγραφές του κάθε προϊόντος και μετριέται σε θερμοκρασία βερνικιού 20 C. H ρευστότητα θα αλλάξει σε περίπτωση που η θερμοκρασία μεταβληθεί αισθητά. Γι αυτό συνίσταται να αποθηκεύονται τα βαρέλια σε θερμοκρασία δωματίου ή να μεταφέρονται στην μηχανή μόνο όταν χρειάζονται. Για να μετρήσουμε την ρευστότητα βυθίζουμε τον μετρητή στο βερνίκι, τον βγάζουμε έξω και χρονομετρούμε την ώρα που απαιτείται για να κοπεί η ίνα του βερνικιού, που τρέχει από την τρύπα της μεζούρας. Σε περίπτωση που η μέτρηση γίνεται κατά την διάρκεια της εκτύπωσης, πρέπει να προσέχουμε να μην μπαίνει αφρός στην μεζούρα. Κάτι τέτοιο θα μας έδινε λάθος μέτρηση. 3
2) Ξεκινώντας την αντλία βερνικιού. Αφού γίνει η μέτρηση, όπως περιγράψαμε παραπάνω το βερνίκι προωθείται στην μονάδα βερνικιού. Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί ώστε να μην υπάρχουν απόνερα ή υπολείμματα από άλλα βερνίκια (π.χ. βερνίκια UV) στο σύστημα κυκλοφορία του βερνικιού. Επιπλέον πρέπει να δοθεί προσοχή στην σωστή ρύθμιση των κυλίνδρων και των μαχαιριών (squeegees) του βερνικιού για να αποφευχθεί το ξεχείλισμα και η υπερχείλιση του. Αν συμβεί κάτι τέτοιο πρέπει να σταματήσει η τροφοδότηση βερνικιού, να πλυθούν τα λερωμένα μέρη και να επιδιορθωθεί η δυσλειτουργία. 3) Πλύσιμο της βερνικωτικής μονάδας και του anilox κυλίνδρου. Το πλύσιμο μπορεί να γίνει με νερό, κατά προτίμηση ζεστό. Μπορεί επίσης να προστεθεί λίγη αλκοόλη στο νερό. Αν συναντάται δυσκολία στο πλύσιμο μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατάλληλο καθαριστικό. Σημείωση: Μία καλή λύση θα ήταν η εμβάπτιση σε δεξαμενή με νερό των εξαρτημάτων με «ξεραμένα» βερνίκια. Μετά από λίγο, τα βερνίκια θα «φουσκώνουν» από το νερό και η απομάκρυνσή τους από τα εξαρτήματα θα γίνει πολύ εύκολα. Για τον καθαρισμό των anilox κυλίνδρων σας προσφέρουμε το SENOLITH CLEANING AGENT FOR ANILOX ROLLERS 372051. Ο anilox κύλινδρος πρέπει να καθαρίζεται με το χέρι μία φορά την εβδομάδα, μετά το τέλος της βάρδιας. 4) Εφαρμογή βερνικιού με καουτσούκ Όταν πρόκειται να περαστεί βερνίκι σε όλη την επιφάνεια είναι καλύτερα να χρησιμοποιείται καουτσούκ αέρος. Οι μανίλλες πρέπει να χρησιμοποιηθούν σαν υπόστρωμα. Ένα δεύτερο καουτσούκ ή μαλακό υπόστρωμα καουτσούκ πάχους 1mm μπορεί να τοποθετηθεί από κάτω από το καουτσούκ και πάνω από τις μανίλλες. Το υπόστρωμα πρέπει να είναι λίγο μικρότερο από το εκτυπωμένο φύλλο σε πλάτος και σε ύψος, διαφορετικά το βερνίκι συσσωρεύεται και στεγνώνει στον κύλινδρο της πίεσης. Ένας καλός τρόπος για να αποφύγουμε την συσσώρευση βερνικιού στο καζάνι της πίεσης, είναι να δημιουργήσουμε περιμετρικά της διάστασης του φύλλου, πάνω στο καουτσούκ αέρος, ένα «αυλάκι» πλάτους τουλάχιστον 15mm. Αυτό το πετυχαίνουμε χαράζοντας με αιχμηρό όργανο το καουτσούκ (αφού πρώτα το σημαδέψουμε) και αφαιρώντας την επάνω στοιβάδα. Έτσι τα περισσεύματα του βερνικιού κατά την εκτύπωση, θα πέφτουν μέσα σ αυτό και δε θα λερώνουν την πίεση. 5) Εφαρμογή βερνικιού με φωτοπολυμερικές πλάκες. Σε περίπτωση που το βερνίκι χρησιμοποιείται με φωτοπολυμερικές πλάκες είναι απαραίτητο ένα μαλακό υπόστρωμα. Ειδικά υποστρώματα υπάρχουν στην αγορά. Εάν το κοίλωμα στον κύλινδρο του τσίγγου είναι αρκετά βαθύ μπορεί να χρησιμοποιηθεί καουτσούκ. Πιο σωστό θα ήταν να γίνει χρήση φωτοπολυμερικής πλάκας με raster 18 έως 24 γραμμών και να λειτουργήσει σαν υπόστρωμα. Προσοχή: Τα καθαριστικά που περιέχουνε μεταλλικά έλαια δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σε τέτοιες πλάκες γιατί προκαλούν την διάβρωση τους. Συστήνουμε το SENOLITH CLEANING AGENT 373008 4
6) Ρυθμίσεις εκτύπωσης στην μονάδα βερνικιού. Στην μονάδα βερνικιού πρέπει όλες οι ρυθμίσεις να διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα διαφορετικά καταστρέφονται οι άκρες και συσσωρεύεται βερνίκι στο καουτσούκ ή στη βερνικωτική πλάκα. 7) Προβλήματα κατά την διάρκεια. Α) Προβλήματα διαβροχής. Προβλήματα διαβροχής δημιουργούνται όταν το εκτυπωμένο υλικό ή το μελάνι, εξαιτίας κάποιων χαρακτηριστικών τους, δεν επιδέχονται στρώση βερνικιού. Το βερνίκι τότε δεν δημιουργεί διαυγές φιλμ. Φαίνεται σαν να τραβιέται από το μελάνι και το υλικό που εφαρμόζει. Αυτό παρουσιάζεται μετά από βερνίκωμα off-line σε εκτυπωμένο υλικό, περισσότερο στα μελάνια, όταν το υλικό αυτό έχει αποθηκευτεί για πολύ καιρό, προτού χρησιμοποιηθεί. Η προσθήκη βελτιωτικού σε ποσοστό 0,5% έως 3% το διορθώνει. Παρόλα' αυτά μεγαλύτερη ποσότητα μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία αφρού και να αυξήσει την ρευστότητα. Μελάνια με λίγο ή καθόλου κερί πρέπει να χρησιμοποιούνται όταν βερνικώνουμε off-line. Β) Σκάσιμο κρακελάρισμα (ρυτίδιασμα) Κρακελάρισμα παρουσιάζεται όταν σπάει το στρώμα του βερνικιού και μοιάζει σαν παλιά ελαιογραφία. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται συνήθως σε μέρη με παχύ στρώμα μελανιού. Τις περισσότερες φορές το σκάσιμο γίνεται όταν βγαίνουν τα φύλλα και δεν φαίνεται όταν τα φύλλα στοιβάζονται. Για να το ελέγξετε βγάλτε 5 φύλλα από την μηχανή, τοποθετήστε το ένα πάνω στο άλλο για 1-2 λεπτά. Σε περίπτωση που συμβαίνει ένα τέτοιο σκάσιμο πρέπει να ελαττωθεί το στέγνωμα (IR, ζεστός αέρας). Το επόμενο βήμα είναι η προσθήκη επιβραδυντή στεγνώματος (0,5% - 2%), που όμως πρέπει να προστεθεί σύμφωνα με τις εγκαταστάσεις στεγνώματος της μηχανής, διαφορετικά υπερβολική ποσότητα μπορεί να προκαλέσει blocking στη στοίβα. Γ) Συρρίκνωση μελανιού στο καουτσούκ. Οι ρυθμίσεις εκτύπωσης και το υπόστρωμα στο καζάνι του τσίγγου πρέπει να ελέγχονται. Όπως έχει αναφερθεί παραπάνω η πίεση πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο χαμηλή και η εφαρμογή του κυλίνδρου πιο απαλή. Σημαντική είναι επίσης και η καλή ισορροπία νερού μελανιού στις εκτυπωτικές μονάδες καθώς και η ακριβής σειρά των χρωμάτων. Αν είναι δυνατόν στην τελευταία εκτυπωτική μονάδα (αυτήν πριν το βερνίκι) να μην τυπώνουμε φόντα. Πολλές φορές είναι αποτελεσματικό το να δουλεύουμε με λίγο περισσότερο βερνίκι, γεγονός που καταπολεμά την συσσώρευση μελανιού (στοκάρισμα). Δ) Aφρός Όταν δημιουργείται στο βερνίκι πολύς αφρός, γεγονός που μπορεί να παρατηρηθεί καλύτερα στη σκάφη του βερνικιού ή στο άνοιγμα μεταξύ των κυλίνδρων, πρέπει να προστεθεί anti-foam υλικό. H μικρή ποσότητα αφρού στο βαρέλι δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας. Η ποσότητα βελτιωτικού που προστίθεται πρέπει να ελέγχεται αυστηρά, σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή, αλλιώς μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα κατά την δημιουργία του φιλμ. 5
Ε) Προβλήματα στεγνώματος Σε περίπτωση που το βερνίκι στεγνώνει πολύ αργά, παρόλη τη σωστή θερμοκρασία και ρευστότητα καθώς και την ικανοποιητική λειτουργία του συστήματος στεγνώματος στην μηχανή και την εξαγωγή, μπορούμε να επιταχύνουμε την διαδικασία προσθέτοντας ένα μείγμα από νερό - εθανόλη / ισοπροπανόλη σε ποσοστό 0,5%-3%. Η μείξη πρέπει να είναι 1:1. Παραπάνω ποσότητα θα προκαλέσει σκάσιμο του μελανιού και το βερνίκι θα γίνει πιο ρευστό. ΣΤ) Προβλήματα με την αντοχή στην τριβή και την ολισθηρότητα. Τις περισσότερες φορές ο λόγος που δημιουργούνται τέτοια προβλήματα είναι το ότι το βερνίκι δεν έχει ανακατευτεί στο βαρέλι. Έτσι τα προσθετικά κεριά, που ευθύνονται για την αντοχή στην τριβή και την ολισθηρότητα δεν αναμειγνύονται όπως θα έπρεπε. Προσοχή: Εάν για στην σωστή εφαρμογή του βερνικιού χρησιμοποιείτε συνεχώς βελτιωτικά παρακαλούμε επικοινωνήστε με εμάς. Θα αλλάξουμε την φόρμουλα ανάλογα. 8) Βερνίκωμα 2 όψεων Είναι πολύ σημαντικό να χρησιμοποιείται ειδικό σύστημα βερνικώματος για τύπωμα βερνικιού σε 2 όψεις. Πρέπει να έχει πολύ μεγάλη αντοχή στo υγρό blocking, διαφορετικά θα προκαλέσει blocking στα τυπωμένα φύλλα όταν τυπωθεί η πίσω πλευρά. Το βερνίκι πρέπει να τυπώνεται σε όσο πιο λεπτό στρώμα και όσο πιο ομοιόμορφα γίνεται. Είναι πλεονέκτημα το να υπάρχει αρκετός χρόνος για να στεγνώσει η μπροστινή και η πίσω πλευρά. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η σκόνη. Ειδικά κατά την εκτύπωση της πίσω πλευράς πρέπει να χρησιμοποιείται επαρκής ποσότητα σκόνης. Η μικρή ποσότητα σκόνης είναι πολύ συχνά ο λόγος του blocking. Δεν είναι όλες οι σκόνες κατάλληλες για μια τέτοια εκτύπωση. Επιπλέον πρέπει να ελέγχεται η θερμοκρασία της στοίβας κατά την διάρκεια και μετά την εκτύπωση. Πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο χαμηλή. Για το στέγνωμα πρέπει να χρησιμοποιείται ο ζεστός αέρας, καθώς η ΙR ακτινοβολία θερμαίνει παρά πολύ τη στοίβα. Ο αερισμός της στοίβας μετά το τέλος της εκτύπωσης αποτελεί μια σημαντική βοήθεια. 9) Βερνίκια ματ Όταν χρησιμοποιούμε ματ βερνίκια πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη το ότι τα βερνίκια αυτά είναι πολύ πιο ευαίσθητα στο γδάρσιμο και στην τριβή από ότι τα γυαλιστερά. Επίσης πρέπει να καθορίζεται εκ των πρότερων το πόσο ματ θέλουμε το αποτέλεσμα, καθώς είναι πιθανό να έχουμε διάφορες διαβαθμίσεις του ματ. 6