Τροποποιήσεις στην περί ΦΠΑ νομοθεσία για υιοθέτηση των διατάξεων της Οδηγίας 2010/45/ΕΚ

ABCD Τροποποιήσεις στην περί ΦΠΑ νομοθεσία για υιοθέτηση των διατάξεων της Οδηγίας 2010/45/ΕΚ Ενημερωτικό Έντυπο ΦΠΑ Έκδοση 101 14 Φεβρουαρίου 2014

Περιεχόμενα Α. Τήρηση αρχείων σε σχέση με πραγματογνωμοσύνες ή εργασίες επιδιορθώσεις ή συντηρήσεις επί αγαθών ή σε σχέση με αγαθά που διακινούνται προσωρινά για σκοπούς της επιχείρησης μεταξύ των Κρατών Μελών (ΚΜ) 3 Β. Κανόνες που αφορούν το απαιτητό ΦΠΑ σε ενδοκοινοτικές παραδόσεις αγαθών και σε ενδοκοινοτικές αποκτήσεις 4 Γ. Καθεστώς ταμειακής λογιστικής 7. Τροποποιήσεις στους κανόνες που αφορούν την τιμολόγηση 8 Ε. Κατάργηση ειδικών διατάξεων για τον χρόνο παροχής υπηρεσιών από δικηγόρους και για υπηρεσίες στην οικοδομική βιομηχανία 11 ΣΤ. Μετατροπή νομίσματος για αποκτήσεις αγαθών από άλλα ΚΜ 15 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 2

Σκοπός του παρόντος Ενημερωτικού Εντύπου είναι η επεξήγηση των πρόσφατων αλλαγών που έχουν επέλθει στην περί ΦΠΑ νομοθεσία με σκοπό την εναρμόνιση της με την Οδηγία 2010/45/ΕΚ και οι οποίες τέθηκαν σε ισχύ από τις 20 εκεμβρίου 2013. Πιο κάτω αναλύονται και επεξηγούνται οι σχετικές αλλαγές που ενσωματώθηκαν στην περι ΦΠΑ Νομοθεσία όπως προβλέπονται στην Οδηγία 2010/45/ΕΚ. Α. Τήρηση αρχείων σε σχέση με πραγματογνωμοσύνες ή εργασίες επιδιόρθωσης ή συντήρησης επί αγαθών ή σε σχέση με αγαθά που διακινούνται προσωρινά για σκοπούς της επιχείρησης μεταξύ των Κρατών Μελών (ΚΜ) Σύμφωνα με τις υφιστάμενες διατάξεις, υποκείμενο στον φόρο πρόσωπο (υ.φ.π.) οφείλει να τηρεί και να ενημερώνει αρχείο προσωρινών μετακινήσεων αγαθών προς και από άλλα ΚΜ. Αρχείο μετακινήσεων προς άλλα ΚΜ Από τις 20 εκεμβρίου 2013, υ.φ.π. οφείλει να τηρεί και να ενημερώνει αρχείο για αγαθά τα οποία αποστέλλει είτε το ίδιο είτε τρίτο πρόσωπο για λογαριασμό του προς άλλα ΚΜ. Το αποκαλούμενο ως αρχείο «προσωρινών μετακινήσεων αγαθών προς άλλα μέλη» πρέπει να τηρείται για τις ακόλουθες περιπτώσεις: Πραγματογνωμοσύνες ή εργασίες επί αγαθών η υλική εκτέλεση των οποίων πραγματοποιείτε στο κράτος μέλος της άφιξης της αποστολής ή της μεταφοράς του αγαθού. Για παράδειγμα, στην περίπτωση όπου μηχάνημα αποστέλλεται πίσω στον κατασκευαστή για επιδιόρθωση ή συντήρηση. Προσωρινή χρησιμοποίηση των αγαθών αυτών στο ΚΜ άφιξης της αποστολής ή της μεταφοράς, για τις ανάγκες παροχής υπηρεσιών που πραγματοποιούνται από υ.φ.π. Για παράδειγμα, στην περίπτωση όπου εργαλεία ή μηχανήματα μισθώνονται ή μεταφέρονται για εκτέλεση έργου από το υ.φ.π. Προσωρινή χρησιμοποίηση των εν λόγω αγαθών για περίοδο που δεν υπερβαίνει τους 24 μήνες στο έδαφος άλλου ΚΜ. Αυτή η διάταξη αφορά αγαθά τα οποία εάν εισάγονταν από χώρα που δεν είναι ΚΜ με σκοπό την προσωρινή χρησιμοποίηση τους, θα υπάγονταν στο καθεστώς προσωρινής εισαγωγής με προσωρινή απαλλαγή από εισαγωγικούς δασμούς. Τα στοιχεία που πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στο αρχείο που θα ετοιμάζεται για τις πιο πάνω περιπτώσεις είναι: η ημερομηνία της μετακίνησης των αγαθών προς άλλο ΚΜ η ημερομηνία παραλαβής των αγαθών στο ΚΜ στο οποίο στάλθηκαν από την ημοκρατία 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 3

η ημερομηνία μετακίνησης των αγαθών από το άλλο ΚΜ όταν αυτά επιστρέφονται πίσω στη ημοκρατία η ημερομηνία παραλαβής όταν τα αγαθά επιστρέφονται στη ημοκρατία από το ΚΜ που αρχικά στάλθηκαν ή από άλλο ΚΜ επαρκή περιγραφή για αναγνώριση των αγαθών περιγραφή οποιασδήποτε υπηρεσίας μεταποίησης, εργασίας ή άλλης λειτουργίας που εκτελείται επί των αγαθών είτε στη ημοκρατία είτε σε άλλο ΚΜ την αντιπαροχή για την παροχή των υπηρεσιών και την αντιπαροχή για την παροχή οποιασδήποτε μεταποίησης, εργασίας ή άλλης λειτουργίας που εκτελείται επί των αγαθών είτε στην ημοκρατία είτε σε άλλο ΚΜ Αρχείο αγαθών που έχουν αποσταλεί από άλλα ΚΜ Από τις 20 εκεμβρίου 2013, αρχείο πρέπει επίσης να τηρείται και για αγαθά που έχουν αποσταλεί στη ημοκρατία από υ.φ.π. εγγεγραμμένο (είτε το ίδιο είτε για λογαριασμό του) σε άλλο ΚΜ και τα οποία αγαθά αποτελούν αντικείμενο παροχής υπηρεσιών που συνίστανται σε πραγματογνωμοσύνες ή σε εργασίες που αφορούν τα εν λόγω αγαθά. Τα στοιχεία που πρέπει να τηρούνται είναι τα ίδια όπως και στην περίπτωση των αγαθών που αποστέλλονται σε άλλο ΚΜ. Β. Κανόνες που αφορούν το απαιτητό ΦΠΑ σε ενδοκοινοτικές παραδόσεις αγαθών και σε ενδοκοινοτικές αποκτήσεις Συνεχείς παραδόσεις αγαθών (Νέο Άρθρο 14Α) Όταν οι συνεχείς παραδόσεις αγαθών πέραν του ημερολογιακού μήνα συνεπάγονται: τη μεταφορά των αγαθών από τη ημοκρατία και την απόκτηση των εν λόγω αγαθών από άλλο υ.φ.π. εγκατεστημένο σε άλλο ΚΜ το οποίο υποχρεούται να καταβάλει ΦΠΑ με τη μέθοδο της διπλής καταχώρησης ή τα αγαθά μεταφέρονται από υ.φ.π. σε άλλο ΚΜ για τις ανάγκες της επιχείρησής του τότε θα θεωρούνται ότι ολοκληρώνονται κατά τη λήξη κάθε ημερολογιακού μήνα μέχρι να ολοκληρωθεί η παράδοση. Παράδειγμα 1 Υ.φ.π. εγκατεστημένο στην Κύπρο υπογράφει συμφωνία για πώληση αγαθών από την Κύπρο στην Αγγλία διάρκειας τριών ετών από 1/1/2014. Τα αγαθά αποκτώνται από άλλο υ.φ.π. εγκατεστημένο στην Αγγλία που αποδίδει ΦΠΑ με την μέθοδο της διπλής καταχώρησης. 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 4

Οι συνεχείς παραδόσεις αγαθών θεωρούνται ότι ολοκληρώνονται στο τέλος κάθε ημερολογιακού μήνα. Ως αποτέλεσμα το υ.φ.π. στην Κύπρο θα θεωρεί ότι κατά το τέλος κάθε μήνα μέχρι τις 31/12/2016 δημιουργείται χρονικό σημείο για σκοπούς ΦΠΑ. Τι σημαίνει στην πράξη; Το υ.φ.π. πρέπει να συμπεριλαμβάνει την αξία των μηνιαίων παραδόσεών του στην τριμηνιαία δήλωση ΦΠΑ (τετράγωνα 6 και 8Α) και στη μηνιαία δήλωση VIES. Συνεχής απόκτηση υπηρεσιών (Νέο Άρθρο 14Β) Η απόκτηση υπηρεσιών από το εξωτερικό για τις οποίες ο ΦΠΑ οφείλεται από το λήπτη με τη μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης και οι οποίες: πραγματοποιούνται συνεχώς επί χρονική περίοδο πέραν του έτους και δε συνεπάγονται τμηματικές καταβολές έναντι λογαριασμού ή πληρωμές στη διάρκεια της περιόδου αυτής θεωρούνται ότι ολοκληρώνονται κατά τη λήξη κάθε ημερολογιακού έτους εφόσον συνεχίζεται η απόκτηση των υπηρεσιών. Σχόλιο KPMG: Σύμφωνα με τον Κανονισμό 41(6) των Γενικών Κανονισμών (Κ Π 314/2001) της περί ΦΠΑ Νομοθεσίας ο χρόνος απόκτησης των συνεχών υπηρεσιών όπως περιγράφονται πιο πάνω οι οποίες έχουν ξεκινήσει την 1/1 και συνεχίζονταi μέχρι τις 31/12 σε οποιοδήποτε ημερολογιακό έτος θεωρείτε το νωρίτερο από τα πιο κάτω σημεία: την ημερομηνία έκδοσης τιμολογίου η την ημερομηνία κατά την οποία έγινε η πληρωμή, ή στις 31/12 εκείνου του ημερολογιακού έτους. Η ημερομηνία έκδοσης του τιμολογίου παρόλο που δημιουργεί χρονικό σημείο με βάση τον Κανονισμό 41 (6)(β) των Γενικών Κανονισμών Κ Π 314/2001 δεν δημιουργεί τέτοια υποχρέωση βάση το νέου Άρθρου 14Β. Παράδειγμα 2 (βάση νέου Άρθρου 14Β) Σύμβουλος εγκατεστημένος στην Αγγλία υπογράφει σύμβαση παροχής υπηρεσιών με υ.φ.π. εγκατεστημένο στη Κύπρο διάρκειας τριών ετών αρχίζοντας από την 1/2/2014. Το υ.φ.π. αποδίδει ΦΠΑ στη Κύπρο με τη μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης. Οι υπηρεσίες του συμβούλου θεωρούνται ότι ολοκληρώνονται στα πιο κάτω χρονικά σημεία (με κόκκινο χρώμα) τα οποία ισχύουν μόνο σε περίπτωση που δεν υπάρχουν τμηματικές καταβολές ή πληρωμές κατά την διάρκεια της σύμβασης: 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 5

Παράδειγμα 3 (βάση κανονισμού 41) Σύμβουλος εγκατεστημένος στην Αγγλία υπογράφει σύμβαση παροχής υπηρεσιών με υ.φ.π. εγκατεστημένο στην Κύπρο διάρκειας τριών ετών αρχίζοντας από την 1/2/2014. Το υ.φ.π. αποδίδει ΦΠΑ στη Κύπρο με τη μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης. Οι υπηρεσίες του συμβούλου θεωρούνται ότι ολοκληρώνονται στα πιο κάτω χρονικά σημεία (με κόκκινο χρώμα) τα οποία ισχύουν μόνο σε περίπτωση που δεν έχει γίνει πληρωμή ή έκδοση τιμολογίου κατά τη διάρκεια της σύμβασης: Παραδόσεις αγαθών σε υ.φ.π. σε άλλο ΚΜ (ενδοκοινοτικές παραδόσεις αγαθών) (Νέο άρθρο 14Γ) Όταν η παράδοση αγαθών συνεπάγεται: τη μεταφορά αγαθών από τη ημοκρατία και την απόκτησή τους από υ.φ.π. εγκατεστημένο σε άλλο ΚΜ το οποίο υποχρεούται να καταβάλει το ΦΠΑ με διπλή καταχώρηση ή τα αγαθά μεταφέρονται από υ.φ.π. σε άλλο ΚΜ για τις ανάγκες της επιχείρησής του, Τότε η συναλλαγή θεωρείται ότι λαμβάνει χώρα σε οποιαδήποτε από τις πιο κάτω ημερομηνίες, όποια προηγείται χρονικά: (α) Τη 15η μέρα του μήνα που ακολουθεί εκείνον κατά τον οποίο πραγματοποιείται η παράδοση των αγαθών ή (β) Την ημέρα έκδοσης τιμολογίου για την συναλλαγή Παράδειγμα 4 Υ.φ.π. εγκατεστημένο στην Κύπρο υπογράφει συμφωνία για πώληση αγαθών που θα μεταφερθούν από την Κύπρο στην Αγγλία. Τα αγαθά παραδίδονται/αποστέλλονται στις 25/12/2013. Το τιμολόγιο εκδίδεται: 1 30/12/2013 ή 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 6

2 30/2/2014 1 Στην 1 η περίπτωση η συναλλαγή θεωρείται ότι λαμβάνει χώρα στις 30/12/2013 2 Στη 2 η περίπτωση η συναλλαγή θεωρείται ότι λαμβάνει χώρα στις 15/1/2014 Γ. Καθεστώς ταμειακής λογιστικής Τι είναι το καθεστώς ταμειακής λογιστικής (ΚΤΛ); Το ΚΤΛ δίνει τη δυνατότητα στο υ.φ.π. που παραδίδει αγαθά ή παρέχει υπηρεσίες να καταβάλει το ΦΠΑ όταν λάβει αντιπαροχή (χρηματική ή μη χρηματική) και ταυτόχρονα υποχρεώνει το λήπτη να εξασκεί το δικαίωμα έκπτωσης του εν λόγω ΦΠΑ όταν καταβάλλει τη συμφωνηθείσα αντιπαροχή (χρηματική ή μη χρηματική). Επιπλέον, υποχρεώνει το ίδιο υ.φ.π που οφείλει να καταβάλει ΦΠΑ να διεκδικήσει το φόρο εισροών που δικαιούται όταν πληρώσει τα δικά του έξοδα. Υ.φ.π. μπορεί να εφαρμόσει το ΚΤΛ από την αρχή οποιασδήποτε καθορισμένης φορολογικής περιόδου (κ.φ.π.) εάν: η αξία των συναλλαγών που έχει πραγματοποιήσει τους προηγούμενους 12 μήνες που λήγουν κατά την έναρξη της κ.φ.π. δεν έχουν υπερβεί τις 25.000 έχει υποβάλει στον Έφορο όλες τις δηλώσεις ΦΠΑ μέχρι την ημερομηνία εφαρμογής του ΚΤΛ και έχει καταβάλει οποιοδήποτε πληρωτέο ποσό που προκύπτει από τις εν λόγω δηλώσεις έχει καταβάλει οποιοδήποτε άλλο ποσό έχει βεβαιωθεί βάσει του περί ΦΠΑ Νόμου δεν έχει καταδικασθεί σε οποιοδήποτε αδίκημα δυνάμει του άρθρου 46 (φορολογικά αδικήματα, π.χ. δόλια αποφυγή καταβολής ΦΠΑ). Γνωστοποίηση έναρξης χρήσης του ΚΤΛ Υ.φ.π. υποχρεούται να ενημερώσει γραπτώς τον Έφορο ΦΠΑ για την έναρξη του ΚΤΛ. Τερματισμός χρήσης του ΚΤΛ Υ.φ.π. έχει το δικαίωμα να σταματήσει να εφαρμόζει το ΚΤΛ από το τέλος οποιασδήποτε φορολογικής περιόδου. Ο έφορος ΦΠΑ έχει το δικαίωμα να αφαιρέσει το δικαίωμα για εφαρμογή του ΚΤΛ όταν υ.φ.π. δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στην περί ΦΠΑ νομοθεσία ή για σκοπούς προστασίας των δημόσιων εσόδων. To ΚΤΛ ΕΝ εφαρμόζεται σε: συναλλαγές για τις οποίες αποδίδεται ΦΠΑ από το λήπτη με τη μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 7

αγαθά που εισάγονται από Τρίτη χώρα ή αποκτώνται από άλλο ΚΜ (μέθοδο της διπλής καταχώρησης) συμβάσεις ενοικιαγοράς, συμβάσεις πώλησης με όρους και συμβάσεις πώλησης επί πιστώσει. Τροποποιήσεις στους κανόνες που αφορούν την τιμολόγηση Η τιμολόγηση διέπεται από τους κανόνες που ισχύουν στο ΚΜ στο οποίο θεωρείται ότι λαμβάνει χώρα η παράδοση αγαθών ή η παροχή υπηρεσιών. Κατ εξαίρεση, η τιμολόγηση διέπεται από τους κανόνες που ισχύουν στο ΚΜ στο οποίο ο προμηθευτής έχει την έδρα της οικονομικής του δραστηριότητας ή τη μόνιμη εγκατάστασή του από την οποία πραγματοποιείται η παράδοση ή η παροχή. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοια έδρα ή μόνιμη εγκατάσταση, τότε η τιμολόγηση θα διέπεται από τους κανόνες που ισχύουν στο ΚΜ της κατοικίας ή της συνήθους διαμονής του προμηθευτή. Η πιο πάνω εξαίρεση ισχύει όταν: ο προμηθευτής δεν είναι εγκατεστημένος στο ΚΜ στο οποίο πραγματοποιείται η παράδοση των αγαθών ή η παροχή των υπηρεσιών, ή η εγκατάσταση του στο εν λόγω ΚΜ δεν παρεμβαίνει στην παράδοση των αγαθών ή υπηρεσιών. η παράδοση των αγαθών ή η παροχή των υπηρεσιών δεν θεωρείται ότι πραγματοποιείται εντός των ΚΜ. Σημειώνεται ότι η πιο πάνω εξαίρεση δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις όπου ο πελάτης εκδίδει τιμολόγιο αυτοτιμολόγησης. Σε τέτοια περίπτωση οι κανόνες τιμολόγησης που ισχύουν είναι του ΚΜ στο οποίο θεωρείται ότι πραγματοποιείται η παράδοση αγαθών ή υπηρεσιών. Περιπτώσεις στις οποίες υ.φ.π. υποχρεούται να εκδίδει τιμολόγιο ΦΠΑ 1 Όταν πραγματοποιεί φορολογητέα συναλλαγή (παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών) στη ημοκρατία προς άλλο υ.φ.π. ή Σχόλιο KPMG: Υ.φ.π που πραγματοποιεί φορολογητέα παράδοση αγαθών ή υπηρεσιών προς μη υ.φ.π. στην ημοκρατία είναι υποχρεωμένο να εκδώσει νόμιμη απόδειξη αλλά όχι τιμολόγιο ΦΠΑ. 2 Πραγματοποιεί παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών (εκτός από εξαιρούμενη) προς πρόσωπο σε άλλο ΚΜ Σχόλιο KPMG: ιευκρινίζεται ότι υ.φ.π που πραγματοποιεί παράδοση αγαθών ή υπηρεσιών υποχρεούται να εκδώσει τιμολόγιο ΦΠΑ ανεξαρτήτως αν το πρόσωπο στο άλλο ΚΜ είναι υ.φ.π. ή όχι. Στην περίπτωση που υ.φ.π πραγματοποιεί παράδοση αγαθών και τα εν λόγω αγαθά μεταφέρονται εκτός ημοκρατίας, ή παρέχει υπηρεσίες προς πρόσωπο (εμπορευόμενο ή μη) εγκατεστημένο σε τρίτες χώρες δεν έχει υποχρέωση έκδοσης τιμολόγιου ΦΠΑ υπό την περί ΦΠΑ νομοθεσία αλλά μπορεί να έχει τέτοια υποχρέωση υπό τις διατάξεις άλλης νομοθεσίας. 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 8

3 Λαμβάνει πληρωμή έναντι λογαριασμού (προκαταβολή) για παραδόσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών τις οποίες πραγματοποιεί προς άλλο υ.φ.π. ή σε οποιοδήποτε από τα πρόσωπα που αναφέρονται στο άρθρο 31 του Νόμου όπως κρατική αρχή, αρχή τοπικής διοίκησης ή οργανισμό δημόσιου δικαίου. 4 Πραγματοποιεί παραδόσεις αγαθών που υπόκεινται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης σε πρόσωπα μη υ.φ.π. Παράδειγμα 5 Προμηθευτής Α πωλεί αγαθά στον Αγοραστή Β. Οι Α και Β είναι εγκατεστημένοι στην Κύπρο. Τα αγαθά δεν μεταφέρονται εκτός Κύπρου. Ο χρόνος παράδοσης αγαθών είναι ο χρόνος που τα αγαθά τίθενται στη διάθεση του Β ή αν θα μεταφερθούν από τον Α κατά το χρόνο της μεταφοράς. Ο Α μπορεί να επιλέξει να μεταφέρει το φορολογικό σημείο μετά από 14 μέρες από το χρονικό σημείο της διάθεσης ή της μεταφοράς. Αν ο Α εξασκήσει την επιλογή του το τιμολόγιο πρέπει να εκδοθεί τη 14 μέρα διαφορετικά κατά το χρόνο της παράδοσης ή της μεταφοράς (βλέπε σημείο 1 πιο πάνω. Αν πριν την διάθεση ή μεταφορά ληφθεί πληρωμή ή προκαταβολή πάλι πρέπει να εκδοθεί τιμολόγιο (βλέπε σημείο 3 πιο πάνω). Παράδειγμα 6 Ο παροχέας υπηρεσιών Α προσφέρει υπηρεσίες στον πελάτη Β. Ο παροχέας υπηρεσιών Α είναι εγκατεστημένος στην Κύπρο και ο πελάτης Β είναι εγκατεστημένος στη Γερμανία. Ο χρόνος παροχής της υπηρεσίας είναι ο χρόνος που οι υπηρεσίες εκτελούνται ή αν πριν από την εκτέλεση εκδίδεται τιμολόγιο ή λαμβάνεται πληρωμή Ο Α μπορεί να επιλέξει να μεταφέρει το φορολογικό σημείο μετά από 14 μέρες από το χρονικό σημείο της εκτέλεσης Αν ο Α εξασκήσει την επιλογή του το τιμολόγιο πρέπει να εκδοθεί τη 14 η μέρα διαφορετικά το τιμολόγιο θα πρέπει να φέρει ημερομηνία του χρόνου της εκτέλεσης (βλέπε σημείο 2 πιο πάνω) Αν πριν την εκτέλεση ληφθεί πληρωμή ή προκαταβολή πάλι πρέπει να εκδοθεί τιμολόγιο που πρέπει να φέρει την ημερομηνία πληρωμής (βλέπε σημείο 3 πιο πάνω). 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 9

Παράδειγμα 7 Προμηθευτής Α εγκατεστημένος στην Κύπρο πωλεί αγαθά που υπόκεινται σε φόρο κατανάλωσης εξ αποστάσεως σε μη υ.φ.π. στην Αγγλία. Η αξία των πωλήσεων του Α στο μη υ.φ.π.: (α) δεν έχει ξεπεράσει το όριο εγγραφής που έθεσε η Αγγλία (β) έχει ξεπεράσει το όριο εγγραφής που έθεσε η Αγγλία (α) Ισχύουν οι κανόνες τιμολόγησης της Κύπρου (όταν αποσταλούν τα αγαθά ή 14 μέρες μετά). (β) Ο Α πρέπει να εγγραφεί στην Αγγλία και να εκδώσει τιμολόγιο σύμφωνα με τους κανόνες που ισχύουν στην Αγγλία. ιαβίβαση τιμολογίων με ηλεκτρονικά μέσα Η αυθεντικότητα της προέλευσης, της ακεραιότητας του περιεχομένου και της αναγνωσιμότητας των τιμολογίων που εκδίδονται από υ.φ.π. σε σχέση με παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών, πρέπει να διασφαλίζεται από τη χρονική στιγμή της έκδοσής τους μέχρι την περίοδο φύλαξής τους. Κάθε υ.φ.π. καθορίζει τον τρόπο διασφάλισης της αυθεντικότητας της προέλευσης, της ακεραιότητας του περιεχομένου και της αναγνωσιμότητας των τιμολογίων με οποιουσδήποτε εσωτερικούς ελέγχους των επιχειρήσεων που να δημιουργούν αξιόπιστη διαδρομή ελέγχου (audit trail) μεταξύ των τιμολογίων και της παράδοσης των αγαθών ή της παροχής υπηρεσιών. Η διασφάλιση της αυθεντικότητας της προέλευσης, η ακεραιότητα του περιεχομένου και η αναγνωσιμότητα των τιμολογίων μπορεί να γίνεται και μέσω προηγμένης ηλεκτρονικής υπογραφής που βασίζεται σε αναγνωρισμένο πιστοποιητικό που έχει δημιουργηθεί από ασφαλή διάταξη δημιουργίας υπογραφής (Οδηγία 1999/93/ΕΚ παράγραφος 6 και 10 του άρθρου 2) ή μέσω ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων (EDI) ή άλλες τεχνολογίες ή διαδικασίες. Αποθήκευση τιμολογίων Τα έντυπα (σε χαρτί) καθώς και ηλεκτρονικά τιμολόγια πρέπει να αποθηκεύονται με την αρχική μορφή με την οποία διαβιβάστηκαν ή λήφθηκαν. Όταν τα τιμολόγια αποθηκεύονται με ηλεκτρονικά μέσα, είναι απαραίτητο όπως και τα δεδομένα, τα οποία διασφαλίζουν τη γνησιότητα της προέλευσης και την ακεραιότητα του περιεχομένου να φυλάσσονται επίσης με ηλεκτρονικά μέσα. Περιεχόμενα τιμολογίων ΦΠΑ Σε περίπτωση όπου εφαρμόζεται το καθεστώς ταμειακής λογιστικής το τιμολόγιο πρέπει να φέρει την αναφορά «Καθεστώς Ταμειακής Λογιστικής» Σε περίπτωση όπου το τιμολόγιο εκδίδεται από τον αποκτών των αγαθών ή λήπτη των υπηρεσιών, το τιμολόγιο πρέπει να φέρει την αναφορά «Αυτοτιμολόγηση» 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 10

Σε περίπτωση όπου ο λήπτης είναι υπόχρεος καταβολής του φόρου, το τιμολόγιο ΦΠΑ πρέπει να φέρει την αναφορά «Αντίστροφη Χρέωση» Σημειώνεται ότι στην περίπτωση παροχής υπηρεσιών του άρθρου 11Β (οικοδομική βιομηχανία) και παράδοσης αγαθών του άρθρου 11Γ (παράδοση μετάλλων) το τιμολόγιο πρέπει να φέρει την αναφορά «Με βάση τις διατάξεις του Άρθρου 11Β ή «Με βάση τις διατάξεις του Άρθρου 11Γ» αντίστοιχα. Σε περίπτωση τριγωνικού εμπορίου το τιμολόγιο πρέπει να φέρει την αναφορά «Τριγωνική Συναλλαγή» Σε περίπτωση εφαρμογής Σχεδίου Περιθωρίου Κέρδους το τιμολόγιο πρέπει να φέρει τις φράσεις «Καθεστώς Περιθωρίου Κέρδους- Μεταχειρισμένα αγαθά», «Καθεστώς Περιθωρίου Κέρδους- Έργα Τέχνης», «Καθεστώς Περιθωρίου Κέρδους- Αντικείμενα συλλεκτικής και αρχαιολογική αξίας», ανάλογα με την περίπτωση Σε περίπτωση όπου υ.φ.π. με επιχειρηματική εγκατάσταση σε άλλο κράτος μέλος (business establishment) και μόνιμη εγκατάσταση (fixed establishment) στη ημοκρατία η οποία δεν παρεμβαίνει στην παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών, τιμολογεί πελάτη στη ημοκρατία, μπορεί να παραλείψει από το τιμολόγιο ΦΠΑ τα πιο κάτω: Το συντελεστή ΦΠΑ που εφαρμόζεται Το συνολικό ποσό του επιβλητέου ΦΠΑ Το πληρωτέο ποσό, χωρίς ΦΠΑ, για κάθε συντελεστή Ε. Κατάργηση ειδικών διατάξεων για τον χρόνο παροχής υπηρεσιών από δικηγόρους και για υπηρεσίες στην οικοδομική βιομηχανία ιατάξεις για τους δικηγόρους πριν από τις 20 εκεμβρίου 2013 (Κανονισμός 47 των περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Γενικών Κανονισμών του 2000 μέχρι 2012) Οι υπηρεσίες που παρέχονται από τους δικηγόρους, θεωρούνται ότι παρέχονται σε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα χρονικά σημεία επέρχεται ενωρίτερα: όταν λαμβάνει αμοιβή σε σχέση με τις ενλόγω υπηρεσίες, ή όταν ο δικηγόρος εκδίδει τιμολόγιο ΦΠΑ σε σχέση με αυτές, ή την ημέρα που ο δικηγόρος παύει να ασκεί τη δικηγορία Από τις 20 εκεμβρίου 2013 οι πιο πάνω διατάξεις ΚΑΤΑΡΓΟΥΝΤΑΙ. Τι αλλάζει για τους δικηγόρους από 20 εκεμβρίου 2013; Οι κανόνες του χρόνου παροχής των δικηγορικών υπηρεσιών θα θεωρούνται ότι πραγματοποιούνται σε οποιοδήποτε από τα πιο κάτω σημεία: κατά το χρόνο που οι υπηρεσίες θεωρούνται ότι εκτελούνται 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 11

έκδοση τιμολογίου ΦΠΑ όταν αυτό εκδίδεται εντός 14 ημερών από την ημερομηνία εκτέλεσης των υπηρεσιών την ημερομηνία έκδοσης του τιμολογίου ή λήψη πληρωμής σε περίπτωση που πραγματοποιηθούν πριν από το χρόνο εκτέλεσης των υπηρεσιών Παράδειγμα 8 Το δικηγορικό γραφείο ΑΒΓ παρέχει δικηγορικές υπηρεσίες σε πελάτη. Οι υπηρεσίες ολοκληρώνονται στις 27/12/2013. Οι καθορισμένες φορολογικές περίοδοι του δικηγορικού γραφείου αρχίζουν από 1/1-31/12 και επομένως οι υπηρεσίες ολοκληρώθηκαν την τριμηνία 1/10/2013-31/12/2013. Το δικηγορικό γραφείο δεν εκδίδει τιμολόγιο στον πελάτη μέχρι να λάβει πληρωμή η οποία γίνεται στις 20/1/2014. Εντωμεταξύ το δικηγορικό γραφείο ειδοποίησε τον πελάτη με επιστολή ημερομηνίας 30/12/2013 ότι η αμοιβή του ανέρχεται στις 10.000 πλέον ΦΠΑ. Το δικηγορικό γραφείο θα πρέπει να αποδώσει 1.800 ΦΠΑ στη δήλωση που θα υποβάλει στις 10/2/2014 για την τριμηνία 1/10/2013-31/12/2013 και όχι όταν λάβει πληρωμή για τις υπηρεσίες του. Σε συνέχεια των πιο πάνω αλλαγών στον χρόνο παροχής οι οποίοι ισχύουν για την ενιαία παροχή δικηγορικών υπηρεσιών (single supply), παρατίθενται πιο κάτω επιπρόσθετες διατάξεις οι οποίες επηρεάζουν τον χρόνο απόδοσης του ΦΠΑ από τους δικηγόρους μετά από την κατάργηση του Κανονισμού 47. Συνεχείς παροχές υπηρεσιών Κανονισμός 45 (1) των Γενικών Κανονισμών (Κ Π 314/2001) της περί ΦΠΑ νομοθεσίας Υπηρεσίες οι οποίες παρέχονται για ορισμένη περίοδο δυνάμει συμφωνίας η οποία καθορίζει κατά πόσο ολόκληρο ή μέρος της αντιπαροχής είναι πληρωτέο περιοδικώς ή από καιρό σε καιρό, θεωρούνται ότι παρέχονται χωριστά και διαδοχικά κατά το προγενέστερο από τα ακόλουθα χρονικά σημεία: όταν λαμβάνεται πληρωμή από τον προμηθευτή σε σχέση με τις παροχές ή όταν ο προμηθευτής εκδίδει τιμολόγιο ΦΠΑ αναφορικά με τις παροχές. 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 12

Παράδειγμα 9 Το δικηγορικό γραφείο ΑΒΓ κλείνει συμφωνία για παροχή δικηγορικών υπηρεσιών σε υ.φ.π. Η συμφωνία ισχύει για 2 χρόνια και η αμοιβή του γραφείου θα είναι 60.000 η οποία θα καταβληθεί ως εξής: 1 10% με την υπογραφή της συμφωνίας 2 50% με την πάροδο 12 μηνών 3 40% με τη λήξη της συμφωνίας Το δικηγορικό γραφείο θα εκδίδει τιμολόγιο για καθεμία από τις πιο πάνω συμφωνηθείσες φάσεις για καταβολή της αμοιβής του. Το δικηγορικό γραφείο θα πρέπει να αποδίδει ΦΠΑ στην τριμηνία που εκδίδεται το τιμολόγιο (δημιουργείται φορολογικό σημείο). Σε περίπτωση που το δικηγορικό γραφείο λάβει πληρωμή πριν από την έκδοση του τιμολογίου, τότε το φορολογικό σημείο είναι η ημερομηνία που το δικηγορικό γραφείο λαμβάνει την πληρωμή. Κανονισμός 45 (2) των Γενικών Κανονισμών (Κ Π 314/2001) της περί ΦΠΑ νομοθεσίας Όταν υπηρεσίες οι οποίες παρέχονται για ορισμένη περίοδο δυνάμει συμφωνίας η οποία καθορίζει κατά πόσο ολόκληρο ή μέρος της αντιπαροχής είναι πληρωτέο περιοδικώς ή από καιρό σε καιρό και ο προμηθευτής κατά ή περί την έναρξη οποιασδήποτε περιόδου που δεν υπερβαίνει το ένα έτος, εκδίδει τιμολόγιο ΦΠΑ που περιέχει τα ακόλουθα στοιχεία (επιπρόσθετα από τα στοιχεία που προβλέπονται στον κανονισμό 12 των περί ΦΠΑ (Γενικών Κανονισμών του 2000 μέχρι 2012): τις ημερομηνίες κατά τις οποίες πληρωμές δυνάμει της συμφωνίας καθίστανται οφειλόμενες μέσα στην περίοδο το ποσό που καθίσταται πληρωτέο (χωρίς ΦΠΑ) σε κάθε ημερομηνία και το συντελεστή του ΦΠΑ που ισχύει κατά το χρόνο έκδοσης του τιμολογίου ΦΠΑ και το ποσό του ΦΠΑ του επιβλητέου σύμφωνα με εκείνο το συντελεστή για κάθε πληρωμή τότε οι υπηρεσίες θεωρούνται ότι παρέχονται χωριστά και διαδοχικά κάθε φορά: που η πληρωμή σε σχέση με αυτές καθίσταται οφειλόμενη ή λαμβάνεται από τον προμηθευτή, οποιοδήποτε από τα δύο επέρχεται ενωρίτερα. Παράδειγμα 10 Την 1 Ιανουαρίου 2014 το δικηγορικό γραφείο ΑΒΓ κλείνει συμφωνία για παροχή δικηγορικών υπηρεσιών αξίας 60.000 σε υ.φ.π. Η συμφωνία ισχύει για 1 χρόνο και προνοεί ότι το υ.φ.π. θα καταβάλει προς το δικηγορικό γραφείο το ποσό των 5.000 το αργότερο μέχρι την 5 η μέρα του κάθε μήνα, το οποίο ποσό θα αφορά τον μήνα που έχει επέλθει. Το δικηγορικό γραφείο εκδίδει τιμολόγιο το οποίο περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία: 1 Ημερομηνίες πληρωμής (5 η μέρα του κάθε μήνα) του ποσού των 5.000 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 13

2 Το ποσό που θα πληρώνεται κάθε μήνα, χωρίς ΦΠΑ 3 Το συντελεστή του ΦΠΑ που ισχύει κατά το χρόνο έκδοσης του τιμολογίου καθώς και το ολικό ΦΠΑ πληρωτέο από το υ.φ.π, δηλαδή 60.000*19% = 11.400 Το δικηγορικό γραφείο θα πρέπει να αποδίδει ΦΠΑ την 5 η ημέρα του μήνα που έπεται τον μήνα που υπογράφτηκε η συμφωνία. Η συμφωνία έχει υπογραφεί την 1 η Ιανουαρίου 2014, έτσι το πρώτο φορολογικό σημείο είναι στις 5/2/2014, το δεύτερο στις 5/3/2013 και ούτω καθεξής. Σε περίπτωση που το δικηγορικό γραφείο τύχει να λάβει πληρωμή στις 3/3/2013, τότε το φορολογικό σημείο θα είναι η ημερομηνία της πληρωμής αφού είναι νωρίτερο από την καθορισμένη ημερομηνία πληρωμής. ιατάξεις για την οικοδομική βιομηχανία πριν από τις 20 εκεμβρίου 2013 (Κανονισμός 48 των περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας Γενικών Κανονισμών του 2000 μέχρι 2012) Οι υπηρεσίες που παρέχονται στα πλαίσια κατασκευής, μετατροπής, κατεδάφισης, επιδιόρθωσης ή συντήρησης οικοδομής ή οποιουδήποτε έργου πολιτικής μηχανικής (όταν η σύμβαση προβλέπει ότι η πληρωμή γίνεται περιοδικώς ή από καιρού εις καιρόν) θεωρούνται ότι λαμβάνουν χώρα το νωρίτερο από τα ακόλουθα χρονικά σημεία παρέχονται από τα ακόλουθα χρονικά σημεία: όταν ο εργολάβος λαμβάνει αμοιβή από το πελάτη σε σχέση με τις εν λόγω υπηρεσίες, ή όταν ο εργολάβος εκδίδει τιμολόγιο ΦΠΑ σε σχέση με αυτές, ή σε περίπτωση που δεν εφαρμόζεται η (α) και (β) πιο πάνω, εντός 18 μηνών από το χρόνο που οι υπηρεσίες εκτελέστηκαν Από τις 20 εκεμβρίου 2013 οι πιο πάνω διατάξεις ΚΑΤΑΡΓΟΥΝΤΑΙ. Τι αλλάζει στην οικοδομική βιομηχανία από 20 εκεμβρίου 2013; Οι χρόνοι παροχής των υπηρεσιών στην οικοδομική βιομηχανία θα θεωρούνται ότι επέρχονται σε οποιοδήποτε από τα πιο κάτω σημεία: (α) κατά το χρόνο που οι υπηρεσίες θεωρούνται ότι εκτελούνται (β) έκδοση τιμολογίου ΦΠΑ όταν αυτό εκδίδεται εντός 14 ημερών από την ημερομηνία εκτέλεσης των υπηρεσιών (γ) την ημερομηνία έκδοσης του τιμολογίου ή λήψη πληρωμής σε περίπτωση που πραγματοποιηθούν πριν από το χρόνο εκτέλεσης των υπηρεσιών Παράδειγμα 11 Εργολάβος ολοκληρώνει τις υπηρεσίες του και παραδίδει κατοικία σε ιδιώτη στις 30/6/2013. Ο εργολάβος ειδοποίησε τον ιδιώτη με επιστολή που αναφέρεται στο υπόλοιπο της αξίας του έργου που ανέρχεται στις 200.000. Οι καθορισμένες 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 14

φορολογικές περίοδοι του εργολάβου αρχίζουν από 1/1 μέχρι 31/12. Το ποσό των 200.000 καταβάλλεται στον εργολάβο στις 20/1/2014. Ο εργολάβος θα πρέπει να αποδώσει 36.000 ΦΠΑ στη δήλωση που θα υποβάλει στις 10/8/2013 για την τριμηνία 1/4/2013-30/6/2013 και όχι όταν λάβει πληρωμή. Επισημάνεται ότι σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις οι ρυθμίσεις που ίσχυαν με βάση τους κανονισμούς 47 και 48 (βλέπε πιο πάνω) εξακολουθούν να εφαρμόζονται για όλες τις υπηρεσίες δικηγόρων και υπηρεσίες στην οικοδομική βιομηχανία που εκτελέστηκαν πριν από τις 20 εκεμβρίου 2013. ΣΤ. Μετατροπή νομίσματος για αποκτήσεις αγαθών από άλλα ΚΜ Υπενθυμίζεται ότι σε σχέση με την απόκτηση αγαθών και λήψη υπηρεσιών από άλλα ΚΜ ή τρίτες χώρες, οποιοδήποτε ποσό σχετικό με την αξία της απόκτησης / λήψης είναι εκφρασμένο σε άλλο νόμισμα από το ευρώ, το ποσό αυτό θα μετατρέπεται σε ευρώ λαμβάνοντας υπόψη την ισοτιμία του νομίσματος αυτού προς το ευρώ κατά τη σχετική ημέρα που καθορίζεται από την τελωνιακή νομοθεσία. Από τις 20 εκεμβρίου 2013 όταν πραγματοποιείται απόκτηση αγαθών από άλλο ΚΜ, το ποσό αυτό θα μετατρέπεται σε ευρώ λαμβάνοντας υπόψη την ισοτιμία του νομίσματος αυτού προς το ευρώ κατά τη σχετική ημέρα σύμφωνα με την ισοτιμία που δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Επίσης, η ισοτιμία που δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα χρησιμοποιείται και στην περίπτωση όπου το τιμολόγιο το οποίο εκδίδεται από υ.φ.π. εγκατεστημένο στην Κύπρο είναι εκφρασμένο σε άλλο νόμισμα από το ευρώ. Σε τέτοια περίπτωση η αξία του ΦΠΑ πρέπει να μετατρέπεται σε ευρώ λαμβάνοντας υπόψη την ισοτιμία του νομίσματος αυτού προς το ευρώ κατά τη σχετική ημέρα σύμφωνα με την ισοτιμία που δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σχόλιο KPMG: Σύμφωνα με τις τροποποιήσεις της νομοθεσίας η χρήση της ισοτιμίας που δημοσιεύεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν εφαρμόζεται για την απόκτηση αγαθών από τρίτες χώρες και τη λήψη υπηρεσιών από άλλα ΚΜ ή τρίτες χώρες. Παράδειγμα 12 Η εταιρεία ΑΒΓ αγόρασε αγαθά από υ.φ.π. εγκατεστημένο στην Αγγλία. Τα αγαθά έχουν παραληφθεί από την εταιρεία ΑΒΓ στην Κύπρο. Το τιμολόγιο έχει εκδοθεί από την Αγγλική εταιρεία στις 10/1/2014 και είναι εκφρασμένο στην Αγγλική λίρα. 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 15

Για τη συμπλήρωση της δήλωσης ΦΠΑ και εφαρμογή της διπλής καταχώρησης η εταιρεία ΑΒΓ πρέπει να χρησιμοποιήσει την ισοτιμία που δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στις 10/1/2014. Οι ισοτιμίες βρίσκονται στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ: http://www.ecb.europa.eu/stats/exchange/eurofxref/html/index.en.html 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙ ΦΠΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ / 16

Στοιχεία Επικοινωνίας Χάρης Χαραλάμπους T: 22 209 300 E: hcharalambous@kpmg.com Μιχάλης Χάλιος T: 24 200 000 E: mhalios@kpmg.com Αντώνης Άσσος T: 26 943 050 E: aassos@kpmg.com Ανδρέας Χαραλάμπους T: 25 829 000 E: andreascharalambous@kpmg.com Μαρία Αναγιωτού T: 25 829 126 E: manayiotou@kpmg.com Σύλβια Ιβάνοβα T: 22 209 144 E: ivanovas@kpmg.com Πολύνα Κούβαρου T: 22 209 274 E: pkouvarou@kpmg.com Ειρήνη Λαγού Μούντη T: 22 209 293 E: ilagou@kpmg.com Γιώργος Γρηγορίου T: 22 209 063 E: ggregoriou@kpmg.com Κυριακή Βουτουρή- Παπαδάκης T: 22 209 266 E: kvoutouri@kpmg.com Έφη Χριστοδουλίδου T: 22 209 136 E: echristodoulides@kpmg.com Φάνος Γεωργίου T: 22 209 253 Ε: phanosgeorgiou@kpmg.com Έμιλυ Γεωργίου T: 22 209 303 E: georgioue@kpmg.com Αλέξανδρος Κεραυνός T: 24 200 150 E: akeravnos@kpmg.com Ιάκωβος Κεφάλας T: 22 209 139 E: ikefalas@kpmg.com Ανδρέας Ανδρέου T: 23 820 080 E: andreasag@kpmg.com Μιχάλης Γρέκας T: 22 209 413 E: mgrekas@kpmg.com www.kpmg.com 2014 KPMG Limited, ιδιωτική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης εγγεγραμμένη στην Κύπρο, μέλος του δικτύου ανεξάρτητων Οίκων της KPMG που συνδέονται με το ιεθνή Οίκο KPMG International Cooperative ( KPMG International ), Ελβετικός Οργανισμός. Όλα τα νόμιμα δικαιώματα κατοχυρωμένα. Εκτυπωμένο στην Κύπρο. Οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν είναι γενικής φύσεως και δεν προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες/περιστάσεις οποιουδήποτε ατόμου ή εταιρείας. Παρόλο που γίνεται προσπάθεια να δοθούν ακριβείς και σύγχρονες πληροφορίες, δεν μπορεί να εξασφαλισθεί ότι τέτοιες πληροφορίες θα είναι ακριβείς κατά την ημέρα που θα γίνεται αναφορά σε αυτές ή ότι θα συνεχίσουν να παραμένουν ακριβείς στο μέλλον. Κανείς δεν θα πρέπει να ενεργεί με βάση τις πληροφορίες αυτές χωρίς την εξασφάλιση κατάλληλης επαγγελματικής συμβουλής μετά από ενδελεχή εξέταση των συνθηκών της κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης.