Διπλωματική Εργασία για το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ «ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΣΕ ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΠΛΟΙΑ.» Διπλωματική Εργασία για το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Ναυτιλία, Μεταφορές και Διεθνές Εμπόριο ΝΑ.Μ.Ε.» Κίτσιος Ευάγγελος 12-10-2006 ΧΙΟΣ Κίτσιος Ευάγγελος

ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΣΕ ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΠΛΟΙΑ 12-10-2006 Διπλωματική Εργασία για το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Ναυτιλία, Μεταφορές και Διεθνές Εμπόριο ΝΑ.Μ.Ε.» Τμήμα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών Συγγραφέας: Κίτσιος Ευάγγελος Επιβλέπων: Γλύκας Αλέξανδρος Διευθυντής Σπουδών: Λίτινας Νίκολαος ΧΙΟΣ 2

Ευχαριστίες Σε τούτο το σημείο μου γεννιέται η ανάγκη να ευχαριστήσω μερικούς ανθρώπους που χωρίς τη αμέριστη συμβολή τους θα ήταν αδύνατη η συγγραφή αυτής εδώ της μελέτης. Καταρχήν θα ήθελα να ευχαριστήσω τον καθηγητή μου και επιβλέπων αυτής της μελέτης Γλύκα Αλέξανδρο που η βοήθεια και η καθοδήγηση του ήταν καταλυτικής σημασίας. Η συμβολή του από την στοιχειοθέτηση της εργασίας, βοηθώντας με να αναπτύξω ένα θέμα με σύγχρονο ενδιαφέρον αλλά και ένα θέμα που αγάπησα από την πρώτη στιγμή, έως τη τελική του μορφή με εύστοχες και ουσιώδεις παρατηρήσεις ενός εκπαιδευτικού αλλά και επαγγελματία του χώρου, υπήρξε καθοριστική και εποικοδομητική για την επαγγελματική και ακαδημαϊκή μου πρόοδο. Η οικογένεια μου υπήρξε αρωγός από την πρώτη στιγμή των σπουδών μου και η βοήθεια της δεν θα έλειπε ούτε σε αυτή εδώ τη μελέτη. Για αυτό θέλω να ευχαριστήσω τους γονείς μου Βασίλη και Ευαγγελία για όλα τα εφόδια που μου έχουν προσφέρει και την ψυχολογική τους υποστήριξης και όχι μόνο, σε όλες τις επιλογές μου. Τον αδερφό μου Μιχάλη για την αμέριστη συμπαράσταση που μου έχει προσφέρει όλο αυτόν το καιρό και της στιγμές χαλάρωσης που απολαμβάνουμε μαζί εξασκώντας το αγαπημένου του χόμπι και όπου του εύχομαι τις απεριόριστες ευχές μου να καταφέρει να πραγματοποιήσει τα όνειρα και φιλοδοξίες του βεβαιώνοντας τον ότι θα είμαι και εγώ εκεί όταν με χρειάζεται όπως ήταν και είναι. Τέλος αλλά όχι τελευταία την φίλη και σύντροφο μου Ελευθέρια που η βοήθεια της σε όλα τα επίπεδα υπήρξε ουσιαστική για να προχωρήσω και να κάνω αυτά που επιζητώ. Η ψυχολογική γαληνή που μου προσφέρει απλόχερα μαζί με τις ουσιώδης συμβουλές της την καθιστούν ένα πολύτιμο συνεργάτη σε όλα τα βήματα μου και την ευχαριστώ για αυτό Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω τον φίλο μου Λουκά όπου από τη στιγμή της φοίτησης μας στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού στα Χανιά έως σήμερα υπήρξε ένα φίλος και αδερφός όπου πρόσφερε πάντα την συμβουλή του και τη συμπαράσταση του στις επιλογές μου. 3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ...4 Περίληψη...6 Keywords...7 Περιεχόμενα πινάκων, σχεδιαγραμμάτων και γραφημάτων...8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ...10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΝΗΟΓΝΩΜΟΝΕΣ...11 2.1 Ιστορικά στοιχεία κλάσης...12 2.2 IACS...12 2.3 Σκοπός της κλάσης...13 2.4 Διαδικαστικές απαιτήσεις (procedural requirements)...14 2.5 Ενοποιημένες απαιτήσεις (Unified Requirements)...17 2.6 Αναστολή και απόσυρση της κλάσης...20 2.7 Τιμολογιακή πολιτική νηογνωμόνων...22 2.7.α Block fees...23 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ...24 3.1 Ετήσια επιθεώρηση γάστρας (Annual survey hull)...24 3.2 Ετήσια επιθεώρηση μηχανολογικού εξοπλισμού (Annual survey machinery) 25 3.3 Ενδιάμεση επιθεώρηση γάστρας (Intermediate survey hull)...26 3.4 Επιθεωρήσεις δεξαμενισμού...27 3.5 Γενική επιθεώρηση γάστρας (Special survey hull)...27 3.5.α 1 η Ειδική επιθεώρηση (1 st special survey)...28 3.5.β 2 η Ειδική επιθεώρηση (2 nd special survey)...29 3.5.γ 3 η Ειδική επιθεώρηση (3 rd special survey)...29 3.5.δ Ειδική επιθεώρηση 4 η και πάνω (4 th special survey and on)...30 3.6 Συνεχόμενη επιθεώρηση γάστρας (Continuous survey hull)...31 3.7 Γενική επιθεώρηση μηχανολογικής εγκατάστασης πενταετίας (Special machinery survey)...31 3.8 Συνεχόμενη επιθεώρηση μηχανολογικής εγκατάστασης πενταετίας (Continuous machinery survey)...33 3.9 Επιθεώρηση από τον Ά μηχανικό σε συνεχόμενο κύκλο...34 3.9.α Μηχανήματα που μπορούν να επιθεωρηθούν από τον Α μηχανικό...34 3.9.β Μηχανήματα που δεν μπορούν να επιθεωρηθούν από τον Ά μηχανικό...36 3.10 Επιθεώρηση λέβητα (Boiler survey)...37 3.11 Επιθεώρηση άξονα της έλικας Tailshaft survey...37 3.12 Planned Maintenance Scheme...38 3.13 Condition-Based Maintenance (CBM)...38 3.14 Reliability-Centred Maintenance (RCM)...38 3.15 Πρόγραμμα επιθεωρήσεων...38 3.16 Class status...41 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΚΑΙ ΠΑΧΥΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΣΕ ΔΕΞΑΜΕΝΟΠΛΟΙΟ ΑΠΛΗΣ ΓΑΣΤΡΑΣ...42 4.1 γενικές απαιτήσεις...43 4.2 Παχυμετρησεις για επισταμενη επιθεώρηση...46 4.2.α Κατασκευή του πυθμένα...46 4.2.β Πλευρικά ελάσματα και διαμήκεις φρακτές...49 4

4.2.γ Εγκάρσιες και διάτρητες φρακτές (transverse and swash bulkheads) 52 4.2.δ Υποκάτω μέρος του καταστρώματος...56 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΑΛΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ...59 5.1 Επιθεωρήσεις εκ μέρους της σημαίας (Statutory survey)...59 5.2 Επιθεωρήσεις ύστερα από ατύχημα (Damage survey)...59 5.3 Επιθεωρήσεις αβαρίας (Salvage Surveys )...59 5.4 Επιθεώρηση ναύλωσης (On hire survey)...60 5.5 Επιθεώρηση αποναύλωσης (Off hire survey)...60 5.6 Επιθεωρήσεις Κατάστασης (Condition Surveys)...60 5.7 Επιθεώρηση αγοραπωλησίας (Purchase survey)...60 5.8 Επιθεώρηση επέκτασης της διάρκειας ζωής του πλοίου...61 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ...62 6.1 Οδηγίες επιθεώρησης...62 6.2 Σχεδιασμός επιθεώρησης...63 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: ENHANCED SURVEY PROGRAM...68 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΚΟΙΝΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ CSR...69 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ...71 9.1 Μεθοδολογία ερευνάς...71 9.2 Ανάλυση ερωτηματολόγιου...72 9.2.α Προφίλ δείγματος...72 9.2.β Νηογνώμονες...74 9.3 Ανάλυση κριτηρίων επιλογής...76 9.3.α Κόστος και διαχείριση προϋπολογισμού...77 9.3.β Ο τύπος πλοίου...77 9.3.γ Η ηλικία του πλοίου...78 9.3.δ Περιοχή εκμετάλλευσης του πλοίου...78 9.3.ε Υπάρχουσα εμπειρία...79 9.3.στ Μεταχειρισμένο πλοίο...79 9.3.ζ Καινούριο πλοίο...80 9.3.η Ευελιξία...80 9.3.θ Καλύτερος προγραμματισμός...81 9.3.ι Νηογνώμονας...81 9.4 Επιλογή μεθόδου για τη γάστρα...82 9.5 Επιλογή μεθόδου για το μηχανολογικό εξοπλισμό...82 9.6 Κοινοί κανόνες κατασκευής CSR...83 Κεφάλαιο 10 Συμπεράσματα...84 10.1 Πλεονεκτήματα γενικής επιθεώρησης(γάστρα και μηχανολογικός εξοπλισμός)...85 10.2 Μειονεκτήματα γενικής επιθεώρησης(γάστρα και μηχανολογικός εξοπλισμός)...85 10.3 Πλεονεκτήματα συνεχόμενης επιθεώρησης (γάστρα και μηχανολογικός εξοπλισμός)...85 10.4 Μειονεκτήματα συνεχόμενης επιθεώρησης (γάστρα και μηχανολογικός εξοπλισμός)...85 Προτάσεις για περαιτέρω ερευνά...86 Βιβλιογραφια...87 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ...89 5

Περίληψη Σκοπός τούτης της μελέτης είναι σε πρώτο βαθμό η ανάδειξη εκείνων των στοιχείων που καθιστούν την ειδική επιθεώρηση ως ένα σημαντικό στάδιο στην εμπορική ζωή ενός πλοίου. Οι περιοδικές επιθεωρήσεις αποτελούν ένα κρίκο στην ναυτική ασφάλεια, και η διενέργεια τους πρέπει να γίνεται με επαγγελματισμό και αφοσίωση στο αντικείμενο. Σε δεύτερο επίπεδο ζητούμενο είναι η ανάλυση και διαπίστωση των στοιχείων εκείνων που καθιστούν την επιλογή ανάμεσα στους δυο τρόπους διενέργειας της ειδικής επιθεώρησης, δηλαδή στην γενική επιθεώρηση και την συνεχόμενη ειδική επιθεώρηση, διάμεσο των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων που παρουσιάζει κάθε μια. Επιπλέον γίνεται προσπάθεια διάμεσου της ερευνάς να διαπιστωθούν όλα τα κριτήρια που παίζουν ρόλο και βαραίνουν την απόφαση της επιλογής μεθόδου. Διάμεσο του ερωτηματολόγιου που αναπτύσσεται γίνεται προσπάθεια ανεύρεσης και καταγραφής των κριτηρίων, των αποφάσεων και των εξελίξεων στο χώρο της ναυτιλίας όπως είναι οι κοινοί κανόνες κατασκευής CSR. Στο δεύτερο κεφαλαίο, ύστερα από την απαιτούμενη εισαγωγή στο θέμα που καταλαμβάνει το πρώτο κεφαλαίο, πραγματοποιείται μια αναφορά στους νηογνώμονες. Στους φορείς δηλαδή που διενεργούν τις ειδικές επιθεωρήσεις. Παρουσιάζονται όλα εκείνα τα στοιχεία που δείχνουν το ρόλο που διαδραματίζουν στη παγκόσμια ναυτιλία. Στο επόμενο κεφαλαίο ακολουθεί η ανάλυση των περιοδικών επιθεωρήσεων και οι ανάλυση των απαιτήσεων για όλες τις περιοδικές επιθεωρήσεις. Σε αυτό το κεφαλαίο γίνεται μια πρώτη παράθεση και αντιπαράθεση των στοιχείων των δυο μεθόδων ειδικής επιθεώρησης και των χαρακτηριστικών τους. Στο τέταρτο κεφαλαίο παρατίθεται για καλύτερη κατανόηση του θέματος και της αντίληψης του μεγέθους μια ειδικής επιθεώρησης οι απαιτήσεις για επιθεώρηση δεξαμενόπλοιου απλής γάστρας. Το κεφαλαίο που ακολουθεί αναφέρεται στις υπόλοιπες μορφές επιθεωρήσεις που διενεργούν οι νηογνώμονες, ενώ στο κεφαλαίο έξι καταγράφεται η διαδικασία επιθεωρήσεων σε δυο επίπεδα. Στο σχεδιασμό και στην οδηγίες για τη σωστή διεκπεραίωση του Τα επόμενα δυο κεφαλαία είναι σημαντικά διότι εισάγουν έννοιες πολύ σημαντικές για την κατανόηση τον επόμενου κεφαλαίου που είναι η ερευνητική προσέγγιση. Στο δε έβδομο κεφαλαίο γίνεται αναφορά για το πρόγραμμα επισταμένων επιθεωρήσεων ESP, ενώ στο δε όγδοο για τους κοινούς κανόνες κατασκευής. Η ερευνητική προσέγγιση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο αυτής της μελέτης αφού μέσα από την διενέργεια προσωπικών συνεντεύξεων και την αποστολή ερωτηματολόγιου σε ναυτιλιακές εταιρίες βγαίνουν στην επιφάνεια πολύ σημαντικά στοιχεία που αφορούν την επιλογή της ειδικής επιθεώρησης. Τέλος στο δέκατο κεφαλαίο και ενδέκατο κεφάλαιο παρατιόνται τα συμπεράσματα και οι προτάσεις για περαιτέρω ερευνά επάνω στο θέμα των ειδικών επιθεωρήσεων 6

Keywords (Επιθεωρήσεις πλοίων, Γενική επιθεώρηση πενταετίας, Νηογνώμονες,) 7

Περιεχόμενα πινάκων, σχεδιαγραμμάτων και γραφημάτων Πίνακας 1 : Διαδικαστικές απαιτήσεις του IACS 14 Πίνακας 2 : Ενοποιημένες απαιτήσεις του IACS 15 Πίνακας 3 : Θεματικοί τομείς ενοποιημένης απαιτήσεις UR Z του IACS 17 Πίνακας 4: Πρόγραμμα επιθεωρήσεων γάστρας 36 Πίνακας 5: Πρόγραμμα επιθεωρήσεων μηχανολογικού εξοπλισμού Πίνακας 6: Ελάχιστες απαιτήσεις για Γενική και Επισταμένη Επιθεώρηση σε Ειδική επιθεώρηση δεξαμενόπλοιων Πίνακας 7: Ελάχιστες απαιτήσεις παχυμετρήσεων σε ειδική επιθεώρηση δεξαμενόπλοιων 37 38 40 Κατασκευή του πυθμένα Πίνακας 8 : Δεξαμενή έρματος χωρίς επίστρωμα (segregated ballast tank uncoated) Πίνακας 9 : Δεξαμενή φορτίου/έρματος (cargo/ballast tank) Πίνακας10: Παχυμετρήσεις δεξαμενών φορτίου (cargot tank) Πλευρικά ελάσματα και διαμήκεις φρακτές Πίνακας 11 : Παχυμετρήσεις δεξαμενών έρματος με επίστρωμα (segregated ballast tank - coated) Πίνακας 12: Δεξαμενή έρματος χωρίς επίστρωμα (segregated ballast tank uncoated) Πίνακας 13: Δεξαμενή φορτίου/έρματος (cargo/ballast tank) Πίνακας 14: Δεξαμενή φορτίου (cargo tank) 42 43 44 45 45 46 47 Εγκάρσιες και διάτρητες φρακτές (transverse and swash bulkheads) Πίνακας 15: παχυμετρησεις δεξαμενών φορτίου 48 Πίνακας 16: Δεξαμενή έρματος χωρίς επίστρωμα (segregated ballast tank - uncoated). Πίνακας 17: Δεξαμενή φορτίου/έρματος (cargo/ballast tank) 48 49 8

Πίνακας 18: Δεξαμενή φορτίου (cargo tank) 51 Υποκάτω μέρος του καταστρώματος Πίνακας 19: δεξαμενή φορτίου με επίστρωμα Πίνακας 20: Δεξαμενή φορτίου χωρίς επίστρωμα (segregated ballast tank - uncoated) Πίνακας 21: Δεξαμενή φορτίου/έρματος (cargo/ballast tank) Πίνακας 22: Δεξαμενή φορτίου (cargo tank) Σχεδιάγραμμα 1: Σχεδιάγραμμα υιοθέτησης κοινών κανόνων κατασκευής Γράφημα 1: κατηγοριοποίηση εταιριών με βάση των αριθμό των πλοίων που κατέχουν ή διαχειρίζονται Γράφημα 2: αριθμός πλοίων με βάση των τύπο τους Γράφημα 3: Κατάταξη νηογνωμόνων με βάση το βαθμό συνεργασίας τους με τις ναυτιλιακές εταιρίες Πίνακας 23 : μέσος όρος νηογνωμόνων ανάλογα την κατηγοριοποίηση των εταιριών. Γράφημα 4: ποσοστό συμμετοχής στα Top 3 κριτήρια Γράφημα 5: Ποσοστό συμμετοχής στο 1o κριτήριο Γράφημα 6: επιλογή μεθόδου για τη γάστρα 77 52 52 53 54 65 67 68 69 70 71 71 Γράφημα 7: επιλογή μεθόδου για τον μηχανολογικό εξοπλισμό Γράφημα 8 : ποσοστό διαφοροποίησης λόγω CSR 77 78 9

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι επιθεωρήσεις ενός πλοίου ξεκινάνε από τη στιγμή που τα πρώτα μέρη ενός πλοίου βρεθούν πάνω στη ναυπηγική κλίνη και συνεχίζονται σε όλη τη διάρκεια της εμπορικής του ζωής. Υπάρχει ένα πλήθος επιθεωρήσεων που μπορεί, και που επιβάλλεται τις περισσότερες φορές, να περάσει ένα πλοίο. Στρατηγικοί εταίροι σε αυτή τη διαδικασία αποτελούν οι νηογνώμονες και οι επιθεωρητές αυτών που διενεργούν μια επιθεώρηση. Η πιο σημαντική επιθεώρηση που επιβάλλεται να περάσει ένα πλοίο είναι η ειδική πενταετής επιθεώρηση. Η γενική πενταετής επιθεώρηση αποτελεί ένα σημαντικό στάδιο στην εμπορική εκμετάλλευση του πλοίου το οποίο επαναλαμβάνεται τουλάχιστον 4-5 φορές καθόλη τη χρονική διάρκεια του συνολικού χρόνου εκμετάλλευσης του. Αποτελεί ένα σημαντικό έξοδο για τη διαχείριση του πλοίου και η επιλογή ενός από τους δυο τρόπους, είτε της γενικής επιθεώρησης πενταετίας είτε της συνεχόμενης περιοδικής γενικής επιθεώρησης, είναι στρατηγική απόφαση. Αποτελεί σημαντική απόφαση διότι η υιοθέτηση του ενός ή του αλλού τρόπου θα καθορίσει, σε σχέση πάντα με τις ιδιαίτερες συνθήκες λειτουργίας του πλοίου, τις διαδικασίες και τις αποφάσεις που πρέπει να γίνουν και να παρθούν ώστε να βελτιστοποιηθεί η συντήρηση και η επισκευή του πλοίου. Μέσα από αυτήν τη βελτιστοποίηση θα μπορέσει το πλοίο να μεγιστοποιήσει τα έσοδα του και να αποτελέσει ένα κερδοφόρο προϊόν της εταιρίας που το διαχειρίζεται. Η ειδική πενταετής επιθεώρηση αποτελεί στην ουσία μια βεβαίωση ότι το πλοίο, σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες υποχρεωτικές επιθεωρήσεις, θα συνεχίσει να έχει ικανοποιητική κατάσταση και θα συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις της κλάσης για τα επόμενα πέντε χρόνια που ακολουθούν. Όπως θα αναλυθεί εκτενώς, η πενταετής επιθεώρηση αποτελεί μια σύνθετη διαδικασία που απαιτεί καλό σχεδιασμό, καλή γνώση του πλοίου και στενή συνεργασία με το νηογνώμονα που είναι υπαγόμενο. Απαιτεί προγραμματισμό, ευελιξία και ικανότητα προσαρμογής στις απαιτήσεις των νηογνωμόνων, ώστε να ελαχιστοποιείται κατά το μέγιστο δυνατό ο χρόνος των επιθεωρήσεων. Στην παρούσα μελέτη σκοπός είναι η σύγκριση των δύο προαναφερθέντων μεθόδων. Δηλαδή η μελέτη και ο προσδιορισμός εκείνων των παραγόντων που καθιστούν κατάλληλη την εκάστοτε μέθοδο σε σχέση με τον τύπο του πλοίου και τους υπόλοιπους παράγοντες που σχετίζονται με αυτό όπως και θα αναλυθούν στην πορεία της εργασίας. 10

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΝΗΟΓΝΩΜΟΝΕΣ Οι νηογνώμονες (classification societies) είναι οργανισμοί οι οποίοι εκδίδουν και εφαρμόζουν τεχνικές προδιαγραφές, σε σχέση με τη σχεδίαση, κατασκευή και επιθεώρηση πλοίων και ναυτικών δραστηριοτήτων. Αυτές οι δραστηριότητες συμπεριλαμβάνουν βασικά κάθε είδος πλοίου αλλά και παρακτίων ή μη εγκαταστάσεων. Το συντριπτικό ποσοστό των πλοίων που κατασκευάζονται γίνεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις των νηογνωμόνων σε όλα τα σταδία: από τη σχεδίαση και την κατασκευή έως την επιθεώρηση. Αυτά οι προδιαγραφές εκδίδονται από τους νηογνώμονες με τη μορφή κανόνων και κανονισμών (rules and regulations) καθώς και διαδικασιών (procedures) για τη σχεδίαση και κατασκευή ενός πλοίου. Η τήρηση τους είναι υποχρεωτική για να μπορέσει το πλοίο να εισαχθεί σε μια κλάση και να πάρει πιστοποιητικό κλάσης από τον νηογνώμονα, αφού πρώτα ο τελευταίος έχει επιβεβαιώσει τη συμμόρφωση του πλοίου, μέσα από επιθεώρηση, με όλους τους κανόνες. Οι κανόνες αυτοί μπορούν να χωριστούν σε δυο επιμέρους κατηγόριες: Σε αυτούς που αφορούν την κατασκευαστική αντοχή και τη στεγανή ακεραιότητα όλων των ουσιωδών μερών της γάστρας και των προσαρτημάτων της Σε εκείνους που αφορούν την ασφάλεια και την αξιοπιστία των συστημάτων πρόωσης και διεύθυνσης καθως και όλων των άλλων διατάξεων και βοηθητικών μηχανημάτων που βρίσκονται στο πλοίο με σκοπό την κάλυψη βασικών λειτουργιών Το πιστοποιητικό κλάσης δεν υποδηλώνει σε καμία περίπτωση και δεν πρέπει να ερμηνευτεί σαν εγγύηση της ασφάλειας ή της αξιοπλοΐας του πλοίου. Αποτελεί μόνο μια επιβεβαίωση ότι το πλοίο σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε σύμφωνα με τους κανόνες οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί από το πέρασμα του χρόνου και της εμπειρίας, και έχουν εκδοθεί από τον εκάστοτε νηογνώμονα. Ο νηογνώμονες αποτελούν μόνο έναν κρίκο στην αλυσίδα της ναυτικής ασφάλειας, οι υπόλοιποι εταίροι είναι οι πλοιοκτήτες, οι κατασκευαστές, τα κράτη (όπου υπάγονται τα πλοία η σημαία ), τα port state control, οι ασφαλιστές. Ο ρόλος των νηογνωμόνων καθώς και της κλάσης έχει αναγνωριστεί από τη παγκόσμια σύμβαση για τη ασφάλεια της ζωής στη θάλασσα (SOLAS) καθώς επίσης και από το πρωτόκολλο του 1988 της σύμβασης για τις γραμμές φόρτωσης. Υπάρχουν πάνω από πενήντα οργανισμοί παγκόσμια οι οποίοι προσδιορίζουν τη λειτουργία τους σαν παροχή ναυτικής κλάσης. Δέκα από αυτούς αποτελούν τον παγκόσμιο οργανισμό νηογνωμόνων IACS (International Association of Classification Societies). Έχει υπολογιστεί ότι αυτοί οι δέκα νηογνώμονες συγκεντρώνουν περίπου το 64% του εμπορικού τονάζ. Αυτό που προσφέρουν τα μέλη του IACS είναι η αναγνώριση στο πρόσωπο τους, δηλαδή ότι το πλοίο ακολουθεί όλα εκείνα τα στάνταρ που το καθιστούν αξιόπλοo και ασφαλές. Αυτό για τους πλοιοκτήτες μεταφράζεται σαν λιγότερα ασφάλιστρα (risk premium) απ ότι θα είχαν εάν υπαγόντουσαν σε ένα μη μέλος του IACS. 11

2.1 Ιστορικά στοιχεία κλάσης Το δεύτερο μισό του 18 ου αιώνα ναυτικοί ασφαλιστές, οι οποίοι δραστηριοποιούνταν στο Lloyd s Coffee House στο Λονδίνο, ανέπτυξαν ένα σύστημα για μια ανεξάρτητη επιθεώρηση της γάστρας και του εξοπλισμού των πλοίων τα οποία αντιπροσώπευαν ασφαλιστικά. Το 1760 συστάθηκε μια επιτροπή για αυτόν το λόγο και τα πρώτα αποτελέσματα αυτής της επιτροπής αποτέλεσαν το Lloyd s Register Book για τις χρονιές 1974-75-76. Τότε έγινε μια προσπάθεια για να κατηγοριοποιηθεί η κατάσταση του κάθε πλοίου σε ετήσια βάση. Η κατάσταση της γάστρας κατηγοριοποιήθηκε σε Α, E, I, Ο και U ανάλογα με την τελειότητα της κατασκευής και τη συνεχώς προσαρμοζόμενη καλή κατάσταση της. Ο εξοπλισμός από την άλλη πλευρά χαρακτηριζόταν σαν καλός, μεσαίος ή κακός και έπαιρνε τα ανάλογα αρχικά από τις αντίστοιχες αγγλικές λέξεις: G για καλός (good), M για μεσαίος (middling) και B για κακός (bad). Με το καιρό τα γράμματα G, M και B αντικαταστάθηκαν από τους αριθμούς 1,2,3, οι οποίοι είναι ο πρόδρομος του «Α1» δηλαδή της υψηλότερης κλάσης. Ύστερα από αυτό η ιδέα εξαπλώθηκε και στον υπόλοιπο κόσμο. Η Bureau Verita ιδρύθηκε το 1928 στην Αμβέρσα και μετεγκαταστάθηκε το 1932 στο Παρίσι. Ο Lloyd s Register of Shipping and Foreign Shipping ανασυστάθηκε σαν αυτόνομος νηογνώμονας το 1934, το ίδιο έτος που πρωτοδημοσίευσε κανόνες για σχεδίαση και επιθεώρηση πλοίων. Στη συνεχεία συστάθηκε ο Ιταλικός νηογνώμονας το 1961 (Registro Italiano Navale RINA), ενώ ο Αμερικανικός κρατάει τις ρίζες του το 1862 (ABS American Bureau of Shipping). H υιοθέτηση κοινών κανόνων κατασκευής πλοίων από τους Νορβηγικούς ασφαλιστικούς οργανισμούς στα τέλη του 1850 οδήγησε στη σύσταση του Νορβηγικού νηογνώμονα (DNV Det Norske Veritas) το 1964. Ο Γερμανικός νηογνώμονας συστάθηκε το 1867 (GL Germanischer Lloyd), ενώ ο Ιαπωνικός το 1899 (Nippon Kaiji Kyokai ClassNK). O Ρωσικός νηογνώμονας ήταν ένα πρώιμο παρακλάδι του River Register του 1913 (RS Russian Maritime Register of Shipping). Οι τελευταίες ιδρύσεις μελών του IACS είναι ο πρώην Γιουγκοσλαβικός τώρα Κροατικός νηογνώμονας (CRS Croatian Register of Shipping to 1949), ο Κινεζικός το 1956 (CSS China Classification Society), ο Κορεατικός το 1960 (KR Korean Register) και τέλος ο Ινδικός το 1975 (IRS Indian register of Shipping). 2.2 IACS Η παγκόσμια σύμβαση των οργανισμών κατάταξης όπως θα ήταν η ακριβής μετάφραση του αγγλικού όρου ή για συντομία των κλάσεων όπως έχει επικρατήσει, κρατάει τις ρίζες της στην παγκόσμια διάσκεψη των γραμμών φορτώσεως και των προτάσεων της το 1930 όπου προτάθηκε το εξής βασικό τη στενότερη συνεργασία μεταξύ των νηογνωμόνων ώστε να εξασφαλίσουν την όσο δυνατότερη ομοιομορφία στη εφαρμογή των κανόνων αντοχής όπου οι ελεύθερες επιφάνειες στηρίζονται. Στη συνεχεία της διάσκεψης ο RINA ήταν ο πρώτος οικοδεσπότης του πρώτου συνεδρίου των βασικών νηογνωμόνων που έγινε 1938 και στο οποίο πήραν μέρος ο ABS, ο BV, ο GL, ο DNV, ο LR και ο NK. Στο συνέδριο αυτό συμφώνησαν για την περαιτέρω ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ των νηογνωμόνων. Το δεύτερο συνέδριο το οποίο έλαβε χώρα το 1955 οδήγησε στη δημιουργία των εργαζόμενων 12

μερών (working parties) και στη συνεχεία το 1969 στο σχηματισμό του IACS από τους 7 κυριότερους νηογνώμονες. Η άξια του συνδυασμού αυτού και το επίπεδο των τεχνικών γνώσεων καθώς και η εμπειρία αναγνωρίστηκε πολύ σύντομα: το ίδιο έτος ο IACS πήρε συμβουλευτικό χαρακτήρα από το ΙΜΟ. Παραμένει ο μόνος μη κυβερνητικός οργανισμός με εποπτικό χαρακτήρα ο οποίος είναι ικανός να αναπτύσσει και να εφαρμόζει κανόνες. 2.3 Σκοπός της κλάσης Για να φτάσουμε σε αυτό το στόχο υπάρχει η εξής διαδικασία. Τεχνική ανάλυση των σχεδίων κατασκευής και συναφών έγγραφων για ένα καινούριο πλοίο για να εξακριβωθεί η συμμόρφωση με τους εφαρμοζόμενους κανόνες. Παρακολούθηση της κατασκευής του πλοίου στο ναυπηγείο από επιθεωρητή της κλάσης, καθώς και των συναφών εγκαταστάσεων παραγωγής που παρέχουν τα βασικά στοιχεία κατασκευής όπως ατσάλι, κύρια μηχανή, και αλλά, για την εναρμόνιση τους με τους κανόνες της κλάσης. Μετά την ικανοποιητική ολοκλήρωση της κατασκευής και με την αίτηση του πλοιοκτήτη και αφού κριθούν όλα τα παραπάνω ικανοποιητικά εκδίδεται το πιστοποιητικό της κλάσης. Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του πλοίου ο πλοιοκτήτης πρέπει να συμπεριλάβει το πλοίο σε συγκεκριμένο πρόγραμμα περιοδικής επιθεώρησης της κλάσης έτσι ώστε να διαπιστώνεται ότι στη διάρκεια της εμπορικής ζωής του πλοίου συμμορφώνεται αδιαλείπτως με τους κανόνες που έχει θεσπίσει η κλάση. Τα πλοία που ανήκουν στην κλάση υπόκεινται σε επιθεωρήσεις ώστε να παραμένουν σε αυτή. Οι υποχρεωτικές περιοδικές επιθεωρήσεις της κλάσης είναι οι εξής: annual survey, intermediate survey και special survey. Όλες οι επιθεωρήσεις χωρίζονται σε δυο κατηγόριες αυτές της γάστρας (hull) και του μηχανολογικού εξοπλισμού (machinery). Οι κανονισμοί των νηογνωμόνων έχουν αναπτυχθεί εμπειρικά μέσα από το πέρασμα του χρόνου από τον εκάστοτε νηογνώμονα μέσω της συνεχούς έρευνας και των εμπειριών που αποκτούσαν. Επιπλέον ορισμένες ενοποιημένες απαιτήσεις είχαν συμφωνηθεί από τον IACS ώστε να συμπληρώνουν τις μεμονωμένες απαιτήσεις της κάθε κλάσης. Επίσης συμπληρώθηκαν και οι θεσμοθετημένες απαιτήσεις του ΙΜΟ μέσα στις κοινές απαιτήσεις των νηογνωμόνων όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως. Το μέλλον των νηογνωμόνων οδηγεί στις ενοποιημένες απαιτήσεις και τις Κοινές Οδηγίες Κατασκευής (Common Structure Rules), οι οποίες άρχισαν ήδη να χρησιμοποιούνται από τον Απριλίου του τρέχοντος έτους (2006). Μέσα από αυτήν την πορεία οι νηογνώμονες θα προσπαθήσουν να πραγματοποιήσουν τους στόχους που θέτει ο ΙΜΟ μέσα από τα εργαλεία που διαθέτουν ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της ασφάλειας και της προστασίας του περιβάλλοντος. 13

Είναι αυτονόητο ότι ο σκοπός του οργανισμού ταυτίζεται με τους σκοπούς των μελών του. Παρόλα αυτά ο οργανισμός καθαυτός ασκεί μεγάλη επιρροή στα μέλη, ενώ ενεργεί και σαν ομπρελά των κλάσεων. Συνοψίζοντας η συνολική λειτουργία του οργανισμού είναι να θέτει τα γενικά πεδία διαδικασιών μέσω των διαδικαστικών απαιτήσεων (procedural requirements) καθώς και τις γενικές κατευθυντήριες οδηγίες σε τεχνικά θέματα και θέματα κανονισμών των μελών μέσω των ενοποιημένων απαιτήσεων (unified requirements). 2.4 Διαδικαστικές απαιτήσεις (procedural requirements) Οι διαδικαστικές απαιτήσεις (procedural requirements) είναι υιοθετημένα ψηφίσματα που αφορούν διαδικασίες που τα μέλη πρέπει να ακολουθούν στις μεταξύ τους σχέσεις, καθώς και στις σχέσεις τους με άλλα μέλη της ναυτιλίας γενικότερα. Στις απαιτήσεις αυτές δίδεται επίσης και ο ακριβής τρόπος διεκπεραίωσης αυτών των διαδικασιών. Ο πίνακας που ακολουθεί περιλαμβάνει τις απαιτήσεις αυτές καθώς και σε ποια αναθεώρηση βρίσκονται αυτήν τη στιγμή. Αριθμός απαίτησης PR1 PR1A PR2 PR3 PR4 PR5 PR6 PR7 Σύνοψη απαίτησης Διαγράφεται το 2002. Ενσωματώθηκε στο PR1A. Αφορά τα θέματα της κλάσης όπως αλλαγή/ μεταβίβαση κλάσης, αναστολή της κλάσης, επανεκχώρηση κλάσης, ανάκληση κλάσης και την αναφορά αλλαγών του class status του πλοίου. Αφορά τη διαδικασία αναφοράς περιστατικών βλάβης ή αστοχίας και την έγκαιρη προειδοποίηση αυτών (IACS early warning scheme). Αναφορά στην ανάγκη πρόσβασης δεδομένων κλάσης και σημαίας πλοίου. Διαγράφεται το 2002. Ενσωματώθηκε στο PR1A. Περιγράφονται οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται όταν χρησιμοποιούνται non exclusive επιθεωρητές καθώς και διαδικασίες έλεγχου τους. Διαδικασία για την παρακολούθηση της δραστηριότητας των επιθεωρητών. Διαδικασία για τις ικανότητες, προσόντα και εκπαίδευση των επιθεωρητών. Τελευταία αναθεώρηση 7η 2006 3η 2005 2η 2000 4η 2001 5η 2005 5.1η 14

Μάιος 2006 PR8 Διαδικασία απόκρισης στο port state control. 4η 2001 PR9 PR10 PR11 PR12 Περιλαμβάνονται οι απαιτήσεις του IACS σχετικά με θέμα πιστοποίησης ISM code. Καθορίζονται οι διαδικασίες εκπαίδευσης των ελεγκτών του ISM code. Καθορίζεται η διαδικασία βάσει της οποίας ορίζεται το έτος ανέγερσης για νέα και μετασκευασμένα πλοία. Καθορίζονται οι ελάχιστες απαιτήσεις για επιθεωρήσεις και πιστοποιήσεις σημαίας όταν ένα πλοίο αλλάζει κλάση όχι όμως και σημαία 7η 2005 3η 2000 1996 1η 2001 PR13 Διαγράφεται το 1998. PR14 PR15 PR16 Καθορίζεται η διαδικασία αναφοράς στη λίστα των φορτηγών πλοίων που συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις URs S19, S22 και S23. Αντίστοιχα με την προηγούμενη απαίτηση για τη λίστα των πλοίων που συμμορφώνονται με τον ISM Code. Καθορίζεται μια standard διαδικασία αναφοράς για τη συνδιαλλαγή ηλεκτρονικών δεδομένων μεταξύ των μελών και της γραμματείας του IACS με στόχο τη δημοσιοποίηση της πληροφορίας στο EQUASSIS 1 και σε άλλες βάσεις δεδομένων. 4η 2004 4η 2002 2η 2001 PR17 PR18 PR19 Προδιαγράφεται η διαδικασία αναφοράς που πρέπει να ακολουθούν οι επιθεωρητέc όταν έχουυ ενδείξεις ελλείψεων του συστήματος ασφαλους διαχείρισης. Καθορίζονται οι διαδικασίες της μεταβίβασης του πιστοποιητικού ISM code από ένα νηογνώμονα σε έναν άλλο. Περιλαμβάνονται οι διαδικαστικές απαιτήσεις για τις παχυμετρήσεις πάχους ελασμάτων (thickness 3η 2006 1η 2006 3η 2004 1 EQUASSIS(European quality shipping information system), βάση δεδομένων στοιχείων πλοίων 15

PR20 PR21 PR22 PR23 PR24 PR25 PR26 PR27 measurement). Προστίθεται η απαίτηση στις γενικές και ενδιάμεσες επιθεωρήσεις (Νο3 και πάνω) σε πλοία που υπάγονται στο enchased survey program, να γίνονται με την συμμετοχή δυο επιθεωρητών σε πλοία πάνω από 20.000 DWT. Θέτονται οι διαδικαστικές απαιτήσεις για τις επιθεωρήσεις σημαίας όταν αυτές ενεργούνται από εγκεκριμένους επιθεωρητές των μελών της κλάσης. Θέτονται οι βασικές αρχές που πρέπει να ακολουθούν τα μέλη όταν αναλαμβάνουν για λογαριασμό Administrations το CAS (Condition Assessment Scheme) των εργασιών τους. Εισάγονται οι διαδικασίες αναφοράς πληροφοριών σχετικών με τις πιστοποιημένες φίρμες παχυμέτρησης πάχους ελασμάτων Thickness Measurement. Καθορίζονται οι διαδικασίες για την έκδοση του πιστοποιητικού ISPS code. Καθορίζονται οι διαδικασίες εκπαίδευσης των ελεγκτών του ISPS code. Καθορίζονται οι διαδικασίες για την καταγραφή σε λίστες των πλοίων που συμμορφώνονται με τον ISPS Code. Καθορίζονται οι διαδικασίες μεταφοράς του πιστοποιητικού ISPS code. 4η 2006 Σεπτέμβριος 2000 1η Δεκέμβριος 2004 2η 2006 5η 2005 4η 2006 1η 2004 1η 2005 PR28 Καθορίζεται η διαδικασία αλλαγής σημαίας. Απρίλιος 2005 PR29 PR30 PR32 Καθορίζεται η ημερομηνία συμβολαίου κατασκευής. Διαγράφεται τον Ιούνιο 2006. Συμπεριλαμβάνεται στο PR32. Καθορίζονται οι διαδικασίες συντήρησης για τα πλοία που υπόκεινται στους κοινού κανόνες κατασκευής (CSR) 2. 2η 2005 Ιούνιος 2006 2 CSR Common Survey Rules βλ αντίστοιχο κεφάλαιο 16

PR33 Διαδικασίες επιθεώρησης και συντήρησης της γάστρας από την πλευρά του πλοιοκτήτη. Αύγουστος 2006 Πίνακας 1 : διαδικαστικές απαιτήσεις του IACS 2.5 Ενοποιημένες απαιτήσεις (Unified Requirements) Οι ενοποιημένες απαιτήσεις (Unified Requirements) είναι και αυτές υιοθετημένα ψηφίσματα για θέματα που συνδέονται άμεσα με συγκεκριμένους κανονισμούς των μελών, οι οποίες πρέπει να καλυφθούν από τα μέλη. Τα unified requirements έχουν στην πλειονότητά τους καθαρά τεχνικό περιεχόμενο και κάλλιστα μπορούν να διατυπωθούν με τη μορφή standards. Τα τεχνικά αυτά standards έχουν αναπτυχθεί με τη στενή συνεργασία των μελών του οργανισμού και είναι ουσιαστικά η βάση της κατασκευαστικής ακεραιότητας τον πλοίου και επομένως της ναυτιλιακής ασφάλειας. Στον παρακάτω πινάκα βρίσκονται όλοι οι θεματικοί τομείς των ενοποιημένων απαιτήσεων. Κωδικός ενοποιημένης απαιτήσεις UR A (UR A1-UR A1,6) Θεματικός τομέας ενοποιημένης απαίτησης Mooring and Anchoringπρόσδεση και αγκυροβόληση UR D (UR D1-UR D12) Mobile offshore drilling units κινητές παράκτιες εγκαταστάσεις γεωτρήσεις UR E (UR E1- UR E17) Electrical installations ηλεκτρικές εγκαταστάσεις UR F (UR F1- UR F44) Fire protection πυρόσβεση UR G (UR G1-UR G4) Gas takers υγραεριοφόρα UR K (UR K1-UR K3) Propellers προπέλες UR L (UR L1- URL5) Subdivision, stability and load lines υποδιαίρεση, ευστάθεια και γραμμές φορτώσεις 17

UR M (UR M1- UR M62) Machinery installations μηχανολογικές εγκαταστάσεις UR N (UR N1) Navigation ναυσιπλοΐα UR P (UR P1- URP4) Pipes and pressure vessels σωληνώσεις και πλοία πιέσεως UR S (UR S1- URS31) Strength of ships αντοχή πλοίων UR W(UR W1- URW27) Materials and welding υλικά και συγκολλήσεις UR Z (UR Z1- URZ22) Survey and certification επιθεωρήσεις και πιστοποιητικά Πίνακας 2 : Ενοποιημένες απαιτήσεις του IACS Ο τελευταίος τομέας είναι αυτός που καλύπτει τις απαιτήσεις για τις επιθεωρήσεις και την έκδοση πιστοποιητικών συμμόρφωσης με την κλάση. Το περιεχόμενο του παρουσιάζεται αναλυτικά στον παρακάτω πίνακα. Κωδικός Θέμα κανονισμού Τελευταία αναθεώρηση Z1 Z2 Z3 Z4 Z5 Καθορίζονται τα θέματα που πρέπει κατά τη διάρκεια των ετήσιων και ενδιάμεσων επιθεωρήσεων να καλύψει η κλάση ώστε να συμμορφώνεται με το resolution A.948(23) του ΙΜΟ. Διαγράφεται το 1994. Αντικαταστάθηκε από το UR Z10.1 Καθορίζονται οι απαιτήσεις για τις περιοδικές επιθεωρήσεις της γάστρας εξωτερικά και των άλλων συναφών στοιχείων. Καθορίζονται οι απαιτήσεις επιθεώρησης των hatch covers και comings. Διαγράφεται το 1999. Επανακυκλοφόρησε σαν σύσταση No59. 3 η Σεπτέμβριος 2005 3 η Αύγουστος 2004 2 η 1996 18

Z6 Z7 Αναφέρεται στο σύστημα συνεχόμενης επιθεώρησης της γάστρας. Αναφέρεται στις επιθεωρήσεις της κλάσης για τη γάστρα ( συνδέεται και με τους κανονισμούς Ζ10.1-Ζ10.2). 5 η Ιούλιος 2005 12 η Ιανουάριος 2006 Z7.1 Αναφέρεται στις επιθεωρήσεις τις γάστρας για πλοία τύπου γενικού ξηρού φορτίου. 3 η Ιανουάριος 2006 Z8 Z9 Καθορίζονται τα περί χρήσης προστατευτικής επίστρωσης μπόγιας σε δεξαμενές έρματος σε όλες τις νέες κατασκευές. Καθορίζονται τα περί χρήσης προστατευτικής επίστρωσης μπόγιας στα αμπάρια φορτίου στα φορτηγά πλοία. 1 η 1995 2 η 1996-διορθωση το 1997 Z10.1 Αναφέρεται στις επιθεωρήσεις γάστρας σε δεξαμενόπλοια. Z10.2 Αναφέρεται στις επιθεωρήσεις γάστρας σε φορτηγά πλοία. Z10.3 Αναφέρεται στις επιθεωρήσεις γάστρας σε χημικά δεξαμενόπλοια. Z10.4 Αναφέρεται στις επιθεωρήσεις γάστρας σε δεξαμενόπλοια διπλής γάστρας. Z10.5 Αναφέρεται στις επιθεωρήσεις γάστρας σε φορτηγά διπλού τοιχώματος. 13 η Ιανουάριος 2006 22 η Ιούνιος 2006 8 η Ιανουάριος 2006 4 η Ιούνιος 2006 4 η Ιούνιος 2006 Z10.6 Επαναδιατυπώνεται σαν Z7.1. Z11 Καθορίζονται οι τύποι και οι κανονισμοί που υπόκεινται στο enchased survey program. 3 η ιουλιος2004 Z12 Διαγράφεται το 2000. Z13 Z15 Καθορίζονται οι απαιτήσεις για επισκευές και συντήρηση εν πλω στα θέματα που αφορούν την κλάση. Καθορίζονται οι απαιτήσεις για τις επιθεωρήσεις της γάστρας, της κατασκευής, του μηχανολογικού και μη εξοπλισμό των 1 η 1995 Αύγουστος 2002 19

Z16 Z17 Z18 Z19 Z20 Z21 Z22 mobile offshore drilling unit. Θέτεται το πλαίσιο των περιοδικών επιθεωρήσεων των εγκαταστάσεων φορτίου σε πλοία μεταφοράς υγροποιημένου αεριού. Διαδικαστικές απαιτήσεις για τους προμηθευτές ή παρόχους υπηρεσιών σε πλοία ή εξέδρες εξόρυξης που αφορούν την κλάση. Καθορίζεται το πλαίσιο για τις περιοδικές επιθεωρήσεις του μηχανολογικού εξοπλισμού. Εισάγεται η ανάγκη για προσδιορισμό και βαθμονόμηση σε διεθνές standard όλων των μετρητικών διατάξεων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από έναν επιθεωρητή προκειμένου να εξάγει συμπεράσματα και αποφάσεις. Επιπλέον πληροφορίες δίνονται για περιπτώσεις που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό. Καθορίζονται οι απαιτήσεις για τις περιπτώσεις που εφαρμόζεται planned maintenance scheme. Απαιτήσεις επιθεωρήσεων καθώς και χρονοδιάγραμμα για propeller Shafts και tube shafts. Θέτονται οι απαιτήσεις επιθεωρήσεων των κεφάλων εξαεριστικών στο κατάστρωμα. 1 η Μάρτιος 2006 5 η Φεβρουάριος 2004 1 η Ιανουάριος 2006 Απρίλιος 1999 Μάιος 2001 1 η Απρίλιος 2006 Δεκέμβριος 2002 Πίνακας 3:θεματικοί τομείς ενοποιημένης απαιτήσεις UR Z του IACS 2.6 Αναστολή και απόσυρση της κλάσης Ο νηογνώμονας μπορεί να αναστείλει το πιστοποιητικό συμμόρφωσης με τη κλάση για έναν από τους παρακάτω λόγους: Όταν ένα πλοίο δεν εφαρμόζει τις απαιτήσεις της κλάσης. Όταν ένα πλοίο ταξιδεύει με λιγότερη ελεύθερη επιφάνεια από το επιτρεπτό Όταν ο πλοιοκτήτης δεν ζητήσει επιθεώρηση αφού έχει διαπιστώσει ελαττώματα ή ζημίες που επηρεάζουν την κλάση 20

Όταν επισκευές, αλλαγές ή μετατροπές που επηρεάζουν την κλάση γίνουν χωρίς να ζητηθεί η παρουσία επιθεωρητή της κλάσης. Επιπρόσθετα αυτόματη αναστολή γίνεται στις εξής περιπτώσεις: Όταν η ειδική επιθεώρηση πενταετίας δεν έχει πραγματοποιηθεί στην προβλεπόμενη χρονική περίοδο, εκτός αν έχει αναβληθεί με πρότερη συνεννόηση με τον νηογνώμονα. Όταν μια ή περισσότερες επιθεωρήσεις δεν έχουν πραγματοποιηθεί μέσα στον προκαθορισμένο χρονικό περιθώριο που έχει οριστεί από τη κλάση, προσμετρούμενες και οι τυχόν παρατάσεις που δίνονται από την κλάση. Όταν λόγω της φύσης των αναφερόμενων ευρημάτων, ο νηογνώμονας θεωρεί ότι το πλοίο δεν πληροί το υπόλοιπο μέρος των απαιτήσεων της κλάσης του ούτε σε προσωρινή βάση. Σε οποιαδήποτε περίπτωση όπου ο πλοιοκτήτης/ διαχειριστής του πλοίου αποτύχει να θέσει το πλοίο σε επιθεώρηση από την κλάση σύμφωνα με ειδικές απαιτήσεις. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις η αναστολή παραμένει ενεργή μέχρι να πάψουν να συντρέχουν οι λόγοι που την προκάλεσαν. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι πριν την απόφαση του νηογνώμονα για την επαναφορά της κλάσης δεν πρέπει να γίνεται καμία απολύτως ενέργεια χωρίς την παρουσία επιθεωρητή. Σε αντίθετη περίπτωση οι ενέργειες δεν πιστοποιούνται από τον νηογνώμονα. Η απόσυρσης της κλάσης γίνεται στις ακόλουθες περιπτώσεις: Απαίτηση από τον πλοιοκτήτη. Η διάρκεια της αναστολής της κλάσης ξεπερνάει τους έξι μήνες. Το πλοίο έχει χαρακτηριστεί σαν ολική απώλεια και ο πλοιοκτήτης δεν προτίθεται να προβεί σε επισκευές για την ανανέωση της κλάσης. Το πλοίο έχει αναφερθεί σαν απολεσθέν. Η εμπορική ζωή του πλοίου τερματίζεται σύμφωνα με εντολή του πλοιοκτήτη. Η απόσυρση της κλάσης λαμβάνει χώρα από τη στιγμή που οι λόγοι που την απαιτούν άρχισαν να συντρέχουν ή όταν αυτό αποφασιστεί. Όταν αυτό γίνει πράξη η κλάση πρέπει την ίδια στιγμή να ειδοποιήσει τον πλοιοκτήτη, την σημαία και τους ασφαλιστές του πλοίου. Επιπλέον διαγράφει το πλοίο από τα νηολόγια και τέλος ενημερώνει με την πληροφορία τις κατάλληλες βάσεις δεδομένων (Εquasis, SIReNaC, κ.α). Στις παραπάνω γραμμές φαίνεται ξεκάθαρα το πόσο σημαντικός είναι ο σωστός προγραμματισμός από την πλευρά του πλοιοκτήτη/ διαχειριστή του πλοίου στα θέματα των επιθεωρήσεων και ιδιαίτερα της ειδικής επιθεώρησης πενταετίας αφού τυχόν αδυναμία συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις της κλάσης έχει σαν επακόλουθο την προσωρινή αναστολή της κλάσης ή ακόμα και την αφαίρεση του πιστοποιητικού 21

κλάσης. Η αφαίρεση αυτή μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα οικονομική ζημία του πλοίου αφού μπορεί σταματήσει να ναυλώνεται ή στην καλύτερη περίπτωση μια επιπλέον οικονομική επιβάρυνση για την έκδοση ενός καινούριου πιστοποιητικού συμμόρφωσης με την κλάση. Ενώ η αναστολή έχει σαν αποτέλεσμα την αδυναμία απόπλου με ότι οικονομικά επακόλουθα μπορεί αυτό να συνεπάγεται 2.7 Τιμολογιακή πολιτική νηογνωμόνων Η τιμολογιακή πολιτική των νηογνωμόνων όσον αφορά τις επιθεωρήσεις είναι σύνθετη. Χωρίζεται σε δυο επιμέρους κομμάτια: τη γάστρα και τη μηχανική εγκατάσταση. Στην πρώτη όπως και στη δεύτερη περίπτωση ο υπολογισμός γίνεται από έναν τύπο. Ο τύπος αυτός περιλαμβάνει για τη μεν γάστρα την ηλικία του πλοίου, τη χωρητικότητα του και το μέγεθος, ενώ στην περίπτωση του μηχανολογικού εξοπλισμού λαμβάνεται υπόψη η ισχύς της κύριας μηχανής καθώς επίσης και η ισχύς των ηλεκτρομηχανών. Στη συνέχεια οι τύποι αυτοί ανάγονται στην τιμολογιακή κλίμακα του εκάστοτε νηογνώμονα από όπου προκύπτει το πόσο που αναλογεί στην επιθεώρηση. Δυστυχώς στάθηκε αδύνατο λόγω του ανταγωνισμού και της μυστικοπάθειας που διακατέχει το χώρο των νηογνωμόνων να μπορέσουν να βρεθούν γενικότερα αυτές οι φόρμουλες και ειδικότερα συγκεκριμένα οικονομικά μεγέθη. Στην προσπάθεια όμως της γενικότερης εμβάθυνσης του θέματος μέσα από το χώρο των ναυτιλιακών εταιριών επιτεύχθηκε η εύρεση έστω μιας τάξη μεγέθους όσον αφορά την τιμή, η οποία και θα αναφερθεί στη συνέχεια. Το χρηματικό πόσο που προκύπτει αντιστοιχεί κάθε φορά σε κάποιους πόντους. Ο σκοπός αυτής της αντιστοιχίας του ποσού οφείλεται στη διαφορά της τιμής της επιθεώρησης στα εκάστοτε λιμάνια. Για παράδειγμα εάν στην Ευρώπη αντιστοιχεί σε επιθεώρηση κύριας μηχανής 1 πόντος, στην Ασία (Κίνα) μπορεί να αντιστοιχεί 1,3 πόντοι. Σε αυτήν τη διάφορα συμβάλουν πολλοί παράγοντες όπως για παράδειγμα η ανυπαρξία κάποιου τοπικού γραφείου στην περιοχή ή ενός επιθεωρητή, όπου είναι απαραίτητη η μετάβαση του επιθεωρητή από άλλη περιοχή προς τη τοποθεσία όπου θα γίνει η ειδική επιθεώρηση. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι πλοιοκτήτριες εταιρίες και ιδιαίτερα το τεχνικό τμήμα τους έχουν μια λίστα από τα μέρη όπου είναι πιο οικονομικά για να διεξάγεις μια γενική επιθεώρηση. Σε αυτήν την περίπτωση πρέπει να συνυπολογίζεται με ίση βαρύτητα στην απόφαση και το κόστος όπου θα χρειαστεί και ο δεξαμενισμός του πλοίου. Το κόστος της επιθεώρησης είναι σημαντικά μικρότερο από το κόστος της διενέργειας ενός δεξαμενισμού. Επομένως στόχος είναι ειδικότερα σε περιπτώσεις normal survey να γίνεται μια σωστή διερεύνηση και πάντρεμα αυτών των δύο απαιτήσεων με απώτερο στόχο την ελαχιστοποίηση του κόστους. Περαιτέρω ανάλυση και παρουσίαση και κάποιων παραδειγμάτων γίνεται παρακάτω, στο κεφάλαιο της ανάλυσης των κριτηρίων επιλογής. 22

2.7.α Block fees Μια καινούρια πρακτική όσον αφορά την τιμολόγηση των επιθεωρήσεων είναι η κοστολόγηση με βάση τα συμβόλαια ανάμεσα στο νηογνώμονα και τον πλοιοκτήτη/ διαχειριστή. Είναι τα λεγόμενα Block fees όπου στην ουσία προσυμφωνείται το κόστος των επιθεωρήσεων για κάθε πλοίο ξεχωριστά. Η πρακτική αυτή ξεκίνησε από μεγάλες εταιρίες, όπου η δύναμη (λόγω του μεγάλου στόλου που κατείχαν και διαχειριζόταν) καθιστούσε ένα πολύ ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί στα χέρια τους. Στόχος αυτής της κίνησης είναι ο ακριβής προϋπολογισμός του κόστους επιθεώρησης. Στην ουσία το κόστος της επιθεώρησης από μεταβλητό, μπορεί να θεωρηθεί σαν ένα σταθερό κόστος στην συνεχεία με παρά πολύ λίγες διακυμάνσεις προς τα άνω στο τέλος της πενταετίας ή ακόμα και στον οικονομικό σχεδιασμό της βιωσιμότητας ενός εμπορικού πλοίου σε βάθος εικοσιπενταετίας Η διακύμανση όπου προαναφέρθηκε και έχει ανοδική τάση είναι σαν αποτέλεσμα της προσπάθειας των νηογνωμόνων να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους από παράπλευρες τιμολογήσεις που δεν αναφέρονται στα block fees. Δηλαδή πρακτικές όπως αναμονή του επιθεωρητή, το κόστος των σαββατοκύριακων, των αργιών και των υπερωριών του επιθεωρητή αλλά και η διενέργεια της επιθεώρησης από δυο επιθεωρητές για επίσπευση της διαδικασία ανεβάζουν το κόστος με αποτέλεσμα ένα όχι μηδενικό τιμολόγιο όπως θα έπρεπε να γινόταν με βάση τα block fees. Εδώ εισέρχεται και ο ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας της κατάρτισης και της εμπειρίας των ανθρώπων που βρίσκονται στο καράβι τη στιγμή της διενέργειας της επιθεώρησης, τόσο του πληρώματος όσο και του προσωπικού από το γραφείο της πλοιοκτήτριας εταιρίας. Με την εμπειρία και το σωστό προγραμματισμό αυτές οι χρεώσεις μπορούν και να αποφευχθούν στο μεγαλύτερο βαθμό τους. Τα block fees έχουν καταφέρει στις εταιρίες που τα χρησιμοποιούν να καταστήσουν αδιάφορη την επιλογή, όσον αφορά το κόστος, ανάμεσα στους δυο τρόπους γενικής επιθεώρησης. Αυτό συμβαίνει γιατί το κόστος του continuous special survey χωρίς τη χρήση των block fees είναι μεγαλύτερο σε σχέση με το normal survey, γεγονός που καθιστά την επιλογή ακριβότερη παρόλα τα πλεονεκτήματα που προσφέρει. Επομένως η χρήση αυτών των συμβολαίων κάνει ελκυστικότερη τη χρήση του continuous special survey, γεγονός που αξιοποιείται από τους πλοιοκτήτες κυρίως για τον μηχανολογικό εξοπλισμό, και όχι τόσο για τη γάστρα όπου δεν είναι τόσο διαδεδομένος τρόπος όπως θα δούμε και παρακάτω 23

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ 3.1 Ετήσια επιθεώρηση γάστρας (Annual survey hull) Ο σκοπός της ετήσιας επιθεώρησης της μεταλλικής κατασκευής του πλοίου, είναι να διαπιστώσει ότι η γενική κατάσταση του πλοίου βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο. Τα σημεία που εστιάζεται η προσοχή του επιθεωρητή σε αυτήν εδώ την επιθεώρηση είναι όλα τα προσβάσιμα τμήματα της κατασκευής με εστίαση σε εκείνες τις περιοχές που υπόκεινται σε ραγδαίες φθορές καθώς και σε εκείνες που έχουν μειωμένη προστασία επίστρωσης με χρώμα (coating). Επίσης στις περιοχές όπου παρουσίασαν σημαντικές φθορές στην προηγούμενη γενική επιθεώρηση και δεν αντικαταστάθηκαν καθώς επίσης και στα τμήματα αυτά που έχουν χαρακτηριστεί σαν ύποπτα από προηγούμενες επιθεωρήσεις. Σημαντικό στοιχείο που υποδηλώνει και συνήθως κατευθύνει τις επιθεωρήσεις σε ύποπτα τμήματα είναι και η υπάρχουσα εμπειρία από αδελφά πλοία. Η διαδικασία της ετήσιας επιθεώρησης της μεταλλικής κατασκευής ξεκινά από μια γενική οπτική παρατήρηση των παρακάτω: όνομα πλοίου και λιμένα νηολόγησης, κατάσταση πλευρικών ελασμάτων, άξονα πηδαλίου, ελάσματα πηδαλίου, πτερύγια έλικας, σημάνσεις γραμμής φόρτωσης και κατάσταση των πρωραίων αγκύρων. Σε περίπτωση επισήμανσης ανωμαλιών ύστερα από τη γενική παρατήρηση, είναι στην αρμοδιότητα του επιθεωρητή να απαιτήσει την περαιτέρω εξέταση τους ώστε να εξασφαλιστεί η καλή κατάσταση τους. Στη συνεχεία εξετάζονται κατασκευαστικές διατάξεις που αφορούν την κατάσταση της στεγανότητας της γάστρας και της υπερκατασκευής, της προστασίας του πληρώματος και των ασφαλιστικών διατάξεων στο χώρο του καταστρώματος όπως εξαεριστικών, προστατευτικών κάγκελων και παραπέτων του χώρου προσεδάφισης ή αγκίστρωσης ελικόπτερου και αλλά. Για τα πλοία που βρίσκονται στο ESP (Enchased Survey Program) απαιτείται περαιτέρω έλεγχος των περιοχών του φορτίου (δεξαμενές ή αμπάρια) και των δεξαμενών έρματος ανάλογα με την ηλικία του. Οι παραπάνω επιθεωρήσεις είναι ενδεικτικές και είναι στην κρίση του επιθεωρητή, ο οποίος συνυπολογίζει τη γενικότερη κατάσταση του πλοίου αλλά και πολλές φορές και του κύρους της εταιρίας και αποφασίζει αν θα επεκτείνει ή θα περιορίσει το εύρος των επιθεωρούμενων σημείων και εξαρτημάτων. Το παράθυρο για τη ετήσια επιθεώρηση τόσο της γάστρας όσο και του μηχανολογικού εξοπλισμού είναι τρεις μήνες πριν ή μετά από την ετήσια επέτειο από την ημερομηνία της αρχικής επιθεώρησης κλάσης ή την ολοκλήρωση του τελευταίου special survey όπως φαίνεται και στους πίνακες τέσσερα και πέντε 24

3.2 Ετήσια επιθεώρηση μηχανολογικού εξοπλισμού (Annual survey machinery) Ο σκοπός της ετήσιας επιθεώρησης μηχανολογικού εξοπλισμού είναι να διαπιστωθεί η ικανοποιητική και ασφαλής λειτουργία του. Η επιθεώρηση περιλαμβάνει τη γενική μηχανολογική εγκατάσταση τόσο της κύριας μηχανή όσο και των ηλεκτρογεννήτριων. Έμφαση σε αυτή τη φάση δίνεται κυρίως στις ασφαλιστικές διατάξεις και στον περιβάλλοντα χώρο. Γίνεται εξέταση όλων των προσβάσιμων μηχανικών συνδέσμων για ενδείξεις χαλαρότητας των συνδέσμων, μπόσικων ή φθαρμένων ασφαλιστικών σφηνών. Επίσης ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στους λέβητες τόσο κύριους όσο και βοηθητικούς όπου και σε αυτήν την περίπτωση αυξημένη προσοχή απαιτούν οι ασφαλιστικές διατάξεις του ατμού, οι μονώσεις, οι ενδείκτες και η γενικότερη επιθεώρηση της καλής κατάστασης και λειτουργίας τους. Επιπρόσθετα έλεγχος γίνεται στον ηλεκτρολογικό εξοπλισμό και μηχανήματα για τη σωστή λειτουργία και κατάσταση του. Κυρίως σε πλοία με αυτόματο μηχανοστάσιο (unattended machinery spaces) απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στον εξοπλισμό των συναγερμών (alarm) μέσω δοκίμων και επίδειξης του ημερολόγιου καταγραφής συμβάντων. Μεγάλη σημασία δίνεται λόγω της κρισιμότητας της, στην εγκατάσταση πηδαλιουχίας. Η επιθεώρηση πρέπει να διασφαλίζει την αξιόπιστη λειτουργία των διατάξεων και αυτό σε επιτυγχάνεται με προσεκτική οπτική παρατήρηση αλλά και δόκιμες σωστής λειτουργίας τόσο σε φυσιολογικές καταστάσεις αλλά και σε καταστάσεις ανάγκης. Ιδιαίτερης προσοχής χρήζουν ο εξοπλισμός ενδοεπικοινωνίας με τη γέφυρα με το δωμάτιο steering gear αλλά κα των τοπικών συστημάτων πηδαλιούχησης. Επιπλέον έλεγχος γίνεται σε όλα τα μέσα πυρασφάλειας, τόσο ανίχνευσης όσο και καταπολέμησης, του μηχανοστασίου για να εξακριβωθεί η σωστή λειτουργία τους. Η εγκατάσταση του συστήματος αδρανοποίησης των δεξαμενών φορτίου στα δεξαμενόπλοια (inert gas) επιθεωρείται και αυτή για την καλή κατάσταση και λειτουργία της. Τέλος έλεγχος γίνεται στις ψυκτικές εγκαταστάσεις και στους κινητήρες πλευρικής πρόωσης (Bow thrusters) όπου είναι εγκαταστημένες. Σε γενικές γραμμές η διαδικασία προσέγγισης της ετήσιας επιθεώρησης είναι αρχικά η εξέταση όλων των παραπάνω. Κάθε στοιχείο που αρχικά δεν δείχνει να βρίσκεται σε ικανοποιητική κατάσταση επανεξετάζεται με μεγαλύτερη λεπτομέρεια με τελικό σημείο αποδοχής τα τεστ που πρέπει να εξασφαλίζουν μετά το πέρας τους τη φυσιολογική κατάσταση λειτουργίας των εξεταζόμενων εξαρτημάτων ή μηχανημάτων. Εάν κάποιο σημείο δεν γίνει τελικά αποδεκτό από τον επιθεωρητή αρχικά επισημαίνονται οι προτεινόμενες επισκευές και διορθώσεις. Μετά την περάτωση των επισκευών ελέγχονται ξανά και σχεδόν πάντα πραγματοποιείται μια δοκιμαστική λειτουργία ώστε να γίνουν αποδεκτά. 25

3.3 Ενδιάμεση επιθεώρηση γάστρας (Intermediate survey hull) Οι Ενδιάμεσες Επιθεωρήσεις πραγματοποιούνται σε αντικατάσταση της δεύτερης ή της τρίτης ετήσιας επιθεώρησης. Οι απαιτήσεις είναι οι ίδιες με αυτές των ετήσιων επιθεωρήσεων που αναφέρθηκαν παραπάνω, ενώ ανάλογα με την ηλικία του πλοίου καθορίζονται ορισμένοι επιπρόσθετοι έλεγχοι που αναφέρονται ακολούθως. Στα πλοία ηλικίας άνω των πέντε και μέχρι δέκα ετών απαιτείται μία εσωτερική γενική επιθεώρηση ορισμένων αντιπροσωπευτικών δεξαμενών θαλάσσιου έρματος. Οι δεξαμενές αυτές μπορεί να βρίσκονται στα διπύθμενα ή σε άλλους ανεξάρτητους χώρους. Εάν κατά την επιθεώρηση δεν υπάρχουν ορατά κατασκευαστικά σφάλματα, ο έλεγχος σταματάει σε αυτό το σημείο. Στην περίπτωση όμως που διακρίνεται καταστροφή του επιστρώματος, εκτεταμένη διάβρωση ή κάποιο άλλο σφάλμα απαιτείται η επέκταση της επιθεώρησης και σε άλλους χώρους ερματισμού του ίδιου τύπου. Εάν η κατάσταση είναι σοβαρότερη (ελλιπής προστασία κατά της διάβρωσης, αλλοιωμένο επίστρωμα κλπ), θα πρέπει να γίνει παχυμέτρηση των ύποπτων περιοχών. Στα πλοία ηλικίας άνω των δέκα ετών απαιτείται επίσης εσωτερικός έλεγχος των προαναφερθέντων δεξαμενών θαλάσσιου έρματος. Στην περίπτωση που η κατασταση της μεταλλικής κατασκευής ή του συστήματος προστασίας της από τη διαβρωση είναι πτωχή, απαιτείται παχυμέτρηση και λεπτομερής εσωτερικός έλεγχος. Ειδικότερα, στα πλοία ξηρού φορτίου χύδην ηλικίας άνω των 5 ετών, απαιτείται επιπροσθέτως: Ολική Επιθεώρηση (Overall Survey) όλων των κυτών φορτίου. Εκτεταμένη Λεπτομερειακή Επιθεώρηση (Close-up Survey) δύο αμπαριών, ένα απο τα οποία θα πρέπει να είναι το πρωραίο. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην κατάσταση των εγκάρσιων φρακτών, των νομέων και των μεταξύ τους συνδέσεων, ενώ επιπλέον επιθεωρείται το επίστρωμα της μεταλλικής κατασκευής και πραγματοποιούνται παχυμετρήσεις για τον προσδιορισμό του βαθμού διάβρωσης. Στα πλοία ξηρού φορτίου ηλικίας άνω των 15 ετών απαιτείται ολική επιθεώρηση όλων των αμπαριών. Στα δεξαμενόπλοια ηλικίας άνω των 5 και μέχρι 10 ετών απαιτείται: Επιθεώρηση των σωληνώσεων φορτίου, καθαρισμού με αργό πετρέλαιο, καυσίμων, ατμού, έρματος και εξαερισμού στα καιροστεγή καταστρώματα (weathertight decks). Γενική επιθεώρηση του ηλεκτρολογικού εξοπλισμού και κυρίως των καλωδίων που βρίσκονται σε επικίνδυνες περιοχές και μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια του πλοίου και των επιβαινόντων. Στα δεξαμενόπλοια ηλικίας άνω των 15 ετών απαιτείται: Ελεγχος των μηχανισμών αγκυροβολίας και των αγκύρων. Εσωτερική επιθεώρηση μιας πρωραίας και μιας πρυμναίας δεξαμενής. Επιθεώρηση μηχανολογικού εξοπλισμού, αποστακτήρα, σεντινών και κενών 26

δεξαμενών, αναρροφήσεων, συστημάτων πρόωσης και συστημάτων προστασίας από πυρκαγιά. 3.4 Επιθεωρήσεις δεξαμενισμού Οι Επιθεωρήσεις Δεξαμενισμού πρέπει να διεξάγονται κατά διαστήματα που να μην υπερβαίνουν τους 36 μήνες. Όταν το πλοίο βρίσκεται στη δεξαμενή, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ευδιάκριτα τα ελάσματα του πυθμένα, της πρώρας και της πρύμνης, το πηδάλιο, η έλικα καθώς και οι αναρροφήσεις θαλάσσης (sea chests). Κατά το δεξαμενισμό απαιτείται: Επιθεώρηση των ελασμάτων της γάστρας για υπερβολική διάβρωση ή αλλοίωση λόγω επαφής με τον πυθμένα. Επιθεώρηση των αναρροφήσεων θαλάσσης και των επιστομίων απόρριψης. Έλεγχος των αγκύρων και των αλυσίδων. Τα κλειδιά αλυσίδων που είναι φθαρμένα πάνω από τα επιτρεπτά όρια πρέπει να αντικατασταθούν. Έλεγχος του πηδαλίου, του άξονά του και των σχετικών εξαρτημάτων. Μέτρηση και καταγραφή των ανοχών του άξονα του πηδαλίου. Έλεγχος των ορατών μερών της έλικας και του τελικού άξονα (tailshaft), και καταγραφή των σχετικών ανοχών. Επιθεώρηση των ορατών μερών των πλευρικών προωθητήρων (side thrusters) Τέλος στα πλοία κάτω των δεκαπέντε ετών μπορεί μια ενδιάμεση επιθεώρηση και δεξαμενισμός (intermediate survey) να υποκατασταθεί από μια in water surveyυποθαλάσσια επιθεώρηση. 3.5 Γενική επιθεώρηση γάστρας (Special survey hull) Ο σκοπός των ενοποιημένων απαιτήσεων για τη γενική επιθεώρηση των δεξαμενόπλοιων είναι να διαπιστώσει τον ελάχιστο βαθμό σε εκτεταμένη και σε επισταμένη επιθεώρηση για μετρήσεις πάχους και δοκιμών των δεξαμενών στην περιοχή του φορτίου. Επιπλέον συμβάλει στο σχεδιασμό των επιθεωρήσεων ώστε να παραμένει το δεξαμενόπλοιο στη κλάση. Όπως έχει προαναφερθεί η μέγιστη χρονική περίοδος μεταξύ δύο γενικών επιθεωρήσεων είναι τα πέντε χρόνια. Η επιθεώρηση της γάστρας μπορεί να γίνει και κατά τη διάρκεια ταξιδιού εάν γίνουν οι κατάλληλες διεργασίες και δοθεί η κατάλληλη βοήθεια στον επιθεωρητή. Συνήθως αυτή η πρακτική θεωρείται προνομιακή από την πλευρά του χρόνου αφού υπάρχει περισσότερος χρόνος διαθέσιμος. Από την άλλη πλευρά όμως για να εξασφαλιστεί η απαιτούμενη πρόσβαση στις εγκαταστάσεις επιδιόρθωσης σε σχέση με τη γενική επιθεώρηση η απαίτηση για δεξαμενισμό θεωρείται αναγκαία. Η έκταση της γενικής επιθεώρησης όπως αποφασίστηκε το 1982 είναι σχεδόν αναλλοίωτη. Οι ενοποιημένοι κανόνες του IACS καθορίζουν ότι οι συγκεκριμένες πληροφορίες πρέπει να είναι διαθέσιμες στον επιθεωρητή που βρίσκεται πάνω στο 27