ΠΡΟΛΟΓΟΣ του Ευάγγελου Μαχαίρα

ΚΑΙ ΕΝΑ ΜΑΡΚΟ ΝΑ ΗΤΑΝ... 13 ΠΡΟΛΟΓΟΣ του Ευάγγελου Μαχαίρα Πριν από 68 χρόνια είχα μείνει κατάπληκτος από την είδηση της υποστολής της γερμανικής σημαίας από την Ακρόπολη. Ύστερα από την απελευθέρωση ο Ελληνικός Λαός πληροφορήθηκε ότι οι δράστες ήταν ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας, που τον αποχαιρετήσαμε πριν από λίγο καιρό στο Αʹ Νεκροταφείο. Ήμουν τότε δικηγόρος στην Τρίπολη και είχα συγκινηθεί από την πατριωτική εκείνη πρωτοβουλία, νιώθοντας, όπως πολλοί Έλληνες, την επιθυμία να κάνω κι εγώ κάτι. Το έκανα με τη συμμετοχή μου στην Εθνική Αντίσταση. Αργότερα, όταν μετατέθηκα στην Αθήνα και αναμείχθηκα στο δικηγορικό συνδικαλισμό (Πρόεδρος της «Νέας Κίνησης Δικηγόρων Αθηνών», μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Αντιπρόεδρος και κατά την τριετία 1981-84 Πρόεδρός του), παρακολουθούσα με ενδιαφέρον τους αγώνες του Μανώλη Γλέζου για μια καλύτερη πορεία του Ελληνικού Λαού (μια δίκαιη κοινωνική του οργάνωση) αλλά και τους αγώνες του για τη διεθνή ειρήνη. Κι ενώ μέχρι τότε ήμουν θαυμαστής του, έγινα συναγωνιστής του στους μεγάλους αυτούς αγώνες. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, ασχοληθήκαμε και οι δύο με το πρόβλημα των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα εξαιτίας των εγκλημάτων που τα γερμανικά στρατεύματα διέπραξαν σε βάρος του ελληνικού κράτους και του Ελληνικού Λαού κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1941-1944), ιδρύ οντας

14 ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ στις αρχές του 1996 το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, μαζί με τους προέδρους όλων των οργανώσεων των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης. Κι ενώ οι λαοί της Ευρώπης έγιναν θύματα της πρωτοφανούς εγκληματικής κατοχής από τα γερμανικά φασιστικά στρατεύματα, μετά το τέλος του Βʹ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν απελευθερώθηκαν από τη γερμανική κατοχή, επέδειξαν μια πρωτοφανή ανθρωπιστική συμπεριφορά προς το γερμανικό λαό, συνεισφέροντας σημαντικά ποσά για την επιβίωσή του μετά τη συντριπτική ήττα και την καταστροφή της γερμανικής οικονομίας. Μετά τη λήξη της ανθρωπιστικής αυτής ενέργειας, τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ασχολήθηκαν με το θέμα των αποζημιώσεων που όφειλε η Γερμανία προς τις κατεχόμενες από τα γερμανικά στρατεύματα χώρες από το 1939 έως το 1944. Η Διάσκεψη Ειρήνης που έγινε στο Παρίσι το 1946 υποχρέωνε τη Γερμανία να καταβάλει στην Ελλάδα 7.100.000.000 δολάρια, αγοραστικής αξίας του 1938, ως αποζημίωση για την καταστροφή της οικονομικής υποδομής της [κατασχέσεις, λεηλασία και καταστροφή εργοστασίων, καταστροφή τεχνικών έργων (οδικού δικτύου και του Ισθμού της Κορίνθου), κ.λπ.]. Δεν ασχολήθηκε με τις ιδιωτικές απαιτήσεις. Ανάλογα ποσά επιδίκασε και για τις άλλες κατεχόμενες χώρες, αλλά το σύνολο αυτών των αποζημιώσεων ήταν τόσο μεγάλο, ώστε ήταν αδύνατη η καταβολή τους από τη Γερμανία, και μάλιστα από τη Δυτική Γερμανία, γιατί η Ανατολική ήταν υπό την κατοχή της ΕΣΣΔ. Για τους λόγους αυτούς οι Σύμμαχοι, σε μια διάσκεψή τους το 1953 στο Λονδίνο, έδωσαν αναστολή της καταβολής των γερμανικών αποζημιώσεων μέχρι την υπογραφή της οριστικής συνθήκης ειρήνης και την επανένωση της Γερμανίας, η οποία όμως άργησε πάρα πολύ. Όπως είναι γνωστό, έγινε το 1990 στη Μόσχα (Συνθήκη 4+2) και με έναν από τους όρους της έδωσε άλλη μια προθεσμία πέντε ετών για την καταβολή των αποζημιώσεων, και έτσι φτάσαμε στις 31.12.1995.

ΚΑΙ ΕΝΑ ΜΑΡΚΟ ΝΑ ΗΤΑΝ... 15 Κι ενώ μετά το 1990 οι ελληνικές κυβερνήσεις έπρεπε να αξιώσουν από την κυβέρνηση της ενιαίας πλέον Γερμανίας την καταβολή όχι μόνο του ποσού που μας επιδίκασε η Διάσκεψη του Παρισιού αλλά και όλων των απαιτήσεών μας εξαιτίας των ζημιών που προκάλεσαν σε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας και στους Έλληνες πολίτες, όπως και την επιστροφή του περίφημου κατοχικού δανείου και των αρχαιολογικών θησαυρών που λεηλάτησαν από τα αρχαιολογικά μας μουσεία αλλά και με ανασκαφές στους αρχαιολογικούς μας χώρους, όχι μόνο δεν έκαναν καμία κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά αντιθέτως εμπόδισαν και τις πρωτοβουλίες των πολιτών οι οποίοι με αγωγές ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων επιδίωξαν την καταδίκη της Γερμανίας για την καταβολή αποζημιώσεων προς τα θύματα των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής, όπως π.χ. των κατοίκων του Διστόμου με το περίφημο άρθρο 923 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, κατά το οποίο «εκτέλεσις κατ αλλοδαπού δημοσίου δεν δύναται να γίνη άνευ προηγουμένης αδείας του Υπουργού Δικαιοσύνης», ο οποίος δεν έδωσε την άδεια της εκτέλεσης της απόφασης του Αρείου Πάγου, που επιδίκασε στους κατοίκους του Διστόμου αποζημίωση 5.000.000 δραχμών για την ψυχική οδύνη την οποία υπέστησαν από την καταστροφή του χωριού τους και τις δολοφονίες δεκάδων συγχωριανών τους από τα γερμανικά στρατεύματα (για τις υλικές ζημιές, κάψιμο σπιτιών, αυτοκινήτων, γεωργικών μηχανημάτων, κ.λπ., η αγωγή τους κρίθηκε αόριστη δεν περιείχε λεπτομερή περιγραφή πόσες καρέκλες, τραπέζια ή κρεβάτια υπήρχαν στο κάθε σπίτι, και απορρίφθηκε). Για το λόγο αυτόν ο αείμνηστος Γιάννης Σταμούλης επιχείρησε να εκτελέσει την απόφαση αυτή στην Ιταλία, κατάσχοντας γερμανικά ακίνητα που υπήρχαν στη Φλωρεντία, επειδή οι αποφάσεις των δικαστηρίων μιας χώρας της Ένωσης εκτελούνται και στις υπόλοιπες χώρες. Αλλά και η ελληνική Δικαιοσύνη δεν αρκέστηκε στην παραπάνω απόφασή της. Ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου Στέφανος Ματθίας, ο οποίος είχε μειοψηφήσει στην έκδοση της υπ αριθμ. 12/2002 απόφα-

16 ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ σης της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, παρέπεμψε μια παρόμοια υπόθεση στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, το οποίο με ψήφους 6 κατά 4 αποφάσισε τα εξής καταπληκτικά: 1. Η Γερμανία έχει το δικαίωμα της ετεροδικίας, και επομένως τα ελληνικά δικαστήρια δεν μπορούν να τη δικάσουν. 2. Τα θύματα της γερμανικής κατοχής δεν έχουν ατομικό δικαίωμα αγωγής, αλλά οι αποζημιώσεις τους είναι θέμα διακρατικών διαπραγματεύσεων, οι οποίες δεν έγιναν μέχρι σήμερα (68 χρόνια μετά την απελευθέρωσή μας) ούτε θα γίνουν, όπως φαίνεται από τη μέχρι τώρα τακτική των ελληνικών κυβερνήσεων. Εκτός όμως των ανωτέρω αναφερομένων, είναι και το γεγονός ότι το 1950 ο τότε Πρωθυπουργός μας Κωνσταντίνος Καραμανλής, αντί να ζητήσει από τη Γερμανία το ποσό που μας επιδίκασε η Διάσκεψη του Παρισιού, ζήτησε δάνειο 50.000.000 μάρκων! Δηλαδή τους είπε «Δεν μας χρωστάτε τίποτα, σας παρακαλώ δώστε μας ένα μικρό δάνειο», το οποίο βεβαίως οι Γερμανοί δεν μας έδωσαν. Δεν αρκέστηκε όμως σ αυτό. Ύστερα από μερικά χρόνια οι ΗΠΑ, ικανοποιώντας αίτημα Εβραίων της Γερμανίας που είχαν καταφύγει μετά την πτώση του Χίτλερ στην Αμερική, υποχρέωσαν τη Γερμανία να αποζημιώσει τα θύματα της εθνικοσοσιαλιστικής ιδεολογίας, δηλαδή τους Εβραίους (κατά κύριο λόγο), τους κομμουνιστές και άλλους αντιπάλους των εθνικοσοσιαλιστών, και το μέτρο αυτό ίσχυσε για τα θύματα αυτά σε οποιαδήποτε χώρα κι αν κατοικούσαν, επομένως και στην Ελλάδα, δηλαδή για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης, κ.λπ., για τους οποίους οι Γερμανοί μάς κατέβαλαν 115.000.000 μάρκα. Την εποχή εκείνη ο διαβόητος Γερμανός εγκληματίας Μέρτεν (που είχε στείλει στο Άουσβιτς τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης, αφού προηγουμένως τους λήστεψε) τόλμησε να έρθει στην Ελλάδα για να εξετα-

ΚΑΙ ΕΝΑ ΜΑΡΚΟ ΝΑ ΗΤΑΝ... 17 στεί ως μάρτυρας υπεράσπισης ενός άλλου Γερμανού εγκληματία. Ο τότε ανακριτής Ανδρέας Τούσης τον αναγνώρισε και τον συνέλαβε, και στη συνέχεια καταδικάστηκε σε 20 ετών πρόσκαιρα δεσμά. Οι Γερμανοί έκαναν τεράστιες προσπάθειες να τον απελευθερώσουν, και με την ευκαιρία της καταβολής του παραπάνω ποσού ο Καραμανλής δέχτηκε να μεταχθεί ο Μέρτεν στη Γερμανία και να εκτίσει εκεί το υπόλοιπο της ποινής του. Δεν αρκέστηκε όμως σ αυτό. Δέχτηκε να μεταχθούν όλοι οι υπόδικοι σε ελληνικά δικαστήρια Γερμανοί εγκληματίες στη Γερμανία για να δικαστούν από τα γερμανικά δικαστήρια για εγκλήματα που διέπραξαν στην Ελλάδα! Φυσικά, οι Γερμανοί απέλυσαν τον Μέρτεν και αθώωσαν όλους τους άλλους υπόδικους εγκληματίες! Για το μεγάλο αυτό εθνικό θέμα, ύστερα από πίεση του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, ασχολήθηκαν προσφάτως δύο επιτροπές της Βουλής. Όσοι παρακολούθησαν τις συζητήσεις δοκίμασαν μεγάλη απογοήτευση. Οι βουλευτές αγνοούσαν το θέμα. Δεν είχαν καλέσει τον Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα Μανώλη Γλέζο να τους ενημερώσει. Ούτε εμένα, το Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου, που έχω γράψει στο βιβλίο μου 50 χρόνια μετά λεπτομερώς για το θέμα αυτό. Διαπίστωσαν ότι «δεν υπάρχουν σχετικοί φάκελοι στα Υπουργεία Δικαιοσύνης και Οικονομικών» και... αποφάσισαν να φροντίσουν για συλλογή στοιχείων. Δεν ήξεραν ότι υπάρχει η απόφαση της Διάσκεψης Ειρήνης του Παρισιού (1946) που μας επιδίκασε αποζημίωση 7.100.000.000 δολαρίων ΗΠΑ για την καταστροφή της οικοδομικής υποδομής της χώρας. Δεν ήξεραν ότι υπάρχει στην Ιταλία απόφαση του 1942 (Γερμανίας - Ιταλίας) με την οποία μας υποχρέωσαν να τους δώσουμε το περίφημο κατοχικό δάνειο. Το Γενικό Λογιστήριο είπε ότι δεν έχει στοιχεία, το ίδιο και η Τράπεζα της Ελλάδος! Για τις οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα έχουν γραφτεί πολλά

18 ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ βιβλία. Στο βιβλίο όμως αυτό του Μανώλη Γλέζου καταγράφεται λεπτομερώς το σύνολο των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, αρχής γενομένης από τις οφειλές της από τον Αʹ Παγκόσμιο Πόλεμο, τις οποίες δεν έχει εξοφλήσει ακόμα και τις οποίες οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν... λησμονήσει, μολονότι πρόκειται για σοβαρό ποσό (523.873.000 δολάρια ΗΠΑ). Ακολουθούν οι οφειλές από τη διαφορά εισαγωγών - εξαγωγών (το κλήρινγκ) της εποχής του Μεσοπολέμου, που ανέρχονται στο επίσης σοβαρό ποσό των 80.000.000 γερμανικών μάρκων. Ερχόμενος στην περίοδο της γερμανικής κατοχής, 1941-44, διαπιστώνει κανείς ότι κανένας άλλος υπόδουλος λαός δεν υπέστη τόση φθορά σε έμψυχο και άψυχο υλικό όσο ο Ελληνικός Λαός: λεηλασία του παραγωγικού δυναμικού της ελληνικής οικονομίας φοβερή γενοκτονία με την πείνα, τις εκτελέσεις και τα ολοκαυτώματα δέσμευση, κατάσχεση και δήμευση όλων των προϊόντων που βρίσκονταν σε κρατικές αποθήκες και στα λιμάνια της χώρας κατάληψη όλων των ορυχείων και κατάσχεση όλων των ορυκτών, καυσίμων και κοιτασμάτων περιέλευση του εξωτερικού εμπορίου της χώρας στη Γερμανία κατάσχεση του 51% όλων των ελληνικών εμπορικών, βιομηχανικών και τραπεζικών επιχειρήσεων, κρατικών και ιδιωτικών. Εκτός από την υποχρέωση διατροφής των κατοχικών στρατευμάτων που επιβάλλουν οι διεθνείς συνθήκες, εάν δύναται να τις αντέξει ο κατεχόμενος λαός, οι Γερμανοί μάς επέβαλαν να διατρέφουμε και το εκστρατευτικό σώμα του Ρόμελ στην Αφρική. Έτσι, πληρώναμε τεράστια ποσά για τη διατροφή 500.000 στρατιωτών της Γερμανίας, 250.000 της Ιταλίας και 60.000 της Βουλγαρίας, σύνολο 810.000, κι επιπλέον το Africa Corps. Ταυτοχρόνως, τα κατοχικά στρατεύματα έβαλαν σε εφαρμογή τη λεηλασία των ελληνικών καταστημάτων, εφοδιάζοντας τους στρατιώτες τους με χαρτονομίσματα που δεν είχαν καμία αξία. «Αγόραζαν» ό,τι ήθελαν δίνοντας οι μεν Γερμανοί τα Reichsmarks, οι δε Ιταλοί τις mediteranean drahmes, ενώ οι Βούλγαροι έδιναν ένα δικό τους κατοχικό χαρτονόμισμα.

ΚΑΙ ΕΝΑ ΜΑΡΚΟ ΝΑ ΗΤΑΝ... 19 Όλα αυτά είχαν συνολική αξία 574.000 λιρών Αγγλίας, αλλά οι καταστηματάρχες πήραν στα χέρια τους άχρηστα χαρτιά. Η άγρια αυτή λεηλασία είχε ως αποτέλεσμα το λιμό του ελληνικού πληθυσμού, που στοίχισε 600.000 νεκρούς από ασιτία. Δεν περιορίστηκαν όμως σ αυτά οι κατακτητές. Οι Γερμανοί άρπαξαν τα μεταλλικά νομίσματα των 10 και των 20 δραχμών που βρήκαν στα υπόγεια της Τράπεζας της Ελλάδος (18,88 τόνοι ασήμι, 71,10 τόνοι χαλκός, 10,20 τόνοι νικέλιο και 1,55 τόνοι ψευδάργυρος, αξίας 35.000 λιρών). Τέλος, με τη συμφωνία της Γερμανίας και της Ιταλίας που έγινε στη Ρώμη το Μάρτιο του 1942, η Ελλάδα υποχρεώθηκε να χορηγήσει στις δύο αυτές κατέχουσες δυνάμεις το περίφημο κατοχικό δάνειο, που ανήλθε στο ποσό των 45.000.000 χρυσών λιρών, από το οποίο τα 2/3 περιήλθαν στη Γερμανία και το 1/3 στην Ιταλία. Και, σαν να μην έφταναν όλα αυτά, επέβαλαν και το φόρο της δεκάτης στην ελληνική αγροτική παραγωγή. Εκτός όλων αυτών, από την πρώτη ημέρα της Κατοχής έκαναν επιτάξεις σχολείων, νοσοκομείων, ξενοδοχείων και άλλων οικημάτων, όπως και όλων των μεταφορικών μέσων, χερσαίων και θαλάσσιων. Και ενώ όλα αυτά τα επέβαλαν οι επίσημες Αρχές, οι διοικητές των κατοχικών στρατευμάτων αλλά και οι απλοί στρατιώτες έκαναν κατασχέσεις όπου ήθελαν, δηλαδή συστηματικό πλιάτσικο (χρυσαφικά, ασημικά, έπιπλα, τρόφιμα, κ.λπ.). Εκτός όμως από τη λεπτομερή περιγραφή των διαφόρων μορφών ληστείας σε βάρος του Ελληνικού Λαού, ο Μανώλης Γλέζος παραθέτει σε ειδικά κεφάλαια τους γελοίους ισχυρισμούς των Γερμανών με τους οποίους δικαιολογούν την άρνησή τους να μας καταβάλουν όσα μας οφείλουν, π.χ. ότι οι Γερμανοί τουρίστες αφήνουν πολλά χρήματα στην Ελλάδα ή ότι η Γερμανία, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καταβάλλει το μεγαλύτερο μέρος των ενισχύσεων προς την Ελλάδα ή, τέλος, ότι οι απαιτήσεις μας παραγράφηκαν, ενώ, όπως παραπάνω αναφέρεται, είχε ανασταλεί η απαίτησή τους μέχρι τις 31.12.1990.

20 ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ Υπενθυμίζει επίσης ότι: 1. Η Γερμανία έχει αποζημιώσει όλες τις άλλες κατεχόμενες χώρες, εκτός από την Ελλάδα. 2. Οι άλλες δύο κατέχουσες χώρες, η Ιταλία και η Βουλγαρία, μας έχουν καταβάλει με διάφορους τρόπους τις οφειλόμενες από αυτές αποζημιώσεις. Είναι δηλαδή το βιβλίο του το πληρέστερο απ όσα έχουν γραφτεί για το σύνολο των γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα και για την απαράδεκτη συμπεριφορά της χώρας αυτής απέναντι στον Ελληνικό Λαό, στον οποίο οφείλει όχι μόνο τις πολεμικές αποζημιώσεις αλλά και τη μεγάλη κληρονομιά του ελληνικού πνεύματος, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ειδικώς για το κατοχικό δάνειο οι Γερμανοί ισχυρίζονται ότι ναι μεν αρχικώς ήταν αναγκαστικό, αλλά, επειδή επακολούθησαν τροποποιήσεις σε συνεννόηση με την «ελληνική κυβέρνηση», μετατράπηκε σε συμβατικό, άρα δεν υπάγεται στην αναστολή και παραγράφηκε. Αλλά για ποια ελληνική κυβέρνηση μιλούν; Του Τσολάκογλου; Ποιος τον διόρισε πρωθυπουργό; Οι Γερμανοί και όχι ο Ελληνικός Λαός. Εκτελούσε τις εντολές των Γερμανών και όχι του Ελληνικού Λαού. Άρα δεν έγινε καμία τροποποίηση με τη θέληση του Ελληνικού Λαού. Το δάνειο αυτό παρέμεινε αναγκαστικό και δεν παραγράφηκε. Με το βιβλίο του Μανώλη Γλέζου αποκρούονται όλες οι γερμανικές δικαιολογίες και αναδεικνύεται η ευθύνη όλων των ελληνικών κυβερνήσεων για την ατολμία και τη μεγάλη εθνική ευθύνη τους. Ευτυχώς μια ομάδα 37 βουλευτών της παρούσας Βουλής ανακίνησε το θέμα. Το 1995, που εξέδωσα το βιβλίο μου 50 χρόνια μετά, γράφω ότι τόσο το Γενικό Λογιστήριο όσο και η Τράπεζα της Ελλάδος μού είχαν δώσει τα στοιχεία για τα ποσά που κατέβαλε η χώρα μας για τη δια-

ΚΑΙ ΕΝΑ ΜΑΡΚΟ ΝΑ ΗΤΑΝ... 21 τροφή των στρατευμάτων κατοχής και τα κατέγραψα στη σελίδα 40 του βιβλίου μου. Και πριν από χρόνια, που ο Μανώλης Γλέζος ζήτησε από τον τότε διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και πρόσφατα Πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο, εκείνος δεν αρνήθηκε την ύπαρξή τους, αλλά απάντησε ότι χρειαζόταν την άδεια της κυβέρνησης για να τα δώσει (μνήσθητί μου, Κύριε, οι οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα είναι κρατικό μυστικό!). Εάν πράγματι κάποιοι τα κατέστρεψαν, πρέπει να επέμβει ο εισαγγελέας. Εάν ψεύδονται, θα λογοδοτήσουν στον Ελληνικό Λαό. Πάντως το ποσό που μας οφείλεται για την καταστροφή της οικονομικής μας υποδομής μάς το έχει επιδικάσει η Διεθνής Διάσκεψη των Παρισίων (1945), τα αρχεία της οποίας υπάρχουν. Και για το κατοχικό δάνειο τα στοιχεία υπάρχουν. Η στάση των κομμάτων εξουσίας απέναντι στη Γερμανία προφανώς οφείλεται στην εσφαλμένη αντίληψη ότι με τη διεκδίκηση των αποζημιώσεων θα επιδεινωθούν οι σχέσεις Γερμανίας - Ελλάδας. Γιατί όμως δεν ζητούν την επιστροφή των αρχαιολογικών θησαυρών; Τόσα χρόνια ζητούμε από τη Μεγάλη Βρετανία την επιστροφή των μαρμάρων της Ακρόπολης και από τους Γάλλους την Αφροδίτη της Μήλου, και οι σχέσεις δεν επιδεινώνονται. Αλλά προ ημερών οι Γερμανοί δήλωσαν ότι ύστερα από 70 χρόνια δεν υπάρχουν υποχρεώσεις της Γερμανίας προς την Ελλάδα, δηλαδή επικαλέστηκαν την παραγραφή, και κανένας, ούτε ο Πρωθυπουργός ούτε οι αρχηγοί των κομμάτων εξουσίας, δεν απάντησε «Τα εγκλήματα πολέμου και οι σχετικές υποχρεώσεις δεν παραγράφονται». Άρα; Οι ευθύνες τους είναι τεράστιες. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΑΧΑΙΡΑΣ Καπετάνιος Λόχου Πολυβόλων του ΕΛΑΣ, Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών 1981-84, Γραμματέας του ΕΣΔΟΓΕ

ΚΑΙ ΕΝΑ ΜΑΡΚΟ ΝΑ ΗΤΑΝ... 23 ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ «Αν θάψετε την αλήθεια κάτω από τη γη, διογκώνεται εκεί μέσα και συλλέγει τέτοια εκρηκτική δύναμη, ώστε την ημέρα που ξεσπά παρασύρει τα πάντα μπροστά της». Από το «Κατηγορώ» του Εμίλ Ζολά, το 1898 Η περιφρονητική, υποτιμητική και απαξιωτική, όλο λοιδορίες, ως και απάνθρωπη συμπεριφορά της Γερμανίας απέναντι στην Ελλάδα φαίνεται, από πρώτη όψη, δυσεξήγητη και εύλογα δημιουργεί πολλά ερωτήματα. Τι συμβαίνει; Γιατί αυτή η στυγνή διαγωγή; Η στάση αυτή υποχρεώνει, πρώτα και κύρια, να υπενθυμίσουμε τι υπέστη ο ελληνικός λαός από τα γερμανικά στρατεύματα στη διάρκεια της Κατοχής στο Βʹ Παγκόσμιο Πόλεμο ολόκληρο το σχέδιο διάλυσης της Ελλάδας με το διαμελισμό της και αφανισμού του Ελληνικού Λαού με τη γενοκτονία, να παρουσιάσουμε τις ανεκπλήρωτες υποχρεώσεις, να τονίσουμε τις σημερινές οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα και, πάνω απ όλα, να υπογραμμίσουμε την ουσιαστική και ηθική πλευρά του προβλήματος. Από την πλευρά μας, εμείς, οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, όλων ανεξαιρέτως των πολιτικών παρατάξεων, οι οποίοι ανήκουμε σήμερα σε όλο το πολιτικό φάσμα, ξεκινήσαμε με γνώμονα την εδραίωση της φιλίας των λαών Γερμανίας - Ελλάδας, τον άνισο αλλά δίκαιο αγώνα αποκατάστασης της αδικίας και απόδοσης δικαιοσύνης, και δη