ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 5.11.2003 COM(2003) 667 Τελικό 2003/0260 (COD) Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1655/2000 σχετικά µε το χρηµατοδοτικό µέσο για το περιβάλλον (LIFE) (υποβληθείσα από την Επιτροπή)
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. Εισαγωγή Το Μάιο του 1992 εκδόθηκε ο κανονισµός (ΕΟΚ) αριθ. 1973/92 του Συµβουλίου σχετικά µε τη δηµιουργία ενός χρηµατοδοτικού µέσου για το περιβάλλον (LIFE) 1 προκειµένου να συµβάλει στην εφαρµογή και την ανάπτυξη της Κοινοτικής περιβαλλοντικής πολιτικής και της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας. Στη συνέχεια ο κανονισµός (ΕΟΚ) αριθ. 1973/92 του Συµβουλίου τροποποιήθηκε ριζικά από τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1404/96 2 (Life II) και αντικαταστάθηκε από τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1655/2000 3 (Life III). Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του χρηµατοδοτικού µέσου Life αντικατοπτρίζουν τη συνεχή προσαρµογή στους νέους πολιτικούς στόχους που περιελάµβαναν τα Προγράµµατα ράσης για το Περιβάλλον τα οποία ίσχυαν κατά την εποχή της κάθε φάσης. Το πεδίο εφαρµογής του Life III ιδιαίτερα, αντανακλούσε τις προτεραιότητες του 5 ου Προγράµµατος ράσης. Ο γενικός του στόχος ήταν να συµβάλλει στην εφαρµογή, την ανάπτυξη και την ενίσχυση της Κοινοτικής περιβαλλοντικής πολιτικής και νοµοθεσίας. Θα έπρεπε επίσης να συµβάλλει στην ενσωµάτωση του περιβάλλοντος στις άλλες πολιτικές της ΕΕ και να οδηγήσει σε νέες λύσεις των υπό εξέταση περιβαλλοντικών προβληµάτων της ΕΕ. Το 6 ο Πρόγραµµα ράσης για το Περιβάλλον, που θεσπίσθηκε το 2002 επιβεβαίωσε την αξία αυτών των στόχων και τον ρόλο που θα έπρεπε να παίξει το Life για την υποστήριξη του προγράµµατος. Η ισχύς του Life III λήγει στις 31 εκεµβρίου 2004. Προκειµένου να επαληθευθεί η αποτελεσµατικότητα και η αποδοτικότητα του Life III όσον αφορά την επίτευξη των στόχων του, ο Κανονισµός προβλέπει στο άρθρο 12 πως µέχρι τις 30 Σεπτεµβρίου 2003 θα πρέπει να πραγµατοποιηθεί αξιολόγηση της υλοποίησης του και να υποβληθεί, αν κριθεί σκόπιµο πρόταση για την συνέχισή του. Κατ εφαρµογή του άρθρου 12, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συµβούλιο: Έκθεση σχετικά µε την πρόοδο που επιτεύχθηκε στα πλαίσια του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1655/2000. Πρόταση παράτασης του υφιστάµενου κανονισµού µε στόχο την συνέχιση της τρίτης φάσης µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2006. 1.1. Η ανάπτυξη της Κοινοτικής χρηµατοδότησης για το περιβάλλον Η Κοινοτική χρηµατοδότηση στον τοµέα του περιβάλλοντος άρχισε στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το Life III στηρίζεται στην εµπειρία που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια των δύο προηγούµενων φάσεων του Life καθώς και των προγραµµάτων που προηγήθηκαν. Το 6ο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον που θεσπίσθηκε το 2002 καθορίζει θεµατικές προτεραιότητες και προβλέπει σαφείς στόχους στους διάφορους περιβαλλοντικούς τοµείς. 1 2 3 ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 1. ΕΕ L 181της 20.7.1996, σ. 1. ΕΕ L 192 της 28.7.2000, σ. 1. 2
Υπογραµµίζει επίσης την αξία του Life ως µέσου υποστήριξης της εφαρµογής του προγράµµατος. 1.2. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Life Το Life είναι το µόνο χρηµατοδοτικό µέσο που έχει ως αποκλειστικό σκοπό τη στήριξη και την ανάπτυξη της Κοινοτικής περιβαλλοντικής πολιτικής. Το Life χρηµατοδοτεί έργα που δοκιµάζουν την υλοποιησιµότητα νέων διαδικασιών και µεθόδων και κατά συνέπεια συµβάλλει στη «Στρατηγική της Λισσαβόνας» που έχει στόχο να µετατρέψει την Ευρωπαϊκή Ένωση στην πλέον δυναµική οικονοµία στον κόσµο που να στηρίζεται στη γνώση. Το LIFE είναι συµπληρωµατικό ως προς άλλα Κοινοτικά προγράµµατα που επίσης στηρίζουν την Κοινοτική περιβαλλοντική πολιτική, όπως αυτά που αφορούν την έρευνα, τα διαρθρωτικά ταµεία και την ανάπτυξη της υπαίθρου. Επιπλέον το LIFE θα συµβάλλει στο πρόγραµµα δράσης της ΕΕ για την περιβαλλοντική τεχνολογία (ETAP). Ο αριθµός και η ποικιλία των έργων που υπεβλήθησαν τα τελευταία χρόνια δείχνουν πως αυτό το µέσο ανταποκρίνεται στην ανάγκη που εκφράζουν οι διαχειριστές διατήρησης της φύσης, οι κοινωνικο-οικονοµικοί φορείς καθώς και οι τοπικές αρχές. Το Life είναι ένα ευέλικτο µέσο µε λιγότερους περιορισµούς από άποψης επιλέξιµων γεωγραφικών περιοχών, ταυτότητας του αποδέκτη ή πολυεθνικής συνεργασίας σε σχέση µε άλλα Κοινοτικά χρηµατοδοτικά µέσα. 2. LIFE III 2.1. εδοµένα και αριθµοί Από το 1992 στα πλαίσια του Life υποβλήθηκαν 10.000 περίπου προτάσεις για έργα από τις οποίες πάνω από το ένα τρίτο ήσαν επιλέξιµες. 2.192 συνολικά προτάσεις συγχρηµατοδοτήθηκαν (από τις οποίες 623 στα πλαίσια του Life III) µε συνολικό ποσό 1.226 εκατοµµύρια ευρώ (από τα οποία 579 M στα πλαίσια του Life III). 850 περίπου έργα βρίσκονται προς το παρόν σε εξέλιξη. Το πρόγραµµα Life III υιοθέτησε προσέγγιση µε βάση τρία σκέλη : Life-Φύση, Life- Περιβάλλον και Life-Τρίτες χώρες. Το σκέλος Life-Φύση - αν και σχετικά µικρό ήταν το µόνο κοινοτικό χρηµατοδοτικό µέσο που απευθυνόταν ειδικά στην διατήρηση της φύσης. Τα έργα του Life-Φύση καλύπτουν πτηνά σε ζώνες Natura 2000 (18%), οικότοπους σε ζώνες Natura 2000 (74%) ή τέλος είδη εκτός ζωνών Natura 2000 (8%) 4. Μέχρι το τέλος του 2001, δέκα τοις εκατό από τις περίπου 10.000 προταθείσες ζώνες Natura 2000 απετέλεσαν αντικείµενο ενός έργου του Life- Φύση. Η κάλυψη από έργα Life ήταν σχετικά ευρεία και επαρκώς σηµαντική προκειµένου να συµβάλλει στην αναχαίτιση της επιδείνωσης της βιοποικιλότητας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το κυριότερο χαρακτηριστικό των έργων του Life-Περιβάλλον είναι η δυνατότητα που έχουν για επίδειξη νέων µεθόδων, τεχνικών και προγραµµάτων που ανοίγουν τον δρόµο για την εφαρµογή των υφιστάµενων πολιτικών της ΕΕ στους διάφορους περιβαλλοντικούς τοµείς ή για την 4 Οι αριθµοί αναφέρονται σε έργα που συγχρηµατοδοτήθηκαν από το 1998 ως και συµπεριλαµβανοµένου του 2001 3
µελλοντική ανάπτυξη πολιτικής. Η κατανοµή ανά θέµα των έργων που χρηµατοδοτήθηκαν στα πλαίσια του Life-Περιβάλλον από το 2002 ως το 2003 αποκαλύπτει οµοιόµορφη διάθεση των πόρων στα γενικά θέµατα «αστικές περιοχές και χωροταξία», «νερό», «καθαρές τεχνολογίες», «απόβλητα» και «προϊόντα». Τα δύο θέµατα που έλαβαν το µεγαλύτερο µέρος της χρηµατοδότησης είναι τα απόβλητα και τα προϊόντα. Αντιπροσωπεύουν το 23% και το 22% της δαπάνης αντίστοιχα. Το Life-Τρίτες χώρες καλύπτει έργα σε χώρες που συνορεύουν µε την Μεσόγειο και την Βαλτική. Τα έργα αυτά στοχεύουν στην βελτίωση της δυναµικότητας των διάφορων περιβαλλοντικών τοµέων. Ανήκουν κατά κύριο λόγο σε τρεις οµάδες: ρύπανση (23%), βιοποικιλότητα (20%) και απόβλητα (11%). Ο τύπος των έργων που απαντώνται συχνότερα είναι εκείνα που καλύπτουν τη γενική δοµή περιβαλλοντικής διαχείρισης (23%). Αυτό περιλαµβάνει γενική υποστήριξη των δοµών που ευθύνονται για την περιβαλλοντική διαχείριση. Μια ιδιαίτερα σχετική κατηγορία έργων εστιάζεται σε συγκεκριµένα περιβαλλοντικά εργαλεία όπως η Οικολογική διαχείριση και το EMAS (κοινοτικό σύστηµα οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου). Το Life III τονίζει τη σηµασία της επικοινωνίας ως µέσο βελτίωσης της Κοινοτικής νοµοθεσίας στον τοµέα του περιβάλλοντος ή µεταφοράς των αποτελεσµάτων των έργων Life σε άλλους τοµείς πολιτικής, όπως η ενέργεια, η γεωργία και οι µεταφορές. Προκειµένου να καλυφθούν οι νοµικές απαιτήσεις, τον Μάρτιο του 2002 εγκαινιάστηκε µια νέα επικοινωνιακή στρατηγική για το Life. Από τότε υλοποιήθηκαν πολυποίκιλες επικοινωνιακές δράσεις και βελτιώθηκε σηµαντικά η δηµοσιοποίηση του προγράµµατος Life και των συναφών µε αυτό έργων. 2.2. ιαχείριση Το 2001 η διοικητική και οικονοµική διαχείριση του Life αναδιοργανώθηκε µε βάση συγκεντρωτικό σύστηµα. Η διαχείριση έγινε έτσι διαφανέστερη καθώς και αποτελεσµατικότερη και αποδοτικότερη. Η αναδιοργάνωση της οικονοµικής διαχείρισης οδήγησε σε σηµαντικές βελτιώσεις από πλευράς εκτέλεσης του προϋπολογισµού και διαχείρισης του οικονοµικού κινδύνου. Όλοι οι βασικοί δείκτες αποδεικνύουν την χρηστή οικονοµική διαχείριση του Life. 2.3. Ενδιάµεση αξιολόγηση Όπως προβλέπεται στο άρθρο 12 πραγµατοποιήθηκε ενδιάµεση αξιολόγηση. Στηρίζεται σε εξωτερική αξιολόγηση που πραγµατοποιήθηκε από εξωτερικό αξιολογητή και στα δεδοµένα και την εµπειρία που απέκτησε η Επιτροπή κατά τα τελευταία επτά χρόνια. Στόχος της εξωτερικής αξιολόγησης ήταν να εκτιµήσει την συµβολή του προγράµµατος Life στην εφαρµογή, την επικαιροποίηση και την ανάπτυξη της περιβαλλοντικής πολιτικής και νοµοθεσίας. Το συµπέρασµα της αξιολόγησης είναι ότι υπάρχουν στοιχεία πως το πρόγραµµα συµβάλλει στην εφαρµογή της πολιτικής και ότι η διαχείρισή του είναι αποτελεσµατική. Η αξιολόγηση δείχνει επίσης ότι: 4
Το Life-Φύση ενδείκνυται να συνεχίσει να παίζει σηµαντικό ρόλο στην ώθηση της εφαρµογής του Natura 2000. Υπάρχουν περιορισµένα µόνο στοιχεία πως το Life-Περιβάλλον υποστηρίζει προπαρασκευαστικές πράξεις, αλλά υπάρχουν επαρκή στοιχεία πως υποστήριξε την επίδειξη καθαρών τεχνολογιών σε σηµαντικούς τοµείς. Τέλος, τα έργα του Life-Τρίτες χώρες συµβάλουν σηµαντικά στην ανάπτυξη περιβαλλοντικών δυνατοτήτων σε τρίτες χώρες. Με βάση την εξωτερική αξιολόγηση και τα εσωτερικά ευρήµατα, είναι δυνατόν να εξαχθεί το ακόλουθο συµπέρασµα: Το Life είναι ένα χρήσιµο χρηµατοδοτικό µέσο του οποίου ενδείκνυται η συνέχιση. Ενδείκνυται η διατήρηση και συνέχιση των βελτιώσεων της οργάνωσης και της διαχείρισης του προγράµµατος. Ενδείκνυται η πλήρης αξιοποίηση του Life στα πλαίσια του 6 ου προγράµµατος δράσης για το περιβάλλον. Ενδείκνυται η βελτίωση της δηµοσιοποίησης των αποτελεσµάτων. 3. Νέοι ορίζοντες Από την έναρξη ισχύος του Life III η Κοινοτική περιβαλλοντική πολιτική καθώς και το γενικό πολιτικό πλαίσιο εξελίχθηκαν σηµαντικά. Τα συµπεράσµατα του Γκότεµποργκ του 2001 σχετικά µε την αειφόρο ανάπτυξη θέσπισαν µια µακροπρόθεσµη στρατηγική συνδυασµού των πολιτικών µε στόχο την αειφόρο ανάπτυξη από οικονοµικής, κοινωνικής και οικολογικής σκοπιάς. Η στρατηγική αυτή θα πρέπει να θεωρηθεί σε συνδυασµό µε την «Στρατηγική της Λισσαβόνας» που έχει στόχο να µετατρέψει την Ευρωπαϊκή Ένωση στην πλέον ανταγωνιστική και δυναµική οικονοµία στον κόσµο που να στηρίζεται στη γνώση. Η επιτυχής ολοκλήρωση της παγκόσµιας διάσκεψης για την αειφόρο ανάπτυξη το 2002 στο Γιοχάνεσµπουργκ απέδειξε τον ηγετικό ρόλο που παίζει η ΕΕ όσον αφορά την επίτευξη της εξωτερικής διάστασης της αειφόρου ανάπτυξης. Το 6ο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον εντάσσεται στα πλαίσια αυτά και υπογραµµίζει τον ρόλο που µπορεί να παίξει το Life για να υποστηρίξει την εφαρµογή του προγράµµατος όσον αφορά την ανάπτυξη µιας προσέγγισης που να στηρίζεται στη γνώση. Η Επιτροπή προετοιµάζει προς το παρόν τις δηµοσιονοµικές προοπτικές για µετά το 2006. Κατά συνέπεια η συνέχιση του προγράµµατος Life θα πρέπει να εξετασθεί στο πλαίσιο αυτό. Επιπλέον έχουν σηµειωθεί σηµαντικές νέες εξελίξεις σε ορισµένους σχετικούς τοµείς πολιτικής οι οποίες ενδείκνυται να ληφθούν υπόψη. Η διατήρηση της φύσης παρουσίασε σηµαντική επιτάχυνση, ιδίως όσον αφορά την δηµιουργία του δικτύου Natura 2000. Συγκροτήθηκε οµάδα εργασίας για να αναλύσει τις οικονοµικές ανάγκες όσον αφορά την διαχείριση του δικτύου αυτού µε ειδική αναφορά στο άρθρο 8 της οδηγίας «οικότοποι». Στην τελική της έκθεση, η οµάδα τόνισε την ανάγκη χρηµατοδότησης από την ΕΕ για την εφαρµογή του Natura 2000 και υποστήριξε την ενίσχυση του Life προκειµένου να καλυφθούν µερικές από αυτές τις ανάγκες. Μετά τον προσδιορισµό ζωνών, 5
υφίσταται τώρα η ανάγκη υποστήριξης της ενεργούς διαχείρισης του δικτύου από τις εθνικές και περιφερειακές αρχές. Ο ακριβής τρόπος µε τον οποίο τα υφιστάµενα χρηµατοδοτικά µέσα θα είναι σε θέση να συµβάλλουν σε αυτό θα εξαρτηθεί από τις νέες δηµοσιονοµικές προοπτικές. Αυτό αποτελεί επιχείρηµα υπέρ της συνέχισης της στήριξης του Life για την δηµιουργία και διαχείριση του δικτύου προκειµένου να διευκολυνθούν νέα προγράµµατα επενδύσεων στα πλαίσια των νέων δηµοσιονοµικών προοπτικών. Η αξιολόγηση του Life III έδειξε πως υπάρχει ανάγκη τα έργα Life να συνδέονται στενότερα µε την εφαρµογή της πολιτικής. Προς το παρόν, µε εξαίρεση τα έργα Natura, δεν έχει αποδοθεί επαρκής προσοχή στη χρήση του Life ως µέσου εφαρµογής της πολιτικής. Οι καθαρές και αποδοτικότερες τεχνολογίες είναι δυνατόν να συµβάλλουν στην αειφόρο ανάπτυξη και στην επίτευξη περιβαλλοντικής προστασίας υψηλού επιπέδου. Είναι δυνατόν να επενεργήσουν ως κινητήριος δύναµη για την προώθηση της καινοτοµίας, την ίδρυση νέων επιχειρήσεων την δηµιουργία θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη. Αυτό θα συνέβαλλε σηµαντικά τόσο στην στρατηγική της αειφόρου ανάπτυξης όσο και στην Στρατηγική της Λισσαβόνας. Τα έργα του Life-Περιβάλλον έχουν τη δυνατότητα να συµβάλλουν στην επίτευξη του στόχου αυτού. Ωστόσο, υπάρχει ανάγκη για καλύτερη εστίαση όσον αφορά τους τοµείς παρέµβασης και αποφυγής διασποράς των περιορισµένων πόρων. Αυτό είναι δυνατόν να επιτευχθεί µέσω προσαρµογής των κατευθυντήριων γραµµών. Σχετικά µε το σκέλος Τρίτες χώρες, οι πρόσφατες εµπειρίες από διεθνείς διαπραγµατεύσεις και συζητήσεις (Παγκόσµια διάσκεψη κορυφής για την αειφόρο ανάπτυξη, κλιµατικές αλλαγές, βιοποικιλότητα κλπ.) έδειξαν πως υπάρχει ανάγκη να υποστηριχθούν οι τρίτες χώρες προκειµένου να αναπτύξουν την περιβαλλοντική τους πολιτική και τις διαχειριστικές τους δυνατότητες. Παρόλη την αναδιοργάνωση της διαχείρισης του Life III, οι διαδικασίες ενδείκνυται να απλουστευθούν περαιτέρω προκειµένου να εξορθολογιστεί περαιτέρω η διοικητική και οικονοµική διαχείριση. Από το 2003 υφίσταται νέος δηµοσιονοµικός κανονισµός µε τον οποίο θα πρέπει να συµµορφώνονται όλα τα χρηµατοδοτικά µέσα. Το ικαστήριο µε απόφασή του τον Ιανουάριο 2003 ακύρωσε το άρθρο 12 παράγραφος 2 του υφιστάµενου κανονισµού και ζήτησε από το Συµβούλιο να εκδώσει νέες διατάξεις σχετικά µε τη διαδικασία της επιτροπής στην οποία υπόκεινται τα µέτρα εφαρµογής του εν λόγω κανονισµού. 4. Κάλυψη του κενού Με βάση τα αποτελέσµατα και τις συστάσεις της ενδιάµεσης αξιολόγησης, και σύµφωνα µε το νέο πολιτικό πλαίσιο υπάρχει ανάγκη παράτασης του υφιστάµενου χρηµατοδοτικού µέσου. Αυτό θα εξασφαλίσει τη συνέχεια µέχρι την ανάπτυξη νέας προσέγγισης µε βάση τις νέες δηµοσιονοµικές προοπτικές µετά το 2006. Η παράταση της ισχύος του υφιστάµενου κανονισµού θα αποτρέψει την ύπαρξη νοµικού κενού από το τέλος της φάσης ΙΙΙ του Life στις 6
31 εκεµβρίου 2004 και µέχρι την εισαγωγή των νέων δηµοσιονοµικών προοπτικών. Κατά συνέπεια η παράταση ενδείκνυται να καλύψει 2 έτη µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2006. Επιπλέον η παράταση ενδείκνυται να ενσωµατώσει τις παρακάτω τροποποιήσεις στον υφιστάµενο κανονισµό: ο κανονισµός θα πρέπει να ευθυγραµµισθεί πλήρως µε τις διατάξεις του νέου δηµοσιονοµικού κανονισµού µε βάση το γεγονός ότι το 6 ο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον εγκρίθηκε το 2002, οι κατευθυντήριες γραµµές που καθορίζουν τους τοµείς προτεραιότητας για τα έργα επίδειξης του Life-Περιβάλλον θα αναθεωρηθούν προκειµένου να συσχετισθούν σαφώς µε τις προτεραιότητες που καθορίστηκαν στο πρόγραµµα και µε τις δράσεις που θα προταθούν στο πρόγραµµα δράσης της ΕΕ για την περιβαλλοντική τεχνολογία (ETAP) το οποίο βρίσκεται προς το παρόν στο στάδιο της προετοιµασίας ο κανονισµός θα πρέπει να αντικατοπτρίζει σωστά την συµπληρωµατικότητα του Life µε τα προγράµµατα που αφορούν την έρευνα, τα διαρθρωτικά ταµεία και την ανάπτυξη της υπαίθρου η διαδικασία επιτροπής στην οποία υπόκεινται τα µέτρα εφαρµογής του κανονισµού Life τροποποιείται προκειµένου να ληφθεί υπόψη η απόφαση του εξέδωσε το ικαστήριο τον Ιανουάριο του 2003 το προτεινόµενο ποσό για τη διετή παράταση του Life ανέρχεται σε 317,2 εκατοµµύρια ευρώ αυτό συµβαδίζει µε τις υφιστάµενες δηµοσιονοµικές προοπτικές και λαµβάνει υπόψη τις επιπτώσεις της διεύρυνσης προτείνεται περιορισµένη αύξηση για τα συνοδευτικά µέτρα από 5 σε 6% του προϋπολογισµού, προκειµένου να επιτραπεί η περαιτέρω βελτίωση των δραστηριοτήτων δηµοσιοποίησης και παρακολούθησης προτείνεται η εκ των υστέρων αξιολόγηση του προγράµµατος LIFE για το 2006 εισάγεται ειδικό πρόγραµµα προκειµένου να εξασφαλισθεί η συνέχιση των δραστηριοτήτων παρακολούθησης των έργων που θα βρίσκονται ακόµη σε εξέλιξη µετά το 2006. Το γεωγραφικό πεδίο εφαρµογής του LIFE, όπως αυτό καθορίζεται στον κανονισµό (ΕΚ) 1655/2000 δεν τροποποιείται στην πρόταση για διετή παράταση του LIFE III. Ωστόσο, µε βάση την ανακοίνωση C/2003/0104 µε τίτλο «Ευρύτερη Ευρώπη - Γειτονικές σχέσεις: ένα νέο πλαίσιο σχέσεων µε τους γείτονές µας στα ανατολικά και νότια σύνορά µας» που εκδόθηκε από την Επιτροπή στις 11 Μαρτίου 2003, θα πρέπει µεταγενέστερα να εξετασθεί η συµµετοχή της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και της Λευκορωσίας. 7
2003/0260 (COD) Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1655/2000 σχετικά µε το χρηµατοδοτικό µέσο για το περιβάλλον (LIFE) ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη: τη συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 175 παράγραφος 1, την πρόταση της Επιτροπής 5, την γνώµη της Ευρωπαϊκής Οικονοµικής και Κοινωνικής Επιτροπής 6, τη γνώµη της Επιτροπής των Περιφερειών 7, Αποφασίζοντας σύµφωνα µε τη διαδικασία του άρθρου 251 της συνθήκης 8, Εκτιµώντας τα ακόλουθα: (1) Το χρηµατοδοτικό µέσο για το περιβάλλον, LIFE, όπως θεσπίσθηκε µε τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1655/2000 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου 9, υλοποιείται σε φάσεις, η τελευταία από τις οποίες θα λήξει στις 31 εκεµβρίου 2004. (2) εδοµένης της θετικής συµβολής του LIFE στην επίτευξη των στόχων της Κοινοτικής πολιτικής για το περιβάλλον και µε στόχο την περαιτέρω συµβολή στην εφαρµογή, την επικαιροποίηση και την ανάπτυξη της Κοινοτικής πολιτικής περιβάλλοντος και της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας, ιδίως όσον αφορά την ενσωµάτωση του περιβάλλοντος στις άλλες πολιτικές και την αειφόρο ανάπτυξη, ενδείκνυται η παράταση της τρίτης φάσης µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2006. (3) Το 2002 θεσπίσθηκε ένα έκτο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον µε την απόφαση αριθ. 1600/2002/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου 10. Απαιτείται η προσαρµογή του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1655/2000 στους στόχους και τις προτεραιότητες που καθορίζονται στο πρόγραµµα αυτό. 5 6 7 8 9 10 ΕΕ C ΕΕ C Γνωµοδότηση της: EE L 192 της 28.7.2000, σ.1. EE L 242 της 10.9.2002, σ.1. 8
(4) Υπάρχει ανάγκη κάλυψης του κενού από την λήξη της τρίτης φάσης του LIFE µέχρι τις νέες δηµοσιονοµικές προοπτικές µετά το 2006, και για περίοδο δύο ετών που λήγει στις 31 εκεµβρίου 2006 (5) Το LIFE θα πρέπει να ενισχυθεί ως ιδιαίτερο χρηµατοδοτικό µέσο, συµπληρωµατικό των Κοινοτικών προγραµµάτων έρευνας, των διαρθρωτικών ταµείων και των προγραµµάτων ανάπτυξης της υπαίθρου. (6) Η Επιτροπή εξέδωσε στις 25 Μαρτίου 2003 την ανακοίνωση C/2003/0131 µε τίτλο «ιαµόρφωση προγράµµατος δράσης για την περιβαλλοντική τεχνολογία». Την ανακοίνωση αυτή θα ακολουθήσει πρόγραµµα δράσης περιβαλλοντικής τεχνολογίας το οποίο θα πρέπει να αποτελέσει σηµείο αναφοράς για τις κατευθυντήριες γραµµές του LIFE Περιβάλλον. (7) Από το 2004 δέκα νέα κράτη µέλη θα προσχωρήσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτό θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται ανάλογα στο ύψος των κονδυλίων που διατίθενται στο LIFE. (8) Η αξιοποίηση και δηµοσιοποίηση των αποτελεσµάτων ενδείκνυται να βελτιωθούν και τα κονδύλια του προϋπολογισµού που διατίθενται για τον σκοπό αυτό ενδείκνυται να αυξηθούν. (9) Ενδείκνυται η συνέχιση της παρακολούθησης και του ελέγχου των έργων που θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε εξέλιξη στο τέλος του 2006. (10) Με την απόφασή του της 21ης Ιανουαρίου 2003 11, το ικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ακύρωσε το άρθρο 11 παράγραφος 2 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1655/2000. Το ικαστήριο αποφάσισε πως «τα αποτελέσµατα του άρθρου 11, παράγραφος 2, του κανονισµού 1655/2000 διατηρούνται στο ακέραιο µέχρις ότου το Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο θεσπίσουν νέες διατάξεις σχετικά µε τη διαδικασία επιτροπής στην οποία υπόκεινται τα εκτελεστικά µέτρα του εν λόγω κανονισµού». (11) Σύµφωνα µε το άρθρο 233 της συνθήκης, τα όργανα των οποίων η πράξη κηρύχθηκε άκυρη οφείλουν να λαµβάνουν τα µέτρα που συνεπάγεται η εκτέλεση της αποφάσεως του ικαστηρίου. (12) Τα µέτρα που έχει δικαιοδοσία να εκδώσει η Επιτροπή µε βάση τις εκτελεστικές αρµοδιότητες που της ανατίθενται µε τον παρόντα κανονισµό είναι µέτρα διαχείρισης τα οποία σχετίζονται µε την εφαρµογή προγράµµατος το οποίο έχει σηµαντικές επιπτώσεις στον προϋπολογισµό κατά την έννοια του άρθρου 2 παράγραφος α) της απόφασης 1999/468/ΕΚ του Συµβουλίου της 28ης Ιουνίου 1999 για τον καθορισµό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρµοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή 12. Ενδείκνυται συνεπώς η θέσπιση των µέτρων αυτών µε βάση τη διαδικασία διαχείρισης που προβλέπεται στο άρθρο 4 της εν λόγω απόφασης. (13) Η παρούσα πράξη θεσπίζει δηµοσιονοµικό πλαίσιο για ολόκληρη τη διάρκεια του προγράµµατος που θα αποτελέσει κύριο σηµείο αναφοράς για την αρµόδια επί του προϋπολογισµού αρχή, κατά την έννοια του σηµείου 33 της ιοργανικής συµφωνίας της 6ης Μαΐου 1999 µεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συµβουλίου και της 11 12 Επιτροπή κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συµβουλίου, Υπόθεση C-378/00, Συλλογή των αποφάσεων του ικαστηρίου (2003) σ. I-937 ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23. 9
Επιτροπής για τη δηµοσιονοµική πειθαρχία και τη βελτίωση της διαδικασίας του προϋπολογισµού. ΕΞΕ ΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ: Άρθρο 1 Ο κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1655/2000 τροποποιείται ως εξής: (1) Το άρθρο 3 τροποποιείται ως εξής: (α) Στην παράγραφο 3 το σηµείο (α) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «(α) 50% για έργα διατήρησης της φύσης, 100% των επιλέξιµων δαπανών εκτός των γενικών εξόδων και των παγίων αγαθών για συνοδευτικά µέτρα µε βάση τις παραγράφους 2(β)(i) και (ii) και 100% των δαπανών για συνοδευτικά µέτρα µε βάση την παράγραφο 2(β)(iii)» (β) Στην παράγραφο 7 η δεύτερη υποπαράγραφος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «Σύµφωνα µε το Άρθρο 116 του Κανονισµού 1605/2002 του Συµβουλίου, η Επιτροπή εκδίδει απόφαση σχετικά µε τα έργα που έχουν εγκριθεί και συνάπτει συµβάσεις επιδότησης µε τους δικαιούχους οι οποίες περιλαµβάνουν το ποσό της οικονοµικής ενίσχυσης, τις δηµοσιονοµικές διαδικασίες και ελέγχους και τους συγκεκριµένους τεχνικούς όρους του εγκεκριµένου έργου.» (γ) Η παράγραφος 8 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «8. Με πρωτοβουλία της Επιτροπής: (α) τα συνοδευτικά µέτρα που χρηµατοδοτούνται µε βάση τις παραγράφους 2(β)(i) και (ii) αποτελούν αντικείµενο πρόσκλησης υποβολής προτάσεων µετά από διαβούλευση µε την επιτροπή που αναφέρεται στο άρθρο 21 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Τα κράτη µέλη µπορούν να υποβάλουν προτάσεις για συνοδευτικά µέτρα στην Επιτροπή. (β) τα συνοδευτικά µέτρα που χρηµατοδοτούνται µε βάση την παράγραφο 2(β)(iii) αποτελούν αντικείµενο δηµοπράτησης. Όλες οι δηµοπρατήσεις αποτελούν αντικείµενο δηµοσίευσης στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην οποία θα πρέπει να καθορίζονται τα συγκεκριµένα κριτήρια τα οποία θα πρέπει να πληρούν οι προσφορές.» (2) Το άρθρο 4 τροποποιείται ως εξής: (α) Στην παράγραφο 3 η τελευταία υποπαράγραφος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «3. Το ποσοστό της Κοινοτικής οικονοµικής ενίσχυσης θα είναι 100% των επιλέξιµων δαπανών εκτός των γενικών εξόδων και των παγίων αγαθών για συνοδευτικά µέτρα µε βάση τις παραγράφους 2(γ)(i) και (ii) και 100% των δαπανών για συνοδευτικά µέτρα µε βάση την παράγραφο 2(γ)(ii).» 10
β) Η παράγραφος 4 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «4. Όσον αφορά τα έργα επίδειξης που αναφέρονται στην παράγραφο 2(α), η Επιτροπή καθορίζει κατευθυντήριες γραµµές σύµφωνα µε την διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 και τις δηµοσιεύει στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι κατευθυντήριες γραµµές ορίζουν τους τοµείς προτεραιότητας και τους στόχους των έργων επίδειξης µε ρητή αναφορά στις προτεραιότητες που καθορίζονται στην απόφαση 1600/2002/ΕΚ. Οι κατευθυντήριες γραµµές εξασφαλίζουν πως το LIFE-Περιβάλλον είναι συµπληρωµατικό των Κοινοτικών προγραµµάτων έρευνας, των διαρθρωτικών ταµείων και των προγραµµάτων ανάπτυξης της υπαίθρου.» (γ) Η παράγραφος 8 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «8. Με πρωτοβουλία της Επιτροπής: (α) Τα έργα που χρηµατοδοτούνται µε βάση την παράγραφο 2(β) και τα συνοδευτικά µέτρα που χρηµατοδοτούνται µε βάση την παράγραφο 2(γ)(i) αποτελούν αντικείµενο πρόσκλησης υποβολής προτάσεων µετά από διαβούλευση µε την επιτροπή που αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 1. Τα κράτη µέλη µπορούν να υποβάλουν στην Επιτροπή προτάσεις για έργα προς χρηµατοδότηση µε βάση την παράγραφο 2(β). (β) τα συνοδευτικά µέτρα που χρηµατοδοτούνται µε βάση την παράγραφο 2(γ)(ii) αποτελούν αντικείµενο δηµοπράτησης. Όλες οι δηµοπρατήσεις αποτελούν αντικείµενο δηµοσίευσης στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην οποία θα πρέπει να καθορίζονται τα συγκεκριµένα κριτήρια τα οποία θα πρέπει να πληρούν οι προσφορές.» (δ) Η παράγραφος 11 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «11. Σύµφωνα µε το Άρθρο 116 του Κανονισµού 1605/2002 του Συµβουλίου η Επιτροπή εκδίδει απόφαση σχετικά µε τα έργα που έχουν εγκριθεί και συνάπτει συµβάσεις επιδότησης µε τους δικαιούχους οι οποίες περιλαµβάνουν το ποσό της οικονοµικής ενίσχυσης, τις δηµοσιονοµικές διαδικασίες και ελέγχους και τους συγκεκριµένους τεχνικούς όρους του εγκεκριµένου έργου.» (3) Στο άρθρο 5 η παράγραφος 9 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «Με πρωτοβουλία της Επιτροπής τα συνοδευτικά µέτρα που χρηµατοδοτούνται µε βάση την παράγραφο 2(β) αποτελούν αντικείµενο δηµοπράτησης που δηµοσιεύεται στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην οποία θα πρέπει να καθορίζονται τα συγκεκριµένα κριτήρια τα οποία θα πρέπει να πληρούν οι προσφορές.» (4) Το άρθρο 8 τροποποιείται ως εξής: (α) Στην παράγραφο 1 προστίθενται οι ακόλουθες δύο υποπαράγραφοι: «Η διάρκεια της τρίτης φάσης παρατείνεται κατά δύο έτη µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2006. Το δηµοσιονοµικό πλαίσιο για την υλοποίηση της παρατεταµένης αυτής φάσης για την περίοδο 2005/2006 ορίζεται µε την παρούσα σε 317,2 εκατοµµύρια 11
ευρώ. Σε περίπτωση διακοπής του LIFE µετά από αυτήν τη φάση και προκειµένου να εξασφαλισθεί η παρακολούθηση και ο έλεγχος των έργων που θα βρίσκονται ακόµη σε εξέλιξη στο τέλος του 2006, συνεχίζουν να διατίθενται πιστώσεις για έργα και συνοδευτικά µέτρα µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2010.» (β) Στην παράγραφο 3 η δεύτερη υποπαράγραφος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «Για την περίοδο από 1ης Ιανουαρίου 2005 ως 31 εκεµβρίου 2006 τα συνοδευτικά µέτρα περιορίζονται στο 6 % των διαθέσιµων πιστώσεων.» (5) Το άρθρο 11 η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «2. Όταν γίνεται αναφορά στην παρούσα παράγραφο, εφαρµόζονται τα άρθρα 4 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ, τηρουµένων των διατάξεων του άρθρου 8 της εν λόγω απόφασης.η προθεσµία που προβλέπεται στο άρθρο 4 παράγραφος 3 της απόφασης 1999/468/ΕΚ, καθορίζεται σε τρεις µήνες.» (6) Το άρθρο 12 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «Το αργότερο µέχρι τις 30 Σεπτεµβρίου 2006, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο, έκθεση σχετικά µε την εφαρµογή του παρόντος κανονισµού, τη συµβολή του στην ανάπτυξη της Κοινοτικής περιβαλλοντικής πολιτικής και την χρήση των πιστώσεων.» Άρθρο 2 Ο παρών κανονισµός αρχίζει να ισχύει την τρίτη ηµέρα µετά τη δηµοσίευσή του στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο παρών κανονισµός είναι δεσµευτικός ως προς όλα τα µέρη του και ισχύει άµεσα σε κάθε κράτος µέλος. (Έγινε) Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ο Πρόεδρος Για το Συµβούλιο Ο Πρόεδρος 12
ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΕΛΤΙΟ Τοµέας(-είς) πολιτικής: Περιβάλλον ραστηριότητα (ες): Πρόγραµµα και Έργα ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΡΑΣΗΣ : LIFE ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΙΚΟ ΜΕΣΟ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 1. ΓΡΑΜΜΗ(-ΕΣ) ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ + ΟΝΟΜΑΣΙΑ(-ΕΣ) ABB Παλαιά γραµµή του προϋπολογισµού Κονδύλιο του προϋπολογισµού 07010402 B4-3200A 07010403 B4-3201A 07010405 B7-810A 070202 B7-810 070303 B4-3200 070304 B4-3201 LIFE (χρηµατοδοτικό µέσο για το περιβάλλον 2005 ως 2010) - ράσεις στο κοινοτικό έδαφος - Μέρος I (προστασία της φύσης) - απάνες για διοικητική διαχείριση LIFE (χρηµατοδοτικό µέσο για το περιβάλλον 2005 ως 2010) - ράσεις στο κοινοτικό έδαφος - Μέρος IΙ (προστασία του περιβάλλοντος) - απάνες για διοικητική διαχείριση LIFE (χρηµατοδοτικό µέσο για το περιβάλλον 2005 to 2010) - Ενέργειες εκτός κοινοτικού εδάφους - απάνες για διοικητική διαχείριση LIFE (χρηµατοδοτικό µέσο για το περιβάλλον 2005 to 2006) - Ενέργειες εκτός κοινοτικού εδάφους LIFE (χρηµατοδοτικό µέσο για το περιβάλλον 2005 ως 2006) - ράσεις στο κοινοτικό έδαφος - Μέρος I (προστασία της φύσης) LIFE ΙΙΙ (χρηµατοδοτικό µέσο για το περιβάλλον 2005 ως 2006) - ράσεις στο κοινοτικό έδαφος - Μέρος ΙΙ (προστασία του περιβάλλοντος) 2. ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ Ε ΟΜΕΝΑ 2.1. Συνολικό κονδύλιο της δράσης (Μέρος B): 284.882 εκατοµµύρια για ανάληψη υποχρεώσεων 2.2. Περίοδος υλοποίησης:2005-2006 2005-2006 13
2.3. Συνολική πολυετής εκτίµηση των δαπανών: (α) Χρονοδιάγραµµα των πιστώσεων αναλήψεων υποχρεώσεων / των πιστώσεων πληρωµών (δηµοσιονοµική παρέµβαση) (πρβλ. σηµείο 6.1.1) εκατ. (µέχρι τρίτου δεκαδικού) ΕΤΟΣ 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Σύνολο ΠΑΥ 142,504 142,378 0 0 0 0 284,882 Πληρωµές 57,002 56,951 42,751 42,713 42,751 42,713 284,882 (β) Tεχνική και διοικητική βοήθεια (Τ Β) και δαπάνες στήριξης ( Σ) (πρβλ. σηµείο 6.1.2) ΠΑΥ 7,496 7,622 6,029 4,648 3,218 3,270 32,283 Πληρωµές 7,496 7,622 6,029 4,648 3,218 3,270 32,283 Μερικό σύνολο α+β ΠΑΥ 150,000 150,000 6,029 4,648 3,218 3,270 317,165 Πληρωµές 64,498 64,573 48,780 47,361 45,969 45,983 317,165 (γ) Συνολικές δηµοσιονοµικές επιπτώσεις ανθρώπινων πόρων και άλλων δαπανών διοικητικής λειτουργίας (πρβλ. σηµεία 7.2 και 7.3) ΠΑΥ/ΠΠ 3,373 3,428 3,057 2,362 1,280 1,301 14,801 Μερικό σύνολο α+β+γ ΠΑΥ 153,373 153,428 9,086 7,010 4,498 4,571 331,966 Πληρωµές 67,871 68,001 51,837 49,723 47,249 47,284 331,966 2.4. Συµβατότητα µε τον δηµοσιονοµικό προγραµµατισµό και µε τις ηµοσιονοµικές Προοπτικές [X] Πρόταση συµβατή µε τον ισχύοντα δηµοσιονοµικό προγραµµατισµό. [ ] Η πρόταση αυτή απαιτεί επαναπρογραµµατισµό του σχετικού τοµέα των δηµοσιονοµικών προοπτικών [ ] Η πρόταση αυτή πιθανά να απαιτήσει προσφυγή στις διατάξεις της ιοργανικής Συµφωνίας. 2.5. ηµοσιονοµικές επιπτώσεις επί των εσόδων: [ ] Ουδεµία δηµοσιονοµική επίπτωση (αφορά τεχνικές πτυχές της εφαρµογής ενός µέτρου) 14
Ή [ ] ηµοσιονοµική επίπτωση - Η επίδραση επί των εσόδων έχει ως εξής: Εκατοµµύρια ευρώ (µε ακρίβεια ενός δεκαδικού ψηφίου) Γραµµή του προϋπολογισµού Έσοδα Προ δράσεων (έτος n- 1) Κατάσταση µετά τη δράση 2005 2006 [n+2] [n+3] [n+4] [n+5] α) Έσοδα σε απόλυτες τιµές β) Αλλαγή στα έσόδα Κάθε έσοδο από συνεισφορές υποψήφιων χωρών για συµµετοχή σε κοινοτικά προγράµµατα, εγγεγραµµένο στη θέση 6 0 9 1 της κατάστασης εσόδων, ενδέχεται να οδηγήσει στην παροχή πρόσθετων πιστώσεων. 3. ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Είδος δαπάνης Νέες Συµµετοχή ΕΖΕΣ Συµµετοχή υποψηφίων για ένταξη χωρών Τοµέας Π ΜΥ CD Όχι Όχι ΝΑΙ 3 εσωτερικές πολιτικές 4. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ Συνθήκη ΕΚ, άρθρο 175 5. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ 5.1. Αναγκαιότητα κοινοτικής παρέµβασης 5.1.1. Επιδιωκόµενοι στόχοι Το χρηµατοδοτικό µέσο Life θα πρέπει να συµβάλλει στην ανάπτυξη της Κοινοτικής πολιτικής στον τοµέα του περιβάλλοντος, ιδιαίτερα στην ενσωµάτωση του περιβάλλοντος στις άλλες πολιτικές και την εφαρµογή και επικαιροποίηση της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας. Θα πρέπει να ενισχύει την συνοχή της συµπεριφοράς των κρατών µελών όσον αφορά τα περιβαλλοντικά προβλήµατα και να εξασφαλίζει καλύτερη ισορροπία ανάµεσα στην περιβαλλοντική πολιτική και τις άλλες πολιτικές. 5.1.2. Μέτρα σχετικά µε την εκ των προτέρων (ex ante) αξιολόγηση εδοµένου ότι η πρόταση αναφέρεται σε παράταση της ισχύος υφιστάµενου χρηµατοδοτικού προγράµµατος δεν προβλέπεται εκ των προτέρων αξιολόγηση. 15
5.1.3. Μέτρα µετά την εκ των υστέρων (ex post) αξιολόγηση Όπως προβλέπεται στο άρθρο 12 πραγµατοποιήθηκε ενδιάµεση αξιολόγηση. Στηρίζεται σε εξωτερική αξιολόγηση που πραγµατοποιήθηκε από εξωτερικό αξιολογητή και στα δεδοµένα και την εµπειρία που απέκτησε η Επιτροπή κατά τα τελευταία επτά χρόνια. Στόχος της εξωτερικής αξιολόγησης ήταν να εκτιµήσει την συµβολή του προγράµµατος Life στην εφαρµογή, την επικαιροποίηση και την ανάπτυξη της περιβαλλοντικής πολιτικής και νοµοθεσίας. Το συµπέρασµα της αξιολόγησης είναι ότι υπάρχουν στοιχεία πως το πρόγραµµα συµβάλλει στην εφαρµογή της πολιτικής και ότι η διαχείρισή του είναι αποτελεσµατική. Η αξιολόγηση δείχνει επίσης ότι: Το Life-Φύση ενδείκνυται να συνεχίσει να παίζει σηµαντικό ρόλο στην ώθηση της εφαρµογής του Natura 2000. Υπάρχουν περιορισµένα µόνο στοιχεία πως το Life-Περιβάλλον υποστηρίζει προπαρασκευαστικές πράξεις, αλλά υπάρχουν επαρκή στοιχεία πως υποστήριξε την επίδειξη καθαρών τεχνολογιών σε σηµαντικούς τοµείς. Τέλος, τα έργα του Life-Τρίτες χώρες συµβάλουν σηµαντικά στην ανάπτυξη περιβαλλοντικών δυνατοτήτων σε τρίτες χώρες. Με βάση την εξωτερική αξιολόγηση και τα εσωτερικά ευρήµατα, είναι δυνατόν να εξαχθεί το ακόλουθο συµπέρασµα: Το Life είναι ένα χρήσιµο χρηµατοδοτικό µέσο του οποίου ενδείκνυται η συνέχιση. Ενδείκνυται η διατήρηση και συνέχιση των βελτιώσεων της οργάνωσης και της διαχείρισης του προγράµµατος. Ενδείκνυται η πλήρης αξιοποίηση του Life στα πλαίσια του 6 ου προγράµµατος δράσης για το περιβάλλον. Ενδείκνυται η βελτίωση της δηµοσιοποίησης των αποτελεσµάτων. Συνεπώς προτείνονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις στον υπάρχοντα κανονισµό: ο κανονισµός θα πρέπει να ευθυγραµµισθεί πλήρως µε τις διατάξεις του νέου δηµοσιονοµικού κανονισµού µε βάση το γεγονός ότι το 6 ο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον εγκρίθηκε το 2002, οι κατευθυντήριες γραµµές που καθορίζουν τους τοµείς προτεραιότητας για τα έργα επίδειξης του Life-Περιβάλλον θα αναθεωρηθούν προκειµένου να συσχετισθούν σαφώς µε τις προτεραιότητες που καθορίστηκαν στο πρόγραµµα και µε τις δράσεις που προτείνονται στο περιβαλλοντικό πρόγραµµα δράσης της ΕΕ για την περιβαλλοντική τεχνολογία (ETAP) που βρίσκεται προς το παρόν στο στάδιο της προετοιµασίας ο κανονισµός θα πρέπει να αντικατοπτρίζει σωστά την συµπληρωµατικότητα του Life µε τα προγράµµατα που αφορούν την έρευνα, τα διαρθρωτικά ταµεία και την ανάπτυξη της υπαίθρου 16
η διαδικασία της επιτροπής στην οποία υπόκεινται τα µέτρα εφαρµογής του κανονισµού Life τροποποιείται προκειµένου να ληφθεί υπόψη η απόφαση του εξέδωσε το ικαστήριο τον Ιανουάριο του 2003 το προτεινόµενο ποσό για τη διετή παράταση του Life ανέρχεται σε 317,2 εκατοµµύρια ευρώ αυτό συµβαδίζει µε τις υφιστάµενες δηµοσιονοµικές προοπτικές και λαµβάνει υπόψη τις επιπτώσεις της διεύρυνσης προτείνεται περιορισµένη αύξηση για τα συνοδευτικά µέτρα από 5 σε 6% του προϋπολογισµού, προκειµένου να επιτραπεί η περαιτέρω βελτίωση των δραστηριοτήτων δηµοσιοποίησης και παρακολούθησης εισάγεται ειδικό πρόγραµµα προκειµένου να εξασφαλισθεί η συνέχιση των δραστηριοτήτων παρακολούθησης των έργων που θα βρίσκονται ακόµη σε εξέλιξη µετά το 2006. 5.2. Σχεδιαζόµενες δράσεις και διευθετήσεις της δηµοσιονοµικής παρέµβασης 5.2.1. LIFE Φύση Οι προβλεπόµενες δραστηριότητες περιλαµβάνουν έργα διατήρησης της φύσης που συµβάλουν στην εφαρµογή της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών και της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας και ιδιαίτερα στην δηµιουργία του Ευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000 που έχει στόχο την επιτόπου διαχείριση των πολυτιµότερων ειδών πανίδας και χλωρίδας και οικοτόπων στην Ένωση. Τα έργα θα συµβάλλουν στην διατήρηση ή την αποκατάσταση φυσικών οικοτόπων ή/και πληθυσµών σε κατάσταση ευνοϊκής διατήρησης. Οι ενισχύσεις στα έργα χορηγούνται ως ποσοστό 50% του συνολικού κόστους του έργου. Τα έργα που αφορούν φυσικούς οικότοπους προτεραιότητας και είδη προτεραιότητας µε βάση την οδηγία 92/43/ΕΟΚ, ή συγκεκριµένα είδη πτηνών που θεωρούνται πως έχουν προτεραιότητα για χρηµατοδότηση LIFE µε βάση την επιτροπή (που συγκροτήθηκε σύµφωνα µε το άρθρο 16 της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ) είναι δυνατόν να χρηµατοδοτηθούν µε υψηλότερο ποσοστό µέχρι µέγιστο ποσοστό 75% του συνολικού κόστους του έργου. Προκηρύσσονται προσκλήσεις υποβολής προτάσεων και οι υποψήφιοι υποβάλουν προτάσεις για έργα στη Επιτροπή µέσω των αντίστοιχων αρµόδιων εθνικών αρχών. Μετά την επιτυχή αξιολόγηση και επιλογή, και την έγκριση της επιτροπής οικοτόπων)που συστάθηκε µε βάση το άρθρο 20 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ) συνάπτονται συµβόλαια επιδότησης κατόπιν απόφασης της Επιτροπής. Οι δραστηριότητες που υλοποιούνται στα πλαίσια του LIFE Φύση αφορούν κυρίως δηµόσιους φορείς, τοπικές οµάδες, ΜΚΟ ή ενώσεις στις οποίες συµµετέχουν διάφορες κατηγορίες εταίρων, που διαχειρίζονται ή/και αποκαθιστούν φυσικές ζώνες. 5.2.2. LIFE-Περιβάλλον Οι δραστηριότητες που προβλέπονται στα πλαίσια του Κανονισµού LIFE αφορούν την συγχρηµατοδότηση έργων επίδειξης τα οποία: Ενσωµατώνουν τις περιβαλλοντικές απόψεις και την αειφόρο ανάπτυξη στη χωροταξία και ανάπτυξη της χρήσης γης, συµπεριλαµβανοµένων αστικών και παράκτιων περιοχών. 17
Προωθούν την βιώσιµη διαχείριση υπόγειων και επιφανειακών υδάτων. Ελαχιστοποιούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της οικονοµικής δραστηριότητας, ιδίως µέσω της ανάπτυξης καθαρών τεχνολογιών και µε την ενίσχυση της πρόληψης, συµπεριλαµβανοµένης και της µείωσης εκποµπών αερίων θερµοκηπίου. Προωθούν τον περιορισµό, την επαναχρησιµοποίηση, την ανάκτηση και την ανακύκλωση αποβλήτων κάθε είδους και εξασφαλίζουν χρηστή διαχείριση των ροών αποβλήτων. Αποβλέπουν στη µείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων προϊόντων µέσω της ολοκληρωµένης προσέγγισης της παραγωγής, διανοµής, κατανάλωσης και χειρισµού του προϊόντος όταν φθάσει στο τέλος της ζωής του, συµπεριλαµβανοµένης και της ανάπτυξης προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον. Τα έργα επίδειξης θα πρέπει να αποβλέπουν στην δοκιµή καινοτόµου λύσης για κάποιο περιβαλλοντικό πρόβληµα και να οδηγούν σε συγκεκριµένα, πρακτικά αποτελέσµατα. Θα πρέπει να υλοποιούνται σε κλίµακα που να επιτρέπει την αξιολόγηση της τεχνικής και οικονοµικής βιωσιµότητας της καθιέρωσης της σχετικής λύσης σε µεγάλη κλίµακα. Ωστόσο δεν χρηµατοδοτούνται επενδύσεις για σηµαντικές υποδοµές. Οι δράσεις αυτές έχουν ως στόχο να καλύψουν το κενό ανάµεσα στα αποτελέσµατα της έρευνας και ανάπτυξης και την ευρεία εφαρµογή. Προς το σκοπό αυτό, ενθαρρύνονται ιδιαίτερα τα έργα επίδειξης που στηρίζονται στα αποτελέσµατα επιτυχών έργων τα οποία είχαν υποστηριχθεί στα πλαίσια παρελθόντων ή εν εξελίξει προγραµµάτων έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης στον τοµέα του περιβάλλοντος. Τα προπαρασκευαστικά έργα θα πρέπει να συµβάλλουν στην ανάπτυξη νέων Κοινοτικών περιβαλλοντικών δράσεων και µέσων, ή/και στην επικαιροποίηση περιβαλλοντικής νοµοθεσίας και πολιτικών. Προκηρύσσονται προσκλήσεις υποβολής προτάσεων και οι υποψήφιοι υποβάλουν προτάσεις για έργα στη Επιτροπή µέσω των αντίστοιχων αρµόδιων εθνικών αρχών. Μετά την επιτυχή αξιολόγηση και επιλογή, και την έγκριση της επιτροπής LIFE, συνάπτονται συµβόλαια επιδότησης κατόπιν απόφασης της Επιτροπής. Το µέγιστο ποσοστό Κοινοτικής οικονοµικής συνδροµής είναι το 50% των επιλέξιµων δαπανών του έργου. Στην περίπτωση που τα έργα «αναµένεται να έχουν ως αποτέλεσµα σηµαντικά έσοδα» το µέγιστο ποσοστό χρηµατοδότησης είναι το 30% των επιλέξιµων δαπανών του έργου. Τα προπαρασκευαστικά έργα αφορούν έργα στα οποία η Επιτροπή καθορίζει τις ενέργειες που θα γίνουν µε βάση τον τύπο της απαιτούµενης βοήθειας, π.χ. ιδιαίτερη τεχνολογική ανάλυση ή συγκεκριµένες πληροφορίες ή δοκιµές για την προώθηση των στόχων στον τοµέα του περιβάλλοντος και ανάπτυξη πολιτικών. Οι δράσεις αυτές θα αποτελέσουν αντικείµενο, πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, όταν και εφόσον απαιτείται. Οι δράσεις απευθύνονται στη βιοµηχανία, τις εµπορικές εταιρείες και τις τοπικές αρχές. Ενθαρρύνεται ιδιαίτερα η συµµετοχή µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων. 18
5.2.3. LIFE Τρίτες Χώρες Το LIFE Τρίτες χώρες υποστηρίζει την δηµιουργία δυνατοτήτων και διοικητικών δοµών που απαιτούνται στον περιβαλλοντικό τοµέα. Με τον τρόπο αυτό συµβάλλει στην ανάπτυξη και ενίσχυση των εθνικών περιβαλλοντικών πολιτικών και προγραµµάτων δράσης µε στόχο την ενίσχυση της περιβαλλοντικής προστασίας σε τρίτες χώρες που γειτονεύουν µε την Μεσόγειο και την Βαλτική, εκτός από τις 10 χώρες που προσχώρησαν και τις υποψήφιες για ένταξη χώρες που έχουν υπογράψει συµφωνίες σύνδεσης µε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ευρωπαϊκή ένωση και οι γειτονικές χώρες, όταν ενεργούν από κοινού για την αντιµετώπιση των περιβαλλοντικών προβληµάτων, θα είναι πολύ περισσότερο αποτελεσµατικές παρά τις µεµονωµένες εθνικές δράσεις δεδοµένου πως από τη φύση τους πολλά από τα ζητήµατα αυτά είναι υπερ-εθνικά. Το νέο πρόγραµµα αποβλέπει ιδίως στην υποστήριξη δράσεων που προωθούν την συνεργασία και τον συντονισµό αρκετών χωρών (ΕΕ και γειτονικές χώρες). Στο µέλλον αυτό θα ληφθεί υπόψη συµπεριλαµβάνοντας τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που δεν έχουν υπογράψει συµφωνίες σύνδεσης µε την ΕΕ. Προκηρύσσονται προσκλήσεις υποβολής προτάσεων και οι υποψήφιοι υποβάλουν προτάσεις για έργα στη Επιτροπή µέσω των αντίστοιχων αρµόδιων εθνικών αρχών. Μετά την επιτυχή αξιολόγηση και επιλογή, και την έγκριση της επιτροπής LIFE, συνάπτονται συµβόλαια επιδότησης κατόπιν απόφασης της Επιτροπής. Το µέγιστο ποσοστό Κοινοτικής οικονοµικής συνδροµής είναι το 70% των επιλέξιµων δαπανών του έργου. 5.3. Λεπτοµέρειες υλοποίησης Η διαχείριση του προγράµµατος θα γίνει απ ευθείας από την Επιτροπή. Η Επιτροπή θα υποστηρίζεται από Γραφεία Τεχνικής Συνδροµής τα οποία θα παρέχουν τεχνική και οικονοµική εµπειρογνωµοσύνη που θα καλύπτει ολόκληρο τον κύκλο ζωής των έργων. Η χρήση ΓΤΣ αυξάνει την αποδοτικότητα ολόκληρου του προγράµµατος χάρις στην γεωγραφική γειτνίαση µε τα έργα και το γεγονός ότι διαθέτουν τεχνική / επιστηµονική εξειδίκευση. Το συνολικό διοικητικό κόστος εκτιµάται πως είναι µικρότερο µε τη χρήση ΓΤΣ σε σύγκριση µε την πλήρη εσωτερίκευση των αντίστοιχων δραστηριοτήτων. 6. ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ 6.1. Συνολικές δηµοσιονοµικές επιπτώσεις στο Μέρος Β (για ολόκληρη την περίοδο προγραµµατισµού) 19
6.1.1. ηµοσιονοµική παρέµβαση ΠΑΥ σε εκατ. (µέχρι τρίτου δεκαδικού) Κατανοµή 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Σύνολο Φύση (070303) 67,923 67,866 0,000 0,000 0,000 0,000 135,789 Περιβάλλον (070304) 67,614 67,552 0,000 0,000 0,000 0,000 135,166 Τρίτες χώρες (070202) 6,967 6,960 0,000 0,000 0,000 0,000 13,927 ΣΥΝΟΛΟ 142,504 142,378 0,000 0,000 0,000 0,000 284,882 6.1.2. Τεχνική και ιοικητική Βοήθεια (Τ Β), απάνες Στήριξης ( Σ) και δαπάνες για τις Τεχνολογίες της Πληροφορίας (ΤΠ) (πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων) 1) Τεχνική και διοικητική βοήθεια α) Γραφεία τεχνικής βοήθειας β) Άλλη τεχνική και διοικητική βοήθεια: - εντός (intra-muros): - εκτός (extra-muros): 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Σύνολο Φύση παρακολούθηση (07010402) 2,852 2,902 2,657 2,028 1,376 1,399 13,214 Περιβάλλον παρακολ. (07010403) 3,036 3,089 2,829 2,159 1,464 1,490 14,067 Τρίτες χώρες παρακολ. (07010405) 0,368 0,374 0,343 0,262 0,177 0,181 1,705 Φύση έλεγχοι (07010402) 0,075 0,075 0,075 0,075 0,075 0,075 0,450 Περιβάλλον έλεγχοι (07010403) 0,100 0,100 0,100 0,100 0,100 0,100 0,600 Τρίτες χώρες έλεγχοι (07010405) 0,025 0,025 0,025 0,025 0,025 0,025 0,150 Μερικό σύνολο 6,456 6,565 6,029 4,649 3,217 3,270 30,186 2) απάνες στήριξης α) Μελέτες β) Ανεξάρτητοι εµπειρογνώµονες για την επιλογή Φύση (07010402) 0,400 0,407 0,000 0,000 0,000 0,000 0,807 Περιβάλλον (07010403) 0,500 0,509 0,000 0,000 0,000 0,000 1,009 Τρίτες χώρες (07010405) 0,035 0,036 0,000 0,000 0,000 0,000 0,071 γ) Πληροφόρηση και δηµοσιεύσεις Φύση (07010402) 0,050 0,050 0,000 0,000 0,000 0,000 0,100 Περιβάλλον (07010403) 0,050 0,050 0,000 0,000 0,000 0,000 0,100 Τρίτες χώρες (07010405) 0,005 0,005 0,000 0,000 0,000 0,000 0,010 Μερικό σύνολο 1,040 1,057 0,000 0,000 0,000 0,000 2,097 ΣΥΝΟΛΟ 7,496 7,622 6,029 4,649 3,217 3,270 32,283 6.2. Υπολογισµός του κόστους ανά σχεδιαζόµενο µέτρο στο Μέρος B (για ολόκληρη την περίοδο προγραµµατισµού) ΠΑΥ σε εκατ. (µέχρι τρίτου δεκαδικού) 20
Κατανοµή Τύπος αποτελεσµάτων (έργα, φάκελοι) Αριθµός αποτελεσµάτων (σύνολο για τα έτη 2005-2006) Μέσο µοναδιαίο κόστος Συνολικό κόστος (σύνολο για τα έτη 2005-2007) 1 2 3 4=(2X3) LIFE ΦΥΣΗ Προστασία της φύσης Έργα 135 1,000 134,889 Φύση έναρξη νέων έργων και έργα συνεργασίας Έργα 20 0,045 0,900 LIFE ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Έργα 216 0,626 135,166 LIFE ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ Έργα 44 0,317 13,927 ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ 284,882 7. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΕΣ 7.1. Επιπτώσεις στους ανθρώπινους πόρους Τύπος θέσης Προσωπικό προς τοποθέτηση στη διαχείριση της δράσης, από τους διαθέσιµους και/ή συµπληρωµατικούς ανθρώπινους πόρους Σύνολο Περιγραφή των καθηκόντων που προκύπτουν από την δράση Αριθµός µόνιµων θέσεων Αριθµός έκτακτων θέσεων Υπάλληλοι ή προσωρινό προσωπικό (µε βάση το πρόγραµµα διαχείρισης 2004) Άλλοι ανθρώπινοι πόροι Α Β C 20,75 (19 D1 + 1,75 B2) 11,17 (11 D1 + 0,17 B2) 11,17 (11 D1 +0,17 B2) 20,75 11,17 11,17 Σύνολο 43,09 43,09 21
7.2. Συνολικές δηµοσιονοµικές επιπτώσεις των ανθρώπινων πόρων Είδος ανθρώπινων πόρων Ποσά σε ( ) Τρόπος υπολογισµού* Υπάλληλοι Προσωρινό προσωπικό 3,153 Για περαιτέρω λεπτοµέρειες βλέπε συνηµµένη ανάλυση προϋπολογισµού Άλλοι ανθρώπινοι πόροι Σύνολο 3,153 Τα ποσά αντιστοιχούν σε συνολικές δαπάνες 12 µηνών. 7.3. Άλλες δαπάνες διοικητικής λειτουργίας που απορρέουν από τη δράση Γραµµή του προϋπολογισµού (αριθµός και τίτλος) Συνολικό κονδύλιο (Τίτλος Α7) A0701 - Αποστολές A07030 - Συνεδριάσεις A07031 - Επιτροπές υποχρεωτικής γνωµοδότησης 1 A07032 - Επιτροπές µη υποχρεωτικής γνωµοδότησης 1 A07040 - ιασκέψεις A0705 - Μελέτες και παροχή συµβουλών Άλλες δαπάνες (να προσδιορισθούν) Συστήµατα πληροφόρησης (A-5001/A- 4300) Άλλες δαπάνες - Μέρος A (να προσδιορισθούν) Ποσά σε ευρώ 0,120 0,050 0,050 Τρόπος υπολογισµού 2 συνεδριάσεις µε τα 25 ΚΜ 2 επιτροπές υποχρεωτικής γνωµοδότησης ετησίως (επιτροπή Οικότοποι και επιτροπή LIFE) Και οι δύο είναι επιτροπές διαχείρισης Σύνολο 0,220 Τα ποσά αντιστοιχούν σε συνολικές δαπάνες 12 µηνών. I. Ετήσιο σύνολο (7.2 + 7.3) II. ιάρκεια της δράσης III. Συνολικό κόστος της δράσης (I x II) βλέπε συνηµµένη ανάλυση προϋπολογισµού 3,373 6 έτη 14,801 22
Οι ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους και οι λοιπές διοικητικές ανάγκες θα καλυφθούν εσωτερικά µε τους πόρους που διατίθενται κάθε χρόνο στην Γ Περιβάλλοντος στα πλαίσια της ετήσιας διαδικασίας κατανοµής. 8. ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 8.1. Επακόλουθα µέτρα Κάθε συγχρηµατοδοτούµενο έργο παρακολουθείται από την έναρξη ως την ολοκλήρωση από τις υπηρεσίες της Επιτροπής τις οποίες υποβοηθούν εξωτερικές οµάδες παρακολούθησης. Η αρµόδια οµάδα παρακολούθησης επισκέπτεται τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη µια τουλάχιστον φορά το χρόνο, και στόχος των υπηρεσιών της Επιτροπής είναι να επισκεφθούν τα έργα τουλάχιστον µια φορά κατά τη διάρκεια της εκτέλεσής τους. Οι οµάδες παρακολούθησης υποβάλλουν εκθέσεις για την πρόοδο του έργου (σχετικά µε τις τεχνικές και τις οικονοµικές πλευρές) ανά εξάµηνο καθώς και µια τελική έκθεση. Οι δικαιούχοι απαιτείται να υποβάλλουν εκθέσεις στην Επιτροπή σχετικά µε την υλοποίηση του έργου (τεχνικές και οικονοµικές). Το περιεχόµενο και η περιοδικότητα των εκθέσεων αναφέρονται λεπτοµερώς στην ατοµική σύµβαση επιδότησης που συνάπτεται µε τον δικαιούχο. Κάθε έκθεση αξιολογείται από την αρµόδια υπηρεσία της Επιτροπής µε τη βοήθεια των οµάδων παρακολούθησης. Οι τελικές εκθέσεις του δικαιούχου θα πρέπει να υποβληθούν εντός τριµήνου από την ολοκλήρωση του έργου. 8.2. ιευθετήσεις σχετικά µε και περιοδικότητα της προβλεπόµενης αξιολόγησης Το 2006 θα πραγµατοποιηθεί εκ των υστέρων αξιολόγηση όσον αφορά την εφαρµογή του κανονισµού, τη συµβολή του στην ανάπτυξη της Κοινοτικής περιβαλλοντικής πολιτικής και τη χρήση των κονδυλίων. Η Επιτροπή θα υποβάλλει την έκθεση αξιολόγησης το αργότερο µέχρι τις 30 Σεπτεµβρίου 2006 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο. 9. ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΤΗΣ Οι υποψήφιοι δικαιούχοι απαιτείται να υποβάλλουν προσωρινές δηλώσεις εσόδων και δαπανών σχετικά µε το έργο για το οποίο ζητείται χρηµατοδότηση. Οι πληρωµές γίνονται µε βάση του όρους που αναφέρονται στην σύµβαση επιδότησης και µε βάση τις δηλώσεις δαπανών και εσόδων που έχει βεβαιώσει δεόντως ο δικαιούχος και έχει ελέγξει η αρµόδια υπηρεσία της Επιτροπής. Προβλέπονται επίσης επιτόπιοι έλεγχοι. (Οι δικαιούχοι απαιτείται να διατηρούν όλες τις λεπτοµέρειες και τα δικαιολογητικά επί περίοδο 5 ετών µετά την ολοκλήρωση του έργου). Οι λεπτοµέρειες σχετικά µε τα µέτρα καταπολέµησης της απάτης καθορίζονται και περιλαµβάνονται στις τυποποιηµένες διοικητικές διατάξεις του LIFE (πραγµατοποιούµενοι έλεγχοι, υποβολή εκθέσεων και δηλώσεων, δικαιολογητικά, κλπ.). Περιλαµβάνονται επίσης διατάξεις για την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, καθώς και όροι για την καταβολή ποινικής ρήτρας προσαύξησης του επιτοκίου για τα ποσά αυτά, όπου απαιτείται. Απαιτούνται τραπεζικές εγγυήσεις, εκτός για τις δηµόσιες αρχές, και θα πρέπει να καλύπτουν το 40% του µέγιστου ποσού της επιδότησης (ίσο µε το ποσό της αρχικής προκαταβολής). Η τραπεζική εγγύηση θα πρέπει να ισχύει για όλη τη διάρκεια του έργου συν έξη µήνες. 23
Η Επιτροπή απαιτεί η οικονοµική δήλωση που υποβάλλεται στην Επιτροπή µαζί µε τις τελικές εκθέσεις να έχει επαληθευθεί από ελεγκτή που θα ορίσει ο δικαιούχος. Ο ελεγκτής θα πραγµατοποιήσει τον έλεγχο µε βάση την εθνική νοµοθεσία και τους λογιστικούς κανόνες και θα επαληθεύσει επίσης κατά πόσο οι πραγµατοποιηθείσες δαπάνες ανταποκρίνονται στις τυποποιηµένες διοικητικές διατάξεις του LIFE. 24